7. EFEKT CIEPLARNIANY
|
|
- Andrzej Zając
- 7 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 7. EFEKT CIEPLARNIANY Efekt cieplarniany-wprowadzenie Widmo promieniowania docierającego do powierzchni Ziemi i emitowanego z powierzchni Ziemi Temperatura efektywna Ziemi Termiczny efekt istnienia atmosfery = efekt cieplarniany Dynamika zmian składu chemicznego atmosfery ziemskiej Wymuszenie radiacyjne roczny indeks gazów cieplarnianych Globalne zmiany temperatury przy powierzchni Ziemi Zmiany temperatury w róŝnych regionach świata w 2007 roku względem średniej 30. letniej za lata Zmiana profilu temperatury w atmosferze ziemskiej Czynniki wpływające na zmianę globalnej temperatury na Ziemi Czynniki wpływające na zmianę globalnej temperatury gazy cieplarniane Czynniki wpływające na zmianę globalnej temperatury wulkany, aerozole kwasu siarkowego Czynniki wpływające na zmianę globalnej temperatury - aktywność Słońca Wzrost zawartości CO2 w atmosferze i aktywność Słońca a zmiany średniej temperatury Oceany jako regulator klimatu ziemskiego Cyrkulacja wód oceanu światowego Zakłócenia pionowej wymiany wód oceanu światowego Trendy klimatyczne (1) Trendy klimatyczne (2) Prognozy na II poł. XXI wieku Modele klimatyczne Temperatura w perspektywie schyłku XXI wieku róŝne modele klimatyczne Prognozy na II poł. XXI wieku 1
2 7.01. Efekt cieplarniany-wprowadzenie 2
3 7.02. Widmo promieniowania docierającego do powierzchni Ziemi i emitowanego z powierzchni Ziemi Z termodynamicznego punktu widzenia Ziemię jako planetę moŝna traktować jako układ zamknięty, tzn. taki, który nie wymienia z otoczeniem masy ale wymienia energię. Transport energii odbywa się poprzez promieniowanie, przewodnictwo i konwekcję. NatęŜenie promieniowania słonecznego w róŝnych zakresach fal, docierającego do zewnętrznych warstw atmosfery Ziemi, po przejściu przez atmosferę i przenikającego przez chmury (wg Gatesa, 1980) Rozkład długości fal promieniowania docierającego do powierzchni Ziemi (biała strzałka) i emitowanego z powierzchni Ziemi (czarna strzałka): białe pole- promieniowanie przechodzące przez atmosferę od 0 do 100 %, czarne pola promieniowanie pochłonięte, białe trójkąty zakresy nieprzezroczyste ze względu na obecność w atmosferze określonych gazów) (wg Gatesa, 1980,1985) 3
4 7.03. Temperatura efektywna Ziemi Z warunku S a = E z wyznaczyć moŝna temperaturę efektywną Ziemi T e Stała słoneczna S 0 - strumień energii promieniowania słonecznego padającego prostopadle na jednostkę powierzchni znajdującą się w średniej odległości od Słońca (róŝne źródła: 1353, 1366, 1380 W/m 2 ) Albedo A stosunek ilości promieniowania odbitego i rozproszonego do ilości promieniowania padającego (róŝne źródła: 0,28; 0,32; 0,385) Insolacja S A całkowita ilość energii słonecznej zaabsorbowanej przez powierzchnię Ziemi w jednostce czasu Ilość wypromieniowanej z powierzchni Ziemi energii równowaŝącej insolację określa prawo Stefana Boltzmanna 4 Ez = σ δ T e σ- stała Stefana Boltzmanna, 56, W/(m 2 K 4 ) δ- względna zdolność emisyjna ( stopień czerni ciała), dla Ziemi δ = 0,95 wg K.KoŜuchowski,R,Przybylak:Efekt cieplarniany, Wyd.Wiedza Powszechna, Warszawa 1995 S O = 1353 W/m 2, A = 0,28 czyli S A =243 W/m 2 S δ σ T 4 a e = = 255,9 K gdzie R promień Ziemi 4
5 7.04. Termiczny efekt istnienia atmosfery = efekt cieplarniany temperatura efektywna Ziemi t e = - 17,3 0 C średnia temperatura powierzchni Ziemi w II poł.xx w. t z 15 0 C róŝnica pomiędzy temperaturą obserwowaną a temperaturą efektywną jest miarą termicznego efektu istnienia atmosfery, czyli efektu cieplarnianego t z - t e 32 deg Temperatury efektywne Wenus, Ziemi i Marsa planeta odległość od Słońca, mln km stała słoneczna, W/m 2 albedo temperatura obserwowana, 0 C Wenus , Ziemia , Mars ,15-40 Podane w tabeli wartości mają charakter szacunkowy efekt termiczny, deg ~ 500 ~ 30 ~ 10 5
6 7.05. Dynamika zmian składu chemicznego atmosfery ziemskiej Termiczny wymiar efektu cieplarnianego (1985 r.) Para wodna Dwutlenek węgla 20,6 deg 7,6 deg Czas pobytu w atmosferze w latach 150 Metan Podtlenek azotu Freon 11 i 12 0,8 deg 1,4 deg <0,8 deg Zmiana koncentracji gazów cieplarnianych w atmosferze (ppmv części na milion, ppmb- części na miliard, pptb-części na bilion) oraz wymuszenie radiacyjne w W/m 2 dotyczące okresu industrialnego W okresie 200 lat koncentracja poszczególnych gazów wzrosła odpowiednio: CO 2 o 32 % (0,16 % rocznie) CH 4 o 135 % (0,675 % rocznie), N 2 O o 1,5 % (0,0075 % rocznie) Źródło:Australian Government -Bureau of Meteorology Łączne wymuszenie radiacyjne ok. 2,2 W/m 2 6
7 7.06. Wymuszenie radiacyjne roczny indeks gazów cieplarnianych wymuszenie radiacyjne w latach Absorbowane długości IR, nm H 2 O, CO 2, CH 4 N 2 O, freony, ozon troposferyczny <8 000, > Źródło:Australian Government -Bureau of Meteorology 7
8 7.07. Globalne zmiany temperatury przy powierzchni Ziemi Zmiany globalnej temperatury od 1900 do 2004 roku (czarna linia -średnia roczna, czerwona linia -średnia 11- letnia, kolor szary - obszar niepewności) Źródło:Australian Government -Bureau of Meteorology 8
9 7.08. Zmiany temperatury w róŝnych regionach świata w 2007 roku względem średniej 30. letniej za lata Źródło: Earth Observatory temperatura Ziemi rośnie wzrost temperatury nie jest równomierny temperatura nad lądami zmieniła się znacząco, a nad oceanami nieznacznie wzrost temperatury nie jest równomierny: największy wzrost temperatury obserwuje się w Arktyce i w Azji, większy wzrost temperatury zanotowano na półkuli północnej 9
10 7.09. Zmiana profilu temperatury w atmosferze ziemskiej stratosfera troposfera Wzrost temperatury w troposferze, obniŝenie temperatury w stratosferze T O temperatura efektywna, T S temperatura na powierzchni lądów i oceanów dla okresu przedindustrialnego, T G - temperatura na powierzchni lądów i oceanów wywołana antropogeniczną emisją gazów cieplarnianych Źródło:Australian Government -Bureau of Meteorology 10
11 7.10. Czynniki wpływające na zmianę globalnej temperatury na Ziemi troposferyczny aerozole kwasu siarkowego 11
12 7.11. Czynniki wpływające na zmianę globalnej temperatury gazy cieplarniane zmiany temperatury w stosunku do średniej z lat
13 7.12. Czynniki wpływające na zmianę globalnej temperatury wulkany, aerozole kwasu siarkowego Wpływ erupcji wulkanów: rozpraszanie (aerozole kwasu siarkowego), pochłanianie (pyły wulkaniczne) promieniowania docierającego do powierzchni Ziemi Wpływ aerozoli kwasu siarkowego rozpraszanie promieniowania docierającego do powierzchni Ziemi 13
14 7.13. Czynniki wpływające na zmianę globalnej temperatury - aktywność Słońca Wyraźnie widoczny 11-letni cykl wzrostu aktywności Słońca mierzony liczbą plam na Słońcu źródło: Wykres aktywności słonecznej natęŝenie promieniowania słonecznego w W/m 2 źródło: 14
15 7.14. Wzrost zawartości CO 2 w atmosferze i aktywność Słońca a zmiany średniej temperatury przy powierzchni ziemi Wzrost temperatury do końca lat 50. XX wieku moŝna wyjaśnić wzrostem aktywności Słońca. Jednak od tego czasu jego aktywność maleje, a temperatura mimo to coraz szybciej wzrasta. Korelacja pomiędzy aktywnością słoneczną a temperaturą Ziemi zanikła w latach 60. XX wieku. źródło: 15
16 7.15. Oceany jako regulator klimatu ziemskiego Wody oceanu światowego pochłaniają 60 % atmosferycznego CO 2 i w procesie cyrkulacji termoklinowej transportują go w kierunku dna, gdzie m.in. zostaje związany w róŝnych związkach chemicznych. Termoklina granica, poniŝej której temperatura wody gwałtownie maleje wraz z głębokością, od 100 do 1000 m poniŝej poziomu morza) śółte/czerwone obszary to miejsca, gdzie ciepły ocean pozbywa się CO 2, a niebieskie/zielone to miejsca, gdzie zimny ocean pochłania CO 2. 16
17 7.16. Cyrkulacja wód oceanu światowego 17
18 7.17. Zakłócenia pionowej wymiany wód oceanu światowego Zakłócenia pionowej wymiany wód oceanu światowego 18
19 7.18. Trendy klimatyczne (1) Zmiana w masie pokrywy lodowej Grenlandii w latach Oszacowanie na podstawie pomiarów satelitarnych zmian pola grawitacyjnego. Punkt zaznaczony strzałką to największe letnie roztopy w roku Obszar topiącej się powierzchni lodu w Grenlandii wyniki na podstawie satelitarnej obserwacji temperatury powierzchni mapki 1992 i 2007 wzrost o 30 % w ciągu 30 lat 19
20 7.19.Trendy klimatyczne (2) Zmiany w poziomie wód oceanicznych w latach w odniesieniu do poziomu w roku 1990 (ostatnie lata czujniki satelitarne) Dla porównania są pokazane przewidywania IPCC (przerywane linie) dla poszczególnych scenariuszy (szary obszar to zakres niepewności tych przewidywań). Zmiany średniej globalnej wartości temperatury powietrza (dopasowanie na podstawie 11 lat) względem roku 1990 Niebieska linia pokazuje dane z Hadley Center (UK Meteorological Office); czerwona linia to dane z GISS (NASA Goddard Institute for Space Studies, USA). Przerywane linie stanowią prognozy z IPCC Third Assessment Report z modyfikacją oznaczonych niepewności wokół odpowiednich scenariuszy (dane z 2007 i 2008,Rahmstorf, S.). 20
21 7.20. Prognozy na II poł. XXI wieku Przewidywania zmian temperatury do lat względem średniej z lat Źródło: Global Warming Predictions Map 21
22 7.21. Modele klimatyczne 22
23 7.22. Temperatura w perspektywie schyłku XXI wieku róŝne modele klimatyczne "Zmiany klimatu wywołane przez obecne pokolenie bezpośrednio wpłyną na Ŝycie następnych pokoleń. W rzeczywistości, temperatura planety prawie wcale nie spadnie jeszcze w tysiąc lat po tym, jak nasze emisje spadną do zera". raport AR 4.5 SR "Synthesis Report, Climate Change: Global Risks, Challenges & Decisions", będący aktualizacją IV raportu IPCC 23
24 7.23. Prognozy na II poł. XXI wieku "Zmiany klimatu wywołane przez obecne pokolenie bezpośrednio wpłyną na Ŝycie następnych pokoleń. W rzeczywistości, temperatura planety prawie wcale nie spadnie jeszcze w tysiąc lat po tym, jak nasze emisje spadną do zera". raport AR 4.5 SR "Synthesis Report, Climate Change: Global Risks, Challenges & Decisions", będący aktualizacją IV raportu IPCC 24
EFEKT CIEPLARNIANY. Efekt cieplarniany występuje, gdy atmosfera zawiera gazy pochłaniające promieniowanie termiczne (podczerwone).
Efekt cieplarniany występuje, gdy atmosfera zawiera gazy pochłaniające promieniowanie termiczne (podczerwone). Promieniowanie termiczne emitowane z powierzchni planety nie może wydostać się bezpośrednio
Bardziej szczegółowoFizyka Procesów Klimatycznych Wykład 1
Fizyka Procesów Klimatycznych Wykład 1 prof. dr hab. Szymon Malinowski Instytut Geofizyki, Wydział Fizyki Uniwersytet Warszawski malina@igf.fuw.edu.pl dr hab. Krzysztof Markowicz Instytut Geofizyki, Wydział
Bardziej szczegółowoGlobalne ocieplenie, mechanizm, symptomy w Polsce i na świecie
Zmiany klimatyczne a rolnictwo w Polsce ocena zagrożeń i sposoby adaptacji Warszawa, 30.09.2009 r. Globalne ocieplenie, mechanizm, symptomy w Polsce i na świecie Jerzy Kozyra Instytut Uprawy Nawożenia
Bardziej szczegółowoKlimat na planetach. Szkoła Podstawowa Klasy VII-VIII Gimnazjum Klasa III Doświadczenie konkursowe 2
Szkoła Podstawowa Klasy VII-VIII Gimnazjum Klasa III Doświadczenie konkursowe Rok 019 1. Wstęp teoretyczny Podstawowym źródłem ciepła na powierzchni planet Układu Słonecznego, w tym Ziemi, jest dochodzące
Bardziej szczegółowoKolokwium zaliczeniowe Informatyczne Podstawy Projektowania 1
2016 Kolokwium zaliczeniowe Informatyczne Podstawy Projektowania 1 Elżbieta Niemierka Wydział Inżynierii Środowiska Politechniki Wrocławskiej 2016-01-07 1. SPIS TREŚCI 2. Gaz cieplarniany - definicja...
Bardziej szczegółowoJest jedną z podstawowych w termodynamice wielkości fizycznych będąca miarą stopnia nagrzania ciał, jest wielkością reprezentującą wspólną własność
TEMPERATURA Jest jedną z podstawowych w termodynamice wielkości fizycznych będąca miarą stopnia nagrzania ciał, jest wielkością reprezentującą wspólną własność dwóch układów pozostających w równowadze
Bardziej szczegółowoLokalną Grupę Działania. Debata realizowana w ramach projektu. wdrażanego przez
Odchylenie od normy (1961-1990; o C) 2016-09-12 Debata realizowana w ramach projektu wdrażanego przez Lokalną Grupę Działania a finansowanego przez Fundację na rzecz Rozwoju Polskiego Rolnictwa ze środków
Bardziej szczegółowoPrezentacja grupy A ZAPRASZAMY
Prezentacja grupy A Pojecie kluczowe: Globalne i lokalne problemy środowiska. Temat: Jaki wpływ mają nasze działania na globalne ocieplenie? Problem badawczy: Jaki wpływ ma zużycie wody na globalne ocieplenie?
Bardziej szczegółowoOcieplenie gobalne. fakty, mity, interpretacje... Ocieplenie globalne. Czy współczesne ocieplenie globalne jest faktem? Mit Fakt
Ocieplenie globalne Ocieplenie gobalne fakty, mity, interpretacje... Mit Fakt przyczyny naturalne skutek działalności człowieka nic nie moŝemy zrobić moŝemy zaradzić moŝemy przewidywać moŝemy regulować
Bardziej szczegółowoSPIS TREŚCI KSIĄŻKI NAUKA O KLIMACIE
SPIS TREŚCI KSIĄŻKI NAUKA O KLIMACIE 1. WPROWADZENIE.. 9 1.1. Klimatyczne kontrowersje i metoda naukowa..10 Stanowisko nauki odnośnie obecnej zmiany klimatu i jej przyczyn. Metoda naukowa, literatura recenzowana
Bardziej szczegółowoEfekt cieplarniany i warstwa ozonowa
Efekt cieplarniany i warstwa ozonowa Promieniowanie ciała doskonale czarnego Ciało doskonale czarne ciało pochłaniające całkowicie każde promieniowanie, które padnie na jego powierzchnię, niezależnie od
Bardziej szczegółowoWstęp do Geofizyki. Hanna Pawłowska Instytut Geofizyki, Wydział Fizyki, Uniwersytet Warszawski
Wstęp do Geofizyki Hanna Pawłowska Instytut Geofizyki, Wydział Fizyki, Uniwersytet Warszawski Wykład 2 Wstęp do Geofizyki - Fizyka atmosfery 2 /47 http://climatescience.jpl.nasa.gov/images/ccs/earth_energy-780x551.jpg
Bardziej szczegółowoUkład klimatyczny. kriosfera. atmosfera. biosfera. geosfera. hydrosfera
Układ klimatyczny kriosfera atmosfera biosfera geosfera hydrosfera 1 Klimat, bilans energetyczny 30% 66% T=15oC Bez efektu cieplarnianego T=-18oC 2 Przyczyny zmian klimatycznych Przyczyny zewnętrzne: Zmiana
Bardziej szczegółowoGlobalne ocieplenie okiem fizyka
Globalne ocieplenie okiem fizyka Szymon Malinowski Wydział Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego oraz naukaoklimacie.pl 29 września 2016 Zmiany średniej temperatury powierzchni Ziemi (GISTEMP) Zmiany rozkładu
Bardziej szczegółowoBez względu na powód zmian jest cieplej
-170-430 C 350 C 20 C -140-20 C ~ -150 C ~ -180 C ~ -250 C ~ -210 C 2013-01-21 Bez względu na powód zmian jest cieplej Jean Baptiste Joseph Fourier (ur. 21 marca 1768 w Auxerre - zm. 16 maja 1830 r. w
Bardziej szczegółowoOdczarujmy mity II: Kto naprawdę zmienia ziemski klimat i dlaczego akurat Słooce?
Odczarujmy mity II: Kto naprawdę zmienia ziemski klimat i dlaczego akurat Słooce? Kilka pytao na początek Czy obecnie obserwujemy zmiany klimatu? Co, poza działaniem człowieka, może wpływad na zmiany klimatu?
Bardziej szczegółowoAtmosfera. struktura i skład chemiczny; zmiany stanu atmosfery kluczowe dla życia na Ziemi
Atmosfera struktura i skład chemiczny; zmiany stanu atmosfery kluczowe dla życia na Ziemi Składniki stałe Ziemia Mars Wenus Nitrogen (N2) Oxygen (O2) Argon (Ar) Neon, Helium, Krypton 78.08% 20.95% 0.93%
Bardziej szczegółowoNaturalne i antropogeniczne zmiany klimatu
Zmiany klimatu Naturalne i antropogeniczne zmiany klimatu Duża zmienność w przeszłości Problem z odzieleniem wpływów naturalnych i antropogenicznych Mechanizm sprzężeń zwrotnych Badania naukowe Scenariusze
Bardziej szczegółowoOcieplenie gobalne. fakty, mity, interpretacje...
Ocieplenie gobalne fakty, mity, interpretacje... Ocieplenie globalne Mit Fakt przyczyny naturalne skutek działalności człowieka nic nie moŝemy zrobić moŝemy zaradzić moŝemy przewidywać moŝemy regulować
Bardziej szczegółowoAtmosfera. struktura i skład chemiczny; zmiany stanu atmosfery kluczowe dla życia na Ziemi
Atmosfera struktura i skład chemiczny; zmiany stanu atmosfery kluczowe dla życia na Ziemi Składniki stałe Ziemia Mars Wenus Nitrogen (N2) Oxygen (O2) Argon (Ar) Neon, Helium, Krypton 78.08% 20.95% 0.93%
Bardziej szczegółowoŻycie w Układzie Słonecznym I
Astrobiologia Życie w Układzie Słonecznym I Wykład 4 Wczesne Słońce Moc promieniowania Słońca rośnie wraz z wiekiem Wczesne Słońce Ilość energii, jaką otrzymuje Ziemia w jednostce czasu P in = π R 2 S(1
Bardziej szczegółowoMenu. Badające skład chemiczny atmosfery
Menu Badające skład chemiczny atmosfery Co to jest atmosfera? Atmosfera ziemska to inaczej powłoka gazowa otaczająca Ziemię od jej powierzchni do wysokości około 2000km. Składa się z mieszaniny gazów zwanych
Bardziej szczegółowoZmiany w środowisku naturalnym
Zmiany w środowisku naturalnym Plan gospodarki niskoemisyjnej jedną z form dążenia do czystszego środowiska naturalnego Opracował: Romuald Meyer PGK SA Czym jest efekt cieplarniany? Ziemia posiada atmosferę
Bardziej szczegółowoKwantowe własności promieniowania, ciało doskonale czarne, zjawisko fotoelektryczne zewnętrzne.
Kwantowe własności promieniowania, ciało doskonale czarne, zjawisko fotoelektryczne zewnętrzne. DUALIZM ŚWIATŁA fala interferencja, dyfrakcja, polaryzacja,... kwant, foton promieniowanie ciała doskonale
Bardziej szczegółowoZmiany klimatyczne i ich konsekwencje dla polskiego rolnictwa
Zmiany klimatyczne i ich konsekwencje dla polskiego IX Małopolska Konferencja Odnawialne źródła energii na obszarach wiejskich MODR Karniowice, 17.03.2010 r. Jerzy Kozyra Instytut Uprawy NawoŜenia i Gleboznawstwa
Bardziej szczegółowoDlaczego klimat się zmienia?
Dlaczego klimat się zmienia? WSTĘP Pogoda i klimat są nierozerwalnie związane ze wszystkimi procesami zachodzącymi w atmosferze, których siłą napędową jest energia słoneczna. Ziemia zachowuje równowagę
Bardziej szczegółowowymiana energii ciepła
wymiana energii ciepła Karolina Kurtz-Orecka dr inż., arch. Wydział Budownictwa i Architektury Katedra Dróg, Mostów i Materiałów Budowlanych 1 rodzaje energii magnetyczna kinetyczna cieplna światło dźwięk
Bardziej szczegółowoZielona Energia czyli Rola nauki w rozwiązywaniu zagrożeń cywilizacyjnych
Zielona Energia czyli Rola nauki w rozwiązywaniu zagrożeń cywilizacyjnych Największe zagrożenia dla naszej cywilizacji: 1) Deficyt energii (elektrycznej) 2) Brak czystej wody 3) Brak żywności 4) Jakość
Bardziej szczegółowoGlobalne ocieplenie okiem fizyka
Globalne ocieplenie okiem fizyka Szymon Malinowski Wydział Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego oraz naukaoklimacie.pl 29 września 2016 Zmiany średniej temperatury powierzchni Ziemi (GISTEMP) Zmiany rozkładu
Bardziej szczegółowoAnaliza spektralna widma gwiezdnego
Analiza spektralna widma gwiezdnego JG &WJ 13 kwietnia 2007 Wprowadzenie Wprowadzenie- światło- podstawowe źródło informacji Wprowadzenie- światło- podstawowe źródło informacji Wprowadzenie- światło- podstawowe
Bardziej szczegółowoMenu. Badania temperatury i wilgotności atmosfery
Menu Badania temperatury i wilgotności atmosfery Wilgotność W powietrzu atmosferycznym podstawową rolę odgrywa woda w postaci pary wodnej. Przedostaje się ona do atmosfery w wyniku parowania z powieszchni
Bardziej szczegółowoMenu. Pomiar bilansu promieniowania Ziemi
Menu Pomiar bilansu promieniowania Ziemi Uśredniając globalnie, Ziemia jest 0.75 C cieplejsza niż była w 1860. Jedenaście z ostatnich 12 lat jest w 12 najcieplejszych lat od czasu 1850. Ocieplenie jest
Bardziej szczegółowoELEMENTY GEOFIZYKI. Atmosfera W. D. ebski
ELEMENTY GEOFIZYKI Atmosfera W. D ebski debski@igf.edu.pl Plan wykładu z geofizyki - (Atmosfera) 1. Fizyka atmosfery: struktura atmosfery skład chemiczny atmosfery meteorologia - chmury atmosfera a kosmos
Bardziej szczegółowoMeteorologia i Klimatologia Ćwiczenie II Poznań,
Meteorologia i Klimatologia Ćwiczenie II Poznań, 17.10.2008 Bilans promieniowania układu Ziemia - Atmosfera Promieniowanie mechanizm wysyłania fal elektromagnetycznych Wyróżniamy 2 typy promieniowania:
Bardziej szczegółowoCzy współczesne ocieplenie klimatu jest spowodowane rosnącą koncentracją CO2 w atmosferze?
Czy współczesne ocieplenie klimatu jest spowodowane rosnącą koncentracją CO2 w atmosferze? Jan Degirmendžić Katedra Geografii Fizycznej Wydział Nauk Geograficznych Uniwersytetu Łódzkiego Plan prezentacji
Bardziej szczegółowoKrajowa Agencja Poszanowania Energii S.A.
Wprowadzenie do zagadnień ochrony. klimatu i gospodarki niskoemisyjnej Planu Gospodarki Niskoemisyjnej dla miasta Józefowa Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. Zmiany klimatu W ostatnich latach termin
Bardziej szczegółowoDwutlenek węgla a zmiany klimatyczne
Ryszard Wilk Sławomir Sładek Politechnika Śląska Dwutlenek węgla a zmiany klimatyczne Streszczenie W referacie przedstawiono w skrócie główne kierunki polityki energetycznej Unii Europejskiej. Ukierunkowanie
Bardziej szczegółowoZMIENIAJCIE POLITYKĘ A NIE KLIMAT!
ZMIENIAJCIE POLITYKĘ A NIE KLIMAT! IPCC Sprawozdania Międzyrządowego Zespołu ds. Zmian Klimatu (The Intergovernmental Panel on Climate Change - IPCC) to jak dotąd najbardziej kompleksowe globalne spojrzenie
Bardziej szczegółowoWstęp do astrofizyki I
Wstęp do astrofizyki I Wykład 2 Tomasz Kwiatkowski 12 październik 2009 r. Tomasz Kwiatkowski, Wstęp do astrofizyki I, Wykład 2 1/21 Plan wykładu Promieniowanie ciała doskonale czarnego Związek temperatury
Bardziej szczegółowoAktywne Słońce. Tomasz Mrozek. Instytut Astronomiczny. Uniwersytet Wrocławski
Aktywne Słońce Tomasz Mrozek Instytut Astronomiczny Uniwersytet Wrocławski Heliofizyka XXI w Źródło energii słonecznej 600 mln ton wodoru zamienia się w hel w każdej sekundzie 4 mln ton jest przekształcane
Bardziej szczegółowoSCENARIUSZ LEKCJI FIZYKI Z WYKORZYSTANIEM FILMU. Fizyka w chmurach
SCENARIUSZ LEKCJI FIZYKI Z WYKORZYSTANIEM FILMU Fizyka w chmurach I. WPROWADZENIE Ciekawa lekcja to taka, która prowokuje ucznia do zadawania pytań. Dlatego tak ważne jest odejście od tradycyjnej formy
Bardziej szczegółowoWstęp do astrofizyki I
Wstęp do astrofizyki I Wykład 2 Tomasz Kwiatkowski Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu Wydział Fizyki Instytut Obserwatorium Astronomiczne Tomasz Kwiatkowski, shortinst Wstęp do astrofizyki I,
Bardziej szczegółowoUkład słoneczny, jego planety, księżyce i planetoidy
Układ słoneczny, jego planety, księżyce i planetoidy Układ słoneczny składa się z ośmiu planet, ich księżyców, komet, planetoid i planet karłowatych. Ma on około 4,6 x10 9 lat. W Układzie słonecznym wszystkie
Bardziej szczegółowoAntropogeniczne zmiany klimatu: mit czy rzeczywistość?
Antropogeniczne zmiany klimatu: mit czy rzeczywistość? Kazimierz Różański Wydział Fizyki i Techniki Jądrowej, Akademia Górniczo-Hutnicza, Kraków 1. Wstęp W ostatnich latach coraz więcej pisze się i mówi
Bardziej szczegółowoBilans energii i pojęcie wymuszania radiacyjnego. Krzysztof Markowicz Instytut Geofizyki, Wydział Fizyki Uniwersytet Warszawski
Bilans energii i pojęcie wymuszania radiacyjnego Krzysztof Markowicz Instytut Geofizyki, Wydział Fizyki Uniwersytet Warszawski Pojecie bilansu energetycznego na górnej granicy atmosfery. Bilans energetyczny
Bardziej szczegółowoEnergia słoneczna i cieplna biosfery Zasoby energii słonecznej
Dr inż. Mariusz Szewczyk Politechnika Rzeszowska im. I. Łukasiewicza Wydział Budowy Maszyn i Lotnictwa Katedra Termodynamiki 35-959 Rzeszów, ul. W. Pola 2 Energia słoneczna i cieplna biosfery Zasoby energii
Bardziej szczegółowoSpis treści. Fizyka wczoraj, dziś, jutro. Astronomia dla każdego. Olimpiady, konkursy, zadania. Z naszych lekcji
Spis treści Fizyka wczoraj, dziś, jutro Ekonofizyka w świecie baniek, 4 krachów i emocji Ryszard Kutner Co w fizyce piszczy? 9 Zbigniew Wiśniewski Fizyka z puszką coca-coli 30 Juliusz Domański Astronomia
Bardziej szczegółowoPoczątki początków - maj br.
Dotychczasowe doświadczenia w zakresie egzekwowania i ujmowania zagadnień klimatycznych w składanych dokumentach na etapie ooś w województwie kujawsko - pomorskim Rdoś Bydgoszcz Początki początków - maj
Bardziej szczegółowoWstęp do Geofizyki. Hanna Pawłowska Instytut Geofizyki, Wydział Fizyki, Uniwersytet Warszawski
Wstęp do Geofizyki Hanna Pawłowska Instytut Geofizyki, Wydział Fizyki, Uniwersytet Warszawski Atmospheric Science. An Introductory Survey, J. Wallace, P. W. Hobbs Fizyka Atmosfery, Iribarne i Cho The Atmosphere,
Bardziej szczegółowoZMIANY KLIMATU PRAWDY I MITY
ZMIANY KLIMATU PRAWDY I MITY Jacek Leśny Katedra Meteorologii Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu Projekt realizowany przy wsparciu finansowym instrumentu finansowego LIFE+ Komisji Europejskiej oraz Narodowego
Bardziej szczegółowocałkowite rozproszone
Kierunek: Elektrotechnika, II stopień, semestr 1 Technika świetlna i elektrotermia Laboratorium Ćwiczenie nr 14 Temat: BADANIE KOLEKTORÓW SŁONECZNYCH 1. Wiadomości podstawowe W wyniku przemian jądrowych
Bardziej szczegółowoTransport ciepła do Oceanu Arktycznego z wodami Prądu Zachodniospitsbergeńskiego
VI Doroczna Konferencja Naukowa INSTYTUTU OCEANOLOGII PAN W SOPOCIE Transport ciepła do Oceanu Arktycznego z wodami Prądu Zachodniospitsbergeńskiego Waldemar Walczowski Jan Piechura Schemat Globalnej Cyrkulacji
Bardziej szczegółowoPrzedmiot: Biologia Realizowane treści podstawy programowej wymagania szczegółowe
ĆWICZENIE 15 ĆWICZENIE 15 BIOLOGIA drzewo klimatyczne S 87 część opisowa Ćwiczenie to systematyzuje wiedzę na temat przyczyn i skutków zmian klimatycznych obserwowanych w minionym i tym stuleciu. Pozwala
Bardziej szczegółowoKrzysztof Markowicz. Badania zmian klimatu Ziemi
Krzysztof Markowicz Badania zmian klimatu Ziemi Wstęp Obecnie nie mamy wątpliwości, że klimat na Ziemi zmieniał się w okresie historycznym. Zmienia wielokrotnie przychodziła przez długie okresy zlodowacenia
Bardziej szczegółowoFIZYKA I CHEMIA GLEB. Literatura przedmiotu: Zawadzki S. red. Gleboznastwo, PWRiL 1999 Kowalik P. Ochrona środowiska glebowego, PWN, Warszawa 2001
FIZYKA I CHEMIA GLEB Literatura przedmiotu: Zawadzki S. red. Gleboznastwo, PWRiL 1999 Kowalik P. Ochrona środowiska glebowego, PWN, Warszawa 2001 Tematyka wykładów Bilans wodny i cieplny gleb, właściwości
Bardziej szczegółowoGLOBALNE OCIEPLENIE OKIEM FIZYKA
GLOBALNE OCIEPLENIE OKIEM FIZYKA Szymon Malinowski Instytut Geofizyki Wydział Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego http://pl.wikipedia.org/wiki/globalne_ocieplenie Globalne ocieplenie obserwowane od połowy
Bardziej szczegółowoDlaczego CO2 chłodzi powierzchnię ziemi 1
Dlaczego CO2 chłodzi powierzchnię ziemi 1 Dr Gerhard Stehlik 2, Hanau, Prof. Dr - Inż. Vollrath Hopp, Dreieich, Przewodniczący działu środowiska Zrzeszenia Inżynierów Niemieckich (VDI) dla rejonu Frankfurt
Bardziej szczegółowoscenariusz dla Polski Zbigniew W. Kundzewicz
Seminarium Bioróżnorodność a zmiany klimatyczne zagrożenia, szanse, kierunki działań, Warszawa, Ministerstwo Środowiska, 25 listopada 2010 Prognozowane kierunki zmian klimatycznych scenariusz dla Polski
Bardziej szczegółowoPolityka energetyczna w UE a problemy klimatyczne Doświadczenia Polski
Polityka energetyczna w UE a problemy klimatyczne Doświadczenia Polski Polityka energetyczna w Unii Europejskiej Zobowiązania ekologiczne UE Zobowiązania ekologiczne UE na rok 2020 redukcja emisji gazów
Bardziej szczegółowoEFEKT CIEPLARNIANY A OSŁABIENIE WARSTWY OZONOWEJ XX ROCZNICA PROTOKOŁU MONTREALSKIEGO W SPRAWIE SUBSTANCJI ZUBOŻAJĄCYCH WARSTWĘ OZONOWĄ
EFEKT CIEPLARNIANY A OSŁABIENIE WARSTWY OZONOWEJ XX ROCZNICA PROTOKOŁU MONTREALSKIEGO W SPRAWIE SUBSTANCJI ZUBOŻAJĄCYCH WARSTWĘ OZONOWĄ Ryszard Purski Program prezentacji 1. Protokół montrealski ochrona
Bardziej szczegółowoWYZWANIA EKOLOGICZNE XXI WIEKU
WYZWANIA EKOLOGICZNE XXI WIEKU ZA GŁÓWNE ŹRÓDŁA ZANIECZYSZCZEŃ UWAŻANE SĄ: -przemysł -transport -rolnictwo -gospodarka komunalna Zanieczyszczenie gleb Przyczyny zanieczyszczeń gleb to, np.: działalność
Bardziej szczegółowoOd Paryża do Katowic: Czy zdołamy zahamować globalne ocieplenie?
Od Paryża do Katowic: Czy zdołamy zahamować globalne ocieplenie? Kazimierz Różański Seminarium WFiIS, 1 marzec 2019, Kraków PLAN REFERATU Wprowadzenie Zmiany klimatu: - co mówią dane pomiarowe? Zmiany
Bardziej szczegółowoŚciąga eksperta. Skład i budowa atmosfery oraz temperatura powietrza. - filmy edukacyjne on-line Strona 1/5
Skład i budowa atmosfery oraz temperatura powietrza Skład i budowa atmosfery oraz temperatura powietrza Atmosfera to najbardziej zewnętrzna część powłoki otulającej Ziemię. Pozwala ona na rozwój życia
Bardziej szczegółowoBadania stanu warstwy ozonowej nad Polską oraz pomiary natężenia promieniowania UV
Badania stanu warstwy ozonowej nad Polską oraz pomiary natężenia promieniowania UV Średnia zawartość ozonu w skali globalnej pozostaje o 4% niższa w stosunku do średniej z lat 1964-198, podczas gdy w latach
Bardziej szczegółowoI. PROMIENIOWANIE CIEPLNE
I. PROMIENIOWANIE CIEPLNE - lata '90 XIX wieku WSTĘP Widmo promieniowania elektromagnetycznego zakres "pokrycia" różnymi rodzajami fal elektromagnetycznych promieniowania zawartego w danej wiązce. rys.i.1.
Bardziej szczegółowoAtmosfera Bilans cieplny Ziemi
Atmosfera Bilans cieplny Ziemi 1 Atmosfera to powłoka gazowa otaczająca ciało niebieskie, np. planetę Ziemię. Atmosferę ziemską wypełnia powietrze, które jest mieszaniną gazów: azotu (~78%), tlenu (~21%),
Bardziej szczegółowoPowietrze życiodajna mieszanina gazów czy trucizna, która nie zna granic?
Powietrze życiodajna mieszanina gazów czy trucizna, która nie zna granic? Projekt realizuje: Zanieczyszczenia powietrza Projekt realizuje: Definicja Rodzaje zanieczyszczeń Przyczyny Skutki (dla człowieka,
Bardziej szczegółowoPIĄTY RAPORT IPCC KAZIMIERZ RÓŻAŃSKI
PIĄTY RAPORT IPCC KAZIMIERZ RÓŻAŃSKI PLAN PREZENTACJI JAK POWSTAJĄ RAPORTY IPCC? RAPORT PIERWSZEJ GRUPY ROBOCZEJ IPCC "Climate Change 2013: The Physical Science Basis" PODSUMOWANIE CO TO JEST IPCC? IPCC
Bardziej szczegółowoRotacja. W układzie związanym z planetą: siła odśrodkowa i siła Coroilisa. Potencjał efektywny w najprostszym przypadku (przybliżenie Roche a):
Rotacja W układzie związanym z planetą: siła odśrodkowa i siła Coroilisa. Potencjał efektywny w najprostszym przypadku (przybliżenie Roche a): Φ = ω2 r 2 sin 2 (θ) 2 GM r Z porównania wartości potencjału
Bardziej szczegółowoZbigniew W. Kundzewicz
109. Sesja Zgromadzenia Ogólnego PAN Warszawa, 13 grudnia 2007 Konsekwencje globalnych zmian klimatu Zbigniew W. Kundzewicz Komitet Badań nad ZagroŜeniami przy Prezydium PAN Komitet Gospodarki Wodnej PAN
Bardziej szczegółowoBADANIE PROMIENIOWANIA CIAŁA DOSKONALE CZARNEGO
ZADANIE 9 BADANIE PROMIENIOWANIA CIAŁA DOSKONALE CZARNEGO Wstęp KaŜde ciało o temperaturze wyŝszej niŝ K promieniuje energię w postaci fal elektromagnetycznych. Widmowa zdolność emisyjną ciała o temperaturze
Bardziej szczegółowoMETEOROLOGIA LOTNICZA ćwiczenie 1
METEOROLOGIA LOTNICZA ćwiczenie 1 Wstęp Regulamin przedmiotu Efekty kształcenia Materiały na stronie www2.wt.pw.edu.pl/~akw Zaliczenie Dwie kartkówki punktowane: 1. W połowie zajęć. 2. Ostatnie zajęcia.
Bardziej szczegółowoTEST na Kurs Początkowy
Miejscowość:.. Data: TEST na Kurs Początkowy W zakresie naprawy i obsługi technicznej urządzeń i instalacji chłodniczych oraz klimatyzacyjnych zawierające substancje kontrolowane oraz obrotu tymi substancjami,
Bardziej szczegółowoWykorzystanie energii słonecznej
Wykorzystanie energii słonecznej Podaż energii promieniowania słonecznego na płaszczyznę poziomą i nachyloną Część 1 Zdzisław Kusto Politechnika Gdańska Stała Stała słoneczna: 0 = 0 1353 1353 W // m 2
Bardziej szczegółowoGLOBALNE CYKLE BIOGEOCHEMICZNE KLIMAT
GLOBALNE CYKLE BIOGEOCHEMICZNE KLIMAT Pogoda Pogoda to stan atmosfery scharakteryzowany, w związku z jego wpływem na ludzi i biosferę, poprzez temperaturę powietrza, rodzaj i wielkość opadów atmosferycznych,
Bardziej szczegółowoGrawitacja - powtórka
Grawitacja - powtórka 1. Oceń prawdziwość każdego zdania. Zaznacz, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub, jeśli jest A. Jednorodne pole grawitacyjne istniejące w obszarze sali lekcyjnej jest wycinkiem centralnego
Bardziej szczegółowoGlobalne ocieplenie. Po ogłoszeniu w lutym 2007 roku
Globalne ocieplenie Czy globalne ocieplenie i efekt cieplarniany to jedno i to samo? Czy człowiek jest w stanie wpływać na globalne zmiany klimatyczne? A może są one wywołane wyłącznie czynnikami naturalnymi?
Bardziej szczegółowoPojęcie klimatu jest różnie definiowane. Najczęściej jest on rozumiany jako zjawiska i procesy w atmosferze, charakterystyczne dla danego obszaru,
1 2 Pojęcie klimatu jest różnie definiowane. Najczęściej jest on rozumiany jako zjawiska i procesy w atmosferze, charakterystyczne dla danego obszaru, kształtowane pod wpływem czynników fizycznych i geograficznych
Bardziej szczegółowoO aktywności słonecznej i zorzach polarnych część I
O aktywności słonecznej i zorzach polarnych część I dr Tomasz Mrozek Instytut Astronomiczny Uniwersytet Wrocławski Słooce Protuberancja Fotosfera Plama Chromosfera Włókno Dziura koronalna Proporzec koronalny
Bardziej szczegółowoAktywność Słońca. dr Szymon Gburek Centrum Badań Kosmicznych PAN : 17:00
Aktywność Słońca dr Szymon Gburek Centrum Badań Kosmicznych PAN 2017-09-22: 17:00 Słońce Skład hemiczny 75% wodór, 23% hel. 2% cięższe pierwiastki, tlen, węgiel, neon, żelazo Symbol Promień Odległość od
Bardziej szczegółowoUkład termodynamiczny Parametry układu termodynamicznego Proces termodynamiczny Układ izolowany Układ zamknięty Stan równowagi termodynamicznej
termodynamika - podstawowe pojęcia Układ termodynamiczny - wyodrębniona część otaczającego nas świata. Parametry układu termodynamicznego - wielkości fizyczne, za pomocą których opisujemy stan układu termodynamicznego,
Bardziej szczegółowoNa podstawie swoich obserwacji badacze atmosfery proponują bardzo uproszczone modele bilansu energetycznego między powierzchnią i atmosferą ziemską.
Na podstawie swoich obserwacji badacze atmosfery proponują bardzo uproszczone modele bilansu energetycznego między powierzchnią i atmosferą ziemską. Albedo jest to stosunek ilości promieniowania odbitego
Bardziej szczegółowoZMIANY KLIMATU W POLSCE OWIE XX WIEKU
ZMIANY KLIMATU W POLSCE W DRUGIEJ POŁOWIE OWIE XX WIEKU prof. dr hab. inŝ.. Marian Rojek Instytut Kształtowania towania i Ochrony Środowiska Zakład ad Agro- i Hydrometeorologii Uniwersytet Przyrodniczy
Bardziej szczegółowoWstęp. Regulamin przedmiotu Efekty kształcenia Materiały na stronie www2.wt.pw.edu.pl/~akw METEOROLOGIA LOTNICZA. Wstęp.
Wstęp METEOROLOGIA LOTNICZA Wstęp Ćwiczenie 1 Regulamin przedmiotu Efekty kształcenia Materiały na stronie www2.wt.pw.edu.pl/~akw 1 Zaliczenie Dwie kartkówki punktowane: 1. W połowie zajęć. 2. Ostatnie
Bardziej szczegółowoŚródroczny kurs żeglarza jachtowego 2016/2017
Śródroczny kurs żeglarza jachtowego 2016/2017 27 Harcerska Drużyna Wodna Hufca Ziemi Mikołowskiej im. Bohaterów Powstań Śląskich Maciej Lipiński Meteorologia Meteorologia Meteorologia (gr. metéōron - unoszący
Bardziej szczegółowoPrzedmioty realizowane w ramach studiów na różnych Wydziałach SGGW:
Przedmioty realizowane w ramach studiów na różnych Wydziałach SGGW: AGROMETEOROLOGIA/ AGROMETEOROLOGY atmosfera oraz powierzchnia czynna - atmosfera. Promieniowanie Słońca, Ziemi i atmosfery; rola promieniowania
Bardziej szczegółowoOCIEPLANIE SIĘ KLIMATU
OCIEPLANIE SIĘ KLIMATU Energia słoneczna dociera na Ziemię w postaci stosunkowo krótkich fal elektromagnetycznych, obejmujących m.in.: promieniowanie podczerwone (cieplne), widzialne (światło) i ultrafioletowe.
Bardziej szczegółowoGLOBALNE CYKLE BIOGEOCHEMICZNE obieg siarki
GLOBALNE CYKLE BIOGEOCHEMICZNE oieg siarki W organizmie ludzkim: mięśnie: 5000-11000 ppm, kości: 500-2400 ppm, krew 1,8 g/l Całkowita zawartość (70 kg): 140 g. Rozpowszechnienie siarki (wagowo) Ziemia
Bardziej szczegółowoFizyka Procesów Klimatycznych Wykład 2
Fizyka Procesów Klimatycznych Wykład 2 prof. dr hab. Szymon Malinowski Instytut Geofizyki, Wydział Fizyki Uniwersytet Warszawski malina@igf.fuw.edu.pl dr hab. Krzysztof Markowicz Instytut Geofizyki, Wydział
Bardziej szczegółowoWłasności optyczne materii. Jak zachowuje się światło w zetknięciu z materią?
Własności optyczne materii Jak zachowuje się światło w zetknięciu z materią? Właściwości optyczne materiału wynikają ze zjawisk: Absorpcji Załamania Odbicia Rozpraszania Własności elektrycznych Refrakcja
Bardziej szczegółowoSCENARIUSZ ZAJĘĆ. Przedstawienie na temat globalnego ocieplenia. Przebieg warsztatu/przedstawienia (dla dzieci kl. 6 SP):
SCENARIUSZ ZAJĘĆ Przedstawienie na temat globalnego ocieplenia. Przebieg warsztatu/przedstawienia (dla dzieci kl. 6 SP): 1. Przedstawienie schematu omawiającego czynniki składające się na efekt ocieplenia
Bardziej szczegółowoWOJEWÓDZKA KOMISJA KONKURSU PRZYRODNICZEGO
WOJEWÓDZKA KOMISJA KONKURSU PRZYRODNICZEGO ZADANIA NA ETAP SZKOLNY KONKURSU PRZYRODNICZEGO W ROKU SZKOLNYM 2009/2010 Instrukcja dla uczestników Konkursu 1. Test musi być rozwiązywany samodzielnie. 2. Test
Bardziej szczegółowoKlaudia Stasiak Klaudia Sadzińska Klasa II c LO ZAGROŻENIA ZWIĄZANE Z EMISJĄ PYŁÓW I GAZÓW DLA ŚRODOWISKA
Klaudia Stasiak Klaudia Sadzińska Klasa II c LO ZAGROŻENIA ZWIĄZANE Z EMISJĄ PYŁÓW I GAZÓW DLA ŚRODOWISKA Zanieczyszczone powietrze W ostatnich latach odnotowuje się występowanie epizodów bardzo wysokich
Bardziej szczegółowoWYZNACZENIE STAŁEJ STEFANA - BOLTZMANNA
ĆWICZENIE 32 WYZNACZENIE STAŁEJ STEFANA - BOLTZMANNA Cel ćwiczenia: Wyznaczenie stałej Stefana-Boltzmanna metodami jednakowej temperatury i jednakowej mocy. Zagadnienia: ciało doskonale czarne, zdolność
Bardziej szczegółowoEKOLOGIA OGÓLNA WBNZ 884. Wykład 2 Ziemia jako środowisko życia
EKOLOGIA OGÓLNA WBNZ 884 Wykład 2 Ziemia jako środowisko życia Mars Ziemia Życie na Ziemi widać z daleka CO TO JEST ŻYCIE?? PYTANIE ZASADNICZE: Co to jest życie? kłopoty z definicją (co to jest definicja?)
Bardziej szczegółowoSTAN GEOEKOSYSTEMÓW POLSKI
Dr Robert Kruszyk Instytut Badań Czwartorzędu i Geoekologii, WNGiG Uniwersytet im. A. Mickiewicza Fredry 10, 61-701 Poznań rlk@main.amu.edu.pl STAN GEOEKOSYSTEMÓW POLSKI W 2002 ROKU CHEMIZM POWIETRZA PROGRAM
Bardziej szczegółowoWehikuł czasu. Jak i dlaczego zmienia się klimat?
Wehikuł czasu. Jak i dlaczego zmienia się klimat? materiał pomocniczy dla nauczyciela Przebieg zajęć Zmiany klimatu, które następują na naszej planecie, są naturalnym procesem przebiegającym od samego
Bardziej szczegółowoTECHNIKA A EKOLOGIA Jarosław Mrozek
Atmosfera jest powłoką gazową otaczającą kulę ziemską. Składa się ona z kilku, warstw różniących się gęstością, temperaturą, ciśnieniem i składem powietrza. Najistotniejsze funkcje atmosfery, polegają
Bardziej szczegółowoWzrost emisji CO Uderzenie w ziemię meteorytu Zderzenie galaktyk Zwiększenie masy słońca (większe przyciąganie słońca) Zderzenie dwóch planet
Efekt cieplarniany Wzrost emisji CO Zanieczyszczanie gleby Zanieczyszczanie wody Zanieczyszczanie powietrza wycinanie lasów Niszczenie warstwy ozonowej Wzrost emisji CO Uderzenie w ziemię meteorytu Zderzenie
Bardziej szczegółowoCechy klimatu Polski. Cechy klimatu Polski. Wstęp
Cechy klimatu Polski Cechy klimatu Polski Wstęp Klimat to przeciętne, powtarzające się corocznie stany atmosfery występujące na danym obszarze, określone na podstawie wieloletnich obserwacji i pomiarów
Bardziej szczegółowo