"Respiratorowe" zapalenie płuc i filtry oddechowe.
|
|
- Dariusz Łukasik
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 "Respiratorowe" zapalenie płuc i filtry oddechowe. źródło: Hunter J.D., Corry P.R. Ventilator-associated pneumonia. BJA CEPD,2002,2: "Respiratorowe" zapalenie płuc (ventilator-associated pneumonia, VAP) jest zakażeniem wewnątrzszpitalnym, do którego dochodzi u pacjentów sztucznie wentylowanych przez ponad dwie doby. Nie istnieje żaden "złoty standard" rozpoznawania VAP, na trudności napotykają też próby jego identyfikacji. Częstość występowania ocenia się w szerokich granicach - na 10-60%, a decydują o niej nie tylko kryteria diagnostyczne, ale również dobór przypadków ujmowanych w takiej statystyce. Jest to najczęstsza spośród zakażeń wewnątrzszpitalnych, rozpoznawanych w oddziałach intensywnej terapii (ICU), gdyż stanowi niemal 50% wszystkich zakażeń, jakie zdarzają się w tych oddziałach Jej wystąpienie wydłuża pobyt w ICU i może nawet zagrażać życiu pacjenta, jednak z wielu badań wynika, iż VAP nie stanowi niezależnego czynnika prognostycznego decydującego o ostatecznym wyniku leczenia. Zadaniem lekarza jest czujność wykrywania tego powikłania i minimalizowanie takiego ryzyka. Patogeneza "Respiratorowe" zapalenie płuc może być spowodowane przez aspirację zakażonej wydzieliny do drobnych oskrzeli. W krytycznej fazie choroby dochodzi do kolonizacji jamy ustno-gardłowej przez tlenowe bakterie Gram-ujemne (TGU) oraz - w mniejszym stopniu - gronkowce. U człowieka zdrowego zawarta w ślinie fibronektyna zwykle pokrywa komórki nabłonka jamy ustnej, co zmniejsza możliwość osiadania na nich chorobotwórczych bakterii Gram-ujemnych. U osób ciężko chorych spada stężenie tej glikoproteiny w ślinie, co umożliwia szybką kolonizację przez TGU. Wprowadzane przez nos sondy żołądkowe, jak i intubacja nosowo-tchawicza mogą powodować zapalenie zatok bocznych nosa, wskutek czego zwiększa się zbiorowisko zakażonej wydzieliny. Zbiornikiem TGU staje się też górny odcinek przewodu pokarmowego, zwłaszcza w następstwie stosowania leków antagonistycznych w stosunku do receptora H2, co zmienia kwasowość treści żołądkowej stwarzając korzystne warunki do proliferacji drobnoustrojów chorobotwórczycyh. Z tego zbiorowiska substancji patogennych część przenika do płuc wzdłuż fałdów mankietu uszczelniającego rurkę dotchawiczą lub tracheostomijną. Rurka ulega kolonizacji bakteryjnej i zakażenie szerzy się na rury łączące pacjenta z respiratorem. Wytwarzane przezeń ciśnienie dodatnie przenosi bakterie w głąb płuc, gdzie znajdują one warunki do rozmnażania i wzbudzają odczyn zapalny. Czy doprowadzi to do zapalenia płuc, zależy od rozległości osiedlania się bakterii, ich rodzaju, jak i od skuteczności układu immunologicznego gospodarza i pierwotnego stanu jego płuc. Czynniki ryzyka Zwiększenie zagrożenia VAP zależy od wielu zidentyfikowanych czynników (tab. 1). Jak można było oczekiwać, czas prowadzenia sztucznej wentylacji stanowi niezależny czynniki ryzyka - ryzyko zwiększa się wraz z liczbą dni stosowania respiratora. Szczególnie narażeni
2 na VAP są pacjenci wentylowani w pozycji leżącej, z wprowadzoną na stałe sondą nosowożołądkową, co przypuszczalnie ma związek z częstszym występowaniem w tej pozycji refluksu żołądkowo-przełykowego. W poważnym stopniu do rozwoju VAP przyczynia się też pogorszenie stanu przytomności, co każe zwrócić szczególną uwagę na rozsądne prowadzenie sedacji pacjentów leczonych w ICU. Kontrowersyjne jest przypuszczenie, że stosowanie antagonistów receptora H2 zwiększa prawdopodobieństwo rozwoju VAP. Tabela 1. Czynniki ryzyka dla powstania "respiratorowego" zapalenia płuc Ciężkość podstawowej choroby (punktacja APACHE > 16) Ciężkie oparzenia Ostre lub przewlekłe schorzenia układu oddechowego Długotrwałe płaskie ułożenie na wznak Sztuczna wentylacja przez > 7 dni Żywienie dożołądkowe Punktacja w skali Glasgow < 9 Przewlekłe zmiany w płucach Nadmierna sedacja Palenie papierosów Rozpoznanie, leczenie i zapobieganie Dokładne rozpoznanie VAP jest zadaniem trudnym i trzeba się przy tym kierować wysokim stopniem podejrzliwości. Na możliwość wewnątrzszpitalnego zapalenia płuc powinny lekarza naprowadzać takie typowe cechy diagnostyczne jak gorączka, pogorszona wymiana gazowa, leukocytoza, ropny charakter plwociny oraz ogniska nacieczenia w obrazie rentgenowskim płuc. Wiele z tych objawów traci jednak swą wartość diagnostyczną u ciężko chorych osób dołączonych do respiratora, co grozi nadgorliwością diagnostyczną. Dla przykładu, u wielu leczonych w ICU pacjentów stwierdza się w płucach nacieczenia o podłożu niezakaźnym (np. w związku z obrzękiem płuc czy z krwawieniami do tkanki płuc). Gorączka jest w ciężkiej chorobie zjawiskiem powszechnym i uznanie jej za wynik zapalenia płuc może zaciemnić rozpoznanie alternatywne. Ropna plwocina może być związana z zapaleniem tchawiczooskrzelowym. Tak więc potwierdzenia istnienia zakażenia należy szukać w posiewie odpowiednio pobranego materiału. Nie ma wprawdzie ostatecznych konkluzji co do optymalnej metody pobierania próbek z układu oddechowego, ale powszechnie uznaje się zasadę, iż należy to zrobić przed podjęciem podawania antybiotyków. Choć zaleca się też posiew krwi, wykrycie w ten sposób rodzaju przyczynowego drobnoustroju jest mało swoiste. Najprostszym sposobem pobrania próbki jest wprowadzenie przez rurkę intubacyjną lub tracheostomijną do tchawicy jałowego cewnika do odsysania i zaaspirowanie znajdującej się tam wydzieliny. Niestety pobrane w ten sposób próbki ulegają często zanieczyszczeniu drobnoustrojami kolonizującymi górne drogi oddechowe i wewnętrzną powierzchnię rurki intubacyjnej. Wyniki nie ocenianego ilościowo posiewu próbek uzyskanych z tchawicy są więc często odbiciem kolonizacji bakteryjnej, nie zaś inwazyjnego zakażenia. Poleganie na tej metodzie diagnostyki prowadzi wskutek jej małej swoistości do nadmiernie częstego rozpoznawania VAP, a w rezultacie i do nieuzasadnionego stosowania antybiotyków W związku z tym formułuje się zalecenie, by pobrane z tchawicy próbki poddawać hodowli ilościowej, gdyż w istotny sposób zwiększa to swoistość całego badania.
3 Inwazyjne techniki diagnostyczne, jak płukanie oskrzelikowo-pęcherzykowe (bronchioalveolar lavage, BAL) lub szczoteczkowe pobieranie próbki (protected specimen brushing, PSB) pozwala na uzyskanie próbki wydzieliny z dystalnych odcinków dróg oddechowych i jej posiew ilościowy, co wzmaga dokładność diagnostyczną. W tab. 2 przedstawiono bakteriologiczne kryteria rozpoznawania zakażenia przy wykorzystaniu rozmaitych metod pobierania próbek. Niedawno odbyta konferencja poświęcona sformułowaniu zgodnej opinii na temat rozpoznawania i leczenia VAP zaleca, by u wszystkich sztucznie wentylowanych pacjentów stosować inwazyjne sposoby uzyskiwania próbek z dolnych dróg oddechowych, gdy tylko powstanie podejrzenie VAP, jeśli nie istnieją przeciwwskazania do takiego postępowania. Metody te wymagają posługiwania się bronchoskopem. Podobnie jak wszystkie techniki inwazyjne i w tym przypadku istnieje nieodłączne ryzyko powikłań, jak odma opłucnowa, hipoksemia czy krwawienie do płuc. Z najnowszych danych wynika, iż leczenie oparte na wynikach uzyskanych inwazyjnymi metodami diagnostycznymi prowadzi - w porównaniu z ilościowymi posiewami próbek pobranych z tchawicy - do redukcji stosowania antybiotyków oraz zmniejszenia śmiertelności w okresach 14-dniowych, nie ma jednak wpływu na śmiertelność 28-dniową. Płukanie oskrzelikowo-pęcherzykowe Zabieg ten (BAL) polega na umieszczeniu bronchoskopu w jak najwęższych odgałęzieniach drzewa oskrzelowego, wprowadzeniu przez przeznaczony do odsysania kanał przyrządu roztworu fizjologicznego NaCl i zaaspirowaniu płynu. Zwykle zaleca się wprowadzenie 120 ml roztworu, choć wdaje się, że dobre próbki uzyskuje się nawet przy użyciu objętości tak małych, jak 20 ml (mini-bal). Ryzyko zanieczyszczenia próbki wydzieliną z górnego odcinka dróg oddechowych można zminimalizować korzystając ze specjalnie skonstruowanego cewnika dwuświatłowego, dzięki czemu pobierana próbka nie styka się ze ściankami bronchoskopu (stąd określenie "protected" w angielskiej nazwie tej metody). Próbkę poddaje się analizie ilościowej. Ostatnio wzrasta zainteresowanie korzystaniem z metody mini-bal przeprowadzanej na ślepo, co jest łatwiejsze i nie wymaga stosowania bronchoskopu. Technika ta polega na użyciu wspomnianego cewnika dwuświatłowego, który wprowadza się na ślepo przez rurkę intubacyjną aż do zaklinowania się w drobnych oskrzelach. Następnie wewnętrzną kaniulę cewnika wysuwa się poza osłonkę zewnętrzną, wprowadza 20 ml roztworu fizjologicznego i płyn aspiruje. Wyniki tej metody wykazują dobrą korelację z preparatami uzyskiwanymi przez bronchoskop, co jest dowodem na rozlany charakter infekcji w drogach oddechowych. Szczoteczkowe pobieranie próbki Technika ta wykorzystująca bronchoskop zmniejsza prawdopodobieństwo zanieczyszczenia próbki w górnych odcinkach dróg oddechowych. W cewnika umieszczona jest mała szczoteczka, uszczelniona na końcu korkiem z rozpuszczalnej żelatyny. Cały taki zestaw wprowadza się przez bronchoskop aż do kontaktu z drobnymi oskrzelami. Ochronny korek żelatynowy rozpuszcza się, dzięki czemu szczoteczkę można przesunąć dalej i uzyskać preparat. Następnie szczoteczkę cofa się w głąb cewnika, umieszcza w podłożu transportowym i poddaje ilościowemu posiewowi. Leczenie
4 Poza zwykłym leczeniem podtrzymującym kluczem do pożądanego finału choroby u osób podejrzanych o VAP jest w porę podjęte odpowiednie zwalczanie zakażenia bakteryjnego. Dotąd nie wyjaśniono, czy terapia sterowana przez wyniki inwazyjnych testów diagnostycznych poprawia ostateczny wynik, choć wydaje się, że inwazyjna strategia diagnostyczna zmniejsz stosowanie antybiotyków. Istnieją też różnice zdań w kwestii stosowania antybiotyków w sposób empiryczny czy zgodnie z rezultatami ilościowych posiewów, co może opóźniać podjęcie terapii. Jeśli jednak opóźnione lub nie dość skuteczne stosowanie antybiotyków zwiększa śmiertelność, należy uznać, że poważne podejrzenie VAP nakazuje podjęcie empirycznej antybiotykoterapii tuż po pobraniu materiału do posiewu. Z uwagi na szeroki wachlarz drobnoustrojów uczestniczących w etiologii VAP często konieczne jest korzystanie z antybiotyków o szerokim widmie lub w zestawieniach. Antybiotyki należy stosować w wysokich dawkach, by nie dopuścić do powstawania szczepów opornych, które często bujnie się rozwijają, gdy podaje się leki w stężeniach subterapeutycznych. Po uzyskaniu wyników posiewu racjonalizuje się terapię i można przejść na antybiotyki o węższym widmie aktywności. Drobnoustroje beztlenowe są odpowiedzialne za bardzo nieliczne przypadki VAP i na ogół nie uznaje się za konieczne włączanie skierowanych przeciw nim antybiotyków do empirycznego schematu terapii. Opisywana strategia terapeutyczna wymaga ścisłej współpracy z lokalną pracownią mikrobiologiczną, sporej wiedzy o drobnoustrojach, jakie mogą wchodzić w grę, jak i o tych, które występują w lokalnym środowisku, ich podatności i oporności. Aczkolwiek w wielu przypadkach VAP uczestniczą bakterie Gram-ujemne, obserwuje się zwiększenie odsetka zakażeń powodowanych przez drobnoustroje Gram-dodatnie, a zwłaszcza przez metycylinoopornego gronkowca złocistego. Słaba odpowiedź kliniczna winna zawsze skłaniać lekarza do ponownej analizy danych o oporności. Zapobieganie Tak jak w odniesieniu do wszystkich zakażeń wewnątrzszpitalnych, podstrawowe3 znaczenie mają sposoby najogólniejsze, jak efektywne mycie rąk i stosowanie wyjałowionego sprzętu. Jednakże konkretna ochrona przed VAP winna uwzględniać towarzyszące temu stanowi tło patofizjologiczne, winna się zatem koncentrować na minimalizacji zbiornika zakażonej wydzieliny i zapobieganiu jej aspiracji do dróg oddechowych. Można wymienić kilka sposobów zmniejszania ilości materiału potencjalnie chorobotwórczego. U osób w stanie krytycznym szeroko stosuje się metody profilaktyki wrzodu stresowego w postaci inhibitorów pompy protonowej, antagonistów receptora H2, a w mniejszym stopniu również środków zobojętniających. Wszystkie te leki zmieniają kwaśność treści żołądkowej stwarzając korzystniejsze warunki dla rozmnażania się tlenowych bakterii Gram-ujemnych. Nie jest pewne, czy zwiększa to ryzyko VAP, są jednak pewne przesłanki, iż stosowanie sukralfatu jako alternatywy dla antagonistów receptora H2 obniża częstość występowania zapalenia płuc. Metoda profilaktyki, zmierzającą do zapobiegania kolonizacji przewodu pokarmowego przez potencjalnie chorobotwórcze drobnoustroje jest wybiórcza jego dekontaminacja. Opracowano kilka różnych schematów takiego postępowania, zwykle jednak składają się nań niewchłanialne substancje antybakteryjne skierowane przeciw bakteriom Gram-ujemnym i grzybom, regularnie podawane do jamy ustno-gardłowej w postaci pasty. Kilka schematów obejmuje także pozajelitowe stosowanie antybiotyków. Mimo pewnych
5 dowodów, że metoda dekontaminacji przewodu pokarmowego zmniejsza częstość występowania wewnątrzszpitalnego zapalenia płuc, nie odnotowano zmniejszenia śmiertelności we wszystkich grupach pacjentów, nie ma ona zatem szerokiego zasięgu. Zapobiegawcze pozajelitowe stosowanie antybiotyków o szerokim widmie aktywności wiąże się z pojawianiem się drobnoustrojów o wielorakiej oporności. Intubacja nosowo-tchawicza zasługuje na uważne stosowanie, gdyż może się stać przyczyną wewnątrzszpitalnego zapalenia zatok bocznych nosa. Układanie pacjenta w pozysji półsiedzącej może zmniejszać groźbę refluksu żołądkowo-przełykowego i są dowody, że w ten prosty sposób udaje się wyraźnie zmniejszyć częstość i ryzyko VAP. Żywienie dojelitowe zwiększa zagrożenie VAP. Najbardziej prawdopodobną przyczyną jest podwyższenie ph pod wpływem podawanych tą drogą substancji odżywczych, a ponadto obecność wprowadzonej przez nos sondy żołądkowej ma tendencję do nasilania refluksu żołądkowo-przełykowego. Mimo wszystko jednak zalety żywienia enteralnego przewyższają wymienione wyżej potencjalne wady. Wydaje się, że ważniejsze jest niedopuszczanie do zastoju w żołądku i nadmiernego jego rozciągania. Zapobieganie winno się też koncentrować na zmniejszeniu możliwości aspiracji zakażonej wydzieliny, jaka gromadzi się powyżej mankietu uszczelniającego rurki intubacyjnej. Ciśnienie w mankiecie trzeba utrzymywać na właściwym poziomie i regularnie je kontrolować. Znaczenie ma też zapewnienie należytej higieny jamy ustnej i regularne usuwanie wydzieliny, zarówno stąd, jak i z okolicy nadgłośniowej. Odnotowano związek pomiędzy reintubacjami a występowaniem VAP, trzeba zatem sprowadzać do minimum wadliwe lub przypadkowe usuwanie rurki intubacyjnej. Dość zaskakujące wydaje się, że nie ma poważnych dowodów na korzystne rezultaty fizykoterapii oddechowej, lecz jest ona nadal stosowana rutynowo. Ważne informacje 1. Najczęstszym rodzajem zakażenia wewnątrzszpitalnego w oddziałach intensywnej terapii jest "respiratorowe" zapalenie płuc (ventilator-associated penumonia, VAP). 2. Precyzyjne rozpoznanie tego powikłania jest trudne. 3. VAP może być powodowane przez aspirację zakażonej wydzieliny. 4. Można zwiększyć dokładność rozpoznania mikrobiologicznego stosując metodę posiewu ilościowego. 5. VAP wiąże się ze zwiększoną śmiertelnością pacjentów, ale nie zdołano wykazać przyczynowej zależności tych dwóch parametrów. źródło: Hunter J.D., Corry P.R. Ventilator-associated pneumonia. BJA CEPD,2002,2:
Diagnostyka mikrobiologiczna zakażeń krwi Paweł Zwierzewicz
Diagnostyka mikrobiologiczna zakażeń krwi Paweł Zwierzewicz Diagnostyka mikrobiologiczna sepsy oferta firmy biomerieux Automatyczne analizatory do posiewów krwi Automatyczne analizatory do identyfikacji
Bardziej szczegółowoZapalenie ucha środkowego
Zapalenie ucha środkowego Poradnik dla pacjenta Dr Maciej Starachowski Ostre zapalenie ucha środkowego. Co to jest? Ostre zapalenie ucha środkowego jest rozpoznawane w przypadku zmian zapalnych w uchu
Bardziej szczegółowoPROKALCYTONINA infekcje bakteryjne i sepsa. wprowadzenie
PROKALCYTONINA infekcje bakteryjne i sepsa wprowadzenie CZĘŚĆ PIERWSZA: Czym jest prokalcytonina? PCT w diagnostyce i monitowaniu sepsy PCT w diagnostyce zapalenia dolnych dróg oddechowych Interpretacje
Bardziej szczegółowoOporność na antybiotyki w Unii Europejskiej Dane zaprezentowane poniżej zgromadzone zostały w ramach programu EARS-Net, który jest koordynowany przez
Informacja o aktualnych danych dotyczących oporności na antybiotyki na terenie Unii Europejskiej Październik 2013 Główne zagadnienia dotyczące oporności na antybiotyki przedstawione w prezentowanej broszurze
Bardziej szczegółowoBIOMARKERY A DIAGNOSTYKA VAP JEAN YVES FAGON, CRITICAL CARE 2011;15;130
BIOMARKERY A DIAGNOSTYKA VAP JEAN YVES FAGON, CRITICAL CARE 2011;15;130 BIOMARKERY Poszukiwania biomarkeru diagnostycznego dla VAP (Ventilatorassociated pneumonia) trwały ponad 15 lat, W tym czasie odkryto
Bardziej szczegółowoMATERIAŁY Z GÓRNYCH DRÓG ODDECHOWYCH - badanie bakteriologiczne + mykologiczne
CENNIK ZAKŁADU DIAGNOSTYKI LABORATORYJNEJ PRACOWNIA MIKROBIOLOGII OBOWIĄZUJĄCY OD DNIA (zgodnie z treścią zarządzenia) (badania prywatne) Lp USŁUGA MATERIAŁ CZAS OCZEKIWANIA CENA BADANIA PODSTAWOWEGO SKIEROWANIE
Bardziej szczegółowoZadanie pytania klinicznego (PICO) Wyszukanie i selekcja wiarygodnej informacji. Ocena informacji o metodzie leczenia
Praktykowanie EBM Krok 1 Krok 2 Krok 3 Krok 4 Zadanie pytania klinicznego (PICO) Wyszukanie i selekcja wiarygodnej informacji Ocena informacji o metodzie leczenia Podjęcie decyzji klinicznej na podstawie
Bardziej szczegółowoWYNIKI PUNKTOWEGO BADANIA ZAKAŻEŃ SZPITALNYCH ZE SZCZEGÓLNYM UWZGLĘDNIENIEM ZAKAŻEŃ MIEJSCA OPEROWANEGO PRZEPROWADZONEGO 2013 ROKU W WSZZ W TORUNIU
WYNIKI PUNKTOWEGO BADANIA ZAKAŻEŃ SZPITALNYCH ZE SZCZEGÓLNYM UWZGLĘDNIENIEM ZAKAŻEŃ MIEJSCA OPEROWANEGO PRZEPROWADZONEGO 2013 ROKU W WSZZ W TORUNIU Ewa Chodakowska WszZ ToruŃ Badanie przeprowadzono w ramach
Bardziej szczegółowoNowoczesna diagnostyka mikrobiologiczna
Nowoczesna diagnostyka mikrobiologiczna 1 2 Nowoczesne laboratorium mikrobiologiczne połączenie metod manualnych i automatyzacji Nowoczesne laboratorium mikrobiologiczne To nie tylko sprzęt diagnostyczny,
Bardziej szczegółowoTEMATY SZKOLEŃ Konsultant Naukowy Medilab Sp. z o.o. dr n. med. Justyna Piwowarczyk
TEMATY SZKOLEŃ 2017 Konsultant Naukowy Medilab Sp. z o.o dr n. med. Justyna Piwowarczyk HIGIENICZNA DEZYNFEKCJA I MYCIE RĄK PERSONELU MEDYCZNEGO WG NAJNOWSZYCH WYTYCZNYCH Definicja higienicznej dezynfekcji
Bardziej szczegółowoOstre infekcje u osób z cukrzycą
Ostre infekcje u osób z cukrzycą Sezon przeziębień w pełni. Wokół mamy mnóstwo zakatarzonych i kaszlących osób. Chorować nikt nie lubi, jednak ludzie przewlekle chorzy, jak diabetycy, są szczególnie podatni
Bardziej szczegółowoInfekcyjne zapalenie wsierdzia - IZW. Częstość występowania: ~ 4-10/100000/rok. Śmiertelność: nie leczone 100% leczone 30% szt.
Infekcyjne zapalenie wsierdzia - IZW Częstość występowania: ~ 4-10/100000/rok Śmiertelność: nie leczone 100% leczone 30% szt.zastawka - 50% IZW - Patogeneza Uszkodzenie wsierdzia Bakteriemia WEGETACJA
Bardziej szczegółowoTERAPEUTYCZNE ASPEKTY ŻYWIENIA PACJENTÓW W SZPITALACH czy obecne stawki na żywienie są wystarczające
TERAPEUTYCZNE ASPEKTY ŻYWIENIA PACJENTÓW W SZPITALACH czy obecne stawki na żywienie są wystarczające dr hab. inż. Monika Bronkowska, prof. nadzw. UP Konferencja firm cateringowych - CATERING SZPITALNY
Bardziej szczegółowo1. Wykonanie preparatów bezpośrednich i ich ocena: 1a. Wykonaj własny preparat bezpośredni ze śliny Zinterpretuj i podkreśl to co widzisz:
Ćwiczenie 2 2018/19 1. Wykonanie preparatów bezpośrednich i ich ocena: 1a. Wykonaj własny preparat bezpośredni ze śliny Zinterpretuj i podkreśl to co widzisz: obecność nabłonków, leukocytów, pałeczek Gram(+),
Bardziej szczegółowoNazwa studiów: KONTROLA ZAKAŻEŃ W JEDNOSTKACH OPIEKI ZDROWOTNEJ Typ studiów: doskonalące WIEDZA
Załącznik nr 8 do zarządzenia nr 68 Rektora UJ z 18 czerwca 2015 r. Opis zakładanych efektów kształcenia na studiach podyplomowych Nazwa studiów: KONTROLA ZAKAŻEŃ W JEDNOSTKACH OPIEKI ZDROWOTNEJ Typ studiów:
Bardziej szczegółowoRegina B.Podlasin Wojewódzki Szpital Zakaźny w Warszawie
Regina B.Podlasin Wojewódzki Szpital Zakaźny w Warszawie http://www.ptnaids.pl/ Gorączka, zapalenie gardła, powiększenie węzłów chłonnych Zakażenie wirusem Epsteina-Barr (EBV) = mononukleoza zakaźna Zakażenie
Bardziej szczegółowoKlinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii. Centralny Szpital Kliniczny
Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii Centralny Szpital Kliniczny Dysphagia in the intensive care unit: epidemiology, mechanisms, and clinical management. Critical Care 2019, marzec Systematyczny
Bardziej szczegółowoLeczenie ciężkich zakażeń. Propozycje zmian w finansowaniu. Dariusz Lipowski
Leczenie ciężkich zakażeń. Propozycje zmian w finansowaniu Dariusz Lipowski Definicja Ciężkie zakażenie zakażenie prowadzące do dysfunkcji lub niewydolności jednolub wielonarządowej zakażenie powodujące
Bardziej szczegółowo6.2. Podsumowanie planu zarządzania ryzykiem dotyczącego produktu leczniczego DUOKOPT przeznaczone do wiadomości publicznej
6.2. Podsumowanie planu zarządzania ryzykiem dotyczącego produktu leczniczego DUOKOPT przeznaczone do wiadomości publicznej 6.2.1. Podsumowanie korzyści wynikających z leczenia Co to jest T2488? T2488
Bardziej szczegółowoZakażenia w Oddziałach Intensywnej Terapii SEPSA Możliwe miejsca zakażenia Czynniki patogenne Bakterie G dodatnie, G ujemne Bakterie beztlenowe Grzyby Wirusy Pierwotniaki Zakażenia szpitalne Występują
Bardziej szczegółowoZasady, Kryteria Przyjęć i Wypisów Pacjentów do Oddziału Intensywnej Terapii
Dr n. med. Krzysztof Powała-Niedźwiecki Zasady, Kryteria Przyjęć i Wypisów Pacjentów do Oddziału Intensywnej Terapii Centrum Onkologii Ziemi Lubelskiej im. św. Jana z Dukli Lublin, 2011 1. Do OIT będą
Bardziej szczegółowoWIEDZA. Zna podstawy prawne realizacji programu kontroli zakażeń.
Załącznik nr 7 do zarządzenia nr 12 Rektora UJ z 15 lutego 2012 r. Opis zakładanych efektów kształcenia na studiach podyplomowych Nazwa studiów: Kontrola zakażeń w jednostkach opieki zdrowotnej Typ studiów:
Bardziej szczegółowoZalecenia rekomendowane przez Ministra Zdrowia. KPC - ang: Klebsiella pneumoniae carbapenemase
Zalecenia dotyczące postępowania w przypadku identyfikacji w zakładach opieki zdrowotnej szczepów bakteryjnych Enterobacteriaceae wytwarzających karbapenemazy typu KPC * * KPC - ang: Klebsiella pneumoniae
Bardziej szczegółowoZakażenia wywołane przez paciorkowce z grupy A. Informacje dla pacjentów
Zakażenia wywołane przez paciorkowce z grupy A. Informacje dla pacjentów Health Protection Scotland Co to są zakażenia wywołane przez paciorkowce z grupy A? Paciorkowce z grupy A (ang. Group A Streptococcus,
Bardziej szczegółowo10) istotne kliniczne dane pacjenta, w szczególności: rozpoznanie, występujące czynniki ryzyka zakażenia, w tym wcześniejsza antybiotykoterapia,
Załącznik nr 2 Standardy jakości w zakresie mikrobiologicznych badań laboratoryjnych, w tym badań technikami biologii molekularnej, oceny ich jakości i wartości diagnostycznej oraz laboratoryjnej interpretacji
Bardziej szczegółowoZAKAŻENIA SZPITALNE. Michał Pytkowski Zdrowie Publiczne III rok
ZAKAŻENIA SZPITALNE Michał Pytkowski Zdrowie Publiczne III rok REGULACJE PRAWNE WHO Ustawa z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi Rozporządzenie Ministra
Bardziej szczegółowoPROFILAKTYKA PRZECIW GRYPIE
PROFILAKTYKA PRZECIW GRYPIE Koordynator profilaktyki : mgr piel. Anna Karczewska CELE: zwiększanie świadomości pacjenta na temat szczepionek przeciwko grypie zapobieganie zachorowań na grypę zapobieganie
Bardziej szczegółowoWentylacja u chorych z ciężkimi obrażeniami mózgu
Wentylacja u chorych z ciężkimi obrażeniami mózgu Karolina Mroczkowska Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii Centralny Szpital Kliniczny Źródło Critical Care 2018: Respiratory management in patients
Bardziej szczegółowoDOMOWE LECZENIE RESPIRATOREM DLA KOGO?
DOMOWE LECZENIE RESPIRATOREM DLA KOGO? Pacjent, który nie wymaga dalszego pobytu w szpitalu; Przewlekła niewydolność oddechowa wymagająca stosowania ciągłej lub okresowej wentylacji mechanicznej przy pomocy
Bardziej szczegółowoOpis zakładanych efektów kształcenia na studiach podyplomowych
Załącznik nr 2 do zarządzenia nr 100 Rektora UJ z 2 października 2017 r. Opis zakładanych efektów kształcenia na studiach podyplomowych Tabela odniesienia efektów kształcenia dla studiów podyplomowych
Bardziej szczegółowoGRYPA. Jak zapobiec zakażeniom grypy? m. st. Warszawie. Oddział Promocji Zdrowia, ul. Cyrulików 35; Powiatowa Stacja Sanitarno Epidemiologiczna w
Powiatowa Stacja Sanitarno Epidemiologiczna w m. st. Warszawie ul. Kochanowskiego 21, Oddział Promocji Zdrowia, ul. Cyrulików 35; tel. 22/311-80-07 08; e-mail: oswiatazdrowotna@pssewawa.pl GRYPA Jak zapobiec
Bardziej szczegółowoZakażenia w chirurgii.
Zakażenia w chirurgii. Rola personelu pielęgniarskiego. 10 Wojskowy Szpital Kliniczny z Polikliniką SPZOZ Cacałowska Dorota Zakażenia Zakażenia w chirurgii stanowią istotny problem współczesnej medycyny,
Bardziej szczegółowoDefinicja INFEKCYJNE ZAPALENIE WSIERDZIA 2015-04-23
Definicja INFEKCYJNE ZAPALENIE WSIERDZIA II KATEDRA KARDIOLOGII CM UMK 2014 Wewnątrznaczyniowe zakażenie obejmujące struktury serca (np. zastawki, wsierdzie komór i przedsionków), duże naczynia krwionośne
Bardziej szczegółowoZAPROSZENIE NA BADANIA PROFILAKTYCZNE WYKONYWANE W RAMACH PODSTAWOWEJ OPIEKI ZDROWOTNEJ ( )
ZAPROSZENIE NA BADANIA PROFILAKTYCZNE WYKONYWANE W RAMACH PODSTAWOWEJ OPIEKI ZDROWOTNEJ (2015-08-03) PROFILAKTYKA CHORÓB UKŁADU KRĄŻENIA ADRESACI - Osoby zadeklarowane do lekarza POZ, w wieku 35, 40, 45,
Bardziej szczegółowoWojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Poznaniu
Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Poznaniu PROGRAM WHO ELIMINACJI ODRY/RÓŻYCZKI Program eliminacji odry i różyczki został uchwalony przez Światowe Zgromadzenie Zdrowia 28 maja 2003 roku. Realizacja
Bardziej szczegółowoPobieranie, transport i przechowywanie materiału biologicznego do badań mikrobiologicznych
Pobieranie, transport i przechowywanie materiału biologicznego do badań mikrobiologicznych Instrukcje ogólne Wszystkie materiały diagnostyczne powinny być pobrane przed podaniem choremu antybiotyków lub
Bardziej szczegółowoSepsa, wstrząs septyczny, definicja, rozpoznanie
Sepsa, wstrząs septyczny, definicja, rozpoznanie dr hab. n.med. Barbara Adamik Katedra i Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu Sepsa, wstrząs septyczny, definicja,
Bardziej szczegółowoOSTRA NIEWYDOLNOŚĆ ODDECHOWA. Małgorzata Weryk SKN Ankona
OSTRA NIEWYDOLNOŚĆ ODDECHOWA Małgorzata Weryk SKN Ankona definicja Układ oddechowy nie zapewnia utrzymania prężności O2 i CO2 we krwi tętniczej w granicach uznanych za fizjologiczne PaO2 < 50 mmhg (przy
Bardziej szczegółowoBadanie na obecność pałeczek CPE Informacje dla pacjentów
Badanie na obecność pałeczek CPE Informacje dla pacjentów Uwaga: z pytaniami dotyczącymi informacji zawartych w tej ulotce, należy zwracać się do lekarza prowadzącego lub pielęgniarki. Czym jest CPE W
Bardziej szczegółowoDagmara Samselska. Przewodnicząca Unii Stowarzyszeń Chorych na Łuszczycę. Warszawa 20 kwietnia 2016
Dagmara Samselska Przewodnicząca Unii Stowarzyszeń Chorych na Łuszczycę Warszawa 20 kwietnia 2016 przewlekła, autoagresywnie uwarunkowana, nawrotowa choroba zapalna o podłożu genetycznym nie zaraża!!!
Bardziej szczegółowoPoradnia Immunologiczna
Poradnia Immunologiczna Centrum Onkologii Ziemi Lubelskiej im. św. Jana z Dukli Lublin, 2011 Szanowni Państwo, Uprzejmie informujemy, że w Centrum Onkologii Ziemi Lubelskiej im. św. Jana z Dukli funkcjonuje
Bardziej szczegółowoBiPAP Vision. z PAV (Proportional Assist Ventilation)
BiPAP Vision z PAV (Proportional Assist Ventilation) P A V nowa generacja nieinwazyjnej wentylacji PAV nowy tryb wentylacji asystującej - różnica w koncepcji - wspomaganie ciśnieniowe proporcjonalne do
Bardziej szczegółowoIwona Budrewicz Promocja Zdrowia Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Kamieniu Pomorskim
Iwona Budrewicz Promocja Zdrowia Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Kamieniu Pomorskim Gruźlica jest przewlekłą chorobą zakaźną. W większości przypadków zakażenie zlokalizowane jest w płucach
Bardziej szczegółowoPROCEDURA POSTĘPOWANIA POEKSPOZYCYJNEGO W PRZYPADKU WYSTĄPIENIA NARAŻENIA ZAWODOWEGO NA MATERIAŁ ZAKAŹNY
PROCEDURA POSTĘPOWANIA POEKSPOZYCYJNEGO W PRZYPADKU WYSTĄPIENIA NARAŻENIA ZAWODOWEGO NA MATERIAŁ ZAKAŹNY 1. CEL Celem procedury jest określenie zasad postępowania w przypadku wystąpienia u pracownika ekspozycji
Bardziej szczegółowoElżbieta Arłukowicz Streszczenie rozprawy doktorskiej
Elżbieta Arłukowicz Streszczenie rozprawy doktorskiej Analiza zmienności ilościowej i jakościowej tlenowej flory bakteryjnej izolowanej z ran przewlekłych kończyn dolnych w trakcie leczenia tlenem hiperbarycznym
Bardziej szczegółowo- podłoża transportowo wzrostowe..
Ćw. nr 2 Klasyfikacja drobnoustrojów. Zasady pobierania materiałów do badania mikrobiologicznego. 1. Obejrzyj zestawy do pobierania materiałów i wpisz jakie materiały pobieramy na: - wymazówki suche. -
Bardziej szczegółowoCzy Zamawiający w pakiecie Nr 9 poz. 1 i 2 (Meropenem inj. 500mg i 1g * 10 fiolek
Gryfino, 16 grudnia 2016 roku ytanie nr 3 Czy Zamawiający w pakiecie Nr 9 poz. 1 i 2 (Meropenem inj. 500mg i 1g * 10 fiolek) wymaga, aby meropenem posiadał zarejestrowane wskazania: do leczenia pacjentów
Bardziej szczegółowoPROCEDURY MEDYCZNE Tytuł: Standard monitorowania pacjenta podczas znieczulenia.
Data obowiązywania: 17.05.2014 r Wydanie: 1 Strona 1 z 5 Cel procedury: Ujednolicenie sposobu monitorowania pacjenta podczas znieczulenia w zależności od rodzaju zabiegu i stanu ogólnego pacjenta Zakres
Bardziej szczegółowoPYTANIA NA EGZAMIN DYPLOMOWY OBOWIĄZUJĄCE W ROKU AKADEMICKIM 2018/2019 STUDIA POMOSTOWE KIERUNEK PIELĘGNIARSTWO
PYTANIA NA EGZAMIN DYPLOMOWY OBOWIĄZUJĄCE W ROKU AKADEMICKIM 2018/2019 STUDIA POMOSTOWE KIERUNEK PIELĘGNIARSTWO PYTANIA Z PEDIATRII I PIELĘGNIARSTWA PEDIATRYCZNEGO 1. Wskaż metody oceny stanu zdrowia noworodka
Bardziej szczegółowoDr n. med. Anna Prokop-Staszecka Dyrektor Krakowskiego Szpitala Specjalistycznego im. Jana Pawła II
Dr n. med. Anna Prokop-Staszecka Dyrektor Krakowskiego Szpitala Specjalistycznego im. Jana Pawła II Przewodnicząca Komisji Ekologii i Ochrony Powietrza Rady Miasta Krakowa Schorzenia dolnych dróg oddechowych
Bardziej szczegółowoBadanie mikrobiologiczne płynów z jam ciała
Badanie mikrobiologiczne płynów z jam ciała Dorota Olszańska Zakład Diagnostyki Mikrobiologicznej i Immunologii Infekcyjnej USK w Białymstoku Kierownik Prof. Dr hab. n. med. Elżbieta Tryniszewska Cel badań
Bardziej szczegółowoWanda Siemiątkowska - Stengert
Wanda Siemiątkowska - Stengert Wpływ zabiegu odsysania z tchawicy na ciśnienie śródczaszkowe i układ krążenia noworodków wymagających wentylacji zastępczej, po zastosowaniu różnej premedykacji farmakologicznej.
Bardziej szczegółowoOstra niewydolność serca
Ostra niewydolność serca Prof. dr hab. Jacek Gajek, FESC Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu Niewydolność serca Niewydolność rzutu minutowego dla pokrycia zapotrzebowania na tlen tkanek i narządów organizmu.
Bardziej szczegółowoUCHWAŁA NR IV/35/2011 RADY GMINY W BOGORII. z dnia 16 lutego 2011 r.
UCHWAŁA NR IV/35/2011 RADY GMINY W BOGORII z dnia 16 lutego 2011 r. w sprawie zatwierdzenia: Programu profilaktyki zakażeń pneumokokowych wśród dzieci zamieszkałych na terenie Gminy Bogoria Na podstawie
Bardziej szczegółowoUCHWAŁA Nr X/81/2015 Rady Miejskiej w Policach z dnia 25 sierpnia 2015 r.
UCHWAŁA Nr X/81/2015 Rady Miejskiej w Policach z dnia 25 sierpnia 2015 r. w sprawie realizacji w 2015 roku przez gminę Police programu profilaktyki szczepień ochronnych przeciwko grypie dla mieszkańców
Bardziej szczegółowoUCHWAŁA Nr.. Rady Miejskiej w Policach
UCHWAŁA Nr.. Rady Miejskiej w Policach z dnia Projekt w sprawie realizacji w 2012 roku przez gminę Police programu profilaktyki szczepień ochronnych przeciwko grypie dla mieszkańców gminy Police po 65
Bardziej szczegółowoWIEDZA. K_W01 Zna definicje, cele i metody żywienia klinicznego oraz sposoby oceny odżywienia w oparciu o metody kliniczne.
Opis zakładanych efektów kształcenia na studiach podyplomowych Nazwa studiów: Żywienie kliniczne Typ studiów: doskonalące Symbol Efekty kształcenia dla studiów podyplomowych WIEDZA K_W01 Zna definicje,
Bardziej szczegółowoUCHWAŁA NR XL/279/10 RADY GMINY W BOGORII z dnia 28 stycznia 2010 r.
UCHWAŁA NR XL/279/10 RADY GMINY W BOGORII z dnia 28 stycznia 2010 r. w sprawie zatwierdzenia: Programu profilaktyki zakażeń pneumokokowych wśród dzieci zamieszkałych na terenie Gminy Bogoria Na podstawie
Bardziej szczegółowoZapalenia płuc u dzieci
Zapalenia płuc u dzieci Katarzyna Krenke Klinika Pneumonologii i Alergologii Wieku Dziecięcego Warszawski Uniwersytet Medyczny Zapalenie płuc - definicja 1. Objawy wskazujące na ostre zakażenie (gorączka,
Bardziej szczegółowoSpis treœci. 1. Wstêp... 1
Spis treœci 1. Wstêp........................................................... 1 Czêœæ 1: MIKROBIOLOGIA OGÓLNA..................................... 3 2. Budowa i taksonomia bakterii.....................................
Bardziej szczegółowoPoniższe wytyczne dotyczą wszystkich rodzajów materiału klinicznego.
Strona 1 z 5 Wytyczne dotyczące zlecania, pobierania, oznakowania, przechowywania, transportowania i rejestrowania próbek materiału klinicznego do badań w Pracowni PCR Niżej przedstawione wytyczne dotyczące
Bardziej szczegółowoOporność na antybiotyki w Unii Europejskiej
Podsumowanie danych z 2014 roku o oporności na antybiotyki w Unii Europejskiej Dane z monitorowania sieci EARS-Net Listopad 2015 Poważne zagrożenie: oporność na antybiotyki w Unii Europejskiej Oporność
Bardziej szczegółowoProgram Profilaktyki Zdrowotnej
Załącznik Nr 1 do Uchwały Nr IX/56/2011 Program Profilaktyki Zdrowotnej Realizowany w roku 2011 pod nazwą Badania wad postawy wśród dzieci klas pierwszych szkół podstawowych miasta Tczewa w ramach programu
Bardziej szczegółowoFAX : (22) 488 37 70 PILNE
KARTA ZAPALENIA OTRZEWNEJ Nr Przypadku Baxter: Data raportu:... Data otrzymania informacji przez Baxter:... (wypełnia Baxter) (wypełnia Baxter) Proszę wypełnić poniższe pola i odesłać faxem do: Baxter
Bardziej szczegółowow kale oraz innych laboratoryjnych markerów stanu zapalnego (białka C-reaktywnego,
1. Streszczenie Wstęp: Od połowy XX-go wieku obserwuje się wzrost zachorowalności na nieswoiste choroby zapalne jelit (NChZJ), w tym chorobę Leśniowskiego-Crohna (ChLC), zarówno wśród dorosłych, jak i
Bardziej szczegółowoSZCZEPIENIA OCHRONNE U DOROSŁYCH lek. Kamil Chudziński Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii CSK MSW w Warszawie 10.11.2015 Szczepionki Zabite lub żywe, ale odzjadliwione drobnoustroje/toksyny +
Bardziej szczegółowoOddział Pediatryczny - ARION Szpitale sp. z o.o. Zespół Opieki Zdrowotnej w Biłgoraju
Nazwa świadczenia A59 bóle głowy A87b inne choroby układu nerwowego < 18 r.ż. C56 poważne choroby gardła, uszu i nosa C57 inne choroby gardła, uszu i nosa C56b poważne choroby gardła, uszu i nosa < 18
Bardziej szczegółowoGRUPA ROBOCZA HIGIENA RĄK MATERIAŁY POMOCNICZE DLA AUDYTORÓW WIODĄCYCH PROGRAMU CLEAN CARE IS SAFER CARE ZGODNIE Z WYTYCZNYMI WHO
GRUPA ROBOCZA HIGIENA RĄK MATERIAŁY POMOCNICZE DLA AUDYTORÓW WIODĄCYCH PROGRAMU CLEAN CARE IS SAFER CARE ZGODNIE Z WYTYCZNYMI WHO WYJAŚNIENIE POJĘĆ STREFA PACJENTA, STREFA PRACOWNIKA OCHRONY ZDROWIA, PUNKT
Bardziej szczegółowoTemat: Higiena i choroby układu oddechowego.
Temat: Higiena i choroby układu oddechowego. 1. Sprawność układu oddechowego - ważnym czynnikiem zdrowotnym. a) zanieczyszczenia powietrza Pyły miedzi, aluminium, żelaza, ołowiu, piaskowe, węglowe, azbestowe,
Bardziej szczegółowoDomowe żywienie enteralne dzieci w praktyce. dr hab. n. med. Jarosław Kierkuś
Domowe żywienie enteralne dzieci w praktyce. dr hab. n. med. Jarosław Kierkuś Klinika Gastroenterologii, Hepatologii, Zaburzeń Odżywiania i Pediatrii IPCZD, Warszawa HEN program domowego żywienia enteralnego
Bardziej szczegółowoNazwa i typ aparatu:.. Lp. Opis parametru Kryterium Parametr wymagany
Załącznik nr 3. Aparat do detekcji wzrostu drobnoustrojów z krwi i płynów ustrojowych Parametry graniczne. Nazwa i typ aparatu:.. Lp. Opis parametru Kryterium Parametr wymagany Parametr oferowany 1 Hodowla
Bardziej szczegółowoPROCEDURY MEDYCZNE Tytuł: Standard postępowania podczas wykonywania tracheotomii przezskórnej
Data obowiązywania: 17.05.2014 r Wydanie: 1 Strona 1 z 5 Cel procedury: Określenie oraz ujednolicenie standardów postępowania podczas bezpiecznego wykonywania tracheotomii przezskórnej. Zakres obowiązywania:
Bardziej szczegółowoUSG Power Doppler jest użytecznym narzędziem pozwalającym na uwidocznienie wzmożonego przepływu naczyniowego w synovium będącego skutkiem zapalenia.
STRESZCZENIE Serologiczne markery angiogenezy u dzieci chorych na młodzieńcze idiopatyczne zapalenie stawów - korelacja z obrazem klinicznym i ultrasonograficznym MIZS to najczęstsza przewlekła artropatia
Bardziej szczegółowoZarządzanie ryzykiem. Dr med. Tomasz Ozorowski Sekcja ds. kontroli zakażeń szpitalnych Szpital Kliniczny Przemienienia Pańskiego UM w Poznaniu
Zarządzanie ryzykiem Dr med. Tomasz Ozorowski Sekcja ds. kontroli zakażeń szpitalnych Szpital Kliniczny Przemienienia Pańskiego UM w Poznaniu Szkolenie Małopolskiego Stowarzyszenia Komitetów i Zespołów
Bardziej szczegółowoPrzestrzeganie zaleceń terapeutycznych przez pacjentów chorych na mukowiscydozę badanie COMPLIANCE. Raport końcowy
Przestrzeganie zaleceń terapeutycznych przez pacjentów chorych na mukowiscydozę badanie COMPLIANCE Raport końcowy Cel badania Celem badania była weryfikacja zgodności sposobu przyjmowania tobramycyny wziewnej
Bardziej szczegółowoARDS u otyłych chorych odmienności i leczenie.
Opracowała: dr Katarzyna Rzącka Rezydentka w WSzS im. M. Kopernika w Łodzi ARDS u otyłych chorych odmienności i leczenie. Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii Centralny Szpital Kliniczny Źródło:
Bardziej szczegółowoHarmonogram zajęć z Mikrobiologii z parazytologią i Immunologii dla studentów II roku kierunku lekarskiego WL 2018/2019 GRUPA 5
Harmonogram zajęć z Mikrobiologii z parazytologią i Immunologii dla studentów II roku kierunku lekarskiego WL 2018/2019 GRUPA 5 GRUPY ĆWICZENIOWE 51, 52 : 8.00-10.30 Wtorek: 17.00-19.30 Data Godzina Rodzaj
Bardziej szczegółowoS YLABUS MODUŁU (PRZEDMIOTU) I nformacje ogólne. Diagnostyka mikrobiologiczna. Nie dotyczy. 13 Wykłady: 30 h, ćwiczenia 120h;
Załącznik Nr 3 do Uchwały Senatu PUM 14/2012 S YLABUS MODUŁU (PRZEDMIOTU) I nformacje ogólne Kod modułu Rodzaj modułu Wydział PUM Kierunek studiów Specjalność Poziom studiów Forma studiów Rok studiów Nazwa
Bardziej szczegółowoZakład Mikrobiologii Klinicznej [1]
Zakład Mikrobiologii Klinicznej [1] Dane kontaktowe: Tel. 41 36 74 710, 41 36 74 712 Kierownik: dr n. med. Bonita Durnaś, specjalista mikrobiologii Personel/Kadra: Diagności laboratoryjni: mgr Dorota Żółcińska
Bardziej szczegółowoAneks I Wnioski naukowe i podstawy zmiany warunków pozwoleń na dopuszczenie do obrotu
Aneks I Wnioski naukowe i podstawy zmiany warunków pozwoleń na dopuszczenie do obrotu Wnioski naukowe Uwzględniając sprawozdanie oceniające PRAC w sprawie okresowych raportów o bezpieczeństwie (PSUR) dotyczących
Bardziej szczegółowoAgencja Oceny Technologii Medycznych
Agencja Oceny Technologii Medycznych Opinia Prezesa Agencji Oceny Technologii Medycznych nr 20/2014 z dnia 7 stycznia 2014 r. o projekcie programu Program skutecznego zwalczania infekcji poprzez szybkie
Bardziej szczegółowoStreszczenie Celem pracy Materiał :
Streszczenie Żywienie pozajelitowe w warunkach domowych (ż.p.d.) umożliwia długotrwałe i prawie normalne życie chorym którzy do niedawna ginęli śmiercią głodową. Najgroźniejszym powikłaniem jest odcewnikowe
Bardziej szczegółowoPROBLEMY TERAPEUTYCZNE WTÓRNYCH ZAKAŻEŃ KRWI POWODOWANE PRZEZ PAŁECZKI Enterobacterales W PRAKTYCE ODDZIAŁÓW ZABIEGOWYCH I ZACHOWAWCZYCH
PROBLEMY TERAPEUTYCZNE WTÓRNYCH ZAKAŻEŃ KRWI POWODOWANE PRZEZ PAŁECZKI Enterobacterales W PRAKTYCE ODDZIAŁÓW ZABIEGOWYCH I ZACHOWAWCZYCH DOROTA ROMANISZYN KATEDRA MIKROBIOLOGII UJCM KRAKÓW Zakażenie krwi
Bardziej szczegółowoDiagnostyka molekularna w OIT
Diagnostyka molekularna w OIT B A R B A R A A D A M I K K A T E D R A I K L I N I K A A N E S T E Z J O L O G I I I I N T E N S Y W N E J T E R A P I I U N I W E R S Y T E T M E D Y C Z N Y W E W R O C
Bardziej szczegółowoGRYPA CO POWINIENEŚ WIEDZIEĆ NA TEN TEMAT? CZY WYKORZYSTAŁŚ WSZYSTKIE DOSTĘPNE ŚRODKI BY USTRZEC SIĘ PRZED GRYPĄ?
GRYPA CO POWINIENEŚ WIEDZIEĆ NA TEN TEMAT? CZY WYKORZYSTAŁŚ WSZYSTKIE DOSTĘPNE ŚRODKI BY USTRZEC SIĘ PRZED GRYPĄ? ZDOBĄDŹ INFORMACJE! ZASZCZEP SIĘ! ZDOBĄDŹ OCHRONĘ! SZCZEPIONKA PRZECIW GRYPIE CZYM JEST
Bardziej szczegółowoWIEDZA. Zna elementy budowy anatomicznej układu oddechowego w zakresie budowy narządów miąższowych i szkieletu kostno- stawowego.
Załącznik nr 7 do zarządzenia nr 12 Rektora UJ z 15 lutego 2012 r. Opis zakładanych efektów kształcenia na studiach podyplomowych Nazwa studiów: TEORIA I PRAKTYKA KLINICZNEGO STOSOWANIA MECHANICZNEJ WENTYLACJI
Bardziej szczegółowoNumer ogłoszenia: 110428-2011; data zamieszczenia: 12.05.2011. Informacje o zmienianym ogłoszeniu: 101310-2011 data 05.05.2011 r.
Numer ogłoszenia: 110428-2011; data zamieszczenia: 12.05.2011 OGŁOSZENIE O ZMIANIE OGŁOSZENIA Ogłoszenie dotyczy: Ogłoszenia o zamówieniu. Nr sprawy 9/E/P/2011 Informacje o zmienianym ogłoszeniu: 101310-2011
Bardziej szczegółowoZakażenia układu moczowego
Zakażenia układu moczowego Zakażenia układu moczowego SPIS TREŚCI CO TO JEST UKŁAD MOCZOWY? nerka moczowód pęcherz moczowy cewka moczowa zobacz więcej NA CZYM POLEGA ZAKAŻENIE UKŁADU MOCZOWEGO? pałeczka
Bardziej szczegółowoEWA HELWICH Instytut Matki i Dziecka w Warszawie
VI KONGRES Polskiego Towarzystwa Medycyny Perinatalnej Poznań, 26 28 września 2013 Polska Sieć Neonatologiczna EWA HELWICH Instytut Matki i Dziecka w Warszawie Nadzór celowany w odniesieniu do najważniejszych
Bardziej szczegółowoAneks IV. Wnioski naukowe
Aneks IV Wnioski naukowe 1 Wnioski naukowe Od czasu dopuszczenia produktu Esmya do obrotu zgłoszono cztery przypadki poważnego uszkodzenia wątroby prowadzącego do transplantacji wątroby. Ponadto zgłoszono
Bardziej szczegółowoZakażenia układu moczowego u dzieci. Zofia Konarska Klinika Pediatrii WUM KURS 2019
Zakażenia układu moczowego u dzieci Zofia Konarska Klinika Pediatrii WUM KURS 2019 Plan wędrówki Kilka definicji Rekomendacje, siła zaleceń CASE Najważniejsze zalecenia Zakażenie górnych dróg układu moczowego
Bardziej szczegółowoProgram ćwiczeń z mikrobiologii dla studentów III roku Oddziału Analityki Medycznej, rok akademicki 2014/2015 SEMESTR LETNI
Program ćwiczeń z mikrobiologii dla studentów III roku Oddziału Analityki Medycznej, rok akademicki 2014/2015 SEMESTR LETNI Wykłady (16 godz.): Środa 12.15-13.45 Ćwiczenia (60 godz.) środa: 9.45-12.00
Bardziej szczegółowoPlan szkoleń wewnętrznych na 2019r. Szpital Obserwacyjno-Zakaźny ul. Krasińskiego 4/4a
Plan szkoleń wewnętrznych na 2019r. Szpital Zakaźny ul. Krasińskiego 4/4a Lp. Nazwa Oddziału Temat szkolenia Grupa zawodowa Miesiąc 1. Izba Przyjęć Postępowanie z pacjentem po ekspozycji na zakażenie krwiopochodne.
Bardziej szczegółowoMinister van Sociale Zaken en Volksgezondheid
http://www.maggiedeblock.be/2005/11/18/resolutie-inzake-de-klinischebiologie/ Minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid Obecna Minister Zdrowia Maggy de Block wraz z Yolande Avontroodt, i Hilde Dierickx
Bardziej szczegółowoOGŁOSZENIE. Elementami programu finansowanymi przez Ministerstwo Zdrowia są koszty zakupu:
Warszawa, 08 luty 2012 r. OGŁOSZENIE Na podstawie art. 48 ust. 4 i w związku z ust. 5 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z
Bardziej szczegółowoAktualne zasady diagnostyki i leczenia chorób zapalnych jelit
Instytut Pomnik Centrum Zdrowia Dziecka Odział Gastroenterologii, Hepatologii, Zaburzeń Odżywiania i Pediatrii Al. Dzieci Polskich 20, 04-730, Warszawa Aktualne zasady diagnostyki i leczenia chorób zapalnych
Bardziej szczegółowoVI.2 Podsumowanie planu zarządzania ryzykiem dla produktu Zanacodar Combi przeznaczone do publicznej wiadomości
VI.2 Podsumowanie planu zarządzania ryzykiem dla produktu Zanacodar Combi przeznaczone do publicznej wiadomości VI.2.1 Omówienie rozpowszechnienia choroby Szacuje się, że wysokie ciśnienie krwi jest przyczyną
Bardziej szczegółowoIntensywna Opieka Pulmonologiczna spojrzenie intensywisty
Intensywna Opieka Pulmonologiczna spojrzenie intensywisty Wojciech Gaszyński Katedra Anestezjologii i Intensywnej Terapii Uniwersytetu Medycznego w Łodzi Posiedzenie Rady Naukowej przy Ministrze Zdrowia
Bardziej szczegółowo