Iwona Budrewicz Promocja Zdrowia Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Kamieniu Pomorskim

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Iwona Budrewicz Promocja Zdrowia Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Kamieniu Pomorskim"

Antoni Pietrzak
9 lat temu
Przeglądów:

1 Iwona Budrewicz Promocja Zdrowia Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Kamieniu Pomorskim

2 Gruźlica jest przewlekłą chorobą zakaźną. W większości przypadków zakażenie zlokalizowane jest w płucach chorego. Wywoływana jest przez prątek gruźlicy ludzkiej (Mycobacterium tuberculosis) zwany prątkiem Kocha. Prątek ten nazywany jest także prątkiem bydlęcym. Najczęściej przenosi się on drogą kropelkową (kontakt z chorym prątkującym) Bakterie dostają się do organizmu najczęściej poprzez wdychanie. Rzadziej drogą pokarmową (połknięcie), najrzadziej poprzez kontakt zakaźnego materiału biologicznego ze skórą i śluzówką.

Prątek ten nazywany jest także prątkiem bydlęcym.

3 Możemy wyróżnić gruźlicę pierwotną i wtórną. Pierwotna to najczęściej gruźlica płuc. Wtórna gruźlica to np. : gruźlica stawów i kości gruźlica układu moczowego gruźlica żołądkowo jelitowa Dawniej gruźlicę nazywano suchotami ze względu na przebieg choroby i objawy, takie jak krwioplucie, gorączka, bladość i postępująca utrata masy ciała.

: gruźlica stawów i kości gruźlica układu moczowego gruźlica żołądkowo jelitowa

4 Zakażenie gruźlicą to najpierw zakażeniu pierwotne. Po kilku miesiącach bądź latach od zakażenia może dojść do zachorowania na gruźlicę. Zakażenie nie jest równoznaczne z zachorowaniem. Szacuje się, że do rozwoju choroby dochodzi zaledwie u około 1 proc. zarażonych. Rozwojowi choroby sprzyjają czynniki ryzyka takie jak obniżenie odporności, występowanie innych chorób (w tym przewlekłych np. cukrzycy czy obecność zmian nowotworowych). Przyczyną zachorowania może też być uboga dieta prowadząca do osłabienia odporności organizmu.

Szacuje się, że do rozwoju choroby dochodzi zaledwie u około 1 proc. zarażonych.

5 Powszechnie sądzi się, iż wyeliminowano czynniki chorobotwórcze. Jednak i dziś gruźlica jest chorobą powszechną. Przyjmuje się, że ok. 30 proc. ludzi jest lub było w przeszłości narażone na kontakt z prątkami gruźlicy. Nie u każdej osoby zarażonej rozwija się pełnoobjawowa choroba, a zakażenie może pozostać utajone i bezobjawowe. Pomimo wysokiego wskaźnika zarażeń, jedynie 5 do 10 proc. przypadków prowadzi do rozwoju choroby. Gruźlica pozostaje drugą najbardziej śmiertelną chorobą zakaźną po HIV/AIDS. Rocznie choroba zabija ponad dwa miliony osób na świecie.

Nie u każdej osoby zarażonej rozwija się pełnoobjawowa choroba, a zakażenie może pozostać utajone i bezobjawowe.

6 Wzrost zachorowań na gruźlicę wiąże się ze wzrostem zakażeń wirusem HIV oraz niedostateczną nad nią kontrolą. Dodatkowo za wzrost światowej epidemii odpowiedzialne jest pojawienie się lekoopornych form bakterii. W latach odsetek prątków odpornych na leki rutynowo stosowane wzrósł o 20 proc. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) określa gruźlicę jako globalne niebezpieczeństwo. Dane podawane przez Światową Organizację Zdrowia wskazują, że około 50 mln ludzi na świecie jest zarażonych szczepami uodpornionymi wielokierunkowo. W porównaniu z innymi krajami Unii Europejskiej Polska należy do krajów europejskich o wysokiej zapadalności na gruźlicę.

W latach 2000-2004 odsetek prątków odpornych na leki rutynowo stosowane wzrósł o 20 proc.

7 zachodniopomorskie

8 Pierwotne zakażenie obejmuje płuca, również część przewodu pokarmowego i węzłów chłonnych. W tym okresie prątki tworzą ogniska pierwotne i tam się namnażają. Pierwotna gruźlica ma objawy grypopodobne: gorączka uciążliwy kaszel dreszcze poty bladość chudnięcie brak apetytu osłabienie

W tym okresie prątki tworzą ogniska pierwotne i tam się namnażają.

9 Organizm broniąc się przed chorobą sam lub za pomocą leków powoduje cofa nie się stanu zapalnego. Zmiany zapalne znikają i ulegają zwapnieniu. Niekiedy dochodzi do rozsiania choroby po organizmie. Przy niskiej odporności organizmu może dochodzić do martwicy tkanek. Martwicze tkanki oddzielając się od zdrowych są odkrztuszane w postaci śluzowo-ropnej plwociny, czasem z domieszką krwi stąd krwioplucie w zaawansowanych stadiach choroby.

Przy niskiej odporności organizmu może dochodzić do martwicy tkanek.

10 Rozpoznanie gruźlicy Gruźlica obecnie raczej nie występuje u osób zdrowych. Chorują na nią przede wszystkim osoby z obniżoną odpornością organizmu, czyli: chorzy na AIDS alkoholicy narkomani osoby niedożywione osoby przez dłuższy czas przyjmujące leki immunosupresyjne osoby przyjmujące kortykosterydy chorzy na cukrzycę chorzy na pylicę

chorzy na AIDS alkoholicy narkomani osoby niedożywione osoby przez dłuższy czas

Podstawą rozpoznania gruźlicy są: badania radiologiczne laboratoryjne histopatologiczne Przy podejrzeniu gruźlicy płuc: podstawowym badaniem jest prześwietlenie płuc badanie RTG klatki piersiowej

11 Podstawą rozpoznania gruźlicy są: badania radiologiczne laboratoryjne histopatologiczne Przy podejrzeniu gruźlicy płuc: podstawowym badaniem jest prześwietlenie płuc badanie RTG klatki piersiowej następnie bada się próbkę odkrztuszonej wydzieliny na obecność prątków gruźlicy wykonuje się również test tuberkulinowy w celu sprawdzenia odporności na gruźlicę badaniem pomocniczym bywa bronchoskopia

piersiowej następnie bada się próbkę odkrztuszonej wydzieliny na obecność prątków gruźlicy wykonuje

12 Leczenie gruźlicy Gruźlicę leczy się przede wszystkim lekami przeciwgruźliczymi. Pozwalają one pozbyć się z organizmu aktywnych prątków gruźlicy. W celu zapobiegania uodpornienia stosuje się leczenie skojarzone (kilka różnych leków), także po wyleczeniu i zniknięciu objawów. Po zakończeniu leczenia wykonuje się test na obecność bakterii. Przy wyniku negatywnym kończy się leczenie. Przy wyniku dodatnim leczenie musi być kontynuowane.

W celu zapobiegania uodpornienia stosuje się leczenie skojarzone (kilka różnych leków), także po wyleczeniu

13 Profilaktyka gruźlicy Zapobieganie gruźlicy opiera się na przestrzeganiu prostych zasad higieny Ale przede wszystkim na szczepieniu BCG (szczepionka przeciw gruźlicy), które jest obowiązkowe. Szczepionka służy do czynnego uodpornienia przeciw gruźlicy. Podlegają im: noworodki w ciągu 24 godzin po urodzeniu dzieci w 12. miesiącu życia, u których brak jest blizny po szczepieniu noworodkowym lub blizna jest mniejsza niż 3 mm dzieci w 6. roku życia (bez próby tuberkulinowej Mantoux) młodzież w 12. roku życia i w 18. roku życia z ujemnym wynikiem próby tuberkulinowej Mantoux.

Podlegają im: noworodki w ciągu 24 godzin po urodzeniu dzieci w 12.

14 Uwaga! Najlepszą profilaktyką gruźlicy są: 1. Szczepienia ochronne. 2. Dbanie o odporność organizmu. 3. Dbanie o higienę. 4. Ważne jest także wietrzenie pomieszczeń, w których mogą przebywać chore osoby.

15 Źródło:

Podobne dokumenty

ŚWIATOWY DZIEŃ WALKI Z GRUŹLICĄ

ŚWIATOWY DZIEŃ WALKI Z GRUŹLICĄ Cykl wykładów związanych z Dniami Promocji Zdrowia w ramach NPZ realizowanego przez WOMP Wrocław Opracowała por. Monika Szopa ŚWIATOWY DZIEŃ WALKI Z GRUŹLICĄ Światowy Dzień