Grafika 2D. Rasteryzacja elementów wektorowych. opracowanie: Jacek Kęsik

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Grafika 2D. Rasteryzacja elementów wektorowych. opracowanie: Jacek Kęsik"

Transkrypt

1 Grafika 2D Rasteryzacja elementów wektorowych opracowanie: Jacek Kęsik

2 Wykład obejmuje operacje rastrowe związane z wyświetleniem kształtów o ciągłych krawędziach za pomocą skończenie gęstej siatki pikseli

3 Rysowanie odcinków Rysowanie okręgów Krzywe Béziera, sklejane Antyaliasing Wypełnianie obszarów Obcinanie

4 Rysowanie odcinków Odcinek przedstawiony rastrowo będzie miał wygląd podobny do poniższego

5 Rysowanie odcinków Odcinek opisany jest za pomocą pozycji punktów początku i końca odcinka Pozycje te zapisane są wg. układu współrzędnych (najczęściej odpowiadającego wartościami ilościom pikseli obrazu) Np. Odcinek (2,5),(10,8) Znając te współrzędne można wyznaczyć równanie prostej, na której ten odcinek leży. y=mx+b m współczynnik nachylenia prostej = tg kąta nachylenia do osi x.

6 Rysowanie odcinków Znając równanie prostej można zbudować naiwny algorytm rysowania odcinka: Dla wszystkich wartości x (pikseli) od początku do końca odcinka Wyznacz y[i] dla x[i] z równania prostej (1 mnożenie, 1 dodawanie) Znajdź najbliższą y[i] wartość całkowitą yc[i] (1 zaokrąglenie) Zaznacz piksel (x[i],yc[i]) Algorytm ten działa poprawnie dla odcinków o nachyleniu od 0 do 45 stopni Dla odcinków o nachyleniu od 45 do 90 stopni należy podążać wzdłuż osi y.

7 Rysowanie odcinków Algorytm naiwny można poprawić korzystając z faktu, że nachylenie odcinka jest stałe. Wtedy przy przesuwaniu wartości x o 1, różnica między kolejnymi wartościami y jest stała i wynosi y=m (0<m<1) Kolejne wartości y można obliczyć ze wzoru y[i+1] = y[i]+ y Oszczędność: 1 mnożenie Algorytm taki nosi nazwę: Digital Differential Analyzer (DDA) Algorytm ten działa poprawnie dla odcinków o nachyleniu od 0 do 45 stopni, stąd 0<m<1

8 Rysowanie odcinków Algorytm może być stosowany dla linii w dowolnym oktancie układu współrzędnych, pod warunkiem modyfikacji kierunku i znaku przesunięcia.

9 Rysowanie odcinków Algorytm wyznaczania odcinka wykorzystujący jedynie obliczenia stałopozycyjne został zaproponowany przez Bresenhama w 1965r. Algorytm ten, tak samo jak poprzednie ogranicza się do jednego oktantu układu współrzędnych. Wykorzystuje on zależność miedzy poprzednim i kolejnym pikselem, mówiącą że wartość y następnego piksela będzie taka sama lub o 1 większa.

10 Rysowanie odcinków Algorytm Bresenhama Dla odcinka (xp,yp),(xk,yk) kryterium wyboru między pikselami jest znak parametru p[i] (-1 < p[i] < 1), którego początkowa wartość wynosi p[1]=2 y - x gdzie x= xk xp i y= yk yp Dla p[i]<0 wybierany jest piksel (x[i+1],y[i]) a kryterium p[i+1] = p[i] + 2 y Dla p[i]>=0 wybierany jest piksel (x[i+1],y[i+1]) a kryterium p[i+1] = p[i] + 2 y - 2 x Tylko 1 dodawanie całkowitoliczbowe w 1 kroku

11 Rysowanie odcinków Algorytm Bresenhama - przykład Dla odcinka (1,1),(7,4) Wartości początkowe x= 7 1 = 6 y= 4 1 = 3 A= 2 y = 6 B = 2 y - 2 x = -6 p[1]= 2*3 6 = 0 Krok 0 Zaczynamy od (x[1],y[1])

12 Rysowanie odcinków Algorytm Bresenhama - przykład Dla odcinka (1,1),(7,4) Wartości początkowe x= 7 1 = 6 y= 4 1 = 3 A= 2 y = 6 B = 2 y - 2 x = -6 p[1]= 2*3 6 = 0 Krok 1 p[1]=0 to (x[2],y[2]) p[2]=0 6 =

13 Rysowanie odcinków Algorytm Bresenhama - przykład Dla odcinka (1,1),(7,4) Wartości początkowe x= 7 1 = 6 y= 4 1 = 3 A= 2 y = 6 B = 2 y - 2 x = -6 p[1]= 2*3 6 = 0 Krok 2 p[2]= -6 to (x[3],y[2]) p[3]= =

14 Rysowanie odcinków Algorytm Bresenhama - przykład Dla odcinka (1,1),(7,4) Wartości początkowe x= 7 1 = 6 y= 4 1 = 3 A= 2 y = 6 B = 2 y - 2 x = -6 p[1]= 2*3 6 = 0 Krok 3 p[3]= 0 to (x[4],y[3]) p[4]= 0-6 =

15 Rysowanie odcinków Algorytm Bresenhama - przykład Dla odcinka (1,1),(7,4) Wartości początkowe x= 7 1 = 6 y= 4 1 = 3 A= 2 y = 6 B = 2 y - 2 x = -6 p[1]= 2*3 6 = 0 Krok 4 p[4]= -6 to (x[5],y[3]) p[5]= =

16 Rysowanie odcinków Algorytm Bresenhama - przykład Dla odcinka (1,1),(7,4) Wartości początkowe x= 7 1 = 6 y= 4 1 = 3 A= 2 y = 6 B = 2 y - 2 x = -6 p[1]= 2*3 6 = 0 Krok 5 p[5]= 0 to (x[6],y[4]) p[6]= 0-6 =

17 Rysowanie odcinków Algorytm Bresenhama - przykład Dla odcinka (1,1),(7,4) Wartości początkowe x= 7 1 = 6 y= 4 1 = 3 A= 2 y = 6 B = 2 y - 2 x = -6 p[1]= 2*3 6 = 0 Krok 6 p[6]= -6 to (x[7],y[4]) x[7] -> Koniec

18 Rysowanie okręgów Równanie okręgu x 2 y 2 r 2 Bezpośrednie wyznaczanie z równania kosztowne obliczeniowo Korzystając z zasady symetryczności można wyznaczyć punkty tylko w 1 oktancie koła

19 Rysowanie okręgów Algorytm Bresenhama Dla koła w 1 oktancie zachodzi zależność analogiczna jak dla odcinka. Wartość y kolejnego piksela będzie równa wartości obecnej lub o 1 mniejszej. Kryterium wyboru jest to czy punkt środkowy znajduje się wewnątrz x 2 y 2 r 0 czy na zewnątrz koła 2 x 2 y 2 r 2 0

20 Rysowanie okręgów Algorytm Bresenhama Dla 1 oktantu koła (0,r),(x,y) - takie że x=y, kryterium wyboru między pikselami jest znak parametru p[i], którego początkowa wartość wynosi p[1]=5/4 - r Dla p[i]<0 wybierany jest piksel (x[i+1],y[i]) a kryterium p[i+1] = p[i] + 2 x[i+1] + 1 Dla p[i]>=0 wybierany jest piksel (x[i+1],y[i+1]) a kryterium p[i+1] = p[i] + 2 x[i+1] + 1 2y[i+1] Kroki są powtarzane tak długo jak pozycja x > pozycja y Pozostałe 7 pikseli powiązanych wyznaczane jest na podstawie wybranego Tylko operacje całkowitoliczbowe w 1 kroku

21 Rysowanie okręgów Algorytm Bresenhama dla okręgów - przykład Dla okręgu o środku (0,0) i r= Krok 0 Zaczynamy od (x[0],y[5])

22 Rysowanie okręgów Algorytm Bresenhama dla okręgów - przykład Dla okręgu o środku (0,0) i r=5 p[0]= 5/4-5 = -3,75 < Krok 1 Kolejny piksel (x[1],y[5]) p[1]= -3, =-0,

23 Rysowanie okręgów Algorytm Bresenhama dla okręgów - przykład Dla okręgu o środku (0,0) i r= p[1]= -0,75 < Krok 2 Kolejny piksel (x[2],y[5]) p[2]= -0, =4,

24 Rysowanie okręgów Algorytm Bresenhama dla okręgów - przykład Dla okręgu o środku (0,0) i r= p[2]= 4,25 > Krok 3 Kolejny piksel (x[3],y[4]) STOP

25 Krzywe Interpolacja modelowanie krzywej Wielomiany Bernsteina Krzywe Béziera, sklejane

26 Krzywe Interpolacja metoda numeryczna polegająca na wyznaczaniu w danym przedziale tzw. funkcji interpolacyjnej, która przyjmuje w nim z góry zadane wartości w ustalonych punktach - węzłach

27 Krzywe Modelowanie krzywej Możliwość wykreślenia dowolnej krzywej jest niezbędna w grafice komputerowej Przed erą komputerów krzywe tworzono analogowo wykorzystując cienką sprężystą listwę, podwieszając ją i obciążając w odpowiednio dobranych miejscach Cyfrowo krzywą można uznać za wykres pewnej funkcji

28 Krzywe Modelowanie krzywej Wykorzystanie funkcji bezpośrednich typu y=f(x) pozwoli na dokładne matematyczne zapisanie krzywej ale ma jedną poważną wadę pozwala na wyznaczenie jednej wartości y dla każdego x uniemożliwiając tworzenie pętli (czy chociażby okręgu) Matematyczny zapis dowolnych krzywych został wprowadzony do grafiki komputerowej dzięki krzywym kreślonym z wykorzystaniem funkcji parametrycznych

29 Krzywe Modelowanie krzywej funkcje parametryczne Ogólnie funkcje parametryczną można zapisać jako: Q t X t, Yt Gdzie X(t) i Y(t) są funkcjami parametru t. Dla konkretnej wartości t zwracając wartości x oraz y Parametr t jest często określany mianem czasu co ma odpowiadać przemieszczaniu się punktu (podróżnika) ze stałą prędkością wzdłuż krzywej. Wraz ze wzrostem czasu wzrasta liniowo przebyta droga.

30 Krzywe Modelowanie krzywej funkcje parametryczne Np. dla zestawu funkcji X ( t) cos t Y( t) sin t i t w zakresie 0 < t < 2 Uzyska krzywa będzie okręgiem

31 Krzywe Modelowanie krzywej nieparametrycznej Konieczność zapisania krzywej lub jej przybliżenia za pomocą funkcji matematycznej Krzywą spróbkowaną np. w czasie skanowania obrazu można przybliżać wykorzystując interpolację. Interpolację stosujemy, gdy nie znamy postaci analitycznej f(x) lub, gdy analityczna postać funkcji f(x) jest znana, ale obliczanie jej wartości jest zbyt pracochłonne.

32 Krzywe Modelowanie krzywej - Interpolacja Zadanie sprowadza się do wyznaczenia przybliżenia funkcji f(x) uzyskującego dla skończonej ilości n punktów tzw węzłów interpolacji wartości zgodne z położeniem tych punktów. W celu wyznaczenia przybliżonych wartości funkcji f(x) konstruujemy tzw. funkcję interpolacyjną F(x) określonej klasy, (np. wielomiany algebraiczne, wielomiany trygonometryczne, funkcje sklejane (splajny) itp.) dostatecznie prostą do obliczeń, która w węzłach interpolacji przyjmie te same wartości co funkcja f(x) Zadanie wykonalne gdy F(x) jest wielomianem stopnia n-1

33 Modelowanie krzywej - Interpolacja Wzór interpolacyjny Lagrange a dla n+1 węzłów interpolacji (wersja cyfrowa) n j j i i i j j j n n x x x x y x x W ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) )( ( ) ( n n x x x x x x x gdzie Tylko jedno rozwiązanie Krzywe

34 Modelowanie krzywej - Interpolacja ) 3 ( x x x x x x x x x W Przykład Znaleźć wielomian interpolacyjny Lagrange a, dla punktów (1,3),(2,4),(3,-1),(4,3). n j j i i i j j j n n x x x x y x x W ) ( ) ( ) ( ) ( Krzywe

35 Krzywe Modelowanie krzywej - Interpolacja Dla niewielkiej ilości punktów (kilka) krzywa interpolacyjna jest zgodna z oczekiwaniami. Przy większej ilości stopień wielomianu wzrasta a krzywa wykazuje tendencję do oscylacji Lepsze wyniki daje krzywa sklejana/składana

36 Krzywe Krzywa Béziera Jest krzywą parametryczną. Może być jedną z krzywych składanych Zaproponowana w latach 60-tych ubiegłego wieku przez Pierre Etienne Béziera. Krzywe te miały pomóc przy projektowaniu karoserii samochodów dla koncernu Renault, dla którego Bézier pracował. Równolegle, podobne rozwiązanie zaproponował Paul de Casteljau, pracujący dla konkurencyjnej firmy Citroën. Jednak Renault zezwolił na upublicznienie wyników o kilka lat wcześniej

37 Krzywe Krzywa Béziera Krzywa Béziera stopnia n jest definiowana przez n +1 punktów P0, P1, Pn w bazie wielomianów Bernsteina. Jest to krzywa gładka, której kształt zależy od położenia punktów kontrolnych. Pierwszy i ostatni z punktów są końcami krzywej. Pozostałe punkty to punkty kontrolne Krzywa Béziera 3 stopnia

38 Krzywe Krzywa Béziera wielomiany Bernsteina Wielomiany bazowe Bernsteina opisane są wzorem B n i n i t 1 t t i t 0,1 0 dla ni i dla 0, i i 0.. n n

39 Krzywe Krzywa Béziera Wzór analityczny na krzywą Béziera n-tego stopnia Q( t) n i0 PB i n i ( t)

40 Krzywa Béziera ) ( 1 3 ) ( 1 3 ) ( 1 ) ( t t B t t t B t t t B t t B Wzór analityczny na krzywą Béziera 3-go stopnia 0, ) (... 1 ) ( ) ( t t Y t Y t X t X P t t t P t t P t P Q t Krzywe Obliczanie dość złożone (potęgowanie, mnożenie )

41 Krzywe Krzywa Béziera Krzywe Béziera wykorzystywane w programach graficznych są 3-go stopnia

42 Krzywe Krzywa Béziera - Właściwości P 0 i P 1 są końcami krzywej Odcinki P 0, P 1 i P 2, P 3 są styczne do krzywej Krzywa Béziera zawiera się całkowicie w wielokącie wypukłym, którego wierzchołkami są wierzchołki łamanej P 1 P 2 Odwrócenie kolejności punktów nie zmienia kształtu krzywej P 0 P 3 Wada: Krzywą Béziera nie można zbudować krzywej stożkowej

43 Krzywe Krzywa Béziera - rysowanie Algorytm de Casteljau Bazuje na prostym podziale odcinków. Wyznacza zbiór punktów leżących na krzywej Béziera na podstawie wierzchołków łamanej ją opisującej. Gęstość wyznaczonych punktów jest zależna od gęstości podziału przedziału parametru t <0,1> Np. dla gęstości 0,01 wyznaczonych zostanie 100 punktów rozmieszczonych na krzywej.

44 Krzywe Krzywa Béziera - Algorytm de Casteljau Punkty na krzywej można wyznaczyć dzieląc rekurencyjnie przez tą samą wartość odcinki łamanej, opisującej krzywą Możliwość ta wynika z właściwości wielomianów bazowych Bernsteina B n i n1 n1 t 1t B t tb t i i1

45 Krzywe Krzywa Béziera - Algorytm de Casteljau Przebieg Dla zbioru n+1 wierzchołków łamanej opisującej krzywą: P 0, P1,..., P n 1, P n każdy odcinek łamanej jest dzielony w stosunku t :1t, zapisywany jest nowy wierzchołek Powstaje nowy zbiór n wierzchołków Proces jest powtarzany dla nowego zbioru, aż do pozostania tylko jednego wierzchołka punkt ten leży na krzywej Béziera Algorytm wykonywany jest ponownie, dla kolejnej wartości z przedziału t

46 Krzywe Krzywa Béziera - Algorytm de Casteljau Dla krzywej 3 stopnia P 1 P 2 t = 0,5 P 0 P 3

47 Krzywe Krzywa Béziera - Algorytm de Casteljau Dla krzywej 3 stopnia t = 0,5 Przebieg 1 P 0 P 1 P 2

48 Krzywe Krzywa Béziera - Algorytm de Casteljau Dla krzywej 3 stopnia t = 0,5 P 0 P 1 Przebieg 2

49 Krzywe Krzywa Béziera - Algorytm de Casteljau Dla krzywej 3 stopnia t = 0,5 P 0 Przebieg 3

50 Krzywe Krzywa Béziera - Algorytm de Casteljau Dla krzywej 3 stopnia P 1 P 2 t = 0,25 P 0 P 3

51 Krzywe Krzywa Béziera - Algorytm de Casteljau Dla krzywej 3 stopnia t = 0,25 Przebieg 1 P 1 P 2 P 0

52 Krzywe Krzywa Béziera - Algorytm de Casteljau Dla krzywej 3 stopnia t = 0,25 Przebieg 2 P 1 P 0

53 Krzywe Krzywa Béziera - Algorytm de Casteljau Dla krzywej 3 stopnia t = 0,25 Przebieg 3 P 0

54 Krzywe Krzywa Béziera - składanie W praktyce rzadko kiedy używa się krzywych Béziera wysokiego stopnia. Każdy punkt krzywej Béziera zależy od wszystkich punktów kontrolnych kontrolowanie kształtu krzywej wysokiego stopnia byłoby trudne Rozwiązaniem jest łączenie ze sobą odcinków opisanych krzywymi niskiego stopnia (najczęściej 3)

55 Krzywe Krzywa Béziera - składanie Połączenie dwóch krzywych opisanych łamanymi R, R1,..., R n 1, R n następuje gdy P n R 0 0 P 0, P1,..., P n 1, P n oraz Łączyć można dowolną ilość krzywych, także w obszary zamknięte

56 Krzywe Krzywa Béziera - składanie Istnieją trzy typy połączeń krzywych Béziera - Połączenie ostre (bez zachowania ciągłości)

57 Krzywe Krzywa Béziera - składanie Istnieją trzy typy połączeń krzywych Béziera - Połączenie gładkie (z zachowaniem ciągłości geometrycznej) P 2 R 0 R 1 P 3 Punkty P, R 2 P3, R0, 1 leżą na jednej prostej

58 Krzywe Krzywa Béziera - składanie Istnieją trzy typy połączeń krzywych Béziera - Połączenie symetryczne (z zachowaniem ciągłości parametrycznej) R 0 P 3 R 1 P 2 Punkty P leżą na jednej prostej Odcinki oraz mają jednakową długość 2 P, P, 3 P, R0, R1 2 3 R 0, R1

59 Krzywe Krzywa Béziera - wady Nie można za ich pomocą wyznaczyć krzywych stożkowych Poddanie punktów kontrolnych krzywej rzutowaniu perspektywicznemu spowoduje zmianę kształtu krzywej

60 Krzywe Wymierna Krzywa Béziera Jest zdefiniowana wzorem Q( t) n i0 n i0 w PB i i i w B n i n i ( t) ( t) Gdzie w i jest wagą i-tego punktu Béziera

61 Krzywe Wymierna Krzywa Béziera Jedna z głównych zalet to możliwość tworzenia krzywych stożkowych Np. Tworząc krzywą 2 stopnia i ustalając wagi w 0, w2 1 Można uzyskać w Łuk hiperboli dla - Łuk paraboli dla w krótszy łuk okręgu/elipsy dla - dłuższy łuk okręgu/elipsy dla 0 w1 1 1 w1 0 w1 2 2 w 1 w w 1 w 0

62 Grubość linii Grubość linii tworzącej rysunek może być większa od 1 piksela Konieczne jest wyznaczenie zbioru pikseli składających się na linię Wyznaczenie pikseli dla linii poziomych i pionowych nie stanowi problemu

63 Grubość linii Wyznaczenie pikseli dla linii ukośnych wiąże się z niepewnością, które piksele powinny zawierać się w linii Jeśli wybrane zostaną tylko piksele zawierające się w obszarze, nastąpi optyczne wyszczuplenie linii. Najczęściej kompensacja przez dodanie pikseli bliskich wybranej grubości linii fizyczne pogrubienie linii Linia o nachyleniu od 0 do 45 st. wyznaczanie pikseli w osi y Linia o nachyleniu od 45 do 90 st. wyznaczanie pikseli w osi x

64 Grubość linii Ustalanie pikseli dla linii grubej nie będącej prostym odcinkiem wiąże się z przechodzeniem miedzy osią x i y bardziej złożony algorytm Prostszym rozwiązaniem jest zastępowanie każdego piksela linii obszarem o określonym kształcie np. prostokąt

65 Rysowanie linii - Aliasing Specyfika budowy rastra powoduje różne wyświetlanie linii w zależności od jej kąta pochylenia. Głównym efektem jest powstawanie schodkowości linii innych niż wielokrotność 90 - Aliasing. Jej widoczność zależy od rozdzielczości i wielkości ekranu. Nie istnieje metoda eliminacji aliasingu Schodkowość jest największa dla linii pod kątem 45 (Schodek co piksel) Powoduje to optyczne zmniejszenie grubości linii

66 Rysowanie linii - Antyaliasing Aliasing można optycznie zamaskować rozmywając krawędzie linii Metoda ta nazywa się Antyaliasing Zamiast ostrego rozgraniczenia miedzy kolorem linii/krawędzi i kolorem tła wprowadza się kolory pośrednie pomiędzy tymi dwoma Dla linii 1 pikselowej generowanie linii zostało zmodyfikowane Jeżeli rzeczywista linia leży odpowiednio daleko od najbliższego piksela, wybierane są piksele po obu stronach linii, każdy z intensywnością koloru zależną od odległości do linii rzeczywistej Suma intensywności jest równa intensywności koloru linii

67 Rysowanie linii - Antyaliasing W przypadku grubszych linii i innych obiektów antyaliasing stosowany jest do ich krawędzi.

68 Rysowanie linii - Antyaliasing Kolory pośrednie dla krawędzi zależą od koloru tła. Zastosowanie prostego antyaliasingu dla krawędzi obiektu przemieszczanego (animowanego) może spowodować efekt Halo w chwili przesunięcia obiektu na tło o innym kolorze Efektu Halo można uniknąć stosując antyaliasing wykorzystujący stopnie przeźroczystości zamiast poziomów jasności

69 Wypełnianie obszarów Podstawowa cecha: Wypełnić możemy obszar zamknięty (czyli jaki?) Obszary zamknięte mogą być definiowane (ograniczane) rastrowo (zbiór pikseli tworzących krawędź) lub wektorowo (zbiór odcinków o wspólnych wierzchołkach)

70 Wypełnianie obszarów Obszary zamknięte rastrowe (zbiór pikseli) Specyfika tworzenia linii rastrowych powoduje podział na dwa rodzaje obszarów zamkniętych Czterospójny Obszar jest cztero-spójny (ang. four-way connected region), jeśli zawarte w nim piksele posiadają ten sam kolor oraz do każdego z nich można dotrzeć przechodząc po pikselach tego obszaru w 4 podstawowych kierunkach. A wypełnienie gradientowe?

71 Wypełnianie obszarów Obszary zamknięte rastrowe (zbiór pikseli tworzących krawędź) Specyfika tworzenia linii rastrowych powoduje podział na dwa rodzaje obszarów zamkniętych Ośmiospójny Obszar jest ośmio-spójny (ang. eight-way connected region), jeśli zawarte w nim piksele posiadają ten sam kolor oraz do każdego z nich można dotrzeć przechodząc po pikselach tego obszaru w 8 podstawowych kierunkach.

72 Wypełnianie obszarów Obszary zamknięte rastrowe (zbiór pikseli tworzących krawędź) Analogicznie krawędź rastrowa może być cztero lub ośmiospójna

73 Wypełnianie obszarów Sposób wypełnienia wypełnienie konturowe (boundary fill) Obszar posiada jednokolorowy kontur Wnętrze obszaru jest wypełnione dowolnymi kolorami innymi niż kolor konturu

74 Wypełnianie obszarów Sposób wypełnienia wypełnienie powodziowe/pożar prerii (flood fill) Obszar jest wypełniony jednym kolorem Otoczenie obszaru wielokolorowe (kolory inne niż kolor obszaru)

75 Wypełnianie obszarów Metoda wypełniania pożar prerii 1. Wybierany jest piksel startowy (wewnątrz obszaru wypełnienia) i umieszczany na stosie. 2. Dla wszystkich pikseli spójnych do danego piksela (cztero lub ośmio) testowany jest warunek - piksel jest tego samego koloru co startowy (w. powodziowe) lub - piksel jest innego koloru niż kolor krawędzi (w. krawędziowe) 3. Wszystkie piksele spełniające warunek, oznaczane są jako nowe piksele startowe (umieszczane na stosie) 4. Obecny piksel kolorowany jest nowym kolorem oraz usuwany ze stosu 5. Dla wszystkich pikseli na stosie wykonywane są punkty 2 do 4, tak długo jak stos zawiera jakieś piksele.

76 Wypełnianie obszarów Metoda wypełniania pożar prerii algorytm czterospójny Wypełnione: Stos: Testowane: 0 px 1 px 4 px

77 Wypełnianie obszarów Metoda wypełniania pożar prerii algorytm czterospójny Wypełnione: Stos: Testowane: 1 px 4 px 16 px

78 Wypełnianie obszarów Metoda wypełniania pożar prerii algorytm czterospójny Wypełnione: Stos: 5 px 7 px Testowane: 49 px!! (w tym 11 nowych ) i następne kroki

79 Wypełnianie obszarów Metoda wypełniania pożar prerii algorytm ośmiospójny krawędziowy Wypełnione: Stos: Testowane: 0 px 1 px 8 px

80 Wypełnianie obszarów Metoda wypełniania pożar prerii algorytm ośmiospójny krawędziowy Wypełnione: Stos: 1 px 8 px Testowane: 72 px!!

81 Wypełnianie obszarów Metoda wypełniania pożar prerii algorytm ośmiospójny krawędziowy Wypełnione: Stos: Testowane: 9 px 6 px 54 px Wypełnianie ośmiospójne przecieka przez krawędź ośmiospójną

82 Wypełnianie obszarów Metoda wypełniania pożar prerii Główna wada: Ogromna nadmiarowość testów kolorów pikseli - Ten sam piksel może być sprawdzany nawet ośmiokrotnie

83 Wypełnianie obszarów Metoda wypełniania algorytm Smitha Algorytm ten wykorzystuje pojęcie segmentów: Ciągów pikseli mających tą samą cechę Segment jest opisywany 3 wartościami: współrzędne x, y początku, oraz długość segmentu (2,2,6) (3,4,3) (3,9,1) (8,6,2)

84 Wypełnianie obszarów Metoda wypełniania algorytm Smitha Etapy 1. Wybierany jest punkt wewnątrz obszaru 2. Dla punktu wyznaczany jest maksymalny segment, kolorowany i zapisany na stosie

85 Wypełnianie obszarów Metoda wypełniania algorytm Smitha Etapy 3. Dla pierwszego piksela w segmencie sprawdzane są piksele poniżej i powyżej 4. Jeżeli sprawdzony piksel należy do obszaru, wyznaczany jest segment, do którego należy, kolorowany i zapisany na stosie

86 Wypełnianie obszarów Metoda wypełniania algorytm Smitha Etapy 5. Algorytm przesuwa się wzdłuż segmentu bazowego o odległość równą wyznaczonemu przyległemu segmentowi + 1. Testowany jest kolejny przyległy piksel. Jeżeli sprawdzony piksel należy do obszaru, wykonywane są zadania z punktu 4

87 Wypełnianie obszarów Metoda wypełniania algorytm Smitha Etapy 5. Algorytm przesuwa się wzdłuż segmentu bazowego o odległość równą wyznaczonemu przyległemu segmentowi + 1. Testowany jest kolejny przyległy piksel. Jeżeli sprawdzony piksel należy do obszaru, wykonywane są zadania z punktu = 1

88 Wypełnianie obszarów Metoda wypełniania algorytm Smitha Etapy 5. Algorytm przesuwa się wzdłuż segmentu bazowego o odległość równą wyznaczonemu przyległemu segmentowi + 1. (Jeżeli wykroczono poza koniec segmentu bazowego, algorytm kończy sprawdzanie po tej stronie.) Testowany jest kolejny przyległy piksel. Jeżeli sprawdzony piksel należy do obszaru, wykonywane są zadania z punktu = 1

89 Wypełnianie obszarów Metoda wypełniania algorytm Smitha Etapy 5. Algorytm przesuwa się wzdłuż segmentu bazowego o odległość równą wyznaczonemu przyległemu segmentowi + 1. Testowany jest kolejny przyległy piksel. Jeżeli sprawdzony piksel należy do obszaru, wykonywane są zadania z punktu 4

90 Wypełnianie obszarów Metoda wypełniania algorytm Smitha Jeżeli wykroczono poza koniec segmentu bazowego po obu stronach, bazowy segment jest usuwany ze stosu. Algorytm kontynuuje działanie od p.2 z kolejnym segmentem ze stosu

91 Wypełnianie obszarów Metoda wypełniania wielokątów Wielokąt jest opisywany za pomocą zbioru odcinków o początkach i końcach określanych współrzędnymi pikselowymi Dla skrócenia zapisu możliwe jest tworzenie łamanej składającej się z kilku odcinków. Zapisywana jest za pomocą ciągu liczb gdzie 1 jest ilością odcinków a następne parami współrzędnych tworzących łamaną (bez powtórzeń wierzchołków) Np. 4, 1,2, 4,4, 5,8, 17,3

92 Wypełnianie obszarów Metoda wypełniania wielokątów skanowanie liniami poziomymi Metoda ta polega na szukaniu przecięć odcinków wielokąta z poziomymi liniami odpowiadającymi kolejnym rzędom pikseli. Algorytm zakłada, że linia pozioma przetnie wielokąt parzystą ilość razy. Dla każdej pary współrzędnych przecięć (zaokrąglonych do pikseli) zamalowywany jest odcinek pomiędzy nimi.

93 Wypełnianie obszarów Metoda wypełniania wielokątów skanowanie liniami poziomymi Najprostsza wersja algorytmu skanowania liniami poziomymi miałaby postać: 1. wyznacz ymin i ymax z listy krawędzi wielokąta 2. Dla y = ymin; ymax; y++ wykonuj kroki Wyznacz X - zbiór współrzędnych x punktów przecięcia krawędzi z listy z linią skanującą y 4. Posortuj rosnąco zbiór X 5. Dla kolejnych par punktów ze zbioru X narysuj odcinki na wysokości y. 6. Koniec Ale

94 Wypełnianie obszarów Metoda wypełniania wielokątów skanowanie liniami poziomymi Przypadki szczególne Wielokąt posiada odcinek poziomy - nieokreślona ilość przecięć z linią skanującą spowoduje błędne działanie algorytmu. Rozwiązanie: Eliminacja odcinków poziomych (ta sama wartość y początku i końca) z listy. -> Efekt uboczny: wypełnienie nie obejmuje krawędzi poziomej

95 Wypełnianie obszarów Metoda wypełniania wielokątów skanowanie liniami poziomymi Przypadki szczególne Natrafienie linii skanującej na końce odcinków Może (ale nie musi) spowodować błędne działanie algorytmu

96 Wypełnianie obszarów Metoda wypełniania wielokątów skanowanie liniami poziomymi Przypadki szczególne Natrafienie linii skanującej na końce odcinków Trzy możliwości: - oba odcinki są powyżej linii skanującej - oba odcinki są poniżej linii skanującej - jeden odcinek jest powyżej linii skanującej a drugi poniżej

97 Wypełnianie obszarów Metoda wypełniania wielokątów skanowanie liniami poziomymi Przypadki szczególne Natrafienie linii skanującej na końce odcinków -jeden odcinek jest powyżej linii skanującej a drugi poniżej Efekt: dodatkowy odcinek lub nieparzysta ilość współrzędnych odcinków

98 Efekt uboczny 1: optymalizacja algorytmu Efekt uboczny 2: możliwa utrata niektórych pikseli wypełnienia Podstawowe operacje rastrowe Wypełnianie obszarów Metoda wypełniania wielokątów skanowanie liniami poziomymi Przypadki szczególne Natrafienie linii skanującej na końce odcinków -jeden odcinek jest powyżej linii skanującej a drugi poniżej Rozwiązanie: Linie skanujące przemieszczają się w jednym kierunku. Eliminowanie z listy odcinków stykających się z linią, takich które leżą powyżej linii.

99 Wypełnianie obszarów Metoda wypełniania wielokątów skanowanie liniami poziomymi Obliczanie przecięcia linii z odcinkiem Kolejne wykorzystanie algorytmu przyrostowego: - odcinek ma współrzędne (x1,y1, x2,y2) - współrzędna ys linii skanującej wzrasta o 1 - Jeżeli ys=y1 to współrzędna xp przecięcia = x1 Dla każdej kolejnej wartości ys aż do ys=y2, xp przecięcia można wyliczyć ze wzoru: xp(y+1)=xp(y)+dx gdzie dx=(x2-x1)/(y2-y1)

100 Obcinanie Obcinanie ma miejsce w sytuacji gdy obraz nie mieści się na ekranie / w oknie wyświetlania. Sensowną i często niezbędną praktyką jest usunięcie elementów obrazu leżących poza obszarem wyświetlania Obcięcie obrazu rastrowego jest sprawą trywialną. Sytuacja komplikuje się gdy obraz zawiera obiekty zdefiniowane wektorowo a algorytm ma wybrać tylko te obiekty i ich części, które znajdują się w oknie wyświetlania

101 Obcinanie Algorytm obcinania odcinków Cohena-Sutherlanda Jednym z najbardziej rozpowszechnionych algorytmów obcinania odcinków jest algorytm Cohena-Sutherlanda. Bazuje on na podziale obrazu na 9 części i przypisaniu im odpowiednich kodów bitowych Okno wyświetlania / pole obcinania

102 Obcinanie Algorytm obcinania odcinków Cohena-Sutherlanda Kody poszczególnych pól dobrane zostały w określony sposób Dwie pierwsze cyfry definiują wiersz (10xx, 00xx, 01xx) dwie kolejne kolumnę pola (xx01, xx00, xx10) Końce odcinków przyjmują kody pól, w których leżą. 1xxx xxx1

103 Obcinanie Algorytm obcinania odcinków Cohena-Sutherlanda Odcinki mogą być usytuowane różnie względem pola obcinania A. Odcinek leży po jednej stronie poza obszarem obcinania. B. Odcinek leży ukośnie poza obszarem obcinania C. Odcinek leży jednym końcem w obszarze obcinania D. Odcinek przechodzi przez obszar obcinania E. Odcinek zawiera się w obszarze obcinania B A E C D

104 Obcinanie Algorytm obcinania odcinków Cohena-Sutherlanda Procedura wykonuje dwa przebiegi, w jednym przebiegu: Korzystając z prostych testów można rozpoznać odcinki typu E - Kod obu końców odcinka = 0000 Oraz odcinki typu A - Bitowy iloczyn logiczny kodów obu końców odcinka będzie > 0 A = 1000 B = 0000 C = 0000 itd.. A B E C D Oba rodzaje odcinków można wyeliminować z dalszego sprawdzania

105 Obcinanie Algorytm obcinania odcinków Cohena-Sutherlanda Pozostałe odcinki musza być poddane procedurze obcinania. 1. Wybierany jest punkt końca o kodzie różnym od B C D

106 Obcinanie Algorytm obcinania odcinków Cohena-Sutherlanda Pozostałe odcinki musza być poddane procedurze obcinania. 1. Wybierany jest punkt końca o kodzie różnym od W zależności od kodu punktu wybierana jest linia obcinania (0010) B C D xk

107 Obcinanie Algorytm obcinania odcinków Cohena-Sutherlanda Pozostałe odcinki musza być poddane procedurze obcinania. 1. Wybierany jest punkt końca o kodzie różnym od W zależności od kodu punktu wybierana jest linia obcinania (0010) 3. Znajdowany jest punkt przecięcia odcinka z linią y' y 1 y 2 x' x y k 1 x x k 2 x x 1 1 (x2,y2) (x1,y1) xk

108 Obcinanie Algorytm obcinania odcinków Cohena-Sutherlanda Pozostałe odcinki musza być poddane procedurze obcinania. 1. Wybierany jest punkt końca o kodzie różnym od W zależności od kodu punktu wybierana jest linia obcinania (0010) 3. Znajdowany jest punkt przecięcia odcinka z linią 4. Nowy punkt przyjmowany jest za koniec odcinka, obliczany jest nowy kod tego końca B D C xk

109 Obcinanie Algorytm obcinania odcinków Cohena-Sutherlanda Pozostałe odcinki musza być poddane procedurze obcinania. 1. Wybierany jest punkt końca o kodzie różnym od W zależności od kodu punktu wybierana jest linia obcinania (0010) 3. Znajdowany jest punkt przecięcia odcinka z linią 4. Nowy punkt przyjmowany jest za koniec odcinka, obliczany jest nowy kod tego końca B D C Analogicznie dla wszystkich pozostałych odcinków

110 Obcinanie Algorytm obcinania odcinków Cohena-Sutherlanda Drugi przebieg eliminuje w początkowej fazie odcinki typu B i C Dla procedury obcinania pozostają odcinki typu D D

111 Obcinanie Algorytm obcinania wieloboków Sutherlanda-Hodgmana W przypadku wieloboków mamy do czynienia z listą odcinków tworzących zamknięty obszar (często wypełniony). Obcięcie wiąże się więc nie tylko z usunięciem bądź skróceniem odpowiednich odcinków ale również z uzupełnieniem krawędzi wieloboku aby nadal tworzył obszar zamknięty. Algorytm Sutherlanda-Hodgmana wykorzystuje zapis wieloboku w postaci listy punktów wierzchołków wieloboku. Przetwarza on zbiór P(p1,p2,,pn) w zbiór Q(q1,q2,,qm) gdzie n nie musi być równe m

112 Obcinanie Algorytm obcinania wieloboków Sutherlanda-Hodgmana Wielobok może być w jednej z 4 pozycji w stosunku do obszaru obcinania. Pierwsze 3 pozycje nie stanowią problemu.

113 Obcinanie Algorytm obcinania wieloboków Sutherlanda-Hodgmana Kłopotliwa jest sytuacja 4 gdy wielokąt zawiera się częściowo o obszarze obcinania. Algorytm wykonuje 4 przebiegi po wierzchołkach, zawsze w tą samą stronę. Za każdym przebiegiem brana jest pod uwagę jedna z linii obcinania. w3 w2 w1

114 Obcinanie Algorytm obcinania wieloboków Sutherlanda-Hodgmana Wierzchołek znajdujący się po wewnętrznej stronie linii obcinania jest przepisywany do nowego zbioru. Wierzchołek znajdujący się po zewnętrznej stronie jest usuwany. Testowane jest również to czy poprzedni wierzchołek znajduje się po tej samej stronie linii. Jeżeli nie, wyliczany jest punkt przecięcia odcinka z linią i dodawany do zbioru w3 w4 Nw1 w2

115 Obcinanie Algorytm obcinania wieloboków Sutherlanda-Hodgmana Cztery przebiegi algorytmu są wykonywane dla czterech linii obcinania

116 Obcinanie Algorytm obcinania wieloboków Sutherlanda-Hodgmana Szczególnym przypadkiem obcinania jest sytuacja gdy obcinany obiekt jest wielokątem wklęsłym. W takim przypadku algorytm może wytworzyć zdegenerowany obiekt pochodny, zawierający kilka obszarów połączonych liniami.

WYKŁAD 3 WYPEŁNIANIE OBSZARÓW. Plan wykładu: 1. Wypełnianie wieloboku

WYKŁAD 3 WYPEŁNIANIE OBSZARÓW. Plan wykładu: 1. Wypełnianie wieloboku WYKŁ 3 WYPŁNINI OSZRÓW. Wypełnianie wieloboku Zasada parzystości: Prosta, która nie przechodzi przez wierzchołek przecina wielobok parzystą ilość razy. Plan wykładu: Wypełnianie wieloboku Wypełnianie konturu

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenia nr 7. TEMATYKA: Krzywe Bézier a

Ćwiczenia nr 7. TEMATYKA: Krzywe Bézier a TEMATYKA: Krzywe Bézier a Ćwiczenia nr 7 DEFINICJE: Interpolacja: przybliżanie funkcji za pomocą innej funkcji, zwykle wielomianu, tak aby były sobie równe w zadanych punktach. Poniżej przykład interpolacji

Bardziej szczegółowo

Grafika 2D. Podstawowe operacje rastrowe. opracowanie: Jacek Kęsik

Grafika 2D. Podstawowe operacje rastrowe. opracowanie: Jacek Kęsik Grafika 2D Podstawowe operacje rastrowe opracowanie: Jacek Kęsik Wykład obejmuje operacje rastrowe związane z wyświetleniem kształtów o ciągłych krawędziach za pomocą skończenie gęstej siatki pikseli Rysowanie

Bardziej szczegółowo

0. OpenGL ma układ współrzędnych taki, że oś y jest skierowana (względem monitora) a) w dół b) w górę c) w lewo d) w prawo e) w kierunku do

0. OpenGL ma układ współrzędnych taki, że oś y jest skierowana (względem monitora) a) w dół b) w górę c) w lewo d) w prawo e) w kierunku do 0. OpenGL ma układ współrzędnych taki, że oś y jest skierowana (względem monitora) a) w dół b) w górę c) w lewo d) w prawo e) w kierunku do obserwatora f) w kierunku od obserwatora 1. Obrót dookoła osi

Bardziej szczegółowo

Grafika komputerowa Wykład 2 Algorytmy rastrowe

Grafika komputerowa Wykład 2 Algorytmy rastrowe Grafika komputerowa Wykład 2 Algorytmy rastrowe Instytut Informatyki i Automatyki Państwowa Wyższa Szkoła Informatyki i Przedsiębiorczości w Łomży 2 0 0 9 Spis treści Spis treści 1 Algorytm Bresenhama

Bardziej szczegółowo

składa się z m + 1 uporządkowanych niemalejąco liczb nieujemnych. Pomiędzy p, n i m zachodzi następująca zależność:

składa się z m + 1 uporządkowanych niemalejąco liczb nieujemnych. Pomiędzy p, n i m zachodzi następująca zależność: TEMATYKA: Krzywe typu Splajn (Krzywe B sklejane) Ćwiczenia nr 8 Krzywe Bezier a mają istotne ograniczenie. Aby uzyskać kształt zawierający wiele punktów przegięcia niezbędna jest krzywa wysokiego stopnia.

Bardziej szczegółowo

Grafika komputerowa Wykład 8 Modelowanie obiektów graficznych cz. II

Grafika komputerowa Wykład 8 Modelowanie obiektów graficznych cz. II Grafika komputerowa Wykład 8 Modelowanie obiektów graficznych cz. II Instytut Informatyki i Automatyki Państwowa Wyższa Szkoła Informatyki i Przedsiębiorczości w Łomży 2 0 0 9 Spis treści Spis treści 1

Bardziej szczegółowo

narzędzie Linia. 2. W polu koloru kliknij kolor, którego chcesz użyć. 3. Aby coś narysować, przeciągnij wskaźnikiem w obszarze rysowania.

narzędzie Linia. 2. W polu koloru kliknij kolor, którego chcesz użyć. 3. Aby coś narysować, przeciągnij wskaźnikiem w obszarze rysowania. Elementy programu Paint Aby otworzyć program Paint, należy kliknąć przycisk Start i Paint., Wszystkie programy, Akcesoria Po uruchomieniu programu Paint jest wyświetlane okno, które jest w większej części

Bardziej szczegółowo

Grafika komputerowa Wykład 7 Modelowanie obiektów graficznych cz. I

Grafika komputerowa Wykład 7 Modelowanie obiektów graficznych cz. I Grafika komputerowa Wykład 7 Modelowanie obiektów graficznych cz. I Instytut Informatyki i Automatyki Państwowa Wyższa Szkoła Informatyki i Przedsiębiorczości w Łomży 2 0 0 9 Spis treści Spis treści 1

Bardziej szczegółowo

Arkusz maturalny nr 2 poziom podstawowy ZADANIA ZAMKNIĘTE. Rozwiązania. Wartość bezwzględna jest odległością na osi liczbowej.

Arkusz maturalny nr 2 poziom podstawowy ZADANIA ZAMKNIĘTE. Rozwiązania. Wartość bezwzględna jest odległością na osi liczbowej. Arkusz maturalny nr 2 poziom podstawowy ZADANIA ZAMKNIĘTE Rozwiązania Zadanie 1 Wartość bezwzględna jest odległością na osi liczbowej. Stop Istnieje wzajemnie jednoznaczne przyporządkowanie między punktami

Bardziej szczegółowo

PLANIMETRIA CZYLI GEOMETRIA PŁASZCZYZNY CZ. 1

PLANIMETRIA CZYLI GEOMETRIA PŁASZCZYZNY CZ. 1 PLANIMETRIA CZYLI GEOMETRIA PŁASZCZYZNY CZ. 1 Planimetria to dział geometrii, w którym przedmiotem badań są własności figur geometrycznych leżących na płaszczyźnie (patrz określenie płaszczyzny). Pojęcia

Bardziej szczegółowo

PRÓBNA MATURA ZADANIA PRZYKŁADOWE

PRÓBNA MATURA ZADANIA PRZYKŁADOWE ZESPÓŁ SZKÓŁ HOTELARSKO TURYSTYCZNO GASTRONOMICZNYCH NR UL. KRASNOŁĘCKA, WARSZAWA Z A D AN I A Z A M K N I Ę T E ) Liczba, której 5% jest równe 6, to : A. 0, C. 0. D. 0 5% 6 II sposób: x nieznana liczba

Bardziej szczegółowo

PRÓBNA MATURA ZADANIA PRZYKŁADOWE

PRÓBNA MATURA ZADANIA PRZYKŁADOWE ZESPÓŁ SZKÓŁ HOTELARSKO TURYSTYCZNO GASTRONOMICZNYCH NR UL. KRASNOŁĘCKA 3, WARSZAWA Z A D AN I A Z A M K N I Ę T E ) Liczba, której 5% jest równe 6, to : A. 0,3 C. 30. D. 0 5% 6 II sposób: x nieznana liczba

Bardziej szczegółowo

1 Wstęp teoretyczny. Temat: Obcinanie odcinków do prostokąta. Grafika komputerowa 2D. Instrukcja laboratoryjna Prostokąt obcinający

1 Wstęp teoretyczny. Temat: Obcinanie odcinków do prostokąta. Grafika komputerowa 2D. Instrukcja laboratoryjna Prostokąt obcinający Instrukcja laboratoryjna 3 Grafika komputerowa 2D Temat: Obcinanie odcinków do prostokąta Przygotował: dr inż. Grzegorz Łukawski, mgr inż. Maciej Lasota, mgr inż. Tomasz Michno 1 Wstęp teoretyczny 1.1

Bardziej szczegółowo

Metody numeryczne I Równania nieliniowe

Metody numeryczne I Równania nieliniowe Metody numeryczne I Równania nieliniowe Janusz Szwabiński szwabin@ift.uni.wroc.pl Metody numeryczne I (C) 2004 Janusz Szwabiński p.1/66 Równania nieliniowe 1. Równania nieliniowe z pojedynczym pierwiastkiem

Bardziej szczegółowo

Algorytmy grafiki rastrowej. Mirosław Głowacki Wykład z Grafiki Komputerowej

Algorytmy grafiki rastrowej. Mirosław Głowacki Wykład z Grafiki Komputerowej Algorytmy grafiki rastrowej Mirosław Głowacki Wykład z Grafiki Komputerowej Wypełnianie prymitywów Mirosław Głowacki Wykład z Grafiki Komputerowej Wypełnianie prymitywów Zadanie wypełniania prymitywów

Bardziej szczegółowo

9. Podstawowe narzędzia matematyczne analiz przestrzennych

9. Podstawowe narzędzia matematyczne analiz przestrzennych Waldemar Izdebski - Wykłady z przedmiotu SIT 75 9. odstawowe narzędzia matematyczne analiz przestrzennych Niniejszy rozdział służy ogólnemu przedstawieniu metod matematycznych wykorzystywanych w zagadnieniu

Bardziej szczegółowo

Algorytmy grafiki rastrowej. Mirosław Głowacki Wykład z Grafiki Komputerowej

Algorytmy grafiki rastrowej. Mirosław Głowacki Wykład z Grafiki Komputerowej Algorytmy grafiki rastrowej Mirosław Głowacki Wykład z Grafiki Komputerowej Konwersja odcinków Mirosław Głowacki Wykład z Grafiki Komputerowej Konwersja odcinków Algorytmy konwersji odcinków obliczają

Bardziej szczegółowo

Animowana grafika 3D. Opracowanie: J. Kęsik.

Animowana grafika 3D. Opracowanie: J. Kęsik. Animowana grafika 3D Opracowanie: J. Kęsik kesik@cs.pollub.pl Rzutowanie Równoległe Perspektywiczne Rzutowanie równoległe Rzutowanie równoległe jest powszechnie używane w rysunku technicznym - umożliwienie

Bardziej szczegółowo

ZAGADNIENIA PROGRAMOWE I WYMAGANIA EDUKACYJNE DO TESTU PRZYROSTU KOMPETENCJI Z MATEMATYKI DLA UCZNIA KLASY II

ZAGADNIENIA PROGRAMOWE I WYMAGANIA EDUKACYJNE DO TESTU PRZYROSTU KOMPETENCJI Z MATEMATYKI DLA UCZNIA KLASY II ZAGADNIENIA PROGRAMOWE I WYMAGANIA EDUKACYJNE DO TESTU PRZYROSTU KOMPETENCJI Z MATEMATYKI DLA UCZNIA KLASY II POZIOM ROZSZERZONY Równania i nierówności z wartością bezwzględną. rozwiązuje równania i nierówności

Bardziej szczegółowo

EGZAMIN MATURALNY Z MATEMATYKI

EGZAMIN MATURALNY Z MATEMATYKI Miejsce na naklejkę z kodem szkoły dysleksja MMA-R1_1P-07 EGZAMIN MATURALNY Z MATEMATYKI POZIOM ROZSZERZONY Czas pracy 180 minut Instrukcja dla zdającego 1 Sprawdź, czy arkusz egzaminacyjny zawiera 15

Bardziej szczegółowo

Dział I FUNKCJE I ICH WŁASNOŚCI

Dział I FUNKCJE I ICH WŁASNOŚCI MATEMATYKA ZAKRES PODSTAWOWY Rok szkolny 01/013 Klasa: II Nauczyciel: Mirosław Kołomyjski Dział I FUNKCJE I ICH WŁASNOŚCI Lp. Zagadnienie Osiągnięcia ucznia. 1. Podstawowe własności funkcji.. Podaje określenie

Bardziej szczegółowo

Wymagania edukacyjne z matematyki w XVIII Liceum Ogólnokształcącym w Krakowie, zakres podstawowy. Klasa druga.

Wymagania edukacyjne z matematyki w XVIII Liceum Ogólnokształcącym w Krakowie, zakres podstawowy. Klasa druga. Wymagania edukacyjne z matematyki w XVIII Liceum Ogólnokształcącym w Krakowie, zakres podstawowy. Klasa druga. Funkcja liniowa. Uczeń otrzymuje ocenę dopuszczającą, jeśli: - rozpoznaje funkcję liniową

Bardziej szczegółowo

MATEMATYKA WYKAZ UMIEJĘTNOŚCI WYMAGANYCH NA POSZCZEGÓLNE OCENY DLA KLASY DRUGIEJ

MATEMATYKA WYKAZ UMIEJĘTNOŚCI WYMAGANYCH NA POSZCZEGÓLNE OCENY DLA KLASY DRUGIEJ MATEMATYKA WYKAZ UMIEJĘTNOŚCI WYMAGANYCH NA POSZCZEGÓLNE OCENY 1. SUMY ALGEBRAICZNE DLA KLASY DRUGIEJ 1. Rozpoznawanie jednomianów i sum algebraicznych Obliczanie wartości liczbowych wyrażeń algebraicznych

Bardziej szczegółowo

Grafika Komputerowa. Algorytmy rastrowe

Grafika Komputerowa. Algorytmy rastrowe Grafika Komputerowa. Algorytmy rastrowe Aleksander Denisiuk Polsko-Japońska Akademia Technik Komputerowych Wydział Informatyki w Gdańsku ul. Brzegi 55 80-045 Gdańsk Ò Ù Ô º ÙºÔÐ 1 / 23 Algorytmy rastrowe

Bardziej szczegółowo

ROZKŁAD MATERIAŁU DO 1 KLASY LICEUM (ZAKRES PODSTAWOWY) A WYMAGANIA PODSTAWY PROGRAMOWEJ.

ROZKŁAD MATERIAŁU DO 1 KLASY LICEUM (ZAKRES PODSTAWOWY) A WYMAGANIA PODSTAWY PROGRAMOWEJ. ROZKŁAD MATERIAŁU DO 1 KLASY LICEUM (ZAKRES PODSTAWOWY) A WYMAGANIA PODSTAWY PROGRAMOWEJ. TEMAT Równania i nierówności (30h) LICZBA GODZIN LEKCYJNYCH Liczby wymierne 3 Liczby niewymierne 1 Zapisywanie

Bardziej szczegółowo

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z MATEMATYKI W KLASIE II A ROK SZKOLNY 2013/2014 - ZAKRES PODSTAWOWY

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z MATEMATYKI W KLASIE II A ROK SZKOLNY 2013/2014 - ZAKRES PODSTAWOWY WYMAGANIA EDUKACYJNE Z MATEMATYKI W KLASIE II A ROK SZKOLNY 2013/2014 - ZAKRES PODSTAWOWY 1. FUNKCJA KWADRATOWA rysuje wykres funkcji i podaje jej własności sprawdza algebraicznie, czy dany punkt należy

Bardziej szczegółowo

Opis krzywych w przestrzeni 3D. Mirosław Głowacki Wydział Inżynierii Metali i Informatyki Przemysłowej AGH

Opis krzywych w przestrzeni 3D. Mirosław Głowacki Wydział Inżynierii Metali i Informatyki Przemysłowej AGH Opis krzywych w przestrzeni 3D Mirosław Głowacki Wydział Inżynierii Metali i Informatyki Przemysłowej AGH Krzywe Beziera W przypadku tych krzywych wektory styczne w punkach końcowych są określane bezpośrednio

Bardziej szczegółowo

XI Olimpiada Matematyczna Gimnazjalistów

XI Olimpiada Matematyczna Gimnazjalistów XI Olimpiada Matematyczna Gimnazjalistów Zawody stopnia pierwszego część testowa www.omg.edu.pl (24 września 2015 r.) Rozwiązania zadań testowych 1. Dane są takie dodatnie liczby a i b, że 30% liczby a

Bardziej szczegółowo

Interpolacja. Marcin Orchel. Drugi przypadek szczególny to interpolacja trygonometryczna

Interpolacja. Marcin Orchel. Drugi przypadek szczególny to interpolacja trygonometryczna Interpolacja Marcin Orchel 1 Wstęp Mamy daną funkcję φ (x; a 0,..., a n ) zależną od n + 1 parametrów a 0,..., a n. Zadanie interpolacji funkcji φ polega na określeniu parametrów a i tak aby dla n + 1

Bardziej szczegółowo

Interpolacja, aproksymacja całkowanie. Interpolacja Krzywa przechodzi przez punkty kontrolne

Interpolacja, aproksymacja całkowanie. Interpolacja Krzywa przechodzi przez punkty kontrolne Interpolacja, aproksymacja całkowanie Interpolacja Krzywa przechodzi przez punkty kontrolne Aproksymacja Punkty kontrolne jedynie sterują kształtem krzywej INTERPOLACJA Zagadnienie interpolacji można sformułować

Bardziej szczegółowo

KGGiBM GRAFIKA INŻYNIERSKA Rok III, sem. VI, sem IV SN WILiŚ Rok akademicki 2011/2012

KGGiBM GRAFIKA INŻYNIERSKA Rok III, sem. VI, sem IV SN WILiŚ Rok akademicki 2011/2012 Rysowanie precyzyjne 7 W ćwiczeniu tym pokazane zostaną wybrane techniki bardzo dokładnego rysowania obiektów w programie AutoCAD 2012, między innymi wykorzystanie punktów charakterystycznych. Narysować

Bardziej szczegółowo

Wymagania edukacyjne z matematyki w klasie III gimnazjum

Wymagania edukacyjne z matematyki w klasie III gimnazjum Wymagania edukacyjne z matematyki w klasie III gimnazjum - nie potrafi konstrukcyjnie podzielić odcinka - nie potrafi konstruować figur jednokładnych - nie zna pojęcia skali - nie rozpoznaje figur jednokładnych

Bardziej szczegółowo

Funkcja kwadratowa. f(x) = ax 2 + bx + c = a

Funkcja kwadratowa. f(x) = ax 2 + bx + c = a Funkcja kwadratowa. Funkcją kwadratową nazywamy funkcję f : R R określoną wzorem gdzie a, b, c R, a 0. f(x) = ax + bx + c, Szczególnym przypadkiem funkcji kwadratowej jest funkcja f(x) = ax, a R \ {0}.

Bardziej szczegółowo

KRYTERIA OCENIANIA Z MATEMATYKI W OPARCIU O PODSTAWĘ PROGRAMOWĄ I PROGRAM NAUCZANIA MATEMATYKA 2001 DLA KLASY DRUGIEJ

KRYTERIA OCENIANIA Z MATEMATYKI W OPARCIU O PODSTAWĘ PROGRAMOWĄ I PROGRAM NAUCZANIA MATEMATYKA 2001 DLA KLASY DRUGIEJ KRYTERIA OCENIANIA Z MATEMATYKI W OPARCIU O PODSTAWĘ PROGRAMOWĄ I PROGRAM NAUCZANIA MATEMATYKA 2001 DLA KLASY DRUGIEJ TREŚCI KSZTAŁCENIA WYMAGANIA PODSTAWOWE WYMAGANIA PONADPODSTAWOWE Liczby wymierne i

Bardziej szczegółowo

Rozwiązywanie równań nieliniowych

Rozwiązywanie równań nieliniowych Rozwiązywanie równań nieliniowych Marcin Orchel 1 Wstęp Przykłady wyznaczania miejsc zerowych funkcji f : f(ξ) = 0. Wyszukiwanie miejsc zerowych wielomianu n-tego stopnia. Wymiar tej przestrzeni wektorowej

Bardziej szczegółowo

FUNKCJA KWADRATOWA. Zad 1 Przedstaw funkcję kwadratową w postaci ogólnej. Postać ogólna funkcji kwadratowej to: y = ax + bx + c;(

FUNKCJA KWADRATOWA. Zad 1 Przedstaw funkcję kwadratową w postaci ogólnej. Postać ogólna funkcji kwadratowej to: y = ax + bx + c;( Zad Przedstaw funkcję kwadratową w postaci ogólnej Przykład y = ( x ) + 5 (postać kanoniczna) FUNKCJA KWADRATOWA Postać ogólna funkcji kwadratowej to: y = ax + bx + c;( a 0) Aby ją uzyskać pozbywamy się

Bardziej szczegółowo

1 Metody rozwiązywania równań nieliniowych. Postawienie problemu

1 Metody rozwiązywania równań nieliniowych. Postawienie problemu 1 Metody rozwiązywania równań nieliniowych. Postawienie problemu Dla danej funkcji ciągłej f znaleźć wartości x, dla których f(x) = 0. (1) 2 Przedział izolacji pierwiastka Będziemy zakładać, że równanie

Bardziej szczegółowo

WYMAGANIA EDUKACYJNE NA POSZCZEGÓLNE OCENY Z MATEMATYKI W KLASIE IV

WYMAGANIA EDUKACYJNE NA POSZCZEGÓLNE OCENY Z MATEMATYKI W KLASIE IV WYMAGANIA EDUKACYJNE NA POSZCZEGÓLNE OCENY Z MATEMATYKI W KLASIE IV Zna zależności wartości cyfry od jej położenia w liczbie Zna kolejność działań bez użycia nawiasów Zna algorytmy czterech działań pisemnych

Bardziej szczegółowo

Przedmiotowe zasady oceniania i wymagania edukacyjne z matematyki dla klasy drugiej gimnazjum

Przedmiotowe zasady oceniania i wymagania edukacyjne z matematyki dla klasy drugiej gimnazjum Przedmiotowe zasady oceniania i wymagania edukacyjne z matematyki dla klasy drugiej gimnazjum I. POTĘGI I PIERWIASTKI oblicza wartości potęg o wykładnikach całkowitych liczb różnych od zera zapisuje liczbę

Bardziej szczegółowo

10.3. Typowe zadania NMT W niniejszym rozdziale przedstawimy podstawowe zadania do jakich może być wykorzystany numerycznego modelu terenu.

10.3. Typowe zadania NMT W niniejszym rozdziale przedstawimy podstawowe zadania do jakich może być wykorzystany numerycznego modelu terenu. Waldemar Izdebski - Wykłady z przedmiotu SIT 91 10.3. Typowe zadania NMT W niniejszym rozdziale przedstawimy podstawowe zadania do jakich może być wykorzystany numerycznego modelu terenu. 10.3.1. Wyznaczanie

Bardziej szczegółowo

Metody numeryczne Technika obliczeniowa i symulacyjna Sem. 2, EiT, 2014/2015

Metody numeryczne Technika obliczeniowa i symulacyjna Sem. 2, EiT, 2014/2015 Metody numeryczne Technika obliczeniowa i symulacyjna Sem. 2, EiT, 2014/2015 1 Metody numeryczne Dział matematyki Metody rozwiązywania problemów matematycznych za pomocą operacji na liczbach. Otrzymywane

Bardziej szczegółowo

Cyfrowe przetwarzanie obrazów i sygnałów Wykład 9 AiR III

Cyfrowe przetwarzanie obrazów i sygnałów Wykład 9 AiR III 1 Na podstawie materiałów autorstwa dra inż. Marka Wnuka. Niniejszy dokument zawiera materiały do wykładu z przedmiotu Cyfrowe Przetwarzanie Obrazów i Sygnałów. Jest on udostępniony pod warunkiem wykorzystania

Bardziej szczegółowo

Wymagania z matematyki na poszczególne stopnie szkolne w klasie trzeciej gimnazjum

Wymagania z matematyki na poszczególne stopnie szkolne w klasie trzeciej gimnazjum Wymagania z matematyki na poszczególne stopnie szkolne w klasie trzeciej gimnazjum I LICZBY I WYRAŻENIA ALGEBRAICZNE podawanie przykładów liczb naturalnych, całkowitych, wymiernych i niewymiernych; porównywanie

Bardziej szczegółowo

Animowana grafika 3D. Opracowanie: J. Kęsik.

Animowana grafika 3D. Opracowanie: J. Kęsik. Animowana grafika 3D Opracowanie: J. Kęsik kesik@cs.pollub.pl Powierzchnia obiektu 3D jest renderowana jako czarna jeżeli nie jest oświetlana żadnym światłem (wyjątkiem są obiekty samoświecące) Oświetlenie

Bardziej szczegółowo

Wybrane metody przybliżonego. wyznaczania rozwiązań (pierwiastków) równań nieliniowych

Wybrane metody przybliżonego. wyznaczania rozwiązań (pierwiastków) równań nieliniowych Wykład trzeci 1 Wybrane metody przybliżonego wyznaczania rozwiązań pierwiastków równań nieliniowych 2 Metody rozwiązywania równań nieliniowych = 0 jest unkcją rzeczywistą zmiennej rzeczywistej Rozwiązanie

Bardziej szczegółowo

Wymagania na poszczególne oceny w klasie II gimnazjum do programu nauczania MATEMATYKA NA CZASIE

Wymagania na poszczególne oceny w klasie II gimnazjum do programu nauczania MATEMATYKA NA CZASIE Wymagania na poszczególne oceny w klasie II gimnazjum do programu nauczania MATEMATYKA NA CZASIE Wymagania konieczne K dotyczą zagadnień elementarnych, stanowiących swego rodzaju podstawę, powinien je

Bardziej szczegółowo

Tematy: zadania tematyczne

Tematy: zadania tematyczne Tematy: zadania tematyczne 1. Ciągi liczbowe zadania typu udowodnij 1) Udowodnij, Ŝe jeŝeli liczby,, tworzą ciąg arytmetyczny ), to liczby,, takŝe tworzą ciąg arytmetyczny. 2) Ciąg jest ciągiem geometrycznym.

Bardziej szczegółowo

PODSTAWY > Figury płaskie (1) KĄTY. Kąt składa się z ramion i wierzchołka. Jego wielkość jest mierzona w stopniach:

PODSTAWY > Figury płaskie (1) KĄTY. Kąt składa się z ramion i wierzchołka. Jego wielkość jest mierzona w stopniach: PODSTAWY > Figury płaskie (1) KĄTY Kąt składa się z ramion i wierzchołka. Jego wielkość jest mierzona w stopniach: Kąt możemy opisać wpisując w łuk jego miarę (gdy jest znana). Gdy nie znamy miary kąta,

Bardziej szczegółowo

Interpolacja i modelowanie krzywych 2D i 3D

Interpolacja i modelowanie krzywych 2D i 3D Interpolacja i modelowanie krzywych 2D i 3D Dariusz Jacek Jakóbczak Politechnika Koszalińska Wydział Elektroniki i Informatyki Zakład Podstaw Informatyki i Zarządzania e-mail: Dariusz.Jakobczak@tu.koszalin.pl

Bardziej szczegółowo

ROK SZKOLNY 2017/2018 WYMAGANIA EDUKACYJNE NA POSZCZEGÓLNE OCENY:

ROK SZKOLNY 2017/2018 WYMAGANIA EDUKACYJNE NA POSZCZEGÓLNE OCENY: ROK SZKOLNY 2017/2018 WYMAGANIA EDUKACYJNE NA POSZCZEGÓLNE OCENY: KLASA II GIMNAZJUM Wymagania konieczne K dotyczą zagadnień elementarnych, stanowiących swego rodzaju podstawę, powinien je zatem opanować

Bardziej szczegółowo

I semestr WYMAGANIA EDUKACYJNE Z MATEMATYKI KLASA VI. Wymagania na ocenę dopuszczającą. Dział programu: Liczby naturalne

I semestr WYMAGANIA EDUKACYJNE Z MATEMATYKI KLASA VI. Wymagania na ocenę dopuszczającą. Dział programu: Liczby naturalne WYMAGANIA EDUKACYJNE Z MATEMATYKI KLASA VI Wymagania na ocenę dopuszczającą I semestr Dział programu: Liczby naturalne Oblicza różnice czasu proste Wymienia jednostki opisujące prędkość, drogę, czas. Rozwiązuje

Bardziej szczegółowo

WYMAGANIA EDUKACYJNE NA POSZCZEGÓLNE OCENY MATEMATYKA KLASA 8 DZIAŁ 1. LICZBY I DZIAŁANIA

WYMAGANIA EDUKACYJNE NA POSZCZEGÓLNE OCENY MATEMATYKA KLASA 8 DZIAŁ 1. LICZBY I DZIAŁANIA WYMAGANIA EDUKACYJNE NA POSZCZEGÓLNE OCENY MATEMATYKA KLASA 8 DZIAŁ 1. LICZBY I DZIAŁANIA zna znaki używane do zapisu liczb w systemie rzymskim; zna zasady zapisu liczb w systemie rzymskim; umie zapisać

Bardziej szczegółowo

KONKURS MATEMATYCZNY

KONKURS MATEMATYCZNY PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W CHEŁMIE INSTYTUT MATEMATYKI i INFORMATYKI 22-100 Chełm, ul. Pocztowa 54 tel./fax. (082) 562 11 24 KONKURS MATEMATYCZNY im. Samuela Chróścikowskiego 30 marzec 2017r. godz.

Bardziej szczegółowo

ZESPÓŁ SZKÓŁ W OBRZYCKU

ZESPÓŁ SZKÓŁ W OBRZYCKU Matematyka na czasie Program nauczania matematyki w gimnazjum ZGODNY Z PODSTAWĄ PROGRAMOWĄ I z dn. 23 grudnia 2008 r. Autorzy: Agnieszka Kamińska, Dorota Ponczek ZESPÓŁ SZKÓŁ W OBRZYCKU Wymagania edukacyjne

Bardziej szczegółowo

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z MATEMATYKI W KLASIE VIII

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z MATEMATYKI W KLASIE VIII WYMAGANIA EDUKACYJNE Z MATEMATYKI W KLASIE VIII Uczeń na ocenę dopuszczającą: - zna znaki używane do zapisu liczb w systemie rzymskim, - umie zapisać i odczytać liczby naturalne dodatnie w systemie rzymskim

Bardziej szczegółowo

MATEMATYKA Przed próbną maturą. Sprawdzian 1. (poziom podstawowy) Rozwiązania zadań

MATEMATYKA Przed próbną maturą. Sprawdzian 1. (poziom podstawowy) Rozwiązania zadań MTEMTYK Przed próbną maturą. Sprawdzian. (poziom podstawowy) Rozwiązania zadań Zadanie. ( pkt) III... Uczeń posługuje się w obliczeniach pierwiastkami i stosuje prawa działań na pierwiastkach. 7 6 6 =

Bardziej szczegółowo

ROZKŁAD MATERIAŁU DO II KLASY LICEUM (ZAKRES ROZSZERZONY) A WYMAGANIA PODSTAWY PROGRAMOWEJ.

ROZKŁAD MATERIAŁU DO II KLASY LICEUM (ZAKRES ROZSZERZONY) A WYMAGANIA PODSTAWY PROGRAMOWEJ. ROZKŁAD MATERIAŁU DO II KLASY LICEUM (ZAKRES ROZSZERZONY) A WYMAGANIA PODSTAWY PROGRAMOWEJ. LICZBA TEMAT GODZIN LEKCYJNYCH Potęgi, pierwiastki i logarytmy (8 h) Potęgi 3 Pierwiastki 3 Potęgi o wykładnikach

Bardziej szczegółowo

str 1 WYMAGANIA EDUKACYJNE ( ) - matematyka - poziom podstawowy Dariusz Drabczyk

str 1 WYMAGANIA EDUKACYJNE ( ) - matematyka - poziom podstawowy Dariusz Drabczyk str 1 WYMAGANIA EDUKACYJNE (2017-2018) - matematyka - poziom podstawowy Dariusz Drabczyk Klasa 3e: wpisy oznaczone jako: (T) TRYGONOMETRIA, (PII) PLANIMETRIA II, (RP) RACHUNEK PRAWDOPODOBIEŃSTWA, (ST)

Bardziej szczegółowo

VII. WYKRESY Wprowadzenie

VII. WYKRESY Wprowadzenie VII. WYKRESY 7.1. Wprowadzenie Wykres jest graficznym przedstawieniem (w pewnym układzie współrzędnych) zależności pomiędzy określonymi wielkościami. Ułatwia on interpretację informacji (danych) liczbowych.

Bardziej szczegółowo

Modelowanie krzywych i powierzchni

Modelowanie krzywych i powierzchni 3 Modelowanie krzywych i powierzchni Modelowanie powierzchniowe jest kolejną metodą po modelowaniu bryłowym sposobem tworzenia części. Jest to też sposób budowy elementu bardziej skomplikowany i wymagający

Bardziej szczegółowo

KRYTERIA OCEN Z MATEMATYKI DLA KLASY VII

KRYTERIA OCEN Z MATEMATYKI DLA KLASY VII KRYTERIA OCEN Z MATEMATYKI DLA KLASY VII Na ocenę dopuszczającą uczeń powinien : Na ocenę dostateczną uczeń powinien: Na ocenę dobrą uczeń powinie: Na ocenę bardzo dobrą uczeń powinien: Na ocenę celującą

Bardziej szczegółowo

FIGURY I PRZEKSZTAŁCENIA GEOMETRYCZNE

FIGURY I PRZEKSZTAŁCENIA GEOMETRYCZNE Umiejętności opracowanie: Maria Lampert LISTA MOICH OSIĄGNIĘĆ FIGURY I PRZEKSZTAŁCENIA GEOMETRYCZNE Co powinienem umieć Umiejętności znam podstawowe przekształcenia geometryczne: symetria osiowa i środkowa,

Bardziej szczegółowo

Plan wykładu. Wykład 3. Rzutowanie prostokątne, widoki, przekroje, kłady. Rzutowanie prostokątne - geneza. Rzutowanie prostokątne - geneza

Plan wykładu. Wykład 3. Rzutowanie prostokątne, widoki, przekroje, kłady. Rzutowanie prostokątne - geneza. Rzutowanie prostokątne - geneza Plan wykładu Wykład 3 Rzutowanie prostokątne, widoki, przekroje, kłady 1. Rzutowanie prostokątne - geneza 2. Dwa sposoby wzajemnego położenia rzutni, obiektu i obserwatora, metoda europejska i amerykańska

Bardziej szczegółowo

KRZYŻÓWKA 2. 11. Może być np. równoboczny lub rozwartokątny. Jego pole to a b HASŁO:

KRZYŻÓWKA 2. 11. Może być np. równoboczny lub rozwartokątny. Jego pole to a b HASŁO: KRZYŻÓWKA.Wyznaczają ją dwa punkty.. Jego pole to π r² 3. Jego pole to a a 4.Figura przestrzenna, której podstawą jest dowolny wielokąt, a ściany boczne są trójkątami o wspólnym wierzchołku. 5.Prosta mająca

Bardziej szczegółowo

LI Olimpiada Matematyczna Rozwiązania zadań konkursowych zawodów stopnia trzeciego 3 kwietnia 2000 r. (pierwszy dzień zawodów)

LI Olimpiada Matematyczna Rozwiązania zadań konkursowych zawodów stopnia trzeciego 3 kwietnia 2000 r. (pierwszy dzień zawodów) LI Olimpiada Matematyczna Rozwiązania zadań konkursowych zawodów stopnia trzeciego 3 kwietnia 2000 r. (pierwszy dzień zawodów) Zadanie 1. Dana jest liczba całkowita n 2. Wyznaczyć liczbę rozwiązań (x 1,x

Bardziej szczegółowo

pt.: KOMPUTEROWE WSPOMAGANIE PROCESÓW OBRÓBKI PLASTYCZNEJ

pt.: KOMPUTEROWE WSPOMAGANIE PROCESÓW OBRÓBKI PLASTYCZNEJ Ćwiczenie audytoryjne pt.: KOMPUTEROWE WSPOMAGANIE PROCESÓW OBRÓBKI PLASTYCZNEJ Autor: dr inż. Radosław Łyszkowski Warszawa, 2013r. Metoda elementów skończonych MES FEM - Finite Element Method przybliżona

Bardziej szczegółowo

Obcinanie prymitywów. Mirosław Głowacki Wydział Inżynierii Metali i Informatyki Przemysłowej AGH

Obcinanie prymitywów. Mirosław Głowacki Wydział Inżynierii Metali i Informatyki Przemysłowej AGH Obcinanie prymitywów Mirosław Głowacki Wydział Inżynierii Metali i Informatyki Przemysłowej AGH Obcinanie odcinków Z reguły odcinki linii prostej muszą być obcinane przez prostokąty np. okna Wielokąty

Bardziej szczegółowo

Zakres na egzaminy poprawkowe w r. szk. 2013/14 /nauczyciel M.Tatar/

Zakres na egzaminy poprawkowe w r. szk. 2013/14 /nauczyciel M.Tatar/ Zakres na egzaminy poprawkowe w r. szk. 2013/14 /nauczyciel M.Tatar/ MATEMATYKA Klasa III ZAKRES PODSTAWOWY Dział programu Temat Wymagania. Uczeń: 1. Miara łukowa kąta zna pojęcia: kąt skierowany, kąt

Bardziej szczegółowo

KONKURS ZOSTAŃ PITAGORASEM MUM. Podstawowe własności figur geometrycznych na płaszczyźnie

KONKURS ZOSTAŃ PITAGORASEM MUM. Podstawowe własności figur geometrycznych na płaszczyźnie KONKURS ZOSTAŃ PITAGORASEM MUM ETAP I TEST II Podstawowe własności figur geometrycznych na płaszczyźnie 1. A. Stosunek pola koła wpisanego w kwadrat o boku długości 6 do pola koła opisanego na tym kwadracie

Bardziej szczegółowo

Próbny egzamin z matematyki dla uczniów klas II LO i III Technikum. w roku szkolnym 2012/2013

Próbny egzamin z matematyki dla uczniów klas II LO i III Technikum. w roku szkolnym 2012/2013 Próbny egzamin z matematyki dla uczniów klas II LO i III Technikum w roku szkolnym 2012/2013 I. Zakres materiału do próbnego egzaminu maturalnego z matematyki: 1) liczby rzeczywiste 2) wyrażenia algebraiczne

Bardziej szczegółowo

Wymagania edukacyjne, kontrola i ocena. w nauczaniu matematyki w zakresie. podstawowym dla uczniów technikum. część II

Wymagania edukacyjne, kontrola i ocena. w nauczaniu matematyki w zakresie. podstawowym dla uczniów technikum. część II Wymagania edukacyjne, kontrola i ocena w nauczaniu matematyki w zakresie podstawowym dla uczniów technikum część II Figury na płaszczyźnie kartezjańskiej L.p. Temat lekcji Uczeń demonstruje opanowanie

Bardziej szczegółowo

Rysowanie precyzyjne. Polecenie:

Rysowanie precyzyjne. Polecenie: 7 Rysowanie precyzyjne W ćwiczeniu tym pokazane zostaną różne techniki bardzo dokładnego rysowania obiektów w programie AutoCAD 2010, między innymi wykorzystanie punktów charakterystycznych. Z uwagi na

Bardziej szczegółowo

str 1 WYMAGANIA EDUKACYJNE ( ) - matematyka - poziom podstawowy Dariusz Drabczyk

str 1 WYMAGANIA EDUKACYJNE ( ) - matematyka - poziom podstawowy Dariusz Drabczyk str 1 WYMAGANIA EDUKACYJNE (2017-2018) - matematyka - poziom podstawowy Dariusz Drabczyk Klasa 2c: wpisy oznaczone jako: (PI) PLANIMETRIA I, (SA) SUMY ALGEBRAICZNE, (FW) FUNKCJE WYMIERNE, (FWL) FUNKCJE

Bardziej szczegółowo

Technologie Informacyjne

Technologie Informacyjne Grafika komputerowa Szkoła Główna Służby Pożarniczej Zakład Informatyki i Łączności December 12, 2016 1 Wprowadzenie 2 Optyka 3 Geometria 4 Grafika rastrowa i wektorowa 5 Kompresja danych Wprowadzenie

Bardziej szczegółowo

Funkcja kwadratowa. f(x) = ax 2 + bx + c,

Funkcja kwadratowa. f(x) = ax 2 + bx + c, Funkcja kwadratowa. Funkcją kwadratową nazywamy funkcję f : R R określoną wzorem gdzie a, b, c R, a 0. f(x) = ax 2 + bx + c, Szczególnym przypadkiem funkcji kwadratowej jest funkcja f(x) = ax 2, a R \

Bardziej szczegółowo

ROZWIĄZYWANIE RÓWNAŃ NIELINIOWYCH

ROZWIĄZYWANIE RÓWNAŃ NIELINIOWYCH Transport, studia I stopnia Instytut L-5, Wydział Inżynierii Lądowej, Politechnika Krakowska Ewa Pabisek Adam Wosatko Postać ogólna równania nieliniowego Często występującym, ważnym problemem obliczeniowym

Bardziej szczegółowo

Zajęcia nr 1 (1h) Dwumian Newtona. Indukcja. Zajęcia nr 2 i 3 (4h) Trygonometria

Zajęcia nr 1 (1h) Dwumian Newtona. Indukcja. Zajęcia nr 2 i 3 (4h) Trygonometria Technologia Chemiczna 008/09 Zajęcia wyrównawcze. Pokazać, że: ( )( ) n k k l = ( n l )( n l k l Zajęcia nr (h) Dwumian Newtona. Indukcja. ). Rozwiązać ( ) ( równanie: ) n n a) = 0 b) 3 ( ) n 3. Znaleźć

Bardziej szczegółowo

WYMAGANIE EDUKACYJNE Z MATEMATYKI W KLASIE II GIMNAZJUM. dopuszczającą dostateczną dobrą bardzo dobrą celującą

WYMAGANIE EDUKACYJNE Z MATEMATYKI W KLASIE II GIMNAZJUM. dopuszczającą dostateczną dobrą bardzo dobrą celującą 1. Statystyka odczytać informacje z tabeli odczytać informacje z diagramu 2. Mnożenie i dzielenie potęg o tych samych podstawach 3. Mnożenie i dzielenie potęg o tych samych wykładnikach 4. Potęga o wykładniku

Bardziej szczegółowo

GRAFIKA KOMPUTEROWA. Plan wykładu. 1. Początki grafiki komputerowej. 2. Grafika komputerowa a dziedziny pokrewne. 3. Omówienie programu przedmiotu

GRAFIKA KOMPUTEROWA. Plan wykładu. 1. Początki grafiki komputerowej. 2. Grafika komputerowa a dziedziny pokrewne. 3. Omówienie programu przedmiotu GRAFIKA KOMPUTEROWA 1. Układ przedmiotu semestr VI - 20000 semestr VII - 00200 Dr inż. Jacek Jarnicki Instytut Cybernetyki Technicznej p. 226 C-C 3, tel. 320-28-2323 jacek@ict.pwr.wroc.pl www.zsk.ict.pwr.wroc.pl

Bardziej szczegółowo

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z MATEMATYKI DLA KLASY TRZECIEJ NA ROK SZKOLNY 2011/2012 DO PROGRAMU MATEMATYKA Z PLUSEM

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z MATEMATYKI DLA KLASY TRZECIEJ NA ROK SZKOLNY 2011/2012 DO PROGRAMU MATEMATYKA Z PLUSEM WYMAGANIA EDUKACYJNE Z MATEMATYKI DLA KLASY TRZECIEJ NA ROK SZKOLNY 2011/2012 DO PROGRAMU MATEMATYKA Z PLUSEM LICZBY, WYRAŻENIA ALGEBRAICZNE umie obliczyć potęgę o wykładniku naturalnym; umie obliczyć

Bardziej szczegółowo

SZCZEGÓŁOWE WYMAGANIA EDUKACYJNE DLA KLAS 4-6 SP ROK SZKOLNY 2015/2016

SZCZEGÓŁOWE WYMAGANIA EDUKACYJNE DLA KLAS 4-6 SP ROK SZKOLNY 2015/2016 SZCZEGÓŁOWE WYMAGANIA EDUKACYJNE DLA KLAS 4-6 SP ROK SZKOLNY 2015/2016 Szczegółowe kryteria ocen dla klasy czwartej. 1. Ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, który: Zna zależności wartości cyfry od jej

Bardziej szczegółowo

PLAN WYNIKOWY Z MATEMATYKI DLA KLASY II TECHNIKUM 5 - LETNIEGO

PLAN WYNIKOWY Z MATEMATYKI DLA KLASY II TECHNIKUM 5 - LETNIEGO Lp. I PLAN WYNIKOWY Z MATEMATYKI DLA KLASY II TECHNIKUM 5 - LETNIEGO Temat lekcji Umiejętności Podstawowe Ponadpodstawowe Funkcja kwadratowa Uczeń: Uczeń: 1 Wykres i własności funkcji y = ax 2. - narysuje

Bardziej szczegółowo

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z MATEMATYKI W KLASIE II W PUBLICZNYM GIMNAZJUM NR 2 W ZESPOLE SZKÓŁ W RUDKACH

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z MATEMATYKI W KLASIE II W PUBLICZNYM GIMNAZJUM NR 2 W ZESPOLE SZKÓŁ W RUDKACH WYMAGANIA EDUKACYJNE Z MATEMATYKI W KLASIE II W PUBLICZNYM GIMNAZJUM NR 2 W ZESPOLE SZKÓŁ W RUDKACH Marzena Zbrożyna DOPUSZCZAJĄCY: Uczeń potrafi: odczytać informacje z tabeli odczytać informacje z diagramu

Bardziej szczegółowo

MATeMAtyka klasa II poziom rozszerzony

MATeMAtyka klasa II poziom rozszerzony MATeMAtyka klasa II poziom rozszerzony W klasie drugiej na poziomie rozszerzonym realizujemy materiał z klasy pierwszej tylko z poziomu rozszerzonego (na czerwono) oraz cały materiał z klasy drugiej. Rozkład

Bardziej szczegółowo

Podstawy Informatyki Wykład V

Podstawy Informatyki Wykład V Nie wytaczaj armaty by zabić komara Podstawy Informatyki Wykład V Grafika rastrowa Paint Copyright by Arkadiusz Rzucidło 1 Wprowadzenie - grafika rastrowa Grafika komputerowa tworzenie i przetwarzanie

Bardziej szczegółowo

Wymagania dla klasy szóstej Treści na 2 na 3 na 4 na 5 na 6 Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Mnożenie ułamków zwykłych

Wymagania dla klasy szóstej Treści na 2 na 3 na 4 na 5 na 6 Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Mnożenie ułamków zwykłych Wymagania dla klasy szóstej Treści na 2 na 3 na 4 na 5 na 6 Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Mnożenie ułamków zwykłych Dzielenie ułamków zwykłych Liczby całkowite na osi liczbowej Dodawanie liczb całkowitych

Bardziej szczegółowo

ZAKRES PODSTAWOWY CZĘŚĆ I. Liczby rzeczywiste

ZAKRES PODSTAWOWY CZĘŚĆ I. Liczby rzeczywiste CZĘŚĆ I ZAKRES PODSTAWOWY W nawiasach proponowane oceny: 2 poziom konieczny wymagań edukacyjnych 3 poziom podstawowy wymagań edukacyjnych 4 poziom rozszerzający wymagań edukacyjnych 5 poziom dopełniający

Bardziej szczegółowo

GEOMETRIA ELEMENTARNA

GEOMETRIA ELEMENTARNA Bardo, 7 11 XII A. D. 2016 I Uniwersytecki Obóz Olimpiady Matematycznej GEOMETRIA ELEMENTARNA materiały przygotował Antoni Kamiński na podstawie zbiorów zadań: Przygotowanie do olimpiad matematycznych

Bardziej szczegółowo

PYTANIA TEORETYCZNE Z MATEMATYKI

PYTANIA TEORETYCZNE Z MATEMATYKI Zbiory liczbowe: 1. Wymień znane Ci zbiory liczbowe. 2. Co to są liczby rzeczywiste? 3. Co to są liczby naturalne? 4. Co to są liczby całkowite? 5. Co to są liczby wymierne? 6. Co to są liczby niewymierne?

Bardziej szczegółowo

PRÓBNY EGZAMIN MATURALNY Z NOWĄ ERĄ

PRÓBNY EGZAMIN MATURALNY Z NOWĄ ERĄ WPISUJE ZDAJĄCY KOD IMIĘ I NAZWISKO * * nieobowiązkowe PRÓBNY EGZAMIN MATURALNY Z NOWĄ ERĄ matematyka-poziom ROZSZERZONY dysleksja Instrukcja dla zdającego 1. Sprawdź, czy arkusz egzaminacyjny zawiera

Bardziej szczegółowo

Wymagania edukacyjne z matematyki

Wymagania edukacyjne z matematyki Wymagania edukacyjne z matematyki Klasa I - program Matematyka z plusem" LICZBY I DZIAŁANIA POZIOM KONIECZNY - ocena dopuszczająca porównywać liczby wymierne, zaznaczać liczby wymierne na osi liczbowej,

Bardziej szczegółowo

Geometria analityczna

Geometria analityczna Geometria analityczna Paweł Mleczko Teoria Informacja (o prostej). postać ogólna prostej: Ax + By + C = 0, A + B 0, postać kanoniczna (kierunkowa) prostej: y = ax + b. Współczynnik a nazywamy współczynnikiem

Bardziej szczegółowo

X. ELEMENTY GRAFIKI ANIMOWANEJ

X. ELEMENTY GRAFIKI ANIMOWANEJ X. ELEMENTY GRAFIKI ANIMOWANEJ 10.1. Wprowadzenie Przekształcenia i algorytmy przedstawione w poprzednich rozdziałach dotyczyły obiektów pozostających w spoczynku, a więc ich obrazy na ekranie były nieruchome.

Bardziej szczegółowo

SPIS TREŚCI WSTĘP... 8 1. LICZBY RZECZYWISTE 2. WYRAŻENIA ALGEBRAICZNE 3. RÓWNANIA I NIERÓWNOŚCI

SPIS TREŚCI WSTĘP... 8 1. LICZBY RZECZYWISTE 2. WYRAŻENIA ALGEBRAICZNE 3. RÓWNANIA I NIERÓWNOŚCI SPIS TREŚCI WSTĘP.................................................................. 8 1. LICZBY RZECZYWISTE Teoria............................................................ 11 Rozgrzewka 1.....................................................

Bardziej szczegółowo

Metody numeryczne. materiały do wykładu dla studentów. 7. Całkowanie numeryczne

Metody numeryczne. materiały do wykładu dla studentów. 7. Całkowanie numeryczne Metody numeryczne materiały do wykładu dla studentów 7. Całkowanie numeryczne 7.1. Całkowanie numeryczne 7.2. Metoda trapezów 7.3. Metoda Simpsona 7.4. Metoda 3/8 Newtona 7.5. Ogólna postać wzorów kwadratur

Bardziej szczegółowo

Wymagania edukacyjne z matematyki

Wymagania edukacyjne z matematyki Wymagania edukacyjne z matematyki Klasa I - program Matematyka z plusem" Dział: LICZBY I DZIAŁANIA Poziom konieczny - ocena dopuszczająca porównywać liczby wymierne, zaznaczać liczby wymierne na osi liczbowej,

Bardziej szczegółowo

KRYTERIA OCEN Z MATEMATYKI DLA UCZNIÓW KL. II GIMNAZJUM

KRYTERIA OCEN Z MATEMATYKI DLA UCZNIÓW KL. II GIMNAZJUM KRYTERIA OCEN Z MATEMATYKI DLA UCZNIÓW KL. II GIMNAZJUM POTĘGI I PIERWIASTKI - pojęcie potęgi o wykładniku naturalnym; - wzór na mnożenie i dzielenie potęg o tych samych podstawach; - wzór na potęgowanie

Bardziej szczegółowo

Wymagania edukacyjne z matematyki dla klasy VII

Wymagania edukacyjne z matematyki dla klasy VII Wymagania edukacyjne z matematyki dla klasy VII Szkoły Podstawowej nr 100 w Krakowie Na podstawie programu Matematyka z plusem Na ocenę dopuszczającą Uczeń: rozumie rozszerzenie osi liczbowej na liczby

Bardziej szczegółowo

Wymagania edukacyjne z matematyki dla uczniów klasy VII szkoły podstawowej

Wymagania edukacyjne z matematyki dla uczniów klasy VII szkoły podstawowej Wymagania edukacyjne z matematyki dla uczniów klasy VII szkoły podstawowej Ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, który: rozumie rozszerzenie osi liczbowej na liczby ujemne umie porównywać liczby wymierne,

Bardziej szczegółowo