CZY CZUJEMY SIE BEZPIECZNIE?

Transkrypt

1 CZY CZUJEMY SIE BEZPIECZNIE? Ponad trzy czwarte badanych stwierdzilo, ze w ciagu ostatniego miesiaca rozmawialo z rodzina lub znajomymi o problemach przestepczosci. Z roku na rok rosnie zainteresowanie tym tematem. Ponad dwie trzecie osób (68%) - obawia sie o swoje mienie, prawie polowa (47%) nie czuje sie bezpiecznie w swojej okolicy, najmniej zas osób - nieco wiecej niz jedna czwarta (28%) - obawia sie, ze przypadkowo moglaby stac sie ofiara zamachu terrorystycznego. Polowa osób (51%) pozytywnie ocenila prace policji, prawie dwie piate - prace prokuratury (39%) i prace sadów (38%), zas o pracy wieziennictwa dobrze sie wyrazila tylko jedna trzecia badanych (32%). Prawie co drugi badany (47%) twierdzi, ze policji tylko w polowie przypadków udaje sie wykryc, kto popelnil przestepstwo i zatrzymac winnych, prawie jedna piata (17%) respondentów uwaza, ze udaje sie to w wiekszosci lub prawie we wszystkich przypadkach, jedna trzecia (34%) zas sadzi, ze policja dziala nieskutecznie. Okolo polowy badanych (53%) - jest zdania, ze w ciagu ostatniego roku praca policji ani sie nie pogorszyla, ani nie polepszyla. Poprawe jej pracy dostrzega ponad jedna czwarta (26%) respondentów, pogorszenie zas - 15%. Trzy piate (61%) respondentów nie wiaze swojego poczucia bezpieczenstwa z posiadaniem broni palnej. Jedna trzecia badanych czulaby sie bezpieczniej posiadajac bron. Zdecydowana wiekszosc (86%) respondentów uwaza, ze nieletnich przestepców nalezy sadzic tak jak doroslych. Tylko co dziesiaty badany sadzi, ze nalezaloby ich traktowac lagodniej. Warszawa, kwiecien 1998 rok OBOP Sp. z o.o., ul. Dereniowa 11, Warszawa, tel. (0-22) , , fax , obop@obop.com.pl,

2 Osrodek Badania Opinii Publicznej Sp. z o.o. Czy czujemy sie bezpiecznie, sondaz z 7-10.III.1998 Cytowanie, publiczne odtwarzanie, kopiowanie oraz wykorzystywanie w innej formie danych, informacji i opracowan zamieszczanych w tej publikacji jest dozwolone pod warunkiem podania zródla. Coraz wiecej slyszymy - czytamy w prasie i ogladamy w telewizji - o porachunkach przestepców lub napadach na przypadkowych ludzi, które czesto koncza sie smiercia. Jak w tej sytuacji sie czujemy, czy w stosunku do poprzednich lat wzrasta nasze poczucie zagrozenia? Czego, jakiego rodzaju przestepstw, najbardziej sie obawiamy?. Czy mamy zaufanie do instytucji, których rola jest troska o bezpieczenstwo publiczne? Czy wierzymy, ze te instytucje w pelni wywiazuja sie ze swoich obowiazków? Na to i podobne pytania przynosi odpowiedz marcowy sondaz 1 przeprowadzony przez OBOP na zlecenie Biura Programowego TVP S.A. SPOLECZNE POCZUCIE BEZPIECZENSTWA Ponad trzy czwarte badanych stwierdzilo, ze w ciagu ostatniego miesiaca rozmawialo z rodzina lub znajomymi o problemach przestepczosci. Z roku na rok rosnie zainteresowanie tym tematem. W stosunku do maja 1997 roku odsetek osób poruszajacych ten sprawy w rozmowach wzrósl o 7 pkt. proc. dane w proc. Czy w ciagu ostatniego miesiaca rozmawial(a) Pan(i) z rodzina, przyjaciólmi lub znajomymi o sprawach zwiazanych z przestepczoscia? IV 95 2 V 97 3 III 98 tak nie Obecnie im respondenci sa lepiej wyksztalceni i w im wiekszej miejscowosci mieszkaja, tym czesciej podejmuja w swoich rozmowach temat przestepczosci. Czesciej niz inni rozmawiaja o tych sprawach piecdziesieciolatkowie. Temat ten nie budzi specjalnego zainteresowania przede wszystkim osób mlodych, tj. ponizej trzydziestego roku zycia. 1 Sondaz zrealizowano miedzy 7 a 10 marca1998 roku na reprezentatywnej losowej próbie mieszkanców Polski powyzej 15 roku zycia. Uzyskano 1061 wywiadów. Maksymalny blad statystyczny dla takiej wielkosci próby wynosi +/- 3%, przy wiarygodnosci oszacowania równej 95%. 2 Sondaz zrealizowano miedzy 1 a 4 kwietnia1995 roku na reprezentatywnej losowej próbie mieszkanców Polski powyzej 15 roku zycia. Uzyskano 1112 wywiadów 3 Sondaz zrealizowano miedzy 15 a 18 maja1997 roku na reprezentatywnej losowej próbie mieszkanców Polski powyzej 15 roku zycia. Uzyskano 1107 wywiadów 2

3 Osrodek Badania Opinii Publicznej Sp. z o.o. Czy czujemy sie bezpiecznie, sondaz z 7-10.III.1998 Sposród trzech rodzajów róznych niebezpieczenstw zwiazanych z przestepczoscia, które zostaly przedstawione respondentom, najwiecej osób - bo ponad dwie trzecie (68%) obawia sie o swoje mienie, prawie polowa (47%) nie czuje sie bezpiecznie w swojej okolicy, najmniej zas - nieco wiecej niz jedna czwarta (28%) - obawia sie, ze przypadkowo moglaby stac sie ofiara zamachu terrorystycznego Wiekszosc Polaków (68%) boi sie wlamania i dlatego obawia sie zostawic swoje mieszkanie puste na czas kilkudniowego wyjazdu 4. Nieco mniej niz jedna trzecia badanych opuszcza swoje mieszkanie bez leku. Zwrócmy jednak uwage, ze zupelnie nie obawia sie wlamania tylko 5 % spoleczenstwa. W porównaniu z poprzednimi latami - nie zmienily sie odczucia Polaków w tej kwestii. dane w proc. A czy obawia sie Pan(i) wlamania pozostawiajac swoje mieszkanie puste na czas kilkudniowego wyjazdu? IX 94 5 IV 95 V 97 III 98 zdecydowanie tak raczej tak raczej nie zdecydowanie nie trudno powiedziec Czesciej niz inni obawiaja sie wlaman mieszkancy srednich miast. Okolo polowa (52%) Polaków spacerujac samotnie w swojej okolicy po zmroku ma poczucie bezpieczenstwa, zas prawie co drugi Polak (47%) nie czuje sie w tej sytuacji dobrze. Tylko 1% badanych nie sprecyzowal swojej opinii w tej kwestii. Warto zwrócic uwage, ze co 8 respondent (12%) odczuwa bardzo duze zagrozenie, zas co 11 (9%) - przeciwnie - czuje sie bardzo bezpiecznie. Gdy porównamy ten wynik z odpowiedziami uzyskanymi w poprzednich sondazach, mozemy zauwazyc, ze w ciagu ostatnich lat spoleczne poczucie bezpieczenstwa niewiele sie zmienilo. 4 Respondentom, którzy stwierdzili, ze nigdy nie opuszczaja mieszkania na dluzej, zadano pytanie w formie: Czy obawial(a)by sie Pan(i)... 5 Sondaz zrealizowano miedzy 2 a 6 wrzesnia1994 roku na reprezentatywnej losowej próbie mieszkanców Polski powyzej 15 roku zycia. Uzyskano 1048 wywiadów 3

4 Osrodek Badania Opinii Publicznej Sp. z o.o. Czy czujemy sie bezpiecznie, sondaz z 7-10.III.1998 dane w proc. Czy czuje sie Pan(i) bezpiecznie spacerujac IX 94 IV 95 V 97 III 98 w swojej okolicy po zmroku? 6 czuje sie bardzo bezpiecznie czuje sie raczej bezpiecznie czuje sie raczej niebezpiecznie czuje sie bardzo niebezpiecznie trudno powiedziec Bezpiecznie w swojej okolicy czuja sie czesciej mezczyzni niz kobiety, trzydziestolatkowie, mieszkancy wsi. Im lepiej respondenci oceniaja swoja sytuacje materialna, tym czesciej twierdza, ze bez leku chodza wieczorem w poblizu swego domu. O swoje bezpieczenstwo obawiaja sie przede wszystkim kobiety, osoby starsze - powyzej piecdziesiatego roku zycia, mieszkancy srednich i duzych miast. Wiekszosc osób, bo ponad dwie trzecie (68%), nie obawia sie, ze moglaby stac sie przypadkowa ofiara zamachu terrorystycznego, natomiast takie obawy wyraza 28% badanych. W stosunku do lat ubieglych zmniejsza sie odsetek osób lekajacych sie zamachu terrorystycznego - w porównaniu z zeszlym rokiem spadl on o 7 pkt. proc. i o tyle samo wzrósl odsetek osób nie czujacych z tego powodu zagrozenia dane w proc. Czy obawia sie Pan(i), czy tez nie, ze stanie sie Pan(i) przypadkowa ofiara zamachu terrorystycznego, czy porachunku przestepców (np. wybuchu bomby, ulicznej strzelaniny)? IX 94 V 97 III 98 zdecydowanie tak raczej tak raczej nie zdecydowanie nie trudno powiedziec Respondentom, którzy stwierdzili, ze nigdy nie wychodza po zmroku, zadano pytanie w formie Czy bezpiecznie czul(a)by sie Pan(i)...? 4

5 Osrodek Badania Opinii Publicznej Sp. z o.o. Czy czujemy sie bezpiecznie, sondaz z 7-10.III.1998 Nie obawiaja sie, ze stana sie przypadkowa ofiara zamachu terrorystycznego przede wszystkim mlodzi respondenci - ponizej trzydziestego roku zycia, czesciej mieszkancy wsi i malych miast niz srednich i duzych. Im respondenci sa bardziej zadowoleni ze swojej sytuacji finansowej, tym rzadziej boja sie ze zostana ofiara przypadkowej strzelaniny. OCENA PRACY INSTYTUCJI ZAJMUJACYCH SIE BEZPIECZENSTWEM PUBLICZNYM Zapytalismy badanych, jak oceniaja prace instytucji czuwajacych nad przestrzeganiem prawa, czyli sadów, prokuratury, policji i wieziennictwa. Sposród tych instytucji najlepiej oceniono policje. Polowa badanych (51%) wyrazila o niej pozytywna opinie. Prawie dwie piate respondentów pozytywnie ocenilo prace prokuratury (39%) i prace sadów (38%), zas o pracy wieziennictwa dobrze sie wyrazila jedna trzecia badanych (32%). W stosunku do ubieglego roku poprawila sie ocena pracy policji. O ile w 1997 roku jednakowo duzo osób ocenialo prace policji zarówno dobrze, jak i zle, to w marcu br. odsetek osób akceptujace dzialania policji przewyzszyl (o 10 pkt. proc.) odsetek osób twierdzacych, ze pogorszyla sie praca policji. W stosunku do ubieglego roku przybylo (o 5 pkt. proc.) respondentów, którzy twierdza, ze policja dobrze pracuje. dane w proc. Jak Pan(i)ocenia prace policji? V 97 III bardzo dobrze raczej dobrze raczej zle zle lub bardzo zle trudno powiedziec 9 8 Im respondenci sa bardziej zadowoleni ze swojej sytuacji materialnej, tym czesciej dobrze oceniaja prace policji. 5

6 Osrodek Badania Opinii Publicznej Sp. z o.o. Czy czujemy sie bezpiecznie, sondaz z 7-10.III.1998 Natomiast mieszkancy duzych miast czesciej niz mieszkancy wsi zle oceniaja policje. Im wyzsze wyksztalcenie posiadaja respondenci i im gorzej oceniaja swoja sytuacje finansowa, tym czesciej twierdza, ze praca policji ich nie satysfakcjonuje. Czesciej niz inni nie maja zdania w tej kwestii osoby powyzej piecdziesiatego roku zycia oraz stosunkowo czesto badani z wyksztalceniem podstawowym Nieco wiecej osób ocenia wyraza negatywne opinie (46%) o pracy prokuratury niz pozytywne (39%). W stosunku do ubieglego roku niewiele sie zmienila spoleczna ocena pracy tej instytucji. dane w proc. Jak Pan(i)ocenia prace prokuratury? V 97 III bardzo dobrze raczej dobrze raczej zle zle lub bardzo zle trudno powiedziec Czesciej niz inni pozytywnie oceniaja prace prokuratury mieszkancy malych miast. Im respondenci sa mlodsi, im lepiej oceniaja swoja sytuacje materialna, tym czesciej sadza, ze prokuratura dobrze sie wywiazuje ze swoich obowiazków. Zle oceniaja prace prokuratury osoby powyzej piecdziesiatego roku zycia oraz czesciej mieszkancy duzych i srednich niz malych miast i wsi. Okolo polowy respondentów (51%) zle ocenia prace sadów, dobrze zas - niecale dwie piate (38%). Co dziesiaty badany (11%) nie ma w tej kwestii zdania. W porównaniu z ubieglym rokiem widac wzrost (o 7 pkt. proc.) ocen negatywnych. Poza tym o ile w 1997 roku tyle samo osób wypowiadalo sie o pracy sadów pozytywnie, co negatywnie, o tyle w tym roku przewazaja (o 13 pkt. proc.) osoby zle oceniajace prace tej instytucji. dane w proc. Jak Pan(i) ocenia prace sadów? V 97 III bardzo dobrze raczej dobrze

7 Osrodek Badania Opinii Publicznej Sp. z o.o. Czy czujemy sie bezpiecznie, sondaz z 7-10.III raczej zle zle lub bardzo zle trudno powiedziec Czesciej niz inni prace sadów oceniaja pozytywnie mieszkancy malych miast. Im mlodsi respondenci, im lepiej postrzegaja swoja sytuacje finansowa, tym czesciej dobrze oceniaja prace tej instytucji. Niezadowoleni sa przede wszystkim mezczyzni, czesciej mieszkancy duzych miast niz malych lub wsi. Poza tym im respondenci sa lepiej wyksztalceni, tym czesciej zle oceniaja prace sadu. Opinie Polaków na temat wieziennictwa sa podzielone. Okolo jedna trzecia badanych (32%) zle ocenia prace tej instytucji, i taki sam odsetek osób ocenia ja dobrze. Najwiecej zas respondentów (bo ponad jedna trzecia - 36%) nie ma zdania na ten temat. W stosunku do ubieglego roku wzrósl odsetek (o 8 pkt. proc.) osób twierdzacych, ze wieziennictwo dobrze pracuje, spadl natomiast (takze o 8 pkt. proc.) osób negatywnie oceniajacych prace tej instytucji.. Nie zmienila sie zas wielkosc grupy osób nie wyrazajacych zdania w tej kwestii. dane w proc. Jak Pan(i) ocenia prace wieziennictwa? V 97 III bardzo dobrze raczej dobrze raczej zle zle lub bardzo zle trudno powiedziec Im respondenci bardziej sa zadowoleni ze swojej sytuacji finansowej, im sa mlodsi, tym czesciej dobrze oceniaja prace wieziennictwa. Nie precyzuja swej opinii relatywnie czesciej niz inni badani osoby starsze - powyzej piecdziesiatego roku zycia oraz respondenci z wyzszym wyksztalceniem. 7

8 Osrodek Badania Opinii Publicznej Sp. z o.o. Czy czujemy sie bezpiecznie, sondaz z 7-10.III.1998 CZY POLICJA SKUTECZNIE BRONI NAS PRZED PRZESTEPCAMI Co drugi badany (47%) twierdzi, ze policji tylko w polowie przypadków udaje sie wykryc, kto popelnil przestepstwo. Co szósty (17%) Polak zas sadzi, ze najczesciej policji udaje sie wykryc sprawców przestepstwa. Okolo jedna trzecia respondentów jest zdania, ze policji w wiekszosci wypadków lub nawet nigdy nie udaje sie zatrzymac winnych. W stosunku do 1997 roku ocena pracy policji niewiele sie zmienila. Nadal wiekszy jest odsetek osób, które sadza, ze policja w wiekszosci przypadków jest malo skuteczna, niz odsetek osób, które uwazaja, ze praca policji przynosi dobre efekty w postaci wykrywania przestepców. dane w proc. Jak Pan(i) sadzi, czy dzis w Polsce policji na IX 94 V 97 III 98 ogól udaje sie wykryc, kto popelnil przestepstwo i zatrzymac winnych? tak, zawsze lub prawie zawsze tak, w wiekszosci przypadków w polowie tak, w polowie nie w wiekszosci przypadków nie prawie nigdy trudno powiedziec Najczesciej o nieskutecznosci dzialan policji mówia dwudziestolatki, osoby z wyzszym wyksztalceniem. Im gorzej respondenci oceniaja swoja sytuacje finansowa, tym czesciej uznaja prace policji za nieefektywna, zas im lepiej - tym czesciej twierdza, ze zawsze lub w wiekszosci wypadków udaje sie policji wykryc, kto popelnil przestepstwo. Najwiecej osób - bo okolo polowa (53%) - jest zdania, ze w ciagu ostatniego roku praca policji ani sie nie pogorszyla, ani nie polepszyla. Ponad jedna czwarta (26%) respondentów dostrzega poprawe jej pracy, pogorszenie zas - 15%. Na przestrzeni czterech lat ubylo osób, które twierdza, ze w ostatnim roku praca policji sie poprawila (w stosunku do 1994 roku - o 11 pkt. proc.). Niewiele sie zmienil odsetek osób, zdaniem których praca policji ulegla pogorszeniu, wzrosla natomiast (w porównaniu z 1994 rokiem o 11 pkt. proc.) grupa osób przekonanych, ze praca policji pozostaje bez zmian. 8

9 Osrodek Badania Opinii Publicznej Sp. z o.o. Czy czujemy sie bezpiecznie, sondaz z 7-10.III.1998 dane w proc. A czy - Pana(i) zdaniem - w ciagu ostatniego roku praca policji poprawila sie, pozostala bez zmian, czy pogorszyla? IX 94 IV 95 V 97 III 98 zdecydowanie sie poprawila raczej sie poprawila pozostala bez zmian raczej sie pogorszyla zdecydowanie sie pogorszyla trudno powiedziec Opinie, ze w ciagu ostatniego roku praca policji pozostala bez zmian, czesciej niz inni wyrazaja osoby ponizej czterdziestego roku zycia. Twierdza, ze praca policji poprawila sie, przede wszystkim osoby z wyksztalceniem podstawowym.. W ciagu ostatniego roku pogorszenie w pracy policji dostrzegaja glównie osoby z wyksztalceniem wyzszym oraz badani oceniajacy swoja sytuacje materialna jako zla. POSIADANIE BRONI A POCZUCIE BEZPIECZENSTWA Trzy piate (61%) respondentów nie wiaze swojego poczucia bezpieczenstwa z posiadaniem broni palnej. Natomiast prawie jedna trzecia badanych posiadajac bron czulaby sie bezpieczniej. zas co 14 badany nie wie, czy posiadajac bron czulby sie bezpieczniej Bardzo niewiele osób przyznaje, ze ma bron,. O ile cztery lata temu dwie piate (40%) respondentów czuloby sie bezpieczniej posiadajac bron palna, o tyle od roku tylko niecala jedna trzecia (31%) badanych utrzymuje, ze bron zapewnilaby im bezpieczenstwo. 9

10 Osrodek Badania Opinii Publicznej Sp. z o.o. Czy czujemy sie bezpiecznie, sondaz z 7-10.III.1998 dane w proc. Czy czul(a)by sie Pan(i) bezpieczniej posiadajac IV 94 V 97 III 98 bron palna (pistolet, rewolwer)? 1. zdecydowanie tak raczej tak raczej nie zdecydowanie nie mam juz taka bron trudno powiedziec Posiadanie broni daloby wieksze poczucie bezpieczenstwa glównie mezczyznom, ludziom mlodym - ponizej trzydziestego roku zycia oraz osobom okreslajacym swoja sytuacje materialna jako dobra. Nie potrzebuja broni, zeby czuc sie bezpieczniej przede wszystkim kobiety. KTO MA PRAWO POSIADAC BRON PALNA? Respondenci w swobodnej wypowiedzi wyrazali swoja opinie o prawie obywateli do posiadania pozwolenia na bron palna. Ponad cztery piate (83%) badanych wymienilo rózne powody uzasadniajace posiadanie broni, wskazujac badz na kategorie spoleczno-zawodowe osób, którym - ich zdaniem - potrzebna jest bron, badz na sytuacje usprawiedliwiajace posiadanie broni przez zwyklego obywatela. Najwiecej osób - bo prawie jedna czwarta (24%) - przyznalo policji prawo do noszenia broni. Zdaniem jednej piatej badanych (21%) do posiadania broni upowaznia zagrozenie wynikajace ze stanu majatkowego lub z charakteru pracy - wiazacej sie z duzymi (niekoniecznie wlasnymi) pieniedzmi. Nieco mniejsza akceptacje wyrazili respondenci dla posiadania broni przez osoby pracujace w sluzbach publicznych, strazy miejskiej, agencjach ochrony (18%). Jeszcze mniej osób uznalo za sluszne przyznanie pozwolenia na bron wojskowym (11%). Niebezpieczenstwo wynikajace z racji pelnionej 10

11 Osrodek Badania Opinii Publicznej Sp. z o.o. Czy czujemy sie bezpiecznie, sondaz z 7-10.III.1998 funkcji w aparacie wladzy jest wystarczajacym powodem do posiadania broni tylko zdaniem 5% badanych. Kto w naszym kraju powinien, Pana(i) zdaniem, dostac bez V 97 III 98 przeszkód pozwolenie na posiadanie broni palnej? osoby pracujace w policji 23% 24% osoby narazone na szczególne zagrozenia, przede wszystkim z uwagi 25% 21% na stan posiadania (zamoznosc), prowadzone interesy badz specyficzny charakter pracy zwiazanej z odpowiedzialnoscia za duze pieniadze (np. kasjer, komiwojazer) osoby które potrzebuja broni do pracy zawodowej, pracuja w sluzbach publicznych, strazy miejskiej, agencjach ochronnych. 18% 18% wszyscy, którzy spelniaja warunki formalne - sa po przeszkoleniach, po egzaminach itp. 7% 12% wojskowi 8% 11% osoby odpowiedzialne, rozsadne, zrównowazone 15% 10% wszyscy, którzy sa uznani za dobrych obywateli, osoby nie karane 11% 10% wszyscy, poza chorymi psychicznie. 7% 10% osoby narazone na niebezpieczenstwo z racji pelnionych funkcji w aparacie wladzy, administracji panstwowej lub samorzadowej. Wymieniano tu przede wszystkim sedziów, prokuratorów, ministrów innych wysokich urzedników szczebla panstwowego lub samorzadowego 6% 5% W porównaniu z zeszlym rokiem obecnie wiecej osób dostrzega potrzebe przyznania pozwolenia na bron ludziom, którzy dzieki zaliczeniu odpowiednich szkolen, sa przygotowani do poslugiwania sie bronia, czyli wszystkim, którzy spelniaja warunki formalne - sa po przeszkoleniach, po egzaminach itp. (wzrost o 5 pkt. proc.) Zmniejszyla sie natomiast spoleczna aprobata posiadania broni przez osoby okreslane jako odpowiedzialne, rozsadne, zrównowazone (spadek o 5 pkt. proc) JAK KARAC NIELETNICH Coraz wiecej doniesien prasowych oraz telewizyjnych i radiowych zawiera informacje o przestepstwach dokonanych przez nieletnich. Czy w tej sytuacji - zdaniem Polaków - nalezaloby mlodocianych sadzic jak doroslych, czy lagodniej? Zdecydowana wiekszosc (86%) respondentów uwaza, ze nieletnich przestepców nalezy sadzic jak doroslych. Tylko co dziesiaty badany sadzi, ze nalezaloby ich traktowac lagodniej. 11

12 Osrodek Badania Opinii Publicznej Sp. z o.o. Czy czujemy sie bezpiecznie, sondaz z 7-10.III.1998 Porównujac obecne odpowiedzi z udzielonymi rok wczesniej mozna zauwazyc powoli narastajaca w naszym spoleczenstwie postawe restrykcyjna wobec mlodocianych przestepców - o 5 pkt. proc. wzrósl odsetek osób domagajacych sie sadzenia nieletnich tak jak doroslych. dane w proc. Czy, Pana(i) zdaniem, w Polsce nalezy V 97 III 98 sadzic mlodocianych przestepców tak jak doroslych, czy tez lagodniej? sadzic tak jak doroslych sadzic lagodniej trudno powiedziec 6 4 Cechy spoleczno-demograficzne nie róznicuja postawy badanych. 12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24