POLACY O INTEGRACJI Z UNIA EUROPEJSKA

Transkrypt

1 POLACY O INTEGRACJI Z UNIA EUROPEJSKA Warszawa, pazdziernik 1999 Spoleczenstwo polskie w zdecydowanej wiekszosci ponad dwie trzecie (68%) - czuje sie niewystarczajaco poinformowane na temat integracji Polski z Unia Europejska. Gdyby w najblizsza niedziele odbywalo sie referendum dotyczace przystapienia Polski do Unii Europejskiej, zdecydowana wziac w nim udzial jest - wedlug deklaracji - ponad jedna trzecia (35%) uprawnionych do glosowania Polaków. Niewiele mniej osób (30%) mówi, ze raczej poszliby glosowac w tej sprawie. Prawie co czwarty (23%) badany wyklucza swoje uczestnictwo w tym referendum, a co ósmy (12%) jeszcze nie wie czy poszedlby do urn. Prawie trzy czwarte osób (72%), które mniej lub bardziej zdecydowanie zadeklarowaly wziecie udzialu w referendum, mówi, ze opowiedzieliby sie za przystapieniem Polski do Unii Europejskiej. Przeciwny wejsciu naszego kraju do struktur europejskich bylby co szósty Polak (17%). Wsród ogólu spoleczenstwa osoby sklonne w referendum poprzec integracje z UE stanowia niecala polowe (47%). Niemal trzy piate (59%) spoleczenstwa wyraza poglad, ze Polska nie powinna specjalnie spieszyc sie z przystapieniem do Unii Europejskiej. Prawie trzykrotnie mniej osób - jedna piata Polaków (21%) - uwaza, ze nasz kraj powinien starac sie o jak najszybsze wejscie do struktur europejskich. Zdecydowana wiekszosc Polaków prawie trzy czwarte (74%) jest zdania, ze nasz kraj powinien najpierw sam przeprowadzic konieczne zmiany i reformy, a dopiero potem przystapic do Unii Europejskiej. Odwrotna strategie - jak najszybsze wejscie do Unii i przeksztalcanie sie dalej juz w jej ramach - popiera tylko jedna ósma (12%) spoleczenstwa. Warto zauwazyc, ze wsród ogólu spoleczenstwa ponad polowe (51%) stanowia osoby przekonane, ze Polska powinna starac sie o przyjecie do UE bez specjalnego pospiechu i jednoczesnie stwierdzajace, ze niezbedne zmiany i reformy nalezy przeprowadzic przed integracja ze strukturami europejskimi.

2 Cytowanie, publiczne odtwarzanie, kopiowanie oraz wykorzystanie w innej formie danych, informacji i opracowan zamieszczanych w tej publikacji jest dozwolone pod warunkiem podania zródla. W polowie pazdziernika 1999 r. na zlecenie Urzedu Komitetu Integracji Europejskiej OBOP przeprowadzil kolejny sondaz 1 dotyczacy poparcia dla wejscia Polski do Unii Europejskiej. Zadane Polakom pytania oprócz stosunku do przystapienia naszego kraju do UE obejmowaly równiez poczucie poinformowania o integracji, a takze opinie o tempie i strategii wejscia do UE. STOPIEN POINFORMOWANIA O INTEGRACJI Z UNIA EUROPEJSKA Polacy w zdecydowanej wiekszosci ponad dwie trzecie (68%) - czuja sie niewystarczajaco poinformowani o wejsciu naszego kraju do Unii Europejskiej. Z zakresu posiadanych na ten temat informacji zadowolona jest ponad jedna piata (22%) spoleczenstwa. POINFORMOWANIE O WEJSCIU POLSKI DO UE Trwa dyskusja na temat wejscia Polski do Unii Europejskiej. Czy czuje sie Pan(i) wystarczajaco poinformowany(a) na ten temat? XII.98 V.99 X.99 czuje sie wystarczajaco dobrze poinformowany(a) na ten temat czuje sie niewystarczajaco poinformowany(a) na ten temat trudno powiedziec (dane w %) W kolejnych, prowadzonych przez OBOP od grudnia ubieglego roku pomiarach, utrzymuje sie zdecydowana przewaga osób, które czuja sie niewystarczajaco poinformowane o wejsciu Polski do struktur europejskich. Zauwazyc mozna jednak, ze z uplywem czasu przewaga ta nieznacznie sie zmniejsza. 1 Badanie przeprowadzono w dniach r. na reprezentatywnej losowej próbie mieszkanców Polski powyzej 15 roku zycia. Zrealizowano 1038 wywiadów. Maksymalny blad statystyczny wynosi +/-3,0% przy wiarygodnosci oszacowania równej 95%. 2

3 Niewystarczajace poinformowanie o planowanej integracji Polski z Unia Europejska deklaruja w wiekszosci wszyscy niezaleznie od cech spolecznodemograficznych: od 54% (wsród osób zadowolonych z wlasnej sytuacji materialnej i 55% wsród ankietowanych z wyksztalceniem wyzszym) do 78% (wsród rolników) przedstawicieli poszczególnych kategorii spoleczno-demograficznych chcialoby wiedziec na ten temat wiecej. Udzial osób, które czuja sie wystarczajaco dobrze poinformowane na temat integracji Polski z Unia Europejska, wzrasta wraz z lepsza ocena wlasnej sytuacji materialnej: od 16% wsród osób, którym powodzi sie zle do 38% wsród zadowolonych ze swoich warunków materialnych. Lepiej od innych dobrze poinformowane czuja sie osoby z wyksztalceniem wyzszym (37%), mezczyzni (30%), ankietowani o centrolewicowych pogladach politycznych (30%), mieszkancy sredniej wielkosci miast (28%) oraz czterdziestolatkowie (27%). REFERENDUM W SPRAWIE PRZYSTAPIENIA POLSKI DO UNII EUROPEJSKIEJ Prezentowane ponizej wyniki dotyczace udzialu w glosowaniu o wejsciu Polski do UE i stopnia poparcia dla integracji opracowano na podstawie deklaracji osób pelnoletnich: Gdyby w najblizsza niedziele odbywalo sie referendum dotyczace przystapienia Polski do Unii Europejskiej, zdecydowana wziac w nim udzial jest - wedlug deklaracji ponad jedna trzecia (35%) uprawnionych do glosowania Polaków. Niewiele mniej osób (30%) mówi, ze raczej poszliby glosowac w tej sprawie. Mozna jednak przypuszczac a potwierdzaja to wyniki badan OBOP ze faktyczna frekwencja ksztaltowalaby sie na poziomie odsetka osób zdecydowanych wziac udzial w glosowaniu. Prawie co czwarty (23%) Polak wyklucza swoje uczestnictwo w tym referendum, a co ósmy (12%) jeszcze nie wie czy poszedlby do urn. 3

4 UDZIAL W REFERENDUM 2 Gdyby w najblizsza niedziele mialo sie odbyc powszechne glosowanie w sprawie przystapienia Polski do Unii Europejskiej - to czy wzial(ela)by Pan(i) w nim udzial: VI.98 n=942 IX.98 n=957 XII.98 n=1001 V.99 n=968 X.99 n=984 zdecydowanie tak raczej tak raczej nie zdecydowanie nie jeszcze nie wiem (dane w proc.) Zainteresowanie udzialem w glosowaniu dotyczacym przystapienia Polski do UE jest obecnie niemal takie samo jak piec miesiecy wczesniej w maju br. (wahania odsetek mieszcza sie w granicach bledu statystycznego). Zdecydowana gotowosc udzialu w referendum o przystapieniu Polski do Unii Europejskiej wzrasta wraz ze zwiekszaniem sie wielkosci miejsca zamieszkania: chec oddania w tej sprawie glosu deklaruje 28% mieszkanców wsi, ale juz 48% osób mieszkajacych w najwiekszych aglomeracjach. Udzial deklaracji uczestnictwa w glosowaniu zwieksza sie równiez wraz z lepsza ocena wlasnej sytuacji materialnej: od 28% wsród osób, które oceniaja, ze powodzi im sie zle do 50% wsród zadowolonych ze swych warunków materialnych. Pelna gotowosc wziecia udzialu w referendum o przystapieniu do Unii Europejskiej deklaruja ponadto czesciej od innych osoby z wyksztalceniem wyzszym (57%) i srednim (40%) oraz pracujacy zawodowo (42%). W glosowaniu wzieloby udzial równiez wiecej mezczyzn (45%) niz kobiet (27%). Na zainteresowanie glosowaniem w tej sprawie maja równiez wplyw poglady polityczne. Stosunkowo najliczniej u urn stawilyby sie osoby o centroprawicowych przekonaniach (54%), jednak równiez wsród badanych deklarujacych inne poglady polityczne gotowosc udzialu w referendum jest wieksza niz wsród osób, które nie potrafia okreslic swoich pogladów politycznych. 4

5 Osoby, które zadeklarowaly wziecie udzialu w referendum o wejsciu Polski do Unii Europejskiej (zarówno zdecydowanie, jak i z pewnym wahaniem) w zdecydowanej wiekszosci poparlyby przystapienie naszego kraju do tej organizacji: Prawie trzy czwarte (72%) glosujacych mówi, ze opowiedzieliby sie za przystapieniem Polski do UE Przeciwny wejsciu Polski do struktur europejskich bylby co szósty (17%) uczestnik referendum. Co dziesiata (11%) osoba zainteresowana udzialem w takim glosowaniu nie wie jeszcze czy oddalaby glos za czy przeciw integracji. SPOSÓB GLOSOWANIA W REFERENDUM - wsród osób, które zadeklarowaly uczestnictwo w nim A czy w tym referendum glosowal(a)by Pan(i) za przystapieniem czy przeciw przystapieniu Polski do Unii Europejskiej? VI.98 n=710 IX.98 n=718 XII.98 n=705 V.99 n=637 X.99 n=639 za przystapieniem Polski do Unii Europejskiej przeciw przystapieniu Polski do Unii Europejskiej trudno powiedziec, jeszcze nie wiem (dane w proc.) Podobnie jak deklaracje udzialu w referendum o przystapieniu Polski do UE, tak i stopien poparcia dla integracji ksztaltuje sie obecnie na tym samym poziomie jak w maju br. Przedstawione powyzej dane dotyczace poparcia dla integracji Polski z Unia Europejska dotycza osób, które deklaruja udzial w referendum w tej sprawie. Warto moze wiec zobaczyc jaki jest wsród ogólu spoleczenstwa 3 udzial osób sklonnych w referendum oddac swój glos za wejsciem naszego kraju do UE. 2 Uwzgledniono tylko deklaracje osób, które ukonczyly 18 lat. 3 Uwzgledniono tylko osoby pelnoletnie. 5

6 UDZIAL OSÓB SKLONNYCH W REFERENDUM POPRZEC WEJSCIE POLSKI DO UE - wsród ogólu spoleczenstwa 70% 63% 64% 60% 50% 40% 55% 47% 47% 30% 20% 10% 0% VI.98 IX.98 XII.98 V.99 X.99 Za przystapieniem Polski do Unii Europejskiej glosowaliby najczesciej mieszkancy najwiekszych miast (83%), a im mniejsze miejsce zamieszkania, tym mniej zwolenników wejscia naszego kraju do UE (62% mieszkanców wsi). Poparcie dla integracji wzrasta wraz z lepsza ocena wlasnej sytuacji materialnej (od 65% z niej niezadowolonych do 79% wsród osób, które oceniaja, ze powodzi im sie dobrze). Gotowosc poparcia wejscia Polski do UE jest ponadto relatywnie najwieksza wsród osób z wyksztalceniem wyzszym (83%), kierowników i specjalistów (83%), uczniów i studentów (83%) oraz pracowników fizyczno-umyslowych (80%). Przeciwko przystapieniu Polski do struktur europejskich glosowaliby czesciej niz inni rolnicy (42%), osoby z wyksztalceniem zasadniczym zawodowym (26%) oraz mieszkancy wsi (24%). Na gotowosc udzialu w referendum i sposób glosowania w nim ma równiez wplyw stopien poinformowania o procesie integracji i poziom zaufania do polskich przedstawicieli w negocjacjach o warunkach przystapienia naszego kraju do UE. Zarówno osoby dobrze zorientowane w sprawach integracji Polski z Europa, jak i ci, którzy maja zaufanie do polskich negocjatorów, ze zadbaja oni o nasze interesy 6

7 narodowe, chetniej niz pozostali stawiliby sie u urn, czesciej tez wyrazaja gotowosc poparcia przystapienia Polski do tej organizacji. Szczególowe dane przedstawia tabela ponizej. zdecydowanie tak Udzial w referendum raczej tak nie jeszcze nie wiem za przystapieniem Sposób glosowania przeciw przystapieniu Poinformowanie wystarczajaco o integracji dobrze Polski z UE niewystarczajaco Zaufanie do ma polskich negocjatorów nie ma (dane w proc.) jeszcze nie wiem OPINIE O TEMPIE I STRATEGII PRZYSTAPIENIA POLSKI DO UNII EUROPEJSKIEJ Oprócz poparcia dla przystapienia naszego kraju do Unii Europejskiej, OBOP zapytal Polaków o ich opinie na temat tempa i strategii wejscia do UE. Swoje zdanie na ten temat przedstawiali wszyscy badani, niezaleznie od tego, czy wzieliby udzial w referendum w tej sprawie i czy glosowaliby w nim za czy przeciw integracji. Niemal trzy piate (59%) spoleczenstwa wyraza poglad, ze Polska nie powinna specjalnie spieszyc sie z przystapieniem do Unii Europejskiej. Prawie trzykrotnie mniej osób - jedna piata Polaków (21%) uwaza, ze nasz kraj powinien starac sie o jak najszybsze wejscie do struktur europejskich. Co dziesiaty ankietowany (10%) jest zdania, ze Polska w ogóle nie powinna zabiegac o czlonkostwo w UE. 7

8 OPINIE O TEMPIE WEJSCIA POLSKI DO UNII EUROPEJSKIEJ Trwa dyskusja na temat wejscia Polski do Unii Europejskiej. Czy Pana(i) zdaniem, Polska: powinna starac sie o jak najszybsze wejscie do Unii Europejskiej powinna starac sie o przyjecie do Unii Europejskiej, ale bez specjalnego pospiechu w ogóle nie powinna starac sie o przyjecie do Unii Europejskiej I.97 V.97 II.98 VI.98 IX.98 XII.98 V.99 X trudno powiedziec (dane w proc.) W porównaniu z wynikami wczesniejszego, przeprowadzonego przez OBOP w maju, sondazu na ten temat, poglady Polaków o tempie przystapienia naszego kraju do Unii nie ulegly zmianie. Opinia, ze Polska nie powinna szczególnie spieszyc sie z wejsciem do Unii Europejskiej, jest tym czesciej wyrazana, im wyzsze wyksztalcenie maja badani: od 46% wsród osób z wyksztalceniem podstawowym do 66% wsród najlepiej wyksztalconych Polaków. Zwolennikami takiej strategii integracji sa ponadto czesciej od innych osoby o lewicowych (76%) i centroprawicowych (68%) pogladach politycznych, piecdziesieciolatkowie (68%) i czterdziestolatkowie (67%), mieszkancy malych osrodków miejskich (64%), osoby, które oceniaja, ze powodzi im sie srednio (65%), ankietowani deklarujacy brak zaufania do naszych negocjatorów (65%) oraz badani, którzy czuja sie niewystarczajaco poinformowani o wejsciu Polski do UE (64%). Udzial osób popierajacych jak najszybsze przystapienie Polski do UE wzrasta wraz z lepsza ocena wlasnej sytuacji materialnej (od 14% wsród osób niezadowolonych ze swoich warunków do 36% wsród tych, którym powodzi sie dobrze). Przekonanie o potrzebie staran o jak najszybsza integracje jest podzielane czesciej przez osoby, które usatysfakcjonowane sa posiadanymi informacjami na ten temat (34%), ankietowanych, którzy ufaja polskim negocjatorom (35%), badanych o centrolewicowych pogladach 8

9 politycznych (32%), mieszkanców najwiekszych aglomeracji miejskich (32%), a takze najmlodszych ponizej 20 roku zycia (30%). O tym, ze Polska w ogóle nie powinna starac sie o przyjecie do Unii Europejskiej, przekonani sa rolnicy (24%), osoby niezadowolone z wlasnej sytuacji materialnej (18%), najstarsi badani w wieku 60 lat i wiecej (15%) oraz ankietowani z wyksztalceniem podstawowym (15%). Termin wejscia Polski do Unii Europejskiej jest uzalezniony m.in. od warunków przystapienia. OBOP zapytal wiec Polaków jaka strategia integracji jest ich zdaniem lepsza: czy konieczne zmiany i reformy Polska powinna wprowadzac juz jako czlonek Unii, czy tez powinny one zostac zakonczone przed integracja. Zdecydowana wiekszosc Polaków - prawie trzy czwarte (74%) - uwaza, ze Polska powinna najpierw sama przeprowadzic konieczne zmiany i reformy, i dopiero potem wstapic do Unii. Odwrotna strategie - jak najszybsze wejscie do Unii i przeksztalcanie sie dalej w jej ramach popiera tylko jedna ósma spoleczenstwa (12%). Osoby, które uwazaja, ze Polska powinna starac sie o przyjecie do UE, ale bez specjalnego pospiechu i jednoczesnie stwierdzajace, iz wszystkie konieczne zmiany i reformy nalezy przeprowadzic przed wejsciem do struktur europejskich, stanowia ponad polowe (51%) ogólu spoleczenstwa. Udzial Polaków wyrazajacych takie przekonania ulega wahaniom: w grudniu 1998 r. stanowili oni 49%, a w maju br. 55%. OPINIE O STRATEGII WEJSCIA POLSKI DO UNII EUROPEJSKIEJ Czlonkostwo w Unii Europejskiej wymaga od Polski przeprowadzenia wielu zmian i reform. Co, Pana(i) zdaniem, Polska powinna najpierw zrobic? Polska powinna najpierw sama przeprowadzic konieczne zmiany i reformy, a dopiero potem wstapic do Unii Polska powinna jak najszybciej wstapic do Unii i juz bedac jej czlonkiem przeprowadzac zmiany i reformy XII.98 V.99 X trudno powiedziec

10 (dane w proc.) Opinie na temat strategii wejscia Polski do Unii Europejskiej nie ulegaja istotnym zmianom przewaga osób, których zdaniem przed wstapieniem do UE Polska powinna sama przeprowadzic konieczne zmiany i reformy nad zwolennikami przeciwnej opcji w ciagu ostatniego roku utrzymuje sie na tym samym, wysokim, poziomie. Udzial osób, których zdaniem przed wejsciem do struktur europejskich Polska powinna najpierw sama przeprowadzic konieczne zmiany i reformy zwieksza sie wraz ze wzrostem poziomu wyksztalcenia: uwaza tak 64% osób z wyksztalceniem podstawowym, 76% ankietowanych z wyksztalceniem zasadniczym zawodowym lub srednim i 89% najlepiej wyksztalconych Polaków. Poglad taki wyrazaja ponadto czesciej niz inni badani o centrolewicowych i lewicowych (po 86%) przekonaniach politycznych, mieszkancy malych i srednich miast (po 80%), ankietowani, którzy nie maja zaufania do polskich negocjatorów (80%), a takze piecdziesieciolatkowie (80%) i czterdziestolatkowie (79%). Osoby przeciwnego zdania - ze Polska powinna jak najszybciej wstapic do Unii i juz bedac jej czlonkiem przeprowadzac zmiany i reformy - to przede wszystkim zwolennicy centroprawicowej opcji swiatopogladowej (20%), ankietowani, którzy maja zaufanie do polskich negocjatorów (18%) i ludzie mlodzi miedzy 20 a 29 rokiem zycia (17%). 10

11

12

13

14

15