Polacy o najwazniejszych problemach Polski i problemach lokalnych oraz o nowym podziale administracyjnym kraju

Transkrypt

1 Polacy o najwazniejszych problemach Polski i problemach lokalnych oraz o nowym podziale administracyjnym kraju Zdaniem wiekszosci Polaków (63%), jednym z najwazniejszych problemów, z którymi boryka sie nasz kraj jest bezrobocie. Mniej wiecej co piaty badany (19%) wymienia zagrozenie przestepczoscia i patologiami spolecznymi jako jedne z najwazniejszych problemów Polski. Respondenci rzadziej juz (po 16%) wskazuja zla sytuacje w rolnictwie oraz problem wysokich cen przy relatywnie niskich placach. Co dziesiaty badany twierdzi, ze jednym z najwazniejszych problemów naszego kraju jest wadliwy system sluzby zdrowia, potrzeba jej reformy, lepszej organizacji. Jesli chodzi o najwazniejsze problemy mieszkanców regionów, okolic, w których mieszkaja respondenci to bezrobocie równiez wymieniane jest najczesciej (46%). Podobnie jak w przypadku problemów ogólnokrajowych, blisko co piaty respondent (18%) uwaza za problem swojego regionu zagrozenie przestepczoscia i patologiami spolecznymi. Mniej wiecej taki sam odsetek badanych (19%) narzeka na infrastrukture komunikacyjna w swoim regionie. 13% Polaków wskazalo inne elementy infrastruktury miejskiej/wiejskiej jako najbardziej palace problemy ich regionów. Co dziesiaty badany twierdzi, ze jednymi z najwazniejszych problemów okolicy, w której mieszka sa: ciezkie warunki materialne mieszkanców oraz zla sytuacja mieszkaniowa. Przyjete w lipcu przez Sejm ustawy o nowym podziale administracyjnym kraju oraz o nowych uprawnieniach rzadu i samorzadu nie budza duzych kontrowersji w spoleczenstwie polskim. Reforme te ocenia raczej dobrze choc z zastrzezeniami 30% osób i mniej wiecej tyle samo (33%) ma do niej stosunek ambiwalentny, stwierdzajac, ze jest ona ani dobra ani zla. Opinie skrajne wystepuja w spoleczenstwie bardzo rzadko. Zaledwie 5% przyjmuje te ustawy bardzo dobrze, zas tylko 6% bardzo zle. Respondenci czesciej przy tym oceniaja je pozytywnie, choc z pewnymi zastrzezeniami (35%) niz negatywnie (20%). Blisko polowa badanych (48%) stwierdza, ze w wyniku reformy stworzono wlasciwa liczbe województw. Co piaty respondent (21%) sadzi, ze powinno ich byc wiecej, zaledwie co ósmy Polak (13%) uwaza, ze w wyniku reformy powstalo za duzo województw. Tak samo jak w przypadku stosunku do liczby województw 48% badanych stwierdza, ze w wyniku reformy stworzono wlasciwa liczbe powiatów. 16% uwaza, ze liczba powiatów jest za duza, podobny odsetek (12%) sadzi, ze jest ona za mala. Mniej wiecej taki sam odsetek badanych sadzi, ze na ostateczny ksztalt przyjetych reform najwiekszy wplyw mieli politycy z Akcji Wyborczej Solidarnosc (26%), co przypisuje najwiekszy wplyw na reforme administracyjna kraju prezydentowi Aleksandrowi Kwasniewskiemu (22%) Warszawa, wrzesien 1998 r. OBOP Sp. z o.o., ul. Dereniowa 11, Warszawa, tel. (0-22) , , fax , obop@obop.com.pl,

2 Cytowanie, publiczne odtwarzanie, kopiowanie oraz wykorzystywanie w innej formie danych, informacji i opracowan zawartych w tej publikacji jest dozwolone pod warunkiem podania zródla. * * * W lipcu Sejm przyjal ustawy o nowym podziale administracyjnym kraju oraz o podziale kompetencji miedzy administracje panstwowa i samorzadowa. We wrzesniowym sondazu 1 zapytalismy sie wiec respondentów o ich opinie i sady dotyczace ogólnej oceny reformy oraz dotyczace nowych rozwiazan zwiazanych ze zmieniona liczba województw i powiatów. Zagadnienia te sa poprzedzone analiza najwazniejszych, zdaniem Polaków, problemów, z którymi boryka sie kraj oraz najistotniejszych problemów regionu, okolicy, w której mieszkaja. Najwazniejsze problemy kraju Zdaniem wiekszosci Polaków (63%), jednym z najwazniejszych problemów, z którymi boryka sie obecnie nasz kraj jest bezrobocie. Mniej wiecej co piaty badany (19%) wymienia zagrozenie przestepczoscia i patologiami spolecznymi jako jedne z najwazniejszych problemów Polski. Respondenci rzadziej juz (po 16%) wskazuja zla sytuacje w rolnictwie oraz problem wysokich cen przy relatywnie niskich placach. Co dziesiaty badany twierdzi, ze jednym z najwazniejszych problemów naszego kraju jest wadliwy system sluzby zdrowia, potrzeba jej reformy, lepszej organizacji. Na problem ubezpieczen spolecznych, potrzebe zreformowania systemu ubezpieczen spolecznych oraz na biede, ubóstwo duzej czesci spoleczenstwa wskazalo po 8% badanych. Równiez rzadziej niz co dziesiaty respondent twierdzi, iz jednym z 1 Sondaz zrealizowano miedzy 5 a 8 wrzesnia 1998 roku na reprezentatywnej losowej próbie mieszkanców Polski powyzej 15 roku zycia. Uzyskano 1011 wywiadów. Maksymalny blad statystyczny dla takiej wielkosci próby wynosi +/-3%, przy wiarygodnosci oszacowania równej 95%. 2

3 najwazniejszych ogólnokrajowych problemów jest potrzeba reformy szkolnictwa publicznego, zly stan oswiaty, szkolnictwa w Polsce (7%). KTÓRE Z PROBLEMÓW, Z JAKIMI BORYKA SIE NASZ KRAJ UWAZA PAN(I) ZA NAJWAZNIEJSZE? 2 bezrobocie 63 zagrozenie przestepczoscia 19 sytuacja w rolnictwie 16 niskie place, wysokie ceny 16 sytuacja sluzby zdrowia 10 system ubezpieczen spolecznych 8 bieda, ubóstwo duzej czesci 8 spoleczenstwa stan oswiaty, szkolnictwa 7 trudno powiedziec 5 Na bezrobocie, jako na jeden z najwazniejszych problemów, wystepujacych obecnie w Polsce czesciej niz inni wskazuja respondenci w wieku lat, mieszkancy wsi i malych miast, osoby z wyksztalceniem podstawowym, zasadniczym zawodowym i srednim, bezrobotni, a takze robotnicy, pracownicy szeregowi i gospodynie domowe. Zla sytuacje w rolnictwie dostrzegaja glównie mezczyzni i mieszkancy wsi. Z kolei, o tym, ze jednym z najwazniejszych problemów, z którymi boryka sie nasz kraj, jest zla sytuacja sluzby zdrowia, potrzeba jej reformy, czesciej niz inni przekonani sa respondenci z wyksztalceniem wyzszym. Zmienne spoleczno-demograficzne nie róznicuja Polaków jesli chodzi o pozostale wymienione wyzej postrzegane problemy Polski. Najwazniejsze problemy lokalne Bezrobocie postrzegane jest jako najwieksza bolaczka zarówno w skali kraju jak i w wymiarze lokalnym. Prawie polowa badanych (46%) uwaza, ze brak miejsc pracy 2 Procenty nie sumuja sie do 100%, poniewaz mozna bylo wymienic wiecej niz jedna odpowiedz. 3

4 jest najwazniejszym problemem, który w ich regionie, okolicy zamieszkania wymaga rozwiazania. Wsród najwazniejszych problemów lokalnych na czolo wysuwa sie, poza bezrobociem, zly stan infrastruktury komunikacyjnej. Na zly stan dróg, ulic, mostów, parkingów, komunikacje miejska narzeka 19% badanych. Podobnie jak w skali makro (problemy ogólnokrajowe) blisko co piaty respondent uwaza za bolaczke swojego regionu zagrozenie przestepczoscia i patologiami spolecznymi (18%). Ponad jedna dziesiata (13%) Polaków wskazala jako najbardziej palace problemy ich regionów takie elementy infrastruktury miejskiej/wiejskiej, jak: siec wodnokanalizacyjna, energetyczna, oswietlenie ulic, gazyfikacja, telefonizacja, utylizacja smieci. Co dziesiaty badany twierdzi, ze do najwazniejszych problemów okolicy, w której mieszka naleza: ciezkie warunki materialne mieszkanców, wysokie koszty utrzymania oraz zla sytuacja mieszkaniowa, brak mieszkan, zly stan juz istniejacych budynków, potrzeba ich remontu. Rzadziej juz, bo zaledwie 8% Polaków narzeka na zla sytuacje rolnictwa w ich regionach, okolicach. 4

5 A CO PANA(I) ZDANIEM JEST OBECNIE NAJWAZNIEJSZYM PROBLEMEM DLA MIESZKANCÓW REGIONU, OKOLICY, W KTÓREJ PAN(I) MIESZKA? 3 bezrobocie 46 infrastruktura komunikacyjna 19 zagrozenie przestepczoscia, patologiami 18 spolecznymi inne niz komunikacyjne elementy 13 infrastruktury miejskiej/wiejskiej ciezkie warunki materialne, bieda 10 stan gospodarki mieszkaniowej 10 sytuacja rolnictwa 8 trudno powiedziec 8 Na bezrobocie, jako na jeden z najwazniejszych problemów okolicy wskazuja czesciej niz inni mieszkancy malych miast, bezrobotni, uczniowie i studenci, gospodynie domowe, pracownicy szeregowi i robotnicy oraz osoby deklarujace lewicowe lub centrolewicowe poglady polityczne. Stan infrastruktury komunikacyjnej w swoim regionie krytykuja glównie mieszkancy miast powyzej 500 tys. mieszkanców, osoby z wyksztalceniem wyzszym niz podstawowe, prywatni przedsiebiorcy, pracownicy szeregowi i gospodynie domowe oraz osoby okreslajace wlasna sytuacje materialna jako dobra lub srednia. Poczucie zagrozenia przestepczoscia jako bolaczke lokalna czesciej niz inni wymieniaja kobiety, mieszkancy duzych miast, osoby z wyksztalceniem srednim lub wyzszym. Na zly stan lub brak takich elementów infrastruktury miejskiej i wiejskiej jak siec energetyczna, oswietlenie ulic, gazyfikacja, telefonizacja, utylizacja smieci czesciej niz inni narzekaja natomiast mieszkancy wsi, pracownicy szeregowi, osoby z wyksztalceniem podstawowym, zasadniczym zawodowym i srednim oraz respondenci deklarujacy swoje poglady polityczne jako centroprawicowe. Zmienne 3 Procenty nie sumuja sie do 100%, poniewaz mozna bylo wymienic wiecej niz jedna odpowiedz. 5

6 spoleczno-demograficzne nie róznicuja Polaków jesli chodzi o pozostale wymienione wyzej postrzegane problemy ich regionów, najblizszej okolicy. Opinie o nowym podziale administracyjnym kraju Respondentów zapytano o to co sadza o przyjetych w lipcu przez Sejm ustawach o nowym podziale administracyjnym kraju oraz o nowych uprawnieniach rzadu i samorzadu. Zaledwie 5% ocenia te reforme bardzo dobrze. Raczej pozytywne opinie o reformie, ale z zastrzezeniami, wyrazilo 30% osób. Mniej wiecej taki sam odsetek badanych (33%) stwierdza, ze ma do niej stosunek ambiwalentny - nie ocenia jej ani dobrze ani zle. Co siódmy Polak (14%) ocenia ustawy o nowym podziale administracyjnym oraz o nowych uprawnieniach rzadu i samorzadu raczej zle, choc widzi tez i dobre strony tej reformy. Tylko 6% respondentów ocenia te ustawy bardzo zle. Mozna powiedziec wiec, ze nowy podzial administracyjny kraju oraz podzial kompetencji miedzy administracje panstwowa i samorzadowa nie sa dalece kontrowersyjne, nie polaryzuja polskiego spoleczenstwa. Oceny skrajne wystepuja bardzo rzadko. Respondenci czesciej przy tym oceniaja reforme administracyjna pozytywnie, choc z pewnymi zastrzezeniami niz negatywnie. NIEDAWNO SEJM PRZYJAL USTAWY O NOWYM PODZIALE ADMINISTRACYJNYM KRAJU ORAZ O NOWYCH UPRAWNIENIACH RZADU I SAMORZADU. JAK OGÓLNIE RZECZ BIORAC, OCENIA PAN(I) TE REFORME? bardzo dobrze 5 raczej dobrze, choc mam tez zastrzezenia 30 ani dobrze, ani zle 33 raczej zle, choc widze tez i dobre strony 14 bardzo zle 6 trudno powiedziec 12 6

7 Postawe ambiwalentna czesciej od innych wyrazaja kobiety, emeryci i rencisci oraz robotnicy. Raczej dobrze, choc z pewnymi zastrzezeniami oceniaja nowa reforme glównie mezczyzni, mieszkancy miast, osoby z wyksztalceniem wyzszym, prywatni przedsiebiorcy, pracownicy szeregowi, respondenci oceniajacy swoja sytuacje materialna jako dobra. Zmienne spoleczno-demograficzne nie róznicuja Polaków reprezentujacych pozostale wymienione wyzej opcje. Warto tu podkreslic, ze na ocene reformy o podziale administracyjnym oraz o nowych uprawnieniach rzadu i samorzadu nie maja istotnego wplywu deklarowane poglady polityczne. Mniej wiecej tak samo postrzegaja ja osoby deklarujace poglady lewicowe jak i respondenci deklarujacy poglady centrowe czy prawicowe. Blisko polowa badanych (48%) stwierdza, ze w wyniku reformy stworzono wlasciwa liczbe województw. Co piaty Polak (21%) sadzi, ze powinno ich byc wiecej, natomiast co ósmy (13%) uwaza, ze w wyniku reformy powstalo za duzo województw. Warto tu podkreslic, ze blisko co piaty badany (18%) nie ma zdania na ten temat. Zmienne spoleczno-demograficzne nie róznicuja Polaków, jesli chodzi o ich poglady dotyczace liczby województw, utworzonych w wyniku reformy. CZY-PANA ZDANIEM- W WYNIKU REFORMY STWORZONO ZA DUZO, CZY ZA MALO WOJEWÓDZTW? tyle, ile trzeba bylo 48 za malo, powinno byc ich wiecej 21 za duzo, powinno byc ich mniej 13 trudno powiedziec 18 Mozna odnotowac zaleznosc miedzy stosunkiem do liczby województw, utworzonych w wyniku reformy a jej ogólna ocena. Polacy, którzy twierdza, ze w wyniku reformy powstalo za duzo województw czesciej niz inni oceniaja nowy podzial administracyjny oraz uprawnienia rzadu i samorzadów dobrze. Z kolei, osoby sadzace, iz w wyniku reformy powstalo za malo województw czesciej niz pozostali ankietowani sklonni sa oceniac nowy podzial administracyjny raczej zle, badz bardzo zle. Natomiast ci badani, których zdaniem liczba nowoutworzonych województw jest wlasciwa, 7

8 relatywnie czesciej wyrazaja postawe ambiwalentna wobec nowego podzialu administracyjnego, wyrazona odpowiedzia ani dobrze, ani zle. Stosunek do liczby utworzonych województw Ocena nowego podzialu administracyjnego kraju bardzo raczej ani raczej zle bardzo zle trudno dobrze dobrze dobrze, powiedziec ani zle za duzo, powinno byc ich mniej za malo, powinno byc ich wiecej tyle, ile trzeba trudno powiedziec Tak samo jak w przypadku stosunku do liczby województw, blisko polowa badanych (48%) stwierdza, ze w wyniku reformy stworzono wlasciwa liczbe powiatów. W porównaniu z opiniami respondentów dotyczacymi liczby województw utworzonych w wyniku reformy mozna stwierdzic, ze blisko dwukrotnie rzadziej sadza oni, ze liczba powiatów jest za mala (12% w porównaniu z 21% uwazajacymi, ze liczba województw jest za mala), zas mniej wiecej taki sam odsetek (odpowiednio 16% <powiaty> i 13%<województwa>) mówi, ze liczba ta jest za duza. Co czwarty badany (24%) deklaruje brak pogladu na temat liczby powiatów, utworzonych w wyniku nowego podzialu administracyjnego kraju. CZY - PANA(I) ZDANIEM - W WYNIKU REFORMY STWORZONO ZA DUZO, CZY ZA MALO POWIATÓW? tyle, ile trzeba bylo 48 za duzo, powinno byc ich mniej 16 za malo, powinno byc ich wiecej 12 trudno powiedziec 24 O tym, ze liczba nowoutworzonych powiatów jest wlasciwa czesciej niz inni przekonani sa mieszkancy wsi i miast do 100 tys. mieszkanców, podczas gdy 8

9 mieszkancy miast powyzej 100 tys. mieszkanców czesciej niz pozostali uwazaja, ze w wyniku nowego podzialu administracyjnego kraju powstalo za duzo powiatów. Nie ma istotnej zaleznosci statystycznej miedzy stosunkiem do liczby nowoutworzonych powiatów a ocena reformy administracyjnej panstwa i uprawnien nadanych rzadowi i samorzadom. Mozna natomiast zauwazyc, ze istnieje bezposredni zwiazek miedzy stosunkiem do liczby województw utworzonych w wyniku reformy, a opiniami dotyczacymi liczby powiatów. Generalnie, te osoby, które stwierdzily, ze wyniku nowego podzialu administracyjnego kraju powstalo za duzo województw, sklonne sa wyrazac taka sama opinie o liczbie nowoutworzonych powiatów. Podobnie tez osoby, które sadza, ze liczba województw, powstalych w wyniku reformy jest za mala relatywnie czesto uwazaja tez, ze nowych powiatów jest za malo, zas ci respondenci, którzy utrzymuja, ze w wyniku nowego podzialu administracyjnego kraju powstala wlasciwa liczba województw czesciej niz inni sadza, ze powiatów takze jest tyle, ile trzeba bylo. Stosunek do liczby Stosunek do liczby utworzonych powiatów utworzonych województw za duzo za malo tyle, ile trzeba trudno bylo powiedziec za duzo za malo tyle ile trzeba bylo trudno powiedziec Mniej wiecej taki sam odsetek badanych sadzi, ze na ostateczny ksztalt przyjetych reform najwiekszy wplyw mieli politycy z Akcji Wyborczej Solidarnosc (26%), co przypisuje najwiekszy wplyw na reforme administracyjna kraju prezydentowi Aleksandrowi Kwasniewskiemu (22%). Zaledwie 13% sadzi, ze najwiekszy wplyw na nowy podzial administracyjny Polski mieli politycy z Unii Wolnosci; co ósmy twierdzi, ze najbardziej wplywowymi osobami w tej kwestii byli politycy z Sojuszu Lewicy- 9

10 Demokratycznej (7%) lub ktos inny (3%). Trzeba tu podkreslic, ze blisko co trzeci Polak (29%) nie wskazuje zadnego ugrupowania politycznego jako takiego, który mialo by najwiekszy wplyw na ostateczny ksztalt przyjetych reform. KTO - PANA(I) ZDANIEM - MIAL NAJWIEKSZY WPLYW NA OSTATECZNY KSZTALT PRZYJETYCH REFORM? Politycy z Akcji Wyborczej Solidarnosc 26 prezydent Aleksander Kwasniewski 22 politycy z Unii Wolnosci 13 politycy z Sojuszu Lewicy Demokratycznej 7 ktos inny 3 trudno powiedziec 29 O tym, ze na ostateczny ksztalt przyjetych reform najwiekszy wplyw mieli politycy Akcji Wyborczej Solidarnosc czesciej niz inni przekonani sa mieszkancy miast ponizej 500 tys. mieszkanców, osoby z wyksztalceniem wyzszym, kierownicy i specjalisci, gospodynie domowe oraz robotnicy. Opinie o prezydencie, jako najbardziej wplywowym polityku, jesli chodzi o ostateczny ksztalt nowego podzialu administracyjnego kraju wyrazaja glównie osoby w wieku do 19 lat oraz respondenci z wyksztalceniem podstawowym, zasadniczym zawodowym i srednim. Zmienne spoleczno-demograficzne nie róznicuja Polaków wskazujacych polityków pozostalych dwóch partii politycznych. Warto tu szczególnie podkreslic, ze przekonania o tym, kto mial najwiekszy wplyw na ostateczny ksztalt nowego podzialu administracyjnego kraju nie sa istotnie powiazane z deklarowanymi pogladami politycznymi. Brak jest równiez zaleznosci miedzy ocena nowego podzialu administracyjnego kraju oraz nowych uprawnien rzadu i samorzadów a sadem o tym, jaki polityk, jakiego ugrupowania mial najwiekszy wplyw na ostateczny ksztalt tej reformy. Nie mozna równiez odnotowac zwiazku miedzy stosunkiem do liczby województw i powiatów a przekonaniem o tym, jacy politycy mieli najwiekszy wplyw na ostateczny ksztalt reformy administracyjnej. 10

11 11

12

13

14

15