Rosja i Bialorus a sprawa polska

Transkrypt

1 Rosja i Bialorus a sprawa polska Wydarzeniami w Rosji i na Bialorusi interesuje sie 43% Polaków. Z tego tylko 9% uwaznie sledzi wiadomosci na ten temat. 21% pytanych nie wie, co dzieje sie za nasza wschodnia granica. 45% ankietowanych uwaza, ze polaczenie Rosji i Bialorusi - do czego dazy prezydent Aleksander Lukaszenka - stworzy zagrozenie dla bezpieczenstwa naszego kraju. Przeciwnego zdania jest 32% badanych. 57% pytanych twierdzi, ze Rosja dazy do uzaleznienia Polski. Zdaniem co czwartego Moskwa nie zmierza do ograniczenia naszej suwerennosci. Fala zorganizowanej przestepczosci w krajach bylego ZSRR wplywa na bezpieczenstwo obywateli w naszym panstwie - uwaza 84% ankietowanych. Takiego zwiazku nie dostrzega co dziesiaty. Ustosunkowujac sie do podpisanego niedawno porozumienia o ruchu bezwizowym miedzy Polska a Rosja 44% badanych orzeklo, ze granice trzeba otwierac powoli i ostroznie, kontrolujac zwiazane z ich otwarciem zjawiska. W opinii 24% - nie nalezy zbyt pochopnie otwierac granic, gdyz sytuacja nie jest pewna. Szybkiego i calkowitego otwarcia granic chce 3% badanych, natomiast ich uszczelnienia domaga sie 19%. 44% badanych zgadza sie z obawami niektórych polityków, ze rurociag biegnacy z Rosji do Polski i Europy Zachodniej ograniczy nasza suwerennosc. Nie zgadza sie 38% respondentów, zdaniem których, zagrozenie takie nie jest realne. Warszawa, luty 1997 OBOP Sp. z o.o., ul. Dereniowa 11, Warszawa, tel. (0-22) , , fax , obop@obop.com.pl,

2 Cytowanie, publiczne odtwarzanie, kopiowanie oraz wykorzystywanie w innej formie danych, informacji i opracowan zamieszczonych w tej publikacji jest dozwolone pod warunkiem podania zródla. * * * Stosunki Polski z naszymi wschodnimi sasiadami najczesciej rozpatrywane sa w kontekscie rosyjskiego nie w sprawie rozszerzenia NATO. W styczniowym sondazu 1 postanowilismy zapytac Polaków o nieco inne sprawy, jakie niedawno mialy miejsce w relacjach rosyjsko-bialoruskich i polsko-rosyjskich. Przypomnijmy, ze prezydent Bialorusi Aleksander Lukaszenko prowadzi konsekwentna polityke zmierzajaca do zjednoczenia jego kraju z Rosja, w listopadzie ub. r. doszlo do podpisania umowy o ruchu bezwizowym miedzy Polska a Rosja oraz do otwarcia pierwszego na ziemiach polskich odcinka gazociagu biegnacego z Rosji do Europy Zachodniej. Zapytalismy Polaków, czy wydarzenia te maja, ich zdaniem, znaczenie dla sytuacji naszego kraju. Zainteresowanie wydarzeniami za wschodnia granica Wydarzeniami w Rosji i na Bialorusi interesuje sie 43% Polaków, ale tylko 9% specjalnie sledzi informacje na ten temat. CZY INTERESUJE SIE PAN(I) WYDARZENIAMI W ROSJI I NA BIALORUSI? w ogóle sie tym nie interesuje, nic o tym nie wiem tak, bardzo, specjalnie sledze wiadomosci na ten temat 21% 9% malo sie tym interesuje 36% 34% tak, raczej sie tym interesuje Zainteresowanie sprawami, jakie dzieja sie u naszych wschodnich sasiadów, czesciej deklaruja mezczyzni (52%) niz kobiety (35%). Na wiadomosci z Rosji i Bialorusi 2

3 najwieksza uwage zwracaja kierownicy i specjalisci (71%) oraz prywatni przedsiebiorcy (57%). Najmniejsza natomiast - gospodynie domowe (81% z nich interesuje sie tym malo lub w ogóle ) oraz uczniowie i studenci (70%). Im wyzsze wyksztalcenie i lepsza sytuacja materialna ankietowanych, tym bardziej interesuja sie informacjami plynacymi z tamtych rejonów. Wsród osób z wyksztalceniem wyzszym odsetek ten wynosi 77%, ze srednim - 48%, a z podstawowym - tylko 30%. Wydarzenia w Rosji i Bialorusi sledzi 51% respondentów okreslajacych swoja sytuacje materialna jako dobra i 37% - uwazajacych, ze jest ona zla. Sprawami tymi zainteresowani sa potencjalni wyborcy ROP (58%), SLD (57%), a takze AW S (52%) i UW (51%). Natomiast kwestie te najmniej obchodza elektorat PSL (43%). Generalnie jednak, deklarowane poglady polityczne badanych w niewielkim stopniu wplywaja na zainteresowanie wydarzeniami w Rosji i na Bialorusi. Integracja Bialorusi z Rosja a sprawa polska Prezydent Aleksander Lukaszenka nie ukrywa swych dazen zmierzajacych do integracji z Rosja. 2 kwietnia 1996 roku podpisal wraz z prezydentem Rosji Borysem Jelcynem Uklad o utworzeniu Stowarzyszenia Suwerennych Republik. Zakladal on, ze w ciagu dwóch lat, kiedy oba kraje osiagna wysoki poziom integracji, wprowadzona zostanie wspólna waluta, ujednolicone prawodawstwo, system transportowy, energetyczny i informacyjny. Niedawno po raz kolejny Lukaszenko opowiedzial sie za integracja obu krajów. Zapytalismy respondentów, czy ich zdaniem, ewentualne polaczenie Rosji i Bialorusi - do czego dazy prezydent Aleksander Lukaszanko oraz czesc polityków rosyjskich - spowodowaloby zagrozenie bezpieczenstwa Polski. Pozytywnej odpowiedzi udzielilo 45% ankietowanych. Nieco mniej osób (co trzeci respondent) uwaza, ze zjednoczenie obu krajów nie wplynie negatywnie na stan bezpieczenstwa naszego kraju. 1 Sondaz Osrodka Badania Opinii Publicznej z 9-12 stycznia 1997 roku. Zbadano 1091 losowo dobranych Polaków od 16 roku zycia. Dopuszczalny blad dla takiej wielkosci próby nie przekracza +/-3% przy wiarygodnosci oszacowania równej 95%. 3

4 PREZYDENT BIALORUSI ALEKSANDER LUKASZENKA OTWARCIE DAZY DO ZJEDNOCZENIA JEGO KRAJU Z ROSJA. CZY PANA(I) ZDANIEM POLACZENIE TYCH KRAJÓW STWORZY ZAGROZENIE DLA BEZPIECZENSTWA POLSKI? zdecydowanie tak raczej tak raczej nie zdecydowanie nie trudno powiedziec 13% TAK - 45% 32% 28% 4% NIE - 32% 23% 0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% Wiekszosc badanych wyrazala swoje opinie w sposób bardzo ostrozny. Wsród respondentów, którzy odpowiadali w sposób zdecydowany, trzy razy wiecej osób spodziewa sie zmniejszenia bezpieczenstwa Polski, niz jest przeciwnego zdania. Zagrozenie bezpieczenstwa Polski, w razie ewentualnego polaczenia Bialorusi z Rosja, dostrzegaja najczesciej prywatni przedsiebiorcy (61% z nich udziela odpowiedzi zdecydowanie tak i raczej tak ), kierownicy i specjalisci (54%), mieszkancy miast powyzej 500 tys. ludnosci (56%) oraz piecdziesieciolatkowie (51%). Natomiast przeciwny poglad przewaza wsród uczniów i studentów (46% z nich twierdzi, ze zagrozenie takie zdecydowanie nie jest lub raczej nie jest realne), ludzi mlodych (43% - nastolatków) oraz mieszkanców tys. miast (41%). Jesli analizowac poglady Polaków na ten temat, ze wzgledu na ich wyksztalcenie, to okazuje sie, ze o ewentualnym zagrozeniu najczesciej mówia osoby z wyksztalceniem wyzszym (58%). Ale oni takze, czesciej niz pozostali ankietowani, wyrazaja poglad przeciwny (36%). Wynika to z faktu, ze majac bardziej wyrobione opinie na ten temat, trzy razy rzadziej niz ogól badanych udzielali odpowiedzi trudno powiedziec (wsród osób z wyksztalceniem wyzszym klopoty z wyrazeniem jednoznacznej odpowiedzi ma 6%, ze srednim - 20% i z podstawowym - 34%). Im lepsza sytuacja materialna badanych, tym powszechniejsze jest przekonanie, ze zjednoczenie obu krajów nie wplynie na sytuacje Polski (wsród osób znajdujacych sie w dobrej sytuacji materialnej uwaza tak - 44%, w sredniej - 32%, a w zlej - 24%). Osoby pozytywnie oceniajace dzialalnosc rzadu, premiera (po 40%) i prezydenta (38%) czesciej niz inni uwazaja, ze integracja Rosji i Bialorusi nie zmniejszy bezpieczenstwa naszego kraju (trzeba przy tym zauwazyc, ze nawet w tej grupie 4

5 przewazaja osoby obawiajace sie o przyszlosc Polski). Natomiast negatywnie oceniajacy dzialania naszych wladz przekonani sa, ze zagrozenie takie jest realne (odpowiednio 51%, 57% i 53%). Opinie na temat sytuacji naszego panstwa po ewentualnej integracji obu krajów maja zwiazek z pogladami politycznymi ankietowanych. Osoby o pogladach prawicowych i centroprawicowych uwazaja, ze zjednoczenie Rosji i Bialorusi stanowilaby zagrozenie dla bezpieczenstwa Polski (odpowiednio 60% i 58%). Przeciwny poglad nasila sie, im bardziej lewicowe sa poglady badanych. Zagrozenia nie dostrzega 38% centrolewicowców i juz 46% lewicowców. CZY POLACZENIE ROSJI I BIALORUSI STWORZY ZAGROZENIE DLA BEZPIECZENSTWA POLSKI? Poglady polityczne tak nie trudno powiedziec lewicowe 45% 46% 9% centrolewicowe 49% 38% 13% centroprawicowe 58% 28% 14% prawicowe 60% 25% 14% trudno powiedziec 27% 28% 45% Im wieksze zainteresowanie wydarzeniami rozgrywajacymi sie za nasza wschodnia granica, a co za tym idzie - pelniejsza wiedza na ten temat - tym czestsze przekonanie, ze zjednoczenie Rosji i Bialorusi byloby dla Polski niekorzystne. CZY POLACZENIE ROSJI I BIALORUSI STWORZY ZAGROZENIE DLA BEZPIECZENSTWA POLSKI? ZAINTERESOWANIE WYDARZENIAMI W ROSJI I NA BIALORUSI tak nie trudno powiedziec bardzo sie tym interesuje 70% 26% 4% raczej sie tym interesuje 60% 31% 9% malo sie tym interesuje 38% 38% 24% w ogóle sie tym nie interesuje 20% 23% 57% Wsród osób szczególnie poszukujacych informacji dotyczacych Rosji i Bialorusi niebezpieczenstwo dla Polski, w zwiazku z polaczeniem obu tych krajów, dostrzega 70%, a skutków ewentualnej integracji nie obawia sie 26%. Wsród osób w ogóle lub w niewielkim stopniu zainteresowanych, zdania sa podzielone (w grupie osób zainteresowanych w niewielkim stopniu odpowiednio 38% do 38%, a w grupie badanych, którzy w ogóle nie zwracaja uwagi na to, co dzieje sie w obu krajach - 20% do 23%). Im mniejsze poinformowanie o sprawach rozgrywajacych sie w Rosji i na Bialorusi, tym wiecej klopotów z odpowiedzia na pytania, czy zjednoczenie obu tych krajów stworzyloby zagrozenie dla bezpieczenstwa naszego panstwa. 5

6 Rosja a bezpieczenstwo Polski Zapytalismy równiez ankietowanych, czy ich zdaniem, Rosja dazy do ograniczenia suwerennosci Polski. Ponad polowa badanych stwierdzila, ze dazenia takie ze strony Rosji sa widoczne. Przeciwnego zdania jest co czwarty badany. JAK PAN(I) SADZI, CZY W OBECNEJ SYTUACJI ROSJA DAZY DO UZALEZNIENIA POLSKI, OGRANICZENIA NASZEJ SUWERENNOSCI? zdecydowanie tak 16% 18% trudno powiedziec zdecydowanie nie 4% raczej tak raczej nie 41% 21% TAK - 57% NIE - 25% Przekonanie, ze Rosja dazy do uzaleznienia od siebie Polski, dominuje we wszystkich grupach spoleczno-zawodowych. Brak takich obaw stosunkowo najczesciej wystepuje wsród osób z wyksztalceniem wyzszym, nastolatków oraz mieszkanców miast do 20 tys. ludnosci (po 32%). Duzy wplyw na poglady badanych w tej sprawie maja ich sympatie polityczne. Im bardziej prawicowe poglady pytanych, tym czestsze przekonanie, ze Moskwa zmierza do uzaleznienia naszego kraju. Wsród osób o opcji prawicowej i centroprawicowej obawy takie wyraza siedmiu na dziesieciu (przeciwnego zdania jest co piaty), wsród centrolewicowców - 61% (odwrotnie uwaza 27%), a wsród lewicowców - 54% (przeciwnie twierdzi 39%). O dazeniach Rosji do ograniczenia naszej suwerennosci mówia wyborcy ROP (77%), UW (66%) i AW S (65%). Natomiast z pogladem tym nie zgadzaja sie najczesciej wyborcy UP (nie zgadza sie 39% z nich) i SLD (35%). Im gorsza ocena obecnej sytuacji w kraju i gorsza ocena dzialalnosci naszych wladz, tym czestsze przekonanie respondentów, ze politycy Kremla zmierzaja do ograniczenia naszej suwerennosci. Z pogladem tym zgadza sie 62% badanych negatywnie oceniajacych kierunek spraw w kraju i 54% - oceniajacych go pozytywnie. Natomiast nie 6

7 zgadza sie z nim 20% niezadowolonych z rozwoju obecnej sytuacji i 31% - zadowolonych. Wsród respondentów negatywnie oceniajacych dzialalnosc prezydenta, badanych krytycznie oceniajacych premiera, a takze tych, którzy krytycznie odnosza sie do poczynan rzadu ponad szesciu na dziesieciu odczuwa zagrozenie ze strony Rosji (nie odczuwa go dwóch na dziesieciu). Wsród zadowolonych, odsetki te sa o dziesiec punktów procentowych nizsze. Wsród osób interesujacych sie wydarzeniami w Rosji i na Bialorusi niemal siedmiu na dziesieciu uwaza, ze Rosja dazy do uzaleznienia Polski. Wsród malo zainteresowanych - nieco ponad polowa. Czy w obecnej sytuacji Rosja dazy do uzaleznienia Polski, ograniczenia naszej suwerennosci? Zainteresowanie wydarzeniami w Rosji i na Bialorusi tak nie trudno powiedziec bardzo sie interesuje 69% 24% 7% raczej sie interesuje 68% 25% 7% malo sie interesuje 54% 27% 19% w ogóle sie nie interesuje 36% 22% 42% Wiekszosc osób, które uwazaja, ze polaczenie Rosji i Bialorusi moze stanowic dla Polski zagrozenie, jest takze przekonanych, ze Rosja dazy do ograniczenia naszej suwerennosci. Natomiast ludzie, zdaniem których integracja obu krajów nie stanowi niebezpieczenstwa dla Polski, uwazaja najczesciej, ze Moskwa nie prowadzi polityki zmierzajacej do podporzadkowania sobie Polski. Czy w obecnej sytuacji Rosja dazy do uzaleznienia Polski, ograniczenia naszej suwerennosci? Czy polaczenie Rosji i Bialorusi zagrozi Polsce? tak nie trudno powiedziec tak 77% 15% 8% nie 42% 48% 10% trudno powiedziec 36% 15% 49% 7

8 Wplyw przestepczosci zorganizowanej w krajach bylego ZSRR na bezpieczenstwo Polaków Przestepczosc wystepujaca w krajach bylego ZSRR ma, zdaniem Polaków, wplyw na sytuacje w naszym kraju. 84% ankietowanych jest zdania, ze fala zorganizowanej przestepczosci w krajach bylego ZSRR wplywa na bezpieczenstwo obywateli naszego kraju. Niemal dwie piate badanych jest o tym zdecydowanie przekonanych. Zaledwie co dziesiaty ankietowanych (z tego tylko co piecdziesiaty zdecydowanie) twierdzi, ze zwiazek taki nie wystepuje. Przeswiadczenie, ze przestepczosc wystepujaca w krajach dawnego Zwiazku Radzieckiego nie pozostaje bez wplywu na stan bezpieczenstwa obywateli polskich, dominuje we wszystkich grupach spoleczno-zawodowych. Stosunkowo najczesciej poglad ten odrzucaja ludzie mlodzi (17% nastolatków), mieszkancy ponad 500-tys. miast oraz osoby zadowolone z wlasnej sytuacji materialnej (po 16%). CZY PANA(I) ZDANIEM FALA ZORGANIZOWANEJ PRZESTEPCZOSCI W KRAJACH BYLEGO ZSRR WPLYWA NA BEZPIECZENSTWO OBYWATELI W NASZYM KRAJU? raczej tak raczej nie trudno zdecydowanie powiedzie nie 2% 6% 8% 42% zdecydowanie tak 42% TAK - 84% NIE - 10% 8

9 Przekonaniu, ze przestepczosc zorganizowana w krajach dawnego ZSRR zagraza równiez obywatelom naszego kraju, towarzyszy czesty poglad, ze polaczenie Rosji i Bialorusi moze stanowic niebezpieczenstwo dla Polski. CZY FALA ZORGANIZOWANEJ PRZESTEPCZOSCI W KRAJACH BYLEGO ZSRR WPLYWA NA BEZPIECZENSTWO OBYWATELI W NASZYM KRAJU? Czy polaczenie Rosji i Bialorusi zagrozi Polsce? tak nie trudno powiedziec zdecydowanie tak 94% 5% 1% raczej tak 91% 8% 1% raczej nie 84% 14% 2% zdecydowanie nie 69% 29% 2% trudno powiedziec 72% 6% 22% Uregulowania w stosunkach polsko-rosyjskich 13 listopada ub.r. premierzy Polski i Rosji podpisali umowe o otwarciu ruchu bezwizowego miedzy Polska a Rosja. Dokument zostal opatrzony klauzula, ze przepisy te wejda w zycie dopiero po podpisaniu przez Rosje umowy o readymisji (zobowiazywalaby ona Rosje do przyjmowania osób wydalonych z Polski, które przybyly do naszego kraju z terenów Rosji). Zobaczmy teraz, co na temat otwarcia granic dla obywateli rosyjskich sadza Polacy: NIEDAWNO PREMIER WLODZIMIERZ CIMOSZEWICZ PODPISAL Z PREMIEREM ROSJI WIKTOREM CZERNOMYRDINEM POROZUMIENIE, KTÓRE PRZEWIDUJE MOZLIWOSC OTWARCIA GRANIC MIEDZY OBOMA KRAJAMI. KTÓRE Z NASTEPUJACYCH TWIERDZEN JEST BLIZSZE PANA(I) OPINII: Granice powinny pozostac zamkniete, bo grozi nam zalew tamtejszej ludnosci, wsród niej zorganizowanego swiata przestepczego Nie nalezy zbyt pochopnie otwierac granic, bo sytuacja jest niepewna 24% Granice trzeba otwierac powoli i rozwaznie, kontrolujac zwiazane z ich otwarciem zjawiska Granice powinny byc otwarte calkowicie i szybko 3% trudno powiedziec 10% 19% 44% Jak widac, niewielu jest zwolenników calkowitego zamkniecia naszych granic. Ale jednoczesnie jeszcze mniej osób opowiada sie za jak najszybszym i calkowitym wprowadzeniem ruchu bezwizowego. Tak wiec Polacy przeciwni sa rozwiazaniom skrajnym - uwazaja, ze granice powinny byc otwierane, ale ze dzialania w tym kierunku 9

10 nalezy podejmowac stopniowo i powoli. Wazniejszym powodem jest dla badanych nie tyle sytuacja geopolityczna w naszym regionie, ale inne powody: masowa migracja obywateli rosyjskich, z czym wiaze sie nieuchronny naplyw czesci rosyjskiego swiata przestepczego. Za uszczelnieniem naszych granic przed obywatelami rosyjskimi najczesciej opowiadaja sie emeryci i rencisci, osoby powyzej 60 roku zycia (po 25%), ludzie znajdujacy sie w zlej sytuacji materialnej (25%), respondenci krytycznie oceniajacy dzialalnosc premiera, prezydenta (po 25%), a takze rzadu (24%), badani negatywnie oceniajacy kierunek spraw w naszym kraju, a takze respondenci zamierzajacy w najblizszych wyborach glosowac na AW S (po 24%). Zaledwie co trzydziesty trzeci ankietowany chce calkowitego i szybkiego otwarcia granic. Stosunkowo najczesciej sa to prywatni przedsiebiorcy, osoby zamierzajace glosowac w najblizszych wyborach na UW, bezrobotni, kierownicy i specjalisci, ludzie znajdujacy sie miedzy 50 a 59 rokiem zycia oraz respondenci, którzy rok temu poparli Aleksandra Kwasniewskiego. O tym, ze granice trzeba otwierac powoli i rozwaznie, gdyz sytuacja nie jest pewna mówia najczesciej wyborcy ROP (33%), rolnicy, ludzie z wyksztalceniem srednim (po 31%), a takze osoby zamieszkale w najwiekszych ponad 500 tys. miastach (30%). Powolnego i ostroznego otwierania granic, z kontrolowaniem towarzyszacych temu zjawisk, chca najczesciej kierownicy i specjalisci (66%), osoby z wyksztalceniem wyzszym (64%), gospodynie domowe, osoby zamierzajace w najblizszych wyborach glosowac na SLD (po 55%). Za rozwiazaniem takim nieco czesciej opowiadaja sie osoby pozytywnie oceniajace dzialalnosc rzadu (49%), premiera (48%) i prezydenta (47%) niz wystawiajacy im noty negatywne (odpowiednio 41%, 39% i 41%). Dwa tygodnie po podpisaniu umowy o ruchu bezwizowym, odbylo sie oficjalne otwarcie pierwszego odcinka gazociagu biegnacego z Rosji do Europy Zachodniej. Wedlug niektórych polityków, decyzja o budowie gazociagu przechodzacego przez ziemie polskie jest niekorzystna, gdyz uzaleznia nas od Rosji. Zapytalismy Polaków co oni sadza na ten temat. Okazuje sie ze zdania sa podzielone. 44% pytanych uznalo, ze obawy takie sa sluszne. W opinii 38% - bezpodstawne. 10

11 OTWARTO PIERWSZY ODCINEK GAZOCIAGU PRZESYLAJACEGO GAZ Z ROSJI DO POLSKI I EUROPY ZACHODNIEJ. NIEKTÓRZY POLITYCY UWAZAJA, ZE TEN RUROCIAG OGRANICZA NASZA SUWERENNOSC UZALEZNIAJAC NAS GOSPODARCZO OD ROSJI. CZY ZGADZA SIE PAN(I) Z TYMI OBAWAMI? zdecydowanie tak 12% TAK - 44% raczej tak raczej nie 30% 32% zdecydowanie nie 8% NIE - 38% trudno powiedziec 18% 0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% Z obawami, ze rurociag ten uzaleznia nas od Rosji zgadzaja sie najczesciej osoby deklarujace zamiar glosowania na ROP (65%) i AW S (58%), wyborcy Jana Olszewskiego (56%), Lecha Walesy (54%) i Waldemara Pawlaka (53%). Czesciej niz inni badani, z pogladem tym zgadzaja sie takze rolnicy (54%). Natomiast przeciwnego zdania sa najczesciej osoby zamierzajace poprzec SLD i UP (po 60%), respondenci z wyksztalceniem wyzszym (48%), kierownicy i specjalisci (47%), prywatni przedsiebiorcy oraz uczniowie i studenci (po 45%). Im bardziej prawicowe sa poglady badanych, tym czesciej wystepuja opinie, ze rurociag ogranicza nasza suwerennosc. Natomiast im bardziej lewicowe, tym powszechniejsze jest przekonanie, iz gazociag nie ogranicza naszej suwerennosci. OTWARTO PIERWSZY ODCINEK GAZOCIAGU PRZESYLAJACEGO GAZ Z ROSJI DO POLSKI I EUROPY ZACHODNIEJ. NIEKTÓRZY POLITYCY UWAZAJA, ZE RUROCIAG TEN OGRANICZA NASZA SUWERENNOSC UZALEZNIAJAC NAS GOSPODARCZO OD ROSJI. CZY ZGADZA SIE PAN(I) Z TYMI OBAWAMI? POGLADY POLITYCZNE tak nie trudno powiedziec lewicowe 35% 57% 8% centrolewicowe 43% 53% 4% centroprawicowe 49% 37% 14% prawicowe 61% 25% 14% trudno powiedziec 35% 33% 32% 11

12 Przekonaniu, ze Rosja dazy do ograniczenia naszej suwerennosci towarzysza opinie, iz budowa i otwarcie gazociagu uzaleznia nas od Moskwy. OTWARTO PIERWSZY ODCINEK GAZOCIAGU PRZESYLAJACEGO GAZ Z ROSJI DO POLSKI I EUROPY ZACHODNIEJ. NIEKTÓRZY POLITYCY UWAZAJA, ZE RUROCIAG TEN OGRANICZA NASZA SUWERENNOSC UZALEZNIAJAC NAS GOSPODARCZO OD ROSJI. CZY ZGADZA SIE PAN(I) Z TYMI OBAWAMI? CZY ROSJA DAZY DO UZALEZNIENIA POLSKI? tak nie trudno powiedziec tak 60% 30% 10% nie 26% 67% 7% trudno powiedziec 19% 24% 57% Im lepsza sytuacja materialna badanych, tym czestsze przekonanie, ze budowa tego rurociagu nie spowoduje ograniczenie naszej suwerennosci. Takze dobra ocena sytuacji kraju, a takze premiera, prezydenta i rzadu, sprzyja czestszemu przekonaniu, ze sprawa gazociagu biegnacego z Rosji przez Polske do Europy Zachodniej nie stanowi dla nas zadnego zagrozenia. 12

13

14

15

16

17

18