Akademia Techniczno-Humanistyczna w Bielsku-Białej Wydział Budowy Maszyn i Informatyki Katedra Technologii Maszyn i Automatyzacji

Transkrypt

1 Akademia Technicno-Humanistycna w Bielsku-Białej Wydiał Budowy Masyn i Informatyki Katedra Technologii Masyn i Automatyacji LABORATORIM OBRABIAREK INSTRKCJA Temat: Obróbka kół limakowych (limacnic) na earce obwiedniowej typ 5B310P Opracował mgr in. Arkadius Krempek Bielsko-Biała 004

2 1. Cel wicenia Celem wicenia jest omówione metod obróbki kół limakowych (limacnic), aponanie si eark obwiedniow jej charakterystyk i moliwociami ora analia schematu kinematycnego napdów niebdnych do obróbki ubienia koła limakowego. A nastpnie dobór kół mianowych prekładni i parametrów obróbki w celu nacicia koła limakowego.. Wiadomoci ogólne Zasadnico obróbk kół limakowych preprowada si na earce obwiedniowej, niemniej casami mona spotka si obróbk tych kół na earce uniwersalnej. Obróbka na earce uniwersalnej Obróbka jest preprowadana w dwóch prejciach: gubnym wykonywane eem krkowym wykorystaniem podielnicy. Koło mocuje si na trpieniu, a stół earki musi by skrcony o kt wniosu linii rubowej limaka, którym koło limakowe bdie współpracowa. Fre powinien mie promie wiksy od promienia limaka o warto luu promieniowego. Nastpnie e ustawia si symetrycnie wgldem cół koła i uruchamia si posuw pionowy a do osignicia głbokoci wrbu. Nastpnie opusca si stuł i dokonuje podiału. Fre powinien mie by ciese ni seroko wrbu w celu poostawienia naddatku na obróbk wykacajc. wykacajcym preprowadana jest eem limakowym. Koło osadone jest na trpieniu, natomiast stół ustawia si w tak, aby kt midy osi ea a kołem limakowym był taki, jaki ma prekładnia limakowa. Nastpnie wprowada si by ea midy obrobione grubnie by koła i stół powoli podnosi si do góry, a by uyskaj dane wymiary. Metoda ta jest mało dokładna, dlatego stosowana jest dla kół o małej dokładnoci lub gdy inna obróbka jest niemoliwa. Obróbka na earce obwiedniowej Freowanie to mona preprowada dwoma metodami: metod promieniow lub stycn. Nardiem jest e limakowy, którego konstrukcja jest inna w stosunku do eów limakowych do obróbki kół walcowych. Rónice konstrukcyjne polegaj na tym, e: a) podiałka jest odmierana we eie limakowym: do obróbki kół limakowych wdłu osi ea, do obróbki kół walcowych prostopadle do woju. b) Wymiary rednicowe we eie limakowym do obróbki kół limakowych s cile wiane wymiarami limaka, którym ma współpracowa obrabiana tym eem limacnica, do obróbki kół walcowych e nie ma na ogół wiku wymiarami rednicowymi obrabianego koła, a racej wielkoci ba (modułem). Naley wspomnie jesce o rónicach wymiarowych pomidy eem limakowym a limakiem, który współpracuje kołem limakowym: wiksa rednica wierchołkowa e wgldu na koniecno obróbki dna wrbu (by wyse o lu wierchołkowy w stosunku do limaka), 1

3 by nieco grubse o ok. ½ luu midybnego, jaki prewidiał konstruktor w celu apewnienia poprawnej współpracy prekładni limakowej. Metoda promieniowa W metodie tej e i koło limakowe obracaj si tak samo jak limak i koło limakowe w prekładni. Ruchy te s wiane a pomoc kół mianowych. Poniewa nardie nie moe wyeowa od rau wrbu na pełn głboko, dlatego o koła limakowego w stosunku do osi ea ustawia si w wiksej odległoci ni w prypadku osi limaka współpracujcego tym kołem limakowym. Odległo ta jest stopniowo mniejsana pre presuw ea do predmiotu (lub odwrotnie). Metod ta stosuje si tylko wtedy, gdy: kt wniosu woju limaka nie prekraca 6 8, mamy do dyspoycji odpowiedni e. Promieniowe presunicie wywołuje cinanie wierchołków bów w kole limakowym własca, gdy kt wniosu woju limaka γ ora kt opasania s due (rys. 1). Zjawisko to mona tłumacy tym, e kt wniosu woju γ ea jest inny (mniejsy) na walcu wierchołkowym, a inny (wiksy) na walcu dna wrbów. Na poctku bliania si ea do obrabianego koła limakowego nastpuje wcinanie wierchołków bów ea (mniejsy kt wniosu), a pod koniec obróbki pre dolne cci ea (wiksy kt wniosu woju), co powoduje, e jedna skrajna c ba koła limakowego moe by wykonana poprawnie, lec druga poostanie obrobiona wadliwie. Nadmierne cicie wierchołków bów wpływa na mniejsenie pola dolegania midy wojami limaka i bami koła limakowego. Co powoduje silniejse uycie bów koła limakowego. latego metoda ta nie jest stosowana pry wielokrotnych limakach i limakach o kcie wniosu woju wiksym od 6 8. Rys. 1. cinanie bów koła limakowego pry eowaniu według metody promieniowej Metoda stycna W metodie tej o nardia od rau ustawiana jest w odpowiedniej odległoci od osi predmiotu. Nardie wprowadane jest stycnie do obwodu koła limakowego, co uniemoliwia cinanie bów u wierchołka. Presunicie nardia musi mie tak wielko, aby by koła limakowego były obrabiane na całej wysokoci obydwóch stron (rys..).

4 Rys.. Freowanie koła limakowego według metody stycnej Metody nacinania s dwie: eem limakowym o nakroju stokowym, wówcas by grubne umiescone na stokowej cci nakroju powinny pry ropocciu obróbki dotyka wieca koła limakowego (rys..), by skróci drog, o jak ma si presun nardie podcas obróbki, pojedyncym noem osadonym we wrecionie (rys. 3), nó ten repreentuje jeden b ea. Na ogół krawdie tnce noa pojedyncego s umiescone w płascynie prostopadłej do wojów, mog jednak take najdowa si w płascynie prechodcej pre o wreciona. Rys. 3. Freowanie koła limakowego posuwem stycnym pojedyncym noem mocowanym we wrecionie W metodie stycnej koło limakowe obraca si, natomiast e (nó) wykonuje ruch obrotowy i presuwowy wdłu osi wreciona (rys. 4). Fre stokowy spełnia podwójn rol: a) limaka abiajcego si kołem limakowym, 3

5 b) batki 1 presuwajcej si w kierunku C i powodujcej jednocenie odpowiednie pokrcenie si koła limakowego w kierunku E (rys. 4). Rys. 4. Zestawienie asadnicych ruchów pry nacinaniu bów w kole limakowym metod stycn. Ruchy A i B odpowiadaj pracy limaka kołem limakowym, ruchy C i E batce kołem batym Ruchy C i E mus by cile e sob grane, tj. gdy e (nó) presunie si o jedn podiałk, nacinane koło limakowe musi wykona dodatkowo1/ obrotu. Frearka obwiedniowa umoliwiajca powyse ruchy musi by aopatrona w suport stycny do presuwu nardia ora mechanim rónicowy włcony midy mechanim obracajcy stół i rub pocigow presuwajc ten suport stycny. Wskaówki praktycne Aby uyska właciwe doleganie midy limakiem i kołem limakowym naley pry obróbce prestrega doboru odpowiednich metod obróbki limaka i koła limakowego. Ponadto naley achowa nastpujce rodki ostronoci podcas obróbki koła limakowego: a) pry obróbce na gotowo odległo midy osiami ea i koła limakowego powinna by taka, jaka jest prewidiana dla danej prekładni limakowej, b) naley achowa dokładni takie samo połoenie osi ea, jakie bdie ajmowa limak, c) w prypadku, gdy wymagany jest lu midybny, do obróbki naley uy nardia o bach grubnych uwgldniajcych warto luu, d) naley dba o to, aby w ostatnim prejciu (wygładajcym) by były obrabiane w całoci (na całej wysokoci). Mona stwierdi, e metoda stycna ma wicej alet w stosunku do metody promieniowej. Odmian kół limakowych s koła limakowe globoidalne. Obróbk tych kół mona preprowadi tylko metod obwiedniow promieniow. Wymusone jest to kstałtem limaka współpracujcego kołem limakowym. Wskutek takiego wprowadenia nardia wierchołki bów (naroa) koła limakowego ulegaj niekstałceniu. 4

6 o nacinania koła limakowego uywa si ea limakowego o kstałcie limaka globoidalnego, niemniej by tego ea limakowego powinny by ciese od bów limaka. Zby koła limakowego ulegaj ciciu głównie u wierchołka, co powoduje mniejsenie powierchni dolegania. Jeeli natomiast pry obróbce grubnej koła limakowego eem o bach ciesych spowoduje si powolne prekrcanie obrabianego koła tak, aby tylko jeden bok był obrabiany, wówcas usunie si te cicia i uyska poprawny arys bów (rys. 5). Zby ea limakowego nie mog najdowa si poa stycnymi TT, inacej nacinane by ulegały by nisceniu. Rys. 5. Kierunki posuwów ea w casie obróbki 3. Opis i charakterystyka earki obwiedniowej typ 5B310P Półautomat prenacony jest do nacinania kół batych walcowych o bach prostych i skonych o rednicy do 15 mm i module do,5 mm w warunkach produkcji małoseryjnej, seryjnej i masowej (rys 6). OPIS: 1- Prycisk Posuw osiowy pryspiesony, - Prełcnik doprowadania i odprowadania imaka earskiego, 3- Prełcnik Koła limakowe Koła o bach prostych i skonych, 4- Prełcnik stawianie Cykl Cykl dwuprejciowy, 5- Załcenie chłodenia, 6- Stop awaryjny, 7- Prycisk ałcenia silnika hydraulicnego, 8- Prycisk Roruch cyklu, 9- Prekanik opónienia akocenia posuwu promieniowego, 5

7 Rys. 6. Widok ogólny earki obwiedniowej 10- Prełcnik Luowanie i aciskanie tulei konika, 11- Gitara mechanimu podiałowego (a drwickami), 1- Gitara mechanimu rónicowego (a drwickami), 13- Regulator prdkoci posuwu promieniowego, 14- Prycisk Roruch krótkotrwały w prypadku aklescenia, 15- Regulator głbokoci wcinania promieniowego, 6

8 16- wignia Posuw osiowy włcony wyłcony, 17- wignia Posuw stycny włcony wyłcony, 18- wignia miany kierunku presuwu stołu współbienie preciwbienie, 19- wignie nastawiania okrelonej wartoci posuwu osiowego, 0- Silnik główny, 1- Koła cignowe napdu głównego, - Gitara mechanimu posuwów stycnych (a drwickami). Właciwoci konstrukcyjne półautomatu: Półautomat jest wykonany w układie pionowym pionowo premiescajcym si stołem. Taki układ apewnia mniejsone gabaryty ora wygodn stref do eksploatacji półautomatu. Półautomat wyposaony jest w skrynk posuwów, co skraca cas preregulowania i daje moliwo wyboru optymalnego wariantu posuwów podcas obróbki partii wyrobów. W celu wykonania wcinania promieniowego wykorystuje si pomocnicy cylinder hydraulicny aworem dławicym. Imak earski presuwa si po poiomych prowadnicach. Pryspiesony dosuw imaka do otocki nacinanego koła wykonuje si cylindrem hydraulicnym. Imak podcas obróbki jest aciskany na prowadnicach łoa a pomoc cylindra hydraulicnego. Korpus imaka jest stale prycinity do dolnej prowadnicy łoa rolk dociskan sprynami rolkowymi. Suport earski presuwa si wdłu osi nardia po prowadnicach w kstałcie V. Pry pracy be precigaca (metoda obróbki prektna i stycna) sanie suportowe aciskane s na prowadnicach pry pomocy cylindrów hydraulicnych, których praca jest włcona do cyklu pracy półautomatu. Półautomat wyposaony jest w mechanim drobnokrokowego presuwu ea (shifting) wdłu osi nardia. Shifting odbywa si po kadym cyklu obróbki. Napd ruchu głównego dwustopniow prekładni pasow klinow apewnia cstotliwo obrotów ea. Silnik elektrycny napdu ruchu głównego umiescony jest tyłu obrabiarki. 4. Schemat kinematycny earki obwiedniowej typ 5B 310P Na rysunku 7 predstawiono schemat kinematycny earki obwiedniowej typ 5B310P. Nie wsystkie układy kinematycne earki obwiedniowej bior udiał w kstałtowaniu ruchów ea i otocki koła limakowego podcas nacinania ubienia. W metodie promieniowej bior udiał mechanimy ruchu głównego, podiału, posuwu promieniowego. W metodie stycnej: ruchu głównego, podiału, mechanimu rónicowego, posuwu stycnego. 7

9 Rys. 7. Schemat kinematycny earki obwiedniowej 1. Łacuch kinematycny ruchu głównego łcy obroty silnika elektrycnego M napdu głównego (N, KW, n 1000 obr/min) obrotami wreciona ea a pomoc dwustopniowej prekładni pasowej klinowej. Prekaanie ruchu odbywa si a pomoc kół cignowych 1,, 5, 6, kół batych 4, 5,6, 7. W celu otrymania wiksej licby obrotów ea, pierwsy stopie prekładni pasowej klinowej, moe by nastawiany kołami cignowymi 3 i 4. la obrabiarki wykonania podstawowego, pry nastawieniu pierwsego stopnia prekładni pasowej klinowej 1 93mm, 177mm, a take kombinacji nastawienia mianowych kół cignowych drugiego stopnia 5 / 6, licba obrotów ea jest w granicach obr/min. Prełoenie łacucha okrelone jest równaniem. 1 3 iv ne ist i v prełoenie łacucha ruchu głównego, n E prdko obrotowa silnika napdowego w obr/min, i st warto prełoe stałych obrabiarki i st 6,, 1-6 rednice mianowych kół pasowych napdu. 8

10 . Łacuch kinematycny mechanimu podiałowego łcy obroty ea obrotami wreciona predmiotowego. o tego łacucha wchod: koło bate suportu 7, 6, 5, 4, koła imaka I,,3, koła łoa 8, 9, 10, 11, 1, 13, koła stołu 14, 15, 16, mianowe koła bate gitary podiałowej X: a, b, c, d, podiałowa prekładnia limakowa 17, 18. Prełoenie łacucha okrela ponise równanie. K std: gdie: a c 17 1 b d A x 8 9 a b c d K 18 A jeden obrót stolu , A warto stała obrabiarki, K krotno ea limakowego, licba bów koła limakowego, X prełoenie gitary mechanimu podiału, a,b,c,d koła mianowe gitary podiału. 3. Łacuch kinematycny mechanimu rónicowego stosuje si pry nacinaniu: - kół o bach skonych, - kół limakowych metod posuwu stycnego, - kół o bach prostych i skonych metod posuwu prektnego. Pry nacinaniu kół o bach skonych łacuch mechanimu rónicowego łcy presuw pionowy wreciona predmiotowego wgldem ea dodatkowymi obrotami stołu. Połcenie tych ruchów odbywa si pre nastawienie gitary mechanimu rónicowego Y. Łacuch kinematycny mechanimu rónicowego składa si ruby pocigowej 58, kół batych 57,56, prekładni limakowej 55, 54, sprgła batego włconego; mianowych kół batych gitary Y m, n, p, r, kół batych 76, 77, 78, prekładni limakowej 79, 80, korpusu mechanimu rónicowego (jarmo); kół batych 8, 9, 10, 11, 1, 13, 14, 15, 16, mianowych kół gitary podiałowej X a, b, c, d, limaka podiałowego 17 i koła podiałowego 18 spronego wrecionem wyrobu. Pry nacinaniu kół limakowych metod posuwu stycnego, łacuch mechanimu rónicowego składa si nastpujcych elementów: ruba 74 (precigania suportu); koła bate 73, 7, 71, 70, prekładnia limakowa 69, 68, koła bate 67,66, mianowe koła bate gitary T k, e, o, f, koła bate 60, 61,59 (pry tym serokowiecowe koło bate powinno by w abieniu jednocenie kołami 59 i 60, dwignia posuw stycny poycja włcony); koła bate 5, 53 ( sprgło bate limaka 54 wyprowadone abienia); mianowe koła bate gitary Y m, n, p, r, koła bate 76,77,78, prekładnia limakowa 79, 80, korpus mechanimu rónicowego (jarmo); koła bate 10, 11, 1, 13, 14, 15, 16, mianowe koła bate gitary X, limak podiałowy 17, podiałowe koło limakowe 18, nasadone na wreciono wyrobu. Prełoenie tego łacucha okrela równanie ( 8.1) m π h p a b c d k e o f m n 1 dodatkowy obrót stolu p r (8.1) 9

11 std: Y m n p r K C m π gdie: hp C ist A licba bów koła limakowego, h p skok ruby pocigowej, i st warto prełoe stałych obrabiarki, A warto stała prełoenia mechanimu podiału, C warto stała, m moduł, K krotno ea limakowego, g,h,i,j koła mianowe mechanimu rónicowego, a,b,c,d koła mianowe mechanimu podiału, k,e,o,f koła mianowe mechanimu posuwu stycnego. Pry nacinaniu kół batych prostych i skonych metod posuwu prektnego, łacuch kinematycny mechanimu rónicowego łcy posuw pionowy wreciona predmiotowego wgldem ea i posuwu suportu eem wdłu osi wreciona nardia dodatkowymi obrotami stołu (wreciona predmiotowego). Łacuch mechanimu rónicowego składa si elementów kinematycnych, jakie s stosowane pry wykonywaniu kół o bach skonych i kół limakowych metod posuwu stycnego. 4. Łacuch kinematycny posuwów pionowych łcy obroty silnika M1 (N1,1 KW, n1500 obr/min) presuwem: - stołu pry presuwie pionowym, - suportu pry posuwie stycnym, - suportu i stołu jednocenie pry presuwie prektnym. Napd odbywa si a pomoc skrynki posuwów, a której porednictwem jest moliwe: regulowanie 15 stopni posuwów robocych; wykonanie pryspiesonego presuwu stołu i suportu; miana kierunku presuwu stołu i suportu. W skład łacucha posuwów robocych stołu wchod nastpujce elementy kinematycne: koła bate 19, 0, 1, 4, 5, 6, 7, 8, blok-koło bate 9, 30, 31, 3, 33, 34, blok-koło bate 35-36, 37, 38, 39, 40, 41, blok-koło bate 4, 43, 44, 45, sprgło elektromagnetycne YC1, koła bate 46, 47, 49, 50, 51, 5, 53, prekładnia limakowa łoa 54,55, koła bate 56,57, ruba pocigowa 58. Zmiana kierunku posuwów odbywa si a pomoc presuwu bloku-koła batego Łacuch pryspiesonego presuwu stołu składa si koła batego 19, 0,, 48, sprgła elektromagnetycnego YC, koła 46, 47, 49, 50, 51, 53, pary limakowej 54, 55, koła 56, 57, ruby pocigowej 58. W skład łacucha robocych posuwów stycnych wchod wsystkie elementy kinematycne skrynki posuwów. Sprgło limaka 54 jest odłcone, a serokowiecowe koło bate 61 wprowadone w abienie kołami 59 i 60. Ruch od wału XXXII jest prekaywany kołami 59,61,60, mianowymi kołami batymi gitary posuwów stycnych T, na koła stokowe 66, 67, prekładni limakow 68, 69, koła 70, 71, 7, 73, rub 74. Prełoenie tego łacucha okrela nastpujce równanie: S min S min p (8.) h i p prełoenie łacucha kinematycnego posuwów pionowych, p st

12 i st warto prełoe stałych obrabiarki, h p skok ruby pocigowej, S min warto posuwu osiowego w mm/min. 5. Łacuch kinematycny drobnokrokowego presuwu ea wdłu osi wreciona nardia łcy ruch postpowy tłoka cylindra hydraulicnego 6 presuwem sa suportu wdłu osi wreciona nardia. W celu uyskania drobnokrokowego posuwu naley wprowadi w abienie koło bate 61 kołem 59. Napd ruchu odbywa si od cylindra hydraulicnego 6. W skład tego łacucha kinematycnego wchodi: listewka 65, koło 64, bate jednokrotne sprgło koła 63, koła 63, 6, 61, 60, mianowe koła bate gitary T, koła bate 66, 67, prekładnia limakowa 68, 69, koła 70, 71, 7, 73, ruba Łacuch kinematycny posuwu promieniowego ogranica prdko suwu promieniowego imaka earskiego, prdkoci suwu postpowego tłoka cylindra 91. W skład łacucha wchod dwignie 90, popychac 9, klin-listewka 86, połcone tronem cylindra 91, klinem-listewk 86 abia si koło 87, które obraca bben sterowania głbokoci posuwu promieniowego. Równanie łacucha kinematycnego posuwu promieniowego okrela nastpujcy wór: S pr n sh i st h p S pr posuw wgłbny w mm/min, n sh prdko obrotowa silnika hydraulicnego w obr/min, i st warto stałych prełoe obrabiarki, h p skok ruby pocigowej. 5. Prygotowanie earki obwiedniowej do obróbki kół limakowych Sposób nastawienia earki obwiedniowej do obróbki kół limakowych posuwem promieniowym 1. Nastawi odpowiedni prełcnik na tablicy sterownicej w połoenie cykl,. Nastawi odpowiedni prełcnik w połoenie koła limakowe, 3. stali licb obrotów ea a pomoc miennych kół cignowych prekładni pasowej, 4. stawi kt skrtu suportu uwgldniajc kt i kierunek pochylenia bów koła limakowego i ea. Prykładowo: koło limakowe pochylenie bów prawe, kt β 4 o 40 e prawowojny, kt γ o 10 kt skrtu suportu nardiowego - β - γ 4 o 40 - o 10 o Zamocowa trpie mocujcy otock koła limakowego w gniedie wreciona predmiotowego a pomoc cterech rub i ustawi jego bicie promieniowe a pomoc cujnika egarowego w granicach 0,0 mm, 6. stawi otock koła limakowego na redniej płascynie wgldem ea limakowego, 7. Wyłcy posuw osiowy a pomoc prełcnika na tablicy sterownicej, 8. stali rostaw kłów, 9. Nastawi gitar X mechanimu podiałowego według woru. Prełoenie wynosi 11

13 K std: gdie: A X a b a b c d c d K , licba bów koła limakowego, K krotno ea limakowego, x prełoenie K 4 1 Prykład: 5 K 1 x 0, Koła mianowe dajce takie prełoenie dobieramy tablicy umiesconej na wewntrnej stronie drwicek amykajcych gitar mechanimu podiałowego. W tym prypadku odpowiednio s to koła, Załoy na wał gitary mechanimu rónicowego amek abepiecajcy, 11. stawi prdko posuwu promieniowego a pomoc regulatora hydraulicnego najdujcego si boku obrabiarki, 1. stawi sybki dojad suportu nardiowego ora głboko wcinania ea limakowego h,m Prykładowo moduł m głboko wcinania h, 4, 4mm, 13.Włcy obrabiark pryciskiem Roruch cyklu. Sposób nastawienia earki obwiedniowej do obróbki kół limakowych posuwem stycnym 1. Nastawi odpowiedni prełcnik na tablicy sterownicej w połoenie cykl,. Nastawi odpowiedni prełcnik w połoenie koła limakowe, 3. stali licb obrotów ea a pomoc miennych kół cignowych prekładni pasowej, 4. stawi kt skrtu suportu na 0 o, 5. Zamocowa trpie mocujcy otock koła limakowego w gniedie wreciona predmiotowego a pomoc cterech rub i ustawi jego bicie promieniowe a pomoc cujnika egarowego w granicach 0,0 mm, 6. stawi otock koła limakowego na redniej płascynie wgldem ea limakowego, 7. Wyłcy posuw osiowy a pomoc prełcnika na tablicy sterownicej, 8. stali rostaw kłów, 9. Nastawi gitar X mechanimu podiałowego identycnie jak w metodie promieniowej, 1 4 A 1

14 10. Nastawi gitar T mechanimu posuwów stycnych. o oblicenia prełoenia korystamy e woru: St min k o t S min e f la prelicenia obrotowej wartoci posuwu stycnego na minutow stosuje si wór: S t min S to n K S tmin minutowy posuw stycny mm/min, S to obrotowy posuw stycny mm/obr, S min posuw osiowy mm/min, n licba obrotów ea, licba bów koła limakowego, K krotno ea limakowego, k,e,o,f licba bów mianowych kół batych gitary T Prykład: 5, K 1, n 10 obr/min, akładamy: S to 0,4, S min mm/min Sto n K 0, St min 0,930 mm / min 5 St min 0,930 t 0,930 S min Koła mianowe dajce takie prełoenie, lub o najblisej wartoci dobieramy tablicy umiesconej na wewntrnej stronie drwicek amykajcych gitar posuwów stycnych W tym prypadku odpowiednio s to koła, Nastawi gitar Y mechanimu rónicowego. Prełoenie oblicamy e woru: m π k o m p h e f n r std: p a b c d Y m n 61 p r 59 K 53 C m π gdie: hp C ist A licba bów koła limakowego, h p skok ruby pocigowej, i st warto prełoe stałych obrabiarki, A warto stała prełoenia mechanimu podiału, C warto stała prełoenia mechanimu rónicowego,

15 m moduł, K krotno ea limakowego, g,h,i,j koła mianowe mechanimu rónicowego, a,b,c,d koła mianowe mechanimu podiału, k,e,o,f koła mianowe mechanimu posuwu stycnego. 1. Prełcy dwigni w połoenie Posuw stycny, 13. stawi deraki ogranicenia posuwu stycnego suportu, 13.stawi sybki dojad suportu nardiowego do otocki koła limakowego, be wcinania promieniowego h0, 14. stawi e e stokiem skrawajcym w połoeniu wejciowym do eowania bów, 15. Włcy prycisk Roruch cyklu. Nastawianie licby obrotów wreciona ea odbywa si pry wybranej prdkoci skrawania i wielkoci rednicy ustalane według wykresu (rys. 8.). Nastawianie cstotliwoci obrotów ea odbywa si godnie tablic 8.1, a pomoc dwustopniowej prekładni pasowej klinowej. Zakres posuwów osiowych predstawia tablica 1. Wielko prdkoci skrawania ustala si wg woru: d 1 π n vc 1000 gdie: v c prdko skrawania w m/min, π licba stała 3,14, d 1 rednica ewntrna ea, n licba obrotów ea obr/min. Gitara podiałowa X nastawiana jest pre mianowe koła bate. Lu bocny midy bami nie powinien prekraca wartoci 0,08 0,16 mm. la ea lewego do mechanimu podiału dochodi dodatkowe koło, które powoduje mian kierunku obrotu wreciona predmiotowego Tabela 1. Nastawianie licby obrotów ea limakowego

16 Rys. 8. Wykres doboru licby obrotów wreciona ea Tabela..Warto posuwów osiowych F min mm/min ,0 3,5 3,0 16, 11,4 8,0 5,8 4,1,9,0 1,45 1,0 0,7 0,50 0,35 o obróbki kół batych koniecne jest dobranie kół mianowych mechanimu podiałowego, który łcy obroty ea obrotami wreciona wyrobu. obór kół mianowych dla mechanimu podiałowego wykonuje si godnie tabel 3. Naley pamita, aby lu midy bami był w granicach 0,08 0,16 mm. Schemat nastawienia gitary predstawia rys. 13. Rys. 9. Schemat ustawienia prekładni gitarowej mechanimu podiałowego Ponadto mus by spełnione nastpujce warunki abienia kół gitary la schematu I a + b c a + b 1 a + b + c + d 13 la schematu II a + b c a + b 1 b + c + d d + h

17 Podiał nastawia si godnie e worem K a c x 4 b d K ilo wojów ea, licba nacinanych bów. la K 1 ilo bów kół mianowych aleca si dobiera tab. 3. Tabela 3. Nastawianie gitary mechanimu podiałowego Z a b c d a b c d a b c d Wane jest, aby cstotliwo obrotów wreciona predmiotowego nie prekrocyła 80 obr./min. 16

18 Cstotliwo obrotów wreciona predmiotowego mona oblicy e woru n K nwyr n cstotliwo obrotów ea, K ilo wojów ea, licba nacinanych bów. Gitara mechanimu rónicowego jest nastawialna w nastpujcych prypadkach: a) Pry obróbce kół o bach prostych, a take kół limakowych metod posuwu promieniowego na napdany wał gitary mechanimu rónicowego ustawia si amek mechanimu, b) Pry obróbce kół o bach skonych, c) Pry obróbce kół limakowych metod posuwu stycnego według woru: y y K m n p r t m n gdie t K S t m n K krotno ea limakowego, m moduł, S t warto posuwu stycnego mm/min, t prełoenie gitary T. d) Pry obróbce kół o bach prostych metod posuwu prektnego, e) Pry obróbce kół o bach skonych metod posuwu prektnego. Wory te s stosowane dla wyposaenia standardowego. Schemat nastawiania gitary: Rys.10. Schemat nastawiania prekładni gitarowej mechanimu rónicowego Aby dobra właciwie koła mianowe prekładni mechanimu rónicowego, naley spełni nastpujce warunki: m 75 p + r n m + n 166 m + n + p + r 01 p m + n 17

19 Nastawianie gitary posuwów stycnych (T). Słuy do nastawiania posuwu stycnego, prektnego i drobnokrokowego presuwu ea. Nastawienie posuwów stycnych odbywa si pre dobór mianowych kół batych (k, e, o, f) gitary. Zmianowe koła bate ustawia si na osie stałe, a warunek wyboru wyraa si worem: k + e + o + f 90 Pry dobore mianowych kół batych dla gitary T naley korysta tablicy 8.5. Z tablicy bieremy najblis mniejs warto t wynacon oblice. Tabl. 4. oboru kół mianowych gitary T posuwów stycnych t k e o f t k e o f 0, , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , Prełoenie gitary t pry nacinaniu kół limakowych metod posuwu stycnego ustala si według nastpujcego woru: t S S t min min Warto posuwu stycnego dla obróbki dokładnej kół limakowych dobieramy w granicach 0,3 0,4 mm/obr. la prelicenia obrotowej wartoci posuwu stycnego na minutow stosuje si wór: S t min S tmin minutowy posuw stycny mm/min, S to n k e o f K 18

20 S to obrotowy posuw stycny mm/obr, S min posuw osiowy mm/min, n licba obrotów ea, licba bów wyrobu, K krotno ea limakowego, k,e,o,f licba bów mianowych kół batych gitary T. Pry nacinaniu kół limakowych ustawia si suport w połoeniu poiomym tak, eby o ea najdowała si w głównej płascynie nacinania koła (połoenie erowe osi ea). otycy to arówno nacinania limacnic metod promieniow jak i stycn (rys. 11 i 1). W celu ustawienia ea w płascynie nacinanego koła naley: - amocowa na trpieniu otock próbn, - uruchomi obrabiark i ustawi e wiualnie na tej samej wysokoci co otocka próbna, - włcy obroty ea i doprowadi do uyskania ladów obróbki o głbokoci około 0,1 0, mm na otocce próbnej, - w prypadku nierównomiernie rołoonych ladów na cole otocki próbnej, naley skorygowa połoenie ea (w gór lub w dół) popre pokrcenie wałem wchodcym w skład gitary mechanimu rónicowego. Warto presuwu ea odcytywana jest a pomoc cujnika egarowego. odatkowo e powinien by ustawiony na rodku otocki koła limakowego: - w metodie promieniowej e ustawiamy wiualnie na rodku otocki (rys. 1). o tego celu uywamy wałka wchodcego w skład gitary posuwów stycnych (jeden cterech wałków ma akocenie kwadratowe pod kluc). Fre powinien by oddalony o około -3 mm od coła otocki, - w metodie stycnej e ustawiamy tak, aby nakrój stokowy dotykał krawdi otocki koła limakowego (rys. 11). Rys. 11. Schemat ustawienia ea trpieniowego pry nacinaniu kół limakowych posuwem stycnym 19

21 Rys. 1. Schemat ustawienia ea trpieniowego pry nacinaniu kół limakowych posuwem promieniowym 6. Zalecenia dotycce referatu i sprawodania. W referacie naley uwgldni: 1. Sposoby obróbki limacnic.. Predstawi charakterystyk earki obwiedniowej i omówi schemat kinematycny łacuchów potrebnych do wykonania koła limakowego. 3. Predstawi sposób prygotowania earki obwiedniowej do obróbki koła limakowego (oblicenia wykona dla koła podanego pre prowadcego ajcia). Sprawodanie ma awiera: 1. Krótk charakterystyk metod obróbki limacnic.. Oblicenia nastaw earki i parametry obróbki dla wybranego koła. 3. Wnioski i uwagi. LITERATRA 1. Ochedusko K.: Koła bate. Wykonanie i monta. WN-T Feld M.: Podstawy projektowania procesów technologicnych typowych cci masyn. WN-T Feld M.: Technologia budowy masyn. PWN 000, 4. Feld M.: Technologia budowy masyn. PWN 1995, 5. Wrotny L.: Obrabiarki skrawajce do metali. WN-T 1974, 6. Paderewski K.: Vademecum obrabiarek skrawajcych. WN-T 1979, 7. Tymowski J.: Technologia budowy masyn. WN-T 197, 8. okumentacja technicno ruchowa earki obwiedniowej typ 5B310P. 0