Słupskie Prace Geograficzne
|
|
- Andrzej Czajkowski
- 2 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Słupskie Prace Geograficzne Mariusz Ptak Uniwersytet im. Adama Mickiewicza Poznań OCENA MOŻLIWOŚCI ZWIĘKSZENIA ZASOBÓW WODNYCH POLSKI W WYNIKU ODTWORZENIA NIEISTNIEJĄCYCH JEZIOR WYBRANE PRZYKŁADY FEASIBILITY OF INCREASING WATER RESOURCES OF POLAND BY RESTORATION OF EXTINCT LAKES SELECTED EXAMPLES Zarys treści: W Polsce w wyniku przeprowadzonych prac hydrotechnicznych zostały znacznie uszczuplone zasoby hydrosfery. Jednym z elementów, który podlegał wpływowi antropopresji, były jeziora. W pracy przedstawiono wybrane przykłady odtworzenia całkowicie osuszonych jezior, jako możliwości zwiększenia zasobów wodnych. Podczas analizy przeprowadzonej na podstawie materiału kartograficznego stwierdzono, iż łączne zasoby wodne nieistniejących jezior Rzepczyno, Brzeźno oraz Sitkowiec wynoszą ok. 5,8 mln m 3. W świetle powyższych przykładów warto więc przed podjęciem decyzji o rozbudowie obiektów hydrotechnicznych, mających służyć m.in. zwiększaniu retencji, dokonać rozpoznania, czy na danym terenie nie funkcjonowało jezioro i rozważyć możliwość jego ewentualnej renaturyzacji. Słowa kluczowe: jeziora, osuszenia jezior, zasoby wodne Key words: lakes, lake drainage, water resources Wstęp Zasoby wodne Polski należą do jednych z najmniejszych w Europie (Kowalczak i in. 1997). Z tego powodu istotną kwestią jest możliwość zmian elementów bilansu wodnego, tj. na takie, które sprawią, iż nastąpi spowolnienie transformacji opadu w odpływ. Zmiany te więc należy wiązać z możliwością dłuższej retencji wody w zlewni. Te sztuczne działania zmniejszają poniekąd inny przejaw ingerencji człowieka w hydrosferę, tj. skutki prac hydrotechnicznych (największych w XVIII i XIX wieku), które skróciły czas retencjonowania wody w zlewniach, a tym samym miały wpływ 5
2 na zmianę składowych bilansu wodnego. Oczywiście z wielu względów (większa gęstość zaludnienia, rozbudowa sieci osadniczej, zagęszczenie infrastruktury itd.) niemożliwe jest przywrócenie stanu sprzed podjęcia wielkich osuszeń Polski, ale w niektórych rejonach chęć pozbycia się wody za wszelką cenę należy z perspektywy dziesięcioleci uznać za niewłaściwą. Najczęściej osuszanie terenów podmokłych i obniżanie poziomu rzek i jezior warunkowane było pozyskaniem nowych obszarów rolniczych (Hildebrandt-Radke, Przybycin 2011; Jamorska 2013). Uzyskane w ten sposób areały gleb o hydrogenicznej genezie, wskutek zmiany środowiska, w którym występowały, traciły sukcesywnie swoje specyficzne cechy fizykochemiczne. Wiązało się to z dodatkowymi nakładami ponoszonymi na utrzymanie ich wysokich wartości bonitacyjnych. W pracy przedstawiono możliwość zwiększenia zasobów wodnych poprzez renaturyzację trzech nieistniejących jezior zlokalizowanych w rożnych częściach Polski (ryc. 1). Ryc. 1. Lokalizacja nieistniejących jezior (1 jezioro Rzepczyno, 2 jezioro Brzeźno, 3 jezioro Sitkowiec) Fig. 1. Location of extinct lakes (1 Rzepczyno Lake, 2 Brzeźno Lake, 3 Sitkowiec Lake) Źródło: opracowanie własne Metodyka Podstawę analizy stanowiły mapy topograficzne z przełomu wieków XIX i XX (ryc. 2). Widoczne na nich pozostałości po nieistniejących jeziorach były punktem 6
3 wyjścia do bardziej szczegółowej analizy opartej na mapach w skali 1: (druga połowa XX wieku). Powierzchnię oraz objętość analizowanych mis jeziornych określono na podstawie układu poziomic. Znając poziom zalegania zwierciadła wody, możliwa była rekonstrukcja planów batymetrycznych tych jezior, które z kolei posłużyły do oceny zasobów wodnych mogących teoretycznie znajdować się w tych akwenach. W celu obliczenia objętości posłużono się metodą rachunkową metodą Pencka. Objętość jeziora stanowi sumę objętości ostrosłupów ściętych, zamkniętych stożkiem (Bajkiewicz-Grabowska, Magnuszewski 2002). Określenie tego parametru jest pewnym uproszczeniem, nieuwzględniającym np. mikroform den jeziornych, lecz metodyka ta jest powszechnie stosowana i wystarczająca w celu określenia objętości jezior. Obszar po nieistniejących jeziorach oraz zrekonstruowany plan batymetryczny jednego z nich (jezioro Rzepczyno) przedstawiono na ryc. 3, a obecny stan niecki jeziora Sitkowiec na fot. 1. a) 7
4 b) c) Ryc. 2. Tereny po osuszonych jeziorach: a) Rzepczyno, b) Brzeźno, c) Sitkowiec Fig. 2. Lake drainage areas: a) Rzepczyno, b) Brzeźno, c) Sitkowiec Źródło: mapy topograficzne z przełomu wieków XIX i XX 8
5 a) b) Fot. 1. Osuszone jezioro Sitkowiec stan obecny: a) fragment linii brzegowej, b) kanał odwadniający (fot. M. Ptak) Photo 1. Drained Sitkowiec lake current status: a) coastline fragment, b) drainage channel (photo by M. Ptak) 9
6 Ryc. 3. Zrekonstruowany plan batymetryczny jeziora Rzepczyno Fig. 3. Reconstructed bathymetric chart of the Rzepczyno Lake Źródło: opracowanie własne Wyniki i dyskusja Przeprowadzając ewentualne prace hydrotechniczne mające na celu renaturyzację powyższych jezior, można by uzyskać wzrost areału jezior łącznie o ok. 360 ha 10
7 i zasobów wodnych o 5,8 mln m 3. Wybrane parametry poszczególnych jezior zestawiono w tabeli 1. Parametry morfometryczne analizowanych jezior Morphometric data of the studied lakes Tabela 1 Table 1 Jezioro Współrzędne Powierzchnia [ha] Objętość [mln m 3 ] Głębokość średnia [m] Rzędna zw. wody [m n.p.m.] Rzepczyno Brzeźno Sitkowiec N53 41'16" E15 48'17" N53 55'27'' E 20 6'29" N52 15'7" E17 32'6" Źródło: opracowanie własne 38,0 0,8 2,1 95,0 135,0 2,3 1,7 117,5 186,0 2,7 1,4 97,5 W Polsce pierwszy duży zbiornik retencyjny (16,2 mln m 3 ) wybudowano w XIX wieku na Brdzie (zbiornik Mylof), a najwięcej powstało ich w latach 60. i 70. XX wieku (Mikulski 2001). Konieczność poprawy warunków wodnych sprawiła, iż w latach 90. ubiegłego stulecia podjęto na szczeblu ministerialnym (porozumienie pomiędzy Ministerstwem Rolnictwa i Ministerstwem Środowiska) decyzję o wdrożeniu programu małej retencji. I tylko w ciągu kilku pierwszych lat jego funkcjonowania uzyskano wzrost pojemności retencjonowanej wody o 84,7 mln m 3, najwięcej dzięki podpiętrzaniu jezior (39 mln m 3 ), a następnie w zbiornikach retencyjnych (Kowalewski i in. 2002). Dane te pokazują, iż trzon prac mających na celu dłuższe magazynowanie wody koncentruje się na naturalnych jeziorach i sztucznych zbiornikach. Działania zmierzające do zwiększenia retencji wód powierzchniowych w wyniku powyższych posunięć mogą nieść ze sobą pewne zagrożenie. Jak zauważają Koc i in. (2005), zatopienie obszarów może wiązać się m.in. z przejściem do wód biogenów i związków organicznych gleby w ilościach mogących istotnie zakłócić ekosystem jeziora. Ponadto zmianie ulegają warunki erozyjno-akumulacyjne w strefie brzegowej. Jednakże w kontekście poprawy bilansu wodnego kwestia zwiększania pojemności jezior lub tworzenia nowych zbiorników jest niepodważalna. W przypadku obszaru, gdzie notowane są deficyty wodne, a więc na terenie województwa wielkopolskiego, istnieje możliwość realizacji piętrzeń 48 jezior o łącznej powierzchni 3023 ha i pojemności 33,008 mln m 3 (www.wzmiuw.pl z dnia ). Budowa zbiorników zaporowych diametralnie zmienia środowisko przyrodnicze w miejscu dotychczas suchym lub okresowo zalewanej dolinie rzecznej powstaje nagle element, od którego uzależnione są wszystkie inne komponenty 11
8 w jego sąsiedztwie (powstałe najczęściej w wyniku ewolucji). Każdorazowa decyzja o powstaniu takiego obiektu musi więc uwzględniać wiele następstw wynikających z istnienia otwartej powierzchni wody. Skutki te, szczególnie w ujęciu długoterminowym, są często trudne lub wręcz niemożliwe do przewidzenia. Należy także pamiętać o względach ekonomicznych takich inwestycji, np. koszt budowy zbiornika Dominiów, o powierzchni 500 ha, wyniósł 65 mln zł (Stanke, Chabiera 2004). Dlatego też poza budową nowych zbiorników i podpiętrzaniem istniejących jezior należy szukać innych możliwości zwiększania retencji. Jak już wspomniano powyżej, prace melioracyjne przeprowadzone na obszarze Polski dotyczyły wszystkich elementów hydrosfery, a jednym z nich były jeziora. W związku z nimi odnotowano zarówno obniżenia poziomu wody w danym akwenie, jak i całkowite osuszenia jezior (Babiński 1988; Kaniecki 1997a, b; Superson, Szwajgier 2003; Konatowska, Rutkowski 2008; Choiński i in. 2012; Kaniecki 2013; Ptak i in. 2013). Biorąc pod uwagę wyżej przedstawione fakty, interesująca wydaje się możliwość przywrócenia do stanu pierwotnego jezior, które zostały zlikwidowane na przestrzeni ostatnich kilkuset lat. Przykładem powrotu jeziora do postaci sprzed osuszeń może być akwen w sąsiedztwie Kłępoczewa (ryc. 4) o powierzchni 41,9 ha. Ryc. 4. Przykład renaturyzacji osuszonego jeziora okolice Kłępoczewa Fig. 4. Example of drained lake restoration Kłępoczew area Źródło: na podstawie map topograficznych z przełomu wieków XIX i XX Powyższa sytuacja nie jest odosobniona, a inny przypadek stanowi np. Rozlewisko Morąskie wypełniające misę osuszonego niegdyś Jeziora Morąskiego (Choiński i in. 2012). 12
9 Wnioski Uzyskane wyniki są zachęcające do dalszych analiz tego typu w świetle planowania budowy sztucznych obiektów mających magazynować wodę. Ważna staje się w tym momencie kwestia rozpoznania terenowego i inwentaryzacja jezior, które w wyniku ingerencji człowieka przestały istnieć. Jak pokazują wybrane przykłady z różnych części kraju, prace osuszeniowe były wykonywane w obrębie wszystkich trzech głównych pojezierzy. Tańsze i bezpieczniejsze dla środowiska jest przywrócenie elementów (naturalnych jezior) już niegdyś w nim istniejących niż tworzenie nowych jak już wcześniej wspomniano trudnych do przewidzenia w dalszej perspektywie skutków takich decyzji. Ponadto działania takie mogą przynieść wymierne korzyści ekonomiczne. Koc i in. (2005) podkreślają, iż przedsięwzięcie związane z regeneracją naturalnych zbiorników wodnych powinny być zsynchronizowane z potrzebami gospodarstw rolnych i agroturystycznych (produkcja energii elektrycznej, rybactwo jeziorowe, poprawa jakości krajobrazu na potrzeby rekreacyjno-wypoczynkowe itd.). W tym świetle warta rozpatrzenia jest sytuacja, czy więcej korzyści przyniesie sezonowe gospodarowanie na często niskourodzajnych terenach zielonych, czy na przykład całoroczne funkcjonowanie pensjonatu nad jeziorem? Pewne obawy można wiązać z jakością wód w takich odrodzonych jeziorach. Jednak, jak pokazuje jedna z nielicznych prac poruszających tę tematykę (Sobczyńska-Wójcik 2009), jezioro Nowe Włóki po 25 latach jego funkcjonowania jest stabilnym ekosystemem, którego wody należą do II/III klasy czystości. Jak podkreśla dalej ta sama autorka, odtwarzanie tego jeziora było racjonalne i może przyczyniać się do poprawy zasobów wodnych kraju. Literatura Babiński Z., 1988, Wpływ melioracji na zmiany zwierciadła i powierzchni wody jeziora Pniewite. W: Naturalne i antropogeniczne przemiany jezior i mokradeł w Polsce, red. Z. Churski, Toruń Bajkiewicz-Grabowska E., Magnuszewski A., 2002, Przewodnik do ćwiczeń z hydrologii ogólnej, Warszawa Choiński A., Ptak M., Strzelczak A., 2012, Examples of lake disappearance as an effect of reclamation works in Poland, Limnological Review, 4, s Hildebrandt-Radke I., Przybycin J., 2011, Zmiany sieci hydrograficznej i zalesienia a melioracje regionu środkowej Obry (centralna Wielkopolska) w świetle danych historycznych i materiału kartograficznego, Przegląd Geograficzny, 83, 3, s Jamorska I., 2013, Zmiany zasobów wodnych w zlewni górnej Noteci wywołane działaniami antropogenicznymi w XIX i XX wieku, Gospodarka Wodna, 3, s Kaniecki A., 1997a, The influence of anthropopressure on water relations in the Wielkopolska Lowland, Geographia Polonicca, Vol. 68, s Kaniecki A., 1997b, Wpływ XIX-wiecznych melioracji na zmiany poziomu wód. W: Wpływ antropopresji na jeziora, red. A. Choiński, Poznań-Bydgoszcz, s Kaniecki A., 2013, Zanikłe jeziora Pojezierza Poznańskiego, Badania Fizjograficzne, R. IV (A63), s
10 Kowalewski Z., Mioduszewski W., Bury C., 2002, Stan realizacji programów rozwoju małej retencji, Gospodarka Wodna, 12, s Koc J., Nowicki Z., Sidoruk M., 2005, Problemy renaturyzacji jezior na przykładzie jeziora Ardung w zlewni Łyny, Inżynieria Ekologiczna, 13, s Konatowska M., Rutkowski P., 2008, Zmiany powierzchni i poziomu lustra wody jeziora Kamieńsko (Nadleśnictwo Doświadczalne Zielonka) na przestrzeni ostatnich 150 lat, Studia i Materiały Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej, R. 10, 2 (18), s Kowalczak P., Farat R., Kepińska-Kasprzak M., Kuźnicka M., Mager P., 1997, Hierarchia potrzeb obszarowych małej retencji, Warszawa Mikulski Z., 2001, Wzrost retencji zbiornikowej w Polsce, Gospodarka Wodna, 3, s Ptak M., Choiński A., Strzelczak A., Targosz A., 2013, Disappearance of lake Jelenino since the end of XVIII century as an effect of anthropogenic transformations of natural environment, Polish Journal of Environmental Studies, Vol. 22, 1, s Stanke E., Chabiera M., Zbiornik wodny Domaniów na rzece Radomce likwidacja deficytów wody w rolnictwie, Wiad. Mel. i Łąk., 2, s Sobczyńska-Wójcik K., 2009, Jakość wód odtworzonego zbiornika Nowe Włóki jako wskaźnik skuteczności tego zabiegu, Proceedings of ECOpole, 3, 2, s Superson J., Szwajgier W., 2003, Natural and anthropogenicconditioning of the changes of the shoreline of Brudno, Brudziec and Płotycze lakes (the Łęczna Włodawa Lake District), Limnological Review, 3, s z dnia Summary As a result of extensive hydroengineering projects, water resources in Poland have been significantly depleted. Lakes have been one of the elements subject to this kind of anthropopression. The paper presents selected examples of restoring fully drained lakes in order to illustrate how the country s water resources can be increased. An analysis of cartographic materials showed that the combined water resources of extinct lakes of Rzepczyno, Brzeźno and Sitkowiec amount to 5.8 million cu.m. It is important to bear such examples in mind when considering possible investments in hydroengineering facilities aimed for instance at improving water retention. If a lake once existed in the area in question, its restoration should be considered as an alternative solution. 14
MIKRORETENCJA JAKO ELEMENT OBIEGU WODY W ROLNICTWIE, SADOWNICTWIE I HODOWLI
MIKRORETENCJA JAKO ELEMENT OBIEGU WODY W ROLNICTWIE, SADOWNICTWIE I HODOWLI Waldemar Mioduszewski Instytut Technologiczno-Przyrodniczy 1 października 2015 r. ZAKRES WYSTĄPIENIA 1. Wprowadzenie nowe wyzwania
MARIUSZ PTAK * WPŁYW ANTROPOPRESJI NA ZMIENNOŚĆ STANÓW WODY JEZIORA WIERZCHOWO W LATACH WSTĘP
UNIWERSYTET ZIELONOGÓRSKI ZESZYTY NAUKOWE NR 159 Nr 39 INŻYNIERIA ŚRODOWISKA 2015 MARIUSZ PTAK * WPŁYW ANTROPOPRESJI NA ZMIENNOŚĆ STANÓW WODY JEZIORA WIERZCHOWO W LATACH 1976-2009 S t r e s z c z e n i
Rola jezior w kształtowaniu zasilania i drenażu wód podziemnych na Pojezierzu Gnieźnieńskim w warunkach naturalnych i antroporesji hydrodynamicznej
Bogumił Nowak Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu / Instytut Geologii Stypendysta projektu pt. Wsparcie stypendialne dla doktorantów na kierunkach uznanych za strategiczne z punktu widzenia rozwoju
Program Ochrony Jezior Polski Północnej. Siła k/olsztyna, 6 listopada 2013r. WIELKOPOLSKA. Hanna Grunt, Prezes WFOŚiGW w Poznaniu
Program Ochrony Jezior Polski Północnej Siła k/olsztyna, 6 listopada 2013r. WIELKOPOLSKA Hanna Grunt, Prezes WFOŚiGW w Poznaniu Wielkopolska [1] WOJEWÓDZTWO WIELKOPOLSKIE KRÓTKA CHARAKTERYSTYKA (ŹRÓDŁO:
ZABUDOWA HYDROTECHNICZNA DORZECZA PROSNY
Zdzisław Jan Małecki, Mariusz Ptak ZABUDOWA HYDROTECHNICZNA DORZECZA PROSNY Streszczenie: W pracy dokonano inwentaryzacji elementów zabudowy hydrotechnicznej w dorzeczu Prosny. W oparciu o Mapy Hydrograficzne
MAŁA RETENCJA EWOLUCJA IDEI
MAŁA RETENCJA EWOLUCJA IDEI Waldemar Mioduszewski Instytut Technologiczno-Przyrodniczy, Falenty e-mail: w.mioduszewski@itp.edu.pl PLAN WYSTĄPIENIA 1. Wprowadzenie 2. Co to jest mała retencja? 3. Ewolucja
NAJnowSze Sondowania wybranych Jezior
BADANIA FIZJOGRAFICZNE R. V SERIA A GEOGRAFIA FIZYCZNA (A65) str. 055 063 DOI 10.14746/bfg.2014.5.4 NAJnowSze Sondowania wybranych Jezior pojezierza wielkopolsko-kujawskiego NAJNOWSZE SONDOWANIA WYBRANYCH
charakterystyka uzyskiwanych kosztów i korzyści przyrodniczych i/lub społeczno-gospodarczych
Tab. 3. Katalog alernatyw funkcjonalnych Zał. nr 3 identyfikacja sposobów użytkowania wód identyfikacja alternatyw funkcjonalnych przyczyny niemożliwości osiągnięcia DSE w zakresie hydromorfologii (istniejące
Opracowanie koncepcji budowy suchego zbiornika
Opracowanie koncepcji budowy suchego zbiornika Temat + materiały pomocnicze (opis projektu, tabele współczynników) są dostępne na stronie: http://ziw.sggw.pl/dydaktyka/ Zbigniew Popek/Ochrona przed powodzią
Katedra Inżynierii Ochrony Wód Wydział Nauk o Środowisku. Uwarunkowania rekultywacji Jeziora Wolsztyńskiego
Katedra Inżynierii Ochrony Wód Wydział Nauk o Środowisku Uwarunkowania rekultywacji Jeziora Wolsztyńskiego Plan batymetryczny Jeziora Wolsztyńskiego Zlewnia Jeziora Wolsztyńskiego powierzchnia 193,5 km
Program Mikroretencji
Program Mikroretencji 1 Klimatyczny Bilans Wodny - 2015; okres 1.VI-31.VIII. 2 Dawne mapy pokazują nam dobitnie jak wiele obiektów mikroretencji utraciliśmy na przestrzeni ostatnich lat. Na zdjęciu mapa
Jeziora w województwie podlaskim - stan aktualny - zagrożenia
Jeziora w województwie podlaskim - stan aktualny - zagrożenia ul. Św. Roch 5 15-879 Białystok; tel.: (85) 74 60 241 fax: (85) 74 60 166 www.wfosigw.bialystok.pl Ogólna charakterystyka Powierzchnia: 20
Wyzwania dla Podlasia Zielonej Krainy
Wyzwania dla Podlasia Zielonej Krainy Przemysław Nawrocki Projekt współfinansowany przez Szwajcarię w ramach SZWAJCARSKIEGO PROGRAMU WSPÓŁPRACY Z NOWYMI KRAJAMI CZŁONKOWSKIMI UNII EUROPEJSKIEJ 1 Województwo
ZASTOSOWANIE WSKAŹNIKÓW PRZYDATNOŚCI REKREACYJNEJ JEZIOR W OCENIE ICH STANU EKOLOGICZNEGO
ZASTOSOWANIE WSKAŹNIKÓW PRZYDATNOŚCI REKREACYJNEJ JEZIOR W OCENIE ICH STANU EKOLOGICZNEGO dr inŝ. Andrzej Skrzypczak prof. dr hab. Andrzej Mamcarz Katedra Rybactwa Jeziorowego i Rzecznego, Wydział Ochrony
WIELKI PROJEKT MAŁEJ RETENCJI W LASACH PAŃSTWOWYCH
WIELKI PROJEKT MAŁEJ RETENCJI W LASACH PAŃSTWOWYCH Łukasz Przybyłek, Marek Goździk Abstrakt Artykuł przedstawia cele, zakres oraz założenia realizacji dwóch kompleksowych projektów małej retencji w ekosystemach
Lasy Państwowe partnerem dla Aglomeracji Opolskiej. Opole 28.03.2014 r.
Lasy Państwowe partnerem dla Aglomeracji Opolskiej Opole 28.03.2014 r. Cele prezentacji 1. Znaczenie lasów dla prawidłowego gospodarowania wodami 2. Możliwości minimalizowania zagrożeń od powodzi oraz
Zintegrowane zarządzanie zasobami wodnymi w Metropolii Poznań
Zintegrowane zarządzanie zasobami wodnymi w Metropolii Poznań Prof. UAM dr hab. Renata Graf Zakład Hydrologii I Gospodarki Wodnej, Instytut Geografii Fizycznej I Kształtowania Środowiska Przyrodniczego,
ADMINISTRACJA OCHRONY PRZYRODY WOBEC ZMIAN KLIMATU - kierunki działań
ADMINISTRACJA OCHRONY PRZYRODY WOBEC ZMIAN KLIMATU - kierunki działań Prof. dr hab. Andrzej Mizgajski Seminarium w MŚ, Warszawa, 25.11.2010 r. Cel referatu Wprowadzenie do dyskusji na temat działań (prawnych,
ZANIKANIE JEZIOR W WIELKOPOLSCE NA TLE POLSKI
ROCZNIKI GLEBOZNAWCZE TOM LIX NR 2 WARSZAWA 2008: 25-31 ADAM CHOIŃSKI, MARIUSZ PTAK ZANIKANIE JEZIOR W WIELKOPOLSCE NA TLE POLSKI THE WIELKOPOLSKA LAKES SHRINKAGE AGAINST THE BACKGROUND OF POLAND Zakład
ZAŁĄCZNIK 5 Obszary chronione na obszarze objętym Programem Żuławskim a plany ochronne
ZAŁĄCZNIK 5 Obszary chronione na obszarze objętym Programem Żuławskim a plany ochronne Forma Ptasi Raj Mewia Łacha Ujście Nogatu Zatoka Elbląska Jezioro Druzno W trakcie opracowania - X/XI 2009 W trakcie
Wielkopolski Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych w Poznaniu. Realizacja programu małej retencji wodnej w woj. wielkopolskim
Wielkopolski Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych w Poznaniu Realizacja programu małej retencji wodnej w woj. wielkopolskim (w latach 2000-2012) Poznań, 14 maja 2013r. GOSPODAROWANIE WODĄ W WIELKOPOLSCE
INFORMACJE WPŁYWAJĄCE NA DECYZJĘ O ZAKUPIE ŚRODKÓW TECHNICZNYCH W GOSPODARSTWACH ROLNICZYCH MAŁOPOLSKI
Inżynieria Rolnicza 1(119)/2010 INFORMACJE WPŁYWAJĄCE NA DECYZJĘ O ZAKUPIE ŚRODKÓW TECHNICZNYCH W GOSPODARSTWACH ROLNICZYCH MAŁOPOLSKI Michał Cupiał, Anna Szeląg-Sikora Instytut Inżynierii Rolniczej i
Na p Na ocząt ą e t k
Program Ochrony Jezior Polski Północnej prezentacja nowego programu Krzysztof Mączkowski Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Poznaniu Na początek Woda jest jednym z komponentów
ZMIANY POWIERZCHNI I BATYMETRII WYBRANYCH JEZIOR POJEZIERZA POMORSKIEGO. Mariusz Ptak
Prace Geograficzne, zeszyt 133 Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej UJ Kraków 2013, 61 76 doi : 10.4467/20833113PG.13.011.1101 ZMIANY POWIERZCHNI I BATYMETRII WYBRANYCH JEZIOR POJEZIERZA POMORSKIEGO
EGZAMIN MATURALNY 2011 GEOGRAFIA
Centralna Komisja Egzaminacyjna w Warszawie EGZAMIN MATURALNY 2011 GEOGRAFIA POZIOM PODSTAWOWY MAJ 2011 2 Egzamin maturalny z geografii poziom podstawowy Zadanie 1. (0 1) Obszar standardów Opis wymagań
Jak osiągnąć korzyści z ochrony przyrody dla rozwoju obszarów i społeczności lokalnych? Praktyczne przykłady działań Klubu Przyrodników
Jak osiągnąć korzyści z ochrony przyrody dla rozwoju obszarów i społeczności lokalnych? Praktyczne przykłady działań Klubu Przyrodników Klub Przyrodników ul. 1 Maja 22, 66-200 Świebodzin tel/fax 683838236,
PROBLEMY GOSPODAROWANIA WODĄ W ROLNICTWIE WIELKOPOLSKI
WODA-ŚRODOWISKO-OBSZARY WIEJSKIE 2004: t. 4 z. 2a (11) WATER-ENVIRONMENT-RURAL AREAS s. 25 38 www.imuz.edu.pl Instytut Melioracji i Użytków Zielonych w Falentach, 2004 PROBLEMY GOSPODAROWANIA WODĄ W ROLNICTWIE
Ochrona przyrody a melioracje
Ochrona przyrody a melioracje Wiesław Dembek Gospodarowanie zasobami wodnymi w rolnictwie 27 X 2011 www.sp162krakow.republika.pl Paradygmaty ochrony przyrody Czym się zajmuje ochrona przyrody? gatunkami,
Przykładowe działania związane z ochroną jezior
Przykładowe działania związane z ochroną jezior Olsztyn 6 listopada 2013 Dr hab. inż. Julita Dunalska, prof. UWM Katedra Inżynierii Ochrony Wód Wydział Nauk o Środowisku Uniwersytet Warmińsko-Mazurski
KARTA REJESTRACYJNA OSUWISKA wg załącznika nr 2 do Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 20 czerwca 2007 r. (Dz. U. z 2007 r. Nr 121, poz.
KARTA REJESTRACYJNA OSUWISKA wg załącznika nr 2 do Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 20 czerwca 2007 r. (Dz. U. z 2007 r. Nr 121, poz. 840) 1. Numer ewidencyjny: Numer roboczy osuwiska 04-14 -
SYSTEMY MELIORACYJNE A WDRAŻANIE DYREKTYW UNIJNYCH
Polski Komitet GLOBALNEGO PARTNERSTWA DLA WODY Walne Zgromadzenie 29 marzec 2011 r. SYSTEMY MELIORACYJNE A WDRAŻANIE DYREKTYW UNIJNYCH Edward Pierzgalski Katedra Kształtowania Środowiska SGGW PLAN PREZENTACJI
Metodyka przygotowania Programu Bezpieczeństwa Powodziowego w Regionie Wodnym Wisły Środkowej
Metodyka przygotowania Programu Bezpieczeństwa Powodziowego w Regionie Wodnym Wisły Środkowej prof. dr hab. inż. Jan Żelazo Analiza wielokryterialna możliwości realizacji obiektów małej retencji w Regionie
Mapa działań technicznych i nietechnicznych (Narzędzie nr 8)
Mapa działań technicznych i nietechnicznych (Narzędzie nr 8) Praca koncentrowała się na opracowaniu i przedstawieniu kompleksu działań technicznych i nietechnicznych (przyrodniczych), których wykonanie
Zał. 7.2 Karty rejestracyjne osuwisk i terenów zagrożonych ruchami masowymi ziemi w rejonie projektowanej inwestycji
Zał. 7.2 Karty rejestracyjne osuwisk i terenów zagrożonych ruchami masowymi ziemi w rejo projektowanej inwestycji KARTA REJESTRACYJNA TERENU ZAGROŻONEGO RUCHAMI MASOWYMI 1. Numer identyfikacyjny: 0 0 2
Wstęp. Rozwój obszarów wiejskich w Bawarii kompetencje. Dr inż. Barbara Prus Prof. dr hab. inż. Krzysztof Gawroński
Rola planowania przestrzennego w zabezpieczeniu wymagań ochrony środowiska, gospodarowania wodami oraz ochrony gruntów rolnych i leśnych na przykładzie kompleksowego postępowania Środkowy bieg rzeki Rezat
Porozmawiajmy o stawach. Dorota Pietraszek Kryjak Mirosław Kuczyński Polska Akademia Nauk Zakład Doświadczalny Gospodarki Stawowej
Porozmawiajmy o stawach Dorota Pietraszek Kryjak Mirosław Kuczyński Polska Akademia Nauk Zakład Doświadczalny Gospodarki Stawowej Zasoby wodne w Europie Powierzchnia ogroblowana - około 70 000 ha Powierzchnia
Monika Ciak-Ozimek. Mapy zagrożenia powodziowego i mapy ryzyka powodziowego stan obecny i wdrażanie
Monika Ciak-Ozimek Mapy zagrożenia powodziowego i mapy ryzyka powodziowego stan obecny i wdrażanie Informatyczny System Osłony Kraju przed nadzwyczajnymi zagrożeniami Projekt ISOK jest realizowany w ramach
KANCELARIA SEJMU BIURO STUDIÓW I EKSPERTYZ. Wybrane zagadnienia i metody ochrony zasobów wodnych w Polsce. Informacja. Nr 9
KANCELARIA SEJMU BIURO STUDIÓW I EKSPERTYZ Wybrane zagadnienia i metody ochrony zasobów wodnych w Polsce Grudzień 1991 Elżbieta Berkowska Informacja Nr 9 - 1 - Rozwój przemysłu, intensyfikacja rolnictwa
Monitoringu krajobrazu prace realizowane w roku 2013
Monitoringu krajobrazu prace realizowane w roku 2013 Marek Rycharski, Zuzanna Oświecimska-Piasko Instytut Technologiczno-Przyrodniczy www.itep.edu.pl PLAN 1. Krajobraz obszarów wiejskich 2. Założenia ogólne
Zbiornik retencyjny na rzece Dzierżęcince
Zbiornik retencyjny na rzece Dzierżęcince Z ad an i e d of i n ans ow an e z e ś r od k ów W oj ew ód z k i eg o F u nd us zu O c hr on y Śr od o w is k a i G os p od ar k i W odn ej w S zc z ec i ni e
Aktualizacja Programu wodno-środowiskowego kraju i Planów gospodarowania wodami na obszarach dorzeczy
Aktualizacja Programu wodno-środowiskowego kraju i Planów gospodarowania wodami na obszarach dorzeczy Projekt aktualizacji Programu wodno-środowiskowego kraju (apwśk) programy działań (RW Środkowej Odry,
ZAPROSZENIE. Inwentaryzacje przyrodnicze w warunkach zimowych
ZAPROSZENIE Kurs naukowo-szkoleniowy z cyklu: Ocena stanu środowiska na obszarach NATURA 2000 Kurs I: Inwentaryzacje przyrodnicze w warunkach zimowych komunikat nr 1 Poznań, 2 4 luty 2011 r. Szanowni Państwo!
ROLA URZĄDZEŃ MELIORACJI SZCZEGÓŁOWYCH W ROLNICTWIE I ŚRODOWISKU PRZYRODNICZYM
prof. dr hab. inż. Krzysztof Ostrowski ROLA URZĄDZEŃ MELIORACJI SZCZEGÓŁOWYCH W ROLNICTWIE I ŚRODOWISKU PRZYRODNICZYM 1. WSTĘP 2. ZAKRES POTRZEB I EFEKTY MELIORACJI W POLSCE 3. ZNACZENIE WODY W GLEBIE
Projekt Planu przeciwdziałania skutkom suszy w regionie wodnym Czarnej Orawy
REGIONALNY ZARZĄD GOSPODARKI WODNEJ W KRAKOWIE UL. MARSZAŁKA JÓZEFA PIŁSUDSKIEGO 22 31-109 KRAKÓW Temat: OPRACOWANIE PLANÓW PRZECIWDZIAŁANIA SKUTKOM SUSZY W REGIONACH WODNYCH W OBSZARZE DZIAŁANIA RZGW
Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Warszawie
w Warszawie Program prac związanych z opracowaniem planów przeciwdziałania skutkom suszy w regionie wodnym Łyny i Węgorapy zgodnie z art. 88s ust. 3 pkt. 1 ustawy Prawo wodne. Zakres planowania w gospodarowaniu
UWARUNKOWANIA EKONOMICZNE I ŚRODOWISKOWE ROZWOJU ŚRÓDLĄDOWEJ GOSPODARKI RYBACKIEJ I AKWAKULTURY W POLSCE
UWARUNKOWANIA EKONOMICZNE I ŚRODOWISKOWE ROZWOJU ŚRÓDLĄDOWEJ GOSPODARKI RYBACKIEJ I AKWAKULTURY W POLSCE Arkadiusz Wołos, Andrzej Lirski, Tomasz Czerwiński Instytut Rybactwa Śródlądowego im. Stanisława
Waldemar Mioduszewski ITP Falenty POWODZIE I SUSZE WYSTĘPOWANIE, SKUTKI, ZAPOBIEGANIE
Waldemar Mioduszewski ITP Falenty POWODZIE I SUSZE WYSTĘPOWANIE, SKUTKI, ZAPOBIEGANIE Nie starczy ust do wymówienia przelotnych imion twych, wodo. Wisława Szymborska Stawku posypać i nowy gdzie możesz,
NATURA 2000. przyciąga pieniądze - doświadczenia Polski
NATURA 2000 przyciąga pieniądze - doświadczenia Polski Agnieszka Rusinowicz Wydział ds. Projektów UE Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) Finansowanie N2000 w Polsce Fundusze
Plan referatu. województwa śląskiego
Działania ania zwiększaj kszające retencję wodną w zlewni dr inż. Ewa Owczarek-Nowak Wydział Terenów Wiejskich Urzędu Marszałkowskiego Województwa Śląskiego Plan referatu 1. Co to jest retencja wody i
Rok akademicki: 2013/2014 Kod: GBG-1-309-s Punkty ECTS: 3. Poziom studiów: Studia I stopnia Forma i tryb studiów: -
Nazwa modułu: Hydraulika i hydrologia Rok akademicki: 2013/2014 Kod: GBG-1-309-s Punkty ECTS: 3 Wydział: Górnictwa i Geoinżynierii Kierunek: Budownictwo Specjalność: - Poziom studiów: Studia I stopnia
Hanna Soszka Agnieszka Kolada Małgorzata Gołub Dorota Cydzik
Ramowa Dyrektywa Wodna w Polsce typologia jezior, ustalanie warunków referencyjnych, metody oceny i klasyfikacji wód na podstawie elementów biologicznych Hanna Soszka Agnieszka Kolada Małgorzata Gołub
Rok akademicki: 2012/2013 Kod: GBG-1-707-n Punkty ECTS: 3. Poziom studiów: Studia I stopnia Forma i tryb studiów: -
Nazwa modułu: Hydraulika i hydrologia Rok akademicki: 2012/2013 Kod: GBG-1-707-n Punkty ECTS: 3 Wydział: Górnictwa i Geoinżynierii Kierunek: Budownictwo Specjalność: - Poziom studiów: Studia I stopnia
ANTROPOGENICZNE I NATURALNE UWARUNKOWANIA ZANIKU JEZIOR NA POJEZIERZU WIELKOPOLSKO-KUJAWSKIM
ROCZNIKI GLEBOZNAWCZE TOM LXII NR 2 WARSZAWA 2011: 283-294 WŁODZIMIERZ MARSZELEWSKI1, MARIUSZ PTAK2, RAJMUND SKOWRON1 ANTROPOGENICZNE I NATURALNE UWARUNKOWANIA ZANIKU JEZIOR NA POJEZIERZU WIELKOPOLSKO-KUJAWSKIM
Rok akademicki: 2015/2016 Kod: DIS-1-704-n Punkty ECTS: 2. Poziom studiów: Studia I stopnia Forma i tryb studiów: -
Nazwa modułu: Gospodarka terenami rolnymi Rok akademicki: 2015/2016 Kod: DIS-1-704-n Punkty ECTS: 2 Wydział: Geodezji Górniczej i Inżynierii Środowiska Kierunek: Inżynieria Środowiska Specjalność: - Poziom
Racjonalna gospodarka wodami opadowymi i powierzchniowymi na terenie miasta Podkowa Leśna
Racjonalna gospodarka wodami opadowymi i powierzchniowymi na terenie miasta Podkowa Leśna uwzględniająca zlewnie rzek i cieków przepływających przez Trójmiasto Ogrodów i część gminy Nadarzyn Artur Tusiński
Warta. Problemy gospodarki wodnej
Warta Problemy gospodarki wodnej Region wodny Warty Powierzchnia : 54,5 tys. km (ok. 17,4% obszaru Polski) Położenie : długość geograficzna: 14 32 25 E; 19 42 56 E szerokość geograficzna: 50 28 34 N;
Kształtowanie krajobrazu dla przyrody i rozwoju regionalnego: Możliwości zielonej infrastruktury
Kształtowanie krajobrazu dla przyrody i rozwoju regionalnego: Możliwości zielonej infrastruktury Warsztaty 4-5 listopada 2014, Biebrzański Park Narodowy Małgorzata Siuta, CEEweb for Biodiversity Plan warsztatów
Długoterminowe procesy zarastania oraz stan jakości wód jezior Słowińskiego Parku Narodowego na podstawie badań teledetekcyjnych
Długoterminowe procesy zarastania oraz stan jakości wód jezior Słowińskiego Parku Narodowego na podstawie badań teledetekcyjnych Maciej Gąbka Andrzej Rybak, Dominik Kopeć, Mariusz Ptak, Jan Niedzielko,
7. ZARZĄDZANIE I MONITORING REALIZACJI PROGRAMU. 7.1. Zarządzanie programem ochrony środowiska
7. ZARZĄDZANIE I MONITORING REALIZACJI PROGRAMU 7.1. Zarządzanie programem ochrony środowiska Podstawową zasadą realizacji Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Pińczowskiego powinna być zasada wykonywania
DOKUMENTACJA HYDROLOGICZNA
Dokumentacja hydrologiczna rowu K-7 km 0+523 1 DOKUMENTACJA HYDROLOGICZNA RZEKA: Rów K-7 km 0+523 (lewobrzeżny dopływ Potoku Kościelna km 4+225) RYCYPIENT: Rzeka Odra km 201+500 Zlewnia podobna (analog):
NAKŁADY NA ŚRODKI TRWAŁE W WOJEWÓDZTWIE ŚWIĘTOKRZYSKIM W 2010 R.
NAKŁADY NA ŚRODKI TRWAŁE W WOJEWÓDZTWIE ŚWIĘTOKRZYSKIM W 2010 R. Nakłady inwestycyjne a) są to nakłady finansowe lub rzeczowe, których celem jest stworzenie nowych środków trwałych lub ulepszenie (przebudowa,
Mo liwoœci rozwoju podziemnych magazynów gazu w Polsce
POLITYKA ENERGETYCZNA Tom 11 Zeszyt 2 2008 PL ISSN 1429-6675 Bogdan FILAR*, Tadeusz KWILOSZ** Mo liwoœci rozwoju podziemnych magazynów gazu w Polsce STRESZCZENIE. Artyku³ przedstawia przyczyny wzrostu
Zmiany misy jeziora Bobięcińskiego Wielkiego z wykorzystaniem narzędzi GIS. Changes of the Bobięcińskie Wielkie Lake basin using GIS tools
Współczesne problemy i kierunki badawcze w geografii tom 3 Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej UJ Kraków 2015, 197 206 Zmiany misy jeziora Bobięcińskiego Wielkiego z wykorzystaniem narzędzi GIS
Ochrona przeciwpowodziowa cennych dolin rzecznych delta śródlądowa rzeki Nidy
Katedra Inżynierii Wodnej Akademia Rolnicza w Krakowie Ochrona przeciwpowodziowa cennych dolin rzecznych delta śródlądowa rzeki Nidy Andrzej Strużyński, Wojciech Bartnik Wstęp Długość rzeki Nidy - 151.2
KRAJOWE FORUM WODNE Warszawa, 15-16.11.2010 r.
KRAJOWE FORUM WODNE Warszawa, 15-16.11.2010 r. Podsumowanie dyskusji panelowej: Planowanie przestrzenne w kontekście ochrony przeciwpowodziowej Moderator: Paneliści: dr hab. inż. Zbigniew Popek, prof.
Wymagania edukacyjne z geografii dla uczniów klasy III I semestr podręcznik Planeta Nowa 3
Wymagania edukacyjne z geografii dla uczniów klasy III I semestr podręcznik Planeta Nowa 3 Na ocenę dostateczną uczeń powinien opanować następujące zagadnienia z działów: 1. Środowisko przyrodnicze Polski
Susza z 2015 r. ocena zjawiska i jego skutków. Jak przeciwdziałać skutkom suszy? Warszawa, 24 lutego 2016 r.
Susza z 2015 r. ocena zjawiska i jego skutków. Jak przeciwdziałać skutkom suszy? Warszawa, 24 lutego 2016 r. Małe elektrownie wodne jako element tworzenia małej retencji i zapobiegania skutkom suszy Ewa
WYDZIAŁ OCEANOGRAFII I GEOGRAFII PROGRAM PRAKTYK
praktyki Wydział Oceanografii i Geografii Uniwersytet Gdański WYDZIAŁ OCEANOGRAFII I GEOGRAFII PROGRAM PRAKTYK GEOGRAFIA I GOSPODARKA GEOGRAFIA PRZESTRZENNA Praktyki zawodowe realizowane są w wymiarze
WYPOSAŻENIE TECHNICZNE WYBRANYCH GOSPODARSTW ROLNYCH KORZYSTAJĄCYCH Z FUNDUSZY UNII EUROPEJSKIEJ
Inżynieria Rolnicza 1(126)/2011 WYPOSAŻENIE TECHNICZNE WYBRANYCH GOSPODARSTW ROLNYCH KORZYSTAJĄCYCH Z FUNDUSZY UNII EUROPEJSKIEJ Zbigniew Wasąg Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Oddział w Biłgoraju Streszczenie.
CZĘŚĆ OPISOWA CZĘŚĆ ZESTAWIENIOWA SPIS TREŚCI I. REGION WODNY ŚRODKOWEJ ODRY II. REGION WODNY WARTY
SPIS TREŚCI 1 CZĘŚĆ OPISOWA 1. Wstęp...str.3 1.1. Podstawa opracowania...str.3 1.2. Cel i zakres opracowania...str.3 1.3. Ogólna charakterystyka hydrograficzna województwa lubuskiego...str.4 1.4. Materiały
The use of aerial pictures in nature monitoring
ROCZNIKI BIESZCZADZKIE 18 (2010), str. 403 408 Marcin Czerny Received: 5.05.2010 KRAMEKO sp. z o.o. Reviewed: 30.07.2010 30-023 Kraków, ul. Mazowiecka 108 m.czerny@krameko.com.pl WYKORZYSTANIE ZDJĘĆ LOTNICZYCH
PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA WRAZ Z PLANEM GOSPODARKI ODPADAMI GMINY MICHAŁOWICE
Załącznik do Uchwały Rady Gminy nr XXII/170/2004, z dnia 24.06.2004 r. Gmina Michałowice PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA WRAZ Z PLANEM GOSPODARKI ODPADAMI GMINY MICHAŁOWICE PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY
UNIWERSYTET IM. ADAMA MICKIEWICZA W POZNANIU
UNIWERSYTET IM. ADAMA MICKIEWICZA W POZNANIU Zamiejscowy Ośrodek Dydaktyczny w Pile PASJA TO NIEUSTAJĄCE POSZUKIWANIE. STUDIUJ Z NAMI I UCZYŃ Z NIEJ SPOSÓB NA ŻYCIE. O OŚRODKU UAM W PILE Ośrodek UAM w
Lista pytań ogólnych na egzamin inżynierski
Lista pytań ogólnych na egzamin inżynierski numer Pytanie 1 Trzy podstawowe rodzaje przestrzeni, podstawowe cechy przestrzeni 2 Funkcje zagospodarowania przestrzeni i zależność między nimi 3 Przestrzenne
Ekosystemy wodne SYLABUS A. Informacje ogólne
Elementy sylabusu Nazwa jednostki prowadzącej kierunek studiów Poziom kształcenia Profil studiów Forma studiów Rodzaj Rok studiów /semestr Wymagania wstępne Liczba godzin zajęć dydaktycznych z podziałem
A. Zawartość planu ochrony dla parku narodowego i obszaru Natura Porównanie zawartości obu planów.
Zawartość, tryb sporządzania i zakres prac koniecznych dla sporządzenia projektu planu ochrony dla parku narodowego, uwzględniającego zakres planu ochrony dla obszaru Natura 2000 Zgodnie z art. 20 ust.
Potencjał i szanse rozwoju lokalnego z wykorzystaniem środków PO Ryby 2007-2013
Lokalna Grupa Rybacka Pojezierze Dobiegniewskie Potencjał i szanse rozwoju lokalnego z wykorzystaniem środków PO Ryby 2007-2013 Szkolenie LGR dla gmin Etapy powstawania LGR Powołanie stowarzyszenia LGR
PRZYKŁAD OBLICZENIOWY DLA SYSTEMU KOMÓR DRENAŻOWYCH
PRZYKŁAD OBLICZENIOWY DLA SYSTEMU KOMÓR DRENAŻOWYCH Ograniczona przepustowość istniejących odbiorników wód opadowych w gęstej zabudowie miejskiej, wymaga bezwzględnego zatrzymania wód opadowych w miejscu
Wspó³czesne zmiany stosunków wodnych na terenie miasta Gdañska
Cieœliñski R., 2008. Wspó³czesne zmiany stosunków wodnych na terenie miasta Gdañska. Problemy Ekologii Krajobrazu, T. XXII. 19 29. Wspó³czesne zmiany stosunków wodnych na terenie miasta Gdañska Recent
KOSZTY ORAZ FORMY OBSŁUGI TRANSPORTOWEJ GOSPODARSTW ROLNICZYCH
Inżynieria Rolnicza 13/2006 Maciej Kuboń Katedra Inżynierii Rolniczej i Informatyki Akademia Rolnicza w Krakowie KOSZTY ORAZ FORMY OBSŁUGI TRANSPORTOWEJ GOSPODARSTW ROLNICZYCH Streszczenie Przedstawiono
Ocena hydromorfologiczna cieków w praktyce
Ocena hydromorfologiczna cieków w praktyce dr Adam Hamerla Główny Instytut Górnictwa tel.: 32 259 22 92 email: ahamerla@gig.eu Patronat honorowy: Sfinansowano ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska
Projekt Poznajemy Jezioro Bukowskie
Projekt Poznajemy Jezioro Bukowskie Cele projektu: Podniesienie poziomu wiedzy na temat funkcjonowania ekosystemów jeziornych Poznanie zależności i procesów zachodzących w zlewni jeziora Zapoznanie się
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 30 marca 2010 r. w sprawie sporządzania projektu planu ochrony dla obszaru Natura 2000
Dziennik Ustaw Nr 64 5546 Poz. 401 401 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 30 marca 2010 r. w sprawie sporządzania projektu planu ochrony dla obszaru Natura 2000 Na podstawie art. 29 ust. 10 ustawy
OPINIA GEOTECHNICZNA dla zadania Budowa kanalizacji grawitacyjnej wraz z przyłączami w miejscowości GRODZISK WIELKOPOLSKI rejon ul. Górnej, os.
Pracownia Projektowa GEOEKO dr Andrzej Kraiński P Dane firmy: Dane kontaktowe: adres: Drzonków, ul. Rotowa 18, adres: Zielona Góra, 66-004 Racula ul. Morelowa 29/5 NIP: 929-101-99-76 tel.: 604 850 217,
KOMPENDIUM WIEDZY EKOSYSTEMY WODNE
DRUGIE DNO H 2 O czyli woda w moim mieście KOMPENDIUM WIEDZY EKOSYSTEMY WODNE Tekst: Agnieszka Bańkowska, Anna Sikora Autorzy zdjęć: Anna Sikora (A.S), Agnieszka Bańkowska (A.B.), Michał Wasilewicz (M.W.),
Ocena wód Jeziora Głębokiego koło Międzyrzecza na podstawie badań WIOŚ w latach 1993-2013
Ocena wód Jeziora Głębokiego koło Międzyrzecza na podstawie badań WIOŚ w latach 1993-2013 Jezioro Głębokie k. Międzyrzecza (fot. Przemysław Susek) Zielona Góra, marzec 2015 r. 1. Ogólna charakterystyka
Zarządzanie ochroną środowiska
Zarządzanie ochroną Tomasz Poskrobko Zakres wykładów Teoretyczne aspekty nauki o zarządzaniu środowiskiem. Organy i urzędy oraz środki środowiskiem. Polityka ekologiczna. Programowanie i planowanie ochrony.
JEZIORA PSZCZEWSKIE I DOLINA OBRY PLB080005
JEZIORA PSZCZEWSKIE I DOLINA OBRY PLB080005 Obra w okolicach wsi Rybojady Fot. Grzegorz Rąkowski Obszar obejmuje Bruzdę Zbąszyńską, która stanowi głęboką rynnę polodowcową ciągnącą się południkowo na odcinku
Aktualizacja Planu gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Niemna wyniki prac
Aktualizacja Programu wodno-środowiskowego kraju i Planów gospodarowania wodami na obszarach dorzeczy Aktualizacja Planu gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Niemna wyniki prac Monika Kłosowicz -
5 Zamawiający wykonanie dokumentu Zarząd Województwa Małopolskiego
Formularz F - karta informacyjna dla: prognoz oddziaływania na środowisko, dokumentów zawierających informacje o przedsięwzięciu podejmowanym poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej, które moŝe oddziaływać
Potrzeba prowadzenia mikroretencji do programów strategicznych Opolszczyzny oraz do priorytetów WFOŚiGW w Opolu na rzecz małej i mikroretencji.
Potrzeba prowadzenia mikroretencji do programów strategicznych Opolszczyzny oraz do priorytetów WFOŚiGW w Opolu na rzecz małej i mikroretencji. dr inż. Jerzy Ryszard Dobosz doradca wojewody opolskiego
Przyrodnicze uwarunkowania gospodarki
Przyrodnicze uwarunkowania gospodarki przestrzennej [PUGP] Ćwiczenie 4 analiza uwarunkowań hydrograficznych - zagadnienia powodzi i podtopień Analiza uwarunkowań hydrograficznych Uwarunkowania hydrograficzne
Czy zmienia się funkcja hydrologiczna jeziora Wigry?
Czy zmienia się funkcja hydrologiczna jeziora Wigry? Elżbieta Bajkiewicz-Grabowska Uniwersytet Gdański, Katedra Limnologii ul. Bażyńskiego 4, 80-952 Gdańsk e-mail: bajka37@wp.pl O unikatowej wartości przyrodniczej
REGIONALNE PROGRAMY OPERACYJNE W KONTEKŚCIE AKTUALNYCH PROBLEMÓW OCHRONY PRZYRODY W POLSCE
REGIONALNE PROGRAMY OPERACYJNE 2014-2020 W KONTEKŚCIE AKTUALNYCH PROBLEMÓW OCHRONY PRZYRODY W POLSCE Przemysław Nawrocki Projekt współfinansowany przez Szwajcarię w ramach SZWAJCARSKIEGO PROGRAMU WSPÓŁPRACY
Charakterystyka fizyczno-limnologiczna jeziora Modła i Smołdzińskiego
Charakterystyka fizyczno-limnologiczna jeziora Modła i Smołdzińskiego Roman Cieśliński, Alicja Wysińska, Piotr Ogonowski Uniwersytet Gdański 98 1. Wstęp Strefa brzegowa południowego Bałtyku charakteryzuje
Ocena presji rolnictwa na zanieczyszczenia wód gruntowych azotanami w Polsce
Ocena presji rolnictwa na zanieczyszczenia wód gruntowych azotanami w Polsce Artur Łopatka Tamara Jadczyszyn Jan Jadczyszyn Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa Państwowy Instytut Badawczy Polska
Projekt aktualizacji Programu wodnośrodowiskowego. - programy działań dotyczące Regionu Wodnego Środkowej Odry. 11 czerwca 2015 r.
Projekt aktualizacji Programu wodnośrodowiskowego kraju - - programy działań dotyczące Regionu Wodnego Środkowej Odry 11 czerwca 2015 r. Wałbrzych PLAN PREZENTACJI 1. Aktualizacja Programu Wodno-środowiskowego
BADANIA RZECZYWISTYCH KOSZTÓW OBSŁUGI TECHNICZNEJ NOWOCZESNYCH KOMBAJNÓW ZBOŻOWYCH. Wstęp
Roczniki Akademii Rolniczej w Poznaniu CCCXLIII (2002) ZENON GRZEŚ BADANIA RZECZYWISTYCH KOSZTÓW OBSŁUGI TECHNICZNEJ NOWOCZESNYCH KOMBAJNÓW ZBOŻOWYCH Z Instytutu Inżynierii Rolniczej Akademii Rolniczej
PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI BROŃSKO NA LATA
PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI BROŃSKO NA LATA 2010 2017 Brońsko 2010 Projekt Planu Odnowy Miejscowości Brońsko na lata 2010 2017 został opracowany przez pracowników Urzędu Miejskiego Śmigla przy ścisłej współpracy
Jeziora w województwie pomorskim. Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Gdańsku Agnieszka Wojtach 06.11.2013
Jeziora w województwie pomorskim Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Gdańsku Agnieszka Wojtach 06.11.2013 Plan prezentacji 1. Jeziorność Europy i Polski 2. Województwo pomorskie