Warszawa, Monitorowanie SMS. Warszawa,

Transkrypt

1 Monitorowanie systemu zarządzania bezpieczeństwem zgodnie z rozporządzeniem Komisji (UE) nr 1078/2012 z dnia 16 listopada 2012 r. w sprawie wspólnej metody oceny bezpieczeństwa w odniesieniu do monitorowania, która ma być stosowana przez przedsiębiorstwa kolejowe i zarządców infrastruktury po otrzymaniu certyfikatu bezpieczeństwa lub autoryzacji bezpieczeństwa oraz przez podmioty odpowiedzialne za utrzymanie

2 Monitorowanie - cel Monitorowanie oznacza rozwiązania wprowadzone przez przedsiębiorstwa kolejowe, zarządców infrastruktury lub podmioty odpowiedzialne za utrzymanie w celu kontrolowania prawidłowego stosowania i skuteczności własnego systemu zarządzania Prawidłowość stosowania Skuteczność

3 Monitorowanie - zakres MONITOROWANIE SMS WSZYSTKIE (!) PROCEDURY/PROCESY ŚRODKI KONTROLI RYZYKA

4 Monitorowanie - zakres SMS procesy środki kontroli ryzyka prawidłowość stosowania prawidłowość stosowania prawidłowość stosowania skuteczność skuteczność skuteczność

5 Korzyści wynikające z monitorowania Korzyści proaktywność lepsza organizacja i skuteczność lepsza alokacja zasobów

6 Korzyści wynikające z monitorowania

7 Obowiązek monitorowania 1. Kryteria określone w Rozporządzeniu Komisji (UE) nr 1158/2010 z dnia 9 grudnia 2010 r. w sprawie wspólnej metody oceny bezpieczeństwa w odniesieniu do zgodności z wymogami dotyczącymi uzyskania kolejowych certyfikatów bezpieczeństwa: A3, A6, D3: Stosuje się procedury monitorowania skuteczności środków kontroli ryzyka oraz wprowadzania zmian w razie potrzeby. (poziom środka kontroli ryzyka) G2: Stosowana jest procedura regularnego monitorowania wykonania zadań, weryfikowanego przez kierownictwo, które musi interweniować, jeśli zadania nie są wykonywane prawidłowo. (poziom procesu) I pkt b: Stosuje się procedury zapewniające, w miarę możliwości, ciągłe doskonalenie systemu zarządzania bezpieczeństwem, obejmujące procedury opisu mechanizmów monitorowania i analizy istotnych danych dotyczących bezpieczeństwa.

8 Obowiązek monitorowania K.4 Stosuje się procedury regularnego monitorowania i przeglądu mechanizmów operacyjnych w drodze: a) gromadzenia odnośnych danych dotyczących bezpieczeństwa w celu określenia tendencji pod względem stanu bezpieczeństwa oraz oceny zgodności z celami; b) interpretacji odnośnych danych i wprowadzania niezbędnych zmian. 2. Rozporządzenie Komisji (UE) nr 1078/2012 z dnia 16 listopada 2012 r. w sprawie wspólnej metody oceny bezpieczeństwa w odniesieniu do monitorowania, która ma być stosowana przez przedsiębiorstwa kolejowe i zarządców infrastruktury po otrzymaniu certyfikatu bezpieczeństwa lub autoryzacji bezpieczeństwa oraz przez podmioty odpowiedzialne za utrzymanie;

9 Proces monitorowania zgodnie z załącznikiem do rozporządzenia 1078/2012 Proces identyfikacji i oceny ryzyka Zagrożenia Opracowanie powiązanych procesów, procedur i technicznych, operacyjnych i organizacyjnych środków kontroli ryzyka PROCES MONITOROWANIA

10 Czego nie obejmuje proces określony w rozporządzeniu 1078/2012? - monitorowania ryzyka - monitorowania niezgodności - kontroli i audytów

11 OCENA RYZYKA MONITOROWANIE AUDYTY I KONTROLE

12 Proces monitorowania zgodne z załącznikiem do rozporządzenia 1078/2012 PROCES MONITOROWANIA OKREŚLENIE STRATEGII, PRIORYTETÓW I PLANÓW MONITOROWANIA Określenie (lub przegląd) strategii, priorytetów i planów monitorowania wszystkich (odpowiednich) procesów, procedur oraz technicznych, operacyjnych i organizacyjnych środków kontroli ryzyka Określenie (lub przegląd) powiązanych wskaźników jakościowych, ilościowych lub ich kombinacji

13 Strategia monitorowania osoby odpowiedzialne za jej realizację terminy, warunki i osoby odpowiedzialne za sporządzenie planów monitorowana sposób dokumentowania sposób gromadzenia i analizy informacji kryteria wyboru niezgodności, dla których konieczne jest opracowanie planów działania zasady opracowania planów działania oraz analizy ich skuteczności kryteria wyboru priorytetów monitorowania

14 Strategia monitorowania Wyznaczenie priorytetów monitorowania monitorowanie wszystkich (!) procesów/procedur zasoby

15 Strategia monitorowania Wyznaczanie priorytetów monitorowania: informacje pochodzące z obszarów stwarzających największe zagrożenia (np. liczba priorytetu ryzyka, zagrożenia dla których wprowadzono dodatkowe środki kontroli ryzyka, zmiany znaczące) rezultaty uzyskane wcześniej podczas stosowania procesu monitorowania (obszary, dla których sporządzono plan działania, określona wartość wskaźników) Rezultat: hierarchia priorytetów w zakresie monitorowania, wskazanie potrzebnego czasu, wysiłku i zasobów.

16 Plan monitorowania Plan monitorowania określenie wskaźników wraz z ich przyporządkowaniem procesom i środkom kontroli ryzyka sposób monitorowania (skąd są czerpane dane do wyliczenia konkretnego wskaźnika: kontrole, systemy informatyczne, nadzór służbowy itp.) okres monitorowania (czas) częstotliwość pomiaru poszczególnych wskaźników (wysiłek) osoby odpowiedzialne za zbieranie danych, analizę i raportowanie danych (nakłady) osoby odpowiedzialne za ocenę prawidłowości stosowania i skuteczności procesów i środków kontroli ryzyka

17 Proces monitorowania Gromadzenie niezbędnych informacji GROMADZENIE I ANALIZA INFORMACJI kk NIE Czy stwierdzono brak zgodności? TAK Analiza i ocena przypadków braku zgodności TAK Czy brak zgodności jest dopuszczalny? NIE

18 Gromadzenie informacji Gromadzenie niezbędnych informacji (zgodnie ze strategią i planem): kontrole audyty systemy informatyczne, bazy danych bieżący nadzór służbowy informacje zwrotne od pracowników etc.

19 Monitorowanie -wskaźniki Wskaźniki: WSKAŹNIKI JAKOŚCIOWE (wartość opisowa) ILOŚCIOWE (mierzalne)

20 Wskaźniki jakościowe Przykłady wskaźników jakościowych: jakość i adekwatność regulacji wewnętrznych (zadowalająca/niezadowalająca) jakość dokumentacji przetargowej (zadowalająca/niezadowalająca) charakterystyka środowiska pracy oraz otoczenia (odpowiednia/nieodpowiednia) stopień satysfakcji uczestników procesu (duży, średni, mały)

21 Wskaźniki ilościowe Przykłady wskaźników ilościowych: liczba zdarzeń określonej kategorii liczba zdarzeń na 10 pracowników w danej grupie liczba audytów planowanych w stosunku do wykonanych średni czas reakcji na usterkę sieci trakcyjnej

22 Monitorowanie - wskaźniki Wskaźniki: WSKAŹNIKI WYNIKOWE (rezultatu) OSTRZEGAWCZE (umożliwiają ocenę przed ziszczeniem się rezultatu)

23 Wskaźniki wynikowe Zagrożenie Środek kontroli ryzyka Wskaźnik Wypadek na przejeździe strzeżonym Stała obserwacja drogi przebiegu, sygnalizacji, stała łączność z dyżurnymi ruchu Liczba wypadków na przejeździe strzeżonym na kwartał Wyboczenie/deformacja toru Aktywna postawa pracowników podejrzewających powstanie zagrożenia/rygorystyczny nadzór budowlany Liczba wyboczeń/deformacji torów na kwartał Błędy pracowników obsługi przejazdu, przejścia lub posterunków współpracujących Rozbudowa sieci łączności radiowej Liczba błędów na miesiąc

24 Wskaźniki ostrzegawcze Zagrożenie Środek kontroli ryzyka Wskaźnik Brak możliwości prowadzenia działalności ze względu na brak wykwalifikowanej kadry Pozyskanie maszynistów elektrycznych pojazdów kolejowych Liczba pozyskanych maszynistów/ miesiąc Wypadek na przejeździe strzeżonym Stała obserwacja drogi przebiegu, sygnalizacji, stała łączność z dyżurnymi ruchu Liczba awarii/problemów w łączności z dyżurnym ruchu Utrzymanie niezgodne z DSU Bieżąca kontrola, odczyty z tachografów i GPS, zapisy z liczników przebiegu Liczba kontroli zaplanowanych i niezrealizowanych

25 Wskaźniki ostrzegawcze Zagrożenie Środek kontroli ryzyka Wskaźnik Błędy diagnostyki lub utrzymania Rygorystyczne przestrzeganie postanowień przepisów i instrukcji Liczba stwierdzonych niezgodności: braku dokumentacji, braku aktualnej dokumentacji Niesprawny rozjazd Realizacja zaleceń eksploatacyjnych % zrealizowanych zaleceń eksploatacyjnych Przebywanie osób w miejscach niedozwolonych Wygradzanie torowiska w miejscach szczególnie niebezpiecznych % wygrodzeń zrealizowanych w terminie

26 Przykłady określonych zestawów wskaźników: Rejestr Parametrów Ryzyka Podmiotów wskaźniki CSI wskaźniki RAMS

27 Wartości wskaźników wartości oczekiwane (cele bezpieczeństwa) i wartości ostrzegawcze Zagrożenie Błędy diagnostyki lub utrzymania Brak możliwości prowadzenia działalności ze względu na brak wykwalifikowane j kadry Nieprawidłowe utrzymanie pojazdów kolejowych Środek kontroli ryzyka Rygorystyczne przestrzeganie postanowień przepisów i instrukcji Pozyskanie maszynistów elektrycznych pojazdów kolejowych Rygorystyczne przestrzeganie postanowień przepisów i instrukcji Wskaźnik Liczba stwierdzonych niezgodności: braku dokumentacji, braku aktualnej dokumentacji Liczba pozyskanych maszynistów/ miesiąc % pojazdów bez ważnego świadectwa sprawności technicznej Wartość wskaźnika ostrzegawcza Wartość oczekiwana wskaźnika Częstotliwość raportowania >5/miesiąc 2/miesiąc kwartalnie 2 maszynistów pozyskanych/mie siąc 3 maszynistów pozyskanych/mie siąc kwartalnie 90% 95% miesięcznie

28 Wskaźniki wg poziomu monitorowania Wskaźniki na poziomie SMS programy poprawy bezpieczeństwa Cel bezpieczeństw a Zagrożenie wg. rejestru zagrożeń Częstotliwoś ć monitorowa nia Cel szczegółowy Wartość właściwa wskaźnika Wartość ostrzegawcza Wartość alarmowa Poprawa stanu technicznego infrastruktury kolejowej Eliminowanie przyczyn długotrwałego prowadzenia ruchu w oparciu o sygnały zastępcze 1-7,9 kwartalnie Zmniejszenie liczby ograniczeń eksploatacyjnyc h wynikających ze złego stanu infrastruktury o 7% 10,11 kwartalnie Zmniejszenie wartości wskaźnika jazd na sygnale zastępczym o 15% 7% 5% 3% 15% 10% 5%

29 Wskaźniki wg poziomu monitorowania Wskaźniki na poziomie procesów/procedur Zarządzanie zmianą liczba zmian znaczących w odniesieniu do liczby zmian nieznaczących liczba wniosków w raporcie w sprawie oceny bezpieczeństwa jednostki oceniającej Dostęp, wymiana i zarządzanie informacją liczba stwierdzonych nieprawidłowości w przekazywaniu informacji

30 Analiza wskaźników Analiza trendu wskaźnika wartość wskaźnika wartość ostrzegawcza czas

31 Wyniki procesu Udoskonalanie procesów, procedur i technicznych, operacyjnych i organizacyjnych środków kontroli ryzyka oraz systemu zarządzania bezpieczeństwem ocena ryzyka Opracowanie planu działania Realizacja planu działania Ocena skuteczności środków planu działania

32 Opracowanie planu działania Opracowanie planu działania (dla niezgodności uznanych za niedopuszczalne na podstawie kryteriów określonych w strategii, polanie monitorowania) Plan działania powinien zawierać co najmniej: cele i oczekiwane wyniki wymagane środki naprawcze lub zapobiegawcze bądź oba rodzaje wskazanie osoby odpowiedzialnej za realizację terminy realizacji wskazanie osoby odpowiedzialnej za ocenę skuteczności podjętych działań przegląd wpływu planu działania na strategię, priorytety i plany monitorowania

33 Opracowanie planu działania Ocena skuteczności planu działania prawidłowe wdrożenie, zasadność i skuteczność środków określonych w planie działania kontroluje się przy pomocy procesu monitorowania Ocena skuteczności planu działania obejmuje: weryfikację prawidłowości realizacji planu działania (w tym realizację zgodnie z harmonogramem) weryfikację uzyskanego rezultatu sprawdzenie, czy warunki wstępne nie uległy zmianie i czy określone środki kontroli ryzyka są nadal odpowiednie

34 Monitorowanie - podwykonawcy Należy monitorować także środki kontroli ryzyka stosowane przez podwykonawcę: albo w ramach własnego procesu monitorowania zapewnienie dostępności niezbędnych danych albo zobowiązanie podwykonawcy do stosowania procesu monitorowania określonego w rozporządzeniu 1158/2012

35 Dokumentowanie procesu Proces powinien być dokumentowany zgodnie z procedurami SMS. Dokumentacja powinna być przedstawiona wraz z raportem rocznym.

36 Dokumentowanie procesu Dokumentacja opracowana w toku realizacji procesu powinna w szczególności zawierać: 1) opis organizacji i pracowników wyznaczonych do prowadzenia procesu monitorowania; 2) wyniki różnych działań wchodzących w zakres procesu monitorowania, w szczególności podjęte decyzje; 3) w stwierdzonych przypadkach braku zgodności, które zostały uznane za niedopuszczalne wykaz wszystkich środków, jakie należy wdrożyć, aby uzyskać oczekiwany rezultat

37 Dokumentowanie Roczne raporty bezpieczeństwa/utrzymania sprawozdanie UTK do ERA na temat stosowania rozporządzenia 1078/2012

38 PREZES URZĘDU TRANSPORTU KOLEJOWEGO Al. Jerozolimskie Warszawa