OD PR DO PROMOCJI ZDROWIA W PUBLICZNYCH PLACÓWKACH OCHRONY ZDROWIA - CZY MOŻNA PRACOWAĆ Z NISKIM BUDŻETEM?

Transkrypt

1 OD PR DO PROMOCJI ZDROWIA W PUBLICZNYCH PLACÓWKACH OCHRONY ZDROWIA - CZY MOŻNA PRACOWAĆ Z NISKIM BUDŻETEM? dr Rafał Staszewski Szpital Kliniczny Przemienienia Pańskiego UM w Poznaniu Katedra i Klinika Hipertensjologii, Angiologii i Chorób Wewnętrznych, Uniwersytet Medyczny w Poznaniu

2 Odpowiedź na pytanie tytułowe Tak? Nie?

3 Skąd brać pieniądze?

4 Ireland Estonia Greece Lithuania Czech Republic Denmark Slovenia Spain EU-24 United Kingdom Cyprus Austria Belgium Finland Poland Portugal France Italy Sweden Netherlands Hungary Slovak Republic Germany Malta Romania Iceland Norway Croatia Switzerland -7,9-7,3-6,7-7,1-5,0-4,4-2,1-2,0-2,0-0,9-0,6-0,5-0,2-1,2 0,1 0,2 0,4 3,2 2,7 2,2 0,5 1,8 0,5 2,1 0,8 1,3 1,0 1,2 3,9 4,1 4,6 3,8 3,9 3,4 2,0 3,1 2,2 2,4 2,0 2,7 3,5 3,6 1,6 2,0 1,4 2,9 3,1 4,9 4,2 5,7 6,5 6,0 5,5 5,6 7,2 7,1 8,9 10,9 Annual average growth rate in health expenditure per capita, in real terms, 2000 to Źródło: OECD Health Data 2012; Eurostat Statistics Database; WHO Global Health Expenditure Database.

5 Netherlands Luxembourg1 Denmark Austria Germany France Belgium Sweden Ireland United Kingdom Finland Spain Italy Greece EU-27 Portugal Slovenia Cyprus Malta Slovak Czech Republic Hungary Poland Estonia Lithuania Latvia Bulgaria Romania Norway Switzerland Iceland Croatia Serbia Montenegro Turkey FYR of Łączne wydatki na ochronę zdrowia per capia, EUR, z uwzględnieniem parytetu siły nabywczej, Total (no breakdown) Current expenditure on health Capital expenditure Źródło: OECD Health Data 2012; Eurostat Statistics Database; WHO Global Health Expenditure Database.

6 Promocja zdrowia i profilaktyka zdrowotna

7 Fazy profilaktyki zdrowotnej Profilaktyka wczesna - mająca na celu utrwalenie prawidłowych wzorców zdrowego stylu życia i zapobieganie szerzeniu się niekorzystnych wzorców zachowań, w odniesieniu do osób zdrowych, Profilaktyka pierwotna (I fazy) - mająca na celu zapobieganie chorobie poprzez kontrolowanie czynników ryzyka, w odniesieniu do osób narażonych na czynniki ryzyka, Profilaktyka wtórna (II fazy) - zapobieganie konsekwencjom choroby poprzez jej wczesne wykrycie i leczenie (przesiewowe badania skriningowe mające na celu wykrycie osób chorych), Profilaktyka III fazy, której działania zmierzają w kierunku zahamowania postępu choroby oraz ograniczeniu powikłań.

8 2,3 3,4 2,9 2,5 3,9 4,3 4,3 3,8 4,7 4,8 4,2 6,3 6,2 6,2 5,7 5,5 5,2 5,3 6,6 6,3 5,6 5,7 6,6 6,8 6,6 8,9 8,3 7,6 8,1 9,0 9,9 9,4 9,0 10,5 11,1 10,3 Leczymy coraz lepiej. There has been progress in the treatment of life-threatening conditions such as heart attack, stroke and cancer in all reporting European countries. Mortality rates following hospital admissions for heart attack (acute myocardial infarction) have fallen by nearly 50% between 2000 and 2009 Rates per 100 patients Źródło: Health at a Glance: Europe 2012, WHO

9 Angioplastyka wieńcowa na mieszkańców, zmiana w latach (%) Germany Belgium Austria Czech Republic France Luxembourg Slovenia EU-21 Estonia Sweden Greece Hungary Netherlands Denmark Spain Finland Italy Portugal United Kingdom Ireland Poland Romania n.a. n.a. n.a. n.a. 4,2 3,3 4,2 4,0 4,5 7,6 8,6 8,0 6,8 7,1 6,9 9,4 8,9 11,2 12,4 13,4 20,4 29,2 Norway Iceland Switzerland 8,2 2,3 9,8 Źródło: OECD Health Data 2012; Eurostat Statistics Database. Average annual growth rate (%)

10

11 Śmiertelność - roczna + 10,6% + 9,0% + 4,4% In hospital 0,4% 3,1% 5,5% Źródło: Polish Registry of Acute Coronary Syndromes, CChS, Zabrze

12 Przyczyny zgonów po zabiegu angioplastyki Naturalny przebieg choroby Choroby współistniejące/inne obciążenia Brak dostępu do rehabilitacji Niewystarczająca wtórna prewencja

13 Kontrola czynników ryzyka w rok po OZW - częstość osiągania zalecanych celów Pacjenci w wieku 80 lat Dane z Krakowskiego Programu Wtórnej Prewencji ChNS, za: Stępińska J., System opieki nad pacjentem w ciągu roku po zdiagnozowaniu OZW

14 Profilaktyka wtórna w OZW Wszyscy pacjenci po OZW powinni uczestniczyć w programie rehabilitacji kardiologicznej w celu poprawy rokowania poprzez zmianę stylu życia i zwiększenie częstości przyjmowania przepisanych leków European Society of Cardiology, 2012

15 NT problem medyczny czy ekonomiczny? Koszt leczenia NT oraz powikłań w USA szacuje się pomiędzy 15 a 60 bilionów $ Koszty leczenia chorób układu krążenia związanych z NT w USA: 30 bilionów $ Opieka nad pacjentem z NT w pierwszym roku po zawale serca: $ Sheng Duh M. et all, Costs associated with cardiovascular events in patients with hypertension in US managed care settings Journal of the American Society of Hypertension, 3, 2009

16 Strategia leczenia NT w optyce systemu opieki zdrowotnej 1. Optymalna farmakoterapia 2. Wzmocnienie compliance i adherence 3. Wsparcie ambulatoryjnej opieki nad pacjentami z NT / rozwój form opieki w trybie dziennym 4. Profilaktyka zdrowotna II i III fazy w grupie pacjentów z NT

17 Program profilaktyki NT drobne kroki Wzmacniaj przestrzeganie zaleceń u pacjenta poprzez: - dostosowanie zasad przyjmowania tabletek do codziennych zwyczajów pacjenta - uproszczenie dawkowania leków do przyjmowania ich raz dziennie Wzmacniaj zaangażowanie pacjenta w leczenie poprzez: - budowanie zaangażowania pacjenta w samokontroli ciśnienia krwi - edukację pacjenta i jego rodziny Zwiększaj skuteczność swojego działania przez: - ocenę przestrzegania zaleceń i przyjmowania leków na każdej wizycie - wspieranie przestrzegania zaleceń za pomocą kontaktu z pacjentem w pierwszych miesiącach terapii, poza rutynowymi wizytami (mail, telefon) The 2012 Canadian Hypertension Education Program Recomendations, Hypertension Canada, 2012

18 Pierwotna profilaktyka NT

19 Program profilaktyki NT drobne kroki Koszt efektywność codziennego spożycia gorzkiej czekolady w grupie pacjentów z zespołem metabolicznym Badana populacja: 2013 pacjentów z nadciśnieniem i zespołem metabolicznym bez wcześniejszych epizodów kardiologicznych, nieleczonych uprzednio lekami hipotensyjnymi Codzienna konsumpcja gorzkiej czekolady (efekt wysokiej zawartości polifenolu) zmniejsza prawdopodobieństwo wystąpienia powikłań kardiologicznych u 85 osób na w okresie 10 lat Interwencja konsumpcyjna cechuje się wysokim wskaźnikiem kosztefektywność wydatki na strategię prewencyjną gorzka czekolada oscylują w granicach 40 $ / osobę / dodatkowy rok życia Niespotykany w farmakoterapii wskaźnik compliance Zomer E. et al., The effectiveness and cost effectiveness of dark chocolate consumption as prevention therapy in people at high risk of cardiovascular disease: best case scenario analysis using a Markov model, BMJ. 2012, 344

20 The Expert Patients Programme Program finansowany przez NHS Zwiększenie kontroli nad stanem zdrowia w populacji pacjentów chorych przewlekle Pacjent dobrze radzący sobie z chorobą przewlekłą - lider zespołu edukacyjnego

21 The Expert Patients Programme kim jest pacjent ekspert? Jest przeświadczony o posiadaniu kontroli nad stanem zdrowia Dąży do współpracy przy wyznaczaniu celów wspólnie z profesjonalistą medycznym Potrafi skutecznie komunikować się z profesjonalistą medycznym i dzielić odpowiedzialność za efekty leczenia Realistycznie potrafi ocenić jak jego stan zdrowia wpływa na jego życie i otoczenie Używa swoich umiejętności i wiedzy by dawać przykład radzenia sobie z chorobą

22 The Expert Patients Programme jak wygląda program edukacyjny? > 18 r. ż. z chorobą przewlekłą Radzenie sobie z bólem i zmęczeniem Radzenie sobie ze stresem i objawami depresji Techniki relaksacyjne i ćwiczenia fizyczne Zdrowe odżywianie Komunikacja z profesjonalistą medycznym i rodziną Choroba a plany życiowe

23 Zasady podejścia marketingowego w sektorze publicznym Zasada 1 skupiaj uwagę na klientach - badania rynku - określenie przyczyn (koszty i przeszkody) nie korzystania z usług, braku poparcia dla idei, niechęci do zmiany postaw - określenie jakie korzyści mogą wyobrazić sobie potencjalni klienci CJZBM P. Kotler, Marketing w sektorze publicznym

24 Czynniki sukcesu w marketingu społecznym Uwypuklij koszty konkurencyjnych zachowań Prosimy, zdecyduj palić się na zewnątrz Ponad 6000 dzieci co roku umiera w Stanach Zjednoczonych skutkiem biernego palenia. Narażenie dziecka na dym tytoniowy zwiększa u niego zagrożenie infekcją ucha o 19% Wadą słuchu o 38% Astmą o 43% Zapaleniem oskrzeli o 46% Koniecznością usunięcia migdałków o 60% Zespołem zgonu niemowlęcia o 200%

25 Program promocji zdrowia Charakterystyka problemu Przedmiot programu Cel strategiczny i cele szczegółowe Grupa docelowa Realizatorzy programu Ramy czasowe Etapy realizacji programu z kryteriami kwalifikacyjnymi

26 Program promocji zdrowia c.d. Postępowanie z pacjentami u których wykryto chorobę (w programach screeningowych) Działania edukacyjne Promocja projektu Ewaluacja programu Oczekiwane rezultaty Kosztorys Szczegółowe kwalifikacje realizatorów programu

27 Nie wszystko złoto AOTM: brak danych naukowych, sugerujących, że badania przesiewowe w kierunku raka stercza przynoszą istotne korzyści zdrowotne. Wiele amerykańskich towarzystw naukowych, reprezentuje negatywne stanowisko wobec badań przesiewowych w kierunku wykrywania RGK. Cancer surgery: dotychczas jednoznacznie nie potwierdzono wpływu badań przesiewowych z użyciem PSA na przeżywalność chorych na raka stercza.

28 W skali mikro Hipokrates: Działaj spokojnie i umiejętnie starając się podczas wizyty zataić jak najwięcej przed chorym. Udzielaj odpowiednich wskazówek, odrywając uwagę chorego od wykonywanych przy nim zabiegów, nie zdradzając mu przyszłych rokowań..

29 Mów i pisz! Diagnoza Generalne uw agi Leczenie Rokow ania tylko ustna informacja informacja ustna i pisemna Ellis D, Hopkin J M, Leitch A G, Crofton J, Doctors' orders - written information for patients, Br Med J 1979

30 Dlaczego pisemna komunikacja z pacjentem? rozwój zrozumienia terminologii medycznej i zasad terapii, usprawnienie procesu przyjęcia pacjenta, przygotowanie do hospitalizacji, zabiegu i ułatwienie pobytu w szpitalu, kształtowanie zachowań sprzyjających bezpieczeństwu leczenia, postępowanie po zakończeniu leczenia i kształtowanie zachować pro-zdrowotnych, budowanie zaufania i kształtowanie wizerunku oczekiwanego przez instytucję opieki zdrowotnej

31 Pisemne zalecenia dla pacjentów Plany leczenia (diagnoza, specyficzne uwarunkowania i problemy zdrowia pacjenta, obecne leki i dawki, postępowania w trakcie zaostrzeń, kalendarz wizyt) Informacje przy wypisie Wzrost przestrzegania zaleceń medycznych (adherence) zrozumienie diagnozy, istoty choroby, profilaktyki, planu leczenia

32 Źródło: Mayo Clinic, 2009

33 Pana wynik z dnia. wynosił.. i mieści się w normach określających cele leczenia. Zalecamy dalsze przyjmowanie leku wg poniższego schematu dawkowania.

34 Medyczne ilustracje Atutem pisemnych materiałów jest możliwość zobrazowania prezentowanych treści Diagramy, wizualizacje ułatwiają zrozumienie zagadnień medycznych, a piktogramy mogą ułatwiać znalezienie niezbędnych danych czy też poruszanie się po szpitalu

35 Upewnij się, że lekarz, pielęgniarka.. umyła ręce

36 PUBLIC RELATIONS a promocja zdrowia Strategia działania długookresowe Budowanie zaufania do organizacji Budowanie świadomości jakości usług Dostarczanie wiedzy PROCES KOMUNIKOWANIA SIĘ

37 Otoczenie Pacjenci Potencjalni pacjenci Grupy społeczne instytucje publiczne Instytucja opieki zdrowotnej Liderzy opinii Inne podmioty medyczne Firmy Media

38 Strategie na rzecz promocji zdrowia Rozwijanie umiejętności warsztaty w grupach Edukacja media, szkolenia, health-literacy Marketing społeczny Rozwijanie umiejętności samodzielnego radzenia sobie z chorobą Rozwój działań wśród społeczności Kształtowanie polityki zdrowotnej w wymiarze lokalnym np. egzekwowanie zakazu palenia tytoniu itp.

39 Czynniki sukcesu w marketingu społecznym Promuj konkretne przedmioty albo usługi ułatwiające adresatom odpowiednie zachowania Weź pod uwagę zachęty niepieniężne w postaci docenienia i uznania adresatów (odznaki, nalepki, listy, bransoletki dla osób indywidualnych itp.) Baw się swoimi przesłaniami Korzystaj z kanałów medialnych Pozyskuj zobowiązania

40 Feed me better Cel zmienić reguł żywienia uczniów i zwiększyć przeznaczane na ten cel zasoby Grupa docelowa uczniowie Osoby wywierające wpływ personel stołówek Partnerzy nauczyciele i rodzice Przeszkody przyzwyczajenie do poprzedniego smaku i Korzyści dlaczego jest to ważne

41 Feed me better Program pilotażowy w jednym z hrabstw przeszkody. - kucharki jako oponenci - uczniowie: pewien mały chłopiec, jedząc coś, co jak powiedział było pierwszą jarzyną w jego życiu, zwymiotował na stół

42 Feed me better Silna taktyka marketingowa: - Jamie Olivier jako kukurydza - Piosenki o zdrowej żywności - Nalepki spróbowałem czegoś nowego - Unaocznienie problemu ohydna masa czyli jak się robi hamburgera - Witryna internetowa

43 Feed me better Efekty podpisów pod petycją wręczoną Premierowi Wielkiej Brytanii - Zwiększenie uwagi rządu i wzrost finansowania poprawy jakości szkolnych posiłków - Uznanie British Medical Journal

44 Danbury Hospital Jednym z ważniejszych celów misji szpitala jest wzmacnianie potencjału zdrowotnego społeczności lokalnej, w czym uczestniczy personel działu komunikacji i PR Dział PR ściśle współpracuje z regionalnymi przedstawicielami świata biznesu, szkół, mediów, władz lokalnych i innych organizacji w regionie Rozwijamy i wdrażamy w życie nasze strategiczne plany, słuchając społeczności lokalnej i współpracując z nią Skupiamy się na promocji zdrowia we wszystkich jej fazach

45 Zadania działu/osoby PR w Polsce

46 Szpital Kliniczny Przemienienia Pańskiego UM w Poznaniu

52 Szpital Kliniczny Przemienienia Pańskiego UM w Poznaniu Racuchy a zdrowie

55

57

58

59

60

61

62 Podsumowanie PR kosztuje ale.. Fundraising Stowarzyszenia / Fundacje Promocja zdrowia PR szpitala Włączenie profilaktyki pierwotnej i wtórnej do działań szpitali Strategia małych kroków zacznijmy dawać dobry przykład NIE AKCYJNOŚĆ!!!

63 Opieka zdrowotna - warto uwierzyć, że świat się zmienia.