Wykład: Koniunktura gospodarcza

Transkrypt

1 Wykład: Koniunktura gospodarcza

2 Koniunktura gospodarcza Koniunktura gospodarcza to zmiany aktywności gospodarczej znajdujące odzwierciedlenie w kluczowych wskaźnikach makroekonomicznych, takich, jak: PKB, inwestycje, produkcja, zatrudnienie, bezrobocie, inflacja itd.

3 Morfologia cyklu fazy cyklu

4 Rodzaje wahań koniunkturalnych Wahania sezonowe wahania koniunktury związane ze zmianą aktywności gospodarczej w różnych porach roku (dotyczy to głównie produkcji rolniczej i budowlanomontażowej). Wahania przypadkowe wahania gospodarcze związane z wydarzeniami takimi jak strajki, klęski żywiołowe, wojny itp. Wahania cykliczne periodycznie powtarzające się spadki i ożywienia koniunktury gospodarczej.

5 Bezrobocie rejestrowane

6 Ceny ropy naftowej, Źródło: NBP, Raport o inflacji, lipiec 2013.

7 Definicja cyklu koniunkturalnego (Burns i Mitchell, 1946) Cykle koniunkturalne są pewnego rodzaju fluktuacjami obserwowanymi w ogólnej działalności gospodarczej (...). Cykl składa się z ekspansji występującej mniej więcej w tym samym czasie w licznych dziedzinach działalności gospodarczej, po której następuje podobnie powszechna recesja, okres kurczenia się działalności i potem ożywienia przechodzącego w fazę ekspansji kolejnego cyklu (...). Ta sekwencja zmian powtarza się, ale nie periodycznie - pod względem długości cykle koniunkturalne wahają się od ponad jednego roku do dziesięciu lub dwunastu lat.

8 Cechy cyklu koniunkturalnego (Abel, Bernanke 1992) 1. Zmiany produkcji są z sobą skorelowane w skali wszystkich sektorów gospodarki. 2. Produkcja przemysłowa, konsumpcja i inwestycje zachowują się w sposób zbieżny ze sobą i procykliczny. 3. Inwestycje są w przebiegu cyklu o wiele bardziej zmienne niż konsumpcja, mimo że wydatki na zakupy trwałych dóbr konsumpcyjnych są wybitnie procykliczne. 4. Zatrudnienie jest procykliczne, a bezrobocie antycykliczne. 5. Płaca realna i przeciętna wydajność pracy są procykliczne. 6. Podaż pieniądza i kursy akcji są procykliczne i przewodzą w cyklu. 7. Inflacja oraz nominalne stopy % są procykliczne z opóźnieniem w czasie. 8. Realna stopa procentowa nie wykazuje wahań cyklicznych.

9 Cykl koniunkturalny w USA

10 Cykle w USA po 1945 r. Dno Szczyt Ekspansja (w mies.) Recesja (w mies.) Długość cyklu (od szczytu do szczytu) (w mies.) X 1945 XI X 1949 VI V 1954 VIII IV 1958 IV II 1961 XII XI 1970 XI III 1975 I VI 1980 VI XI 1982 VI III 1991 III XI 2001 XII Źródło: NBER

11 Najdłuższe okresy recesji w USA 65 miesięcy (październik 1873 marzec 1879) 43 miesiące (sierpień 1929 marzec 1933) 38 miesięcy (marzec 1882 maj 1885) Źródło: NBER, 2004

12 Najdłuższe okresy ekspansji w USA 120 miesięcy (marzec 1991 marzec 2001) 106 miesięcy (luty 1961 grudzień 1969) 92 miesiące (listopad 1982 czerwiec 1990) Źródło: NBER, 2004

13 Model szarpanej struny, Friedman (1993) Nie wierzę w istnienie cyklu koniunkturalnego - to myląca koncepcja, ponieważ zakłada powtarzanie się regularnych wahań, u podłoża których leży jakiś wewnętrzny mechanizm systemowy. Uważam, że w system wbudowane są mechanizmy reakcji, dzięki którym dostosowuje się on do oddziaływania zewnętrznych i przypadkowych czynników. Wyobraźmy sobie elastyczną strunę, mocno naciągniętą między dwoma punktami sztywnej, poziomo ułożonej deski, do której powierzchni struna został lekko przyklejona. Szarpiemy strunę w losowo wybranych punktach i z przypadkowo dobraną siłą. Następnie przytrzymujemy ją w punkcie największego wychylenia. W wyniku otrzymamy cały szereg następujących po sobie wahań, których amplitudy zależą od siły, z jaką szarpano strunę.

14 Wzrost gospodarczy (% zmiana PKB) Źródło: NBP, Raport o inflacji, lipiec 2013.

15 Wzrost gospodarczy (% zmiana PKB) Źródło: NBP, Raport o inflacji, lipiec 2013.

16 Stopa wzrostu gospodarczego Źródło: OECD. Kraj Australia 4,8 2,4 1,5 2,6 2,4 3,6 2,6 Austria 3,7 1,1-3,5 2,2 2,7 0,8 0,5 Belgium 2,9 1,0-2,8 2,4 1,9-0,3 0,0 Canada 2,1 1,1-2,8 3,2 2,6 1,8 1,4 Chile 5,1 3,1-0,9 5,8 5,9 5,5 4,9 Czech Republic 5,7 2,9-4,4 2,3 1,8-1,2-1,0 Denmark 1,6-0,8-5,7 1,6 1,1-0,5 0,4 Estonia 7,5-4,2-14,1 3,3 8,3 3,2 1,5 Finland 5,3 0,3-8,5 3,3 2,8-0,2 0,0 France 2,2-0,2-3,1 1,6 1,7 0,0-0,3 Germany 3,4 0,8-5,1 4,0 3,1 0,9 0,4 Greece 3,5-0,2-3,1-4,9-7,1-6,4-4,8 Hungary 0,1 0,7-6,7 1,3 1,6-1,8 0,5 Iceland 6,0 1,2-6,6-4,1 2,9 1,6 1,9 Ireland 5,4-2,1-5,5-0,8 1,4 0,9 1,0 Israel 5,9 4,1 1,1 5,0 4,6 3,2 3,9 Italy 1,5-1,2-5,5 1,7 0,5-2,4-1,8 Japan 2,2-1,0-5,5 4,7-0,6 2,0 1,6 Korea 5,1 2,3 0,3 6,3 3,7 2,0 2,6 Luxembourg 6,6-0,8-4,1 2,9 1,7 0,3 0,8 Mexico 3,2 1,2-6,0 5,3 3,9 3,9 3,4 Netherlands 3,9 1,8-3,7 1,6 1,1-1,0-0,9 New Zealand 3,3-0,6 0,3 0,9 1,3 3,0 2,6 Norway 2,7 0,1-1,6 0,5 1,2 3,2 1,3 Poland 6,8 5,0 1,6 3,9 4,5 2,0 0,9 Portugal 2,4 0,0-2,9 1,9-1,6-3,2-2,7 Slovak Republic 10,5 5,8-4,9 4,4 3,2 2,0 0,8 Slovenia 7,0 3,4-7,8 1,2 0,6-2,3-2,3 Spain 3,5 0,9-3,7-0,3 0,4-1,4-1,7 Sweden 3,4-0,8-5,0 6,3 3,8 1,2 1,3 Switzerland 3,8 2,2-1,9 3,0 1,9 1,0 1,4 Turkey 4,7 0,7-4,8 9,2 8,8 2,2 3,1 United Kingdom 3,6-1,0-4,0 1,8 1,0 0,3 0,8 United States 1,9-0,3-3,1 2,4 1,8 2,2 1,9

17 Inwestycje w Polsce Źródło: NBP, Raport o inflacji, lipiec 2013.

18 Stopa wzrostu inwestycji niemieszkaniowych Źródło: OECD. Kraj Australia 12,5 7,6-3,1 0,6 12,7 14,8 6,0 Belgium 8,2 4,3-10,2-3,2 8,6 0,1-0,7 Canada 2,6 4,2-19,5 14,5 10,4 6,2 3,1 Denmark 4,5 0,7-16,6-5,1-1,8 6,5 6,3 Finland 18,3 4,1-17,0-7,4 9,5-3,0-4,7 France 7,9 2,8-13,3 4,6 5,3-1,8-1,9 Germany 8,5 2,3-17,7 7,0 7,4-2,5-0,8 Iceland -23,5-23,3-55,8-1,3 27,9 8,6-11,6 Japan 4,7-2,9-14,2 0,7 3,3 1,9-1,0 Korea 6,9-0,4-6,0 15,2 2,2-1,1-0,7 Netherlands 6,4 7,1-15,5-5,2 10,2-3,2-2,8 New Zealand 10,8-0,8-23,7 2,4 9,1 11,4 8,9 Norway 15,2 2,2-10,6-10,2 4,4 10,2 5,6 Sweden 10,8 4,7-18,6 4,9 6,6 8,2 4,5 Switzerland 8,1 0,9-11,6 5,4 2,9 2,2 2,2 United Kingdom 10,9-0,2-14,4-0,4 3,1 4,9 2,6 United States 6,5-0,8-18,1 0,7 8,6 8,0 5,2

19 Stopa wzrostu inwestycji mieszkaniowych Źródło: OECD. Kraj Australia 2,0 2,6-4,2 3,6 0,5-4,6 3,5 Austria 1,3-0,3-0,6 0,5 1,8 3,5 1,5 Belgium 3,3-2,7-8,6 3,1-5,3-2,8-3,0 Canada 3,4-5,0-6,1 7,6 1,9 5,7-2,3 Denmark -6,0-15,8-21,3-0,6 14,6-9,5-0,4 Finland 0,0-9,7-13,0 24,6 5,0-4,0-2,9 France 5,0-3,1-11,6-0,2 3,1-0,4-3,5 Germany -1,6-4,3-2,4 4,5 6,5 1,5 0,2 Greece 25,6-33,6-20,7-21,6-18,0-32,9-26,2 Iceland 13,2-21,9-55,7-18,0 5,4 6,9 11,0 Ireland -11,2-15,9-37,6-34,0-10,3-15,2-4,8 Italy 0,6-1,2-8,4-0,4-3,3-6,3-3,4 Japan -9,5-7,0-16,3-4,8 5,5 3,0 12,0 Korea -3,0-7,8-2,0-13,4-14,4-5,7 6,4 Netherlands 4,7-0,2-14,8-13,2 6,5-9,6-6,3 New Zealand 3,0-18,2-14,4 2,3-12,3 12,8 26,8 Norway 2,7-9,0-8,2-1,6 21,9 7,4 9,3 Spain 1,4-9,1-23,1-10,1-6,7-8,0-8,9 Sweden 7,6-12,9-18,7 15,3 14,7-9,0-9,5 Switzerland -3,0-4,2 1,8 3,5 2,2 0,9 1,9 United Kingdom 4,7-20,0-26,9 13,8 2,3-5,4-3,2 United States -18,7-23,9-22,4-3,7-1,4 12,1 14,7

20 Liczba pozwoleń na budowę nowych domów (USA) Rok / miesiąc Liczba pozwoleń na budowę nowych Punkty zwrotne cyklu domów (w tys.) 1990 / / / 03& / / 05q / 06R 1139 Szczyt 1990 / 07! / 08o / 09P / / 11>> / 12{ { / / 02O / Dno

21 Stopa bezrobocia Źródło: OECD. Kraj Australia 4,5 4,3 5,7 5,3 5,2 5,4 Austria 4,5 3,9 4,8 4,5 4,2 4,4 Belgium 7,5 7,0 8,0 8,4 7,2 7,6 Canada 6,1 6,2 8,4 8,1 7,5 7,3 Chile 7,4 8,0 10,0 8,4 7,4 6,7 Czech Republic 5,4 4,4 6,8 7,4 6,8 7,0 Denmark 3,8 3,5 6,1 7,6 7,7 7,7 Estonia 4,8 5,6 14,0 17,2 12,7 10,3 Finland 6,9 6,4 8,4 8,5 7,9 7,8 France 8,0 7,4 9,2 9,4 9,3 9,9 Germany 8,7 7,6 7,8 7,2 6,0 5,5 Greece 8,4 7,8 9,6 12,7 17,9 24,5 Hungary 7,4 7,9 10,1 11,2 11,0 11,0 Iceland 2,3 3,0 7,4 7,7 7,2 6,2 Ireland 4,9 5,9 12,5 14,1 14,9 15,3 Israel 7,4 6,2 7,7 6,8 5,7 7,0 Italy 6,2 6,8 7,9 8,5 8,5 10,8 Japan 4,1 4,2 5,3 5,3 4,8 4,6 Korea 3,4 3,3 3,8 3,8 3,5 3,3 Luxembourg 4,1 5,1 5,2 4,4 4,9 5,2 Mexico 3,5 3,6 5,4 5,4 5,4 5,0 Netherlands 3,6 3,0 3,7 4,5 4,4 5,3 New Zealand 3,8 4,3 6,3 6,7 6,7 7,2 Norway 2,6 2,6 3,2 3,7 3,3 3,3 Poland 9,7 7,2 8,3 9,7 9,8 10,2 Portugal 8,5 8,1 10,0 11,4 13,4 16,4 Slovak Republic 11,0 9,6 12,1 14,4 13,6 14,0 Slovenia 5,0 4,5 6,0 7,4 8,3 9,0 Spain 8,3 11,4 18,1 20,2 21,8 25,2 Sweden 6,2 6,3 8,5 8,7 7,9 8,1 Switzerland 3,7 3,4 4,2 4,6 4,1 4,3 Turkey 10,5 11,2 14,3 12,1 10,0 9,4 United Kingdom 5,3 5,4 7,8 7,9 8,0 8,1 United States 4,7 5,8 9,4 9,8 9,1 8,2

22 Stopa zatrudnienia Źródło: OECD. Kraj Australia 72,9 73,2 72,0 72,4 72,7 72,3 Austria 71,4 72,1 71,6 71,7 72,1 72,5 Belgium 62,0 62,4 61,6 62,0 61,9 61,8 Canada 73,5 73,6 71,5 71,5 72,0 72,2 Chile 56,3 57,3 56,1 59,3 61,3 61,8 Czech Republic 66,1 66,6 65,4 65,0 65,7 66,5 Denmark 77,0 77,9 75,3 73,3 73,1 72,6 Estonia 69,2 69,7 63,5 61,0 65,2 67,2 Finland 70,5 71,3 68,4 68,3 69,2 69,5 France 64,3 64,8 64,0 63,9 63,9 63,9 Germany 69,0 70,2 70,4 71,2 72,6 72,8 Greece 61,4 61,9 61,2 59,6 55,6 51,3 Hungary 57,3 56,7 55,4 55,4 55,8 57,2 Iceland 85,7 84,2 78,9 78,9 79,0 80,2 Ireland 69,2 67,9 62,2 60,0 59,2 58,8 Israel 58,9 59,8 59,2 60,2 60,9 66,5 Italy 58,7 58,7 58,3 57,7 57,8 57,6 Japan 70,7 70,7 70,0 70,1 70,3 70,6 Korea 63,9 63,8 62,9 63,3 63,9 64,2 Luxembourg 64,2 63,4 65,2 65,2 64,6 65,8 Mexico 61,1 61,3 59,4 60,3 59,8 61,3 Netherlands 74,4 75,9 75,6 74,7 74,9 75,1 New Zealand 75,2 74,7 72,9 72,3 72,6 72,1 Norway 76,9 78,1 76,5 75,4 75,3 75,8 Poland 57,0 59,2 59,3 58,9 59,3 59,7 Portugal 67,8 68,2 66,3 65,6 64,2 61,8 Slovak Republic 60,7 62,3 60,2 58,8 59,5 59,7 Slovenia 67,8 68,6 67,5 66,2 64,4 64,1 Spain 66,6 65,3 60,6 59,4 58,5 56,2 Sweden 74,2 74,3 72,2 72,1 73,6 73,8 Switzerland 78,6 79,5 79,0 78,6 79,3 79,4 Turkey 44,6 44,9 44,3 46,3 48,4 48,9 United Kingdom 72,4 72,7 70,6 70,3 70,4 70,9 United States 71,8 70,9 67,6 66,7 66,6 67,1

23 Inflacja w USA, Chinach i strefie euro Źródło: NBP, Raport o inflacji, lipiec 2013.

24 Stopa inflacji (CPI) Źródło: OECD. Kraj Australia 2,4 4,4 1,8 2,9 3,4 1,7 2,1 Austria 2,2 3,2 0,4 1,7 3,6 2,6 2,0 Belgium 1,8 4,5 0,0 2,3 3,4 2,6 1,4 Canada 2,1 2,4 0,3 1,8 2,9 1,5 1,3 Chile 4,4 8,7 0,4 1,4 3,3 3,0 2,0 Czech Republic 3,0 6,3 1,0 1,5 1,9 3,3 1,6 Denmark 1,7 3,4 1,3 2,3 2,8 2,4 0,8 Estonia 6,7 10,6 0,2 2,7 5,1 4,2 3,4 Finland 1,6 3,9 1,6 1,7 3,3 3,2 2,6 France 1,6 3,2 0,1 1,7 2,3 2,2 1,1 Germany 2,3 2,8 0,2 1,2 2,5 2,1 1,6 Greece 3,0 4,2 1,3 4,7 3,1 1,0-0,7 Hungary 8,0 6,0 4,2 4,9 3,9 5,7 2,8 Iceland1 5,1 12,7 12,0 5,4 4,0 5,2 4,0 Ireland 2,9 3,1-1,7-1,6 1,2 1,9 1,0 Israel 0,5 4,6 3,3 2,7 3,5 1,7 1,4 Italy 2,0 3,5 0,8 1,6 2,9 3,3 1,6 Japan 0,1 1,4-1,3-0,7-0,3 0,0-0,1 Korea 2,5 4,7 2,8 2,9 4,0 2,2 2,2 Luxembourg 2,7 4,1 0,0 2,8 3,7 2,9 1,8 Mexico 4,0 5,1 5,3 4,2 3,4 4,1 3,4 Netherlands 1,6 2,2 1,0 0,9 2,5 2,8 2,7 New Zealand 2,4 4,0 2,1 2,3 4,0 1,1 1,0 Norway 0,7 3,8 2,2 2,4 1,3 0,7 1,3 Poland 2,4 4,2 3,8 2,6 4,2 3,6 0,7 Portugal 2,4 2,7-0,9 1,4 3,6 2,8 0,0 Slovak Republic 1,9 3,9 0,9 0,7 4,1 3,7 1,7 Slovenia 3,8 5,5 0,9 2,1 2,1 2,8 2,1 Spain 2,8 4,1-0,2 2,0 3,1 2,4 1,5 Sweden 2,2 3,4-0,5 1,2 3,0 0,9 0,2 Switzerland 0,7 2,4-0,5 0,7 0,2-0,7-0,3 Turkey 8,8 10,4 6,3 8,6 6,5 8,9 6,7 United Kingdom 2,3 3,6 2,2 3,3 4,5 2,8 2,8 United States 2,9 3,8-0,3 1,6 3,1 2,1 1,6

25 Saldo finansów publicznych (jako % PKB) Źródło: OECD. Kraj Australia 1,8-0,7-5,0-5,2-3,6-3,3-1,8 Austria -1,0-1,0-4,1-4,5-2,4-2,5-2,3 Belgium -0,1-1,1-5,6-3,9-3,9-4,0-2,6 Canada 1,5-0,3-4,8-5,2-4,0-3,2-2,9 Czech Republic -0,7-2,2-5,8-4,8-3,3-4,4-3,3 Denmark 4,8 3,3-2,8-2,7-2,0-4,1-1,8 Estonia 2,4-2,9-2,0 0,2 1,2-0,3 0,0 Finland 5,3 4,3-2,7-2,8-1,1-2,3-2,3 France -2,7-3,3-7,6-7,1-5,3-4,9-4,0 Germany 0,2-0,1-3,1-4,2-0,8 0,2-0,2 Greece -6,8-9,9-15,6-10,8-9,6-10,0-4,1 Hungary -5,1-3,7-4,5-4,4 4,2-2,0-2,8 Iceland 5,4-13,5-9,9-10,1-5,6-3,4-0,2 Ireland 0,1-7,4-13,9-30,8-13,3-7,5-7,5 Israel -1,6-4,0-6,7-4,8-4,4-5,1-5,7 Italy -1,6-2,7-5,4-4,3-3,7-2,9-3,0 Japan -2,1-1,9-8,8-8,3-8,9-9,9-10,3 Korea 4,7 3,0-1,1 1,3 2,0 2,1 1,4 Luxembourg 3,7 3,2-0,8-0,9-0,2-0,8-0,7 Netherlands 0,2 0,5-5,6-5,0-4,4-4,0-3,7 New Zealand 4,5 0,4-2,7-7,5-5,3-3,9-2,4 Norway 17,3 18,8 10,5 11,1 13,4 13,9 12,3 Poland -1,9-3,7-7,4-7,9-5,0-3,9-3,4 Portugal -3,2-3,7-10,2-9,9-4,4-6,4-6,4 Slovak Republic -1,8-2,1-8,0-7,7-5,1-4,3-2,6 Slovenia -0,0-1,9-6,2-5,9-6,4-4,0-7,8 Spain 1,9-4,5-11,2-9,7-9,4-10,6-6,9 Sweden 3,6 2,2-1,0-0,0 0,0-0,7-1,6 Switzerland 1,0 2,0 0,8 0,3 0,5 0,7 0,7 United Kingdom -2,7-4,9-10,8-10,0-7,9-6,5-7,1 United States -2,9-6,6-11,9-11,4-10,2-8,7-5,4

26 Dług publiczny (jako % PKB) Źródło: OECD. Kraj Australia 14,6 13,9 19,5 23,6 27,1 32,4 33,7 Austria 63,5 68,7 74,1 78,1 80,0 84,9 86,8 Belgium 87,9 92,7 99,8 99,5 101,9 104,1 104,7 Canada 65,0 69,2 81,5 83,0 83,4 85,5 85,2 Czech Republic 31,0 34,4 40,8 45,2 48,2 55,9 59,3 Denmark 34,3 41,4 49,3 53,1 59,9 58,9 58,6 Estonia 7,3 8,5 13,1 12,9 10,4 14,2 15,5 Finland 41,4 40,3 51,8 57,9 57,9 63,3 66,2 France 73,0 79,3 91,3 95,6 99,5 109,7 113,5 Germany 65,6 69,9 77,5 86,1 86,3 89,2 87,9 Greece 119,3 122,4 138,3 156,9 178,9 165,6 183,7 Hungary 73,3 77,1 86,4 87,3 85,9 89,0 88,9 Iceland 53,3 102,2 119,8 125,1 133,8 131,8 128,6 Ireland 28,6 49,7 70,5 98,0 112,2 123,3 129,3 Israel (1) 78,5 77,1 79,5 76,0 73,9 72,9 73,0 Italy 114,4 116,9 130,1 128,9 122,0 140,2 143,6 Japan 162,4 171,1 188,7 193,3 210,6 219,1 228,4 Korea 28,8 30,4 33,5 34,3 36,2 35,1 35,0 Luxembourg 11,4 19,3 19,1 25,8 25,9 28,4 30,4 Netherlands 51,5 64,8 67,6 71,6 75,9 82,6 84,2 New Zealand 25,5 28,7 34,2 37,9 41,6 44,3 46,3 Norway 56,6 55,2 49,0 49,2 34,1 34,6 41,3 Poland 51,7 54,4 58,4 62,4 63,1 62,6 64,7 Portugal 75,5 80,8 94,0 105,5 121,6 138,8 142,8 Slovak Republic 33,5 32,2 40,4 45,9 48,2 56,6 58,8 Slovenia 29,5 28,8 43,1 47,3 51,1 61,0 70,7 Spain 42,4 47,8 62,9 67,8 77,1 90,5 97,8 Sweden 49,8 50,0 52,2 49,3 49,4 48,7 52,6 Switzerland 51,5 47,0 46,4 45,2 44,6 43,8 43,1 United Kingdom 47,0 57,5 72,0 85,6 100,4 103,9 109,1 United States 66,3 75,3 88,8 97,9 102,3 106,3 109,1

27 Rentowność 10-letnich obligacji w USA, Niemczech i Japonii Źródło: NBP, Raport o inflacji, lipiec 2013.

28 Stopy procentowe głównych banków centralnych Źródło: NBP, Raport o inflacji, lipiec 2013.

29 Indeksy giełdowe w Niemczech (DAX 30), Japonii (Nikkei 225) i USA (S&P 500) Styczeń 2008 = 100 Źródło: NBP, Raport o inflacji, lipiec 2013.

30 Koniunktura w Korei Płd., Wskaźnik Wzrost PKB (w %) 5,1 2,3 0,3 6,3 3,7 2,0 Stopa zatrudnienia (w %) 63,9 63,8 62,9 63,3 63,9 64,2 Stopa bezrobocia (w %) 3,4 3,3 3,8 3,8 3,5 3,3 Stopa inflacji (w %) 2,5 4,7 2,8 2,9 4,0 2,2 Saldo budżetu (% PKB) 4,7 3,0-1,1 1,3 2,0 2,1 Dług publiczny (% PKB) 28,8 30,4 33,5 34,3 36,2 35,1 Tempo wzrostu inwestycji (w %) 6,9-0,4-6,0 15,2 2,2-1,1 Średnie tempo wzrostu inwestycji prywatnych (poza mieszkaniowymi) : Korea Płd. 3,4%, kraje OECD 1,0%, USA 0,3%, strefa euro 0,5%

31 Inwestycje w maszyny i urządzenia (w % PKB) Źródło: OECD Factbook, 2009.

32 Bezrobocie w Korei Płd. na tle krajów OECD Stopa bezrobocia listopad 2011: Korea Płd. 3,1%, kraje OECD 8,2%, USA 8,7%, Hiszpania 22,9%, Polska 10,0%

33 Korporacje z Korei Płd., 2011 Firma Obroty (w mld USD) Dochód netto (w mld USD) Samsung Electronics 142,4 11,5 Hyundai Motor 67,1 6,6 Posco 59,5 3,1 Kia Motors 37,3 2,9 LG Chem 19,6 1,8 Shinhan Financial - 2,7 Źródło: FT Global 500, 2012.

34 Wskaźniki gospodarcze w Hondurasie, Nikaragui i Kostaryce Wskaźnik Honduras Nikaragua Kostaryka PKB per capita (miejsce w rankingu WEF) Saldo finansów publicznych (miejsce w rankingu WEF) Dług publiczny (miejsce w rankingu WEF) Inflacja (miejsce w rankingu WEF) Eksport jako % PKB (miejsce w rankingu WEF) Stopa bezrobocia 2242 USD 1757 USD 9673 USD -4,3% PKB (105 m.) 34,7% PKB (55 m.) 5,2% (95 m.) 49,7% (49 m.) -0,5 % PKB (36 m.) 52,1% PKB (95 m.) 7,9% (119 m.) 31,5% (94 m.) -4,6 % PKB (110 m.) 34,8% PKB (56 m.) 4,5% (82 m.) 37,5% (81 m.) 4,5% 7,4% 8,9% Źródło: UNODC, WEF.

35 Jakość systemu społeczno-gospodarczego w Hondurasie, Nikaragui i Kostaryce Wskaźnik Honduras Nikaragua Kostaryka Wskaźnik zabójstw na 100 tys. mieszkańców 91,6 (2011) 12,6 (2011) 10,0 (2011) Koszty przestępczości dla biznesu (miejsce w rankingu WEF) 1,9 pkt. (148 m.) 4,1 pkt. (100 m.) 3,9 pkt. (106 m.) Przestępczość zorganizowana (miejsce w rankingu WEF) 2,5 pkt. (146 m.) 4,3 pkt. (109 m.) 5,3 pkt. (61 m.) Niezależność sądownictwa (miejsce w rankingu WEF) 3,0 pkt. (108 m.) 2,6 pkt. (121 m.) 4,8 pkt. (37 m.) Zaufanie do policji (miejsce w rankingu WEF) 2,4 pkt. (142 m.) 3,9 pkt. (91 m.) 4,9 pkt. (43 m.) Zaufanie do polityków (miejsce w rankingu WEF) 1,9 pkt. (135 m.) 2,8 pkt. (76 m.) 2,8 pkt. (79 m.) Jakość infrastruktury (miejsce w rankingu WEF) 3,3 pkt. (116 m.) 3,5 pkt. (104 m.) 3,8 pkt. (97 m.) Źródło: UNODC, WEF.