Edukacja w cukrzycymiejsce i rola. pielęgniarek w Finlandii

Transkrypt

1 Edukacja w cukrzycymiejsce i rola pielęgniarek w Finlandii Outi Himanen, pielęgniarka, pielęgniarka specjalistka, edukator, menadżer edukacji. Centrum Edukacji/Fińskie Stowarzyszenie Diabetologiczne

2 Zawartość prezentacji The Finnish Diabetes Association- Fińskie Stowarzyszenie Diabetologiczne Diabetes in Finland- Cukrzyca w Finlandii Health Services in Finland- Opieka zdrowotna w Finlandii Diabetes education for nurses in Finland- Edukacja diabetologiczna dla pielęgniarek w Finlandii Diabetes education for people with diabetes in FinlandEdukacja diabetologiczna dla pacjentów w Finlandii Rehabilitation for people with diabetes- rehabilitacja dla osób z cukrzycą

3 The Finnish Diabetes Association in Finland (FDA) Fińskie Stowarzyszenie Diabetologiczne

4 The Finnish Diabetes Association in Finland (FDA) Fińskie Stowarzyszenie Diabetologiczne Centrum Diabetologii jest siedzibą Fińskiego Stowarzyszenia Diabetologicznego oraz Biura Centralnego i Centrum Edukacji i Szkoleń

5 Lokalizacja Centrum Diabetologii MiastoTampere Populacja Finlandii liczy 5,4 mln

6 FDA jest Organizacją Zdrowia Publicznego i Organizacją Pacjentów, składa się z: 109 lokalnych oddziałów/stowarzyszeń członkowskich 4 stowarzyszeń profesjonalistów: Association of Finnish Diabetes Nurses- Fińskie Stowarzyszenie Pielęgniarek Diabetologicznych Finnish Diabetes Research Society- Fińskie Towarzystwo Badań nad Cukrzycą Diabetes Education Study Group In Finland Edukacja Diabetologiczna Study Group w Finlandii Finnish Association of Podiatry Fińskie Stowarzyszenie Podiatrów

7 Główne działania FDA Prowadzenie polityki rzecznictwa (na rzecz pacjentów z cukrzycą, zapobieganiu cukrzycy, powikłaniom itp.) Podnoszenie kompetencji w diabetologii Wspieranie osób z cukrzycą

8 Narodowy Program Diabetologiczny DEHKO (Program rozwoju zapobiegania cukrzycy i opieki diabetologicznej) Program prowadzony był w latach , celami były: Zapobieganie cukrzycy drugiego typu i komplikacjom Poprawa jakości opieki nad pacjentami z cukrzycą Wspieranie samoopieki osób z cukrzycą

9

10 DEHKO Prewencja pierwotna cukrzycy typu 2 Rozwijanie opieki w diabetologii i jej jakości Wspieranie samoopieki osób z cukrzycą Program zapobiegania cukrzycy typu 2 Strategia dla całej populacji Strategia dla populacji wysokiego ryzyka Strategia dla wczesnego wykrywania i terapii Organizacja opieki Edukacja Kryteria jakości i monitorowanie systemów jakości Rehabilitacja Edukacja i szkolenia personelu medycznego Wprowadzenie rogramu Prewencji Pierwotnej Projekt Stosowanie nowoczesnych leków Współpraca pomiędzy lokalnymi oddziałami FDA i opieką zdrowotną Grupy wsparcia

11 DEHKO Efekty programu widoczne były w całym kraju Wzrosła świadomość cukrzycy drugiego typu Jako szczególnie ważna dla całego kraju traktowana była waga promocji zdrowia i możliwości zapobiegania cukrzycy drugiego typu Stworzono wartościowe narzędzia dla opieki diabetologicznej, np. instrumenty jakości

12 DEHKO Proces leczenia osób z cukrzycą jest bardziej funkcjonalny Długoterminowe komplikacje w cukrzycy występują rzadziej Poprawiła się kontrola poziomu glukozy, szczególnie w cukrzycy drugiego typu Stale występują regionalne różnice w jakości opieki Nie odnotowano spadku występowania cukrzycy drugiego typu i otyłości

13 Rozpowszechnienie cukrzycy w Finlandii w latach Diabetes in Finland FinDM II

14 Rozpowszechnienie cukrzycy 1(IDDM) i 2 (NIDDM) typu w Finlandii w latach IDDM NIDDM Persons with IDDM Persons with NIDDM

15 Częstość występowania cukrzycy w latach IDDM NIDDM Persons with IDDM Persons with NIDDM

16

17 Komplikacje w cukrzycy Zawał serca mężczyźni/ Wylew mężczyźni Zawał serca kobiety/ Wylew kobiety

18 Opieka zdrowotna w Finlandii

19 Opieka zdrowotna w Finlandii 5 Szpitali Uniwersyteckich 21 Szpitali Okręgowych

20 Opieka zdrowotna w Finlandii Opieka publiczna jest podzielona na: podstawową opiekę zdrowotną opiekę specjalistyczną i szpitalną Opieka publiczna jest organizowana przez: Rejonowe centra opieki Szpitale okręgowe (każde centrum rejonowe należy do konkretnego szpitala okręgowego)

21 Dostęp do opieki zdrowotnej Wszyscy mieszkańcy Finlandii mają prawo do otrzymania opieki dobrej jakości w ciągu określonego czasu Opieka zdrowotna jest zazwyczaj bezpłatnapokrywana z podatków i ubezpieczeń

22 Specjalistyczna opieka zdrowotna Lecznictwo otwarte i zamknięte jest zapewniane przez szpitale okręgowe (21) Na każdy rejon szpitalny składa się szpital i inne specjalistyczne jednostki Jest pięć szpitali uniwersyteckich (w Helsinkach, Turku, Tampere, Kuopio, Oulu)

23 Opieka profilaktyczna Podstawowym celem fińskiej polityki zdrowotnej jest zapobieganie chorobom Profilaktyka jest dostarczana przez ośrodki zdrowia, kliniki matki i dziecka, medycynę szkolną i dla studentów, medycynę pracy

24 Podstawowa Opieka Zdrowotna Jest dostarczana przez rejonowe centra zdrowia Rejony mogą mieć własne placówki lub jedna placówka może być przeznaczona dla kilku rejonów Rejonowe ośrodki zdrowia mogą uzyskać świadczenia od sektora prywatnego

25 Rejonowe ośrodki zdrowia zapewniają Konsultacje lekarza internisty i pielęgniarki Opiekę stomatologiczną Opiekę medyczną Pogotowie Opiekę nad matką i dzieckiem Medycynę szkolną i dla studentów Inne podstawowe świadczenia

26 Poradnictwo zdrowotne Poradnictwo zdrowotne i zapobieganie chorobom w Finlandii zawiera: Edukację zdrowotną i instruktaż Antykoncepcję Poradnictwo w ośrodkach rejonowych koncentruje się na: Chorobach układu krążenia Cukrzycy Otyłości Rzucaniu palenia

27 Miejsce i rola pielęgniarek w Finlandii

28 Pielęgniarki w Finlandii -rola i miejsce W Finlandii pielęgniarki są kształcone na uniwersytetach Pielęgniarki zdrowia publicznego, położne i paramedycy kształceni są w tym samym systemie kształcenia (AMK) Wykształcenie daje kwalifikacje pielęgniarskie. Studia trwają od 3,5 do 4,5 roku, aby je ukończyć należy zebrać kredytów. Pielęgniarka chcąca uzyskać prawo wykonywania zawodu powinna mieć 210 kredytów, pielęgniarki zdrowia publicznego i paramedycy 240, położne 270

29 Pielęgniarki w Finlandii -rola i miejsce Praca pielęgniarek jest samodzielna i odpowiedzialna Pielęgniarki podejmują wiele decyzji samodzielnie Biorą udział w leczeniu, promowaniu zdrowia w populacji, zapobieganiu chorobom i rehabilitacji Ich praca wymaga kompetencji do pracy w zespołach wielodyscyplinarnych

30 Pielęgniarki w Finlandii -rola i miejsce Pielęgniarki mają kompetencje do prowadzenie badań naukowych, zdobywania danych i zarządzania nimi Kształcenie ustawiczne i nowo zdobyta wiedza jest niezbędna do wykonywania zawodowych obowiązków

31 Pielęgniarki diabetologiczne w Finlandii Ważnym zadaniem pielęgniarek diabetologicznych jest edukacja i wsparcie osób z cukrzycą Równie ważne jest udzielanie pomocy i umożliwienie samoopieki pacjentowi z cukrzycą na poziomie możliwie najwyższym dla tego pacjenta, Wspierają modyfikację stylu życia pacjentów z cukrzycą W ich pracy istotne jest pozwalanie osobom z cukrzycą na podejmowanie samodzielnych decyzji i działań w oparciu o edukację i posiadaną wiedzę

32 Pielęgniarki diabetologiczne w Finlandii Jednym z zadań jest rola w zespole wielodyscyplinarnym Polega ona na współpracy z członkami zespołu w celu poprawy zdrowia i jakości życia wspólnych pacjentów

33 Edukacja diabetologiczna dla pielęgniarek

34 Edukacja diabetologiczna dla pielęgniarek Podstawowa i wszechstronna edukacja i szkolenia (od 1-3,5 kredytów ECT) Specjalistyczne studia (30 kredytów ECT), na pięciu uniwersytetach, gdzie są prowadzone studia dla pielęgniarek Opieka diabetologiczna, rehabilitacja i poradnictwo (studia 30 kredytów ECT, praktyka na wysokim poziomie, obecnie trwa program pilotażowy) Program edukacji: rozwijanie opieki diabetologicznej i poradnictwa dla zespołów wielodyscyplinarnych (15 kredytów ECT)

35 Edukacja diabetologiczna dla pielęgniarek Pielęgniarka specjalistka w diabetologii Pielęgniarki mogą ubiegać się o specjalne kwalifikacje w Fińskim Stowarzyszeniu Pielęgniarstwa Klinicznego/Długoterminowego. Zmiany są dodane do suplementu Pielęgniarstwo Diabetologiczne

36 Stowarzyszenia Finnish Nurses Association -Fińskie Stowarzyszenie Pielęgniarek The Finnish Association of Diabtes Nurses- Fińskie Stowarzyszenie Pielęgniarek Diabetologicznych

37 Edukacja diabetologiczna dla osób z cukrzycą Osoby z cukrzycą mają własnego lekarza pierwszego kontaktu i pielęgniarkę (diabetologiczną) w podstawowej opiece zdrowotnej Podstawowa opieka zdrowotna jest odpowiedzialna za dobrą opiekę w tym indywidualne poradnictwo, szkolenie i wsparcie W Finlandii jest niedobór lekarzy pierwszego kontaktu, również niewiele placówek ma zatrudnionego dietetyka na etacie. Konsultacje podiatrów są często kontraktowane z sektora opieki prywatnej Zespoły wielodyscyplinarne w centralnych szpitalach oraz specjalistyczne ośrodki zajmują się pacjentami z cukrzycą w przypadku wystąpienia problemów

38 Edukacja diabetologiczna dla osób z cukrzycą Od edukacji i poradnictwa do coachingu i nauczania indywidualnego oraz w grupach Mało jest ewaluowanych programów edukacyjnych Rehabilitacja Specyficzne programy diabetologiczne są częścią dobrej opieki

39 Rehabilitacja w diabetologii Od edukacji i poradnictwa do coachingu i nauczania Proces ciągły zintegrowany w dobrą opiekę Indywidualne poradnictwo i szkolenia, praca w grupach wykłady z dyskusją zwiększa pewność siebie i odpowiedzialność oraz zrozumienie Nauczanie samoopieki przez doświadczenie Tworzenie sieci

40 Rehabilitacja w diabetologii Zawiera Psycho-socjalne wsparcie dotyczące cukrzycy, leczenia i opieki Uaktualnianie wiedzy diabetologicznej i edukacji dotyczącej samo opieki Okresowe sprawdzanie umiejętności samo opieki Zwiększanie świadomości i motywacji

41 Rehabilitacja w diabetologii Grupy wsparcia, zebranie razem osób borykających się z tymi samymi problemami Ulga w obciążeniu psychologicznym związanym z cukrzycą, samotnością i depresją- gdy jest potrzebna Wycofanie się z intensywnego życia, oczekiwań, pośpiechu Dieta i kontrolowanie wagi- poradnictwo praktyczne Co rekomendacje oznaczają w realnym życiu (indywidualnie) Pomoc osobom w znalezieniu ich własnych sposobów na zmiany zachowań

42 Thank you! Dziękuję!