Moduł gwarancji tranzytowych ( )

Transkrypt

1 Moduł gwarancji tranzytowych ( ) Moduł gwarancji wylicza kwotę zabezpieczenia na podstawie dokumentu tranzytowego SAD. Gwarancja jest obciąŝana w momencie odbioru z NCTS komunikatu IE29 (zwolnienie towaru do tranzytu), a zwolnienie następuje po otrzymaniu komunikatu IE45 (zamknięcie operacji tranzytowej). Firma Huzar Software oferuje moduły obsługi gwarancji pracujące w dwóch trybach, które wyróŝniono ze względu na lokalizację bazy gwarancji: 1. baza gwarancji (paradox albo interbase - w zaleŝności od wersji WinSAD-a) jest zlokalizowana w sieci lokalnej. Za obsługę bazy odpowiedzialny jest moduł zawarty w pliku HSPlugGwarancjeNCTSPDX.dll (gdy korzystamy z WinSADEU) albo HSPlugGwarancjeNCTSIB.dll (gdy korzystamy z WinSADIB), 2. baza gwarancji jest zlokalizowana na serwerze gwarancji (np. komputer w siedzibie firmy), do którego jest dostęp poprzez sieć Internet. Ten tryb umoŝliwia saldowanie gwarancji w firmie wielooddziałowej. Za obsługę tę są bazy danych jest odpowiedzialny moduł zawarty w pliku HSPlugGwarancjeNCTSNET.dll oraz specjalny program serwera bazy gwarancji (SerwerGwarancjiNCTS.exe) umieszczony na komputerze serwera gwarancji. Zainteresowani tym trybem pracy proszeni o indywidualny kontakt z firmą Huzar Software. Moduł gwarancji tranzytowych, bez względu na tryb, posiada samą funkcjonalność (okna, funkcje itp.). Moduł gwarancji jest modułem dodatkowym programu WinSADEU (WinSADIB) - patrz rozdział Opcje programu węzeł Moduły dodatkowe. MoŜliwe jest jego wykorzystanie tylko wtedy, gdy w tym samym katalogu, co aktualnie wykorzystywany program WinSADEU (WinSADIB), znajduje się odpowiedni plik HSPlugGwarancjeNCTS*.dll. Opcje programu PoniŜej zostaną są omówione opcje programu WinSADEU(IB), które bezpośrednio związane z modułem gwarancji. Węzeł SAD NaleŜy włączyć opcję dla SADów F domyślnie obliczaj kwotę zabezpieczenia. Jej włączenie automatycznie włącza opcje Obliczaj kwoty zabezpieczeń (w menu rozwijanym pod przyciskiem Inne okna z dokumentem SAD), co z kolei umoŝliwia wyliczenia obciąŝenia związanego z SAD-em tranzytowym, poniewaŝ przy włączonej opcji moŝna wejść do pola 47 (klawisz [INS]) i w okienku Opłaty pola 47 przycisnąć przycisk Wylicz opłaty. Węzeł System NCTS W polu edycyjnym Adres DO OSOZ: naleŝy wpisać adres osoz@zefir.mofnet.gov.pl (przycisk Wczytaj domyślne pozwala automatycznie wypełnić będą adresy owe). Pod wskazany adres wysyłane komunikaty dotyczące gwarancji (IE26, IE34 oraz IE224). Węzeł SAD - naleŝy włączyć opcje dla SADów F domyślnie obliczaj kwotę zabezpieczenia Węzeł System NCTS - naleŝy wpisać adres systemu OSOZ osoz@zefir.mofnet.gov.pl Opcja Konfiguracja kont jest opisana w podręczniku uŝytkownika dla programu WinSADEU(Win- SADIB) w rozdziale Realizacja komunikacji z systemem NCTS w programie WinSADEU. 1

2 ność są Węzeł Dodatkowe moduły W węźle Moduły dodatkowe wyświetlane wszystkie "zarejestrowane" moduły wspomagające funkcjonal- programu WinSADEU. Moduł gwarancji jest aktywny ("zarejestrowany" przez WinSAD-a), gdy na liście modułów dodatkowych występuje jedna z poniŝej wymienionych nazw: 1. Moduł gwarancji NCTS PDX, gdzie skrót PDX oznacza współpracę z lokalną i bazą danych gwarancji paradox. Nazwa modułu pokaŝe się na liście automatycznie wtedy i tylko wtedy, gdy w katalogu gdzie jest plik wykonywalny programu WinSADEU.exe, znajduje się teŝ plik wykonywalny o nazwie HSPlugGwarancjeNCTSPDX.dll (pobrać go moŝna z serwisu online). 2. Moduł gwarancji NCTS IB, gdzie skrót IB oznacza współpracę z lokalną i bazą gwarancji interbase. Nazwa modułu pokaŝe się na liście automatycznie wtedy i tylko wtedy, gdy w katalogu, gdzie jest plik wykonywalny programu WinSADIB.exe, znajduje się teŝ plik wykonywalny o nazwie HSPlug- GwarancjeNCTSIB.dll (pobrać go moŝna z serwisu online). 3. Moduł gwarancji NCTS NET, gdzie skrót NET oznacza współpracę ze zdalnym serwerem bazy gwarancji (serwer bazy jest programem dostarczanym przez firmę Huzar Software). Nazwa modułu pokaŝe się na liście automatycznie wtedy i tylko wtedy, gdy w katalogu, gdzie jest plik wykonywalny programu WinSADEU.exe WinSADIB.exe, znajduje się teŝ plik wykonywalny o nazwie HSPlugGwarancjeNCTSNET.dll (pobrać go moŝna z serwisu online). Konfiguracja modułu gwarancji pracującego w trybie 1 (lokalnie) Lokalna baza paradox Po pobraniu pliku HSPlugGwarancjeNCTSPDX.dll i jego "rejestracji" na liście modułów dodatkowych, moduł gwarancji naleŝy skonfigurować. Po przyciśnięciu przycisku Konfiguruj (Opcje programu węzeł Moduły dodatkowe) wyświetlone zostanie okienko Moduł gwarancji NCTS PDX z dwoma zakładkami. Na zakładce Ustawienia podaje się liczbę dni po jakiej osoba odpowiedzialna za gwarancję ma zostać powiadomiona o sytuacji nietypowej, dotyczącej przede wszystkim braku powiadomienia o zamknięciu procedury tranzytu. Program automatycznie powiadomi osobę zainteresowaną poprzez wysłanie powiadomienia na adres e- mail wpisany w polu Adresy , gdy upłynie wpisana w polu Po liczba dni od momentu zwolnienia towaru do tranzytu (opcja nie jest jeszcze aktywna). Zakładka Bazy danych pozwala wskazać dwa katalogi dotyczące bazy gwarancji. Katalog prywatny jest podpowiadany przez program (zaleca się by katalog ten nie był zmieniany), natomiast katalog bazy danych moŝe być dowolny ale musi być wcześniej utworzony przez uŝytkownika. Zaleca się by katalog bazy danych modułu gwarancji nazywał się GWARANCJE i był podkatalogiem katalogu SADDANEEU. Oczywiście zalecenie to ma jedynie charakter organizacyjny. Przycisk Konfiguruj Moduł gwarancji jest aktywny, gdy na liście dodatkowych modułów znajduje się wpis Moduł gwarancji NCTS PDX (przykładowo dla paradoxa) Zakładka Ustawienia konfiguracji modułu gwarancji Zakładka Bazy danych konfiguracji modułu gwarancji 2

3 są Podstawowe funcje modułu gwarancji realizowane w oparciu o bazę gwarancji, która zawiera informacje o gwarancjach uŝytkownika, saldach i historii obciąŝeń oraz zwolnień. Lokalna baza interbase Po pobraniu pliku HSPlugGwarancjeNCTSIB.dll i jego "rejestracji" na liście modułów dodatkowych, moduł gwarancji naleŝy skonfigurować. Po przyciśnięciu przycisku Konfiguruj (Opcje programu węzeł Moduły dodatkowe) wyświetlone zostanie okienko Moduł gwarancji NCTS IB z dwoma zakładkami: Ustawienia oraz Baza danych. Znaczenie opcji zakładce Ustawienia jest identyczne jak opisano wyŝej. Na zakładce Baza danych naleŝy wskazać katalog z nazwą są pliku bazy interbase, login do bazy (domyślnie sysdba) oraz hasło do bazy (domyślnie masterkey). Konfiguracja modułu gwarancji pracującego w trybie 2 (zdalnie) Po pobraniu pliku HSPlugGwarancjeNCTSNET.dll i jego "rejestracji" na liście modułów dodatkowych, moduł gwarancji naleŝy skonfigurować. Po przyciśnięciu przycisku Konfiguruj (Opcje programu węzeł Moduły dodatkowe) wyświetlone zostanie okienko Moduł gwarancji NCTS NET z dwoma zakładkami. Zakładka Ustawienia jest identyczna jak to opisano wyŝej. Na drugiej zakładce wpisywane informacje, które powinny być dostarczone przez administratora komputera, na którym posadowiono serwer zdalnej bazy gwarancji (czyli serwer ten powinien być juŝ zainstalowany). Zakładka Zdalne połączenia pozwala wpisać w polu edycyjnym Adres serwera: adres IP serwera ( jego nazwę zarejestrowaną w DNS); w polu Port serwera: naleŝy wpisać numer portu udostępnionego do kontaktu zewnętrznego z serwerem, zaś w polu Hasło do serwera hasło dostępu do serwera. Hasło dostępu do serwera musi być przez niego akceptowane, czyli uŝytkownik powinien dostać hasło od administratora komputera, na którym posadowiono serwer zdalnej bazy gwarancji. Dodatkowo moŝna zaznaczyć opcję UŜywaj połączenia SSL (wtedy komunikacja z serwerem bazy gwarancji będzie zaszyfrowana) opcję Sprawdzaj numer klucza sprzętowego (wtedy jednym z elementów składających się na identyfikacje klienta przez serwer będzie takŝe numer klucza sprzętowego). UWAGA: w programie serwera gwarancji (opisanego w następnym rozdziale) występuje identyczna opcja - Sprawdzaj numer klucza sprzętowego. Opcje te w programie serwera oraz programie WinSADxx powinny albo zaznaczone albo odznaczone. Nie będzie łączności między WinSAD-em a serwerem, np. gdy w jednym programie opcja jest włączona a w drugim nie. 3

4 ność Serwer modułu gwarancji - instalacja i konfiguracja Podstawowe wymagania Instalacja serwera powinna być wykonywana w firmie przez administratora systemu komputerowego. Łącz- z komputerem serwera powinien się poprzez protokół TCP/IP oraz ustalony port dostępowy z zewnątrz. Fizyczna łączność moŝe się odbywać nawet poprzez modem, poniewaŝ oprogramowanie serwera (klientów) zapewnia bardzo dobrą szybkość wymiany danych. Zdalna baza gwarancji jest bazą interbase (Firebird), dlatego na serwerze powinien być takŝe zainstalowany serwer Firebird-a (jeŝeli na komputerze serwera jest zainstalowany program WinSADIB, to serwer bazodanowy jest juŝ zainstalowany). Instalacja Po rozpakowaniu pakietu instalacyjnego do katalogu SerwerGwarancji, powinny się w nim znaleźć wszystkie pliki wymagane do poprawnej pracy, przede wszystkim program SerwerGwarancjiNCTS.exe, który jest autonomicznym serwerem modułu gwarancji. Katalog SerwerGwarancji moŝe być utworzony w dowolnym miejscu na dysku. MoŜna uruchomić serwer w trybie aplikacji albo usługi - patrz dalej. Konfiguracja serwera uruchomieniu serwera pojawi się na ekranie okno główne o nazwie Serwer gwarancji NCTS 1.xx, w którym na pierwszym planie wyświetlona jest historia zdarzeń serwera (rysunek poniŝej) oraz w obszarze powiadamiania (Tray Icons) w prawym dolnym rogu ekranu charakterystyczna zielona ikonka. Gdy pierwszy raz uruchomimy serwer w trybie aplikacji, wtedy w liście zdarzeń pojawi się informacja, Ŝe "Lista uprawnień jest pusta" oraz "Serwer aplikacji nie został uruchomiony" (patrz rysunek obok). Oznacza to, Ŝe naleŝy przystąpić do konfiguracji serwera. Z menu Ustawienia okna głównego, wybieramy funkcję Uprawnienia..., która pozwala ustalić wszystkich klientów z prawami do korzystania z serwera gwarancji. Wyświetlane jest okienko Uprawnienia do korzystania z serwera gwarancji z listą uprawnionych oddziałów. Uprawnienia moŝna dodawać (przycisk Dodaj), modyfikować (przycisk Edytuj) oraz usuwać (przycisk Usuń). PoniewaŜ przy pierwszym uruchomieniu serwera ta lista jest pusta, więc naciskamy przycisk Dodaj, co spowoduje wyświetlenie okienka Uprawnienia do serwera. Uprawniony klient jest definiowany poprzez podanie ID oddziału, Hasło oddziału, Opis oddziału oraz listę numerów kluczy sprzętowych zabezpieczających programy WinSADxx pracujące na wielu komputerach oddziału. Lista uprawnionych oddziałów Lista uprawnionych kluczy sprzętowych ID oddziału - wartość parametru powinna być identyczna z wartością Identyfikator oddziału lub bazy ustaloną w opcjach programu WinSADxx (Opcje programu węzeł System "Celina"\Opcje dodatkowe) pracującego w oddziale (jeśli w oddziale pracuje np. 5 komputerów to w opcjach programu kaŝdego z uŝytkowników programu WinSADxx powinien być wpisać ten sam identyfikator oddziału). Identyfikator ID oddziału musi być podany (moŝna go ustalać klikając w małe trójkąciki z prawej strony pola edycyjnego ID oddziału). Hasło - w polu edycyjnym wpisujemy hasło, którym powinni posługiwać wszyscy uŝytkownicy programu WinSADxx w oddziale (uŝytkownicy w oddziałach powinni znać to hasło i wpisać je w konfiguracji modułu gwarancji w polu edycyjnym Hasło do serwera:). 4

5 Gdy uŝytkownikom w oddziale administrator serwera przekazał ID oddziału oraz hasło, to oni wszyscy mają uprawnienia do serwera gwarancji. Zatem, gdyby ktoś przekazał nieuprawnionej osobie powyŝsze wartości, to ta osoba mogłaby się łączyć z serwerem. Zatem, by często nie zmieniać np. hasła do serwera, administrator moŝe podać w okienku Uprawnienia do serwera numery kluczy sprzętowych wszystkich ( wybranych) stanowisk danego oddziału. Wtedy, nawet znajomości hasła, jest mała szansa, ktoś Ŝe niepowołany będzie miał dostęp do serwera gwarancji. Jeśli wypełniliśmy ID oddziału, hasło i utworzyliśmy listę numerów sprzętowych, to zatwierdzamy uprawnienia oddziału naciskając przycisk OK, w wyniku czego na liście uprawnionych oddziałów pojawi się nowy wpis. Analogicznie administrator nadaje uprawnienia wszystkim oddziałom danej firmy. Aby ustawienia zostały zapisane do bazy, naleŝy przycisnąć przycisk Zapisz w oknie uprawnień do korzystania z serwera gwarancji. Po wprowadzeniu listy uprawnionych oddziałów i jej zapisaniu w bazie, naleŝy przystąpić do konfiguracji kolejnych ustawień. Z menu Ustawienia wybieramy funkcję Opcje pracy, w wyniku czego pokazuje się okienko Konfiguracja serwera gwarancji NCTS z dwoma zakładkami: Ustawienia oraz Połączenie SSL. Zakładka Ustawienia. W polu Port serwera (rysunek poniŝej) naleŝy wpisać numer wolnego portu, poprzez który komunikować się będą UWAGA: nie wystarczy podać listy numerów kluczy sprzętowych; naleŝy dodatkowo włączyć opcję Sprawdzaj numery programy WinSADxx (identyczny numer portu występuje w konfiguracji modułu gwarancji programu WinSADxx). Następnie naleŝy w obszarze Baza danych gwarancji wpisać wymagane dane dotyczące bazy danych gwarancji, przede wszystkim adres bazy danych w polu Baza danych (postaci adres IP serwera, dwukropek a następnie pełną ścieŝkę kluczy sprzętowych w dolnej części okienka Uprawnienia do korzystania z serwera gwarancji. z nazwą bazy (np. localhost:c:\gwar.fdb). PoniewaŜ baza gwarancji jest bazą interbase, dlatego naleŝy podać Login do bazy (domyślnie jest to sysdba) oraz Hasło do bazy (domyślnie jest masterkey). Zakładka Połączenie SSL Zakładka Ustawienia Zakładka Połączenie SSL. Zakładka słuŝy do konfiguracji bezpiecznego połączenia SSL, dlatego naleŝy najpierw zaznaczyć opcję UŜywaj połączenia SSL, aby uaktywniły się pola edycyjne w obszarze Ustawienia certyfikatów. W polach edycyjnych Plik klucza serwera oraz Plik certyfikatu serwera naleŝy wpisać pełne ścieŝki do plików, odpowiednio klucza serwera oraz certyfikatu serwera wygenerowanych przez administratora (na powyŝszym rysunku, przykładowe pliki przygotowane przez Huzar Software nazywają się key.pem oraz cert.pem). W polu Hasło klucza serwera administrator wpisuje hasło na podstawie, którego wygenerował plik klucza oraz certyfikatu. Ostatnią funkcją w menu Ustawienia okna głównego programu serwera jest funkcja Tryb pracy, za pomocą której moŝna w bardzo prosty sposób uruchamiać ją UWAGA: zmiana konfiguracji serwera wymaga ponownego jego uruchomienia. Gdy serwer pracował w trybie aplikacyjnym, wystarczy go serwer w trybie usługi systemu Windows. W przeciwieństwie do trybu aplikacyjnego, gdzie o kaŝdorazowym uruchomieniu serwera musi pamiętać administrator, praca w trybie usługi jest o wiele przyjemniejsza, poniewaŝ zamknąć i ponownie uruchomić. JeŜeli serwer pracuje w trybie usługi, to naleŝy zatrzymać (menu Ustawienia Tryb pracy Zatrzymaj usługę), a następnie uruchomić serwer się przy kaŝdorazowym starcie systemu Windows (czyli zawsze gdy rano włączymy komputer). Aby serwer uruchamiał się usługę ponownie (menu Ustawienia Tryb pracy Uruchom jako usługę). w trybie usługi, wystarczy uruchomić funkcję Uruchom jako usługę. Program poprosi o wpisanie nazwy konta uŝytkownika, któremu przypisano przywilej uruchamiania w trybie usługi oraz hasło uŝytkownika komputera (to samo, które podajemy podczas startu systemu). Aby przyznać przywilej wybranemu uŝytkownikowi, to przykładowo w systemie Windows 2000 naleŝy wykonać poniŝsze kroki: 5

6 a) Wybrać Panel sterowania Narzędzia administracyjne Zasady zabezpieczeń lokalnych Zasady lokalne Przypisywanie praw uŝytkownika, b) W oknie Zasady wybrać za pomocą podwójnego kliknięcia Logowanie w trybie usługi, c) Za pomocą przycisku Dodaj dodać nazwę konta do listy kont uprawnionych do logowania w trybie usługi Serwer uruchomiony w trybie usługi ma czarną belkę nagłówkową nazwy okienka jak na rysunku poniŝej (w trybie aplikacyjnym belka jest w kolorze niebieskim). W funkcji Tryb pracy uaktywniają się funkcje Zatrzymaj usługę oraz Uruchom jako aplikację. Pierwsza pozwala zatrzymać usługę, a druga przełączyć serwer z trybu usługi do pracy w trybie aplikacji. Przełączanie między trybami pracy serwera jest monitorowane, a odpowiednie zdarzenia zapisywane do listy zdarzeń w oknie głównym. Typowe sytuacje awaryjne Program WinSAD, który posiada aktywny moduł gwarancji pracujący w trybie 2 (baza zlokalizowana jest serwerze gwarancji), rozpoczyna nawiązywanie łączności z serwerem zdalnej bazy gwarancji (na podstawie informacji, które wpisano w konfiguracji modułu - co opisano w poprzednim podrozdziale). JeŜeli WinSAD podczas uruchamiania, nie moŝe nawiązać połączenia z serwerem, to wyświetlany jest stosowny komunikat. Informuje on, Ŝe "Serwer gwarancji jest niedostępny. Wystąpił błąd podczas próby połączenia z serwerem gwarancji. Socket Error # 10061" - co pokazano na rysunku obok. Gdy WinSAD nawiąŝe z serwerem (nie ma Ŝadnych komunikatów o błędach), ale w trakcie pracy, z jakichkolwiek przyczyn, łączność ta zostanie utracona, to wtedy uŝytkownik zostanie powiadomiony o fakcie utraty połączenia za pomocą komunikatu "Błąd ustawienia zakresu operacji. Connection Lost. Utracono połączenie z serwerem aplikacji" (rysunek obok). UWAGA: brak łączności z serwerem utrata połączenia pozwala nadal obciąŝać i zwalniać gwarancje NCTS. Program WinSAD lokalnie zapamiętuje, wszystkie "wykonane" operacje na bazie gwarancji. Gdy połączenie z serwerem zostanie ponownie nawiązane, program automatycznie ponowi te operacje na rzeczywistej bazie gwarancji. Jeśli osoba nieuprawniona próbuje się połączyć z serwerem gwarancji, to moŝe otrzymać poniŝszy komunikat "Brak uprawnień do wykonania operacji na serwerze aplikacji". Przyczyny mogą być róŝne, np. brak danego oddziału na liście uprawnionych do korzystania z serwera, serwer ma włączoną opcją sprawdzania kluczy sprzętowych a w WinSAD-zie opcja jest wyłączona itp. 6

7 Moduł gwarancji NCTS Okno główne modułu gwarancji jest dostępne w menu Tablice Moduł gwarancji NCTS. (wyświetlane jest okno o nazwie Gwarancje NCTS, oczywiście tylko wtedy, gdy dostępny jest odpowiedni plik *.dll). W oknie tym jest lista gwarancji oraz lista wszystkich operacji typu obciąŝenie zwolnienie (zakładka Wszystkie). Okno Gwarancje NCTS W oknie Gwarancje NCTS wyróŝniono dwa główne obszary - Gwarancje oraz Operacje (rysunek poniŝej). Lista Przyciski dodawania gwarancji nowych i edycji juŝ istniejących gwarancji W obszarze Gwarancje znajduje lista wprowadzonych do bazy gwarancji. Do listy moŝemy dodawać dane o gwarancji (tak jak opisano wyŝej) oraz zmieniać dane wskazanej gwarancji (przycisk Edytuj). W obszarze Operacje znajduje się lista operacji dokonanych na gwarancjach (obciąŝanie, zwalnianie). MoŜna wyświetlić tylko listę obciąŝeń (zwolnień) wybierając odpowiednią zakładkę ObciąŜenia (Zwolnienia), tylko listę operacji zawęŝoną wybranej gwarancji (poprzez włączenie opcji Pokazuj tylko dla wybranej gwarancji) czy teŝ włączyć bardziej zaawansowane filtrowanie naciskając przycisk Filtrowanie (moŝna filtrować listę Przyciski Filtrowanie włącza i wyłącza warunki filtrowania. Warunki filtrowania: operacji zgodne z MRN, danym uŝytkownikiem, Zakładki z listami operacji UC docelowym czy typu obciąŝenia i zwolnień zakresem dat. ustalając zadany MRN, uŝytkownika, urząd celny docelowy wskazując przedział dat). Lista operacji zawiera operacje dotyczące wskazanej gwarancji. Rodzaj operacji moŝna poznać są po kolorze linijki. Linijki w kolorze czarnym (brak daty przybycia oraz zwolnienia) reprezentuje rozpoczętą procedurę tranzytu, lecz towar jeszcze nie dotarł miejsca przeznaczenia. W kolorze jasnoniebieskim zaznaczono jedynie fakt przybycia towaru do miejsca przeznaczenia (jest tylko data przybycia), zaś kolorem zielonym zaznaczono fakt zwolnienia zabezpieczenia dla danego tranzytu (są dwie daty - przybycia i zwolnienia). Z tego teŝ względu, na zakładce Nie zwolnione występują operacje w kolorze czarnym i jasnoniebieskim, a na zakładce Zwolnione - tylko operacje w kolorze zielonym. W kolumnie OSOZ listy operacji zweryfikowane dane własnej bazy zabezpieczeń z bazą systemu OSOZ oznaczone znakiem ( ) - weryfikacji dokonują funkcje z menu System OSOZ (patrz dalej). Dodanie i edycja opisu gwarancji Dane o gwarancji moŝna dodać do bazy za pomocą przycisku Dodaj edytować istniejąca przyciskiem Edytuj, które znajdują się w oknie Gwarancje NCTS z prawej strony listy gwarancji. W wyświetlonym okienku w polu Nazwa gwarancji naleŝy wpisać zwyczajową nazwę gwarancji, która coś mówi uŝytkownikowi (chociaŝ moŝe to być część rzeczywisty numer gwarancji), TIN głównego zobowiązanego (TIN gł. zob.), kwotę referencyjną, symbol waluty w jakiej jest wyraŝona, procent obniŝenia kwoty referencyjnej (wpisanie np. 10% oznacza, Ŝe faktyczne zabezpieczenie dotyczy 10% kwoty referencyjnej; 0% oznacza, Ŝe Ŝadnego zabezpieczenia nie musimy składać). W pasku edycyjnym Obecnie wolne w przypadku weryfikacji danych z OSOZ zostanie automatycznie wpisana wolna kwoty referencyjnej. JeŜeli musimy być poinformowani o tym, Ŝe kwota wolnego zabezpieczenia spadła poniŝej pewnej wartości, wystarczy wpisać ją Przycisk Edytuj pozwala w polu Niebezp. Poziom poniŝej. W okienku Gwarancja znajduje się takŝe opcja weryfikuj z OSOZ. Opcja ta występuje w kontekście danej gwarancji, poniewaŝ jej włączenie pozwoli automatycznie weryfikować wypełnić szczegółowe dane o gwarancji, które pojawia się w obszarze Dane gwarancji. gwarancje z systemem OSOZ, zatem dla innej gwarancji, gdy opcja nie jest włączona taka weryfikacja nie będzie prowadzona. 7

8 Aby móc wpisać szczegółowe dane gwarancji, naleŝy przycisnąć przycisk Edytuj i wpisać je w wyświetlonym okienku Dane gwarancji (dane te pojawią się w obszarze Dane gwarancji okienka Gwarancja). Na szczegółowy opis gwarancji składają się następujące dane (okienko Dane gwarancji - rysunek poniŝej): Rodzaj - naleŝy wpisać kod rodzaju (jak go nie znamy to moŝna wspomóc się słownikiem przyciskając ikonkę otwartej ksiąŝeczki z prawej strony pola). Numer - wpisujemy numer gwarancji otrzymany z urzędu. Gdy jest to numer GRN (Guarantee Reference Number), czyli gwarancja jest zarejestrowana w systemie OSOZ, to naleŝy dodatkowo zaznaczyć opcję Numer GRN. Kod dostępu - jeŝeli gwarancja jest zarejestrowana w systemie OSOZ, wtedy uŝytkownik ma dostęp do informacji o danej gwarancji, gdy poda udostępniony mu tzw. kod dostępu (patrz rozdział System OSOZ). Do pola moŝna wpisać kod dostępu tylko wtedy, gdy zaznaczono opcję Część Numer GRN. Kod urzędu - naleŝy wpisać kod urzędu (lub pobrać ze słownika), w którym złoŝono gwarancje. KaŜda gwarancja moŝe posiadać dodatkowe dane wskazujące na "zasięg" jej stosowania. Stąd moŝna np. zaznaczyć, Ŝe Gwarancja niewaŝna na terytorium UE, utworzyć listę są krajów, do których gwarancja nie obowiązuje (lista Wyłączone kraje). pól okienka (tzn. Pozycje towarowe, Procedury, Pozwolenia) zostanie wypełniona automatycznie podczas weryfikacji danych z OSOZ. Menu Gwarancje Funkcje z menu Gwarancje dotyczą listy gwarancji. Funkcje Dodaj oraz Edytuj z identyczne z funkcjami przycisków Dodaj i Edytuj opisanymi wyŝej. Usunąć opis gwarancji z listy moŝna zrobić tylko za pomocą funkcji Usuń. Funkcja Przelicz ponownie kwoty gwarancji... pozwala uaktualnić dane wyświetlane na liście gwarancji (w szczególności kwoty w kolumnie Zajęte). Funkcja OdświeŜ widok pozwala listę uaktualnić wyświetlaną gwarancji (istotne przy pracy ze wspólną bazą danych). Menu Operacje Funkcje z menu Operacje dotyczą listy operacji. MoŜna podglądnąć dane operacji (funkcja Podgląd), usunąć operację (funkcja Usuń), zobaczyć domyślną listę wszystkich operacji (funkcja Wyczyść filtrowanie) oraz ewentualnie w przypadku współpracy ze wspólną bazą gwarancji odświeŝyć dane w liście operacji (funkcja OdświeŜ widok). Menu Widok W menu Widok moŝna włączyć ( wyłączyć) wyświetlanie listy gwarancji (funkcja Gwarancje) lub włączyć (wyłączyć) warunki filtrowania. Menu System OSOZ Funkcje z menu System OSOZ realizują powiązanie bazy gwarancji NCTS z systemem OSOZ. Przede wszystkim za ich pomocą moŝemy zweryfikować dane o operacjach na gwarancjach zawarte we własnej bazie z bazą systemu OSOZ. Funkcja Zweryfikuj dla bieŝącej gwarancji (ręcznie) pozwala wygenerować zapytanie do systemu OSOZ o odesłanie komunikatu z informacja o wszystkich operacjach danej gwarancji (uŝytkownik sam decyduje czy zapytanie ma być wysłane bezpośrednio przez program czy zapisane w pliku Question.XML). Zapytanie o operacje na gwarancji dotyczą zawsze zadanego okresu (program prosi o podanie daty początkowej i końcowej). 8

9 Funkcja Zweryfikuj dla wszystkich gwarancji (automatycznie) pozwala automatycznie dokonać weryfikacji operacji dla wszystkich gwarancji (z zaznaczoną opcją Weryfikuj z OSOZ) za okres liczony od poprzedniego zapytania. W tym przypadku program odbiera wiadomości w tle oraz weryfikuje dane, informując o ewentualnych błędach. Funkcja Zeruj weryfikację z OSOZ pozwala "wyzerować" dotychczasową weryfikacje operacji i rozpocząć ją jeszcze raz. Zaleca się wykorzystywać tę funkcję tylko w sytuacjach awaryjnych związanych z dostępem do systemu OSOZ. Menu Raporty Z menu Raporty moŝna uruchomić Edytor SQL i na podstawie wyniku zapytania dotyczącego tablic bazy gwarancji utworzyć będą dowolny raport. W przyszłości przewidziane dodatkowe raporty. 9

10 Dokument SAD tranzytowy i jego związek z modułem gwarancji W rozdziale tym przedstawiono poprawnie przygotowany dokument SAD z punktu widzenia "współpracy" z modułem gwarancji. Aby obciąŝyć gwarancję, naleŝy najpierw wyliczyć wszystkie zabezpieczenia wynikające z SAD-u. Program automatycznie dokonuje wyliczenia, ale tylko wtedy, gdy zaznaczono opcję dla SADów F domyślnie obliczaj kwotę zabezpieczenia w opcjach programu, a takŝe opcje Wyliczaj kwoty zabezpieczeń dostępną w menu kontekstowym po przyciśnięciu przycisku Inne (przycisk jest dostępny w oknie edycji dokumentu SAD - widzimy go ekranie -w prawym górnym rogu. Patrz rysunek obok). Po wejściu w pole 47 (np. poprzez dwukrotne kliknięcie myszką) naleŝy przycisnąć przycisk Wylicz opłaty. W polach 47 pojawią się wyliczenia. W celu wyliczenia obciąŝenia w kaŝdej pozycji dokumentu SAD wystarczy przycisnąć klawisz [F10]. Następnie w polu 52 naleŝy nacisnąć klawisz [INS], w wyniku czego zostanie wyświetlone okienko Gwarancje (rysunek poniŝej). Uwaga: gdy w polu 52 przyciśnięto klawisz [ENTER] albo dwukrotnie kliknięto myszką, wtedy otworzy się okienko Notes. Sytuację tę opisano dalej. W okienku Gwarancje wyróŝniono następujące obszary: Pole 52 (treść do druku) - w obszarze tym jest podgląd zawartości pola 52, która będzie wydrukowana. Zawartość do druku jest generowana automatycznie podstawie listy gwarancji z obszaru Gwarancje oraz listy obciąŝeń wyświetlonych w obszarze ObciąŜenia. Gwarancje - w obszarze jest wyświetlana lista gwarancji, która ma być obciąŝona kwotami z pól 47. Listę tę tworzy uŝytkownik za pomocą przycisków Dodaj Pobierz. Zaleca się wykorzystywać przycisk Pobierz, poniewaŝ pozwala on wybrać gwarancje z wyświetlonej listy przygotowanej na podstawie bazy gwarancji (które wcześniej wprowadzono do bazy - tak jak to opisano w poprzednim rozdziale). Poszczególne gwarancje moŝna edytować (przycisk Edytuj), usuwać (przycisk Usuń) a takŝe przemieszczać na liście za pomocą przycisków z niebieskimi strzałkami. Przycisk OdświeŜ salda pozwala uaktualnić saldo wszystkich gwarancji, z których stworzyliśmy listę. Gdy wstawiamy na listę gwarancje pobierane z bazy gwarancji (za pomocą przycisku Pobierz) kwota wolna jest pobierana z bazy i jest kwotą wolną w danym momencie. Funkcję odświeŝania salda stosujemy w przypadku, gdy np. 3 godziny temu poprawnie wypełniliśmy tranzytowy dokument SAD. JeŜeli ten dokument aktualnie ma być podstawą rozpoczęcia procedury tranzytu, to moŝe się zdarzyć, Ŝe kwoty wolne na poszczególnych gwarancjach mogły ulec zmianie (bo inni uŝytkownicy je obciąŝyli zwolnili). Aby od nowa nie tworzyć listy gwarancji w obszarze Gwarancje wystarczy nacisnąć przycisk OdświeŜ salda, by kolumna Kwota została uaktualniona zgodnie z bazą gwarancji. Bardzo waŝny przycisk - patrz opis dalej ObciąŜenia - lista obciąŝeń wypełnia się automatycznie po przyciśnięciu przycisku Wylicz. Gdy nic się nie pojawi na liście obciąŝeń, oznacza to, Ŝe nie ma wyliczeń są Kwoty wolne gwarancji ObciąŜenie dodane albo ObciąŜenie dodane i wyliczone zmienione "ręcznie" automatycznie po przyciśnięciu Wylicz Po przyciśnięciu Wylicz pyta jak rozbić naleŝności z pól 47, gdy na liście naleŝności "ręczne" oraz automatyczne w polach 47 danego SAD-u. Lista naleŝności 10

11 celnych wygenerowana automatycznie przez program w kolumnie Typ ma ikonkę "zapisanej karteczki". Zasada obciąŝania listy gwarancji jest następująca - podejmuje się próbę obciąŝenia w 100% pierwszej gwarancji na liście, gdy nie ma wystarczającej kwoty wolnej - program obciąŝa drugą na liście gwarancje, itd. Z tego punktu widzenia dosyć istotną rolę odgrywają przyciski z niebieskimi strzałkami pozwalające zmieniać kolejność gwarancji na liście. Program pozwala takŝe "ręczną" zmianę obciąŝenia za pomocą przycisku Edytuj dodanie nowego obciąŝenia za pomocą przycisku Dodaj. ObciąŜenia "ręcznie" dodane w kolumnie Typ mają ikonkę "Ŝółtej rączki". Gdy na liście znajdują się jednocześnie obciąŝenia wprowadzone "ręcznie" oraz automatycznie, to po przyciśnięciu przycisku Wylicz program pyta co ma zrobić z obciąŝeniami "ręcznymi" (patrz rysunek wyŝej). Błędy - obszar ten moŝe się pojawić (poniŝej obszaru Operacje) po przyciśnięciu przycisku Sprawdź dane - F2, ale tylko wtedy, gdy wykryto jakieś niezgodności. Wyświetlona zostanie lista ostrzeŝeń (np. za małe zabezpieczenie ,39 PLN zamiast co najmniej 12577,10 PLN; brak wyliczeń opłat w niektórych pozycjach SAD-u; błędach w gwarancjach wpisanych do bazy, itp). NaleŜy usunąć przyczyny powstania błędów. Pole 52 moŝna uznać za poprawnie wypełnione, gdy po przyciśnięciu przycisku Sprawdź dane - F2, program wyświetli komunikat taki jak na rysunku obok. Przyciśnięcie przycisku OK w okienku Gwarancje powoduje, Ŝe pole 52 dokumentu SAD zostaje wypełnione treścią, którą widzieliśmy w obszarze Pole 52 (treść do druku) oraz wypełnieniem pierwszego pola 44 kaŝdego zestawu SAD, informacją dodatkową o kodzie CAL. MoŜe się zdarzyć, Ŝe uŝytkownik nie ma uprawnień do modułu gwarancji (zatem nie ma bazy gwarancji), a musi wypełnić w SAD-zie pole 52 i 44. Wtedy uŝytkownik moŝe wykorzystać notes do pola 52, do którego moŝna wejść po przyciśnięciu klawisza [ENTER] ( dwukrotnie kliknąć myszką). Z notesu moŝna dopisać (albo zmienić) dane gwarancji wykorzystując przyciski Dopisz (Edytuj). Po naciśnięciu przycisku Dopisz w okienku Notes, wyświetla się "puste" okienko Gwarancje (jest to identyczne okienko omówione wyŝej, za wyjątkiem braku listy obciąŝeń, której być nie moŝe bo nie ma bazy gwarancji). W okienku tym naleŝy nacisnąć przycisk Dodaj, następnie wpisać wszystkie wymagane dane opisujące gwarancje i zaakceptować opis przyciskiem OK. W wyniku powyŝszych działań w notesie znajdzie się nowy wpis dla wprowadzonej gwarancji. Gdy następnie w okienku Notes naciśniemy przycisk OK, wtedy jeszcze raz pojawi się okienko Gwarancje, ale juŝ z obszarem ObciąŜenia, z dostępnym przyciskiem Wylicz, którego funkcje opisano wyŝej. Naciśnięcie przycisku Edytuj w okienku Notes spowoduje wyświetlenie okienka Gwarancje (bez obszaru ObciąŜenia) pozwalającego edytować wskazaną w notesie gwarancję, a po wyjściu z notesu w wyświetlonym okienku Gwarancje wyliczyć obciąŝenia i końcu zapisać informacje do pola 52 oraz 44. Z powyŝszego opisu wynika, Ŝe uŝytkownicy, którzy mają uprawnienia do modułu gwarancji oraz napełnioną bazę mają gwarancji, w polu 52 naciskają klawisz [INS]. Pozostali uŝytkownicy wykorzystują notes, co wymaga przede wszystkim samodzielnego pilnowania salda gwarancji. 11

12 System OSOZ Moduł gwarancji współpracuje z systemem OSOZ (Ogólnopolski System Obsługi Zabezpieczeń i Pozwoleń) w zakresie zmiany kodu dostępu do gwarancji (komunikat IE26), zapytania o gwarancję (komunikat IE34) oraz rejestracji sprzedanego karnetu gwarancji pojedynczej (komunikat IE224). Obecnie umoŝliwia wysyłanie i odbiór komunikatów opisanych poniŝej oraz współpracuje z modułem gwarancji tranzytowych. Z menu Tablice wybieramy funkcję System obsługi zabezpieczeń (OSOZ/ZEFIR) a z podmenu interesujące nas komunikaty. Przed wypełnieniem treścią wysyłanego komunikatu program pyta czy wysłać go bezpośrednio do OSOZ (na adres wpisany w opcjach programu w węźle System NCTS) czy zapisać komunikat do pliku XML. Wyślij wniosek o zmianę kodów dostępu (IE26). Jak wskazuje sama nazwa komunikatu, słuŝy on do zmiany kodów dostępu do systemu OSOZ. Po wybraniu funkcjię program wyświetli okienko Okno edycji kodów dostępu, w którym naleŝy podać numer GRN (wspomóc się moŝna bazą gwarancji naciskając ikonkę otwartej ksiąŝeczki z prawej strony paska Numer GRN), stary kod dostępu, TIN głównego zobowiązanego, a przede wszystkim listę nowych kodów dostępu, wykorzystując w tym celu przycisk Dodaj. Po wypełnieniu wszystkich pól naleŝy nacisnąć przycisk Wyślij. W przypadku wysyłki do pliku program zaproponuje nazwę piku XML oraz katalog w którym plik zostanie umieszczony. Odpowiedź na komunikat zostanie odesłana przez system OSOZ na adres podany w pasku Adres (domyślnie jest podpowiadany adres z opcji programu zapisanych w węźle System Celina). Nie zaleca się zmieniania numeru własnego komunikatu. Program samodzielnie go generuje i oznacza nim komunikaty. Wyślij zapytanie o saldo gwarancji (IE34). UŜywając tej funkcji wyświetlimy okienko Okno edycji zapytania o gwarancje, w którym naleŝy wypełnić TIN głównego zobowiązanego oraz utworzyć listę gwarancji, których ma dotyczyć zapytanie. Listę danych zapytania o gwarancje tworzymy wykorzystując przycisk Dodaj. W wyświetlonym okienku Dane zapytania do gwarancji naleŝy wybrać z podpowiedzi Tyb zabezp., wpisać numer GRN (albo pobrać z listy gwarancji modułu gwarancji, przyciskając ikonkę otwartej ksiąŝeczki z prawej strony paska edycyjnego GRN), podać kod dostępu do systemu OSOZ, wybrać z podpowiedzi Identyfikator zapytania (tylko uŝycie, tylko ekspozycja, uŝycie i ekspozycja albo tylko informacje ogólne). NaleŜy jeszcze wskazać okres czasu jakiego dotyczy zapytanie, ustawiając datę początkową oraz końcową datę (naleŝy się wspomóc kalendarzykami). Odpowiedź z systemu OSOZ nadejdzie na adres e- mail podany w polu Adres (domyślnie jest podpowiadany adres z opcji programu zapisanych w węźle System Celina). Elementy listy moŝna zmieniać (przycisk Edytuj) oraz usuwać (przycisk Usuń). W przypadku wysyłki do pliku program zaproponuje nazwę piku XML oraz katalog w którym plik zostanie umieszczony. Nie zaleca się zmieniania numeru własnego komunikatu. Program samodzielnie go generuje i oznacza nim komunikaty. 12

13 tę Wyślij informacje o sprzedaniu karnetu gwar. Poj. (IE224). Wybierając funkcję wyświetlimy okienko Okno wn. Rejestr. SprzedaŜy karnetu gwar., w którym naleŝy wypełnić TIN głównego zobowiązanego, UC zabezpieczenia oraz utworzyć listę sprzedanych karnetów (przycisk Dodaj po prawej stronie obszaru Sprzedane gwarancje), których ma dotyczyć rejestracja. Listę karnetów tworzymy i modyfikujemy w analogiczny sposób jak dla poprzedniego komunikatu (przyciski Dodaj, Edytuj oraz Usuń). W okienku Dane sprzedanego karnetu gwarancji oprócz danych głównego zobowiązanego (obszar Główny zobowiązany), naleŝy wpisać są dane gwarancji, w ramach której zakupiono karnet. Gdy karnet został przekazany głównemu zobowiązanemu, wtedy naleŝy zaznaczyć opcje Karnet przekazany gł. Zobow. JeŜeli karnet dotyczy towarów wraŝliwych, naleŝy zaznaczyć opcje WaŜny na towary wraŝliwe. W przypadku wysyłki do pliku program zaproponuje nazwę pliku XML oraz katalog w którym plik zostanie umieszczony. Nie zaleca się zmieniania numeru własnego komunikatu. Program samodzielnie go generuje i oznacza nim komunikaty. Odpowiedź z systemu OSOZ nadejdzie na adres podany w polu Adres (domyślnie jest podpowiadany adres z opcji programu zapisanych w węźle System Celina). Wszystkie wysłane komunikaty do systemu OSOZ gromadzone w module NCTS (rysunek obok). MoŜna je wyświetlić po wybraniu z podpowiedzi paska Wyświetl komunikaty napis tylko OSOZ. wy- będą Komunikaty systemu OSOZ świetlone po wybraniu tylko OSOZ. 13