Monitoring zawodów deficytowych i nadwyŝkowych w powiecie tarnogórskim za 2013 r.

Transkrypt

1 Powiatowy Urząd Pracy w Tarnowskich Górach Monitoring zawodów deficytowych i nadwyŝkowych w powiecie tarnogórskim za 2013 r. część II : Analiza absolwentów szkół Tarnowskie Góry, lipiec 2014 r. Opracował: Tomasz Schmidt

2 1. Wstęp Zgodnie z zaleceniami Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej monitoring lokalnego rynku pracy w odniesieniu do absolwentów szkół jest obecnie opracowywany jako osobna publikacja na przełomie lipca / sierpnia, z uwagi na konieczność publikacji danych absolwentów szkół w SIO (Systemie Informacji Oświatowej) przez Ministerstwo Edukacji Narodowej (uprzednio analiza absolwentów zamieszczana była w całościowym raporcie rocznym ok. marca / kwietnia) Oprócz danych dotyczących absolwentów szkół ponadgimnazjalnych z terenu powiatu, opracowanie zawiera takŝe informacje dotyczące absolwentów szkół wyŝszych kształcących w powiecie (o ile takie występują). Dane dotyczące absolwentów tych szkół zostały opracowane przez Główny Urząd Statystyczny tylko w ujęciu wojewódzkim z podziałem na poszczególne uczelnie. Przy opracowywaniu raportu monitoringu zawodów w roku 2006 powiatowe urzędy pracy zobowiązane były do przeprowadzenia badania ankietowego wśród pracodawców na podstawie próby statystycznej przesłanej przez GUS. Wyniki tego badania pozwalały na określenie zapotrzebowania na pracowników i charakteryzowały lokalny rynek pracy. W latach ankietyzacja nie była przeprowadzana (zgodnie z zaleceniami MPiPS) w związku z czym określenie liczby pracujących, analiza wolnych miejsc pracy oraz perspektywy tworzenia nowych miejsc zatrudnienia zostały podane tylko w ujęciu wojewódzkim z podziałem na wielkie grupy zawodów (analiza danych naleŝy do kompetencji wojewódzkich urzędów pracy). NaleŜy mieć na uwadze fakt, Ŝe raport odzwierciedla i charakteryzuje tylko i wyłącznie sytuację wśród osób zarejestrowanych jako bezrobotne według stanu na koniec roku, a zatem nie traktuje całościowo o bezrobociu wśród absolwentów szkół ponadgimnazjalnych oraz o fluktuacji osób na przestrzeni opisywanego roku. Raport jest porównaniem stanów zarejestrowanych absolwentów według rodzajów i typów szkół, kierunków nauczania i zawodów na ostatni dzień grudnia poddawanego charakterystyce okresu sprawozdawczego. str. 2

3 2. Szkoły ponadgimnazjalne PoniŜsza tabela przedstawia dane dotyczące zarejestrowanych absolwentów według stanu na r. z podziałem na poszczególne rodzaje i typy szkół z terenu powiatu tarnogórskiego. Opracowane i umieszczone w aplikacji Syriusz tabele zostały uzupełnione o dane odnośnie ilości osób bezrobotnych zarejestrowanych w Powiatowym Urzędzie Pracy w Tarnowskich Górach z podziałem na kształcone zawody. Tabela nr 1 Lp. Nazwa szkoły Kod zawodu Nazwa zawodu Absolwenci, którzy ukończyli szkołę w roku 2013 (wg. SIO) Bezrobotni absolwenci zarejestr. w PUP w końcu roku 2013 Prognoza - absolwenci w roku 2014 (6):(5) w % kol. 1 kol. 2 kol. 3 kol. 4 kol. 5 kol. 6 kol. 7 kol. 8 Szkoły policealne Policealna Szkoła Centrum Nauki i Biznesu Żak Policealna Szkoła Centrum Nauki i Biznesu Żak Policealna Szkoła Centrum Nauki i Biznesu Żak Policealna Szkoła Centrum Nauki i Biznesu Żak Policealna Szkoła Centrum Nauki i Biznesu Żak Policealna Szkoła Centrum Nauki i Biznesu Żak Policealna Szkoła Centrum Nauki i Biznesu Żak Policealna Szkoła Centrum Nauki i Biznesu Żak Policealna Szkoła Centrum Nauki i Biznesu Żak Policealna Szkoła Centrum Nauki i Biznesu Żak "000000" Inny zawód lub brak zawodu ,00 "314202" Technik architektury krajobrazu* ,00 "325509" Technik bezpieczeństwa i higieny pracy* ,00 "333107" Technik logistyk* ,00 "334306" Technik administracji* ,00 "341201" Asystent osoby niepełnosprawnej* ,00 "341204" Opiekunka środowiskowa* ,00 "343203" Florysta* ,00 "431103" Technik rachunkowości* ,88 "514207" Technik usług kosmetycznych* ,86 11 Policealna Szkoła Detektywów i Pracowników OCHRONY,,LIDER"; '541315" Technik ochrony fizycznej osób i mienia* Policealna Szkoła Aktorska Art- Play (*) Szkoła Policealna dla Dorosłych nr 2 Szkoła Policealna dla Dorosłych nr 2 Szkoła Policealna dla Dorosłych nr 2 "343601" Aktor scen muzycznych* ,00 "000000" Inny zawód lub brak zawodu ,00 "325509" Technik bezpieczeństwa i higieny pracy* ,00 "351203" Technik informatyk* ,00 16 Szkoła Policealna "314207" Technik rolnik* ,00 str. 3

4 Szkoła Policealna dla Dorosłych nr 1 Szkoła Policealna dla Dorosłych nr 1 Szkoła Policealna dla Dorosłych nr 1 "325402" Technik masażysta* ,00 "514207" Technik usług kosmetycznych* ,29 "532102" Opiekun medyczny* ,09 20 Szkoła Policealna dla Dorosłych nr 1 "532990" Pozostali pracownicy opieki osobistej w ochronie zdrowia i pokrewni gdzie indziej niesklasyfikowani ,00 21 Szkoła Policealna nr 1 "000000" Inny zawód lub brak zawodu ,00 22 Szkoła Policealna nr 1 "321301" Technik farmaceutyczny* ,65 23 Szkoła Policealna nr 1 "325402" Technik masażysta* ,67 Szkoły średnie techniczne (technika, licea zawodowe) 1 Technikum nr 7 "000000" Inny zawód lub brak zawodu ,00 2 Technikum nr 7 "311911" Technik cyfrowych procesów graficznych* ,04 3 Liceum Plastyczne "343204" Plastyk* , Technikum Uzupełniające dla Dorosłych nr 6 Technikum Uzupełniające dla Dorosłych nr 6 Technikum Uzupełniające dla Dorosłych nr 6 Technikum Uzupełniające dla Dorosłych nr 6 Technikum Uzupełniające dla Dorosłych nr 6 Technikum Uzupełniające dla Dorosłych nr 6 Technikum Uzupełniające dla Dorosłych nr 6 Technikum Uzupełniające dla Dorosłych nr 6 "000000" Inny zawód lub brak zawodu ,00 "311204" Technik budownictwa* ,00 "311303" Technik elektryk* ,00 "311513" Technik pojazdów samochodowych* ,00 "314403" Technik technologii żywności* ,00 "322002" Technik żywienia i gospodarstwa domowego* ,00 "514105" Technik usług fryzjerskich* ,00 "522305" Technik handlowiec* ,00 12 Technikum Nr 13 "000000" Inny zawód lub brak zawodu ,00 13 Technikum Nr 13 "311703" Technik górnictwa podziemnego* ,00 14 Technikum Nr 13 "333106" Technik eksploatacji portów i terminali* ,00 15 Technikum Nr 13 "333906" Technik organizacji reklamy* ,00 16 Technikum Nr 13 "351103" Technik teleinformatyk* ,00 17 Technikum Nr 13 "422402" Technik hotelarstwa* ,00 18 Technikum Nr 13 "522305" Technik handlowiec* ,00 19 Technikum Leśne "314301" Technik leśnik* ,00 20 Technikum w Kaletach "000000" Inny zawód lub brak zawodu ,00 21 Technikum w Kaletach "331403" Technik ekonomista* ,29 22 Technikum w Kaletach "351203" Technik informatyk* ,00 23 TECHNIKUM NR 12 "000000" Inny zawód lub brak zawodu ,00 24 TECHNIKUM NR 12 "333107" Technik logistyk* ,76 25 TECHNIKUM NR 12 "351103" Technik teleinformatyk* ,00 26 Technikum "314202" Technik architektury krajobrazu* ,00 27 Technikum "314203" Technik hodowca koni* ,00 28 Technikum "314207" Technik rolnik* ,67 str. 4

5 29 Technikum "322002" Technik żywienia i gospodarstwa domowego* ,50 30 Technikum "324002" Technik weterynarii* ,00 31 Technikum nr 1 "311103" Technik analityk* ,52 32 Technikum nr 9 "000000" Inny zawód lub brak zawodu ,00 33 Technikum nr 9 "331403" Technik ekonomista* ,85 34 Technikum nr 9 "333906" Technik organizacji reklamy* ,33 35 Technikum nr 6 "000000" Inny zawód lub brak zawodu ,00 36 Technikum nr 6 "314403" Technik technologii żywności* ,57 37 Technikum nr 6 "343403" Technik organizacji usług gastronomicznych* ,23 38 Technikum nr 6 "422103" Technik obsługi turystycznej* ,70 39 Technikum nr 6 "422402" Technik hotelarstwa* ,35 40 Technikum nr 6 "512001" Kucharz* ,56 41 Technikum nr 6 "513101" Kelner* ,09 42 Technikum Nr 4 "000000" Inny zawód lub brak zawodu ,00 43 Technikum Nr 4 "311408" Technik elektronik* ,00 44 Technikum Nr 4 "311410" Technik mechatronik* ,00 45 Technikum Nr 4 "311504" Technik mechanik* ,29 46 Technikum Nr 4 "351203" Technik informatyk* ,04 47 Technikum Nr 5 "000000" Inny zawód lub brak zawodu ,00 48 Technikum Nr 5 "311513" Technik pojazdów samochodowych* ,33 49 Technikum Nr 5 "343104" Fototechnik* ,00 50 Technikum Nr 5 "351203" Technik informatyk* ,00 51 Technikum Nr 5 "522305" Technik handlowiec* ,00 52 Technikum nr 2 "000000" Inny zawód lub brak zawodu ,00 53 Technikum nr 2 "311204" Technik budownictwa* ,38 54 Technikum nr 2 "314202" Technik architektury krajobrazu* ,53 55 TECHNIKUM nr 8 "000000" Inny zawód lub brak zawodu ,00 56 TECHNIKUM nr 8 "311408" Technik elektronik* ,00 57 TECHNIKUM nr 8 "311410" Technik mechatronik* ,00 58 TECHNIKUM nr 8 "311513" Technik pojazdów samochodowych* ,00 59 TECHNIKUM nr 8 "351203" Technik informatyk* ,11 Licea ogólnokształcące 1 Liceum Ogólnokształcące Specjalne Przy Młodzieżowym Ośrodku Wychowawczym W Kaletach "000000" Inny zawód lub brak zawodu , Liceum Ogólnokształcące Im. Powstańców Śląskich III Liceum Ogólnokształcące Dla Dorosłych "000000" Inny zawód lub brak zawodu ,46 "000000" Inny zawód lub brak zawodu ,02 4 II Liceum Ogólnokształcące "000000" Inny zawód lub brak zawodu ,46 str. 5

6 5 6 7 XI Liceum Ogólnokształcące Z Oddziałami Integracyjnymi Liceum Ogólnokształcące Dla Dorosłych Żak I Liceum Ogólnokształcące Im. S. Sempołowskiej "000000" Inny zawód lub brak zawodu ,16 "000000" Inny zawód lub brak zawodu "000000" Inny zawód lub brak zawodu ,02 8 III Liceum Ogólnokształcące "000000" Inny zawód lub brak zawodu ,81 9 VI Liceum Ogólnokształcące "000000" Inny zawód lub brak zawodu , Uzupełniające Liceum Ogólnokształcące Dla Dorosłych Żak Liceum Ogólnokształcące W Kamieńcu II Liceum Ogólnokształcące Specjalne "000000" Inny zawód lub brak zawodu ,00 "000000" Inny zawód lub brak zawodu ,00 "000000" Inny zawód lub brak zawodu ,00 13 IV Liceum Ogólnokształcące "000000" Inny zawód lub brak zawodu ,00 Zasadnicze szkoły zawodowe ZASADNICZA SZKOŁA ZAWODOWA SPECJALNA NR 15 Zasadnicza Szkoła Zawodowa Specjalna Nr 14 Zasadnicza Szkoła Zawodowa Specjalna Nr 14 Zasadnicza Szkoła Zawodowa Specjalna Nr 14 "732201" Drukarz* ,00 "000000" Inny zawód lub brak zawodu ,00 "512001" Kucharz* ,00 "512002" Kucharz małej gastronomii* , "512001" Kucharz* ,00 "000000" Inny zawód lub brak zawodu ,00 "512002" Kucharz małej gastronomii* ,00 "514101" Fryzjer* ,00 "611303" Ogrodnik* ,00 "711202" Murarz* ,00 "722204" Ślusarz* ,00 "723103" Mechanik pojazdów samochodowych* ,00 "751105" Rzeźnik - wędliniarz* ,00 "751201" Cukiernik* ,00 "751204" Piekarz* ,00 "752205" Stolarz* ,00 17 Zasadnicza Szkoła Zawodowa "000000" Inny zawód lub brak zawodu ,00 str. 6

7 18 Zasadnicza Szkoła Zawodowa "512002" Kucharz małej gastronomii* ,69 19 Zasadnicza Szkoła Zawodowa "834103" Mechanik - operator pojazdów i maszyn rolniczych* ,00 20 Zasadnicza Szkoła Zawodowa nr 7 "000000" Inny zawód lub brak zawodu ,00 21 Zasadnicza Szkoła Zawodowa nr 7 "522301" Sprzedawca* ,00 22 Zasadnicza Szkoła Zawodowa nr 4 "000000" Inny zawód lub brak zawodu ,00 23 Zasadnicza Szkoła Zawodowa nr 4 "512002" Kucharz małej gastronomii* ,71 24 Zasadnicza Szkoła Zawodowa nr 4 "751201" Cukiernik* , "000000" Inny zawód lub brak zawodu , "722307" Operator obrabiarek skrawających* , "000000" Inny zawód lub brak zawodu , "514101" Fryzjer* , "721306" Blacharz samochodowy* , "723103" 31 3 "741203" Mechanik pojazdów samochodowych* ,87 Elektromechanik pojazdów samochodowych* ,00 32 Zasadnicza Szkoła Zawodowa nr 1 "000000" Inny zawód lub brak zawodu ,00 33 Zasadnicza Szkoła Zawodowa nr 1 "711202" Murarz* ,00 34 Zasadnicza Szkoła Zawodowa nr 1 "712101" Dekarz* ,00 35 Zasadnicza Szkoła Zawodowa nr 1 "712204" Posadzkarz* ,29 36 Zasadnicza Szkoła Zawodowa nr 1 "712904" Technolog robót wykończeniowych w budownictwie* ,00 37 Zasadnicza Szkoła Zawodowa nr 1 "752205" Stolarz* ,29 Opracowanie własne na podstawie tabeli 4.1 (*) absolwenci prywatnej, policealnej szkoły aktorskiej Art-Play widnieją w zestawieniu absolwentów powiatu wskutek tego, iŝ szkoła ma swoją siedzibę na terenie powiatu natomiast kształci w swojej placówce w Katowicach; str. 7

8 Kolejna tabela ujmuje ilości absolwentów poszczególnych zawodów kształconych w szkołach z terenu powiatu tarnogórskiego. Tabela nr 2 Lp. Kod zawodu Nazwa zawodu Absolwenci, którzy ukończyli szkołę na terenie powiatu w roku 2013 (wg. SIO) Bezrobotni absolwenci zarejestr. w PUP w końcu roku 2013 Przewidywani absolwenci w roku 2014 (5):(4) w % kol. 1 kol. 2 kol. 3 kol. 4 kol. 5 kol. 6 kol. 7 Wykształcenie policealne i średnie zawodowe 1 "000000" Inny zawód lub brak zawodu ,00 2 "343403" Technik organizacji usług gastronomicznych* ,23 3 "331403" Technik ekonomista* ,06 4 "311504" Technik mechanik* ,29 5 "311911" Technik cyfrowych procesów graficznych* ,04 6 "321301" Technik farmaceutyczny* ,65 7 "325402" Technik masażysta* ,00 8 "343204" Plastyk* ,11 9 "351203" Technik informatyk* ,50 10 "514207" Technik usług kosmetycznych* ,12 11 "311103" Technik analityk* ,52 12 "311513" Technik pojazdów samochodowych* ,33 13 "314202" Technik architektury krajobrazu* ,13 14 "314403" Technik technologii żywności* ,18 15 "333906" Technik organizacji reklamy* ,71 16 "422402" Technik hotelarstwa* ,82 17 "532102" Opiekun medyczny* ,09 18 "311204" Technik budownictwa* ,72 19 "314207" Technik rolnik* ,67 20 "322002" Technik żywienia i gospodarstwa domowego* ,85 21 "333107" Technik logistyk* ,70 22 "422103" Technik obsługi turystycznej* ,70 23 "431103" Technik rachunkowości* ,88 24 "512001" Kucharz* ,56 25 "513101" Kelner* ,09 26 "311303" Technik elektryk* ,00 27 "311408" Technik elektronik* ,00 str. 8

9 28 "311410" Technik mechatronik* ,00 29 "311703" Technik górnictwa podziemnego* ,00 30 "314203" Technik hodowca koni* ,00 31 "314301" Technik leśnik* ,00 32 "324002" Technik weterynarii* ,00 33 "325509" Technik bezpieczeństwa i higieny pracy* ,00 34 "333106" Technik eksploatacji portów i terminali* ,00 35 "334306" Technik administracji* ,00 36 "341201" Asystent osoby niepełnosprawnej* ,00 37 "341204" Opiekunka środowiskowa* ,00 38 "343104" Fototechnik* ,00 39 "343203" Florysta* ,00 40 "343601" Aktor scen muzycznych* ,00 41 "351103" Technik teleinformatyk* ,00 42 "514105" Technik usług fryzjerskich* ,00 43 "522305" Technik handlowiec* ,00 44 "532990" Pozostali pracownicy opieki osobistej w ochronie zdrowia i pokrewni gdzie indziej niesklasyfikowani ,00 45 "541315" Technik ochrony fizycznej osób i mienia* ,00 Wykształcenie średnie ogólnokształcące 1 "000000" Inny zawód lub brak zawodu ,70 Wykształcenie zasadnicze zawodowe 1 "000000" Inny zawód lub brak zawodu ,00 2 "514101" Fryzjer* ,46 3 "512002" Kucharz małej gastronomii* ,11 4 "723103" Mechanik pojazdów samochodowych* ,64 5 "522301" Sprzedawca* ,00 6 "722307" Operator obrabiarek skrawających* ,52 7 "752205" Stolarz* ,33 8 "712204" Posadzkarz* ,29 9 "512001" Kucharz* ,00 10 "611303" Ogrodnik* ,00 11 "711202" Murarz* ,00 12 "712904" Technolog robót wykończeniowych w budownictwie* ,00 13 "721306" Blacharz samochodowy* ,00 str. 9

10 14 "722204" Ślusarz* ,00 15 "732201" Drukarz* ,00 16 "741203" Elektromechanik pojazdów samochodowych* ,00 17 "751105" Rzeźnik - wędliniarz* ,00 18 "751201" Cukiernik* ,00 19 "751204" Piekarz* ,00 20 "834103" Mechanik - operator pojazdów i maszyn rolniczych* ,00 Opracowanie własne na podstawie tabeli 4.2. Z danych opublikowanych w Systemie Informacji Oświatowej, które zostały uzupełnione statystyką urzędu pracy wynika, Ŝe w roku 2013 biorąc pod uwagę szkoły ponadgimnazjalne z terenu powiatu absolwentami zostało: 307 uczniów szkół policealnych (licząc bez absolwentów szkoły Art & Play), 906 uczniów techników i liceów zawodowych, 913 uczniów liceów ogólnokształcących oraz 306 uczniów szkół zawodowych. Z danych zamieszczonych w tabelach 1 i 2 moŝna wywnioskować takŝe, Ŝe największa liczba osób rejestrujących się w urzędzie pracy jest absolwentami techników i liceów zawodowych (109 osób), szkół zawodowych (71 osób) oraz liceów ogólnokształcących tj. 52 osoby. Najmniejszą liczbę zarejestrowanych absolwentów stanowią uczniowie szkół policealnych tj. 23 osoby. Biorąc pod uwagę poszczególne szkoły i ilość rejestrujących się absolwentów w PUP po zakończonej nauce zauwaŝyć moŝna, Ŝe najwięcej uczniów ukończyło: w zakresie szkolnictwa policealnego - Szkołę Policealną nr 1 (8 absolwentów) oraz Policealną Szkołę Nauki i Biznesu śak (7 absolwentów), w zakresie szkolnictwa średniego technicznego - Technikum nr 6 (19 absolwentów), Technikum nr 2 (16 absolwentów), Technikum nr 9 (14 absolwentów) oraz Technikum nr 8 i nr 5 (po 11 absolwentów), w zakresie szkolnictwa średniego ogólnego - Liceum Ogólnokształcące nr 6 (8 absolwentów), Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych śak (9 absolwentów) oraz III Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych (8 absolwentów), w zakresie kształcenia zawodowego - Zasadnicza Szkoła Zawodowa nr 3 (35 absolwentów), Zasadnicza Szkoła Zawodowa nr 4 i Zasadnicza Szkoła Zawodowa nr 1 (po 8 absolwentów). str. 10

11 Stosunek ilości zarejestrowanych w Urzędzie (w końcu 2013 r.) absolwentów do ilości ubiegłorocznych absolwentów ogółem przedstawia się następująco: - szkoły policealne: 7,5 % (23 do 307) - szkoły średnie techniczne (technika, licea zawodowe): 12,0 % (109 do 906) - licea ogólnokształcące: 5,7 % (52 do 913) - zasadnicze szkoły zawodowe: 23,2 % (71 do 306) NaleŜy zwrócić uwagę na fakt występowania w zestawieniu struktury wyuczonych zawodów dość licznej kategorii tzw. osób bez zawodu. Wynika to m.in. z obecnego systemu kształcenia ponadgimnazjalnego oraz warunków uzyskiwania kwalifikacji zawodowych. Na chwilę obecną absolwent otrzymuje świadectwo ukończenia szkoły, które stwierdza jedynie poziom uzyskanego wykształcenia (zawodowe, średnie techniczne itd.) natomiast dyplom potwierdzający nabyte kwalifikacje zawodowe (innymi słowy zawód wyuczony) o ile uczeń przystąpił do takiego egzaminu - wydawany jest w terminie późniejszym. Ustawa o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy stwarza moŝliwość rejestracji juŝ na podstawie uzyskanego świadectwa ukończenia szkoły, a obowiązek powiadomienia o posiadanych kwalifikacjach zawodowych leŝy po stronie bezrobotnego / poszukującego pracy. W odniesieniu do przytoczonych w tabeli danych - osoby wskazane jako bez zawodu nie przedstawiły w dniu rejestracji oraz nie dostarczyły dokumentów świadczących o posiadanym tzw. wyuczonym zawodzie. Tak więc skupiając się na strukturze zawodów wyuczonych zarejestrowanych absolwentów zauwaŝamy, Ŝe w odniesieniu szkół policealnych, średnich zawodowych i zawodowych największy udział stanowią właśnie osoby wykazane z kodem czyli Inny zawód lub brak zawodu (wyraźnie widać to w tabelach nr 1 i nr 2). Utrudnia to skuteczne określenie struktury rejestrujących się absolwentów. Odsetek absolwentów - zliczając pozostające w ewidencji w końcu grudnia osoby bez dostarczonej dokumentacji potwierdzającej zdobyte uprawnienia zawodowe - wynosi: ok. 61 % (80 do 132 os. w wypadku absolwentów szkół policealnych i średnich zawodowych) a w wypadku osób kończących szkołę zawodową ok. 63,3 % (45 do 71 os.). Wśród absolwentów, którzy uzyskali dyplom potwierdzający kwalifikacje zawodowe największą ilość zarejestrowanych w końcu roku stanowili: technicy str. 11

12 organizacji usług gastronomicznych (5 rejestracji), technicy ekonomiści (4 rejestracje) technicy mechanicy, technicy farmaceuci, technicy cyfrowych procesów graficznych oraz plastycy i technicy masaŝyści (po 3 rejestracje). Z kolei licznie zarejestrowanymi w końcu 2013 roku absolwentami szkół zawodowych z nabytymi kwalifikacjami są: fryzjerzy (7 osób), kucharze małej gastronomii (6 osób), mechanicy pojazdów samochodowych (5 osób) oraz sprzedawcy (3 osoby). Odrębną kategorię stanowią osoby kończące licea ogólnokształcące oraz licea profilowane, w wypadku których absolwenci nie mają moŝliwości uzyskania tytułu zawodowego (w zestawieniu widnieją jako osoby bez zawodu z kodem KZiS ). Zgodnie z SIO w roku 2013 absolwentów liceów ogólnokształcących było 913 osób, przy czym zarejestrowane w urzędzie pracy według stanu w końcu roku były 52 osoby. W przesłanych przez Główny Urząd Statystyczny materiałach znajduje się takŝe tabela z informacją na temat nowoutworzonych miejsc pracy w skali całego 2013 roku. Dane ilościowe zostały jednak zagregowane na poziomie województwa śląskiego według sekcji PKD, sektorów i wielkości jednostek gospodarczych. Tabela nr 3 Sektor Jednostki według wielkości Wyszczególnienie publiczny prywatny duŝe średnie małe OGÓŁEM POLSKA Województwo ŚLĄSKIE w tym według sekcji PKD: ROLNICTWO, LEŚNICTWO, ŁOWIECTWO I RYBACTWO (A) GÓRNICTWO I WYDOBYWANIE (B) PRZETWÓRSTWO PRZEMYSŁOWE (C) WYTWARZANIE I ZAOPATRYWANIE W ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ, GAZ, PARĘ WODNĄ, GORĄCĄ WODĘ I POWIETRZE DO URZĄDZEŃ KLIMATYZACYJNYCH (D) str. 12

13 DOSTAWA WODY; GOSPODAROWANIE ŚCIEKAMI I ODPADAMI ORAZ DZIAŁALNOŚĆ ZWIĄZANA Z REKULTYWACJĄ (E) BUDOWNICTWO (F) HANDEL HURTOWY I DETALICZNY; NAPRAWA POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH, WŁĄCZAJĄC MOTOCYKLE (G) TRANSPORT I GOSPODARKA MAGAZYNOWA (H) DZIAŁALNOŚĆ ZWIĄZANA Z ZAKWATEROWANIEM I USŁUGAMI GASTRONOMICZNYMI (I) INFORMACJA I KOMUNIKACJA (J) DZIAŁALNOŚĆ FINANSOWA I UBEZPIECZENIOWA (K) DZIAŁALNOŚĆ ZWIĄZANA Z OBSŁUGĄ RYNKU NIERUCHOMOŚCI (L) DZIAŁALNOŚĆ PROFESJONALNA, NAUKOWA I TECHNICZNA (M) DZIAŁALNOŚĆ W ZAKRESIE USŁUG ADMINISTROWANIA I DZIAŁALNOŚĆ WSPIERAJĄCA (N) ADMINISTRACJA PUBLICZNA I OBRONA NARODOWA; OBOWIĄZKOWE ZABEZPIECZENIA SPOŁECZNE (O) EDUKACJA (P) OPIEKA ZDROWOTNA I POMOC SPOŁECZNA (Q) DZIAŁALNOŚĆ ZWIĄZANA Z KULTURĄ, ROZRYWKĄ I REKREACJĄ (R) POZOSTAŁA DZIAŁALNOŚĆ USŁUGOWA (S) Opracowanie własne na podstawie danych GUS Z tabeli wynika, Ŝe najwięcej miejsc pracy tworzą podmioty gospodarcze funkcjonujące w sferze prywatnej (ponad 52,5 tyś.), wśród których wyróŝnić moŝna sekcje: G Handel hurtowy i detaliczny, naprawa pojazdów samochodowych ( ), C Przetwórstwo przemysłowe oraz F- Budownictwo. W sektorze publicznym najwięcej miejsc pracy generowały sekcje: P Edukacja oraz O Administracja publiczna i obrona narodowa ( ). str. 13

14 PoniŜsze wykresy obrazują dynamikę zmian ilości zarejestrowanych absolwentów szkół ponadgimnazjalnych w latach ubiegłych: Wykres nr 1 Zarejestrowani absolwenci - szkoły policealne; lata Opracowanie własne na podstawie danych SIO Wykres nr 2 Zarejestrowani absolwenci -szkoły średnie techniczne; lata Opracowanie własne na podstawie danych SIO str. 14

15 Wykres nr 3 Zarejestrowani absolwenci - liceum ogól.; lata Opracowanie własne na podstawie danych SIO Wykres nr 4 Zarejestrowani absolwenci - szkoły zawodowe; lata Opracowanie własne na podstawie danych SIO Dane udostępnione przez SIO zawierają takŝe prognozę przewidywanej liczby absolwentów poszczególnych kierunków kończących naukę w roku Podobnie jak podczas badania absolwentów w latach ubiegłych, największą liczbę absolwentów mają stanowić osoby o poziomie wykształcenia policealnym i średnim zawodowym (według prognoz będą to razem 1054 osoby). W dalszej kolejności znajdą się absolwenci liceów ogólnokształcących (952 osoby) oraz uczniowie zasadniczych szkół zawodowych tj. 170 osób. str. 15

16 Spośród osób o poziomie wykształcenia policealnym i średnim zawodowym najwięcej absolwentów zakończy kształcenie w zawodzie technika informatyka (73 osoby), florysty (71 osób), technika BHP (55 osób), technika ekonomisty (52 osoby) oraz technika budownictwa (51 osób). W przypadku uczniów szkół zawodowych największa liczbę absolwentów według prognoz będą stanowić: fryzjerzy (41 osób), mechanicy pojazdów samochodowych (34 osoby), cukiernicy (20 osób), murarze (16 osób) oraz technolodzy robót wykończeniowych w budownictwie (15 osób). Osób kończących licea ogólnokształcące na terenie powiatu tarnogórskiego w 2014 roku według prognoz ma być 952. str. 16

17 3. Szkoły wyŝsze Przy analizie absolwentów szkół wyŝszych naleŝy wspomnieć, Ŝe na terenie powiatu tarnogórskiego umiejscowiony jest jeden ośrodek dydaktyczny szkoły wyŝszej. Jest to placówka WyŜszej Szkoły Zarządzania i Administracji z Opola, która kształci w ośrodku zamiejscowym w Tarnowskich Górach. Przesłane przez GUS informacje dotyczące absolwentów szkół wyŝszych w roku akademickim 2012/2013 dla wyŝej wymienionej szkoły pozwalają na określenie struktury zawodowej jedynie ogólnie dla kaŝdego kształconego kierunku. W tabeli poniŝej zamieszczone są dane ilościowe dotyczące absolwentów szkoły: Tabela nr 4 WYSZCZEGÓLNIENIE a - ogółem b - studia pierwszego stopnia razem c - studia pierwszego stopnia z tytułem inŝyniera d - studia pierwszego stopnia z tytułem licencjata e - studia magisterskie jednolite f - studia drugiego stopnia POLSKA OPOLSKIE WYśSZA SZKOŁA ZARZĄDZANIA I ADMINISTRACJI W OPOLU ogółem w tym kobiety Na studiach stacjonarnych razem w tym kobiety niestacjonarnych razem w tym kobiety a b c d e f a b c d e f a b d f Pedagogika - ogółem: a b d f Nauki społeczne, gospodarka i prawo - ogółem: a str. 17

18 Ekonomia Politologia Socjologia Administracja Zarządzanie Logistyka b d f a b d a b d a b d a b d a b d f a b d Opracowanie własne na podstawie danych GUS Ośrodek dydaktyczny w Tarnowskich Górach kształci w formie studiów niestacjonarnych zaocznych. Z przesłanych przez uczelnię danych w roku 2013 w Tarnowskich Górach na kierunku ekonomia studia ukończyło 74 studentów w specjalizacjach: gospodarka i administracja publiczna - 28 osób, eurologistyka i transport - 13 osób oraz rachunkowość i finanse 33 osoby. Kierunek pedagogika w 2013 r.- o specjalizacji resocjalizacja i profilaktyka społeczna ukończyło 25 osób. Przewiduje się, Ŝe w roku 2014 liczba absolwentów wyniesie ogółem 70 osób, w tym według kierunków: ekonomia (specjalizacje: gospodarka i administracja publiczna 18 osób, eurologistyka i transport 15 osób oraz rachunkowość i finanse 19 osób) oraz pedagogika (specjalizacja: resocjalizacja i profilaktyka społeczna 18 osób). Na koniec 2013 roku w ewidencji Urzędu znajdowało się 7 absolwentów ww. uczelni, co stanowi ok. 7,1 % absolwentów kończących naukę w tym oddziale i ok. 0,5% ogółu absolwentów szkoły (w systemie niestacjonarnym). str. 18

19 4. Wnioski Monitoring zawodów deficytowych i nadwyŝkowych jest prowadzony na podstawie danych dotyczących absolwentów szkół ponadgimnazjalnych z terenu powiatu i charakteryzuje grupę osób, która w większości przypadków nie znalazła zatrudnienia po zakończonym kształceniu lub teŝ wybrała niestacjonarny (np. zaoczny) system kształcenia. Największy napływ do bezrobocia wśród młodych osób przypada na czas zakończenia zorganizowanego roku szkolnego oraz kilka miesięcy przed i po tym fakcie (zazwyczaj od końca kwietnia do września). Tym samym dane w niniejszym opracowaniu dotyczą w głównej mierze osób, które od kilku miesięcy poszukują zatrudnienia lub oczekują pomocy ze strony publicznych słuŝb zatrudnienia (badanie monitoringu zawodów wśród absolwentów operuje danymi dot. stanów poszczególnych kategorii na koniec grudnia kaŝdego roku). Identycznie jak w latach poprzednich wśród grupy rejestrujących się w Powiatowym Urzędzie Pracy w Tarnowskich Górach po zakończeniu kształcenia moŝna znaleźć osoby kończące szkoły ponadgimnazjalne w miastach i powiatach ościennych np.: Gliwice, Bytom, Piekary Śląskie, Lubliniec czy Zabrze. W wypadku zarejestrowanych absolwentów szkół wyŝszych mamy do czynienia z uczelniami zlokalizowanymi praktycznie w całym kraju choć przewaŝają absolwenci śląskich uczelni zlokalizowanych w: Katowicach, Gliwicach, Częstochowie czy Bytomiu a ponadto w: Krakowie, Warszawie, Wrocławiu czy Opolu. Analizując otrzymane wyniki w kontekście informacji za rok 2012 zauwaŝyć moŝna zmiany w liczebności absolwentów ogółem poszczególnych typów szkół w powiecie tarnogórskim. I tak populacja osób kończących szkoły zasadnicze zmniejszyła się z 336 osób 306 a szkół policealnych nieznacznie - z 308 do 307 osób. Natomiast w wypadku szkół średnich technicznych (technika, licea zawodowe) liczba absolwentów wzrosła z 870 do 906 osób podobnie jak w wypadku uczniów liceów ogólnokształcących z 855 do 913 osób. Porównując ilość zarejestrowanych w Urzędzie absolwentów w końcu 2013 roku do danych za poprzedni rok sprawozdawczy obserwujemy nieznaczne spadki w poszczególnych kategoriach tj.: szkół średnich ogólnokształcących (z 60 do 52 osób), zasadniczych szkół zawodowych (z 75 do 71 osób) oraz techników i liceów zawodowych (z 112 do 109 osób). W przypadku szkół policealnych odnotowano nieznaczne wahania (prawie równowaga) tj. 22 osoby w roku 2012 i 23 absolwentów na koniec str. 19

20 Analiza danych procentowych zarejestrowanej grupy bezrobotnych absolwentów wskazuje, Ŝe największy odsetek stanowią osoby kończące szkoły zawodowe (23,2%) oraz szkoły średnie techniczne (12,0%). Natomiast najniŝszy udział notuje się w wypadku absolwentów liceów ogólnokształcących (5,7%) i szkół policealnych (7,5%). W przypadku absolwentów szkół wyŝszych (WSZiA z Opola) naleŝy wspomnieć, Ŝe nie stanowią oni znaczącej grupy bezrobotnych w skali powiatu. Na koniec ubiegłego roku w ewidencji Urzędu znajdowało się 7 absolwentów tej uczelni co stanowiło ponad 7,1 % ogólnej liczby kończących naukę w tym oddziale w ubiegłym roku. Wobec osób wykazanych w tabelach jako nieposiadające zawodu (kod KZiS ) - stanowiących według wyliczeń średnio ok. 60 % zarejestrowanej w końcu roku populacji absolwentów identyfikacja potrzeb, moŝliwości, potencjału a w dalszej kolejności aktywizacja zawodowa na rynku pracy staje się utrudniona. Pośrednicy pracy czy doradcy klienta zajmujący się zawodowo kierowaniem bezrobotnych do pracodawców mają z tym faktem coraz częściej do czynienia. Kilkuletnia nauka w konkretnej specjalizacji - zarówno na szczeblu kształcenia zawodowego, średniego technicznego czy policealnego - oraz pozytywnie zaliczony egzamin zawodowy mogą być dla przyszłego pracodawcy waŝnym elementem w procesie rekrutacji. Brak uprawnień zawodowych moŝe nie tylko negatywnie wpłynąć na wizerunek osób poszukujących zatrudnienia ale - w niektórych przypadkach - wręcz uniemoŝliwić wykonywanie pracy (np. w wypadku technika farmacji lub innych zawodów regulowanych). Jak pokazało badanie w roku 2013 utrzymywał się zmienny charakter poszczególnych wskaźników charakteryzujących badane grupy absolwentów. Nieznaczne przyrosty prognozuje się w stosunku do absolwentów szkół policealnych (307 do 361) oraz liceów ogólnokształcących (913 do 952). Natomiast opublikowane prognozy zakładają znaczny spadek ilości absolwentów w szkołach średnich technicznych (z 906 w 2013 r. do 693 w roku 2014 ok. 23,5 %) oraz szkołach zawodowych (z 306 do 170 w roku 2014 ok. 44,4 %). Sytuacja ta - w szczególności wobec grupy osób z zawodowym wykształceniem - moŝe mieć dwojakie znaczenie: moŝe być notowany mniejszy napływ do bezrobocia lub teŝ lokalny rynek pracy zasili mniej nowych kadr rzemieślników i czeladników w swoim fachu. str. 20

21 Absolwenci wszystkich typów szkół od zawodowych po wyŝsze - borykają się podobnymi problemami na rynku pracy. Brak efektów w poszukiwaniu zatrudnienia wynika m.in.: z braku udokumentowanych kwalifikacji zawodowych i staŝu pracy czy teŝ niedopasowanego do wymogów rynku pracy wykształcenia. O ile osoby z wykształceniem zawodowym są nakierunkowane na praktyczne zaznajomienie się w przedmiotem nauki to osoby kończące technika i szkoły policealne tej moŝliwości nie mają lub proces ten funkcjonuje w ograniczonym, zakresie. Dla pracodawców jest to czasami kryterium przesądzające o powodzeniu rekrutacji. Do tego dochodzą bariery związane z samym wejściem na rynek pracy - a zatem: umiejętność autoprezentacji, sporządzania dokumentów aplikacyjnych, znajomość metod poszukiwania pracy oraz brak conajmniej ogólnego pojęcia na temat instytucji państwowych zajmujących problematyką rynku pracy (urząd pracy, ZUS, urząd skarbowy, inspekcja pracy i inne). Coraz częściej w górę wchodzą takŝe nieco wygórowane wymagania i niespełnione oczekiwania w stosunku do proponowanych warunków pracy i płacy. Stąd teŝ mając na uwadze głównie czynnik finansowy moŝna wskazać, Ŝe w pewnym stopniu moŝe być to przyczyną poszukiwania pracy poza granicami kraju. NaleŜy mieć nadzieję, Ŝe wprowadzone nowelą Ustawy o promocji zatrudnienia ( ) z maja 2014 r. instrumenty rynku pracy - nakierowane dosyć wyraźnie na osoby młode (bony, granty) - pozwolą skutecznie i efektywnie ograniczyć niekorzystne zjawisko bezrobocia wśród dwudziesto dwudziestoparolatków. str. 21