Corolla. Instrukcja obs ugi

Transkrypt

1 Corolla Instrukcja obs ugi

2 S owo wst pne Witamy w stale powi kszajàcym si gronie u ytkowników samochodów Toyota, którzy z pe nà ÊwiadomoÊcià korzyêci wybrali t mark. JesteÊmy dumni z nowoczesnej konstrukcji i wysokiej jakoêci wykonania ka dego wyprodukowanego przez nas samochodu. Niniejsza instrukcja obs ugi zawiera podstawowe informacje o samochodzie. Prosimy jà przeczytaç i post powaç zgodnie z podanymi wskazówkami, co umo liwi d ugoletnià i bezpiecznà eksploatacj pojazdu. Na kilku nast pnych stronach podane sà wa ne informacje dotyczàce samej instrukcji oraz samochodu. Prosimy o dok adne zapoznanie si z nimi. Prosimy pami taç, e miejscami doskonale przygotowanymi do obs ugi tego samochodu sà Autoryzowane Stacje Obs ugi Toyoty, które sà bezpoêrednio zainteresowane spe nianiem Paƒstwa oczekiwaƒ. Stacje te s u à wysokiej jakoêci obs ugà i wszelkà niezb dnà pomocà. W momencie odsprzeda y tego samochodu prosimy o przekazanie niniejszej instrukcji obs ugi nowemu w aêcicielowi, któremu równie b dà potrzebne zawarte tu informacje. Wszystkie podane w instrukcji informacje i dane techniczne sà aktualne w momencie druku. Toyota stale doskonali swoje samochody i w zwiàzku z tym zastrzega sobie prawo dokonywania udoskonaleƒ technicznych bez odnotowania tego. Instrukcja obs ugi obejmuje wszystkie wersje samochodu oraz rodzaje wyposa enia. Dlatego niektóre informacje mogà dotyczyç elementów wyposa enia nie wyst pujàcych w danym samochodzie. TOYOTA MOTOR CORPORATION 2003 TOYOTA MOTOR CORPORATION Wszelkie prawa zastrze one. Zawarte tu materia y nie mogà byç w ca oêci ani w cz Êci reprodukowane lub kopiowane bez pisemnej zgody Toyota Motor Corporation. i

3 Wa ne informacje na temat niniejszej instrukcji Zalecenia dotyczàce bezpieczeƒstwa i prawid owej eksploatacji pojazdu Symbol bezpieczeƒstwa W tekêcie instrukcji w specjalny sposób wyró nione zosta y ostrze enia dotyczàce bezpieczeƒstwa. Dla w asnego bezpieczeƒstwa oraz w celu unikni cia ewentualnych szkód materialnych nale y ich ÊciÊle przestrzegaç. Poni ej wyjaênione sà rodzaje tych ostrze eƒ, ich wyglàd i znaczenie. OSTRZE ENIE Dotyczy czynnoêci, których niewykonanie mo e zagroziç bezpieczeƒstwu osób. Podaje informacje o tym, co nale y lub czego nie nale y zrobiç, aby wyeliminowaç lub ograniczyç zagro enia dla w asnej osoby oraz innych ludzi. W instrukcji tej znaleêç równie mo na znak przekreêlonego skoênie ko a. Oznacza on, e Nie wolno, Nie wolno tego robiç lub Nie wolno do tego dopuêciç. UWAGA Jest to przestroga, której zignorowanie mo e groziç uszkodzeniem pojazdu lub jego wyposa enia. Zawiera informacje, co nale y lub czego nie nale y robiç, aby wyeliminowaç lub ograniczyç ryzyko uszkodzenia pojazdu lub elementów jego wyposa enia. ii

4 Wa ne informacje na temat samochodu Akcesoria, cz Êci zamienne i przeróbki samochodu Obecnie na rynku dost pna jest szeroka gama nieoryginalnych cz Êci zamiennych i akcesoriów do samochodów marki Toyota. Nale y zdecydowanie zaznaczyç, e wszystkie oryginalne cz Êci i akcesoria w które wyposa ony jest samochód i wymagajàce wymiany nale y wymieniç na oryginalne produkty Toyoty. Mo na tak e u yç cz Êci zamiennych lub akcesoriów porównywalnej jakoêci. Firma Toyota nie mo e uznawaç roszczeƒ gwarancyjnych ani braç odpowiedzialnoêci za zamontowane lub u yte podczas naprawy cz Êci i akcesoria, które nie sà jej oryginalnymi produktami. Ponadto wszelkie uszkodzenia i utrata w asnoêci jezdnych pojazdu, b dàce wynikiem u ycia nieoryginalnych cz Êci zamiennych lub akcesoriów, mogà nie byç obj te gwarancjà. Instalacja radiowych urzàdzeƒ nadawczo-odbiorczych Zainstalowanie nadajnika radiowego mo e powodowaç zak ócenia pracy uk adów sterowania elektronicznego w samochodzie, na przyk ad uk adu wielopunktowego wtrysku paliwa lub sekwencyjnego wielopunktowego wtrysku paliwa, elektronicznie sterowanej pompy wtryskowej, uk adu ABS, uk adu kontroli nap du, uk adu stabilnoêci jazdy, poduszek powietrznych czy napinaczy pasów bezpieczeƒstwa. Dlatego wczeêniej nale y skonsultowaç si z Autoryzowanà Stacjà Obs ugi Toyoty lub z innym specjalistycznym warsztatem w celu uzyskania specjalnych zaleceƒ lub dodatkowych instrukcji odnoênie monta u takiego urzàdzenia. iii

5 Plan obs ugi okresowej Nale y kierowaç si wskazówkami podanymi w oddzielnej ksià eczce obs ugowej lub w ksià eczce gwarancyjnej samochodu. Z omowanie samochodu Poduszki powietrzne oraz napinacze pasów bezpieczeƒstwa zawierajà substancje mogàce ulec eksplozji. Z omowanie samochodu z poduszkami powietrznymi i napinaczami pasów mo e doprowadziç do jego po aru. Dlatego, przed przekazaniem do z omowania, nale y zleciç wymontowanie i odpowiednie unieszkodliwienie tych elementów przez wyspecjalizowany warsztat lub Autoryzowanà Stacj Obs ugi Toyoty. iv

6 Spis treêci 1. OBS UGA URZÑDZE I MECHANIZMÓW Strona 1 Przyrzàdy i wskaêniki Kluczyki i drzwi Siedzenia, pasy bezpieczeƒstwa, kierownica i lusterka wsteczne Âwiat a, wycieraczki i ogrzewanie tylnej szyby Wskaêniki, liczniki i lampki ostrzegawcze Wy àcznik zap onu, skrzynia biegów i hamulec postojowy Radioodtwarzacz samochodowy Ogrzewanie, wentylacja i klimatyzacja Pozosta e elementy wyposa enia PODSTAWOWE INFORMACJE O EKSPLOATACJI SAMOCHODU URUCHAMIANIE SILNIKA I JAZDA POST POWANIE W SYTUACJACH AWARYJNYCH ZAPOBIEGANIE KOROZJI I PIEL GNACJA SAMOCHODU OBS UGA OKRESOWA OBS UGA DO WYKONANIA WE W ASNYM ZAKRESIE 1 Wprowadzenie Silnik i podwozie Elementy instalacji elektrycznej DANE TECHNICZNE INDEKS v

7 Kod modelu Kod modelu zawiera informacje o wersji modelu tego samochodu Wersja wykoƒczenia D: TERRA N: SOL Typ silnika K: Silnik 4ZZ-FE lub 3ZZ-FE F: Silnik 2ZZ-FE Y: Silnik 1CD-FTV bez ch odnicy powietrza do adowujàcego H: Silnik 1CD-FTV z ch odnicà powietrza do adowujàcego Kod modelu, oznaczony nag ówkiem MODEL, umieszczony jest na tabliczce identyfikacyjnej. Jej umiejscowienie podane jest pod has em Identyfikacja samochodu na stronie 223 w rozdziale 2. vi

8 PRZYRZÑDY I WSKAèNIKI 1 Rozdzia 1 1 OBS UGA URZÑDZE I MECHANIZMÓW Przyrzàdy i wskaêniki Deska rozdzielcza Tablica przyrzàdów Lampki sygnalizacyjne na tablicy przyrzàdów

9 2 PRZYRZÑDY I WSKAèNIKI Deska rozdzielcza ópojazdy z kierownicà po lewej stronie (widok A) 1. Dêwignia regulacji bocznego lusterka wstecznego 2. Wyloty nawiewu na szyby boczne 3. Boczne wyloty nawiewu 4. Tablica przyrzàdów 5. Ârodkowe wyloty nawiewu 6. Przycisk sterowania okna dachowego i oêwietlenie osobiste 7. Przyciski elektrycznego sterowania szyb 8. Schowek podr czny 9. Uchwyty na kubki 10. Schowek w tylnej konsoli 11. Popielniczka 12. Dêwignia hamulca postojowego 13. Dêwignia wybieraka zakresu automatycznej skrzyni biegów lub dêwignia zmiany biegów mechanicznej skrzyni biegów 14. Dodatkowy schowek 15. Dêwignia zwalniania zamka pokrywy silnika 16. Przycisk blokady szyb 17. Przycisk centralnej blokady drzwi (w wersji z elektrycznym sterowaniem szyb)

10 PRZYRZÑDY I WSKAèNIKI 3 ópojazdy z kierownicà po lewej stronie (widok B, z r cznym sterowaniem klimatyzacji) 1. Pokr t o poziomowania reflektorów 2. Prze àcznik Êwiate g ównych, kierunkowskazów oraz przednich i tylnych Êwiate przeciwmgielnych 3. Prze àczniki wycieraczek i spryskiwaczy 4. Lampka kontrolna immobilizera i systemu zabezpieczenia przed kradzie à 5. WyÊwietlacz wielofunkcyjny i radioodtwarzacz 6. Zegar 7. Wy àcznik Êwiate awaryjnych 8. Wy àcznik ogrzewania tylnej szyby i lusterek bocznych 9. Panel sterowania wentylacji, ogrzewania i klimatyzacji 10. Dodatkowy schowek 11. Popielniczka 12. Wy àcznik podgrzewania fotela 13. Wy àcznik dodatkowej nagrzewnicy 14. Przycisk zmywaczy reflektorów 15. Zapalniczka 16. Wy àcznik zap onu 17. Dêwignia blokady regulacji wysokoêci kierownicy 18. Dodatkowe przyciski sterujàce radioodtwarzacza

11 4 PRZYRZÑDY I WSKAèNIKI 19. Przycisk centralnej blokady zamków drzwi (w wersji bez elektrycznego sterowania szyb) 20. Wy àcznik uk adu kontroli nap du (przycisk TRC OFF ) 21. Przyciski elektrycznej regulacji lusterek bocznych

12 PRZYRZÑDY I WSKAèNIKI 5 ópojazdy z kierownicà po lewej stronie (widok B, z automatycznym sterowaniem klimatyzacji) 1. Pokr t o poziomowania reflektorów 2. Prze àcznik Êwiate g ównych, kierunkowskazów oraz przednich i tylnych Êwiate przeciwmgielnych 3. Prze àczniki wycieraczek i spryskiwaczy 4. Lampka kontrolna immobilizera i systemu zabezpieczenia przed kradzie à 5. WyÊwietlacz wielofunkcyjny i radioodtwarzacz 6. Zegar 7. Wy àcznik Êwiate awaryjnych 8. WyÊwietlacz uk adu klimatyzacji i temperatury zewn trznej 9. Panel sterowania wentylacji, ogrzewania i klimatyzacji 10. Dodatkowy schowek 11. Popielniczka 12. Wy àcznik podgrzewania fotela 13. Wy àcznik dodatkowej nagrzewnicy 14. Przycisk zmywaczy reflektorów 15. Zapalniczka 16. Wy àcznik ogrzewania tylnej szyby i lusterek bocznych 17. Wy àcznik zap onu 18. Dêwignia blokady regulacji wysokoêci kierownicy

13 6 PRZYRZÑDY I WSKAèNIKI 19. Dodatkowe przyciski sterujàce radioodtwarzacza 20. Przycisk centralnej blokady zamków drzwi (w wersji bez elektrycznego sterowania szyb) 21. Wy àcznik uk adu kontroli nap du (przycisk TRC OFF ) 22. Przyciski elektrycznej regulacji lusterek bocznych

14 PRZYRZÑDY I WSKAèNIKI 7 ópojazdy z kierownicà po prawej stronie (widok A) 1. Dêwignia regulacji bocznego lusterka wstecznego 2. Przycisk sterowania okna dachowego i oêwietlenie osobiste 3. Wyloty nawiewu na szyby boczne 4. Ârodkowe wyloty nawiewu 5. Tablica przyrzàdów 6. Boczne wyloty nawiewu 7. Przycisk centralnej blokady drzwi (w wersji z elektrycznym sterowaniem szyb) 8. Przyciski elektrycznego sterowania szyb 10. Dêwignia zwalniania zamka pokrywy silnika 11. Dodatkowy schowek 12. Dêwignia wybieraka zakresu automatycznej skrzyni biegów lub dêwignia zmiany biegów mechanicznej skrzyni biegów 13. Dêwignia hamulca postojowego 14. Popielniczka 15. Schowek w tylnej konsoli 16. Uchwyty na kubki 17. Schowek podr czny 9. Przycisk blokady szyb

15 8 PRZYRZÑDY I WSKAèNIKI ópojazdy z kierownicà po prawej stronie (widok B, z r cznym sterowaniem klimatyzacji) 1. Lampka kontrolna immobilizera i systemu zabezpieczenia przed kradzie à 2. Zegar 3. WyÊwietlacz wielofunkcyjny i radioodtwarzacz 4. Wy àcznik Êwiate awaryjnych 5. Prze àcznik Êwiate g ównych, kierunkowskazów oraz przednich i tylnych Êwiate przeciwmgielnych 6. Prze àczniki wycieraczek i spryskiwaczy 7. Pokr t o poziomowania reflektorów 8. Przyciski elektrycznej regulacji lusterek bocznych 9. Wy àcznik uk adu kontroli nap du (przycisk TRC OFF ) 10. Przycisk centralnej blokady zamków drzwi (w wersji bez elektrycznego sterowania szyb) 11. Wy àcznik zap onu 12. Dêwignia blokady regulacji wysokoêci kierownicy 13. Dodatkowe przyciski sterujàce radioodtwarzacza 14. Wy àcznik ogrzewania tylnej szyby i lusterek bocznych 15. Zapalniczka 16. Popielniczka

16 PRZYRZÑDY I WSKAèNIKI Dodatkowy schowek 18. Panel sterowania wentylacji, ogrzewania i klimatyzacji

17 10 PRZYRZÑDY I WSKAèNIKI ópojazdy z kierownicà po prawej stronie (widok B, z automatycznym sterowaniem klimatyzacji) 1. Lampka kontrolna immobilizera i systemu zabezpieczenia przed kradzie à 2. WyÊwietlacz wielofunkcyjny i radioodtwarzacz 3. Zegar 4. Wy àcznik Êwiate awaryjnych 5. Prze àcznik Êwiate g ównych, kierunkowskazów oraz przednich i tylnych Êwiate przeciwmgielnych 6. Prze àczniki wycieraczek i spryskiwaczy 7. Pokr t o poziomowania reflektorów 8. Przyciski elektrycznej regulacji lusterek bocznych 9. Wy àcznik uk adu kontroli nap du (przycisk TRC OFF ) 10. Przycisk centralnej blokady zamków drzwi (w wersji bez elektrycznego sterowania szyb) 11. Wy àcznik zap onu 12. Dêwignia blokady regulacji wysokoêci kierownicy 13. Dodatkowe przyciski sterujàce radioodtwarzacza 14. Zapalniczka 15. Popielniczka 16. Dodatkowy schowek

18 PRZYRZÑDY I WSKAèNIKI Wy àcznik ogrzewania tylnej szyby i lusterek bocznych 18. Panel sterowania wentylacji, ogrzewania i klimatyzacji

19 12 PRZYRZÑDY I WSKAèNIKI Tablica przyrzàdów 1. Lampki kontrolne i ostrzegawcze 2. Obrotomierz 3. Pr dkoêciomierz 4. Wskaênik poziomu paliwa 5. Przycisk zerowania licznika przebiegu dziennego i regulacji podêwietlenia wskaêników 6. WyÊwietlacz licznika przebiegu ca kowitego i dwóch liczników przebiegu dziennego oraz regulacji podêwietlenia wskaêników 7. Wskaênik temperatury silnika

20 PRZYRZÑDY I WSKAèNIKI 13 Symbole na tablicy przyrzàdów Lampka ostrzegawcza uk adu hamulcowego* 1 Lampka ostrzegawcza braku adowania akumulatora* Lampka ostrzegawcza niskiego ciênienia oleju w silniku* Lampka ostrzegawcza niskiego poziomu oleju w silniku* Lampka sygnalizacyjna usterki* Lampka ostrzegawcza rezerwy paliwa* Lampka ostrzegawcza uk adu ABS* Lampka ostrzegawcza uk adu kontroli stabilnoêci jazdy i uk adu kontroli nap du* Lampka ostrzegawcza niezamkni tych drzwi* Lampka ostrzegawcza poduszki powietrznej* Lampka ostrzegawcza filtra paliwa* Lampka ostrzegawcza uk adu elektrycznego wspomagania kierownicy Lampka kontrolna tylnych Êwiate pozycyjnych

21 14 PRZYRZÑDY I WSKAèNIKI Lampka kontrolna Êwiate drogowych Lampki kontrolne kierunkowskazów Lampka * 1 kontrolna przednich Êwiate przeciwmgielnych Lampka kontrolna tylnego Êwiat a przeciwmgielnego Lampka kontrolna wy àczonego nadbiegu Lampka sygnalizacyjna poêlizgu Lampka kontrolna wy àczonej kontroli nap du Lampka kontrolna podgrzewania wst pnego silnika Lampki oznaczone * sygnalizujà koniecznoêç wykonania czynnoêci serwisowych. Szczegó owy opis znajduje si pod has em Lampki kontrolne i ostrzegawcze oraz sygnalizator akustyczny na stronie 131 w rozdziale 1 5.

22 KLUCZYKI I DRZWI 15 Rozdzia 1 2 OBS UGA URZÑDZE I MECHANIZMÓW Kluczyki i drzwi Kluczyki Immobilizer Drzwi boczne System zabezpieczenia przed kradzie à Elektryczne sterowanie szyb Pokrywa baga nika Drzwi baga nika Pokrywa silnika Korek wlewu paliwa Elektrycznie sterowane okno dachowe

23 16 KLUCZYKI I DRZWI Kluczyki Kluczyki te majà w uchwycie zainstalowany uk ad scalony mikronadajnika, stanowiàcego bardzo wa ny element sprawnego dzia ania uk adu zabezpieczenia przed kradzie à, dlatego nale y uwa aç, by ich nie zgubiç. Samodzielnie dorabianym kluczykiem nie mo na wy àczyç zabezpieczenia przed kradzie à ani uruchomiç silnika. Bez zdalnego sterowania Poniewa drzwi boczne oraz pokrywa (w wersji sedan) lub drzwi (w wersji hatchback i kombi) baga nika mogà zostaç zatrzaêni te bez u ycia kluczyka, zaleca si noszenie przy sobie zapasowego kluczyka na wypadek przypadkowego zamkni cia kluczyków w samochodzie. Ze zdalnym sterowaniem Samochód wyposa ony jest w dwa rodzaje kluczyków. 1. Kluczyk g ówny (czarny) Otwiera wszystkie zamki. Na jego podstawie Autoryzowana Stacja Obs ugi Toyoty lub inny specjalistyczny warsztat mo e dorobiç nowy klucz z wbudowanym mikronadajnikiem. 2. Kluczyk pomocniczy (szary) Kluczyk ten otwiera wszystkie zamki z wyjàtkiem zamka baga nika i zamka schowka podr cznego. Gdy samochód jest parkowany przez obcà osob, w celu zabezpieczenia rzeczy pozostawionych w baga niku lub w schowku podr cznym nale y parkujàcemu przekazaç kluczyk pomocniczy.

24 KLUCZYKI I DRZWI 17 UWAGA Przy pos ugiwaniu si kluczykiem z wbudowanym mikronadajnikiem nale y przestrzegaç nast pujàcych zaleceƒ: Przy uruchamianiu silnika kó ko zaczepowe nie powinno opieraç si na uchwycie kluczyka oraz nie nale y przyciskaç kó ka do uchwytu kluczyka. W przeciwnym wypadku silnik mo e nie daç si uruchomiç lub zaraz po uruchomieniu mo e zgasnàç. W momencie uruchamiania silnika kluczyk nie mo e stykaç si z innym kluczykiem zawierajàcym mikronadajnik (nawet do innego samochodu) oraz nie nale y dociskaç do jego uchwytu p ytki drugiego kluczyka. W przeciwnym wypadku silnik mo e nie daç si uruchomiç lub zaraz po uruchomieniu mo e zgasnàç. Gdy tak si stanie, nale y wyjàç kluczyk, a nast pnie w o yç go z powrotem po zdj ciu z kó ka kluczyków z mikronadajnikiem (w àczajàc w to kluczyki do innych samochodów) lub zas aniajàc te kluczyki r kà i uruchomiç silnik.

25 18 KLUCZYKI I DRZWI Nie wolno zginaç uchwytu kluczyka. Nie nale y zakrywaç uchwytu kluczyka adnym materia em, który nie przepuszcza fal elektromagnetycznych. Nie nale y uderzaç kluczykiem w twarde przedmioty. Nie nale y wystawiaç kluczyków na d u sze dzia anie wysokiej temperatury, na przyk ad nie pozostawiaç ich na desce rozdzielczej lub na pokrywie silnika przy silnym nas onecznieniu. Nie nale y wk adaç kluczyków do wody ani myç ich w zmywarce ultradêwi kowej. P YTKA Z NUMEREM KODOWYM KLUCZY- KA Numer kodowy kluczyka umieszczony jest na do àczonej p ytce, którà nale y przechowywaç w bezpiecznym miejscu, np. w portfelu, nigdy w samochodzie. W przypadku zgubienia kluczyków lub w razie potrzeby dorobienia nowych kluczy, na podstawie numeru kodowego Autoryzowane Stacje Obs ugi Toyoty lub inne specjalistyczne warsztaty mogà sporzàdziç duplikaty. Zaleca si równie zapisaç numer kodowy kluczyków i przechowywaç go w bezpiecznym miejscu. Nie u ywaç kluczyków w sàsiedztwie materia ów elektromagnetycznych.

26 KLUCZYKI I DRZWI 19 Immobilizer Uk ad immobilizera (elektronicznej blokady silnika) jest elementem zabezpieczenia przed kradzie à. Przy wk adaniu kluczyka do wy àcznika zap onu, mikronadajnik w uchwycie kluczyka wysy a kod elektroniczny. Silnik zostanie uruchomiony jedynie wówczas, gdy wys any kod b dzie odpowiada kodowi identyfikacyjnemu tego samochodu. Po wyj ciu kluczyka z wy àcznika zap onu uk ad immobilizera zostaje automatycznie w àczony. RównoczeÊnie zaczyna b yskaç lampka kontrolna. W ni ej wymienionych przypadkach nale y skontaktowaç si z Autoryzowanà Stacjà Obs ugi Toyoty lub z innym specjalistycznym warsztatem. Lampka kontrolna Êwieci si w sposób ciàg y w sytuacji innej ni po w àczeniu systemu zabezpieczenia przed kradzie à lub wzbudzeniu alarmu (patrz System zabezpieczenia przed kradzie à na stronie 32 w tym rozdziale. Lampka kontrolna nie zaczyna b yskaç po wyj ciu kluczyka z wy àcznika zap onu. Lampka kontrolna b yska nieregularnie. W o enie zarejestrowanego kluczyka powoduje automatyczne wy àczenie blokady silnika, umo liwiajàc jego rozruch. Lampka kontrolna gaênie. W celu dorobienia w Autoryzowanej Stacji Obs ugi Toyoty lub w innym specjalistycznym warsztacie nowego kluczyka z wbudowanym mikronadajnikiem, konieczny jest numer kluczyka i g ówny kluczyk. Liczba dodatkowych kluczyków, które mogà byç dorobione, jest ograniczona. Kluczyk dorobiony we w asnym zakresie nie b dzie wy àcza immobilizera ani nie uruchomi silnika.

27 20 KLUCZYKI I DRZWI UWAGA Nie wolno modyfikowaç, demontowaç ani rozmontowywaç uk adu elektronicznej blokady silnika. Zmiany lub modyfikacje dokonane przez osoby niekompetentne mogà powodowaç wadliwe dzia anie uk adu.

28 KLUCZYKI I DRZWI 21

29 22 KLUCZYKI I DRZWI Drzwi boczne ZAMYKANIE I OTWIERANIE ZAMKA KLU- CZYKIEM Wsunàç klucz w otwór zamka i obróciç. Zamykanie: Obróciç kluczyk w kierunku przodu pojazdu. Otwieranie: Obróciç kluczyk w kierunku ty u pojazdu. Samochody z uk adem centralnego zamka- Wszystkie drzwi boczne oraz drzwi baga nika zostajà zablokowane lub odblokowane równoczeênie z drzwiami kierowcy. Samochody z uk adem zdalnego sterowania- Je eli prze àcznik oêwietlenia wn trza ustawiony jest w pozycji DOOR, po równoczesnym odblokowaniu wszystkich drzwi przy u yciu kluczyka na 15 sekund zapala si oêwietlenie wn trza, nawet gdy adne drzwi nie zostanà otwarte. (Szczegó owe informacje podane sà pod has em OÊwietlenie wn trza na stronie 122 w rozdziale 1 4.) Samochody z systemem zabezpieczenia przed kradzie à Je eli system jest w àczony w stan czuwania, odblokowanie drzwi kluczykiem spowoduje uruchomienie alarmu. (Szczegó owe informacje podane sà pod has em System zabezpieczenia przed kradzie- à na stronie 32). ZABLOKOWANIE I ODBLOKOWANIE DRZWI PRZYCISKIEM WEWN TRZNYM Zablokowanie i odblokowanie zamka drzwi dokonywane jest przyciskiem blokady. Zablokowanie: Przycisk nacisnàç do przodu. Odblokowanie: Przycisk nacisnàç do ty u. W celu zablokowania drzwi przy zamykaniu od zewnàtrz, nale y przed zamkni ciem przesunàç przycisk w po o enie blokady. Podczas zamykania klamk przytrzymaç w pozycji uniesionej. Nale y pami taç, by wewnàtrz samochodu nie zatrzasnàç kluczyków. Samochody z uk adem centralnego zamka Gdy w wy àczniku zap onu pozostaje kluczyk, w otwartych drzwiach kierowcy wewn trzny przycisk blokady drzwi nie daje si ustawiç w pozycji blokady. Gdy w wy àczniku zap onu pozostaje kluczyk, zablokowane drzwi za poêrednictwem zamka w otwartych drzwiach kierowcy zostajà natychmiast odblokowane. Drzwi kierowcy mo na otworzyç od wewnàtrz mimo ustawienia przycisku wewn trznego w pozycji blokady. Samochody z podwójnà blokadà zamków Po uruchomieniu podwójnej blokady zamków drzwi nie b dà mog y zostaç odblokowane adnym z przycisków wewn trznych. (Szczegó owe informacje podane sà pod has em Podwójna blokada zamków na stronie 31 w tym rozdziale).

30 KLUCZYKI I DRZWI 23 Samochody z systemem zabezpieczenia przed kradzie à Je eli system jest w àczony w stan czuwania, odblokowanie drzwi przyciskiem wewn trznym spowoduje uruchomienie alarmu. (Szczegó owe informacje podane sà pod has em System zabezpieczenia przed kradzie à Toyoty na stronie 32). Z elektrycznym sterowaniem szyb Bez elektrycznego sterowania szyb ZABLOKOWANIE I ODBLOKOWANIE DRZWI PRZYCISKIEM CENTRALNEJ BLOKADY DRZWI Nacisnàç przycisk. Z elektrycznym sterowaniem szyb Zablokowanie: Nacisnàç przycisk w jego przedniej cz Êci. Odblokowanie: Nacisnàç przycisk w jego tylnej cz Êci. Bez elektrycznego sterowania szyb Zablokowanie: Nacisnàç przycisk po stronie LOCK Odblokowanie: Nacisnàç przycisk po stronie UNLOCK Wszystkie drzwi boczne oraz drzwi baga nika zostajà jednoczeênie zablokowane lub odblokowane.

31 24 KLUCZYKI I DRZWI Gdy wy àcznik zap onu jest w pozycji ACC lub LOCK lub gdy kluczyk jest wyj ty, po wykonaniu jednej z poni szych operacji ani drzwi bocznych, ani drzwi baga nika nie b dzie mo na odblokowaç przyciskiem centralnej blokady. Samochody z uk adem zdalnego sterowania- Zablokowanie wszystkich drzwi bocznych i drzwi baga nika przy u yciu zdalnego sterowania. Przestawienie wewn trznego przycisku blokady w drzwiach kierowcy w pozycj blokady i zamkni cie drzwi z przytrzymaniem klamki w pozycji uniesionej. Jednoczesne zablokowanie wszystkich drzwi bocznych i drzwi baga nika za poêrednictwem zamka w drzwiach kierowcy. Dzia anie przycisku centralnej blokady drzwi mo na przywróciç w nast pujàcy sposób: Obrócenie wy àcznika zap onu do pozycji ON. Odblokowanie wszystkich drzwi bocznych i drzwi baga nika jednoczeênie z drzwiami kierowcy. Samochody z uk adem zdalnego sterowania- Odblokowanie wszystkich drzwi bocznych i drzwi baga nika przy u yciu zdalnego sterowania. Odblokowanie drzwi kierowcy wewn trznym przyciskiem blokady, a nast pnie jednoczesne odblokowanie wszystkich drzwi bocznych przy u yciu przycisku centralnej blokady drzwi. ZABEZPIECZENIE TYLNYCH DRZWI PRZED OTWARCIEM OD WEWNÑTRZ Przesunàç dêwigni mechanizmu w po o enie LOCK, oznaczone na naklejce obok dêwigni. U ycie tego mechanizmu umo liwia zablokowanie tylnych drzwi w ten sposób, aby mo na je by o otworzyç jedynie od zewnàtrz. Zaleca si u ywanie tej blokady zawsze, kiedy w samochodzie przewo one sà dzieci. OSTRZE ENIE Przed ruszeniem w drog nale y upewniç si, czy wszystkie drzwi sà dobrze zamkni te. Je eli na tylnych siedzeniach przewo one sà ma e dzieci, nale y uruchomiç mechanizm zabezpieczajàcy drzwi przed otwarciem od wewnàtrz. Podczas jazdy drzwi powinny pozostaç niezablokowane, co umo liwi ich otwarcie od zewnàtrz w razie wypadku.

32 KLUCZYKI I DRZWI 25 Zdalne sterowanie Zablokowanie (sedan) Zablokowanie (hatchback i kombi) Odblokowanie (sedan) Odblokowanie (hatchback i kombi) Samochód wyposa ony jest w uk ad zdalnego sterowania zamkami wszystkich drzwi bocznych oraz drzwi baga nika, dzia ajàcy z odleg oêci oko o 1 m od samochodu.

33 26 KLUCZYKI I DRZWI ZABLOKOWANIE I ODBLOKOWANIE DRZWI PRZY U YCIU ZDALNEGO STEROWANIA W celu zablokowania lub odblokowania wszystkich drzwi bocznych oraz drzwi baga nika nale y powoli i pewnie nacisnàç odpowiedni przycisk nadajnika zdalnego sterowania. RównoczeÊnie jeden raz b y- Ênie dioda kontrolna w uchwycie kluczyka. Gdy wy àcznik zap onu jest w pozycji ACC lub LOCK lub gdy kluczyk jest wyj ty, po zablokowaniu wszystkich drzwi bocznych i drzwi baga nika przy u yciu zdalnego sterowania ani drzwi bocznych, ani drzwi baga nika nie mo na odblokowaç przyciskiem centralnej blokady. Dzia anie przycisku centralnej blokady drzwi mo na przywróciç przez odblokowanie drzwi przy u yciu zdalnego sterowania (patrz Drzwi boczne na stronie 22 w tym rozdziale). W samochodach z systemem zabezpieczenia przed kradzie à i podwójnà blokadà zamków systemy te mo na uruchamiaç i wy àczaç przy u yciu zdalnego sterowania (patrz Podwójna blokada zamków na stronie 31 oraz System zabezpieczenia przed kradzie à na stronie 32 w tym rozdziale). Zablokowanie: Nacisnàç przycisk LOCK. Wszystkie drzwi boczne oraz drzwi baga nika zostajà równoczeênie zablokowane. RównoczeÊnie nastàpi jednokrotne b yêni cie kierunkowskazów samochodu. Dla pewnoêci dobrze jest sprawdziç, czy drzwi zosta y dobrze zablokowane. Je eli którekolwiek drzwi nie sà prawid owo zatrzaêni te lub gdy w wy àczniku zap onu jest kluczyk, po naciêni ciu przycisku LOCK drzwi nie zostanà zablokowane. Odblokowanie: Nacisnàç przycisk UNLOCK. Wszystkie zamki drzwi bocznych oraz drzwi baga nika zostajà równoczeênie odblokowane. RównoczeÊnie nastàpi dwukrotne b yêni cie kierunkowskazów samochodu. Po zdalnym odblokowaniu drzwi pozostaje 30 sekund na ich otwarcie. Je eli w tym czasie drzwi nie zostanà otwarte, nastàpi automatyczne zablokowanie wszystkich drzwi bocznych oraz drzwi baga nika. Przed u one naciskanie przycisku LOCK lub UNLOCK nie powoduje powtarzania operacji zablokowania lub odblokowania drzwi. Przycisk nale y zwolniç i nacisnàç ponownie. NADAJNIK ZDALNEGO STEROWANIA Nadajnik zdalnego sterowania ( pilot ) jest urzàdzeniem elektronicznym. Aby nie spowodowaç jego uszkodzenia, nale y przestrzegaç poni szych zaleceƒ. Nie pozostawiaç nadajnika w miejscach, które mogà silnie nagrzewaç si, np. na desce rozdzielczej. Nie rozbieraç nadajnika. Nie uderzaç i nie upuszczaç nadajnika. Nie wk adaç nadajnika do wody. Do jednego samochodu mo na u ywaç maksymalnie 4 nadajniki zdalnego sterowania. Szczegó owych informacji mo e udzieliç Autoryzowana Stacja Obs ugi Toyoty lub inny specjalistyczny warsztat. Je eli nadajnik nie steruje zamkami drzwi, nie dzia a z normalnej odleg oêci lub gdy dioda kontrolna w kluczyku nie Êwieci si lub jest przygaszona, przyczynà mo e byç: BliskoÊç nadajnika fal radiowych, na przyk ad stacji radiowej lub lotniska, który zak óca prac nadajnika zdalnego sterowania. Wyczerpanie si baterii. W celu wymiany baterii nale y zapoznaç si z punktem WY- MIANA BATERII W NADAJNIKU ZDALNE- GO STEROWANIA. Je eli prze àcznik oêwietlenia wn trza ustawiony jest w pozycji DOOR, po równoczesnym odblokowaniu wszystkich drzwi na 15 sekund zapala si oêwietlenie wn trza, nawet gdy adne drzwi nie zostanà otwarte. (Szczegó owe informacje podane sà pod has em OÊwietlenie wn trza na stronie 122 w rozdziale 1 4.)

34 KLUCZYKI I DRZWI 27 W przypadku utraty nadajnika zdalnego sterowania nale y mo liwie najszybciej skontaktowaç si z Autoryzowanà Stacjà Obs ugi Toyoty lub z innym specjalistycznym warsztatem w celu wyeliminowania ryzyka kradzie y samochodu lub innych zagro eƒ (patrz Zgubienie kluczyków na stronie 265 w rozdziale 4). WYMIANA BATERII Do wymiany nale y u yç baterii litowej CR2016 lub jej zamiennika i specjalnego wkr taka. OSTRZE ENIE Wymontowane z nadajnika baterie lub inne cz Êci nale y szczególnie zabezpieczyç przed dost pem ma ych dzieci. 1. Wykr ciç wkr t mocujàcy i otworzyç pokryw zewn trznà nadajnika. UWAGA Podczas wymiany baterii w nadajniku nale y zachowaç ostro noêç, aby nie zgubiç wymontowanych elementów. Zu ytà bateri nale y wymieniç na nowà tego samego typu lub na zalecany przez Autoryzowanà Stacj Obs ugi Toyoty lub przez inny specjalistyczny warsztat jej zamiennik. Zu ytych baterii nale y pozbyç si w sposób zgodny z przepisami. Wymiany baterii dokonuje si w nast pujàcy sposób:

35 28 KLUCZYKI I DRZWI 2. Wyjàç modu z oprawy. 3. Zdjàç pokryw baterii.

36 KLUCZYKI I DRZWI Poruszaç baterià w celu uwolnienia z zaczepów i wyjàç jà. UWAGA Nie wprowadzaç adnych modyfikacji oprawy baterii, poniewa mo e to spowodowaç wadliwe dzia anie urzàdzenia. 5. Prawid owo umocowaç nowà bateri w zaczepach, biegunem dodatnim do góry. 6. Za o yç pokryw baterii. 7. Podczas naciskania dowolnego przycisku w nadajniku sprawdziç czy pali si lampka kontrolna. UWAGA Zwróciç uwag na prawid owe ustawienie dodatniego i ujemnego bieguna baterii. Nie dotykaç baterii mokrymi d oƒmi. Wilgoç mo e spowodowaç korozj. Nie dotykaç ani nie poruszaç adnych elementów wewnàtrz nadajnika zdalnego sterowania. Mog oby to spowodowaç jego niew aêciwe dzia anie. Nale y uwa aç, aby nie wygiàç koƒcówki dociskowej baterii ani nie dopu- Êciç do zanieczyszczenia obudowy nadajnika kurzem lub jej zat uszczenia. Nale y zwróciç uwagà aby nie zgubiç wkr tów mocujàcych. Dok adnie zamknàç pokryw nadajnika. Po wymianie baterii nale y upewniç si, czy nadajnik dzia a prawid owo. Je eli nadajnik nadal nie dzia a prawid owo, nale y skontaktowaç si z Autoryzowanà Stacjà Obs ugi Toyoty lub z innym specjalistycznym warsztatem.

37 30 KLUCZYKI I DRZWI

38 KLUCZYKI I DRZWI 31 Podwójna blokada zamków 4. DWUKROTNIE w ciàgu 5 sekund nacisnàç przycisk LOCK nadajnika zdalnego sterowania. Samochody z systemem zabezpieczenia przed kradzie à RównoczeÊnie zostanie w àczony system zabezpieczenia przed kradzie à (patrz System zabezpieczenia przed kradzie à Toyoty na stronie 32). Podwójnà blokad zamków mo na uruchomiç wy àcznie przy u yciu zdalnego sterowania. Podwójna blokada zamków jest jednym z elementów zabezpieczenia przed kradzie à. Samochody wyposa one w ten system majà na przednich bocznych szybach naklejki informujàce o tym. Uruchomienie systemu nast puje po zablokowaniu wszystkich drzwi bocznych oraz drzwi baga nika przy u yciu zdalnego sterowania. Podwójna blokada zamków uniemo liwia otwarcie zamków drzwi zarówno od zewnàtrz jak i od wewnàtrz pojazdu. OSTRZE ENIE Gdy w samochodzie znajdujà si pasa erowie, nie nale y uruchamiaç podwójnej blokady zamków, poniewa uniemo liwi to otwarcie od wewnàtrz wszystkich drzwi bocznych oraz drzwi baga nika. W razie przypadkowego zablokowania zamków nale y nacisnàç przycisk UNLOCK kluczyka. URUCHOMIENIE SYSTEMU 1. Obróciç kluczyk w wy àczniku zap onu do po o enia LOCK i wyjàç go. 2. Wszyscy pasa erowie powinni opuêciç samochód. 3. Otworzyç i zamknàç drzwi kierowcy. Sprawdziç, czy wszystkie drzwi boczne oraz drzwi baga nika sà dobrze zamkni te. Przy ka dym naciêni ciu przycisku LOCK nast puje pojedyncze b yêni cie kierunkowskazów. WY ÑCZENIE SYSTEMU Nacisnàç przycisk UNLOCK nadajnika zdalnego sterowania. Nastàpi dwukrotne b yêni cie kierunkowskazów, potwierdzajàce wy àczenie podwójnej blokady zamków. W razie wyczerpania si baterii w nadajniku zdalnego sterowania, system mo na wy àczyç kluczykiem. Jednak w ten sposób nie zostanie wy àczony system zabezpieczenia przed kradzie à i nastàpi wzbudzenie alarmu (patrz System zabezpieczenia przed kradzie à Toyoty na stronie 32). KONTROLA DZIA ANIA SYSTEMU (w samochodach bez systemu zabezpieczenia przed kradzie à) 1. Otworzyç wszystkie okna. 2. Obróciç wy àcznik zap onu do pozycji LOCK i wyjàç kluczyk. 3. Wszyscy pasa erowie powinni opuêciç samochód. 4. Otworzyç i zamknàç drzwi kierowcy. Sprawdziç, czy wszystkie drzwi boczne oraz drzwi baga nika sà dobrze zamkni te. 5. DWUKROTNIE w ciàgu 5 sekund nacisnàç przycisk LOCK nadajnika zdalnego sterowania. 6. Spróbowaç odblokowaç od wewnàtrz po kolei wszystkie drzwi boczne. Przycisk w drzwiach powinien powracaç w po o enie blokady.

39 32 KLUCZYKI I DRZWI 7. Nacisnàç przycisk UNLOCK nadajnika zdalnego sterowania i sprawdziç, czy nastàpi o wy àczenie systemu. System zabezpieczenia przed kradzie à Je eli system nie dzia a poprawnie, nale y zleciç jego sprawdzenie Autoryzowanej Stacji Obs ugi Toyoty lub innemu specjalistycznemu warsztatowi. KONTROLA DZIA ANIA SYSTEMU (w samochodach z systemem zabezpieczenia przed kradzie à) 1. Otworzyç wszystkie okna. 2. Obróciç wy àcznik zap onu do pozycji LOCK i wyjàç kluczyk. 3. Wszyscy pasa erowie powinni opuêciç samochód. 4. Przy otwartych drzwiach kierowcy naciskajàc przycisk centralnej blokady trzykrotnie uruchomiç po kolei zablokowanie i odblokowanie drzwi. Zacznie szybko b yskaç lampka kontrolna immobilizera i systemu zabezpieczenia przed kradzie à. Przed up ywem 5 minut wykonaç czynnoêç Zamknàç wszystkie drzwi boczne oraz drzwi baga nika, a nast pnie DWUKROT- NIE w ciàgu 5 sekund nacisnàç przycisk LOCK nadajnika zdalnego sterowania. Spowoduje to uruchomienie podwójnej blokady zamków oraz w àczenie systemu zabezpieczenia przed kradzie à bez czujnika ruchu (szczegó owe informacje podane sà pod has em System zabezpieczenia przed kradzie à na 32 stronie. 6. Spróbowaç odblokowaç od wewnàtrz po kolei wszystkie drzwi boczne. Przycisk w drzwiach powinien powracaç w po o enie blokady. 7. Nacisnàç przycisk UNLOCK nadajnika zdalnego sterowania i sprawdziç, czy nastàpi o wy àczenie systemu. Je eli system nie dzia a poprawnie, nale y zleciç jego sprawdzenie Autoryzowanej Stacji Obs ugi Toyoty lub innemu specjalistycznemu warsztatowi. System zabezpieczenia przed kradzie à s u- y zabezpieczeniu samochodu przed kradzie à. W razie próby uszkodzenia lub w amania do samochodu nast puje wzbudzenie alarmu i zaczynajà b yskaç wszystkie kierunkowskazy oraz rozlega si dêwi k syreny. Je eli prze àcznik oêwietlenia wn trza jest ustawiony w pozycji DOOR, dodatkowo w àczane jest oêwietlenie wn trza. Alarm zostaje wzbudzony w nast pujàcych okolicznoêciach: Odblokowanie lub otwarcie dowolnych bocznych drzwi bez u ycia zdalnego sterowania. Si owe otwarcie drzwi/pokrywy baga nika lub pokrywy silnika. Zwarcie przewodów elektrycznych wy àcznika zap onu. Od àczenie lub pod àczenie akumulatora. Je eli w àczona jest funkcja ochrony wn trza czujnikiem ruchu wykrycie ruchu wewnàtrz samochodu. Czujnik ruchu mo na czasowo wy àczyç, na przyk ad gdy w samochodzie pozostawiane jest zwierz. System zabezpieczenia go przed kradzie à jest w àczany i wy àczany za pomocà kluczyka z nadajnikiem zdalnego sterowania, który równie mo e przerwaç wzbudzony alarm. Instrukcje dotyczàce kluczyka z nadajnikiem zdalnego sterowania podane sà na stronie 25 w rozdziale 1 2.

40 KLUCZYKI I DRZWI 33 Gdy system zabezpieczenia przed kradzie à jest w àczony, odblokowanie kluczykiem lub otwarcie drzwi bocznych lub drzwi/pokrywy baga nika powoduje wzbudzenie alarmu. W ÑCZANIE SYSTEMU System zabezpieczenia przed kradzie à mo na w àczyç z funkcjà ochrony wn trza czujnikiem ruchu lub bez tej funkcji. W celu wy àczenia ochrony wn trza nale y wykonaç czynnoêç 3. W celu jej w àczenia nale y pominàç czynnoêç Obróciç wy àcznik zap onu do pozycji LOCK i wyjàç kluczyk. 2. Wszyscy pasa erowie powinni opuêciç samochód. 3. W celu wy àczenia ochrony wn trza Przy otwartych drzwiach kierowcy naciskajàc przycisk centralnej blokady trzykrotnie uruchomiç po kolei zablokowanie i odblokowanie drzwi. Zacznie szybko b yskaç lampka kontrolna. Przed up ywem 5 minut wykonaç czynnoêç Zamknàç wszystkie drzwi boczne, pokryw silnika oraz drzwi lub pokryw baga nika. 5. Nacisnàç przycisk LOCK nadajnika zdalnego sterowania. Nastàpi jednokrotne b yêni cie kierunkowskazów i zaêwieci si lampka kontrolna. W przypadku naciêni cia przycisku LOCK gdy którekolwiek drzwi boczne, drzwi lub pokrywa baga nika lub pokrywa silnika sà otwarte, system nie zostanie uruchomiony a do ich zamkni cia. Po 30 sekundach nast puje automatyczne uzbrojenie systemu. RównoczeÊnie zaczyna b yskaç lampka kontrolna.

41 34 KLUCZYKI I DRZWI WY ÑCZANIE SYSTEMU System mo na wy àczyç tylko przy u yciu zdalnego sterowania. W tym celu nale y nacisnàç przycisk UNLOCK kluczyka. Je eli Êwiat a awaryjne b ysnà dwa razy, alarm nie by wzbudzany. Je eli b ysnà trzykrotnie, oznacza to, e system w àcza sygnalizacj alarmowà. Nale y wówczas sprawdziç, czy w samochodzie nie pojawi y si jakieê nieprawid owoêci. 6. Po upewnieniu si, e lampka kontrolna zacz a b yskaç, mo na opuêciç samochód. Gdy system zostaje w àczony, nikt nie powinien pozostawaç w samochodzie, poniewa odblokowanie drzwi od wewnàtrz spowoduje uruchomienie alarmu. W razie omy kowego naciêni cia przycisku LOCK dwa lub wi cej razy, w celu wy àczenia podwójnej blokady zamków nale y nacisnàç przycisk UNLOCK (patrz Podwójna blokada zamków na stronie 31). OSTRZE ENIE Gdy w samochodzie znajdujà si pasa erowie, nie nale y uruchamiaç podwójnej blokady zamków, poniewa niemo liwe b dzie otwarcie adnych drzwi bocznych od wewnàtrz. W razie przypadkowego zablokowania zamków nale y nacisnàç przycisk UNLOCK kluczyka. Je eli w ciàgu 30 sekund nie zostanà otwarte drzwi boczne, pokrywa silnika, ani drzwi lub pokrywa baga nika, wszystkie zamki zostanà automatycznie zablokowane i po up ywie 30 sekund system zostanie ponownie uzbrojony. WZBUDZENIE ALARMU Nast pujàce warunki powodujà wzbudzenie alarmu: Odblokowanie lub otwarcie jednych z drzwi bocznych bez u ycia zdalnego sterowania. Si owe otwarcie drzwi lub pokrywy baga nika lub pokrywy silnika. Zwarcie przewodów elektrycznych wy àcznika zap onu. Od àczenie lub pod àczenie akumulatora. Je eli w àczona jest ochrona wn trza ruchu wewnàtrz samochodu. RównoczeÊnie zapala si lampka kontrolna. Alarm sygnalizowany jest akustycznie oraz b yskaniem kierunkowskazów. Je eli prze àcznik oêwietlenia wn trza jest ustawiony w pozycji DOOR, dodatkowo w àczane jest oêwietlenie wn trza. Ponadto, w przypadku odblokowania drzwi bez u ycia zdalnego sterowania nast puje automatyczne zablokowanie wszystkich drzwi bocznych oraz drzwi baga nika.

42 KLUCZYKI I DRZWI 35 Po zakoƒczeniu sygnalizacji alarmu lampka kontrolna zaczyna b yskaç. Ponowne wzbudzenie alarmu Po przerwaniu alarmu, system ponownie uruchomi sygnalizacj alarmowà w sytuacji, gdy nadal wyst powaç b dà okolicznoêci opisane w punkcie WZBUDZENIE ALARMU. Alarm mo e zostaç powtórzony do dziesi ciu razy. Przerwanie alarmu W celu przerwania alarmu nale y nacisnàç przycisk UNLOCK kluczyka z nadajnikiem zdalnego sterowania. System zostaje wy àczony. Alarm wzbudzony przez od àczenie akumulatora samochodowego w celu do adowania lub wymiany mo na przerwaç w ten sam sposób. TESTOWANIE SYSTEMU ZABEZPIECZENIA PRZED KRADZIE Ñ 1. Otworzyç wszystkie okna. 2. Obróciç wy àcznik zap onu do pozycji LOCK i wyjàç kluczyk. 3. Wszyscy pasa erowie powinni opuêciç samochód. 4. Przy otwartych drzwiach kierowcy, naciskajàc przycisk centralnej blokady trzykrotnie uruchomiç po kolei zablokowanie i odblokowanie drzwi. Zacznie szybko b yskaç lampka kontrolna. Przed up ywem 5 minut wykonaç czynnoêç Zamknàç wszystkie drzwi boczne oraz drzwi/pokryw baga nika a tak e pokryw silnika. 6. Nacisnàç przycisk LOCK nadajnika zdalnego sterowania. Nastàpi jednokrotne b y- Êni cie kierunkowskazów i zaêwieci si lampka kontrolna. Po 30 sekundach lampka kontrolna zacznie b yskaç. W ten sposób system zabezpieczenia przed kradzie à zostaje w àczony bez funkcji ochrony wn trza czujnikiem ruchu. 7. Odblokowaç drzwi kierowcy przy u yciu kluczyka lub wewn trznego przycisku blokady. Powinien rozlec si alarm. 8. Przerwaç alarm naciskajàc przycisk UNLOCK kluczyka z nadajnikiem zdalnego sterowania. 9. Powtórzyç t operacj z pozosta ymi drzwiami bocznymi, drzwiami lub pokrywà baga nika oraz z pokrywà silnika. Je eli system nie dzia a poprawnie, nale y zleciç jego sprawdzenie Autoryzowanej Stacji Obs ugi Toyoty lub innemu specjalistycznemu warsztatowi. TESTOWANIE FUNKCJI OCHRONY WN - TRZA 1. Otworzyç wszystkie okna. 2. Obróciç wy àcznik zap onu do pozycji LOCK i wyjàç kluczyk. 3. Wszyscy pasa erowie powinni opuêciç samochód. 4. Zamknàç wszystkie drzwi boczne oraz drzwi/pokryw baga nika a tak e pokryw silnika, 5. Nacisnàç przycisk LOCK kluczyka z nadajnikiem zdalnego sterowania. Nastàpi jednokrotne b yêni cie kierunkowskazów i zaêwieci si lampka kontrolna. Po 30 sekundach lampka kontrolna zacznie b yskaç. W ten sposób system zabezpieczenia przed kradzie à zostaje w àczony z funkcjà ochrony wn trza czujnikiem ruchu. 6. Przez otwarte okno si gnàç r kà w pobli e fotela kierowcy, a nast pnie cofnàç r k. Powinien rozlec si alarm. 7. Przerwaç alarm naciskajàc przycisk UNLOCK kluczyka z nadajnikiem zdalnego sterowania. Je eli system nie dzia a poprawnie, nale y zleciç jego sprawdzenie Autoryzowanej Stacji Obs ugi Toyoty lub innemu specjalistycznemu warsztatowi.

43 36 KLUCZYKI I DRZWI

44 KLUCZYKI I DRZWI 37 Elektryczne sterowanie szyb Okna mo na otwieraç i zamykaç operujàc prze àcznikami umieszczonymi na wszystkich drzwiach bocznych. Wy àcznik zap onu powinien byç ustawiony w po o eniu ON. Funkcja bezpieczeƒstwa: Je eli podczas automatycznego zamykania okna pomi dzy szybà a ramà okna pojawi si przeszkoda, szyba zatrzymuje si i okno zostaje otwarte do po owy. Podobnie mo e dziaç si w przypadku silnego uderzenia w szyb. W przypadku od àczenia akumulatora lub jego roz adowania, automatyczne sterowanie szyby i funkcja bezpieczeƒstwa mogà dzia aç niepoprawnie po ponownym pod àczeniu lub jego na adowaniu. Aby przywróciç poprawne funkcjonowanie, nale y przeprowadziç nast pujàcà procedur : 1. Nacisnàç przycisk opuszczania szyby i opu- Êciç jà do po owy. 2. Pociàgnàç przycisk do góry aby zamknàç szyb do koƒca i przytrzymaç uniesiony przycisk przez jednà sekund. OKNO PO STRONIE KIEROWCY Sterowanie prze àcznikiem na drzwiach kierowcy. Zwyk e podnoszenie i opuszczanie: Szyba przesuwa si tylko podczas operowania prze- àcznikiem sterujàcym. Otwieranie: Prze àcznik lekko nacisnàç. Zamykanie: Prze àcznik lekko pociàgnàç do góry. Nale y upewniç si, e okno otwiera si i zamyka automatycznie. Je eli elektryczne sterowanie szyby nie dzia a poprawnie, sprawdzenie jego nale y zg osiç Autoryzowanej Stacji Obs ugi Toyoty lub innemu specjalistycznemu warsztatowi. OSTRZE ENIE Nie nale y w sposób celowy powodowaç zadzia ania funkcji bezpieczeƒstwa. Funkcja bezpieczeƒstwa mo e nie zadzia aç w przypadku przyciêni cia przedmiotu przez szyb tu przed jej ca kowitym zamkni ciem.

45 38 KLUCZYKI I DRZWI Przycisk blokady szyb Automatyczne podnoszenie i opuszczanie: Nacisnàç prze àcznik w dó do oporu lub pociàgnàç w gór do oporu i zwolniç go. Szyba zostanie ca kowicie opuszczona lub podniesiona. W celu zatrzymania szyby w po o eniu poêrednim, lekko poruszyç prze àcznikiem w kierunku przeciwnym i zwolniç go. Drzwi kierowcy W przypadku od àczenia akumulatora lub jego roz adowania, automatyczne sterowanie szyby i funkcja bezpieczeƒstwa mogà dzia aç niepoprawnie po ponownym pod àczeniu lub jego na adowaniu. Aby przywróciç poprawne funkcjonowanie, nale y przeprowadziç nast pujàcà procedur : 1. Nacisnàç przycisk opuszczania szyby i opu- Êciç jà do po owy. 2. Pociàgnàç przycisk do góry aby zamknàç szyb do koƒca i przytrzymaç uniesiony przycisk przez jednà sekund. Nale y upewniç si, e okno otwiera si i zamyka automatycznie. Je eli elektryczne sterowanie szyby nie dzia a poprawnie, sprawdzenie jego nale y zg osiç Autoryzowanej Stacji Obs ugi Toyoty lub innemu specjalistycznemu warsztatowi. Drzwi pasa erów

46 KLUCZYKI I DRZWI 39 OKNA W DRZWIACH PASA ERÓW Sterowanie prze àcznikami umieszczonymi na drzwiach pasa erów lub odpowiednimi prze àcznikami na drzwiach kierowcy. Przycisk blokady szyb Zwyk e podnoszenie i opuszczanie: Szyba przesuwa si tylko podczas operowania prze- àcznikiem sterujàcym. Otwieranie: Prze àcznik lekko nacisnàç. Zamykanie: Prze àcznik lekko pociàgnàç do góry. Gdy zostanie wciêni ty umieszczony w drzwiach kierowcy przycisk blokady szyb, okna w drzwiach pasa erów zostajà unieruchomione. Drzwi kierowcy Lampki kontrolne w przyciskach informujà, czy dany przycisk dzia a. Drzwi pasa erów

47 40 KLUCZYKI I DRZWI Automatyczne podnoszenie i opuszczanie: Nacisnàç prze àcznik w dó do oporu lub pociàgnàç w gór do oporu i zwolniç go. Szyba zostanie ca kowicie opuszczona lub podniesiona. W celu zatrzymania szyby w po o eniu poêrednim, lekko poruszyç prze àcznikiem w kierunku przeciwnym i zwolniç go. W przypadku od àczenia akumulatora lub jego roz adowania, automatyczne sterowanie szyby i funkcja bezpieczeƒstwa mogà dzia aç niepoprawnie po ponownym pod àczeniu lub jego na adowaniu. Aby przywróciç poprawne funkcjonowanie, nale y przeprowadziç nast pujàcà procedur : 1. Nacisnàç przycisk opuszczania szyby i opu- Êciç jà do po owy. 2. Pociàgnàç przycisk do góry aby zamknàç szyb do koƒca i przytrzymaç uniesiony przycisk przez jednà sekund. Nale y upewniç si, e okno otwiera si i zamyka automatycznie. Je eli elektryczne sterowanie szyby nie dzia a poprawnie, sprawdzenie jego nale y zg osiç Autoryzowanej Stacji Obs ugi Toyoty lub innemu specjalistycznemu warsztatowi. OSTRZE ENIE Dla bezpieczeƒstwa w asnego oraz przewo onych osób nale y przestrzegaç poni szych zaleceƒ. Przed zamkni ciem okien nale y upewniç si, czy na drodze szyb nie znajduje si niczyja g owa, r ka lub inna cz Êç cia a. PrzyciÊni cie szyi, g owy lub r ki przez podnoszonà szyb grozi powa nymi obra eniami. Zamykanie okien przez pasa erów powinno byç ze wzgl dów bezpieczeƒstwa nadzorowane. Przewo one w samochodzie dzieci nigdy nie powinny bez nadzoru operowaç przyciskami sterujàcymi otwieraniem i zamykaniem okien. Ze wzgl dów bezpieczeƒstwa wskazane jest u ycie przycisku blokady szyb w celu uniemo liwienia ich poruszania. Wychodzàc z samochodu nale y wyjmowaç kluczyki z wy àcznika zap onu Nie nale y pozostawiaç w samochodzie ma ych dzieci bez opieki, szczególnie z pozostawionym kluczykiem w wy àczniku zap onu. Mogà one u yç przycisków sterujàcych oknami i zostaç przyciêni te szybà. Dzieci pozostawione bez nadzoru mogà ulec powa nym wypadkom.

48 KLUCZYKI I DRZWI 41 Pokrywa baga nika Dêwignia zwalniajàca zamek pokrywy baga nika W celu otwarcia pokrywy baga nika od zewnàtrz, nale y wsunàç klucz do zamka i obróciç go zgodnie z ruchem wskazówek zegara. W celu otwarcia pokrywy baga nika z miejsca kierowcy, nale y pociàgnàç do góry dêwigni zwalniajàcà zamka. Uwagi dotyczàce za adunku baga u podane sà pod has em Zalecenia dotyczàce przewo- enia baga u na stronie 222 w rozdziale 2. W celu zatrzaêni cia pokrywy baga nika nale- y jà opuêciç, a nast pnie nacisnàç z góry. Po zatrzaêni ciu nale y sprawdziç poprawnoêç zamkni cia, próbujàc pociàgnàç pokryw do góry. OSTRZE ENIE Podczas jazdy pokrywa baga nika musi byç zamkni ta. Zabezpiecza to baga przed wypadni ciem, a tak e uniemo liwia przedostanie si gazów spalinowych do wn trza pojazdu.

49 42 KLUCZYKI I DRZWI Blokada dêwigni zwalniajàcej zamek pokrywy baga nika Drzwi baga nika Po zamkni ciu baga nika nale y w o yç do zamka kluczyk g ówny i obróciç przeciwnie do ruchu wskazówek zegara, blokujàc w ten sposób dêwigni zwalniajàcà. Po zamkni ciu baga nika nale y pociàgnàç pokryw do góry, sprawdzajàc czy jest dobrze zatrzaêni ta. BLOKOWANIE I ODBLOKOWYWANIE PRZY POMOCY KLUCZYKA (z wyjàtkiem modelu kombi z podwójnà blokadà zamków) W o yç kluczyk do zamka i obróciç Zamykanie: Obróciç kluczyk zgodnie z ruchem wskazówek zegara. Otwieranie: Obróciç kluczyk przeciwnie do ruchu wskazówek zegara. OTWIERANIE I ZAMYKANIE Aby otworzyç drzwi baga nika pociàgnàç za dêwigni. Samochody z uk adem centralnego zamka- Drzwi baga nika zostajà zablokowane i odblokowane przez naciêni cie przycisku centralnej blokady zamków lub odpowiedniego przycisku nadajnika zdalnego sterowania (patrz Drzwi boczne na stronie 22 w tym rozdziale). Gdy w wy àczniku zap onu pozostaje kluczyk, zablokowane drzwi za poêrednictwem zamka w otwartych drzwiach kierowcy zostajà natychmiast odblokowane. Uwagi dotyczàce za adunku baga u podane sà pod has em Zalecenia dotyczàce przewo- enia baga u na stronie 222 w rozdziale 2.

50 KLUCZYKI I DRZWI 43 UWAGA W celu zabezpieczenia amortyzatorów drzwi baga nika przed uszkodzeniem nie nale y wywieraç na nie dodatkowej si y, ani nie dopuszczaç do ich pokrycia lakierem lub innymi materia ami. Hatchback Kombi Przy zamykaniu drzwi baga nika wygodnie jest u yç wewn trznych uchwytów. W celu zamkni cia drzwi baga nika nale y je obni yç, a nast pnie nacisnàç w dó. Po zatrzaêni ciu nale y spróbowaç pociàgnàç je do góry, sprawdzajàc czy sà dobrze zatrzaêni te. OSTRZE ENIE Podczas jazdy drzwi baga nika muszà byç zamkni te. Zabezpiecza to baga przed wypadni ciem, a tak e uniemo liwia przedostanie si gazów spalinowych do wn trza pojazdu.

51 44 KLUCZYKI I DRZWI Pokrywa silnika ZABLOKOWANIE I ODBLOKOWANIE PRZE- ÑCZNIKIEM STERUJÑCYM Nacisnàç prze àcznik Zamykanie: Nacisnàç prze àcznik po stronie LOCK. Otwieranie: Nacisnàç prze àcznik po stronie UNLOCK. Samochody z uk adem centralnego zamka NaciÊni cie przycisku centralnego zamka powoduje równoczesne zablokowanie lub odblokowanie drzwi baga nika (patrz Drzwi boczne na stronie 22 w tym rozdziale). W celu otwarcia pokrywy silnika, nale y: 1. Pociàgnàç dêwigni zwalniajàcà. Pokrywa silnika lekko uniesie si. OSTRZE ENIE Przed rozpocz ciem jazdy nale y upewniç si, czy pokrywa silnika jest dobrze zamkni ta. W przeciwnym razie pokrywa mo e niespodziewanie otworzyç si podczas jazdy, co grozi wypadkiem drogowym. Samochody ze zdalnym sterowaniem Uruchomienie zdalnego sterowania powoduje równoczesne zablokowanie lub odblokowanie drzwi baga nika (patrz Zdalne sterowanie na stronie 25 w tym rozdziale).

52 KLUCZYKI I DRZWI Nast pnie z przodu pojazdu nale y nacisnàç do góry dêwigni zatrzasku pomocniczego i podnieêç pokryw silnika. 3. Podeprzeç podniesionà pokryw silnika drà kiem podporowym, umieszczajàc go w odpowiednim otworze. Aby umieêciç drà ek podporowy w otworze mocujàcym nale y trzymaç go prosto. Je eli jest odchylony na boki mo e wypaêç z otworu. Przed zamkni ciem pokrywy nale y upewniç si, czy w komorze silnika nie pozosta y adne narz dzia, szmaty lub inne przedmioty, a nast pnie umieêciç podpor w jej uchwycie, co zapobiegnie jej grzechotaniu. OpuÊciç i zatrzasnàç pokryw. W razie potrzeby lekko docisnàç przednià kraw dê, a pokrywa zostanie zatrzaêni ta. OSTRZE ENIE Po ustawieniu drà ka podporowego nale- y upewniç si, czy prawid owo podtrzymuje pokryw, zabezpieczajàc jà przed opadni ciem. UWAGA Przed zamkni ciem pokrywy silnika nale- y umieêciç drà ek podporowy w odpowiednim zacisku. Próba opuszczenia pokrywy silnika z podniesionym drà kiem podporowym mo e doprowadziç do jej odkszta cenia.

53 46 KLUCZYKI I DRZWI Korek wlewu paliwa W ten sposób wskazywane jest, e wlew paliwa znajduje si po lewej stronie pojazdu. 1. W celu otwarcia drzwiczek wlewu paliwa nale y pociàgnàç do góry dêwigni zwalniajàcà. Podczas tankowania nale y wy àczyç silnik. OSTRZE ENIE Podczas nape niania zbiornika nie wolno paliç, powodowaç iskrzenia ani zbli- aç si z otwartym ogniem. Opary paliwa sà atwopalne. Korek wlewu paliwa nale y odkr caç powoli. W upalny dzieƒ szybkie otwarcie wlewu mo e spowodowaç rozprysk paliwa pod wp ywem wysokiego ciênienia w zbiorniku.

54 KLUCZYKI I DRZWI 47 Elektrycznie sterowane okno dachowe 2. W celu zdj cia korka paliwa nale y go powoli obróciç przeciwnie do ruchu wskazówek zegara i przed ca kowitym zdj ciem odczekaç chwil. Po zdj ciu korka nale y go umieêciç na wsporniku w drzwiczkach. Przesuwanie Odkr caniu korka mo e towarzyszyç delikatne syczenie. Zak adajàc korek nale y go obróciç zgodnie z ruchem wskazówek zegara, a rozlegnie si trzask zapadki. OSTRZE ENIE Korek wlewu paliwa musi byç zawsze dobrze dokr cony, co w razie wypadku zapobiegnie wyciekowi paliwa. Zaleca si u ywaç oryginalnego korka wlewu paliwa, który jest wyposa ony w zawór bezpieczeƒstwa, wyrównujàcy podciênienie w zbiorniku. Mo na tak e u yç innego korka wlewu paliwa o porównywalnej jakoêci. Uchylanie Przycisk sterujàcy okna dachowego znajduje si obok lampki oêwietlenia osobistego. Kluczyk w wy àczniku zap onu musi byç w po- o eniu ON. Zas ona przeciws oneczna Zas on przeciws onecznà mo na otwieraç i zamykaç r cznie. Przesuwanie okna Otwieranie: Nacisnàç przycisk po stronie SLIDE OPEN. Zas ona przeciws oneczna otworzy si razem z oknem. Zamykanie: Nacisnàç przycisk po stronie TILT UP.

55 48 KLUCZYKI I DRZWI Przy zamykaniu, ze wzgl dów bezpieczeƒstwa okno dachowe przed ca kowitym zamkni ciem zatrzymuje si w po owie drogi. W celu ca kowitego zamkni cia nale y zwolniç przycisk i jeszcze raz nacisnàç. Uchylanie okna Podnoszenie: Nacisnàç przycisk po stronie TILT UP. Opuszczanie: Nacisnàç przycisk po stronie SLIDE OPEN. Okno mo na zatrzymaç w dowolnym po o eniu poêrednim. Otwieranie i zamykanie okna dachowego nast puje tylko przy naciskaniu przycisku i jest przerywane po jego zwolnieniu. OSTRZE ENIE W celu unikni cia powa nych obra eƒ nale y przestrzegaç nast pujàcych zaleceƒ: Podczas jazdy nie nale y wystawiaç g owy, ràk ani innych cz Êci cia a przez otwór w dachu. Grozi to powa nymi obra eniami w razie nag ego hamowania lub zderzenia. Przed zamkni ciem okna dachowego nale y zawsze sprawdziç, czy w otworze nie znajduje si niczyja g owa, r ce lub inne cz Êci cia a. PrzyciÊni cie zamykajàcym si oknem dachowym grozi powa nymi obra eniami. Gdy okno dachowe jest zamykane przez drugà osob, nale y przedtem sprawdziç, czy jest to bezpieczne. Nie nale y pozostawiaç w samochodzie ma ych dzieci bez opieki, szczególnie gdy kluczyk jest w stacyjce. Mogà one u yç przycisków sterujàcych oknem dachowym i zostaç przyciêni te w otworze dachowym. Dzieci pozostawione bez nadzoru mogà ulec powa nym wypadkom. Nie wolno siadaç na brzegu otworu dachowego.

56 SIEDZENIA, PASY BEZPIECZE STWA, KIEROWNICA I LUSTERKA 49 Rozdzia 1 3 OBS UGA URZÑDZE I MECHANIZMÓW Siedzenia, pasy bezpieczeƒstwa, kierownica i lusterka Siedzenia Fotele przednie Zag ówki Podgrzewanie siedzeƒ Pasy bezpieczeƒstwa Poduszki powietrzne kierowcy i pasa era Boczne poduszki powietrzne Boczne poduszki powietrzne i kurtyny powietrzne Fotelik dzieci cy Kierownica o regulowanej wysokoêci Zewn trzne lusterka wsteczne PrzeciwoÊlepieniowe wewn trzne lusterko wsteczne Lusterko osobiste

57 50 SIEDZENIA, PASY BEZPIECZE STWA, KIEROWNICA I LUSTERKA Siedzenia Wszyscy jadàcy samochodem powinni mieç podniesione oparcia siedzeƒ, siedzieç wygodnie oparci i mieç prawid owo zapi te pasy bezpieczeƒstwa. OSTRZE ENIE Nie wolno jechaç, gdy pasa erowie siedzà nieprawid owo, np. na z o onym oparciu siedzenia lub w baga niku. Osoby nie siedzàce prawid owo i bez zapi tych pasów bezpieczeƒstwa mogà odnieêç powa ne obra enia w razie gwa townego hamowania lub zderzenia. Podczas jazdy niedopuszczalne jest wstawanie lub przemieszczanie si mi dzy siedzeniami. atwo wtedy straciç równowag i odnieêç powa ne obra enia w razie awaryjnego hamowania lub zderzenia. Fotele przednie Zalecenia dotyczàce przednich foteli (w samochodach z bocznymi poduszkami powietrznymi) OSTRZE ENIE Boczne poduszki powietrzne umieszczone sà w oparciach przednich foteli. Nale y zachowaç nast pujàce Êrodki ostro noêci: Nie nale y wychylaç si przez przednie drzwi, gdy samochód jest w ruchu. Boczna poduszka powietrzna nape nia si ze znacznà pr dkoêcià i si à i w takim przypadku mo e okazaç si zagro- eniem dla ycia lub zdrowia. Nie nale y stosowaç na fotele akcesoriów, które zakrywa yby te ich fragmenty, gdzie nape nia si boczna poduszka powietrzna. Akcesoria takie mogà uniemo liwiç w aêciwe zadzia anie bocznych poduszek powietrznych, co stanowi zagro enie dla ycia lub zdrowia. Nie wolno modyfikowaç ani wymieniaç przednich foteli lub ich pokrycia, je eli zawierajà boczne poduszki powietrzne. Tego rodzaju zmiany mogà uniemo liwiç dzia anie poduszek lub spowodowaç ich nieoczekiwane nape nienie, stanowiàc zagro enie dla ycia lub zdrowia. W sprawie tego rodzaju modyfikacji nale y skonsultowaç si z Autoryzowanà Stacjà Obs ugi Toyoty lub z innym specjalistycznym warsztatem.

58 SIEDZENIA, PASY BEZPIECZE STWA, KIEROWNICA I LUSTERKA 51 Zalecenia dotyczàce regulacji foteli Fotel kierowcy powinien byç tak ustawiony, aby peda y, kierownica i urzàdzenia sterujàce na tablicy przyrzàdów znajdowa y si w granicach swobodnego zasi gu prowadzàcego samochód. Regulacja przednich foteli OSTRZE ENIE Nie wolno regulowaç siedzeƒ podczas jazdy, gdy niespodziewany ruch siedzenia mo e spowodowaç utrat panowania nad pojazdem. W trakcie regulacji nale y zachowaç ostro noêç, aby nie uderzyç pasa era lub przewo onego baga u. Po ustawieniu po o enia fotela nale y sprawdziç, czy jest prawid owo zablokowany, próbujàc przesunàç go do przodu i do ty u. Nie nale y umieszczaç adnych przedmiotów pod siedzeniami, gdy mogà one zak óciç prac mechanizmu blokady lub niespodziewanie nacisnàç dêwigni regulacji po o enia, powodujàc nag e przesuni cie fotela, co z kolei mo e doprowadziç do utraty przez kierowc panowania nad pojazdem. W trakcie regulacji nie nale y wk adaç ràk pod siedzenie lub w pobli e przemieszczajàcych si cz Êci, gdy mogà one zostaç przyciêni te. 1. DèWIGNIA REGULACJI WYSUNI CIA FOTELA Trzymajàc dêwigni w Êrodkowej cz Êci, pociàgnàç jà do góry, nast pnie lekkim naciskiem cia a przesunàç fotel w àdane po- o enie i puêciç dêwigni. 2. DèWIGNIA REGULACJI WYSOKOÂCI PODUSZKI SIEDZENIA Pociàgnàç dêwigni do góry lub nacisnàç jà do do u. 3. DèWIGNIA REGULACJI POCHYLENIA OPARCIA Pociàgnàç dêwigni do góry lub nacisnàç jà do do u.

59 52 SIEDZENIA, PASY BEZPIECZE STWA, KIEROWNICA I LUSTERKA OSTRZE ENIE Nie nale y dokonywaç regulacji podczas jazdy. Przesuwanie fotela pasa era, umo liwiajàce dost p do tylnego siedzenia (3-drzwiowy hatchback) W celu ograniczenia ryzyka wysuni cia si spod pasa w momencie zderzenia, nale y unikaç zbytniego odchylania oparcia do ty u. Pasy bezpieczeƒstwa zapewniajà maksymalnà ochron wtedy, gdy kierowca oraz pasa er siedzà w fotelach wyprostowani i dobrze oparci. Przy odchylonym do ty u oparciu mo e nastàpiç przeêliêni cie si cz Êci biodrowej pasa na brzuch, na który b dzie wywieraç bezpoêredni nacisk. Dlatego wraz ze zwi kszaniem kàta odchylenia oparcia roênie ryzyko odniesienia obra eƒ w razie zderzenia czo owego. Po wyregulowaniu pochylenia oparcia nale y je nacisnàç plecami w celu sprawdzenia, czy zosta o dobrze zablokowane. W celu u atwienia dost pu do tylnych siedzeƒ, nale y: 1. Pociàgnàç do góry dêwigni blokady oparcia. 2. Przesunàç fotel maksymalnie do przodu. Po zaj ciu miejsc przez pasa erów podnieêç oparcie i cofnàç siedzenie do pozycji, w której zablokuje si. OSTRZE ENIE Po cofni ciu fotela na miejsce nale y sprawdziç, czy jest on zablokowany, próbujàc przesunàç go w przód i w ty.

60 SIEDZENIA, PASY BEZPIECZE STWA, KIEROWNICA I LUSTERKA 53 Sk adane siedzenie tylne (sedan) (A) ZANIM ZOSTANIE Z O ONE OPARCIE TYLNEGO SIEDZENIA Je eli po z o eniu lewego oparcia przewo- ony baga móg by uszkodziç taêm Êrodkowego pasa bezpieczeƒstwa na tylnym siedzeniu, pas ten nale y od àczyç. W tym celu wsunàç kluczyk w otwór w zaczepie dla sprzàczki nr 1 (z j zykiem zaczepowym z pojedynczym wci ciem) i pozwoliç aby pas zwinà si. OSTRZE ENIE Ârodkowy pas bezpieczeƒstwa mo na od àczaç tylko w wy ej opisanej sytuacji. (B) SK ADANIE OPARCIA TYLNEGO SIE- DZENIA Zwolniç blokady oparcia, naciskajàc przyciski na jego górnej kraw dzi, i po o yç oparcie do przodu. W ten sposób przestrzeƒ baga owa wyd u y si, si gajàc a do oparç przednich foteli. Uwagi dotyczàce uk adania baga u podane sà pod has em Zalecenia dotyczàce za adunku baga u na stronie 222 w rozdziale 2. W razie potrzeby obie cz Êci oparcia mo na sk adaç osobno. OSTRZE ENIE W celu unikni cia odniesienia obra eƒ w razie gwa townego hamowania lub zderzenia, przywracajàc normalne po o- enie poduszki tylnego siedzenia nale y: Sprawdziç, czy siedzenie ca kowicie osiad o na swoim miejscu, pociàgajàc do przodu i ty u gór oparcia. Czerwone oznaczenia na przyciskach nie powinny byç widoczne. Zaniechanie tego mo e uniemo liwiç prawid owe dzia anie pasów bezpieczeƒstwa. Sprawdziç, czy pasy bezpieczeƒstwa nie zosta y skr cone lub przyciêni te poduszkà siedzenia, oraz czy sà u o one na swoich miejscach i gotowe do u ycia.

61 54 SIEDZENIA, PASY BEZPIECZE STWA, KIEROWNICA I LUSTERKA Sk adane siedzenie tylne (hatchback i kombi)) Po przywróceniu normalnego po o enia oparcia nale y prawid owo po àczyç Êrodkowy pas bezpieczeƒstwa, aby by gotowy do u ytku. W tym celu w o yç sprzàczk 1 (z j zykiem zaczepowym z pojedynczym wci ciem) w zaczep, odpowiednio ustawiajàc znaczniki pozycji. Rozlegnie si odg os zatrzaskiwania klamry. OSTRZE ENIE Nale y uwa aç, aby nie pomyliç sprzàczek i zaczepów pasa. Sprzàczka 1 (z j zykiem zaczepowym z pojedynczym wci ciem) mo e byç w o ona jedynie do zaczepu z jasnoszarym przyciskiem zwalniajàcym. (Prawid owe dopasowanie sprzàczek i zaczepów opisane jest pod has em Pasy bezpieczeƒstwa na stronie 59 tego rozdzia u.) Po wsuni ciu sprzàczki nale y sprawdziç, czy jest ona dobrze zatrzaêni ta. Nie wolno wsuwaç w gniazdo zaczepu monet, spinek i innych przedmiotów, poniewa mo e to uniemo liwiç prawid owe zatrzaskiwanie sprzàczki. Pas nie mo e byç skr cony ani przyci- Êni ty przez oparcie siedzenia. Nale y sprawdziç, czy jest prawid owo u o ony i gotowy do u ycia. Je eli pas bezpieczeƒstwa nie dzia a prawid owo, nale y niezw ocznie zwróciç si do Autoryzowanej Stacji Obs ugi Toyoty lub do innego specjalistycznego warsztatu. ZANIM ZOSTANIE Z O ONE OPARCIE TYL- NEGO SIEDZENIA 1. Zaczepy tylnych pasów bezpieczeƒstwa umieêciç w kieszeniach oparcia, jak pokazano na rysunku. Zabezpieczy to pasy przed przyciêni ciem przy sk adaniu oparcia. UWAGA Przed z o eniem oparcia siedzenia pasy bezpieczeƒstwa nale y odpowiednio zabezpieczyç przez schowanie ich zaczepów.

62 SIEDZENIA, PASY BEZPIECZE STWA, KIEROWNICA I LUSTERKA 55 OSTRZE ENIE Przed u yciem pas bezpieczeƒstwa nale y uwolniç z wieszaka lub wyjàç sprzàczk z otworu. Wersje 5-drzwiowe, hatchback i kombi Wersje 3-drzwiowe hatchback 2. Wersje 5-drzwiowe, hatchback i kombi Sprzàczk skrajnego pasa na tylnym siedzeniu wsunàç w otwór pokazany na rysunku. Wersje 3-drzwiowe, hatchback Prze o- yç taêm pasa przez zaczep pokazany na rysunku. W ten sposób cz Êç ramieniowa pasa bezpieczeƒstwa jest zabezpieczona przed uszkodzeniem. Ponadto nale y zwróciç uwag, aby nie przycisnàç pasa przy podnoszeniu oparcia do po o enia pionowego.

63 56 SIEDZENIA, PASY BEZPIECZE STWA, KIEROWNICA I LUSTERKA 2. Wyjàç skrajne zag ówki i umieêciç je w sposób pokazany na rysunku. Po z o eniu tylnych siedzeƒ przestrzeƒ baga- owa wyd u y si, si gajàc a do uniesionej poduszki siedzenia. Uwagi dotyczàce uk adania baga u podane sà pod has em Zalecenia dotyczàce za adunku baga u na stronie 222 w rozdziale 2. W razie potrzeby obie cz Êci oparcia mo na sk adaç osobno. SK ADANIE TYLNEGO SIEDZENIA 1. PodnieÊç poduszki siedzenia, pociàgajàc obie taêmy do góry i do przodu.

64 SIEDZENIA, PASY BEZPIECZE STWA, KIEROWNICA I LUSTERKA 57 Zag ówki 3. Zwolniç blokady oparcia, naciskajàc przyciski na jego górnej kraw dzi, i po o yç oparcie do przodu. Przedni OSTRZE ENIE Nie nale y zezwalaç pasa erom na siadanie na z o onych siedzeniach lub jazd w baga niku. Z siedzeƒ mo na korzystaç tylko wtedy, gdy sà ustawione w normalnej pozycji. W celu unikni cia odniesienia obra eƒ w razie gwa townego hamowania lub zderzenia, przywracajàc normalne po o- enie poduszki tylnego siedzenia nale y: Sprawdziç, czy oparcie jest bezpiecznie zablokowane, naciskajàc jego górnà kraw dê w przód i w ty. W przeciwnym razie pasy bezpieczeƒstwa mogà nie funkcjonowaç prawid owo. Nale y pami taç o w o eniu z powrotem zag ówków. Sprawdziç, czy pasy bezpieczeƒstwa nie zosta y skr cone lub przyciêni te poduszkà siedzenia, oraz czy sà u o one na swoich miejscach i gotowe do u ycia. Tylny Przed jazdà nale y dla w asnego bezpieczeƒstwa i wygody wyregulowaç po o enie zag ówków. Podnoszenie: Pociàgnàç zag ówek do góry. Opuszczanie: Nacisnàç w dó, jednoczeênie wciskajàc przycisk zwalniajàcy blokad. Ârodkowy zag ówek na tylnym siedzeniu Gdy Êrodkowe miejsce tylnego siedzenia zajmuje pasa er, nale y wyciàgnàç zag ówek do pozycji zablokowania. Zag ówek najlepiej spe nia swojà funkcj, je eli znajduje si blisko g owy. Z tego powodu nie zaleca si stosowania dodatkowych poduszek na oparciach siedzeƒ.

65 58 SIEDZENIA, PASY BEZPIECZE STWA, KIEROWNICA I LUSTERKA Podgrzewanie siedzeƒ OSTRZE ENIE Zag ówek nale y tak ustawiç, aby jego górna kraw dê znajdowa a si na wysokoêci górnej cz Êci uszu. Po wyregulowaniu po o enia zag ówka nale y upewniç si, czy jest on prawid owo zablokowany. Nie nale y jeêdziç samochodem z wyj tymi zag ówkami. W celu jednoczesnego w àczenia podgrzewania obu przednich siedzeƒ, nale y nacisnàç prze àcznik po stronie L R. W celu w àczenia podgrzewania jedynie siedzenia kierowcy, nale y nacisnàç prze àcznik po stronie L. W tym czasie w prze àczniku zapali si lampka kontrolna informujàca o w àczeniu funkcji podgrzewania siedzeƒ. Wy àcznik zap onu musi byç w po o eniu ON. Delikatne naciêni cie prze àcznika po przeciwnej stronie wy àcza podgrzewanie siedzeƒ. OSTRZE ENIE Podczas korzystania z podgrzewania siedzeƒ nale y zachowaç ostro noêç, poniewa przy niskich temperaturach otoczenia mo e dojêç do miejscowego przegrzania lub oparzeƒ (mo e pojawiç si rumieƒ lub p cherze oparzelinowe). Szczególnà ostro noêç nale y zachowaç wobec: Niemowlàt i ma ych dzieci, osób starszych, chorych lub inwalidów Osób o wra liwej i delikatnej skórze Osób w stanie wyczerpania Osób pod wp ywem alkoholu lub lekarstw o dzia aniu nasennym (proszki nasenne, Êrodki przeciw przezi bieniu itp.) W celu unikni cia przegrzania siedzenia, nie nale y w àczaç jego podgrzewania gdy siedzenie jest przykryte kocem, poduszkà lub innymi izolujàcymi przedmiotami.

66 SIEDZENIA, PASY BEZPIECZE STWA, KIEROWNICA I LUSTERKA 59 UWAGA Nie nale y wbijaç w siedzenie ostrych przedmiotów (igie, gwoêdzi itp.) ani k aêç na nim nierównomiernie obcià onych przedmiotów. Do czyszczenia siedzeƒ nie nale y u ywaç substancji organicznych (rozpuszczalników do farb, benzyny, spirytusu itp.). Mogà one uszkodziç instalacj grzewczà oraz powierzchni siedzenia. W celu unikni cia roz adowania akumulatora, podgrzewanie siedzeƒ nale y w àczaç gdy silnik pracuje. Pasy bezpieczeƒstwa Zalecenia dotyczàce pasów bezpieczeƒstwa Toyota stanowczo zaleca, aby kierowca i pasa- erowie mieli zawsze zapi te pasy bezpieczeƒstwa. Zaniechanie zapi cia pasów zwi ksza w razie wypadku ryzyko odniesienia obra eƒ oraz ich powag. Zastosowane w tym samochodzie pasy bezpieczeƒstwa przeznaczone sà dla osób o wzroêcie odpowiadajàcym osobie doros ej. Dzieci. Dopóki dziecko nie b dzie wystarczajàco du e, aby samodzielnie siedzieç z prawid owo zapi tymi pasami bezpieczeƒstwa, zaleca si stosowanie specjalnych fotelików, dobranych odpowiednio do budowy cia a i ci aru dziecka. Toyota zaleca stosowanie fotelików spe niajàcych europejskà norm bezpieczeƒstwa ECE Nr 44. Szczegó owe zalecenia podane sà pod has em Fotelik dzieci cy na stronie 93. Je eli dziecko jest zbyt du e by siedzieç w specjalnym foteliku, powinno siedzieç na tylnym siedzeniu i byç zabezpieczone pasami. Statystyki dowodzà, e dziecko jest znacznie bezpieczniejsze jadàc z zapi tymi pasami na tylnym siedzeniu ni na siedzeniu przednim. Je eli dziecko musi siedzieç na przednim siedzeniu, powinno mieç prawid owo zapi te pasy bezpieczeƒstwa. W razie wypadku, jadàce na przednim siedzeniu dziecko z niezapi tymi pasami mo e doznaç powa nych urazów, a nawet ponieêç Êmierç w wyniku uderzenia gwa townie nape niajàcà si poduszkà powietrznà. Nie nale y pozwalaç, by dziecko stawa o lub kl ka o, zarówno na przednim, jak i na tylnym siedzeniu. Dziecku nie zabezpieczonemu pasami gro à powa ne obra enia w razie nag ego hamowania lub zderzenia. Nie nale y równie braç dziecka na kolana. Taka jazda nie jest bezpieczna. Kobiety ci arne. Zaleca si zapinanie pasów bezpieczeƒstwa. Nale y jednak zasi gnàç porady lekarza odnoênie specjalnych zaleceƒ. Pas biodrowy powinien byç zapinany mo liwie nisko na biodrach, a nie w talii. Osoby ranne. Zaleca si zapinanie pasów bezpieczeƒstwa. Jednak szczegó owych wskazówek, w zale noêci od rodzaju obra eƒ, udzieli lekarz.

67 60 SIEDZENIA, PASY BEZPIECZE STWA, KIEROWNICA I LUSTERKA Je eli w danym kraju obowiàzujà specjalne przepisy dotyczàce pasów bezpieczeƒstwa, w sprawach zwiàzanych z ich wymianà lub monta em nale y konsultowaç si z Autoryzowanà Stacjà Obs ugi Toyoty lub z innym specjalistycznym warsztatem. Pas u ywany w wypadku drogowym nale y w ca ym komplecie wymieniç ( àcznie ze Êrubami), nawet gdy adne uszkodzenia nie sà widoczne. OSTRZE ENIE Osoby jadàce samochodem powinny zawsze mieç prawid owo zapi te pasy bezpieczeƒstwa. W przeciwnym razie b dà znacznie bardziej nara one na powa ne uszkodzenia cia a w przypadku gwa townego hamowania lub zderzenia. U ywajàc pasów bezpieczeƒstwa, nale y przestrzegaç nast pujàcych zaleceƒ: Ka dy komplet pasów przeznaczony jest tylko dla jednej osoby. Niedopuszczalne jest zapinanie jednym pasem wi cej ni jednej osoby, nawet gdy sà to dzieci. Nale y unikaç zbyt du ego odchylania oparç foteli. Pasy bezpieczeƒstwa zapewniajà maksimum ochrony gdy oparcie znajduje si w pozycji pionowej (patrz wskazówki dotyczàce regulacji foteli). Nale y uwa aç, by nie zniszczyç taêm pasów oraz ich cz Êci mechanicznych. Nie dopuszczaç do przyci cia pasów przez fotele lub drzwi. Zaleca si okresowe sprawdzanie stanu pasów czy taêmy nie majà przeci ç, wystrz pieƒ i czy cz Êci mechaniczne nie poluzowa y si. Uszkodzone cz Êci nale y wymieniç. Nie wolno rozmontowywaç ani przerabiaç pasów. Pasy powinny byç utrzymywane czyste i suche. Do ich czyszczenia u ywaç roztworów agodnych Êrodków pioràcych lub ciep ej wody. Nie wolno stosowaç Êrodków wybielajàcych, barwiàcych ani Êcierajàcych, które mogà powa nie os abiç w ókna taêm (patrz Czyszczenie wn trza na stronie 271 w rozdziale 5).

68 SIEDZENIA, PASY BEZPIECZE STWA, KIEROWNICA I LUSTERKA 61 Pasy bezpieczeƒstwa OSTRZE ENIE Po wsuni ciu sprzàczki do zaczepu nale y upewniç si, e sprz gni cie jest prawid owe i pas nie zosta skr cony. Nie wolno wk adaç w otwór zaczepu monet, spinek ani innych przedmiotów, które mogà uniemo liwiç prawid owe zatrzaêni cie sprzàczki. Wyregulowaç odpowiednio siedzenie (dotyczy tylko przednich foteli) i usiàêç w nim prosto, wygodnie si opierajàc. W celu zapi cia pasa nale y go wyciàgnàç i wsunàç sprzàczk w odpowiedni zaczep. W momencie zatrzaskiwania rozlegnie si charakterystyczny odg os. W przypadku zauwa enia jakichkolwiek nieprawid owoêci funkcjonowania pasa bezpieczeƒstwa, nale y niezw ocznie skontaktowaç si z Autoryzowanà Stacjà Obs ugi Toyoty lub z innym specjalistycznym warsztatem. Dopóki pas nie zostanie naprawiony, nie nale y siadaç na tym siedzeniu, poniewa nie daje ono dostatecznej ochrony ani doros emu ani dziecku. D ugoêç pasa automatycznie dopasuje si do sylwetki jadàcego i po o enia fotela. W momencie gwa townego hamowania lub zderzenia mechanizm zwijajàcy zablokuje wysuw pasa. Zablokowanie mo e równie nastàpiç przy zbyt szybkim wychyleniu si do przodu. Przy powolnym pochylaniu si do przodu pas odpowiednio wyd u a si, zapewniajàc swobod ruchów. Gdy pas nie daje si wyd u yç, nale y go silnie pociàgnàç i puêciç swobodnie. Nast pnie pas mo na wyciàgnàç z mechanizmu zwijajàcego. Ca kowicie wyciàgni ty a nast pnie zwolniony, nawet powoli, pas na tylnym siedzeniu zostaje zablokowany i ju nie daje si wyd u aç. Dzi ki temu mo e on bezpiecznie przytrzymywaç fotelik dzieci cy (szczegó owo zosta o to opisane pod has em Fotelik dzieci cy na stronie 93 w tym rozdziale). W celu przywrócenia normalnego funkcjonowania pasa nale y go ca kowicie zwinàç i ponownie wyciàgnàç.

69 62 SIEDZENIA, PASY BEZPIECZE STWA, KIEROWNICA I LUSTERKA Âciàgnàç luz Zbyt wysoko U o yç mo liwie najni ej na biodrach Pasy bezpieczeƒstwa z regulowanym górnym punktem mocowania Dopasowaç wysokoêç mocowania cz Êci ramieniowej pasa do wzrostu jadàcego. Podwy szanie: Przesunàç kotw w gór. Obni anie: Wcisnàç przycisk zwalniajàcy blokad i przesunàç kotw w dó. Po zakoƒczeniu regulacji nale y sprawdziç, czy mocowanie zosta o dobrze zablokowane. OSTRZE ENIE Cz Êç ramieniowa pasa musi przebiegaç przez Êrodek barku. Pas nie mo e dotykaç szyi, ale nie mo e te spadaç z ramienia. Inne u o enie pasa nie zapewnia pe nego dzia ania ochronnego w razie wypadku i zwi ksza ryzyko odniesienia obra eƒ. Dopasowaç do cia a cz Êç biodrowà i ramieniowà pasa. Cz Êç biodrowà pasa nale y u o yç mo liwie najni ej na biodrach nie w talii, a nast pnie zlikwidowaç luz, pociàgajàc cz Êç ramieniowà do góry. OSTRZE ENIE Wysokie umieszczenie cz Êci biodrowej pasa i luz w jego cz Êci ramieniowej zwi ksza ryzyko odniesienia obra eƒ, gdy w chwili zderzenia mo e nastàpiç wysuni cie si spod pasa. Cz Êç biodrowa pasa powinna przebiegaç mo liwie najni ej na biodrach. Ze wzgl dów bezpieczeƒstwa nie nale- y przek adaç cz Êci ramieniowej pasa pod rami.

70 SIEDZENIA, PASY BEZPIECZE STWA, KIEROWNICA I LUSTERKA 63 W celu odpi cia pasa nale y nacisnàç przycisk zwalniajàcy sprzàczk i puêciç pas, umo liwiajàc jego samoczynne zwini cie si. Je eli pas zacina si przy zwijaniu, nale y go wyciàgnàç i sprawdziç, czy nie jest skr cony lub splàtany. Nast pnie przy zwijaniu pilnowaç, by si nie skr ca. OSTRZE ENIE Nie wypinaç sprzàczki z zaczepu z jasnoszarym przyciskiem zwalniajàcym. W innym przypadku pas mo e dzia aç wadliwie. Patrz informacje w nast pnych kolumnach. PAS BEZPIECZE STWA DLA ÂRODKOWE- GO SIEDZENIA Z TY U (tylko model sedan ze sk adanym oparciem tylnego siedzenia) Pas bezpieczeƒstwa dla Êrodkowego siedzenia z ty u jest 3-punktowy, z dwoma zaczepami. W aêciwe funkcjonowanie uwarunkowane jest prawid owym u o eniem i pewnym zatrza- Êni ciem odpowiednich zaczepów. Aby Êrodkowy pas bezpieczeƒstwa by gotowy do u ytku, jego zaczep nr 1 musi byç dobrze sprz gni ty z sprzàczkà. Zaczep nr 1 mo e byç zwalniany jedynie w sytuacji, gdy sk adane jest lewe oparcie tylnego siedzenia i istnieje ryzyko uszkodzenia taêmy pasa przez przewo ony baga. Sposób prawid owego àczenia Êrodkowego pasa bezpieczeƒstwa opisany jest pod has em Sk adane siedzenie tylne (sedan) na stronie 56 w tym rozdziale.

71 64 SIEDZENIA, PASY BEZPIECZE STWA, KIEROWNICA I LUSTERKA OSTRZE ENIE Oba zaczepy pasów bezpieczeƒstwa muszà byç prawid owo u o one i dobrze zatrzaêni te. Nieprawid owe dopasowanie sprzàczek i zaczepów grozi w razie wypadku odniesieniem powa nych obra eƒ. Dwa komplety zaczepów Êrodkowego pasa na tylnym siedzeniu Oba zaczepy Êrodkowego pasa ró nià si kszta tem j zyka zaczepowego, co zapobiega nieprawid owemu po àczeniu. Zaczep nr 1 Dostosowany do j zyka zaczepowego z pojedynczym wci ciem. Zaczep nr 2 Dostosowany do j zyka zaczepowego z zaokràglonym koƒcem. Przy wk adaniu sprzàczki z pojedynczym wci ciem do zaczepu nr 1 nale y jà ustawiç zgodnie ze znakami na sprzàczce i zaczepie.

72 SIEDZENIA, PASY BEZPIECZE STWA, KIEROWNICA I LUSTERKA 65 Chowanie zaczepów Êrodkowego pasa na tylnym siedzeniu (hatchback i kombi) OSTRZE ENIE Nie wolno u ywaç Êrodkowego pasa bezpieczeƒstwa na tylnym siedzeniu gdy jedna ze sprzàczek nie jest zatrzaêni ta. Zapi cie tylko cz Êci ramieniowej lub tylko cz Êci biodrowej mo e byç przyczynà powa nych obra eƒ w przypadku gwa townego hamowania lub zderzenia. Nie u ywane zaczepy Êrodkowego pasa na tylnym siedzeniu mogà zostaç schowane. Schowanie zaczepów pasa konieczne jest przy sk adaniu tylnego siedzenia (patrz Sk adane siedzenie tylne (hatchback i kombi) na stronie 54 w tym rozdziale).

73 66 SIEDZENIA, PASY BEZPIECZE STWA, KIEROWNICA I LUSTERKA Napinacze przednich pasów bezpieczeƒstwa Pasy bezpieczeƒstwa kierowcy i pasa era na przednim siedzeniu wyposa one sà w napinacze, które sà skonstruowane tak, by zadzia aç w przypadku silnego zderzenia czo owego. Gdy czujnik uk adu poduszek powietrznych zarejestruje wstrzàs od silnego zderzenia czo- owego, przedni pas bezpieczeƒstwa jest natychmiast Êciàgany przez mechanizm zwijajàcy, aby dok adniej chroniç jadàcego przed skutkami wypadku. Napinacze zostajà uruchomione nawet w przypadku, gdy na przednim siedzeniu pasa era nikt nie siedzi. Przy pewnych pr dkoêciach oraz kàtach zderzenia napinacze pasów bezpieczeƒstwa oraz poduszki powietrzne mogà nie zadzia aç razem. Po obróceniu kluczyka w wy àczniku zap onu do po o enia ON zapala si lampka pokazana na rysunku. Po oko o 6 sekundach lampka gaênie. Potwierdza to prawid owy stan napinaczy pasów bezpieczeƒstwa dla przednich siedzeƒ. Uk ad zwiàzany z lampkà ostrzegawczà kontroluje zespó czujnika poduszek, przednie czujniki poduszek powietrznych, czujniki bocznych poduszek powietrznych, czujniki bocznych poduszek powietrznych z kurtynami powietrznymi, czujniki kurtyn powietrznych, napinacze przednich pasów bezpieczeƒstwa, nape niacze poduszek powietrznych, lampk ostrzegawczà, przewody po àczeniowe i zasilanie elektryczne. (Szczegó owe informacje podane sà pod has em Lampki kontrolne i ostrzegawcze oraz sygnalizator akustyczny na stronie 131 w rozdziale 1 5).

74 SIEDZENIA, PASY BEZPIECZE STWA, KIEROWNICA I LUSTERKA 67 OSTRZE ENIE Nie wolno demontowaç, uderzaç ani dokonywaç adnych przeróbek napinaczy przednich pasów bezpieczeƒstwa, czujnika poduszki powietrznej, ich najbli szego otoczenia oraz przewodów elektrycznych. Grozi to niespodziewanym uruchomieniem napinacza lub zablokowaniem jego dzia ania, zagra ajàc bezpieczeƒstwu jadàcych. Poni ej wymienione zosta y g ówne elementy uk adu napinaczy pasów bezpieczeƒstwa, których rozmieszczenie pokazuje rysunek. 1. Przednie czujniki poduszek powietrznych 2. Lampka ostrzegawcza poduszki powietrznej 3. Zespó napinacza pasa bezpieczeƒstwa 4. Zespó czujnika uk adu poduszki powietrznej Napinacz pasa bezpieczeƒstwa kontrolowany jest przez zespó czujnika poduszki powietrznej. W sk ad zespo u czujnika wchodzi czujnik zabezpieczajàcy oraz w aêciwy czujnik sterujàcy poduszkà powietrznà. Pracy napinacza pasa bezpieczeƒstwa towarzyszy charakterystyczny odg os oraz mo e wydzieliç si niewielka obj toêç dymu. Dym ten jest nieszkodliwy dla zdrowia i nie jest objawem po aru. Po uruchomieniu napinacza mechanizm zwijajàcy pasa bezpieczeƒstwa pozostaje zablokowany. Niezastosowanie si do powy szych zaleceƒ grozi odniesieniem powa nych obra eƒ. W przypadku jakichkolwiek zmian lub modyfikacji nale y skonsultowaç si z Autoryzowanà Stacjà Obs ugi Toyoty lub z innym specjalistycznym warsztatem. UWAGA Ni ej wymienionych prac nie nale y przeprowadzaç bez konsultacji z Autoryzowanà Stacjà Obs ugi Toyoty lub z innym specjalistycznym warsztatem. Tego typu przeróbki mogà w pewnych przypadkach zak óciç prawid owe dzia anie napinaczy pasów bezpieczeƒstwa. Montowanie urzàdzeƒ elektronicznych, w rodzaju radiowych urzàdzeƒ nadawczoodbiorczych, odtwarzacza kasetowego czy odtwarzacza p yt kompaktowych Naprawy mechanizmów zwijajàcych przednich pasów bezpieczeƒstwa lub pobliskich zespo ów Przeróbki zawieszenia samochodu Modyfikacje konstrukcji przodu pojazdu Mocowanie dodatkowych os on przodu samochodu (belki ochronnej, kraty itp.), p uga Ênie nego, wciàgarki lub innego osprz tu Naprawy przednich b otników, przodu nadwozia oraz konsoli Êrodkowej lub w okolicy tych miejsc.

75 68 SIEDZENIA, PASY BEZPIECZE STWA, KIEROWNICA I LUSTERKA Elementem uk adu elektrycznego napinaczy przednich pasów bezpieczeƒstwa jest lampka kontrolna, informujàca kierowc o ewentualnych usterkach. Wystàpienie jednego z ni ej opisanych objawów sygnalizuje awari napinaczy pasów lub poduszek powietrznych. W takiej sytuacji nale y niezw ocznie oddaç samochód do sprawdzenia w Autoryzowanej Stacji Obs ugi Toyoty lub w innym specjalistycznym warsztacie. Lampka nie zapala si po przekr ceniu wy- àcznika zap onu do pozycji ON, lub zapala si na sta e. W nast pujàcych sytuacjach nale y niezw ocznie skontaktowaç si z Autoryzowanà Stacjà Obs ugi Toyoty lub z innym specjalistycznym warsztatem: Przód lub boki samochodu (obszar zacieniony na rysunku) uleg y uszkodzeniu w wypadku, który nie spowodowa uruchomienia napinaczy pasów bezpieczeƒstwa. Zespó napinacza pasa bezpieczeƒstwa lub jego otoczenie jest zadrapany, p kni ty lub w inny sposób uszkodzony. Lampka zapala si lub b yska w czasie jazdy. Przedni pas bezpieczeƒstwa nie zwija si samoczynnie lub nie mo na go wyciàgnàç z powodu uszkodzenia lub zadzia ania napinacza.

76 SIEDZENIA, PASY BEZPIECZE STWA, KIEROWNICA I LUSTERKA 69 Poduszki powietrzne kierowcy i pasa era na przednim siedzeniu OSTRZE ENIE Kierowca lub pasa er na przednim siedzeniu, siedzàc zbyt blisko kierownicy lub deski rozdzielczej mogà ponieêç Êmierç lub odnieêç powa ne obra enia w wyniku odpalenia poduszki powietrznej. Toyota stanowczo zaleca, aby: Kierowca zajmowa pozycj mo liwie najdalej od ko a kierownicy, przy zachowaniu pe nej kontroli nad samochodem. Poduszki powietrzne SRS (Supplemental Restraint System uzupe niajàcy system bezpieczeƒstwa biernego), w po àczeniu z podstawowym zabezpieczeniem, jakim sà pasy bezpieczeƒstwa, dajà kierowcy i pasa- erowi na przednim siedzeniu dodatkowà ochron na wypadek kolizji. Pasa er na przednim siedzeniu siedzia mo liwie najdalej od deski rozdzielczej. Wszyscy jadàcy samochodem mieli prawid owo zapi te pasy bezpieczeƒstwa. W przypadku silnego zderzenia czo owego, poduszki powietrzne wraz z pasami bezpieczeƒstwa chronià jadàcych, zmniejszajàc zakres odnoszonych obra eƒ. Nape niona poduszka chroni g ow i klatk piersiowà kierowcy oraz pasa era przed bezpoêrednim uderzeniem w ko o kierownicy lub desk rozdzielczà. Poduszka pasa era jest nape niana nawet w przypadku, gdy na przednim siedzeniu nikt nie siedzi. Pas bezpieczeƒstwa musi byç prawid owo zapi ty.

77 70 SIEDZENIA, PASY BEZPIECZE STWA, KIEROWNICA I LUSTERKA Po obróceniu kluczyka w wy àczniku zap onu w po o enie ON, na tablicy przyrzàdów zapala si pokazana na rysunku lampka kontrolna. Po up ywie oko o 6 sekund lampka gaênie. Sygnalizuje to prawid owe funkcjonowanie uk adu poduszek powietrznych. Uk ad zwiàzany z lampkà ostrzegawczà poduszek powietrznych kontroluje zespó czujnika uk adu poduszek powietrznych, przednie czujniki poduszek powietrznych, czujniki bocznych poduszek powietrznych, czujniki bocznych poduszek powietrznych z kurtynami powietrznymi, czujniki kurtyn powietrznych, napinacze przednich pasów bezpieczeƒstwa, lampk ostrzegawczà, przewody po àczeniowe i zasilanie elektryczne. (Szczegó owe informacje podane sà pod has em Lampki ostrzegawcze i sygnalizator akustyczny na stronie 131 w rozdziale 1 5). Uk ad poduszek powietrznych jest uaktywniany w przypadku silnego uderzenia w przód samochodu z kierunków mieszczàcych si wewnàtrz zacienionego obszaru, ograniczonego strza kami na powy szym rysunku. Poduszki powietrzne zostanà nape nione, gdy si a uderzenia przekroczy okreêlonà wartoêç progowà, odniesionà do wstrzàsu odpowiadajàcemu uderzeniu czo owemu w nieruchomà i nieodkszta calnà przeszkod przy pr dkoêci oko o 30 km/h. Gdy si a uderzenia b dzie mniejsza od warto- Êci progowej, poduszki powietrzne mogà nie zostaç odpalone. Jednak gdy samochód uderzy w obiekt, który mo e si przesuwaç lub odkszta caç (jak np. zaparkowany samochód lub s upek drogowy) lub gdy w czasie wypadku dojdzie do wjechania przodu samochodu pod przeszkod (np. pod podwozie samochodu ci arowego), pr dkoêç progowa b dzie znacznie wy sza. W pewnych przypadkach zderzeƒ, mieszczàcych si w dolnej granicy detekcji czujnika i aktywacji uk adu poduszek powietrznych, napinacze pasów bezpieczeƒstwa oraz poduszki powietrzne mogà nie zadzia aç razem. Dla w asnego bezpieczeƒstwa wszyscy jadàcy powinni mieç prawid owo zapi te pasy.

78 SIEDZENIA, PASY BEZPIECZE STWA, KIEROWNICA I LUSTERKA 71 Uderzenie z ty u Uderzenie w kraw nik, brzeg chodnika lub innà twardà przeszkod Wpadni cie lub przejechanie przez g bokà wyrw Uderzenie z boku Przewrócenie na dach Twarde uderzenie podwozia w pod o e Poduszki powietrzne nie zadzia ajà w sytuacji uderzenia z boku lub z ty u, przewrócenia pojazdu lub w przypadku zderzenia czo owego przy ma ej pr dkoêci jazdy. Odpalenie poduszek powietrznych mo e nastàpiç w przypadku silnego uderzenia w spód pojazdu. Wybrane przyk ady pokazuje rysunek.

79 72 SIEDZENIA, PASY BEZPIECZE STWA, KIEROWNICA I LUSTERKA Nape nienie poduszek powietrznych trwa u amek sekundy, dlatego musi nast powaç ze znacznà si à. Zadaniem uk adu jest ograniczanie zakresu powa nych obra eƒ cia a, mogà jednak wyst powaç drobne oparzenia, otarcia naskórka lub urazy. Cz Êci sk adowe zespo u poduszki powietrznej (wk adka kierownicy, deska rozdzielcza) mogà pozostaç goràce przez kilkanaêcie minut, ale same poduszki nie sà goràce. Poduszki powietrzne mogà zostaç nape nione tylko raz. G ówne elementy uk adu poduszek powietrznych oraz ich rozmieszczenie pokazano na rysunku. 1. Przedni czujnik poduszki powietrznej W trakcie zderzenia, w którym nastàpi o odpalenie poduszek powietrznych, w wyniku odkszta ceƒ nadwozia mo e równie dojêç do st uczenia szyby przedniej. W samochodach z poduszkà powietrznà pasa era uszkodzenie szyby przedniej mo e nastàpiç w wyniku uderzenia nape niajàcà si poduszkà. 2. Lampka ostrzegawcza poduszki powietrznej 3. Zespó poduszki powietrznej pasa era (poduszka powietrzna z nape niaczem) 4. Zespó czujnika uk adu poduszek powietrznych 5. Zespó poduszki powietrznej kierowcy (poduszka powietrzna z nape niaczem) Zespó czujnika uk adu poduszek powietrznych sk ada si z czujnika zabezpieczajàcego i czujnika poduszki powietrznej. W momencie silnego zderzenia czo owego czujniki rejestrujà opóênienie i uk ad wyzwala nape niacze poduszek. Reakcja chemiczna w nape niaczach powoduje b yskawiczne wype nienie poduszek nietoksycznym gazem, dzi ki czemu amortyzujà one przemieszczenie si jadàcych w kierunku przodu. Odpaleniu poduszek powietrznych towarzyszy g oêny ha as i wydobywa si pewna iloêç dymu oraz nietoksycznego gazu. Sà one niegroêne dla zdrowia i nie sà objawem po aru, jednak mogà powodowaç drobne podra nienia wra liwej skóry. Aby uniknàç ewentualnych drobnych podra nieƒ, wszelkie pozosta oêci na skórze nale y jak najszybciej zmyç.

80 SIEDZENIA, PASY BEZPIECZE STWA, KIEROWNICA I LUSTERKA 73 OSTRZE ENIE Poduszka powietrzna stanowi jedynie uzupe nienie podstawowego dzia ania ochronnego pasów bezpieczeƒstwa kierowcy i pasa era na przednim siedzeniu. Osoby siedzàce na przednich siedzeniach mogà odnieêç obra enia a nawet ponieêç Êmierç w wyniku nape niania si poduszek powietrznych jeêli nie mia y prawid owo zapi tych pasów bezpieczeƒstwa. Przy gwa townym hamowaniu tu przed zderzeniem, mogà one byç rzucone w przód, wprost na poduszki powietrzne które mogà zostaç nape nione w wyniku kolizji. Dla zapewnienia maksymalnej ochrony, kierowca i wszyscy pasa erowie samochodu powinni podczas jazdy mieç prawid owo zapi te pasy bezpieczeƒstwa, poniewa ich niezapi cie grozi odniesieniem powa nych obra eƒ w razie wypadku. Zapi cie pasów bezpieczeƒstwa ogranicza ryzyko utraty ycia, odniesienia powa nych obra eƒ lub wypadni cia z samochodu w razie wypadku. Wskazówki i zalecenia odnoênie pasów bezpieczeƒstwa podane sà pod has em Pasy bezpieczeƒstwa na stronie 59 w tym rozdziale. Nieprawid owo usadowione i/lub zabezpieczone niemowl ta i ma e dzieci mogà ponieêç Êmierç lub odnieêç powa ne obra enia w wyniku odpalenia poduszki powietrznej. Niemowl ta lub ma e dzieci, które nie mogà jeszcze u ywaç pasów bezpieczeƒstwa, powinny byç odpowiednio zabezpieczone na tylnym siedzeniu, w specjalnym foteliku dzieci cym. Toyota stanowczo zaleca, aby niemowl ta i ma e dzieci by y zawsze umieszczane na tylnym siedzeniu samochodu i w aêciwie zabezpieczane. Tylne siedzenie jest dla niemowlàt i ma- ych dzieci najbezpieczniejsze. Wskazówki dotyczàce zamocowania fotelika dzieci cego podane sà pod has em Fotelik dzieci cy na stronie 93 w tym rozdziale. Szczególne niebezpieczeƒstwo! Na przednim siedzeniu nie wolno mocowaç fotelika dzieci cego ustawionego przodem w kierunku ty u pojazdu, poniewa si a powsta a przy gwa townym nape nianiu poduszki powietrznej mo e spowodowaç powa ne obra enia u dziecka. Samochody wyposa one w poduszk powietrznà pasa era majà pokazanà na rysunku powy ej specjalnà nalepk na desce rozdzielczej po stronie pasa era, przypominajàcà by pod adnym pozorem nie mocowaç na przednim siedzeniu fotelika dzieci cego ustawionego ty em do kierunku jazdy.

81 74 SIEDZENIA, PASY BEZPIECZE STWA, KIEROWNICA I LUSTERKA Odsunàç siedzenie maksymalnie do ty u Mocowanie fotelika dzieci cego na przednim siedzeniu przodem do kierunku jazdy jest dopuszczalne jedynie w sytuacji, gdy jest to absolutnie nieuniknione. W takim przypadku siedzenie nale y ca kowicie odsunàç do ty u, poniewa nape niajàca si z du à si à poduszka mo e stanowiç zagro enie dla ycia lub spowodowaç powa ne obra enia u dziecka. Podczas jazdy nie nale y siadaç na brzegu siedzenia lub pochylaç si nad deskà rozdzielczà. Poduszki powietrzne nape niajà si z du à pr dkoêcià i si à, mogàc spowodowaç powa ne urazy, a nawet Êmierç. Nale y siadaç prosto, g boko opierajàc si i zawsze mieç zapi te pasy bezpieczeƒstwa. W samochodach wyposa onych w boczne poduszki powietrzne oraz poduszki powietrzne z kurtynami powietrznymi nie wolno zezwalaç dziecku na wychylanie si przez drzwi lub pochylanie si w ich pobli u, nawet gdy dziecko siedzi w specjalnym foteliku. Jest to niebezpieczne, poniewa w razie odpalenia bocznej poduszki i/lub kurtyny powietrznej, si a uderzenia mo e stanowiç zagro enie dla ycia lub spowodowaç powa ne obra enia cia a. Wskazówki dotyczàce mocowania fotelika dzieci cego podane sà pod has em Fotelik dzieci cy na stronie 93 w tym rozdziale.

82 SIEDZENIA, PASY BEZPIECZE STWA, KIEROWNICA I LUSTERKA 75 Nie nale y zezwalaç dziecku na wstawanie lub kl czenie na przednim siedzeniu pasa era. Poduszka powietrzna nape nia si z du à pr dkoêcià i si à, mogàc spowodowaç u dziecka powa ne obra enia. Nie nale y trzymaç dziecka na kolanach lub na r kach. Dziecko nale y przewoziç zabezpieczone w foteliku na tylnym siedzeniu. Wskazówki dotyczàce mocowania fotelika dzieci cego podane sà pod has em Fotelik dzieci cy na stronie 93 w tym rozdziale. Nie nale y k aêç adnych przedmiotów lub zwierzàt na lub przed deskà rozdzielczà, ani na wk adce kierownicy kryjàcej poduszk powietrznà. Przedmioty lub zwierz ta takie mogà przeszkodziç przy nape nianiu poduszki lub odrzucone przy jej nape nianiu mogà stanowiç dodatkowe zagro enie. Podobnie kierowca i siedzàcy obok pasa er nie powinni niczego trzymaç w r kach ani na kolanach. Nie wolno dokonywaç jakichkolwiek modyfikacji, otwieraç lub demontowaç adnych elementów lub przewodów elektrycznych w uk adzie poduszek powietrznych. Dotyczy to kierownicy, os- ony kolumny kierowniczej, pokrycia tapicerskiego poduszki pasa era, modu u poduszki powietrznej pasa era i zespo u czujnika centralnego poduszki powietrznej. Mog oby to spowodowaç nag e odpalenie poduszki powietrznej lub zablokowanie pracy uk adu i utrat jego dzia ania zabezpieczajàcego. Nieprzestrzeganie powy szych zaleceƒ mo e prowadziç do powa nych zagro- eƒ. W przypadku jakichkolwiek zmian lub modyfikacji nale y skonsultowaç si z Autoryzowanà Stacjà Obs ugi Toyoty lub z innym specjalistycznym warsztatem.

83 76 SIEDZENIA, PASY BEZPIECZE STWA, KIEROWNICA I LUSTERKA UWAGA Ni ej wymienionych prac nie nale y przeprowadzaç bez konsultacji z Autoryzowanà Stacjà Obs ugi Toyoty lub z innym specjalistycznym warsztatem. Tego typu przeróbki mogà w pewnych przypadkach zak óciç prawid owe dzia anie poduszek powietrznych. Instalacja radiowych urzàdzeƒ nadawczoodbiorczych, odtwarzaczy kasetowych lub odtwarzaczy p yt kompaktowych Przeróbki zawieszenia samochodu Modyfikacje konstrukcji przodu pojazdu Mocowanie dodatkowych os on przodu samochodu (belki ochronnej, kraty itp.), p uga Ênie nego, wciàgarki lub innego osprz tu Naprawy przodu samochodu, konsoli Êrodkowej, kolumny kierowniczej, deski rozdzielczej w obr bie poduszki powietrznej pasa era lub w bezpoêrednim pobli u tych miejsc Elementem uk adu elektrycznego poduszek powietrznych jest lampka kontrolna, informujàca kierowc o ewentualnych usterkach. Wystàpienie jednego z ni ej opisanych objawów sygnalizuje awari poduszek powietrznych. W takiej sytuacji nale y niezw ocznie oddaç samochód do sprawdzenia w Autoryzowanej Stacji Obs ugi Toyoty lub w innym specjalistycznym warsztacie. Lampka nie zapala si po obróceniu kluczyka w wy àczniku zap onu do pozycji ON lub zapala si na sta e. Lampka zapala si podczas jazdy.

84 SIEDZENIA, PASY BEZPIECZE STWA, KIEROWNICA I LUSTERKA 77 Boczne poduszki powietrzne W poni szych sytuacjach nale y mo liwie najszybciej skontaktowaç si z Autoryzowanà Stacjà Obs ugi Toyoty lub z innym specjalistycznym warsztatem. Poduszki powietrzne zosta y odpalone. Przednia cz Êç samochodu (strefa zacieniona na rysunku) uleg a uszkodzeniu w wypadku drogowym, jednak nie nastàpi o odpalenie poduszek powietrznych. Pokrycie tapicerskie wk adki kierownicy lub modu u poduszki powietrznej pasa era (zacienione na rysunku) uleg o zadrapaniu, p kni ciu lub innemu uszkodzeniu. UWAGA Nie od àczaç zacisków akumulatora bez uprzedniego skontaktowania si z Autoryzowanà Stacjà Obs ugi Toyoty lub z innym specjalistycznym warsztatem. Boczne poduszki powietrzne SRS (Supplemental Restraint System uzupe niajàcy system bezpieczeƒstwa biernego), w po àczeniu z podstawowym zabezpieczeniem, jakim sà pasy bezpieczeƒstwa, dajà kierowcy i pasa erowi na przednim siedzeniu dodatkowà ochron na wypadek kolizji. W przypadku silnego zderzenia bocznego boczne poduszki powietrzne wraz z pasami bezpieczeƒstwa chronià jadàcych, zmniejszajàc zakres odnoszonych obra eƒ, g ównie klatki piersiowej. Boczna poduszka pasa era jest nape niana nawet w przypadku, gdy na przednim siedzeniu nikt nie jedzie. Nale y mieç prawid owo zapi te pasy bezpieczeƒstwa. OSTRZE ENIE Boczne poduszki powietrzne nape niajà si ze znacznà si à. W celu ograniczenia zagro enia dla ycia lub zdrowia w wyniku odpalenia poduszki powietrznej, stanowczo zalecane jest, aby kierowca i pasa er na przednim siedzeniu: Mieli zapi te pasy bezpieczeƒstwa. Siedzieli wyprostowani, z plecami zawsze na oparciach foteli.

85 78 SIEDZENIA, PASY BEZPIECZE STWA, KIEROWNICA I LUSTERKA Po obróceniu kluczyka w wy àczniku zap onu w po o enie ON, na tablicy przyrzàdów zapala si pokazana na rysunku lampka kontrolna. Po up ywie oko o 6 sekund lampka gaênie. Sygnalizuje to prawid owe funkcjonowanie uk adu bocznych poduszek powietrznych. Uk ad zwiàzany z lampkà ostrzegawczà poduszek powietrznych kontroluje zespó czujnika uk adu poduszek powietrznych, przednie czujniki poduszek powietrznych, czujniki bocznych poduszek powietrznych, czujniki bocznych poduszek powietrznych z kurtynami powietrznymi, napinacze przednich pasów bezpieczeƒstwa, nape niacze poduszek, lampk ostrzegawczà, przewody po àczeniowe i zasilanie elektryczne. (Szczegó owe informacje podane sà pod has em Lampki ostrzegawcze i sygnalizator akustyczny na stronie 131 w rozdziale 1 5). Boczne poduszki powietrzne mogà nie nape niç si w przypadku zderzenia bocznego pod pewnym kàtem lub mniej groênego uderzenia w bok samochodu poza kabinà pasa erskà, jak pokazano na rysunku. Boczne poduszki powietrzne zostanà nape nione, gdy kabina samochodu otrzyma silne uderzenie z boku. Dla w asnego bezpieczeƒstwa wszyscy jadàcy powinni mieç zawsze prawid owo zapi te pasy.

86 SIEDZENIA, PASY BEZPIECZE STWA, KIEROWNICA I LUSTERKA 79 Uderzenie z ty u Uderzenie z przodu Przewrócenie na dach Boczne poduszki powietrzne nie zadzia ajà w sytuacji zderzenia od ty u samochodu, przewrócenia na dach lub zderzenia bocznego przy niezbyt du ej pr dkoêci. G ówne elementy uk adu bocznych poduszek powietrznych oraz ich rozmieszczenie pokazano na rysunku. 1. Lampka ostrzegawcza poduszki powietrznej 2. Zespó bocznej poduszki powietrznej (poduszka powietrzna i nape niacz) 3. Czujniki bocznych poduszek powietrznych 4. Zespó czujnika uk adu poduszek powietrznych Uk ad bocznych poduszek powietrznych kontrolowany jest przez czujnik uk adu poduszek powietrznych. Zespó czujnika uk adu poduszek powietrznych sk ada si z czujnika zabezpieczajàcego i czujnika poduszki powietrznej. W przypadku silnego zderzenia bocznego czujniki wyzwalajà nape niacze bocznych poduszek powietrznych. Reakcja chemiczna w nape niaczach powoduje b yskawiczne nape nienie poduszek nietoksycznym gazem, które nast pnie amortyzujà przemieszczenie si jadàcych w kierunku poprzecznym. Nape nianiu poduszek towarzyszy g oêny ha- as i wydobywa si pewna iloêç dymu oraz nietoksycznego gazu. Sà one niegroêne dla zdrowia i nie sà objawem po aru, jednak mogà powodowaç podra nienia wra liwej skóry. Aby uniknàç ewentualnych drobnych podra nieƒ, wszelkie pozosta oêci na skórze nale y jak najszybciej zmyç.

87 80 SIEDZENIA, PASY BEZPIECZE STWA, KIEROWNICA I LUSTERKA Nape nienie poduszek powietrznych trwa u amek sekundy, dlatego musi nast powaç ze znacznà si à. Zadaniem uk adu jest ograniczanie zakresu powa nych obra eƒ cia a, mogà jednak wyst powaç drobne oparzenia, otarcia naskórka lub urazy. Przednie fotele mogà pozostaç goràce przez kilkanaêcie minut, ale same poduszki nie sà goràce. Poduszki powietrzne mogà zostaç nape nione tylko raz. OSTRZE ENIE Boczne poduszki powietrzne stanowià jedynie uzupe nienie podstawowego dzia ania ochronnego pasów bezpieczeƒstwa kierowcy i pasa era na przednim siedzeniu. Osoby siedzàce na siedzeniu obok kierowcy z niezapi tymi pasami bezpieczeƒstwa sà szczególnie nara one na uszkodzenia cia a. Przy gwa townym hamowaniu lub w razie zderzenia, mogà one byç rzucone w bok, w kierunku nape niajàcej si bocznej poduszki powietrznej. Dla zapewnienia maksymalnej ochrony, kierowca i wszyscy pasa erowie samochodu powinni podczas jazdy mieç zapi te pasy bezpieczeƒstwa. Zapi cie pasów bezpieczeƒstwa ogranicza ryzyko utraty ycia, odniesienia powa nych obra eƒ lub wypadni cia z samochodu w razie wypadku. Wskazówki i zalecenia odnoênie pasów bezpieczeƒstwa podane sà pod has em Pasy bezpieczeƒstwa na stronie 59 w tym rozdziale. Nieprawid owo usadowione i/lub zabezpieczone niemowl ta i ma e dzieci mogà ponieêç Êmierç lub odnieêç powa ne obra enia w wyniku odpalenia poduszki powietrznej. Niemowl ta lub ma e dzieci, które nie mogà jeszcze u ywaç pasów bezpieczeƒstwa, powinny byç odpowiednio zabezpieczone na tylnym siedzeniu, w specjalnym foteliku dzieci cym. Toyota stanowczo zaleca, aby niemowl ta i ma e dzieci by y zawsze umieszczane na tylnym siedzeniu samochodu i w aêciwie zabezpieczane. Tylne siedzenie jest dla niemowlàt i ma ych dzieci najbezpieczniejsze. Wskazówki dotyczàce zamocowania fotelika dzieci cego podane sà pod has em Fotelik dzieci cy na stronie 93 w tym rozdziale. Nie nale y pozwalaç dziecku pochylaç g ow lub jakàkolwiek innà cz Êç cia a w kierunku przednich drzwi lub miejsca, gdzie nast puje rozwini cie bocznych poduszek powietrznych, nawet kiedy siedzi zabezpieczone w foteliku. Si a powsta a przy gwa townym nape nianiu bocznej poduszki powietrznej mo e spowodowaç Êmierç lub powa ne obra enia u dziecka. Wskazówki dotyczàce zamocowania fotelika dzieci cego podane sà pod has em Fotelik dzieci cy na stronie 93 w tym rozdziale.

88 SIEDZENIA, PASY BEZPIECZE STWA, KIEROWNICA I LUSTERKA 81 Podczas jazdy nie nale y opieraç si o przednie drzwi. Boczna poduszka powietrzna nape nia si ze znacznà si à i pr dkoêcià, mogàc spowodowaç powa ne obra enia lub Êmierç. Szczególnà uwag nale y zachowaç, gdy w samochodzie przewo one sà dzieci. Nale y siedzieç prosto, wygodnie opierajàc si i równomiernie rozk adajàc obcià enie siedzenia. W samochodach wyposa onych w boczne poduszki powietrzne nie nale y nadmiernie obcià- aç zewn trznych kraw dzi przednich foteli. Nie nale y mocowaç na drzwiach w ich pobli u uchwytów na kubki i podobnych przedmiotów. Przedmiot taki mo- e zostaç wyrzucony z du à si à przez nape niajàcà si bocznà poduszk powietrznà lub spowodowaç jej wadliwe zadzia anie, w obu wypadkach stwarzajàc powa ne zagro enie. Podobnie kierowca i siedzàcy obok pasa er nie powinni niczego trzymaç w r kach ani na kolanach. Nie nale y stosowaç akcesoriów na siedzenia, które zakrywajà miejsce nape niania si bocznej poduszki powietrznej. Mo e to spowodowaç wadliwe zadzia anie poduszki, stwarzajàc powa ne zagro enie. Nie wolno dokonywaç przeróbek ani demontowaç przednich foteli z bocznymi poduszkami powietrznymi, jak równie ich powierzchni. Jakiekolwiek modyfikacje mogà zablokowaç dzia anie uk adu lub spowodowaç przypadkowe nape nienie bocznej poduszki powietrznej, stwarzajàc powa ne zagro enie. Nieprzestrzeganie powy szych zaleceƒ mo e prowadziç do powa nych zagro- eƒ. W przypadku jakichkolwiek zmian lub modyfikacji nale y skonsultowaç si z Autoryzowanà Stacjà Obs ugi Toyoty lub z innym specjalistycznym warsztatem.

89 82 SIEDZENIA, PASY BEZPIECZE STWA, KIEROWNICA I LUSTERKA UWAGA Ni ej wymienionych prac nie nale y przeprowadzaç bez konsultacji z Autoryzowanà Stacjà Obs ugi Toyoty lub z innym specjalistycznym warsztatem. Tego typu przeróbki mogà w pewnych przypadkach zak óciç prawid owe dzia anie poduszek powietrznych. Instalacja radiowych urzàdzeƒ nadawczoodbiorczych, odtwarzaczy kasetowych, odtwarzaczy p yt kompaktowych lub napinaczy przednich pasów bezpieczeƒstwa Przeróbki zawieszenia samochodu Modyfikacje struktury bocznej kabiny samochodu Naprawy konsoli lub przednich foteli oraz w bezpoêrednim pobli u tych miejsc Elementem uk adu elektrycznego bocznych poduszek powietrznych jest lampka kontrolna, informujàca kierowc o ewentualnych usterkach. Wystàpienie jednego z ni ej opisanych objawów sygnalizuje awari poduszek powietrznych. W takiej sytuacji nale y niezw ocznie oddaç samochód do sprawdzenia w Autoryzowanej Stacji Obs ugi Toyoty lub w innym specjalistycznym warsztacie. Lampka nie zapala si po obróceniu kluczyka w wy àczniku zap onu do pozycji ON lub zapala si na sta e. Lampka zapala si lub b yska podczas jazdy.

90 SIEDZENIA, PASY BEZPIECZE STWA, KIEROWNICA I LUSTERKA 83 Boczne poduszki powietrzne z kurtynami powietrznymi W poni szych sytuacjach nale y jak najszybciej skontaktowaç si z Autoryzowanà Stacjà Obs ugi Toyoty lub z innym specjalistycznym warsztatem. Boczne poduszki powietrzne zosta y odpalone. Fragment drzwi samochodu (strefa zacieniona na rysunku) uleg uszkodzeniu w wypadku drogowym, jednak nie nastàpi o odpalenie bocznych poduszek powietrznych. Pokrycie tapicerskie foteli (zacienione na rysunku) uleg o zadrapaniu, p kni ciu lub innemu uszkodzeniu. UWAGA Nie od àczaç zacisków akumulatora bez uprzedniego skontaktowania si z Autoryzowanà Stacjà Obs ugi Toyoty lub z innym specjalistycznym warsztatem. Boczne poduszki powietrzne SRS (Supplemental Restraint System uzupe niajàcy system bezpieczeƒstwa biernego) wraz z bocznymi kurtynami powietrznymi, w po- àczeniu z podstawowym zabezpieczeniem, jakie stanowià pasy bezpieczeƒstwa, dajà kierowcy i pasa erowi na przednim siedzeniu oraz pasa erom na skrajnych miejscach tylnego siedzenia dodatkowà ochron na wypadek kolizji. W przypadku silnego zderzenia bocznego boczne poduszki i kurtyny powietrzne wraz z pasami bezpieczeƒstwa chronià jadàcych, zmniejszajàc zakres odnoszonych obra eƒ. Boczne poduszki powietrzne chronià kierowc i siedzàcego z przodu pasa era przed obra eniami g ównie klatki piersiowej, natomiast boczne kurtyny powietrzne chronià siedzàcych na przednich siedzeniach oraz na skrajnych miejscach tylnego siedzenia przed urazami g owy. Boczna poduszka i kurtyna powietrzna po stronie pasa era jest nape niana nawet w przypadku, gdy na siedzeniu obok kierowcy oraz na skrajnych miejscach tylnego siedzenia nikt nie jedzie. Kurtyny powietrzne mogà zostaç nape nione mimo, e boczne poduszki powietrzne nie zosta y uaktywnione. Zawsze nale y mieç prawid owo zapi te pasy bezpieczeƒstwa.

91 84 SIEDZENIA, PASY BEZPIECZE STWA, KIEROWNICA I LUSTERKA OSTRZE ENIE Boczne poduszki powietrzne oraz kurtyny powietrzne nape niajà si ze znacznà si à. W celu wyeliminowania ryzyka odniesienia powa nych lub Êmiertelnych obra eƒ w wyniku ich odpalenia, kierowca i pasa er na przednim siedzeniu, a tak e pasa erowie na skrajnych miejscach tylnego siedzenia zawsze powinni: Mieç prawid owo zapi te pasy bezpieczeƒstwa. Siedzieç wyprostowani, z plecami zawsze na oparciach foteli. Po obróceniu kluczyka w wy àczniku zap onu do po o enia ON zapala si pokazana na rysunku lampka kontrolna. Po up ywie oko o 6 sekund lampka gaênie. Potwierdza to prawid owy stan bocznych poduszek oraz kurtyn powietrznych. Uk ad zwiàzany z lampkà ostrzegawczà kontroluje centralny czujnik uk adu poduszek powietrznych, czujniki przednich poduszek powietrznych, czujniki bocznych poduszek powietrznych, czujniki bocznych poduszek powietrznych z kurtynami powietrznymi, czujniki kurtyn powietrznych, napinacze przednich pasów bezpieczeƒstwa, nape niacze poduszek powietrznych, lampk ostrzegawczà, przewody po àczeniowe i zasilanie elektryczne. (Szczegó owe informacje podane sà pod has em Lampki kontrolne i ostrzegawcze oraz sygnalizator akustyczny na stronie 131 w rozdziale 1 5).

92 SIEDZENIA, PASY BEZPIECZE STWA, KIEROWNICA I LUSTERKA 85 Uderzenie z ty u Uderzenie z przodu Przewrócenie na dach Boczne poduszki i kurtyny powietrzne mogà nie nape niç si w przypadku zderzenia bocznego pod pewnym kàtem lub mniej groênego uderzenia w bok samochodu poza kabinà pasa erskà, jak pokazano na rysunku. Boczne poduszki powietrzne oraz kurtyny powietrzne nie zadzia ajà w sytuacji zderzenia czo owego lub uderzenia w ty samochodu, przewrócenia na dach lub zderzenia bocznego przy niezbyt du ej pr dkoêci. Boczne poduszki i kurtyny powietrzne zostanà nape nione, gdy kabina samochodu otrzyma silne uderzenie z boku. Wszyscy jadàcy powinni mieç zawsze prawid owo zapi te pasy bezpieczeƒstwa.

93 86 SIEDZENIA, PASY BEZPIECZE STWA, KIEROWNICA I LUSTERKA Uk ad bocznych poduszek powietrznych z kurtynami powietrznymi kontrolowany jest przez centralny czujnik uk adu poduszek powietrznych. Sk ada si on z czujnika zabezpieczajàcego i czujnika poduszek powietrznych. W przypadku silnego zderzenia bocznego czujniki bocznych poduszek i kurtyn powietrznych wyzwalajà nape niacze bocznych poduszek powietrznych oraz nape niacze kurtyn powietrznych. Reakcja chemiczna w nape niaczach powoduje b yskawiczne nape nienie poduszek i kurtyn nietoksycznym gazem, które nast pnie amortyzujà przemieszczenie si jadàcych w kierunku poprzecznym. Poni ej wymienione zosta y g ówne elementy uk adu bocznych poduszek z kurtynami powietrznymi, których rozmieszczenie pokazuje rysunek. 1. Lampka ostrzegawcza poduszki powietrznej 2. Zespó kurtyny powietrznej (kurtyna powietrzna i nape niacz) 3. Zespó bocznej poduszki powietrznej (poduszka powietrzna i nape niacz) 4. Czujniki bocznych kurtyn powietrznych 5. Czujniki bocznych poduszek powietrznych i kurtyn powietrznych 6. Centralny czujnik uk adu poduszek powietrznych Odpaleniu poduszek powietrznych towarzyszy g oêny ha as i wydobywa si pewna iloêç dymu oraz nietoksycznego gazu. Sà one niegroêne dla zdrowia i nie sà objawem po aru, jednak mogà powodowaç podra nienia wra liwej skóry. Aby uniknàç ewentualnych drobnych podra nieƒ, wszelkie pozosta oêci na skórze nale y jak najszybciej zmyç. Nape nienie poduszek i kurtyn powietrznych trwa u amek sekundy, dlatego musi nast powaç ze znacznà si à. Zadaniem uk adu jest ograniczanie zakresu powa nych obra eƒ cia- a, mogà jednak wyst powaç drobne oparzenia, otarcia naskórka lub urazy. Przednie fotele, fragmenty przednich i tylnych s upków nadwozia oraz dach samochodu mogà pozostaç goràce przez kilkanaêcie minut, ale same poduszki i kurtyny powietrzne nie sà goràce. Poduszki i kurtyny powietrzne mogà zostaç nape nione tylko raz.

94 SIEDZENIA, PASY BEZPIECZE STWA, KIEROWNICA I LUSTERKA 87 OSTRZE ENIE Boczne poduszki i kurtyny powietrzne stanowià jedynie uzupe nienie podstawowego dzia ania ochronnego pasów bezpieczeƒstwa kierowcy i pasa era na przednim siedzeniu oraz pasa erów na skrajnych miejscach tylnego siedzenia. Dla zapewnienia maksymalnej ochrony kierowca i wszyscy pasa erowie samochodu powinni podczas jazdy mieç zapi te pasy bezpieczeƒstwa. Zapi cie pasów bezpieczeƒstwa ogranicza ryzyko utraty ycia, odniesienia powa nych obra eƒ lub wypadni cia z samochodu w razie wypadku. Wskazówki i zalecenia odnoênie pasów bezpieczeƒstwa podane sà pod has em Pasy bezpieczeƒstwa na stronie 59 w tym rozdziale. Nie nale y pozwalaç dziecku pochylaç g ow lub jakàkolwiek innà cz Êç cia a w kierunku przednich drzwi lub tych fragmentów fotela, przedniego i tylnego s upka nadwozia oraz bocznych kraw dzi dachu, gdzie nast puje rozwini cie bocznych poduszek i kurtyn powietrznych, nawet kiedy siedzi zabezpieczone w foteliku. Si a powsta a przy gwa townym nape nianiu bocznej poduszki powietrznej i kurtyny powietrznej mo e spowodowaç u dziecka powa ne, a nawet Êmiertelne obra enia. Wskazówki dotyczàce zamocowania fotelika dzieci cego podane sà pod has em Fotelik dzieci cy na stronie 93 w tym rozdziale. Nieprawid owo usadowione i/lub zabezpieczone niemowl ta i ma e dzieci mogà ponieêç Êmierç lub odnieêç powa ne obra enia w wyniku odpalenia poduszki powietrznej. Niemowl ta lub ma e dzieci, które nie mogà jeszcze u ywaç pasów bezpieczeƒstwa, powinny byç odpowiednio zabezpieczone na tylnym siedzeniu, w specjalnym foteliku dzieci cym. Firma Toyota stanowczo zaleca, aby niemowl ta i ma e dzieci by y zawsze umieszczane na tylnym siedzeniu samochodu i w aêciwie zabezpieczane. Tylne siedzenie jest dla niemowlàt i ma ych dzieci najbezpieczniejsze. Wskazówki dotyczàce zamocowania fotelika dzieci cego podane sà pod has em Fotelik dzieci cy na stronie 93 w tym rozdziale.

95 88 SIEDZENIA, PASY BEZPIECZE STWA, KIEROWNICA I LUSTERKA Podczas jazdy nie nale y opieraç si o przednie drzwi. Boczna poduszka powietrzna oraz kurtyna powietrzna nape niajà si ze znacznà si à i pr dkoêcià, mogàc spowodowaç powa ne, a nawet Êmiertelne obra enia. Szczególnà uwag nale y zachowaç, gdy w samochodzie przewo one sà dzieci. Nale y siedzieç prosto, wygodnie opierajàc si i równomiernie rozk adajàc obcià enie siedzenia. W samochodach wyposa onych w boczne poduszki powietrzne nie nale y nadmiernie obcià- aç zewn trznych kraw dzi przednich foteli, a tak e przedniego i tylnego s upka nadwozia oraz bocznej kraw dzi dachu, kryjàcych kurtyny powietrzne. Nie nale y zbli aç g owy do miejsca przewidzianego jako przestrzeƒ swobodna dla nape nianej bocznej poduszki powietrznej oraz kurtyny powietrznej. Poduszki te nape niajà si ze znacznà si à i pr dkoêcià, mogàc spowodowaç powa ne, a nawet Êmiertelne obra enia. Szczególnà uwag nale y zwróciç, gdy w samochodzie sà ma e dzieci.

96 SIEDZENIA, PASY BEZPIECZE STWA, KIEROWNICA I LUSTERKA 89 Nie nale y zezwalaç dziecku na kl kanie na przednim fotelu pasa era, twarzà do drzwi pasa era. Boczna poduszka powietrzna oraz kurtyna powietrzna nape niajà si ze znacznà si à i pr dko- Êcià, mogàc spowodowaç powa ne, a nawet Êmiertelne obra enia. Nie nale y mocowaç na drzwiach w ich pobli u uchwytów na kubki i podobnych przedmiotów. Przedmiot taki mo- e zostaç wyrzucony z du à si à przez nape niajàcà si bocznà poduszk powietrznà lub spowodowaç jej wadliwe zadzia anie, w obu wypadkach stwarzajàc ryzyko odniesienia powa nych lub nawet Êmiertelnych obra eƒ. Podobnie kierowca i siedzàcy obok pasa er nie powinni niczego trzymaç w d oniach ani na kolanach.

97 90 SIEDZENIA, PASY BEZPIECZE STWA, KIEROWNICA I LUSTERKA Nie nale y stosowaç akcesoriów na siedzenia zakrywajàcych miejsce nape niania si bocznych poduszek powietrznych. Mo e to spowodowaç wadliwe zadzia anie poduszki, co w konsekwencji grozi Êmiercià lub odniesieniem powa nych obra eƒ. Nie nale y mocowaç mikrofonu ani jakiegokolwiek innego urzàdzenia w pobli u miejsc rozwijania si kurtyn powietrznych, tzn. na przedniej i bocznych szybach, przednich i tylnych s upkach nadwozia, bocznych kraw dziach dachu oraz uchwytach asekuracyjnych. Nape niana kurtyna powietrzna mo e ze znacznà si à uderzyç w taki przedmiot lub tego typu przeszkoda mo e spowodowaç wadliwe zadzia anie kurtyny, co w obu wypadkach stwarza ryzyko odniesienia powa nych lub nawet Êmiertelnych obra eƒ. Na uchwytach do wieszania ubraƒ nie nale y wieszaç wieszaków, ci kich przedmiotów a tak e przedmiotów z ostrymi kraw dziami. W momencie odpalenia kurtyny powietrznej przedmioty te mogà byç wyrzucone z du à si- à albo kurtyna mo e nie zadzia aç w aêciwie. Ubrania nale y wieszaç bezpoêrednio na tych uchwytach. Nie wolno dokonywaç przeróbek ani demontowaç przednich foteli z bocznymi poduszkami powietrznymi. Dotyczy to równie ich obiç. Tego rodzaju dzia- ania mogà spowodowaç zablokowanie uk adu lub przypadkowe odpalenie bocznej poduszki powietrznej, co stwarza ryzyko odniesienia powa nych obra eƒ lub utraty ycia. Nie wolno demontowaç ani naprawiaç przednich s upków nadwozia oraz bocznej pod u nicy dachowej, kryjàcej kurtyny ochronne. Tego typu dzia ania mogà spowodowaç zablokowanie uk adu lub przypadkowe odpalenie kurtyn powietrznych, stwarzajàc ryzyko odniesienia powa nych obra eƒ lub utraty ycia. Nieprzestrzeganie powy szych zaleceƒ mo e prowadziç do powa nych zagro- eƒ. Ewentualny zamiar dokonania tego typu czynnoêci nale y skonsultowaç z Autoryzowanà Stacjà Obs ugi Toyoty lub z innym specjalistycznym warsztatem. UWAGA Ni ej wymienionych prac nie nale y przeprowadzaç bez konsultacji z Autoryzowanà Stacjà Obs ugi Toyoty lub z innym specjalistycznym warsztatem. Tego typu przeróbki mogà w pewnych przypadkach zak óciç prawid owe dzia anie bocznych poduszek oraz kurtyn powietrznych. Instalacja radiowych urzàdzeƒ nadawczoodbiorczych, odtwarzaczy kasetowych lub odtwarzaczy p yt kompaktowych. Przeróbki zawieszenia samochodu.

98 SIEDZENIA, PASY BEZPIECZE STWA, KIEROWNICA I LUSTERKA 91 Modyfikacje struktury bocznej kabiny samochodu. Naprawy konsoli oraz w bezpoêrednim jej pobli u. Uk ad bocznych poduszek i kurtyn powietrznych wyposa ony jest w lampk kontrolnà, informujàcà kierowc o ewentualnych usterkach. Wystàpienie jednego z ni ej opisanych objawów sygnalizuje awari poduszek lub kurtyn powietrznych. W takiej sytuacji nale y niezw ocznie oddaç samochód do sprawdzenia w Autoryzowanej Stacji Obs ugi Toyoty lub w innym specjalistycznym warsztacie. Lampka nie zapala si po obróceniu wy àcznika zap onu do pozycji ON lub po zapaleniu nie gaênie. Lampka Êwieci si lub b yska w czasie jazdy.

99 92 SIEDZENIA, PASY BEZPIECZE STWA, KIEROWNICA I LUSTERKA Nastàpi o zadrapanie, p kni cie lub inne uszkodzenie przednich lub tylnych s upków nadwozia lub pokrycia tapicerskiego bocznych kraw dzi dachu, kryjàcych kurtyny ochronne (miejsca zacieniowane na rysunku). UWAGA Nie od àczaç zacisków akumulatora bez uprzedniego skontaktowania si z Autoryzowanà Stacjà Obs ugi Toyoty lub z innym specjalistycznym warsztatem. W poni szych sytuacjach nale y jak najszybciej skontaktowaç si z Autoryzowanà Stacjà Obs ugi Toyoty lub z innym specjalistycznym warsztatem: Boczne poduszki oraz kurtyny powietrzne zosta y odpalone. Fragment drzwi samochodu (strefa zacieniowana na rysunku) uleg uszkodzeniu w wypadku drogowym, jednak nie nastàpi o odpalenie bocznych poduszek ani kurtyn powietrznych. Pokrycie tapicerskie foteli kryjàce boczne poduszki powietrzne (miejsca zacieniowane na rysunku) uleg o zadrapaniu, p kni ciu lub innemu uszkodzeniu.

100 SIEDZENIA, PASY BEZPIECZE STWA, KIEROWNICA I LUSTERKA 93 Fotelik dzieci cy Zalecenia dotyczàce stosowania fotelika dzieci cego Toyota stanowczo zaleca przewo enie ma- ych dzieci w dostosowanym dla nich foteliku. Je eli dziecko jest zbyt du e, by siedzieç w specjalnym foteliku, powinno siedzieç na tylnym siedzeniu i byç zabezpieczone pasami patrz Pasy bezpieczeƒstwa na stronie 59. OSTRZE ENIE Przewo one w samochodzie dziecko musi byç odpowiednio zabezpieczone przed skutkami wypadków drogowych lub gwa townego hamowania, za pomocà pasów bezpieczeƒstwa lub na odpowiednim foteliku w zale noêci od wieku i wzrostu. Trzymanie dziecka na r kach nie zastàpi fotelika dzieci cego. W razie wypadku dziecko mo e uderzyç w przednià szyb lub zostaç przygniecione przez trzymajàcego. Toyota stanowczo zaleca przewo enie ma ych dzieci w dostosowanym dla nich foteliku. Statystyki wypadków dowodzà, e gdy dzieci siedzà prawid owo zabezpieczone w foteliku umocowanym na tylnym siedzeniu, sà znacznie bezpieczniejsze ni na siedzeniu przednim. Fotelik dzieci cy mo e zostaç zamocowany na przednim siedzeniu w pozycji przodem do kierunku jazdy tylko w sytuacji wyjàtkowej, gdy jest to absolutnie konieczne. W takim przypadku siedzenie nale y odsunàç mo liwie najdalej do ty u, poniewa nape niajàca si poduszka powietrzna mo e spowodowaç powa ne obra enia u dziecka. W samochodzie wyposa onym w boczne poduszki powietrzne lub w boczne poduszki z kurtynami powietrznymi nie nale y pozwalaç dziecku opieraç si o przednie drzwi i wokó nich, nawet kiedy siedzi zabezpieczone w foteliku. Si a powsta a przy gwa townym nape nianiu bocznej poduszki powietrznej lub/i kurtyny powietrznej mo e spowodowaç powa ne obra enia u dziecka. Podczas monta u fotelika dzieci cego nale y przestrzegaç wszystkich zaleceƒ jego producenta, a na koniec nale y sprawdziç, czy jest on dobrze umocowany. Na przednim siedzeniu nie wolno mocowaç fotelika dzieci cego ustawionego ty em do kierunku jazdy, poniewa si a powsta a przy gwa townym nape nianiu poduszki powietrznej mo e spowodowaç powa ne obra enia u dziecka.

101 94 SIEDZENIA, PASY BEZPIECZE STWA, KIEROWNICA I LUSTERKA Fotelik dzieci cy Fotelik dzieci cy musi byç prawid owo uchwycony na siedzeniu samochodu cz - Êcià biodrowà trzypunktowego pasa bezpieczeƒstwa. Podczas monta u fotelika dzieci cego nale y przestrzegaç zaleceƒ jego producenta. Fotelik prawid owo spe nia swojà rol, gdy jest dostosowany do wzrostu i wieku dziecka, zgodnie ze wskazówkami producenta. Toyota zaleca stosowanie fotelików dzieci cych spe niajàcych norm mi dzynarodowà ECE Nr 44. Fotelik powinien byç zamontowany zgodnie z zaleceniami jego producenta. Poni ej zamieszczono ogólne wskazówki dotyczàce monta u. Dla wi kszego bezpieczeƒstwa, fotelik dzieci cy nale y instalowaç na tylnym siedzeniu. Statystyki wypadków dowodzà, e gdy dzieci siedzà prawid owo zabezpieczone w foteliku umocowanym na tylnym siedzeniu, sà znacznie bezpieczniejsze ni na siedzeniu przednim. W samochodzie wyposa onym w boczne poduszki powietrzne lub w boczne poduszki z kurtynami powietrznymi nie nale y pozwalaç dziecku opieraç si o przednie drzwi i wokó nich, nawet kiedy siedzi zabezpieczone w foteliku. Si a powsta a przy gwa townym nape nianiu bocznej poduszki lub/i kurtyny powietrznej mo e spowodowaç powa ne obra enia u dziecka. Po zamocowaniu fotelika dzieci cego nale y sprawdziç, czy jest dobrze zablokowany, post pujàc wed ug wskazówek producenta. W razie wypadku lub gwa townego hamowania, niedok adnie umocowany fotelik zwi ksza ryzyko odniesienia obra eƒ przez dziecko. Nie u ywany fotelik dzieci cy powinien byç zabezpieczony pasem bezpieczeƒstwa lub znajdowaç si poza przedzia em pasa erskim. Pozwoli to uniknàç dodatkowego zagro enia dla jadàcych samochodem przy nag ym hamowaniu lub w razie zderzenia. OSTRZE ENIE Na przednim siedzeniu nie wolno mocowaç fotelika dzieci cego ustawionego ty em do kierunku jazdy, poniewa si a powsta a przy gwa townym nape nianiu poduszki powietrznej mo e spowodowaç powa ne obra enia u dziecka. Fotelik dzieci cy mo e zostaç zamocowany na przednim siedzeniu w pozycji przodem do kierunku jazdy tylko w sytuacji wyjàtkowej, gdy jest to absolutnie konieczne. W takim przypadku siedzenie nale y odsunàç mo liwie najdalej do ty u, poniewa nape niajàca si poduszka powietrzna mo e spowodowaç powa ne obra enia u dziecka.

102 SIEDZENIA, PASY BEZPIECZE STWA, KIEROWNICA I LUSTERKA 95 Rodzaje fotelików dzieci cych Rodzaje 3-punktowych pasów bezpieczeƒstwa Sà dwa rodzaje 3-punktowych pasów bezpieczeƒstwa. Przed zainstalowaniem fotelika dzieci cego nale y sprawdziç typ pasa. Bezw adnoêciowy pas bezpieczeƒstwa z blokadà wysuwu pas ten blokuje si przy gwa townym wyciàgni ciu. Posiada on równie dodatkowà funkcj blokady wysuwu, uruchamianà po pe nym wyciàgni ciu pasa. Gdy cz Êç ramieniowa pasa zostanie ca kowicie wyciàgni ta, a nast pnie umo liwione zostanie jej zwini cie (nawet powolne), mechanizm zwijajàcy blokuje si i nie pozwala na ponowny wysuw pasa. Przy instalowaniu fotelika dzieci cego nale y wyciàgnàç go ca kowicie, uruchamiajàc funkcj blokady wysuwu. Tego typu pasy bezpieczeƒstwa montowane sà na tylnych siedzeniach. Zwyk y bezw adnoêciowy pas bezpieczeƒstwa pas ten równie blokuje si przy gwa townym wyciàgni ciu. Nie posiada jednak dodatkowej funkcji blokady wysuwu po pe nym wyciàgni ciu pasa. Przy mocowaniu fotelika dzieci cego takim pasem konieczny jest zacisk blokujàcy. Je eli fotelik nie posiada zacisku blokujàcego, mo na go nabyç w Autoryzowanej Stacji Obs ugi Toyoty lub w innym specjalistycznym warsztacie. Zacisk blokujàcy do fotelika dzieci cego (Nr cz Êci: ) Zgodnie z normà europejskà ECE Nr 44, foteliki dzieci ce klasyfikowane sà wed ug pi ciu nast pujàcych grup: Grupa 0: do 10 kg (0 9 miesi cy) Grupa 0+: do 13 kg (0 2 lata) Grupa I: 9 18 kg (9 miesi cy 4 lata) Grupa II: kg (4 7 lat) Grupa III: kg (6 12 lat) W niniejszej instrukcji omówione zosta y nast pujàce 3 rodzaje fotelików dzieci cych mocowanych pasami bezpieczeƒstwa: (A) Fotelik dla niemowlàt... równowa ny grupom 0 i 0+ wed ug normy ECE Nr 44 (B) Fotelik dla ma ych dzieci... równowa ny grupom 0+, I i II wed ug normy ECE Nr 44 (C) Fotelik dla wi kszych dzieci... równowa ny grupie III wed ug normy ECE Nr 44 Przy zakupie nale y poprosiç o dobór fotelika dostosowanego do rozmiarów dziecka i do tego samochodu. Na podstawie przedstawionej dalej tabeli mo na dobraç fotelik dzieci cy odpowiedni do zamocowania na danym miejscu w samochodzie. Mo na równie stosowaç foteliki dzieci ce ISOFIX dopuszczone do tego samochodu. Szczegó owe informacje podane sà pod has em Instalacja fotelika dzieci cego z systemem mocowania ISOFIX na stronie 111. Fotelik dzieci cy nale y zamocowaç wed ug wskazówek producenta.

103 96 SIEDZENIA, PASY BEZPIECZE STWA, KIEROWNICA I LUSTERKA (A) Fotelik dla niemowlàt (B) Fotelik dla ma ych dzieci (C) Fotelik dla wi kszych dzieci

104 SIEDZENIA, PASY BEZPIECZE STWA, KIEROWNICA I LUSTERKA 97 Dostosowanie ró nych rodzajów fotelików dzieci cych do zamocowania na ró nych miejscach w samochodzie (sedan) Poni sza tabela informuje o mo liwoêciach zamocowania fotelików dzieci cych na poszczególnych siedzeniach w samochodzie. Miejsce w samochodzie Siedzenie przednie Siedzenie tylne Grupa wielkoêciowa Siedzenie pasa era Skrajne Ârodkowe 0 Do 10 kg X L1 U (0 9 miesi cy) Nie wolno mocowaç 0+ Do 13 kg X L1 U (0 2 lata) Nie wolno mocowaç Ty em do kierunku jazdy I X 9 do 18 kg Nie wolno mocowaç L2 U (9 miesi cy 4 lata) Przodem do kierunku jazdy UF II, III kg UF L3 U (4 12 lat) ObjaÊnienia stosowanych symboli literowych: U: Odpowiednie dla uniwersalnej kategorii fotelików dzieci cych dopuszczonych do stosowania w danej grupie wielkoêciowej UF: Odpowiednie dla uniwersalnej kategorii fotelików dzieci cych przeznaczonych do mocowania przodem do kierunku jazdy i dopuszczonych do stosowania w danej grupie wielkoêciowej L1: Odpowiednie dla fotelików TOYOTA BABYSAFE (0 do 13 kg) dopuszczonych do stosowania w danej grupie wielkoêciowej L2: Odpowiednie dla oryginalnych fotelików Toyoty TOYOTA DUO (z ISOFIX, 9 do 18 kg) dopuszczonych do stosowania w danej grupie wielkoêciowej L3: Odpowiednie dla oryginalnych fotelików dzieci cych Toyota TOYOTA KID (15 do 36 kg) dopuszczonych do stosowania w danej grupie wielkoêciowej X: Miejsce nieodpowiednie dla dzieci w danej grupie wielkoêciowej

105 98 SIEDZENIA, PASY BEZPIECZE STWA, KIEROWNICA I LUSTERKA Foteliki dzieci ce nie wymienione w powy szej tabeli mogà byç u yte, ale wskazówki co do ich przeznaczenia dostarczone przez producenta powinny byç starannie sprawdzone. OSTRZE ENIE U ycie fotelika dzieci cego nieodpowiedniego dla tego samochodu mo e w nie wystarczajàcym zakresie zapewniç ochron, co grozi Êmiercià bàdê powa nymi obra eniami. UWAGA: W przypadku mocowania fotelika dzieci cego przodem do kierunku jazdy na przednim siedzeniu pasa era, nale y siedzenie to odsunàç ca kowicie do ty u (patrz ILUSTRACJA 1 obok). ILUSTRACJA 1 Odsunàç siedzenie ca kowicie do ty u. Pozycja pionowa Przed zamocowaniem fotelika dzieci cego nale y ustawiç i zablokowaç oparcie siedzenia samochodu w pozycji pionowej (patrz ILUSTRACJA 2 obok). Dalsze informacje podane sà pod has em Mocowanie bezw adnoêciowym pasem bezpieczeƒstwa z dodatkowà blokadà wysuwu na stronie 101 oraz Mocowanie zwyk ym bezw adnoêciowym pasem bezpieczeƒstwa na stronie 109 w tym rozdziale. ILUSTRACJA 2 Zablokowaç oparcie w pozycji pionowej.

106 SIEDZENIA, PASY BEZPIECZE STWA, KIEROWNICA I LUSTERKA 99 Dostosowanie ró nych rodzajów fotelików dzieci cych do zamocowania na ró nych miejscach w samochodzie (hatchback i kombi) Poni sza tabela informuje o mo liwoêciach zamocowania fotelików dzieci cych na poszczególnych siedzeniach w samochodzie. Miejsce w samochodzie Siedzenie przednie Siedzenie tylne Grupa wielkoêciowa Siedzenie pasa era Skrajne Ârodkowe 0 Do 10 kg X U L1 (0 9 miesi cy) Nie wolno mocowaç 0+ Do 13 kg X U L1 (0 2 lata) Nie wolno mocowaç Ty em do kierunku jazdy I X 9 do 18 kg Nie wolno mocowaç U, L2 UF (9 miesi cy 4 lata) Przodem do kierunku jazdy UF II, III kg UF U UF (4 12 lat) ObjaÊnienia stosowanych symboli literowych: U: Odpowiednie dla uniwersalnej kategorii fotelików dzieci cych dopuszczonych do stosowania w danej grupie wielkoêciowej UF: Odpowiednie dla uniwersalnej kategorii fotelików dzieci cych przeznaczonych do mocowania przodem do kierunku jazdy i dopuszczonych do stosowania w danej grupie wielkoêciowej L1: Odpowiednie dla fotelików TOYOTA BABYSAFE (0 do 13 kg) dopuszczonych do stosowania w danej grupie wielkoêciowej L2: Odpowiednie dla oryginalnych fotelików Toyoty TOYOTA DUO (z ISOFIX, 9 do 18 kg) dopuszczonych do stosowania w danej grupie wielkoêciowej X: Miejsce nieodpowiednie dla dzieci w danej grupie wielkoêciowej Foteliki dzieci ce nie wymienione w powy szej tabeli mogà byç u yte, ale wskazówki co do ich przeznaczenia dostarczone przez producenta powinny byç starannie sprawdzone. OSTRZE ENIE U ycie fotelika dzieci cego nieodpowiedniego dla tego samochodu mo e w nie wystarczajàcym zakresie zapewniç ochron, co grozi Êmiercià bàdê powa nymi obra eniami.

107 100 SIEDZENIA, PASY BEZPIECZE STWA, KIEROWNICA I LUSTERKA UWAGA: W przypadku mocowania fotelika dzieci cego przodem do kierunku jazdy na przednim siedzeniu pasa era, nale y siedzenie to odsunàç ca kowicie do ty u (patrz ILUSTRACJA 1 obok). Przed zamocowaniem fotelika dzieci cego nale y ustawiç i zablokowaç oparcie siedzenia samochodu w pozycji pionowej (patrz ILUSTRACJA 2 obok). Dalsze informacje podane sà pod has em Mocowanie bezw adnoêciowym pasem bezpieczeƒstwa z dodatkowà blokadà wysuwu na stronie 101 oraz Mocowanie zwyk ym bezw adnoêciowym pasem bezpieczeƒstwa na stronie 109 w tym rozdziale. ILUSTRACJA 1 Odsunàç siedzenie ca kowicie do ty u. Pozycja pionowa ILUSTRACJA 2 Zablokowaç oparcie w pozycji pionowej.

108 SIEDZENIA, PASY BEZPIECZE STWA, KIEROWNICA I LUSTERKA 101 Mocowanie bezw adnoêciowym pasem bezpieczeƒstwa z dodatkowà blokadà wysuwu (A) INSTALACJA FOTELIKA DLA NIEMOW- LÑT Fotelik przeznaczony dla niemowlàt mocowany jest jedynie ty em do kierunku jazdy. OSTRZE ENIE Nie wolno mocowaç fotelika dzieci cego na tylnym siedzeniu w po o eniu ty em do kierunku jazdy, gdy uniemo liwia to zablokowanie w odpowiedniej pozycji przedniego fotela. W razie gwa townego hamowania lub zderzenia stanowi to dodatkowe zagro enie dla dziecka i pasa- era na przednim siedzeniu. Nie nale y mocowaç fotelika za miejscem kierowcy, je eli uniemo liwia to przyj cie w aêciwej pozycji za kierownicà.

109 102 SIEDZENIA, PASY BEZPIECZE STWA, KIEROWNICA I LUSTERKA 1. Post pujàc zgodnie ze wskazówkami producenta prze o yç cz Êç ramieniowà i biodrowà pasa wokó fotelika lub przez odpowiednie otwory w foteliku i wsunàç sprzàczk pasa w zaczep, uwa ajàc by pas nie zosta skr cony. Cz Êç biodrowa pasa bezpieczeƒstwa powinna byç ciasno opi ta. OSTRZE ENIE Na przemian nacisnàç i pociàgnàç fotelik, sprawdzajàc pewnoêç jego mocowania. Przestrzegaç wszystkich instrukcji producenta. OSTRZE ENIE Po zapi ciu pasa nale y sprawdziç, czy sprzàczka jest zablokowana w zaczepie i pas nie jest skr cony. W otwór zaczepu pasa nie wolno wk adaç monet, spinek ani innych przedmiotów, które mogà uniemo liwiç prawid owe zatrzaêni cie sprzàczki. W przypadku nieprawid owego funkcjonowania pasa bezpieczeƒstwa nie stanowi on odpowiedniego zabezpieczenia dla dziecka. W takiej sytuacji nale y niezw ocznie skontaktowaç si z Autoryzowanà Stacjà Obs ugi Toyoty lub z innym specjalistycznym warsztatem. Do chwili naprawienia pasa nie nale y korzystaç z tego siedzenia.

110 SIEDZENIA, PASY BEZPIECZE STWA, KIEROWNICA I LUSTERKA W celu wymontowania fotelika nale y nacisnàç przycisk zwalniajàcy sprzàczk pasa bezpieczeƒstwa i pozwoliç na jego ca kowite zwini cie si. W ten sposób zostanie przywrócona mo liwoêç swobodnego wysuwu pasa i b dzie on móg s u yç dla osoby doros ej lub starszego dziecka. (B) INSTALACJA FOTELIKA DLA MA YCH DZIECI W zale noêci od wieku i rozmiarów dziecka, fotelik mo e byç ustawiony przodem lub ty- em do kierunku jazdy. Podczas instalacji nale y stosowaç si do zaleceƒ producenta odnoênie wieku i rozmiarów dziecka a tak e kierunku ustawienia fotelika.

111 104 SIEDZENIA, PASY BEZPIECZE STWA, KIEROWNICA I LUSTERKA OSTRZE ENIE Nie wolno mocowaç fotelika dzieci cego na tylnym siedzeniu w po o eniu ty em do kierunku jazdy, gdy uniemo liwia to zablokowanie w odpowiedniej pozycji przedniego fotela. W razie gwa townego hamowania lub zderzenia stanowi to dodatkowe zagro enie dla dziecka i pasa- era na przednim siedzeniu. Nie nale y mocowaç fotelika za miejscem kierowcy, je eli uniemo liwia to przyj cie w aêciwej pozycji za kierownicà. 1. Post pujàc zgodnie ze wskazówkami producenta prze o yç cz Êç ramieniowà i biodrowà pasa wokó fotelika lub przez odpowiednie otwory w foteliku i wsunàç sprzàczk pasa w zaczep, uwa ajàc by pas nie zosta skr cony. Cz Êç biodrowa pasa bezpieczeƒstwa powinna byç ciasno opi ta. OSTRZE ENIE Po zapi ciu pasa nale y sprawdziç, czy sprzàczka jest zablokowana w zaczepie i pas nie jest skr cony. W otwór zaczepu pasa nie wolno wk adaç monet, spinek ani innych przedmiotów, które mogà uniemo liwiç prawid owe zatrzaêni cie sprzàczki. W przypadku nieprawid owego funkcjonowania pasa bezpieczeƒstwa nie stanowi on odpowiedniego zabezpieczenia dla dziecka. W takiej sytuacji nale y niezw ocznie skontaktowaç si z Autoryzowanà Stacjà Obs ugi Toyoty lub z innym specjalistycznym warsztatem. Do chwili naprawienia pasa nie nale y korzystaç z tego siedzenia.

112 SIEDZENIA, PASY BEZPIECZE STWA, KIEROWNICA I LUSTERKA Ca kowicie wyciàgnàç cz Êç ramieniowà pasa, uruchamiajàc blokad wysuwu. Po nawet powolnym zwini ciu pasa jego wysuw pozostaje zablokowany. 3. Mocno dociskajàc fotelik do siedziska i oparcia, pozwoliç na maksymalne zwini cie si cz Êci ramieniowej pasa, aby fotelik zosta pewnie unieruchomiony. Przed umo liwieniem zwini cia pasa nale y jeszcze raz upewniç si, czy jego wysuw zosta zablokowany.

113 106 SIEDZENIA, PASY BEZPIECZE STWA, KIEROWNICA I LUSTERKA OSTRZE ENIE Na przemian nacisnàç i pociàgnàç fotelik, sprawdzajàc pewnoêç jego mocowania. Podczas instalacji nale y stosowaç si do wszystkich zaleceƒ producenta fotelika. 4. W celu wymontowania fotelika nale y nacisnàç przycisk zwalniajàcy sprzàczk pasa bezpieczeƒstwa i pozwoliç na jego ca kowite zwini cie si. W ten sposób zostanie przywrócona mo liwoêç swobodnego wysuwu pasa i b dzie on móg s u yç dla osoby doros ej lub starszego dziecka.

114 SIEDZENIA, PASY BEZPIECZE STWA, KIEROWNICA I LUSTERKA 107 (C) INSTALACJA FOTELIKA DLA STAR- SZYCH DZIECI Fotelik dla starszych dzieci mocowany jest przodem do kierunku jazdy. 1. Posadziç dziecko na foteliku. Zgodnie ze wskazówkami producenta prze o yç cz Êç ramieniowà i biodrowà pasa przez lub wokó fotelika i dziecka, a nast pnie wsunàç sprzàczk pasa w zaczep, uwa ajàc by pas nie zosta skr cony. Nale y upewniç si, czy cz Êç ramieniowa pasa przebiega prawid owo przez bark dziecka a cz Êç biodrowa jest u o ona nisko na biodrach. Szczegó owe informacje podane sà pod has em Pasy bezpieczeƒstwa na stronie 59. OSTRZE ENIE Cz Êç ramieniowa pasa bezpieczeƒstwa powinna przylegaç do barku dziecka. Pas nie mo e dotykaç szyi dziecka i nie mo e zsuwaç si po jego ramieniu. W przeciwnym razie jego dzia anie ochronne zostaje zmniejszone i w razie wypadku zwi ksza si ryzyko odniesienia obra eƒ. Wysokie umieszczenie cz Êci biodrowej pasa oraz luêne jego u o enie mo e w momencie zderzenia spowodowaç wysuni cie si spod pasa, co zwi ksza ryzyko odniesienia obra eƒ. Cz Êç biodrowa pasa powinna przebiegaç mo liwie najni ej. Ze wzgl dów bezpieczeƒstwa nie nale- y przek adaç cz Êci ramieniowej pasa pod pachà dziecka.

115 108 SIEDZENIA, PASY BEZPIECZE STWA, KIEROWNICA I LUSTERKA Po zapi ciu pasa nale y sprawdziç, czy sprzàczka jest zablokowana w zaczepie i pas nie jest skr cony. W otwór zaczepu pasa nie wolno wk adaç monet, spinek ani innych przedmiotów, które mogà uniemo liwiç prawid owe zatrzaêni cie sprzàczki. W przypadku nieprawid owego funkcjonowania pasa bezpieczeƒstwa nie stanowi on odpowiedniego zabezpieczenia dla dziecka. W takiej sytuacji nale y niezw ocznie skontaktowaç si z Autoryzowanà Stacjà Obs ugi Toyoty lub z innym specjalistycznym warsztatem. Do chwili naprawienia pasa nie nale y korzystaç z tego siedzenia. 2. W celu wymontowania fotelika nale y nacisnàç przycisk zwalniajàcy sprzàczk pasa bezpieczeƒstwa i pozwoliç na jego zwini cie si.

116 SIEDZENIA, PASY BEZPIECZE STWA, KIEROWNICA I LUSTERKA 109 Mocowanie zwyk ym bezw adnoêciowym pasem bezpieczeƒstwa Przy instalacji fotelika dzieci cego nale y post powaç wed ug wskazówek jego producenta. W zale noêci od rodzaju fotelika, do prawid owego umocowania mo e byç potrzebny zacisk blokujàcy. Je eli zacisk blokujàcy nie jest w komplecie z fotelikiem, mo na go nabyç w Autoryzowanej Stacji Obs ugi Toyoty lub w innym specjalistycznym warsztacie. (Patrz Fotelik dzieci cy na stronie 94). OSTRZE ENIE Szczególne niebezpieczeƒstwo! Na przednim siedzeniu nie wolno mocowaç fotelika dzieci cego ustawionego przodem w kierunku ty u pojazdu, poniewa si a powsta a przy gwa townym nape nianiu poduszki powietrznej mo e spowodowaç powa ne obra enia u dziecka. Samochody wyposa one w poduszk powietrznà pasa era majà pokazanà na rysunku powy ej specjalnà nalepk na desce rozdzielczej po stronie pasa era, przypominajàcà by pod adnym pozorem nie mocowaç na przednim siedzeniu fotelika dzieci cego ustawionego ty em do kierunku jazdy.

117 110 SIEDZENIA, PASY BEZPIECZE STWA, KIEROWNICA I LUSTERKA Odsunàç siedzenie ca kowicie do ty u Na przednim siedzeniu mo na mocowaç fotelik dzieci cy przodem do kierunku jazdy jedynie w przypadkach bezwzgl dnie koniecznych. Nale y wtedy siedzenie odsunàç mo liwie najdalej do ty u, poniewa nape niajàca si poduszka powietrzna mo e spowodowaç powa ne obra enia u dziecka. W samochodzie wyposa onym w boczne poduszki powietrzne lub poduszki z kurtynami powietrznymi nie nale y pozwalaç dziecku opieraç si o przednie drzwi i wokó nich, nawet kiedy siedzi zabezpieczone w foteliku. Si a powsta a przy gwa townym nape nianiu bocznej poduszki lub/i kurtyny powietrznej mo e spowodowaç powa ne obra enia u dziecka. Po zapi ciu pasa nale y sprawdziç, czy sprzàczka jest zablokowana w zaczepie i pas nie jest skr cony. W otwór zaczepu pasa nie wolno wk adaç monet, spinek ani innych przedmiotów, które mogà uniemo liwiç prawid owe zatrzaêni cie sprzàczki. W przypadku nieprawid owego funkcjonowania pasa bezpieczeƒstwa nie stanowi on odpowiedniego zabezpieczenia dla dziecka. W takiej sytuacji nale y niezw ocznie skontaktowaç si z Autoryzowanà Stacjà Obs ugi Toyoty lub z innym specjalistycznym warsztatem. Do chwili naprawienia pasa nie nale y korzystaç z tego siedzenia. Na przemian nacisnàç i pociàgnàç fotelik, sprawdzajàc pewnoêç jego mocowania. Podczas instalacji nale y stosowaç si do wszystkich zaleceƒ producenta fotelika.

118 SIEDZENIA, PASY BEZPIECZE STWA, KIEROWNICA I LUSTERKA 111 Instalacja fotelika dzieci cego z systemem mocowania ISOFIX (Fotelik dzieci cy ISOFIX) Na tylnym siedzeniu samochodu zamontowane sà uchwyty do zamocowania fotelika dzieci cego wed ug standardu ISO. Uchwyty ukryte sà w szczelinach pomi dzy poduszkà siedzenia a jego oparciem, na obu skrajnych miejscach tylnego siedzenia. Do uchwytów mo na zamocowaç foteliki dzieci ce przystosowane do standardu ISO. W tym przypadku nie jest konieczne mocowanie fotelika za pomocà pasa bezpieczeƒstwa. UWAGA Informacji o tym, czy dany fotelik jest dopuszczony do zamocowania w tym samochodzie, mo na zasi gnàç u jego producenta. MONTA FOTELIKA DZIECI CEGO 1. Lekko rozchyliç szczelin pomi dzy poduszkà a oparciem siedzenia, by ustaliç po o enie uchwytu mocujàcego poni ej wszywki w oparciu. 2. Zaczepiç gniazda zaczepowe do uchwytów. Szczegó owe wskazówki dotyczàce mocowania fotelika podane sà w jego instrukcji obs ugi.

119 112 SIEDZENIA, PASY BEZPIECZE STWA, KIEROWNICA I LUSTERKA Kierownica o regulowanej wysokoêci Ârodkowe po o enie UWAGA: W przypadku u ycia oryginalnego fotelika dzieci cego Toyoty TOYOTA DOU z systemem ISOFIX przedni fotel nale y przesunàç do przodu ze Êrodkowego po o enia a oparcie ustawiç w pozycji pionowej. OSTRZE ENIE Wykorzystujàc uchwyty do zamocowania fotelika dzieci cego nale y zwróciç uwag, aby w ich pobli u nie znajdowa- y si obiekty o nieregularnym kszta cie i nie zosta y przyci te pasy bezpieczeƒstwa. Na przemian nacisnàç i pociàgnàç fotelik, sprawdzajàc pewnoêç jego mocowania. Podczas instalacji nale y stosowaç si do wszystkich zaleceƒ producenta fotelika. W celu zmiany kàta po o enia kolumny kierowniczej nale y pociàgnàç w dó dêwigni zwalniajàcà blokad, przechyliç kierownic do àdanego po o enia i ustawiç dêwigni w pierwotnej pozycji. OSTRZE ENIE Nie wolno regulowaç po o enia kierownicy w trakcie jazdy. Mo e to doprowadziç do utraty przez kierowc panowania nad pojazdem i wypadku drogowego ze skutkiem Êmiertelnym. Po zakoƒczeniu regulacji po o enia kierownicy nale y nacisnàç jà w gór i w dó sprawdzajàc, czy jest dobrze zablokowana. Nie nale y mocowaç fotelika dzieci cego na tylnym siedzeniu, je eli uniemo liwia on zablokowanie w odpowiedniej pozycji przedniego fotela. W razie gwa townego hamowania lub zderzenia mo- e to byç przyczynà powa nych obra eƒ u dziecka i pasa era siedzàcego na przednim fotelu.

120 SIEDZENIA, PASY BEZPIECZE STWA, KIEROWNICA I LUSTERKA 113 Zewn trzne lusterka wsteczne Dêwignia regulacji ustawienia lusterka bocznego Lusterka boczne powinny byç tak ustawione, aby widoczne w nich by y skraje nadwozia. Lusterko boczne po stronie kierowcy jest szerokokàtne, z dwiema krzywiznami rozgraniczonymi pionowà linià. Odleg oêci od obiektów sà ró nie widziane w wewn trznej i zewn trznej cz Êci lusterka. Obiekty widziane w zewn trznej cz Êci wydajà si byç bardziej oddalone ni widziane w cz Êci wewn trznej. Ustawienie lusterka dokonywane jest przez poruszanie dêwignià regulacyjnà. UWAGA W przypadku unieruchomienia lusterka na skutek oblodzenia, nie wolno poruszaç dêwignià ani zeskrobywaç lodu. Nale y u yç Êrodka rozmra ajàcego. W niektórych modelach po w àczeniu ogrzewania tylnej szyby nast puje równie szybkie rozgrzanie i oczyszczenie zewn trznych lusterek (patrz Ogrzewanie tylnej szyby i zewn trznych lusterek wstecznych na stronie 126 w rozdziale 1 4). OSTRZE ENIE Nie nale y regulowaç lusterek bocznych, gdy samochód jest w ruchu. Mo- e to doprowadziç do utraty panowania nad pojazdem i wypadku drogowego. Nie nale y dotykaç lusterek, gdy w àczone jest ich ogrzewanie, poniewa osiàgajà one wysokà temperatur.

121 114 SIEDZENIA, PASY BEZPIECZE STWA, KIEROWNICA I LUSTERKA Elektryczna regulacja ustawienia lusterek Sk adanie zewn trznych lusterek wstecznych Regulacji ustawienia lusterek dokonuje si za pomocà prze àczników elektrycznych. 1. Prze àcznik g ówny s u y do wyboru, które lusterko b dzie regulowane. L lewe lusterko, R prawe lusterko. 2. Przycisk sterujàcy s u y do przestawiania lusterka Nacisnàç w àdanym kierunku przemieszczania lusterka. Je eli silnik nie pracuje, wy àcznik zap onu musi byç ustawiony w po o eniu ACC lub ON. W celu z o enia lusterka nale y nacisnàç jego obudow w kierunku ty u samochodu. Lusterka mo na z o yç np. przy parkowaniu w ciasnym miejscu. OSTRZE ENIE Nie wolno jechaç ze z o onymi lusterkami bocznymi. Oba lusterka nale y wyprostowaç i odpowiednio ustawiç przed rozpocz ciem jazdy. UWAGA W przypadku unieruchomienia lusterka na skutek oblodzenia, nie wolno poruszaç dêwignià ani zeskrobywaç lodu. Nale y u yç Êrodka rozmra ajàcego.

122 SIEDZENIA, PASY BEZPIECZE STWA, KIEROWNICA I LUSTERKA 115 PrzeciwoÊlepieniowe wewn trzne lusterko wsteczne Lusterko osobiste Lusterko nale y ustawiç w ten sposób, aby widaç w nim by o sytuacj z ty u samochodu. Podczas jazdy nocà, w celu ograniczenia efektu oêlepiania Êwiat ami pojazdu jadàcego z ty u, mo na przestawiç dêwigni umieszczonà na dolnej kraw dzi lusterka. W celu skorzystania z lusterka osobistego nale y odchyliç w dó os on przeciws onecznà i otworzyç pokryw lusterka. Jazda w dzieƒ dêwignia w po o eniu 1 W tym po o eniu odbicie w lusterku jest ca kowicie wyraêne. Jazda nocà dêwignia w po o eniu 2 Nale y pami taç, e ograniczenie oêlepiania wià e si z cz Êciowà utratà wyrazistoêci odbicia. OSTRZE ENIE Nie nale y regulowaç lusterka podczas jazdy. Mo e to doprowadziç do utraty panowania nad pojazdem i wypadku drogowego.

123 116 SIEDZENIA, PASY BEZPIECZE STWA, KIEROWNICA I LUSTERKA

124 ÂWIAT A, WYCIERACZKI I OGRZEWANIE TYLNEJ SZYBY 117 Rozdzia 1 4 OBS UGA URZÑDZE I MECHANIZMÓW Âwiat a, wycieraczki i ogrzewanie tylnej szyby Âwiat a g ówne i kierunkowskazy Poziomowanie reflektorów Âwiat a awaryjne Przednie i tylne Êwiat a przeciwmgielne Tylne Êwiat o przeciwmgielne OÊwietlenie kabiny OÊwietlenie osobiste OÊwietlenie przestrzeni baga owej Wycieraczki i spryskiwacze szyby przedniej Wycieraczka i spryskiwacz szyby tylnej Zmywacze reflektorów Ogrzewanie szyby tylnej i zewn trznych lusterek wstecznych

125 118 ÂWIAT A, WYCIERACZKI I OGRZEWANIE TYLNEJ SZYBY Âwiat a g ówne i kierunkowskazy ÂWIAT A G ÓWNE Obracajàc ga k na koƒcu dêwigni w àcza si nast pujàce Êwiat a: Po o enie 1 Postojowe przednie i tylne, oêwietlenie tablicy rejestracyjnej i podêwietlenie tablicy przyrzàdów. Zapalenie si zielonej lampki sygnalizacyjnej na tablicy przyrzàdów, informuje kierowc o w àczeniu Êwiate postojowych. Po o enie 2 Wszystkie wymienione wy ej oraz Êwiat a mijania. W niektórych wersjach wszystkie wymienione Êwiat a w àczajà si samoczynnie po uruchomieniu silnika, mimo ustawienia ga ki w po o- eniu OFF. Prze àczanie Êwiat a drogowe/mijania Âwiat a drogowe w àcza si przy w àczonych Êwiat ach mijania przez odepchni cie od siebie dêwigni prze àcznika (po o enie 1). Âwiat a mijania w àcza si pociàgajàc dêwigni z powrotem (po o enie 2). W àczenie Êwiate drogowych sygnalizowane jest zapaleniem si lampki kontrolnej (niebieskiej) na tablicy przyrzàdów. B yskanie Êwiat ami drogowymi (po o enie 3) Pociàgnàç dêwigni do oporu do siebie. Po zwolnieniu dêwigni Êwiat a drogowe zostajà wy àczone. Âwiat ami drogowymi mo na b yskaç równie przy wy àczonych Êwiat ach g ównych (ga ka na koƒcu dêwigni w po o eniu OFF ). Przed w àczeniem Êwiate mijania nale y je wypoziomowaç (patrz Poziomowanie reflektorów na stronie 119). Sygnalizator akustyczny Przy w àczonych Êwiat ach g ównych i wyj tym kluczyku z zap onu, otwarcie drzwi kierowcy spowoduje w àczenie brz czyka ostrzegawczego, przypominajàcego o wy àczeniu Êwiate. UWAGA Gdy silnik nie pracuje, nie nale y pozostawiaç na zbyt d ugi okres w àczonych Êwiate, gdy doprowadzi to do roz adowania akumulatora.

126 ÂWIAT A, WYCIERACZKI I OGRZEWANIE TYLNEJ SZYBY 119 Poziomowanie reflektorów KIERUNKOWSKAZY Kierunkowskazy w àcza si przesuwajàc dêwigni prze àcznika Êwiate i kierunkowskazów w gór lub w dó, do po o enia 1. Kluczyk w wy àczniku zap onu musi byç ustawiony w po o eniu ON. Po wykonaniu skr tu, dêwignia automatycznie powraca do po o enia wyjêciowego, jednak przy niewielkim skr cie, np. przy zmianie pasa ruchu, trzeba jà przesunàç r kà. Zmian pasa ruchu mo na sygnalizowaç przez lekkie wychylenie dêwigni w gór lub w dó, do wyczucia lekkiego oporu (po o enie 2), i przytrzymanie jej. Poziomowania reflektorów dokonuje si poprzez obrót prze àcznika. Poni ej podane sà przyk ady ustawienia prze- àcznika w zale noêci od obcià enia pojazdu. Dla warunków obcià enia innych ni wymienione nale y dobraç takie po o enie prze àcznika, aby wysokoêç wiàzki Êwiate mijania by a taka sama, jak w przypadku, gdy jedynie kierowca siedzi w samochodzie. Im wy szy numer po o- enia prze àcznika, tym ni ej skierowana jest wiàzka Êwiate mijania. Âwiat a mijania powinny byç zawsze odpowiednio wypoziomowane, aby nie powodowaç oêlepienia innych u ytkowników drogi. Szybsze ni zwykle b yskanie zielonej lampki kontrolnej kierunkowskazu oznacza przepalenie si arówki przedniego lub tylnego kierunkowskazu.

127 120 ÂWIAT A, WYCIERACZKI I OGRZEWANIE TYLNEJ SZYBY OBCIÑ ENIE POJAZDU I PO O ENIE PRZE- ÑCZNIKA Bez tylnego siedzenia Âwiat a awaryjne Obcià enie pojazdu Po o enie prze àcznika Tylko kierowca 0 Kierowca + pe ny baga 4 Z tylnym siedzeniem Obcià enie pojazdu Tylko kierowca lub kierowca + pasa er na przednim siedzeniu Po o enie prze àcznika Komplet pasa erów 2 Komplet pasa erów + pe ny baga 3 w baga niku Kierowca + pe ny baga w baga niku 0 4 W celu w àczenia Êwiate awaryjnych nale y wcisnàç ich wy àcznik. Zacznà b yskaç wszystkie kierunkowskazy jednoczeênie. Ponowne naciêni cie przycisku wy àcza Êwiat a awaryjne. Âwiat a awaryjne w àcza si w celu ostrze enia innych kierowców w sytuacjach, kiedy samochód musia zatrzymaç si w miejscu, gdzie mo e stanowiç zagro enie dla ruchu drogowego. W sytuacjach awaryjnych nale y zjechaç samochodem jak najg biej na pobocze. Przy w àczonych Êwiat ach awaryjnych nie dzia a prze àcznik kierunkowskazów. UWAGA Gdy silnik nie pracuje, nie nale y pozostawiaç w àczonych Êwiate awaryjnych na d u ej ni to konieczne, gdy doprowadzi to do roz adowania akumulatora.

128 ÂWIAT A, WYCIERACZKI I OGRZEWANIE TYLNEJ SZYBY 121 Przednie i tylne Êwiat a przeciwmgielne Tylne Êwiat o przeciwmgielne W celu w àczenia odpowiednich Êwiate przeciwmgielnych nale y przekr ciç pier- Êcieƒ na dêwigni prze àcznika Êwiate g ównych i kierunkowskazów przy w àczonych Êwiat ach pozycyjnych lub mijania. Pozycja 1 Przednie Êwiat a przeciwmgielne O w àczeniu przednich Êwiate przeciwmgielnych informuje lampka kontrolna na tablicy przyrzàdów. Pozycja 2 Przednie Êwiat a przeciwmgielne i tylne Êwiat o przeciwmgielne O w àczeniu przednich Êwiate przeciwmgielnych i tylnego Êwiat a przeciwmgielnego informujà lampki kontrolne na tablicy przyrzàdów. Po wy àczeniu wszystkich pozosta ych Êwiate, przednie i tylne Êwiat a przeciwmgielne zostanà automatycznie wy àczone. Po wy àczeniu Êwiate mijania, tylne Êwiat o przeciwmgielne nie zapali si ju automatycznie po ponownym w àczeniu Êwiate mijania. W celu w àczenia tylnego Êwiat a przeciwmgielnego nale y obróciç pierêcieƒ na dêwigni prze àcznika Êwiate g ównych i kierunkowskazów. Tylne Êwiat o przeciwmgielne zapali si, gdy w àczone sà Êwiat a mijania. O w àczeniu tylnego Êwiat a przeciwmgielnego informuje lampka kontrolna na tablicy przyrzàdów. Po wy àczeniu wszystkich pozosta ych Êwiate, tylne Êwiat o przeciwmgielne samoczynnie wy- àczy si. Po wy àczeniu Êwiate mijania, tylne Êwiat o przeciwmgielne nie zapali si ju automatycznie po ponownym w àczeniu Êwiate mijania. W celu w àczenia tylnego Êwiat a przeciwmgielnego nale y ponownie przekr ciç pier- Êcieƒ na dêwigni prze àcznika Êwiate g ównych i kierunkowskazów przy spe nieniu wymienionych wy ej warunków. W celu w àczenia tylnego Êwiat a przeciwmgielnego nale y ponownie przekr ciç pier- Êcieƒ na dêwigni prze àcznika Êwiate g ównych i kierunkowskazów przy spe nieniu wymienionych wy ej warunków.

129 122 ÂWIAT A, WYCIERACZKI I OGRZEWANIE TYLNEJ SZYBY OÊwietlenie kabiny OPÓèNIONE WY ÑCZANIE OÂWIETLENIA WN TRZA (z uk adem zdalnego sterowania) Gdy prze àcznik jest ustawiony w po o eniu DOOR, oêwietlenie w àcza si po otwarciu dowolnych drzwi. Po zamkni ciu wszystkich drzwi lampka przez 15 sekund pozostaje zapalona, a nast pnie gaênie. Natomiast w nast pujàcych przypadkach lampka gaênie natychmiast: Je eli wszystkie drzwi zostanà zamkni te gdy wy àcznik zap onu jest w po o eniu ON. OÊwietlenie kabiny w àcza si odpowiednio przestawiajàc prze àcznik w lampce. Prze àcznik ten ma nast pujàce po o enia: ON Lampka Êwieci si na sta e. OFF Lampka nie Êwieci si. DOOR Lampka zapala si po otwarciu dowolnych drzwi. Lampka gaênie po zamkni ciu wszystkich drzwi bocznych oraz drzwi baga nika. Samochody z systemem zabezpieczenia przed kradzie à Wzbudzenie alarmu, gdy prze àcznik oêwietlenia kabiny jest w po o eniu DOOR, powoduje w àczenie lampki. (Szczegó owe informacje podane sà pod has em System zabezpieczenia przed kradzie- à na stronie 32 w rozdziale 1 2.) Je eli przy zamkni tych wszystkich drzwiach wy àcznik zap onu zostanie obrócony do pozycji ON. Je eli przy zamkni tych wszystkich drzwiach zostanà zablokowane drzwi kierowcy. W samochodach bez uk adu podwójnej blokady zamków, kiedy wszystkie drzwi boczne oraz drzwi baga nika zostanà jednoczeênie odblokowane przy u yciu kluczyka lub zdalnego sterowania, lampka zapala si na oko o 15 sekund, po czym gaênie, nawet jeêli drzwi nie zosta y otwarte. AUTOMATYCZNE WY ÑCZANIE OÂWIETLE- NIA WN TRZA (z uk adem zdalnego sterowania) Je eli drzwi pozostajà otwarte po wyj ciu kluczyka z wy àcznika zap onu i wy àcznik oêwietlenia wn trza ustawiony jest w pozycji DOOR, po 20 minutach oêwietlenie wn trza zostanie automatycznie wy àczone, zapobiegajàc roz adowaniu akumulatora. Po otwarciu dowolnych drzwi wy àcznik czasowy na nowo rozpoczyna odliczanie czasu.

130 ÂWIAT A, WYCIERACZKI I OGRZEWANIE TYLNEJ SZYBY 123 OÊwietlenie osobiste OÊwietlenie przestrzeni baga owej Bez elektrycznie sterowanego okna dachowego Hatchback Z elektrycznie sterowanym oknem dachowym W celu w àczenia lampki oêwietlenia osobistego nale y nacisnàç przycisk. Ponowne naciêni cie przycisku wy àcza lampk. Kombi W celu w àczenia lampki oêwietlenia przestrzeni baga owej nale y: Hatchback otworzyç drzwi baga nika i nacisnàç prze àcznik. Kombi otworzyç drzwi baga nika i przesunàç w dó prze àcznik. Po zamkni ciu drzwi baga nika lampka ga- Ênie.

131 124 ÂWIAT A, WYCIERACZKI I OGRZEWANIE TYLNEJ SZYBY Wycieraczki i spryskiwacze szyby przedniej UWAGA Nie wolno w àczaç wycieraczek, gdy szyba jest sucha. Mo e to spowodowaç jej zarysowanie. Podczas woskowania karoserii samochodu, nale y zwróciç uwag aby nie zatkaç dysz spryskiwaczy. JeÊli dysze zostanà zatkane nale y skontaktowaç si z Autoryzowanà Stacjà Obs ugi Toyoty lub z innym specjalistycznym warsztatem. Wycieraczki przedniej szyby w àcza si przestawiajàc dêwigni prze àcznika w àdane po o enie. Wy àcznik zap onu musi byç ustawiony w po- o eniu ON. UWAGA JeÊli dysze spryskiwaczy zostanà zatkane, nie nale y próbowaç ich czyêciç przy pomocy szpilki lub podobnego przedmiotu. Grozi to ich uszkodzeniem. Po o enie dêwigni Po o enie 1 Po o enie 2 Po o enie 3 Praca wycieraczek Przerywana Wolna Szybka W zakresie pracy przerywanej (po o enie 1) mo liwa jest regulacja czasu przerw w pracy wycieraczek za pomocà pierêcienia INT TIME. Obrót do góry wyd u a przerwy w pracy wycieraczek, obrót w dó skraca przerwy. Aby wycieraczka wykona a jeden ruch, nale y pchnàç dêwigni do góry i puêciç jà. W celu natryêni cia p ynu zmywajàcego nale y dêwigni przyciàgnàç do siebie, a nast pnie puêciç. W przypadku uruchomienia spryskiwaczy przy wy àczonych wycieraczkach, wykonajà one kilka ruchów roboczych. Wskazówki dotyczàce uzupe niania p ynu zmywajàcego podane sà pod has em Uzupe nianie p ynu do spryskiwaczy szyb na stronie 314 (hatchback) lub na stronie 315 (sedan i kombi) w rozdziale 7 3. Przy ujemnej temperaturze otoczenia przed u yciem spryskiwacza nale y rozgrzaç przednià szyb nawiewem ciep ego powietrza. Zapobiegnie to zamarzaniu p ynu zmywajàcego na szybie, co mog oby ca kowicie zablokowaç widocznoêç.

132 ÂWIAT A, WYCIERACZKI I OGRZEWANIE TYLNEJ SZYBY 125 Wycieraczka i spryskiwacz szyby tylnej Zmywacze reflektorów Wycieraczk tylnej szyby w àcza si przekr cajàc ga k na koƒcu dêwigni do góry. Wy àcznik zap onu musi byç w po o eniu ON. Po o enie dêwigni Praca wycieraczek Po o enie 1 Przerywana Po o enie 2 Normalna W celu natryêni cia p ynu zmywajàcego na tylnà szyb nale y przekr ciç ga k na koƒcu dêwigni do oporu w gór lub w dó, a zajmie skrajne po o enie (3 lub 4). Po zwolnieniu ga ka samoczynnie powróci do po o enia wyjêciowego. Wskazówki dotyczàce uzupe niania p ynu zmywajàcego podane sà pod has em Uzupe nianie p ynu do spryskiwaczy szyb na stronie 314 (hatchback) lub na stronie 315 (sedan i kombi) w rozdziale 7 3. UWAGA W celu natryêni cia p ynu zmywajàcego na klosze reflektorów nale y w àczyç przednie Êwiat a i nacisnàç przycisk zmywacza. Wy àcznik zap onu musi byç w po o eniu ON. Nale y regularnie kontrolowaç poziom p ynu zmywajàcego w przezroczystym zbiorniczku. Do uzupe niania poziomu nale y u ywaç p ynu do spryskiwaczy szyb. Wskazówki dotyczàce uzupe niania p ynu zmywajàcego podane sà pod has em Uzupe nianie p ynu do spryskiwaczy szyb na stronie 314 (hatchback) lub na stronie 315 (sedan i kombi) w rozdziale 7 3. UWAGA Nie nale y uruchamiaç zmywacza reflektorów, gdy w zbiorniczku nie ma p ynu. Mo e to spowodowaç przegrzanie silnika elektrycznego pompy zmywaczy. Nie wolno w àczaç wycieraczki, gdy tylna szyba jest sucha. Mo e to spowodowaç jej zarysowanie.

133 126 ÂWIAT A, WYCIERACZKI I OGRZEWANIE TYLNEJ SZYBY Ogrzewanie szyby tylnej i zewn trznych lusterek wstecznych Wersja z wy àcznikiem czasowym: Po up ywie oko o 15 minut pracy urzàdzenia grzewcze zostanà automatycznie wy àczone. OSTRZE ENIE Gdy ogrzewanie jest w àczone, nie nale- y dotykaç powierzchni lusterek, poniewa ich temperatura mo e byç wysoka. Z r cznym sterowaniem klimatyzacjà Ogrzewanie szyby i lusterek nale y wy àczaç natychmiast po oczyszczeniu ich powierzchni. Przed u ona praca ogrzewaczy mo e doprowadziç do roz adowania akumulatora, szczególnie podczas jazdy w ruchu miejskim. Urzàdzenie to nie s u y do osuszania z deszczu ani topienia Êniegu. Gdy lusterka boczne pokryte sà grubà warstwà lodu, przed w àczeniem ich ogrzewania nale y u yç Êrodka rozmra ajàcego. UWAGA Wersja bez wy àcznika czasowego: Aby zapobiec roz adowaniu akumulatora, ogrzewanie nale y w àczaç przy pracujàcym silniku. Z automatycznym sterowaniem klimatyzacjà W celu usuni cia zaparowania lub oblodzenia tylnej szyby nale y nacisnàç przycisk wy àcznika ogrzewania szyby. Czyszczàc wewn trznà powierzchni tylnej szyby nale y uwa aç, by nie zadrapaç lub w inny sposób nie uszkodziç siatki grzejnej. Wy àcznik zap onu musi byç w po o eniu ON. Nadrukowane na wewn trznej powierzchni szyby delikatne uzwojenie elektryczne szybko rozgrzeje i oczyêci jej powierzchni. Podczas pracy urzàdzenia Êwieci si lampka kontrolna. W niektórych wersjach umieszczone w lusterkach bocznych panele grzejne równie powodujà szybkie rozgrzanie i oczyszczenie ich powierzchni. Ponowne naciêni cie przycisku powoduje wy- àczenie ogrzewania.

134 WSKAèNIKI, LICZNIKI I LAMPKI OSTRZEGAWCZE 127 Rozdzia 1 5 OBS UGA URZÑDZE I MECHANIZMÓW Wskaêniki, liczniki i lampki ostrzegawcze Wskaênik poziomu paliwa Wskaênik temperatury silnika Obrotomierz WyÊwietlacz licznika przebiegu ca kowitego i dwóch liczników przebiegu dziennego oraz kontrolka intensywnoêci podêwietlenia wskaêników Lampki kontrolne i ostrzegawcze oraz sygnalizator akustyczny

135 128 WSKAèNIKI, LICZNIKI I LAMPKI OSTRZEGAWCZE Wskaênik poziomu paliwa Wskaênik temperatury silnika Wskaênik dzia a po w àczeniu zap onu, pokazujàc w przybli eniu iloêç paliwa, jaka pozostaje w zbiorniku. Zbiornik prawie pe ny Wskazówka na 1/1 Zbiornik prawie pusty Wskazówka na R Zaleca si utrzymywanie stanu nape nienia zbiornika powy ej 1/4 jego pojemnoêci. Wskazówka mo e zmieniaç po o enie podczas hamowania, przyspieszania lub na zakr tach. Spowodowane jest to ruchem paliwa w zbiorniku. Gdy poziom paliwa zbli y si do R lub za- Êwieci si lampka ostrzegawcza rezerwy paliwa, nale y jak najszybciej uzupe niç paliwo w zbiorniku. Na zjazdach, podjazdach lub na zakr tach, ze wzgl du na ruch paliwa w zbiorniku wskazówka mo e wahaç si lub wczeêniej ni zwykle mo e zapalaç si lampka ostrzegawcza rezerwy paliwa. Niektóre wersje W przypadku ca kowitego opró nienia zbiornika paliwa zapala si lampka sygnalizacyjna usterki. Nale y natychmiast uzupe niç paliwo! Lampka ta po kilku jazdach zgaênie. Je eli lampka nie zgaênie, nale y mo liwie szybko skontaktowaç si z Autoryzowanà Stacjà Obs ugi Toyoty lub z innym specjalistycznym warsztatem. Wskaênik ten przy w àczonym zap onie pokazuje temperatur p ynu ch odzàcego silnik. Temperatura pracy silnika mo e si wahaç, w zale noêci od temperatury otoczenia i stanu obcià enia silnika. Gdy wskazówka znajdzie si w strefie zaznaczonej na czerwono, sygnalizuje to przegrzanie silnika. W takiej sytuacji nale y zatrzymaç samochód i odczekaç, a silnik ostygnie. Do przegrzewania si silnika mo e dojêç w nast pujàcych ci kich warunkach eksploatacji samochodu: D uga jazda pod gór w upalny dzieƒ. Zmniejszenie pr dkoêci lub zatrzymanie si po jeêdzie z du à pr dkoêcià. D ugie okresy pracy silnika na biegu ja owym przy w àczonej klimatyzacji w warunkach jazdy miejskiej. Holowanie przyczepy. UWAGA Nie wolno wymontowywaç termostatu z uk adu ch odzenia silnika, gdy spowoduje to przegrzewanie si silnika. Zadaniem termostatu jest sterowanie przep ywem p ynu ch odzàcego, w celu utrzymania optymalnej temperatury pracy silnika. Nie wolno kontynuowaç jazdy z przegrzanym silnikiem. W takiej sytuacji nale y zastosowaç si do wskazówek podanych pod has em Przegrzanie silnika na stronie 251 w rozdziale 4.

136 WSKAèNIKI, LICZNIKI I LAMPKI OSTRZEGAWCZE 129 Obrotomierz WyÊwietlacz licznika przebiegu ca kowitego i dwóch liczników przebiegu dziennego oraz kontrolka intensywnoêci podêwietlenia wskaêników Obrotomierz pokazuje pr dkoêç obrotowà silnika w tysiàcach obrotów na minut. Jego wskazaniami nale y kierowaç si przy doborze w aêciwych prze o eƒ skrzyni biegów, unikajàc w ten sposób d awienia silnika lub nadmiernego wzrostu jego pr dkoêci obrotowej. Jazda z nadmiernà pr dkoêcià obrotowà silnika powoduje przyspieszone zu ycie silnika i zwi ksza zu ycie paliwa. Nale y pami taç o ogólnej zasadzie, e im ni sza pr dkoêç obrotowa silnika, tym ni sze zu ycie paliwa. UWAGA Nie wolno dopuszczaç do przejêcia wskazówki w zakres czerwony. Mo e to doprowadziç do powa nego uszkodzenia silnika. Na wyêwietlaczu pokazywane sà wymienione poni ej informacje. 1. Licznik przebiegu ca kowitego Pokazuje ca kowity dystans przejechany przez samochód. 2. Dwa liczniki przebiegu dziennego Pokazujà niezale nie dystanse przebyte od ostatniego wyzerowania ka dego z nich. Na podstawie wskazaƒ jednego licznika przebiegu dziennego mo na obliczaç Êrednie zu ycie paliwa, natomiast drugiego mo na u yç do pomiaru przebytych odleg oêci. Po od àczeniu zasilania elektrycznego wszystkie informacje wskazywane przez liczniki przebiegu dziennego zostajà skasowane.

137 130 WSKAèNIKI, LICZNIKI I LAMPKI OSTRZEGAWCZE 3. Kontrolka intensywnoêci podêwietlenia wskaêników (przy w àczonych Êwiat ach pozycyjnych) Obrazuje jasnoêç deski rozdzielczej. Im wi cej kresek, tym jaêniejsze podêwietlenie wskaêników. W celu regulacji jasnoêci podêwietlenia wskaêników nale y doprowadziç do pojawienia si kontrolki intensywnoêci podêwietlenia wskaêników, a nast pnie nacisnàç i przytrzymaç wciêni ty przycisk, a zostanie uzyskana àdana wartoêç. 4. Przycisk kasowania licznika przebiegu dziennego i regulacji intensywnoêci pod- Êwietlenia wskaêników S u y do zerowania stanu liczników przebiegu dziennego, zmiany wyêwietlanych funkcji oraz regulacji intensywnoêci podêwietlenia wskaêników na desce rozdzielczej. W celu zmiany wyêwietlanych funkcji nale y szybko nacisnàç i zwolniç przycisk. Ka dorazowe naciêni cie i zwolnienie przycisku powoduje kolejno zmian wyêwietlacza z licznika przebiegu ca kowitego na licznik przebiegu dziennego A, nast pnie na licznik przebiegu dziennego B, kontrolk intensywnoêci podêwietlenia wskaêników i z powrotem na licznik przebiegu ca kowitego. W celu wyzerowania stanu licznika przebiegu dziennego A, nale y wywo aç go na wyêwietlaczu, a nast pnie nacisnàç i przytrzymaç wciêni ty przycisk, a poka e si wartoêç zero. W analogiczny sposób zeruje si licznik B.

138 WSKAèNIKI, LICZNIKI I LAMPKI OSTRZEGAWCZE 131 Lampki kontrolne i ostrzegawcze oraz sygnalizator akustyczny Je eli zaêwieci si lampka lub w àczy sygnalizator akustyczny (a) Nale y Je eli hamulec postojowy nie jest zaciàgni ty, zatrzymaç samochód i skontaktowaç si z Autoryzowanà Stacjà Obs ugi Toyoty lub specjalistycznym warsztatem. (b) Zatrzymaç i sprawdziç samochód. (c) Zatrzymaç i sprawdziç samochód. (d) Uzupe niç olej w silniku. (e) Oddaç samochód do sprawdzenia w Autoryzowanej Stacji Obs ugi Toyoty lub specjalistycznym warsztacie. (f) Uzupe niç paliwo. (g) (h) Oddaç samochód do sprawdzenia w Autoryzowanej Stacji Obs ugi Toyoty lub w innym specjalistycznym warsztacie. Je eli równoczeênie Êwieci si lampka ostrzegawcza uk adu hamulcowego, natychmiast zatrzymaç samochód i skontaktowaç si z Autoryzowanà Stacjà Obs ugi Toyoty lub z innym specjalistycznym warsztatem. Oddaç samochód do sprawdzenia w Autoryzowanej Stacji Obs ugi Toyoty lub w innym specjalistycznym warsztacie. (i) Zamknàç wszystkie drzwi oraz baga nik. (j) (k) Natychmiast oddaç samochód do sprawdzenia w Autoryzowanej Stacji Obs ugi Toyoty lub w innym specjalistycznym warsztacie. Oddaç samochód do sprawdzenia w Autoryzowanej Stacji Obs ugi Toyoty lub w innym specjalistycznym warsztacie.

139 132 WSKAèNIKI, LICZNIKI I LAMPKI OSTRZEGAWCZE Je eli zaêwieci si lampka lub w àczy brz czyk (l) (m) (n) Sygnalizacja akustyczna pozostawionego kluczyka Sygnalizacja akustyczna zapalonych Êwiate Wyjàç kluczyk. Wy àczyç Êwiat a. Nale y Natychmiast oddaç samochód do sprawdzenia w Autoryzowanej Stacji Obs ugi Toyoty lub w innym specjalistycznym warsztacie.

140 WSKAèNIKI, LICZNIKI I LAMPKI OSTRZEGAWCZE 133 (a) Lampka ostrzegawcza uk adu hamulcowego Lampka ta zapala si w ni ej wymienionych sytuacjach, je eli wy àcznik zap onu jest w po- o eniu ON. Gdy zaciàgni ty jest hamulec postojowy... Lampka zapala si na kilka sekund po obróceniu wy àcznika zap onu do pozycji ON, nawet gdy hamulec postojowy jest zwolniony. Gdy jest zbyt niski poziom p ynu hamulcowego... OSTRZE ENIE Kontynuowanie normalnej jazdy przy zbyt niskim poziomie p ynu hamulcowego jest niebezpieczne. Gdy jest zbyt s abe podciênienie (samochody z silnikiem o zap onie samoczynnym)... W nast pujàcych przypadkach nale y zleciç Autoryzowanej Stacji Obs ugi Toyoty lub innemu specjalistycznemu warsztatowi sprawdzenie samochodu: Lampka nie zapala si po obróceniu wy àcznika zap onu do po o enia ON, mimo zaciàgni tego hamulca postojowego. Lampka nie zapala si po w àczeniu zap onu gdy hamulec postojowy jest zwolniony. Krótkotrwa e zaêwiecenie si lampki nie jest oznakà usterki. OSTRZE ENIE W ni ej wymienionych sytuacjach nale y natychmiast zatrzymaç samochód w bezpiecznym miejscu i skontaktowaç si z Autoryzowanà Stacjà Obs ugi Toyoty lub z innym specjalistycznym warsztatem. Lampka ta nie gaênie przy pracujàcym silniku i zwolnionym hamulcu postojowym. W tym przypadku mog o dojêç do awarii hamulców, powodujàcej wyd u enie drogi hamowania samochodu. Natychmiast zatrzymaç samochód w bezpiecznym miejscu, mocno naciskajàc peda hamulca. Lampka ta Êwieci si wraz z lampkà ostrzegawczà ABS. W tym przypadku, oprócz awarii uk adu ABS samochód podczas hamowania mo e zachowywaç si wyjàtkowo niestabilnie. (b) Lampka ostrzegawcza braku adowania akumulatora Lampka ta sygnalizuje roz adowywanie akumulatora. Je eli lampka zaêwieci si podczas jazdy, oznacza to wystàpienie awarii w uk adzie adowania. Roz adowanie akumulatora mo e byç efektem zbyt luênego lub zerwania paska klinowego. Uk ad zap onowy b dzie pracowa a do ca kowitego roz adowania akumulatora. W takiej sytuacji nale y wy àczyç klimatyzacj, dmuchaw, radio oraz inne odbiorniki pràdu i skierowaç si do najbli szej Autoryzowanej Stacji Obs ugi Toyoty lub warsztatu naprawczego. UWAGA Nie wolno kontynuowaç jazdy z p kni tym lub poluzowanym paskiem nap dowym osprz tu silnika.

141 134 WSKAèNIKI, LICZNIKI I LAMPKI OSTRZEGAWCZE (c) Lampka ostrzegawcza niskiego ciênienia oleju Lampka ta ostrzega o zbyt niskim ciênieniu oleju silnikowego. Je eli lampka ta zaêwieci si lub zacznie b yskaç podczas jazdy, nale y natychmiast zjechaç w bezpieczne miejsce na poboczu, wy àczyç silnik i zwróciç si o pomoc do Autoryzowanej Stacji Obs ugi Toyoty lub wykwalifikowanego warsztatu naprawczego. Lampka mo e niekiedy b yskaç podczas pracy silnika na biegu ja owym lub na krótko zapalaç si po gwa townym zahamowaniu. Je eli po lekkim zwi kszeniu pr dkoêci obrotowej silnika lampka gaênie, nie ma powodów do obaw. Lampka mo e zapaliç si, gdy poziom oleju w silniku jest bardzo niski. Nie s u y jednak jako wskaênik jego poziomu. Poziom oleju nale y sprawdzaç za pomocà miarki. UWAGA Nie wolno kontynuowaç jazdy z zapalonà lampkà ostrzegawczà ciênienia oleju, nawet na krótkim odcinku. Mo e to doprowadziç do powa nego uszkodzenia silnika. (d) Lampka ostrzegawcza niskiego poziomu oleju (samochody z silnikiem o zap onie samoczynnym) Lampka ta sygnalizuje koniecznoêç sprawdzenia poziomu oleju w silniku. Je eli lampka ta zaêwieci si podczas jazdy po nierównej drodze lub na du ej pochy oêci, nale y ustawiç samochód w poziomym miejscu, by sprawdziç czy lampka zgaênie. Je eli pozostanie zapalona nale y sprawdziç poziom oleju w silniku wed ug instrukcji podanych pod has em Sprawdzanie poziomu oleju w silniku na stronie 293 w rozdziale 7 2. Lampka ta mo e zapalaç si podczas jazdy po stromym stoku lub nierównej nawierzchni, kiedy samochód podlega znacznym przechy om, a tak e na zakr tach. Jest to spowodowane przemieszczaniem si oleju w silniku. W normalnych warunkach eksploatacji, w zwiàzku z zu yciem oleju, lampka ta mo e si wczeêniej zapaliç ni przewidziany jest przeglàd okresowy. Wynika to z zu ycia oleju silnikowego do niskiego poziomu w okresie mi dzy przeglàdami. Jednak nie jest to oznakà awarii. (Szczegó owe informacje podane sà na stronie 215 w rozdziale 2.) UWAGA Praca silnika przy zbyt niskim poziomie oleju spowoduje jego uszkodzenie. (e) Lampka sygnalizacyjna usterki silnika Lampka ta zapala si w nast pujàcych sytuacjach: a. W niektórych modelach Zbiornik paliwa jest ca kowicie pusty. (patrz Wskaênik poziomu paliwa na stronie 128 w tym rozdziale.) b. Wystàpienie usterki w uk adzie elektrycznym silnika lub automatycznej skrzyni biegów. c. Tylko silniki o zap onie samoczynnym: Zbyt wysokie ciênienie do adowania w turbospr - arce. Je eli lampka ta zapali si podczas jazdy w przypadku b, pojazd nale y niezw ocznie oddaç do sprawdzenia i naprawy w Autoryzowanej Stacji Obs ugi Toyoty lub w innym specjalistycznym warsztacie. Je eli lampka ta zapali si podczas jazdy w przypadku c, nale y zwolniç, a lampka zgaênie i jak najszybciej zleciç sprawdzenie samochodu Autoryzowanej Stacji Obs ugi Toyoty lub innemu specjalistycznemu warsztatowi. UWAGA Nawet gdy lampka po zaêwieceniu si zgaênie, nie nale y jechaç z du à pr dko- Êcià ani doprowadzaç do wysokiej pr dkoêci obrotowej silnika.

142 WSKAèNIKI, LICZNIKI I LAMPKI OSTRZEGAWCZE 135 (f) Lampka ostrzegawcza rezerwy paliwa Lampka ta zapala si, gdy zbiornik paliwa jest prawie pusty. Nale y jak najszybciej uzupe niç paliwo. Na zjazdach, podjazdach lub na zakr tach, ze wzgl du na ruch paliwa w zbiorniku lampka ostrzegawcza rezerwy paliwa mo e zapalaç si wczeêniej ni zwykle. (g) Lampka ostrzegawcza ABS Lampka ta zapala si po obróceniu wy àcznika zap onu do po o enia ON. Je eli uk ad ABS dzia a prawid owo, lampka po kilku sekundach gaênie. Póêniej lampka mo e zapaliç si w przypadku wykrycia usterki uk adu. Gdy lampka ostrzegawcza ABS pozostaje zapalona (i nie Êwieci si lampka ostrzegawcza uk adu hamulcowego), nie dzia a uk ad zapobiegajàcy blokowaniu kó podczas hamowania, uk ad zwi kszajàcy skutecznoêç hamowania awaryjnego, uk ad kontroli nap du oraz uk ad kontroli stabilnoêci jazdy, ale hamulce nadal dzia ajà w sposób konwencjonalny. Gdy lampka ostrzegawcza ABS Êwieci si (i nie Êwieci si lampka ostrzegawcza uk adu hamulcowego), uk ad zapobiegajàcy blokowaniu kó podczas hamowania nie wspomaga pracy hamulców i w zwiàzku z tym w trakcie gwa townego hamowania lub hamowania na Êliskiej nawierzchni mo e dojêç do zablokowania kó. Wystàpienie jednego z ni ej opisanych objawów sygnalizuje wystàpienie usterki cz - Êci monitorowanej przez uk ad lampki ostrzegawczej. Nale y jak najszybciej zleciç Autoryzowanej Stacji Obs ugi Toyoty lub innemu specjalistycznemu warsztatowi napraw samochodu. Lampka nie zapala si po obróceniu wy àcznika zap onu do pozycji ON lub po zaêwieceniu nie gaênie. Lampka Êwieci si podczas jazdy. Je eli lampka, która zaêwieci a si w czasie jazdy, zgaênie i nie zaêwieci si wi cej, sytuacja jest prawid owa. OSTRZE ENIE Je eli lampka ostrzegawcza ABS Êwieci si wraz z lampkà ostrzegawczà uk adu hamulcowego, nale y natychmiast zatrzymaç samochód w bezpiecznym miejscu i skontaktowaç si z Autoryzowanà Stacjà Obs ugi Toyoty lub z innym specjalistycznym warsztatem. W takim przypadku, podczas silnego hamowania lub hamowania na Êliskiej nawierzchni samochód mo e byç trudniejszy do kontrolowania lub wpadaç w poêlizg. (h) Lampka ostrzegawcza VSC Lampka ta ostrzega o wystàpieniu awarii w uk adzie stabilizacji toru jazdy lub uk adzie kontroli nap du. Lampka zapala si po obróceniu wy àcznika zap onu do po o enia ON i po kilku sekundach gaênie. Gdy lampka zaêwieci si podczas jazdy, monitorowany przez nià uk ad nie dzia a. Hamulce pozostajà jednak sprawne i mo na kontynuowaç jazd. W nast pujàcych sytuacjach nale y skontaktowaç si z Autoryzowanà Stacjà Obs ugi Toyoty lub z innym specjalistycznym warsztatem: Lampka nie zapala si po w àczeniu zap onu. Lampka pozostaje zapalona na sta e po w àczeniu zap onu. Lampka Êwieci si podczas jazdy. Lampka kontrolna TRC OFF zapali si wraz z zapaleniem si lampki ostrzegawczej VSC mimo, e nie zosta wciêni ty przycisk TRC OFF. (i) Lampka ostrzegawcza niezamkni tych drzwi Lampka Êwieci si, dopóki wszystkie drzwi boczne oraz drzwi baga nika nie zostanà zamkni te.

143 136 WSKAèNIKI, LICZNIKI I LAMPKI OSTRZEGAWCZE (j) Lampka ostrzegawcza poduszki powietrznej Lampka ta zapala si po obróceniu wy àcznika zap onu do po o enia ON. Po up ywie oko o 6 sekund lampka gaênie. Oznacza to, e uk ad poduszek powietrznych oraz napinaczy pasów bezpieczeƒstwa pracuje prawid owo. Uk ad zwiàzany z lampkà ostrzegawczà monitoruje zespó czujnika uk adu poduszek powietrznych, przednie czujniki poduszek powietrznych, czujniki bocznych poduszek powietrznych, czujniki bocznych poduszek i kurtyn powietrznych, czujniki kurtyn powietrznych, napinacze pasów bezpieczeƒstwa, nape niacze poduszek, lampk ostrzegawczà, przewody àczàce i êród a zasilania elektrycznego. Wystàpienie jednej z poni szych sytuacji sygnalizuje usterk jednego z kontrolowanych zespo ów. Nale y wtedy jak najszybciej oddaç samochód do naprawy w Autoryzowanej Stacji Obs ugi Toyoty lub w innym specjalistycznym warsztacie. Lampka nie zapala si po przekr ceniu kluczyka w wy àczniku zap onu do po o enia ON lub pozostaje stale zapalona. Lampka zapala si lub b yska podczas jazdy. k) Lampka ostrzegawcza filtra paliwa (samochody z silnikiem o zap onie samoczynnym) Lampka ta ostrzega, e iloêç wody zebranej w filtrze paliwa osiàgn a okreêlony poziom. Gdy lampka zaêwieci si, nale y niezw ocznie zleciç Autoryzowanej Stacji Obs ugi Toyoty lub innemu specjalistycznemu warsztatowi sprawdzenie samochodu. UWAGA Nie wolno kontynuowaç jazdy z zapalonà lampkà ostrzegawczà filtra paliwa. Mo e to doprowadziç do uszkodzenia pompy wtryskowej. (l) Lampka ostrzegawcza elektrycznego wspomagania kierownicy Lampka ta zapala si po obróceniu wy àcznika zap onu do po o enia ON. Gdy uk ad funkcjonuje prawid owo, po kilku sekundach lampka gaênie. Je eli w uk adzie wspomagania wystàpi usterka, lampka ponownie zaêwieci si. Wystàpienie jednej z poni szych sytuacji sygnalizuje usterk jednego z kontrolowanych zespo ów. Nale y wtedy jak najszybciej oddaç samochód do naprawy w Autoryzowanej Stacji Obs ugi Toyoty lub w innym specjalistycznym warsztacie. Lampka nie zapala si po przekr ceniu kluczyka w wy àczniku zap onu do po o enia ON lub pozostaje stale zapalona. Lampka zapala si podczas jazdy. W przypadku d ugotrwa ej pracy silnika z wysokà pr dkoêcià obrotowà zapalenie si lampki nie musi oznaczaç usterki. Po ponownym uruchomieniu silnika i przejechaniu pewnego odcinka lampka powinna zgasnàç. OSTRZE ENIE Gdy lampka ostrzegawcza elektrycznego wspomagania kierownicy Êwieci si, nale y jak najszybciej oddaç samochód do sprawdzenia w Autoryzowanej Stacji Obs ugi Toyoty lub w innym specjalistycznym warsztacie. W takiej sytuacji obracanie kierownicy mo e wymagaç wi kszego ni zwykle wysi ku. Samochód nale y prowadziç mocno trzymajàc kierownic. (m) Sygnalizacja akustyczna pozostawionego kluczyka Sygnalizator akustyczny przypomina o koniecznoêci wyj cia kluczyka, gdy drzwi kierowcy zostanà otwarte i kluczyk pozostawiony jest w wy àczniku zap onu w po o eniu ACC lub LOCK.

144 WSKAèNIKI, LICZNIKI I LAMPKI OSTRZEGAWCZE 137 (n) Sygnalizacja akustyczna zapalonych Êwiate Sygnalizator akustyczny jest uruchomiany, gdy przy w àczonych Êwiat ach oraz wyj tym kluczyku z wy àcznika zap onu, zostanà otwarte drzwi kierowcy. SPRAWDZENIE LAMPEK OSTRZEGAW- CZYCH (oprócz lampki ostrzegawczej rezerwy paliwa) 1. Zaciàgnàç hamulec postojowy. 2. Otworzyç dowolne drzwi boczne lub drzwi baga nika. Powinna zapaliç si lampka ostrzegawcza, sygnalizujàca niezamkni cie drzwi. 3. Zamknàç drzwi. Lampka ostrzegawcza niezamkni tych drzwi powinna zgasnàç. 4. Obróciç wy àcznik zap onu do po o enia ON, lecz nie uruchamiaç silnika. Wszystkie lampki ostrzegawcze oprócz lampki sygnalizujàcej niezamkni cie drzwi powinny zaêwieciç si. Lampki ostrzegawcze ABS, VSC i elektrycznego wspomagania kierownicy gasnà po oko o kilku sekundach. Lampka poduszki powietrznej gaênie po oko o 6 sekundach. Je eli którakolwiek lampka ostrzegawcza lub sygnalizator akustyczny nie dzia a, mo e to oznaczaç przepalenie si arówki lub uszkodzenie obwodu elektrycznego. Samochód nale y jak najszybciej przekazaç do sprawdzenia Autoryzowanej Stacji Obs ugi Toyoty lub innemu specjalistycznemu warsztatowi.

145 138 WSKAèNIKI, LICZNIKI I LAMPKI OSTRZEGAWCZE

146 WY ÑCZNIK ZAP ONU, SKRZYNIA BIEGÓW I HAMULEC POSTOJOWY 139 Rozdzia 1 6 OBS UGA URZÑDZE I MECHANIZMÓW Wy àcznik zap onu, skrzynia biegów i hamulec postojowy Wy àcznik zap onu z blokadà kierownicy Automatyczna skrzynia biegów Mechaniczna skrzynia biegów Uk ad kontroli nap du Uk ad stabilizacji toru jazdy Hamulec postojowy

147 140 WY ÑCZNIK ZAP ONU, SKRZYNIA BIEGÓW I HAMULEC POSTOJOWY Wy àcznik zap onu z blokadà kierownicy (silnik o zap onie iskrowym) OSTRZE ENIE Samochody z mechanicznà skrzynià biegów: Podczas jazdy nie wolno wyjmowaç kluczyka, gdy spowoduje to zablokowanie kierownicy i utrat mo liwoêci kierowania pojazdem. UWAGA Po o enie START w àczony rozrusznik. Po zwolnieniu nacisku kluczyk powraca do po o enia ON. Nie nale y pozostawiaç kluczyka w po o- eniu ON gdy silnik nie pracuje. Mo e to doprowadziç do roz adowania akumulatora i uszkodzenia uk adu zap onowego. Wskazówki dotyczàce uruchamiania silnika podane sà na stronie 227 w rozdziale 3. Po o enie ON silnik i wszystkie urzàdzenia elektryczne pod napi ciem. Jest to normalne po o enie w czasie jazdy. Po o enie ACC dodatkowe wyposa enie elektryczne, np. radio, jest pod napi ciem, natomiast silnik jest wy àczony. JeÊli kluczyk w wy àczniku zap onu zostanie pozostawiony w po o eniu ACC lub LOCK i zostanà otwarte drzwi kierowcy, sygna akustyczny przypomni o koniecznoêci wyj cia kluczyka. Po o enie LOCK silnik jest wy àczony, a kierownica zablokowana. Jest to jedyne po o enie, w którym mo na wyjàç kluczyk. W celu obrócenia kluczyka z po o enia ACC w po o enie LOCK nale y go lekko wcisnàç. W samochodach z automatycznà skrzynià biegów przed obróceniem kluczyka z po o enia ACC w po o enie LOCK dêwignia wybieraka musi znajdowaç si w po o eniu P. W samochodach z immobilizerem po wyj ciu kluczyka nast puje automatyczne w àczenie elektronicznej blokady silnika (patrz Immobilizer silnika na stronie 19 w rozdziale 1 2). Niekiedy mogà wystàpiç trudnoêci z obróceniem kluczyka z po o enia LOCK. Nale y wtedy upewniç si, czy kluczyk zosta ca kowicie wsuni ty, a nast pnie lekko poruszaç kierownicà jednoczeênie przekr cajàc kluczyk.

148 WY ÑCZNIK ZAP ONU, SKRZYNIA BIEGÓW I HAMULEC POSTOJOWY 141 Wy àcznik zap onu z blokadà kierownicy (silnik o zap onie samoczynnym) OSTRZE ENIE Podczas jazdy nie wolno wyjmowaç kluczyka, gdy spowoduje to zablokowanie kierownicy i utrat mo liwoêci kierowania pojazdem. UWAGA Po o enie START w àczony rozrusznik. Po zwolnieniu nacisku kluczyk powraca do po o enia ON. Nie nale y pozostawiaç kluczyka w po o- eniu ON gdy silnik nie pracuje. Mo e to doprowadziç do roz adowania akumulatora. Wskazówki dotyczàce uruchamiania silnika podane sà na stronie 227 w rozdziale 3. Po o enie ON silnik i wszystkie urzàdzenia elektryczne pod napi ciem. Przed rozruchem silnika w àczane sà Êwiece arowe i nast puje podgrzewanie wst pne silnika. Jest to normalne po o enie w czasie jazdy. Po o enie ACC dodatkowe wyposa enie elektryczne, np. radio, jest pod napi ciem, natomiast silnik jest wy àczony. JeÊli kluczyk w wy àczniku zap onu zostanie pozostawiony w po o eniu ACC lub LOCK i zostanà otwarte drzwi kierowcy, sygna akustyczny przypomni o koniecznoêci wyj cia kluczyka. Po o enie LOCK silnik jest wy àczony, a kierownica zablokowana. Jest to jedyne po o enie, w którym mo na wyjàç kluczyk. W celu obrócenia kluczyka z po o enia ACC w po o enie LOCK nale y go lekko wcisnàç. W samochodach z immobilizerem po wyj ciu kluczyka nast puje automatyczne w àczenie elektronicznej blokady silnika (patrz Immobilizer silnika na stronie 19 w rozdziale 1 2). Niekiedy mogà wystàpiç trudnoêci z obróceniem kluczyka z po o enia LOCK. Nale y wtedy sprawdziç, czy kluczyk zosta ca kowicie wsuni ty, a nast pnie lekko poruszaç kierownicà, jednoczeênie przekr cajàc kluczyk.

149 142 WY ÑCZNIK ZAP ONU, SKRZYNIA BIEGÓW I HAMULEC POSTOJOWY Automatyczna skrzynia biegów Przycisk zwalniajàcy blokad Zabezpiecza przed niew aêciwà zmianà biegu Dêwignia wybieraka zakresu Zmiana zakresu mo liwa przy wciêni tym pedale hamulca i naciskaniu przycisku zwalniajàcego blokad (wy àcznik zap onu musi byç w po o eniu ON ). Zmiana zakresu mo liwa przy naciskaniu przycisku zwalniajàcego blokad. Zmiana zakresu w sposób normalny. Samochody z kierownicà po lewej stronie Zmiana zakresu mo liwa przy naciskaniu przycisku zwalniajàcego blokad. Samochody z kierownicà po prawej stronie Zmiana zakresu w sposób normalny. Wy àcznik nadbiegu Automatyczna skrzynia biegów w tym samochodzie posiada blokad, która minimalizuje mo liwoêç niew aêciwego prze àczenia. Przestawienie dêwigni z po o enia P mo liwe jest tylko przy wciêni tym pedale hamulca i wy- àczniku zap onu w po o eniu ON oraz wciêni tym przycisku zwalniajàcym blokad. (a) Dêwignia wybieraka zakresu P: Po o enie parkowania, uruchamiania silnika i wyjmowania kluczyka R: Po o enie biegu wstecznego N: Po o enie neutralne D: Po o enie jazdy (z nadbiegiem) 2: Po o enie silniejszego hamowania silnikiem L: Po o enie maksymalnego hamowania silnikiem

150 WY ÑCZNIK ZAP ONU, SKRZYNIA BIEGÓW I HAMULEC POSTOJOWY 143 OSTRZE ENIE Przy zmianie zakresu nie wolno naciskaç peda u przyspieszania. 3. Zwolniç hamulec postojowy i peda hamulca zasadniczego. Powoli naciskaç peda przyspieszania, by p ynnie ruszyç. (d) Wykorzystanie hamowania silnikiem W celu wykorzystania hamowania silnikiem nale y zredukowaç bieg w nast pujàcy sposób: (b) Wy àcznik nadbiegu Naciskajàc przycisk mo na wybraç albo trzybiegowy (nadbieg wy àczony) albo czterobiegowy (nadbieg w àczony) zakres pracy. W celu wy àczenia nadbiegu przycisk nale y wcisnàç. ZaÊwieci si lampka kontrolna O/D OFF. W celu w àczenia nadbiegu przycisk nacisnàç ponownie. Lampka kontrolna O/D OFF zgaênie. W àczenie nadbiegu pozwala zmniejszyç zu- ycie paliwa i zapewnia cichszà prac silnika. JeÊli silnik zostanie wy àczony z wy àczonym nadbiegiem, po ponownym uruchomieniu silnika nadbieg zostanie automatycznie w àczony. (c) Zwyk a jazda 1. Uruchomiç silnik zgodnie z opisem Uruchamianie silnika na stronie 228 w rozdziale 3. Wybierak zakresu skrzyni biegów powinien byç w po o eniu P lub N. Wy àczyç nadbieg (jest to mo liwe jedynie w zakresie D ). ZaÊwieci si lampka kontrolna O/D OFF i skrzynia biegów zredukuje prze o enie do biegu trzeciego. Zmieniç zakres na 2. Gdy pr dkoêç jazdy spadnie poni ej 97 km/h skrzynia biegów zostanie prze àczona na drugi bieg, umo liwiajàc silniejsze hamowanie silnikiem. Zmieniç zakres na L. Gdy pr dkoêç jazdy spadnie poni ej 47 km/h skrzynia biegów zostanie prze àczona na pierwszy bieg, umo liwiajàc maksymalne hamowanie silnikiem. OSTRZE ENIE Podczas jazdy na Êliskich nawierzchniach, przy redukcji biegu nale y zachowaç szczególnà ostro noêç. Zbyt gwa towna zmiana prze o enia mo e spowodowaç utrat przyczepnoêci kó lub poêlizg. 2. Naciskajàc peda hamulca przesunàç dêwigni wybieraka zakresu w po o enie D. W zakresie D uk ad sterujàcy automatycznej skrzyni biegów dobiera najodpowiedniejsze prze o enia w zale noêci od warunków jazdy (np. jazda ze sta à pr dkoêcià, jazda pod gór, holowanie ci kiej przyczepy itp.). W àczenie nadbiegu umo liwia cichszà jazd i obni a zu ycie paliwa. Przy niskiej temperaturze silnika skrzynia biegów nie b dzie prze- àczana na nadbieg, nawet gdy przycisk nadbiegu jest wciêni ty.

151 144 WY ÑCZNIK ZAP ONU, SKRZYNIA BIEGÓW I HAMULEC POSTOJOWY (e) U ywanie zakresu 2 i L Zakresów 2 i L u ywa si do silnego hamowania silnikiem, w sposób opisany wczeêniej. Gdy dêwignia wybieraka zakresu jest w po o- eniu 2 lub L, ruszanie z miejsca odbywa si analogicznie jak dla zakresu D. W zakresie 2 samochód ruszy z pierwszego biegu, a nast pnie automatycznie bieg zostanie zmieniony na drugi. Gdy dêwignia jest w zakresie L, skrzynia biegów pozostaje na pierwszym biegu. (f) Cofanie UWAGA Nie nale y dopuszczaç do nadmiernego wzrostu pr dkoêci obrotowej silnika. Nale y obserwowaç wskazania obrotomierza i nie dopuszczaç do osiàgni cia czerwonego zakresu pr dkoêci obrotowych. Poni ej podane sà maksymalne dopuszczalne pr dkoêci dla poszczególnych zakresów: km/h L km/h Nie nale y zbyt d ugo jechaç pod gór lub holowaç ci kiej przyczepy w zakresie 2 lub L. Mo e to doprowadziç do powa nego uszkodzenia automatycznej skrzyni biegów z powodu przegrzania. Dlatego, w celu unikni cia tego rodzaju uszkodzenia, do jazdy pod gór lub holowania ci kiej przyczepy nale y u ywaç zakresu D. 1. Zatrzymaç ca kowicie samochód. 2. Naciskajàc peda hamulca przesunàç dêwigni wybieraka zakresu do po o enia R. UWAGA (g) Parkowanie 1. Zatrzymaç ca kowicie samochód. 2. Zaciàgnàç do oporu hamulec postojowy. 3. Naciskajàc peda hamulca przesunàç dêwigni wybieraka zakresu do po o enia P. OSTRZE ENIE W adnym wypadku nie wolno przesuwaç dêwigni wybieraka zakresu do po o- enia P, gdy samochód jest w ruchu. Mo e to spowodowaç powa ne uszkodzenia mechaniczne i utrat panowania nad pojazdem. (h) Wskazówki praktyczne Gdy podczas agodnego podjazdu pod gór skrzynia biegów wielokrotnie prze àczana jest pomi dzy trzecim biegiem a nadbiegiem, nale y nadbieg wy àczyç. Natychmiast po przejechaniu stoku nadbieg nale y ponownie w àczyç. Podczas holowania przyczepy, w celu zachowania skutecznoêci hamowania silnikiem nie nale y u ywaç nadbiegu. OSTRZE ENIE Gdy samochód jest zatrzymany lecz silnik pracuje, nale y zawsze trzymaç stop na pedale hamulca. Zapobiegnie to powolnemu przemieszczaniu si samochodu. UWAGA Nie nale y utrzymywaç samochodu na stoku za pomocà peda u przyspieszania, poniewa mo e to doprowadziç do przegrzania skrzyni biegów. W takiej sytuacji nale y nacisnàç peda hamulca lub zaciàgnàç hamulec postojowy. Nie wolno w àczaç biegu wstecznego gdy pojazd jest w ruchu.

152 WY ÑCZNIK ZAP ONU, SKRZYNIA BIEGÓW I HAMULEC POSTOJOWY 145 (i) Brak mo liwoêci przestawienia dêwigni wybieraka z po o enia P JeÊli nie mo na przestawiç dêwigni wybieraka z po o enia P, nawet przy wciêni tym pedale hamulca, nale y skorzystaç z przycisku kasowania blokady. Szczegó owe instrukcje zosta- y podane pod has em TrudnoÊci podczas zmiany zakresu za pomocà wybieraka automatycznej skrzyni biegów na stronie 265 w rozdziale 4. Mechaniczna skrzynia biegów Oprócz silnika 2ZZ-GE Silnik 2ZZ-GE Po o enia poszczególnych biegów pokazuje rysunek. W samochodach z 6-biegowà skrzynià biegów w àczenie biegu wstecznego równoczeênie uruchamia sygna akustyczny. Przed zmianà biegu wcisnàç peda sprz g a do koƒca, a nast pnie powoli go zwalniaç. Podczas jazdy nie nale y opieraç stopy na pedale sprz g a, gdy mo e to spowodowaç uszkodzenie sprz g a. Nie nale y równie u ywaç sprz g a do utrzymywania pojazdu na stoku. Do tego celu s u y hamulec postojowy.

153 146 WY ÑCZNIK ZAP ONU, SKRZYNIA BIEGÓW I HAMULEC POSTOJOWY Przedwczesna zmiana biegu na wy szy lub zbyt póêna jego redukcja powoduje spalanie detonacyjne i d awienie si silnika. Cz sta eksploatacja z maksymalnymi pr dkoêciami dla poszczególnych biegów powoduje przyspieszone zu ycie silnika i zwi ksza zu ycie paliwa. Maksymalne dopuszczalne pr dkoêci Manewr w àczenia si do ruchu lub wyprzedzania wymaga niekiedy wykorzystania maksymalnego przyspieszenia. Nie nale y jednak przekraczaç podanych pr dkoêci maksymalnych dla poszczególnych biegów: Silnik 4ZZ-FE i 3ZZ-FE Skrzynia 5-biegowa Silnik 2ZZ-GE bieg km/h bieg km/h Wskazówki praktyczne W razie trudnoêci z w àczeniem biegu wstecznego nale y ustawiç dêwigni zmiany biegów w po o eniu neutralnym, zwolniç i ponownie nacisnàç peda sprz g a i ponowiç prób w àczenia biegu. Podczas holowania przyczepy, dla zachowania skutecznoêci hamowania silnikiem nie nale y u ywaç piàtego biegu. OSTRZE ENIE Podczas jazdy na Êliskiej nawierzchni nale y zachowaç szczególnà ostro noêç przy redukcji biegu. Szarpni cie przy zmianie biegu na ni szy mo e spowodowaç poêlizg lub zarzucenie samochodu. UWAGA Przed w àczeniem biegu wstecznego pojazd musi byç ca kowicie zatrzymany. Silnik 1CD-FTV (bez ch odnicy powietrza) bieg km/h Silnik 1CD-FTV (z ch odnicà powietrza) bieg km/h UWAGA Nie wolno redukowaç biegu, gdy pr dkoêç jazdy jest wy sza od dopuszczalnej dla ni szego biegu.

154 WY ÑCZNIK ZAP ONU, SKRZYNIA BIEGÓW I HAMULEC POSTOJOWY 147 Uk ad kontroli nap du Uk ad kontroli nap du w sposób automatyczny ogranicza utrat przyczepnoêci przez przednie ko a podczas ruszania samochodu lub przy przyspieszaniu na Êliskiej nawierzchni. Uk ad jest w àczany automatycznie po obróceniu wy àcznika zap onu do pozycji ON. OSTRZE ENIE Na Êliskich nawierzchniach, mimo dzia ajàcego uk adu kontroli nap du niekiedy niemo liwe b dzie zachowanie pe ni mo liwoêci trakcyjnych samochodu i si y nap dowej przednich kó. Nie nale y jeêdziç samochodem z pr dkoêcià prowadzàcà do utraty przyczepnoêci kó ani wykonywaç manewrów powodujàcych taki efekt. W warunkach gdy nawierzchnia drogi pokryta jest lodem lub Êniegiem, nale y u ywaç opon zimowych lub aƒcuchów Êniegowych. Nale y zawsze jechaç z dostosowanà do warunków, bezpiecznà pr dkoêcià. NORMALNA JAZDA Podczas normalnej jazdy uk ad powinien pozostawaç w àczony, aby w razie potrzeby w ka dej chwili móg zadzia aç. Przez kilka sekund po uruchomieniu silnika lub zaraz po ruszeniu z miejsca, od strony silnika mogà byç s yszalne nietypowe odg osy. Towarzyszà one operacji samokontroli uk adu i nie sà oznakà usterki. Pracy uk adu kontroli nap du towarzyszà nast pujàce objawy: Poniewa uk ad ogranicza poêlizg wzd u ny przednich kó samochodu, b yska lampka sygnalizacyjna poêlizgu. Mogà byç wyczuwalne drgania samochodu lub mo e wystàpiç nietypowy odg os. Objawy te sà powodowane przez dzia anie hamulców. Jest to oznaka prawid owej pracy uk adu. Lampka sygnalizacyjna poêlizgu zapala si na kilka sekund po obróceniu wy àcznika zap onu do pozycji ON. Je eli po w àczeniu zap onu lampka nie zapali si, nale y skontaktowaç si z Autoryzowanà Stacjà Obs ugi Toyoty lub z innym specjalistycznym warsztatem.

155 148 WY ÑCZNIK ZAP ONU, SKRZYNIA BIEGÓW I HAMULEC POSTOJOWY JAZDA Z WY ÑCZONÑ KONTROLÑ NAP DU Przy uwalnianiu samochodu z b ota, Êwie o spad ego Êniegu itp. dobrze jest wy àczyç uk ad kontroli nap du. W takiej sytuacji automatyczna regulacja mocy silnika przeszkadza w procesie uwalniania przednich kó. Wy àczenie uk adu: Nacisnàç przycisk TRC OFF. ZaÊwieci si lampka kontrolna TRC OFF. Uk ad kontroli stabilnoêci jazdy jest zawsze w àczony, nawet mimo wy àczenia uk adu kontroli nap du. W àczenie uk adu: Ponownie nacisnàç przycisk TRC OFF. Lampka kontrolna TRC OFF zgaênie. Lampka kontrolna TRC OFF zapala si na kilka sekund po obróceniu wy àcznika zap onu do pozycji ON. Póêniej lampka ta Êwieci si, gdy uk ad kontroli nap du jest wy àczony. W nast pujàcych sytuacjach nale y skontaktowaç si z Autoryzowanà Stacjà Obs ugi Toyoty lub z innym specjalistycznym warsztatem: Lampka kontrolna nie zapala si po obróceniu wy àcznika zap onu do pozycji ON. Lampka ostrzegawcza VSC Lampka ta ostrzega o wystàpieniu usterki w uk adzie kontroli nap du lub w uk adzie kontroli stabilnoêci jazdy. Lampka zapala si po obróceniu wy àcznika zap onu do pozycji ON i po kilku sekundach gaênie. Gdy lampka ostrzegawcza VSC zaêwieci si podczas jazdy, uk ad nie dzia a. Jednak hamulce pozostajà sprawne i jazd mo na kontynuowaç. W nast pujàcych sytuacjach nale y skontaktowaç si z Autoryzowanà Stacjà Obs ugi Toyoty lub z innym specjalistycznym warsztatem: Lampka ostrzegawcza nie zapala si po obróceniu wy àcznika zap onu do pozycji ON. Lampka ostrzegawcza pozostaje zapalona na sta e po obróceniu wy àcznika zap onu do pozycji ON. Lampka ostrzegawcza zapala si w czasie jazdy. Lampka kontrolna TRC OFF zapala si wraz z zapaleniem si lampki ostrzegawczej VSC mimo, e nie zosta wciêni ty przycisk TRC OFF. Lampka kontrolna pozostaje zapalona po w àczeniu zap onu. Lampka kontrolna zapala si podczas normalnej jazdy (gdy uk ad kontroli nap du nie jest wy àczony).

156 WY ÑCZNIK ZAP ONU, SKRZYNIA BIEGÓW I HAMULEC POSTOJOWY 149 Uk ad kontroli stabilnoêci jazdy Uk ad VSC pomaga utrzymaç stabilnoêç samochodu poprzez wszechstronnà wspó prac takich uk adów jak ABS, uk ad kontroli nap du, uk ad sterowania silnika i inne. Uk ad kontroli stabilnoêci jazdy w sposób automatyczny kontroluje si hamowania i moc chwilowà silnika, pomagajàc uchroniç pojazd przed poêlizgiem na zakr cie o Êliskiej nawierzchni lub przy gwa townych manewrach kierownicà. Uk ad kontroli stabilnoêci jazdy jest aktywny przy pr dkoêci powy ej 15 km/h. Przez kilka sekund po uruchomieniu silnika lub zaraz po ruszeniu z miejsca, od strony silnika mogà byç s yszalne nietypowe odg osy. Towarzyszà one operacji samokontroli uk adu i nie sà oznakà usterki. OSTRZE ENIE Nie nale y nadmiernie polegaç na dzia- aniu uk adu kontroli stabilnoêci jazdy. Nawet gdy uk ad pracuje nie oznacza to, e samochód jest absolutnie bezpieczny. Brawurowa jazda mo e doprowadziç do niespodziewanego wypadku. Nie wolno zapominaç o zachowaniu bezpieczeƒstwa na drodze. Gdy podczas jazdy b yska lampka sygnalizacyjna poêlizgu i rozlega si alarm dêwi kowy, nale y zachowaç szczególnà ostro noêç. Gdy podczas jazdy samochód zaczyna wpadaç w poêlizg, b yska lampka sygnalizacyjna poêlizgu i rozlega si przerywany sygna alarmowy. Nale y wtedy zachowaç szczególnà ostro noêç. Lampka sygnalizacyjna poêlizgu zapala si na kilka sekund po obróceniu wy àcznika zap onu do pozycji ON. Je eli po w àczeniu zap onu lampka nie zapali si, nale y skontaktowaç si z Autoryzowanà Stacjà Obs ugi Toyoty lub z innym specjalistycznym warsztatem. Nale y stosowaç opony wy àcznie odpowiedniego rozmiaru. Rozmiar opon, producent, marka i wzór bie nika powinny byç takie same dla wszystkich 4 kó. Zastosowanie opon innych ni zalecane, innego rozmiaru lub typu mo e spowodowaç wadliwe dzia anie uk adu kontroli stabilnoêci jazdy. Wymieniajàc opony lub ko a nale y skontaktowaç si z Autoryzowanà Stacjà Obs ugi Toyoty lub z innym specjalistycznym warsztatem. (Patrz równie Sprawdzanie i wymiana opon na stronie 300 w rozdziale 7 2.)

157 150 WY ÑCZNIK ZAP ONU, SKRZYNIA BIEGÓW I HAMULEC POSTOJOWY Hamulec postojowy Lampka ostrzegawcza VSC Lampka ta ostrzega o wystàpieniu usterki w uk adzie kontroli nap du lub w uk adzie kontroli stabilnoêci jazdy. Lampka zapala si po obróceniu wy àcznika zap onu do pozycji ON i po kilku sekundach gaênie. Gdy lampka ostrzegawcza VSC zaêwieci si podczas jazdy, uk ad nie dzia a. Jednak hamulce pozostajà sprawne i jazd mo na kontynuowaç. W nast pujàcych sytuacjach nale y skontaktowaç si z Autoryzowanà Stacjà Obs ugi Toyoty lub z innym specjalistycznym warsztatem: Lampka ostrzegawcza nie zapala si po obróceniu wy àcznika zap onu do pozycji ON. Lampka ostrzegawcza pozostaje zapalona na sta e po obróceniu wy àcznika zap onu do pozycji ON. Po zaparkowaniu samochodu nale y zaciàgnàç hamulec postojowy, uniemo liwiajàc jego niekontrolowane przemieszczenie si. Zaciàgni cie hamulca: Pociàgnàç dêwigni do góry. Dla uzyskania wi kszej si y hamowania dobrze jest wczeêniej nacisnàç peda hamulca i przytrzymaç wciêni ty przy zaciàganiu hamulca postojowego. Zwolnienie hamulca: Lekko pociàgnàç do góry dêwigni (1), kciukiem nacisnàç przycisk zwalniajàcy (2), a nast pnie opuêciç dêwigni (3). Zaciàgni cie hamulca postojowego sygnalizowane jest Êwieceniem lampki na tablicy przyrzàdów. Lampka ta gaênie po zwolnieniu hamulca. OSTRZE ENIE Przed ruszeniem nale y upewniç si, czy hamulec postojowy jest ca kowicie zwolniony i nie Êwieci si lampka kontrolna. Lampka ostrzegawcza zapala si w czasie jazdy.

158 RADIOODTWARZACZ SAMOCHODOWY 151 Rozdzia 1 7 OBS UGA URZÑDZE I MECHANIZMÓW Radioodtwarzacz samochodowy Uwagi ogólne Obs uga radioodtwarzacza samochodowego Obs uga za pomocà przycisków zdalnego sterowania Uwagi eksploatacyjne Obs uga opcjonalnie montowanego systemu nawigacji opisana jest w oddzielnej instrukcji.

159 152 RADIOODTWARZACZ SAMOCHODOWY Uwagi ogólne Obs uga radioodtwarzacza samochodowego Informacje podstawowe Podane sà tu wybrane informacje ogólne na temat radioodtwarzaczy samochodowych marki Toyota. Niektóre z nich mogà nie dotyczyç urzàdzenia zamontowanego w tym samochodzie. Radioodtwarzacz samochodowy mo e zostaç w àczony, gdy kluczyk w wy àczniku zap onu jest w po o eniu ACC lub ON. W ÑCZANIE I WY ÑCZANIE URZÑDZENIA Radioodtwarzacz w àcza si i wy àcza naciskajàc przycisk o/vol. Typ 1: Radioodtwarzacz kasetowy z zakresem fal d ugich, Êrednich i UKF oraz elektronicznym strojeniem (z mo liwoêcià sterowania automatycznym zmieniaczem p yt kompaktowych) Radio, odtwarzacz kasetowy lub odtwarzacz p yt kompaktowych mo na w àczyç bez naciskania przycisku o/vol, naciskajàc odpowiednio przycisk AM FM, TAPE DISC lub DISC. W àczenie odtwarzacza nast puje po w o eniu kasety lub p yty CD. Odtwarzacz wy àcza si przez wyj cie kasety lub p yty CD. Je eli radioodtwarzacz by przedtem wy àczony, wyj cie kasety lub p yty CD powoduje wy àczenie ca ego urzàdzenia. Je eli natomiast w àczona by a inna funkcja, zostanie ona w àczona ponownie. PRZE ÑCZANIE FUNKCJI Typ 2: Radioodtwarzacz p yt kompaktowych z zakresem fal d ugich, Êrednich i UKF oraz elektronicznym strojeniem (z mo liwoêcià sterowania automatycznym zmieniaczem p yt kompaktowych) Gdy radioodtwarzacz jest w àczony, naciskanie przycisków AM FM, TAPE DISC lub DISC powoduje prze àczanie na wybranà funkcj. BARWA DèWI KU I BALANS Szczegó owe informacje na temat regulacji tonu i balansu podane sà przy opisie radioodtwarzacza zamontowanego w tym samochodzie. Barwa dêwi ku To, czy odbierany dêwi k jest przyjemny dla ucha, w du ym stopniu uzale nione jest od wzajemnego stosunku tonów wysokich i niskich. Ró ne rodzaje muzyki i transmisji g osu lepiej brzmià dla ró nych nastawieƒ wzmocnienia tonów wysokich i niskich.

160 RADIOODTWARZACZ SAMOCHODOWY 153 Balans Równie wa ne jest odpowiednie wyrównowa- enie g oênoêci lewego i prawego kana u odbioru stereofonicznego oraz przednich i tylnych g oêników. Nale y pami taç, e podczas odbioru stereofonicznej stacji radiowej lub odtwarzania stereofonicznego nagrania, zmiana balansu prawego i lewego kana u powoduje zwi kszenie g oênoêci pewnej grupy dêwi ków i zmniejszenie g oênoêci innej grupy dêwi ków. ANTENA RADIOWA Samochód ten wyposa ony jest w anten masztowà. W celu zdj cia anteny nale y jà ostro nie obróciç przeciwnie do ruchu wskazówek zegara. ODTWARZACZ P YT KOMPAKTOWYCH P yt nale y wk adaç delikatnie, stronà z etykietà do góry (gdy p yta zostanie w o ona etykietà do do u, zostanie automatycznie z powrotem wysuni ta). Odtwarzacz zacznie odtwarzaç p yt od pierwszej Êcie ki do koƒca p yty. Nast pnie rozpocznie odtwarzanie od poczàtku. UWAGA Nie wolno rozmontowywaç ani oliwiç adnych cz Êci odtwarzacza CD. Nie wk adaç w jego kieszeƒ jakichkolwiek innych przedmiotów poza p ytami kompaktowymi. Urzàdzenie przystosowane jest tylko do odtwarzania p yt o Êrednicy 12 cm. UWAGA W celu unikni cia uszkodzenia anteny, przed wjazdem do automatycznej myjni samochodowej nale y jà zdjàç. ODTWARZACZ KASETOWY Kaset wsuwa si cz Êcià z ods oni tà taêmà skierowanà w prawo. UWAGA Nie wolno oliwiç adnej cz Êci w odtwarzaczu, ani wsuwaç w jego kieszeƒ jakichkolwiek przedmiotów poza kasetami, poniewa mo e to spowodowaç jego uszkodzenie.

161 154 RADIOODTWARZACZ SAMOCHODOWY Urzàdzenia sterujàce i funkcje ótyp 1 Szczegó owy opis przycisków oraz funkcji podany jest w kolejnoêci alfabetycznej na nast pnych stronach.

162 RADIOODTWARZACZ SAMOCHODOWY (Przyciski zaprogramowanych stacji) Przycisków tych u ywa si przy zapami tywaniu stacji radiowych oraz do prze àczania na odbiór zaprogramowanych stacji. W celu zapami tania stacji pod danym przyciskiem: Dostroiç odbiornik do àdanej stacji (patrz przycisk < > ). Nacisnàç i przytrzymaç wciêni ty wybrany przycisk numeryczny, a rozlegnie si sygna dêwi kowy w ten sposób wybrana stacja zostanie przyporzàdkowana temu przyciskowi. Na wyêwietlaczu pojawi si numer przycisku. Prze àczenie na odbiór zaprogramowanej stacji nast puje po naciêni ciu przycisku, pod którym jest zapami tana. Na wyêwietlaczu pojawi si numer przycisku i cz stotliwoêç stacji. W ten sposób pod ka dym przyciskiem mo e zostaç zapami tana jedna stacja z pasma fal d ugich i Êrednich (AM) i trzy stacje UKF. (Naciskajàc przycisk AM FM na wyêwietlaczu pojawi si odpowiednio AM lub FM1, FM2 lub FM3.) Od àczenie zasilania (roz àczenie akumulatora lub przepalenie bezpiecznika) spowoduje wykasowanie z pami ci zaprogramowanych stacji radiowych. ê (Przycisk wysuwu) NaciÊni cie tego przycisku powoduje wysuni cie kasety. Po obróceniu kluczyka w wy àczniku zap onu w po o enie LOCK kaset nadal mo na wyjàç, lecz nie mo na ju jej w o yç z powrotem. xó (Kierunek odtwarzania) W celu zmiany odtwarzanej strony kasety nale y nacisnàç przycisk xó. WyÊwietlacz pokazuje, która strona jest aktualnie wybrana ( < oznacza górnà stron, > oznacza dolnà stron ). Funkcja autorewersu: Po dojêciu do koƒca jednej strony kasety nast puje automatyczne przejêcie do odtwarzania drugiej strony, niezale nie od tego, czy poprzednia strona by a przewijana do przodu czy odtwarzana. /óó (Przyciski szybkiego przesuwu do przodu / do ty u) Odtwarzacz kasetowy NaciÊni cie przycisku óó powoduje szybkie przewijanie taêmy do przodu. Na wyêwietlaczu pojawia si FF. NaciÊni cie przycisku powoduje szybkie przewijanie taêmy do ty u. Na wyêwietlaczu pojawia si REW. W celu zatrzymania przewijania taêmy do przodu nale y lekko nacisnàç przycisk po stronie óó lub nacisnàç TAPE DISC. W celu zatrzymania przewijania taêmy do ty u nale y lekko nacisnàç przycisk po stronie lub nacisnàç TAPE DISC. Funkcja autorewersu: Po dojêciu do koƒca jednej strony kasety nast puje automatyczne przejêcie do odtwarzania drugiej strony, niezale nie od tego, czy poprzednia strona by a przewijana do przodu czy odtwarzana. Po ca kowitym przewini ciu taêmy do ty u taêma zostaje zatrzymana, a nast pnie rozpocznie si odtwarzanie tej samej strony kasety. Po ca kowitym przewini ciu taêmy do przodu rozpocznie si odtwarzanie drugiej strony kasety, niezale nie od tego, czy poprzednia strona by a przewijana do przodu czy odtwarzana. < > (Strojenie lub wyszukiwanie stacji, prze àczanie zaprogramowanych stacji oraz przeskakiwanie nagraƒ) Radio Strojenie: W celu zmiany cz stotliwoêci odbioru w danym zakresie fal nale y nacisnàç przycisk < lub >. Je eli rozlegnie si sygna dêwi kowy, oznacza to, e przycisk by trzymany zbyt d ugo i nastàpi o prze àczenie na tryb wyszukiwania stacji. Wyszukiwanie stacji: W celu przestrojenia na nast pnà lub poprzednià stacj, nale y nacisnàç przycisk < lub > i przytrzymaç a rozlegnie si sygna dêwi kowy. Radioodbiornik rozpocznie wyszukiwanie stacji nadajàcej na wy szej lub ni szej cz stotliwoêci i zatrzyma si na pierwszej napotkanej stacji. Kolejne naciêni cie przycisku powoduje wyszukanie nast pnej stacji.

163 156 RADIOODTWARZACZ SAMOCHODOWY Odtwarzacz kaset magnetofonowych Funkcja automatycznego wyboru nagrania umo liwia przeskakiwanie do przodu lub do ty- u kasety w celu znalezienia àdanego utworu. Mo liwe jest przeskoczenie do dziewi ciu nagraƒ na raz. W celu przeskoczenia nagraƒ nale y nacisnàç górnà lub dolnà stron przycisku. Na wyêwietlaczu pojawi si odpowiednio FF 1 lub REW 1. Nast pnie przycisk naciskaç tyle razy, a liczba na ekranie odpowiadaç b dzie liczbie nagraƒ, które majà zostaç pomini te. NaciÊni cie przycisku dziesi ç razy wy àcza funkcj przeskakiwania. Obliczajàc liczb nagraƒ, o którà taêma ma zostaç cofni ta, nale y uwzgl dniç równie nagranie aktualnie odtwarzane. Na przyk ad w celu cofni cia si do miejsca, które jest o dwa nagrania przed aktualnie odtwarzanym, przycisk nale y naciskaç tak d ugo, a na wy- Êwietlaczu pojawi si REW 3. W przypadku naciêni cia przycisku przeskakiwania nagrania wi kszà ni potrzeba liczb razy, mo na to skorygowaç naciskajàc drugà stron przycisku. WyÊwietlana liczba nagraƒ zostanie zmniejszona. W przypadku gdy liczba wybranych utworów jest wi ksza od znajdujàcych si na kasecie. Po napotkaniu poczàtku taêmy odtwarzacz przystàpi do zwyk ego odtwarzania tej samej strony kasety. Po napotkaniu koƒca taêmy odtwarzacz przystàpi do zwyk ego odtwarzania drugiej strony kasety. Warunkiem poprawnego dzia ania tej funkcji jest wyst powanie co najmniej 3-sekundowych przerw pomi dzy kolejnymi nagraniami. Funkcja ta mo e nie dzia aç poprawnie w przypadku s owa mówionego, nagraƒ na ywo lub muzyki klasycznej. Odtwarzacz p yt kompaktowych Za pomocà tego przycisku mo na zmieniaç nagrania, a tak e przyspieszaç odtwarzanie lub cofaç aktualnà Êcie k. Zmiana Êcie ki w gór / w dó : Szybko nacisnàç i zwolniç przycisk < lub >. Na wyêwietlaczu pojawi si numer Êcie ki. Je eli rozlegnie si sygna dêwi kowy, oznacza to, e przycisk by trzymany zbyt d ugo i nastàpi o prze àczenie na przyspieszone odtwarzanie lub cofanie aktualnej Êcie ki. Przyspieszone odtwarzanie lub cofanie aktualnej Êcie ki: Nacisnàç i przytrzymaç przycisk < lub > a do us yszenia sygna u dêwi kowego. Podczas naciskania przycisku aktualna Êcie ka b dzie odpowiednio odtwarzana w sposób przyspieszony lub cofana. Po zwolnieniu przycisku nastàpi wznowienie normalnego odtwarzania. ç/vol (Wy àcznik / Regulacja g oênoêci) NaciÊni cie ç/vol w àcza lub wy àcza radioodtwarzacz. Obracajàc ç/vol reguluje si si g osu. AF (Cz stotliwoêci alternatywne) Przycisk ten s u y do wyszukiwania stacji nadajàcych w systemie RDS (Radio Data System) w ca ym zakresie pasma. Kolejne naciêni cia przycisku AF prze àczajà na nast pujàce tryby pracy: AF on: Na wyêwietlaczu pojawia si symbol AF. W tym trybie wybierane sà stacje nadawcze o takim samym kodzie PI (identyfikacji programu), zapewniajàce najlepszy odbiór. REG on: Na wyêwietlaczu pojawi si AF REG. W trybie tym wybierane sà stacje o takim samym lokalnym kodzie identyfikacyjnym PI, zapewniajàce najlepszy odbiór. WyjÊcie z trybu AF nast puje po ponownym naciêni ciu przycisku AF.

164 RADIOODTWARZACZ SAMOCHODOWY 157 AM FM NaciÊni cie przycisku AM FM prze àcza pomi dzy pasmem fal d ugich i Êrednich (AM) oraz pasmem UKF (FM). Na wyêwietlaczu pojawi si AM, FM1, FM2 lub FM3. JeÊli radioodbiornik jest wy àczony, mo na go w àczyç naciskajàc przycisk AM FM. AST (Automatyczne strojenie i zapami tanie stacji) NaciÊni cie przycisku (a rozlegnie si sygna ) spowoduje automatyczne zapami tanie cz stotliwoêci do 6 stacji dla ka dego zakresu (FM3 i AM). W trybie fal ultrakrótkich FM (FM1, FM2, FM3), stacje zostanà zapami tane automatycznie na FM3. Na przyk ad uruchomienie funkcji AST podczas odbioru w paêmie FM1 spowoduje prze àczenie na FM3. Nacisnàç i przytrzymaç przycisk AST, a rozlegnie si sygna dêwi kowy. Je eli nie zostanie znaleziona adna stacja, nastàpi powrót do cz stotliwoêci nastawionej przed naciêni ciem AST. AUDIO CONTROL / MODE ENT Funkcja r cznej korekcji barwy dêwi ku Pokr t o to s u y do r cznej korekcji barwy dêwi ku. W celu regulacji tonów niskich nale y kolejno naciskaç pokr t o AUDIO CONTROL / MODE ENT, a na wyêwietlaczu pojawi si napis BAS. Nast pnie obracajàc pokr t o odpowiednio wyregulowaç dêwi k. Na wyêwietlaczu pojawi si zakres od BAS 5 do BAS +5. W celu regulacji tonów wysokich nale y kolejno naciskaç pokr t o AUDIO CONTROL / MODE ENT, a na wyêwietlaczu pojawi si napis TRE. Nast pnie obracajàc pokr t o odpowiednio wyregulowaç dêwi k. Funkcja regulacji balansu g oêników Pokr t o to s u y równie do regulacji balansu g oênoêci prawych i lewych oraz przednich i tylnych g oêników. W celu regulacji balansu przednich i tylnych g oêników nale y naciskaç pokr t o AUDIO CONTROL / MODE ENT, a na wyêwietlaczu pojawi si napis FAD. Nast pnie obracajàc pokr t o odpowiednio wyregulowaç równowag g oêników przednich i tylnych. Na wyêwietlaczu pojawi si zakres od FAD F7 do FAD R7. W celu regulacji balansu prawych i lewych g o- Êników nale y naciskaç pokr t o AUDIO CONTROL / MODE ENT, a na wyêwietlaczu pojawi si napis BAL. Nast pnie obracajàc pokr t o odpowiednio wyregulowaç równowag g oêników prawych i lewych. Na wyêwietlaczu pojawi si zakres od BAL L7 do BAL R7. DISC Tylko automatyczny zmieniacz p yt kompaktowych Przycisk ten s u y do wyboru odtwarzanej p yty kompaktowej. Naciskaç odpowiednià stron przycisku, a àdany numer p yty pojawi si na wyêwietlaczu. DISP Przycisk ten s u y do zmiany trybu wyêwietlania automatycznego zmieniacza p yt kompaktowych. NaciÊni cie tego przycisku powoduje prze àczenie pomi dzy wyêwietlaniem numeru p yty lub Êcie ki a wyêwietlaniem czasu odtwarzania. Na wyêwietlaczu pojawi si zakres od TRE 5 do TRE +5.

165 158 RADIOODTWARZACZ SAMOCHODOWY Dolby è B NR* S uchajàc taêmy nagranej z wykorzystaniem uk adu redukcji szumów DOLBY B Noise Reduction nale y nacisnàç przycisk oznaczony è. Na wyêwietlaczu pojawi si DOLBY-B. Ponowne naciêni cie przycisku powoduje wy- àczenie uk adu redukcji szumów Dolby B NR. Uk ad Dolby NR zmniejsza poziom szumów odtwarzanej taêmy o oko o 10 db. Uk ad redukcji szumów nale y w àczaç w zale noêci od sposobu nagrania taêmy. *: Uk ad redukcji szumów Dolby, wyprodukowany na licencji Dolby Laboratories Licensing Corporation. DOLBY i symbol podwójnego D è sà znakami towarowymi Dolby Laboratories Licensing Corporation. MTL (Symbol taêmy metalowej) Odtwarzacz automatycznie dostosowuje si do taêm metalowych lub chromowych i na wy- Êwietlaczu pojawia si symbol MTL. PTY (Rodzaj programu) Je eli naciêni cie przycisku PTY nastàpi w trakcie odbioru kodu PTY stacji nadajàcej w systemie RDS, na wyêwietlaczu pojawi si nazwa typu odbieranego programu ( NEWS wiadomoêci, SPORTS sport, TALK wywiady i rozmowy, POP muzyka rozrywkowa lub CLASSICS muzyka klasyczna). W celu zmiany typu, nale y przycisk naciskaç tak d ugo, a pojawi si àdany rodzaj programu. Gdy nie jest odbierany kod PTS stacji RDS, na wyêwietlaczu pojawi si napis NO PTY. Gdy na wyêwietlaczu pokazywany jest rodzaj programu, naciêni cie przycisku < lub > spowoduje wyszukiwanie stacji transmitujàcych kod PTY. W przypadku nie znalezienia adnej stacji, na wyêwietlaczu pojawi si komunikat NOTHING. Gdy podczas wyêwietlania nazwy typu programu przez 6 sekund nie zostanie dotkni ty przycisk lub gdy zostanie wykonana jakakolwiek inna operacja, nazwa typu programu zniknie z wyêwietlacza i zacznie byç odbierany program ostatnio wyêwietlanego typu. RAND (przypadkowa kolejnoêç odtwarzania) Funkcja ta umo liwia przes uchiwanie w przypadkowej kolejnoêci Êcie ek na wszystkich p ytach kompaktowych w magazynku zmieniacza lub przes uchiwanie w przypadkowej kolejnoêci Êcie ek na wybranej p ycie. Odtwarzanie w przypadkowej kolejnoêci poszczególnych Êcie ek na p ycie: Szybko nacisnàç i zwolniç przycisk RAND. Na wyêwietlaczu pojawi si komunikat RAND i rozpocznie si odtwarzanie w przypadkowej kolejnoêci wszystkich utworów z aktualnie przes uchiwanej p yty. Gdy rozlegnie si sygna dêwi kowy oznacza to, e przycisk by przytrzymany zbyt d ugo i nastàpi odtwarzanie w przypadkowej kolejnoêci wszystkich Êcie ek na wszystkich p ytach w magazynku. Ponowne naciêni cie RAND wy àcza funkcj przypadkowej kolejnoêci odtwarzania. Tylko automatyczny zmieniacz p yt CD Odtwarzanie w przypadkowej kolejnoêci wszystkich Êcie ek na wszystkich p ytach w magazynku: Nacisnàç i przytrzymaç wciêni ty przycisk RAND, a rozlegnie si sygna dêwi kowy. Na wyêwietlaczu pojawi si komunikat D-RAND i rozpocznie si odtwarzanie w przypadkowej kolejnoêci wszystkich Êcie ek na wszystkich p ytach w magazynku. Ponowne naciêni cie RAND wy àcza funkcj przypadkowej kolejno- Êci odtwarzania. RPT (Powtarzanie) Odtwarzacz kaset magnetofonowych Nacisnàç przycisk RPT w trakcie s uchania wybranego nagrania. Na wyêwietlaczu pojawi si RPT. Po dojêciu do koƒca nagrania, zostanie ono odtworzone od poczàtku. Ponowne naciêni cie przycisku RPT wy àcza funkcj powtarzania. Warunkiem poprawnego dzia ania tej funkcji jest wyst powanie co najmniej 3-sekundowych przerw pomi dzy kolejnymi nagraniami. Odtwarzacz p yt kompaktowych Funkcja powtarzania umo liwia ponowne odtwarzanie wybranego nagrania lub ca ej p yty. Powtórne odtwarzanie nagrania: Szybko nacisnàç i zwolniç przycisk RPT w trakcie s uchania wybranego nagrania. Na wyêwietlaczu pojawi si komunikat RPT.

166 RADIOODTWARZACZ SAMOCHODOWY 159 Tylko automatyczny zmieniacz p yt CD Powtórne odtwarzanie ca ej p yty: Nacisnàç i przytrzymaç wciêni ty przycisk RPT, a rozlegnie si sygna dêwi kowy. Na wyêwietlaczu pojawi si komunikat D-RPT. Wszystkie Êcie ki na p ycie b dà odtwarzane ponownie. Po dojêciu do koƒca p yty, odtwarzacz automatycznie przejdzie do pierwszego utworu, rozpoczynajàc odtwarzanie od poczàtku. Proces ten b dzie powtarzany a do ponownego naciêni cia przycisku RPT, wy àczajàcego funkcj powtarzania. SCAN (Przeglàdanie) Funkcja przeglàdania pozwala przeszukiwaç kolejne Êcie ki na wybranej p ycie lub przeszukiwaç pierwsze Êcie ki wszystkich p yt w magazynku. Przeglàd Êcie ek na wybranej p ycie: Szybko nacisnàç i zwolniç przycisk SCAN. Na wyêwietlaczu pojawi si komunikat SCAN i odtwarzacz rozpocznie przeglàd wszystkich Êcie ek na przes uchiwanej p ycie. Je eli rozlegnie si sygna dêwi kowy oznacza to, e przycisk by wciêni ty zbyt d ugo i rozpocznie si przeglàd pierwszych Êcie ek wszystkich p yt w magazynku. W celu zatrzymania si przy wybranym utworze nale y ponownie nacisnàç przycisk SCAN. Po przeszukaniu wszystkich Êcie ek na p ycie przeglàd zostaje zakoƒczony. Tylko automatyczny zmieniacz p yt CD Przeglàd pierwszych Êcie ek wszystkich p yt w magazynku: Nacisnàç i przytrzymaç przycisk SCAN, a rozlegnie si sygna dêwi kowy. Na wyêwietlaczu pojawi si komunikat D-SCAN i odtwarzacz przejdzie do pierwszej Êcie ki nast pnej p yty w magazynku. W celu zatrzymania si przy wybranej p ycie nale y ponownie nacisnàç przycisk SCAN. Po przeszukaniu wszystkich p yt w magazynku przeglàd zostaje zakoƒczony. SKIP (Przeskakiwanie) Funkcja przeskakiwania, powodujàca szybkie przewijanie pustych miejsc na taêmie. Jest ona szczególnie u yteczna przy koƒcu taêmy. Nacisnàç przycisk SKIP. Na wyêwietlaczu pojawi si SKIP. Odtwarzacz b dzie automatycznie przeskakiwa puste miejsca na taêmie, trwajàce 15 sekund lub d u ej, przechodzàc do nast pnego nagrania. W celu wy àczenia funkcji ponownie nacisnàç przycisk. ST (Symbol odbioru stereofonicznego) Radioodbiornik automatycznie prze àcza si na odbiór stereofoniczny stacji, gdy tylko jest taka mo liwoêç. Na wyêwietlaczu pojawia si symbol ST. Gdy sygna staje si s aby, stopieƒ separacji kana ów jest zmniejszany, dzi ki czemu mniejsze sà szumy. Gdy sygna staje si bardzo s aby, odbiór zostaje prze àczony na monofoniczny. TA (Komunikaty drogowe) Przycisk ten s u y do prze àczenia na odbiór stacji nadajàcych komunikaty drogowe (TA) w systemie RDS. System EON (Enhanced Other Network wzmocniona inna sieç nadawcza): Je eli aktualnie odbierana stacja RDS (nadajàca równie w systemie EON) w danej chwili nie nadaje komunikatów drogowych w trybie TA, nastàpi automatyczne prze àczenie na odbiór programu z listy EON AF (cz stotliwoêci alternatywnych), aktualnie transmitujàcego komunikaty drogowe. Po zakoƒczeniu komunikatu drogowego nastàpi automatyczny powrót do pierwotnie odbieranego programu. Zakoƒczenie dzia ania funkcji sygnalizowane jest dêwi kowo. Podczas odbioru UKF: NaciÊni cie przycisku TA prze àcza radioodbiornik w tryb TP (Traffic Program program komunikatów drogowych). Na wyêwietlaczu pojawi si symbol TP.

167 160 RADIOODTWARZACZ SAMOCHODOWY W trybie TP rozpocznie si wyszukiwanie stacji nadajàcej komunikaty drogowe. Gdy stacja TP zostanie odebrana, na wyêwietlaczu pojawi si nazwa programu. Gdy odbierana jest stacja TA, radioodbiornik automatycznie prze àcza si na komunikaty drogowe. Gdy serwis drogowy zakoƒczy si, nastàpi powrót do pierwotnie odbieranego programu. Gdy równocze- Ênie w àczony jest tryb AF, stacja TP b dzie wyszukiwana z listy AF. Ponowne naciêni cie przycisku TA przywraca tryb TA. Na wyêwietlaczu pojawia si TA i radioodbiornik wycisza stacj UKF. W trybie TA rozpocznie si wyszukiwanie stacji TP (nadajàcej regularne komunikaty drogowe). G os pojawia si tylko podczas odbioru stacji TP. Gdy stacja TP jest odbierana, na wy- Êwietlaczu pojawia si nazwa programu. Gdy równoczeênie w àczony jest tryb AF, stacja TP b dzie wyszukiwana z listy AF. Podczas wyszukiwania stacji TP, na ekranie pojawia si TP SEEK. Je eli niemo liwe jest znalezienie adnej stacji nadajàcej w trybie TP, na wyêwietlaczu na 2 sekundy pojawia si komunikat NOTHING i proces wyszukiwania stacji TP zostaje powtórzony. W przypadku zaniku sygna u stacji TP na 20 sekund nast puje automatyczne wyszukanie kolejnej stacji TP. Podczas s uchania kasety lub p yty kompaktowej: NaciÊni cie przycisku TA prze àcza radioodbiornik w tryb TA. Na wyêwietlaczu pojawia si symbol TA. Kiedy rozpocznie si nadawanie komunikatów drogowych, odtwarzanie kasety lub p yty zostanie przerwane i nastàpi prze àczenie na odbiór komunikatów drogowych. Po zakoƒczeniu serwisu drogowego nastàpi powrót do pierwotnie odbieranego programu. Funkcja zapami tania g oênoêci w trybie TA : Nastawy g oênoêci przy odbiorze komunikatów drogowych sà zapami tywane. Zakres pami ci g oênoêci jest ograniczony. Je- eli g oênoêç ostatnio odbieranej audycji jest wy sza od zapami tanej wartoêci maksymalnej lub ni sza od zapami tanej wartoêci minimalnej, zostanie przyj ta jako nowa wartoêç maksymalna lub minimalna. Podczas odbioru stacji TA jej g oênoêç mo na regulowaç niezale nie od zapami tanego zakresu g oênoêci dla trybu TA (patrz opis ç/vol ). W celu powrotu z trybu TA do trybu normalnego, nale y ponownie nacisnàç TA. TAPE DISC Odtwarzacz kaset magnetofonowych NaciÊni cie przycisku TAPE DISC prze àcza z odbioru radiowego lub odtwarzania p yty kompaktowej na odtwarzanie kasety magnetofonowej. Je eli radioodtwarzacz by wy àczony, naciêni cie przycisku TAPE DISC w àcza odtwarzacz kasetowy. W obu przypadkach w odtwarzaczu musi byç kaseta. Odtwarzacz zostanie automatycznie w àczony po w o eniu kasety magnetofonowej. Na wy- Êwietlaczu pojawi si symbol TAPE. Odtwarzacz p yt kompaktowych NaciÊni cie przycisku TAPE DISC prze àcza z odbioru radiowego lub odtwarzania kasety magnetofonowej na odtwarzanie p yty kompaktowej. Je eli radioodtwarzacz by wy àczony, naciêni cie przycisku TAPE DISC w àcza odtwarzacz p yt kompaktowych. W obu przypadkach w odtwarzaczu musi byç p yta kompaktowa. Gdy radioodtwarzacz jest ustawiony na odtwarzanie p yty kompaktowej, na wyêwietlaczu pokazywana jest Êcie ka lub Êcie ka oraz numer odtwarzanej p yty. Ka dorazowe naciêni cie TAPE DISC powoduje prze àczenie pomi dzy odtwarzaczem p yt kompaktowych, odtwarzaczem kasetowym oraz automatycznym zmieniaczem p yt kompaktowych. W przypadku usterki odtwarzacza, na wyêwietlaczu pojawi si jeden z szeêciu poni szych komunikatów.

168 RADIOODTWARZACZ SAMOCHODOWY 161 Je eli na wyêwietlaczu pojawi si WAIT, sygnalizuje to mo liwe przegrzanie urzàdzenia z powodu zbyt wysokiej temperatury otoczenia. Wyjàç p yt lub magazynek z p ytami i odczekaç, a odtwarzacz ostygnie. Je eli na wyêwietlaczu pojawi si Err 1, sygnalizuje to zabrudzenie, uszkodzenie lub odwrotne w o enie p yty. OczyÊciç p yt lub w o yç jà prawid owo. Je eli na wyêwietlaczu pojawi si Err 2, sygnalizuje to brak p yt w magazynku. W o yç p yt. Je eli na wyêwietlaczu pojawi si Err 3, sygnalizuje to usterk wewn trznà urzàdzenia. Wyjàç i ponownie w o yç p yt lub magazynek. Je eli na wyêwietlaczu pojawi si Err 4, sygnalizuje to usterk zasilania. Nale y zabraç samochód do Autoryzowanej Stacji Obs ugi Toyoty lub do innego specjalistycznego warsztatu. Je eli na wyêwietlaczu pojawi si OPEn, sygnalizuje to otwarcie wieka automatycznego zmieniacza p yt. Zamknàç wieko zmieniacza p yt. Je eli usterka nie zostanie usuni ta, nale y zwróciç si do Autoryzowanej Stacji Obs ugi Toyoty lub do innego specjalistycznego warsztatu. TRIP/NAVI Kolejne naciêni cia przycisku TRIP/NAVI powodujà wyêwietlanie po kolei Êredniego zu ycia paliwa, chwilowego zu ycie paliwa oraz Êredniej pr dkoêci jazdy. (Szczegó owy opis znajduje si pod has em WyÊwietlacz wielofunkcyjny na stronie 192 w rozdziale 1 9).

169 162 RADIOODTWARZACZ SAMOCHODOWY ótyp 2 Szczegó owy opis przycisków oraz funkcji podany jest w kolejnoêci alfabetycznej na nast pnych stronach.

170 RADIOODTWARZACZ SAMOCHODOWY (Przyciski zaprogramowanych stacji) Przycisków tych u ywa si przy zapami tywaniu stacji radiowych oraz do prze àczania si na odbiór zaprogramowanych stacji. W celu zapami tania stacji pod danym przyciskiem: Dostroiç odbiornik do àdanej stacji (patrz przycisk < > ). Nacisnàç i przytrzymaç wciêni ty wybrany przycisk numeryczny, a rozlegnie si sygna dêwi kowy w ten sposób wybrana stacja zostanie przyporzàdkowana temu przyciskowi. Na wyêwietlaczu pojawi si numer przycisku. Prze àczenie na odbiór zaprogramowanej stacji nast puje po naciêni ciu przycisku, pod którym jest zapami tana. Na wyêwietlaczu pojawi si numer przycisku i cz stotliwoêç stacji. W ten sposób pod ka dym przyciskiem mo e zostaç zapami tana jedna stacja z pasma fal d ugich i Êrednich (AM) i trzy stacje UKF (FM). (Naciskajàc przycisk AM FM na wyêwietlaczu pojawi si odpowiednio AM, FM1, FM2 lub FM3.) Od àczenie zasilania (roz àczenie akumulatora lub przepalenie bezpiecznika) spowoduje wykasowanie z pami ci zapami tanych stacji radiowych. ê (Przycisk wysuwu) W celu wyj cia p yty nacisnàç ten przycisk. Po obróceniu kluczyka w wy àczniku zap onu w po o enie LOCK p yt nadal mo na wyjàç, lecz nie mo na ju jej w o yç z powrotem. < > (Strojenie lub wyszukiwanie stacji oraz przeskakiwanie nagraƒ) Radio Strojenie: Szybko nacisnàç i zwolniç przycisk < lub >. Po ka dorazowym naciêni ciu przycisku, nastàpi zmiana cz stotliwoêci w gór lub w dó zakresu. Je eli rozlegnie si sygna dêwi kowy, oznacza to, e przycisk by trzymany zbyt d ugo i nastàpi o prze àczenie na tryb wyszukiwania stacji. Wyszukiwanie stacji: Nacisnàç i przytrzymaç przycisk < lub >, a rozlegnie si sygna dêwi kowy. W trybie wyszukiwania stacji nast puje automatyczne wyszukanie i dostrojenie si do odbioru nast pnej stacji w gór lub w dó zakresu cz stotliwoêci. Po ka dym naciêni ciu przycisku nastàpi dostrojenie si do odbioru nast pnej stacji. Odtwarzacz p yt kompaktowych Za pomocà tego przycisku mo na zmieniaç Êcie k, a tak e przyspieszaç odtwarzanie lub cofaç aktualnà Êcie k. Zmiana Êcie ki w gór lub w dó : Szybko nacisnàç i zwolniç przycisk < lub >. Na wyêwietlaczu pojawi si numer Êcie ki. Je eli rozlegnie si sygna dêwi kowy, oznacza to, e przycisk by trzymany zbyt d ugo i nastàpi o prze àczenie na przyspieszone odtwarzanie lub cofanie aktualnej Êcie ki. Przyspieszone odtwarzanie lub cofanie aktualnej Êcie ki: Nacisnàç i przytrzymaç przycisk < lub > a do us yszenia sygna u dêwi kowego. Podczas naciskania przycisku aktualna Êcie ka b dzie odpowiednio odtwarzana w sposób przyspieszony lub cofana. Po zwolnieniu przycisku nastàpi wznowienie normalnego odtwarzania. ç/vol (Regulacja g oênoêci / Wy àcznik) NaciÊni cie ç/vol w àcza lub wy àcza radioodtwarzacz. Obracajàc ç/vol reguluje si si g osu. AF (Cz stotliwoêci alternatywne) Przycisk ten s u y do wyszukiwania stacji nadajàcych w systemie RDS (Radio Data System) w ca ym zakresie pasma. Kolejne naciêni cia przycisku AF prze àczajà na nast pujàce tryby pracy: AF on: Na wyêwietlaczu pojawia si symbol AF. W tym trybie wybierane sà stacje nadawcze o takim samym kodzie PI (identyfikacji programu), zapewniajàce najlepszy odbiór.

171 164 RADIOODTWARZACZ SAMOCHODOWY REG on: Na wyêwietlaczu pojawi si AF REG. W trybie tym wybierane sà stacje o takim samym lokalnym kodzie identyfikacyjnym PI, zapewniajàce najlepszy odbiór. WyjÊcie z trybu AF nast puje po ponownym naciêni ciu przycisku AF. AM FM NaciÊni cie przycisku AM FM prze àcza pomi dzy pasmem fal d ugich i Êrednich (AM) oraz pasmem UKF (FM). Na wyêwietlaczu pojawi si AM, FM1, FM2 lub FM3. JeÊli radioodbiornik jest wy àczony, mo na go w àczyç naciskajàc przycisk AM FM. AST (Automatyczne strojenie i zapami tanie stacji) Przycisk ten s u y do automatycznego zapami tania cz stotliwoêci do 6 stacji dla ka dego zakresu (FM3 i AM). W trybie fal ultrakrótkich FM (FM1, FM2, FM3), stacje zostanà zapami tane automatycznie na FM3. Na przyk ad uruchomienie funkcji AST podczas odbioru w paêmie FM1 spowoduje prze àczenie na FM3. Nacisnàç i przytrzymaç przycisk AST, a rozlegnie si sygna dêwi kowy. Je eli nie zostanie znaleziona adna stacja, nastàpi powrót do cz stotliwoêci odbieranej przed naciêni ciem AST. AUDIO CONTROL / MODE ENT Funkcja r cznej korekcji barwy dêwi ku Pokr t o to s u y do r cznej korekcji barwy dêwi ku. W celu regulacji tonów niskich nale y kolejno naciskaç pokr t o AUDIO CONTROL / MODE ENT, a na wyêwietlaczu pojawi si napis BAS. Nast pnie obracajàc pokr t o odpowiednio wyregulowaç dêwi k. Na wyêwietlaczu pojawi si zakres od BAS 5 do BAS +5. W celu regulacji tonów wysokich nale y kolejno naciskaç pokr t o AUDIO CONTROL / MODE ENT, a na wyêwietlaczu pojawi si napis TRE. Nast pnie obracajàc pokr t o odpowiednio wyregulowaç dêwi k. Na wyêwietlaczu pojawi si zakres od TRE 5 do TRE +5. Funkcja regulacji balansu g oêników Pokr t o to s u y równie do regulacji balansu g oênoêci prawych i lewych oraz przednich i tylnych g oêników. W celu regulacji balansu przednich i tylnych g oêników nale y naciskaç pokr t o AUDIO CONTROL / MODE ENT, a na wyêwietlaczu pojawi si napis FAD. Nast pnie obracajàc pokr t o odpowiednio wyregulowaç równowag g oêników przednich i tylnych. Na wyêwietlaczu pojawi si zakres od FAD F7 do FAD R7. W celu regulacji balansu prawych i lewych g o- Êników nale y naciskaç pokr t o AUDIO CONTROL / MODE ENT, a na wyêwietlaczu pojawi si napis BAL. Nast pnie obracajàc pokr t o odpowiednio wyregulowaç równowag g oêników prawych i lewych. Na wyêwietlaczu pojawi si zakres od BAL L7 do BAL R7. DISC (Odtwarzacz p yt kompaktowych) NaciÊni cie przycisku DISC prze àcza z odbioru radiowego lub odtwarzania kasety na odtwarzanie p yty kompaktowej. Gdy radioodtwarzacz jest wy àczony, naciskajàc przycisk DISC w àcza si odtwarzacz p yt kompaktowych. W obu przypadkach w odtwarzaczu musi znajdowaç si ju p yta. Odtwarzacz zacznie automatycznie dzia aç po w o eniu p yty kompaktowej. W tym czasie na wyêwietlaczu pojawi si komunikat CD. Podczas odtwarzania p yty na wyêwietlaczu pojawia si numer aktualnej Êcie ki lub numer p yty i Êcie ki. Ka de naciêni cie przycisku DISC powoduje prze àczenie pomi dzy pojedynczym odtwarzaczem p yt kompaktowych i automatycznym zmieniaczem p yt CD. W przypadku usterki odtwarzacza na wyêwietlaczu pojawi si jeden z szeêciu poni szych komunikatów.

172 RADIOODTWARZACZ SAMOCHODOWY 165 Je eli na wyêwietlaczu pojawi si WAIT, sygnalizuje to mo liwe przegrzanie urzàdzenia z powodu zbyt wysokiej temperatury otoczenia. Wyjàç p yt lub magazynek z p ytami i odczekaç, a odtwarzacz ostygnie. Je eli na wyêwietlaczu pojawi si Err 1, sygnalizuje to zabrudzenie, uszkodzenie lub odwrotne w o enie p yty. OczyÊciç p yt lub w o yç jà prawid owo. Je eli na wyêwietlaczu pojawi si Err 2, sygnalizuje to brak p yt w magazynku. W o yç p yt. Je eli na wyêwietlaczu pojawi si Err 3, sygnalizuje to usterk wewn trznà urzàdzenia. Wyjàç i ponownie w o yç p yt lub magazynek. Je eli na wyêwietlaczu pojawi si Err 4, sygnalizuje to usterk zasilania. Nale y zabraç samochód do Autoryzowanej Stacji Obs ugi Toyoty lub do innego specjalistycznego warsztatu. Je eli na wyêwietlaczu pojawi si OPEn, sygnalizuje to otwarcie wieka automatycznego zmieniacza p yt. Zamknàç wieko zmieniacza p yt. Je eli usterka nie zostanie usuni ta, nale y zabraç samochód do Autoryzowanej Stacji Obs ugi Toyoty lub do innego specjalistycznego warsztatu. DISC Tylko automatyczny zmieniacz p yt CD Przycisk ten s u y do wyboru odtwarzanej p yty kompaktowej. Naciskaç odpowiednià stron przycisku, a àdany numer p yty pojawi si na wyêwietlaczu. DISP Przycisk ten s u y do zmiany trybu wyêwietlania automatycznego zmieniacza p yt kompaktowych. PTY (Rodzaj programu) Je eli naciêni cie przycisku PTY nastàpi w trakcie odbioru kodu PTY stacji nadajàcej w systemie RDS, na wyêwietlaczu pojawi si nazwa typu odbieranego programu ( NEWS wiadomoêci, SPORTS sport, TALK wywiady i rozmowy, POP muzyka rozrywkowa lub CLASSICS muzyka klasyczna). W celu zmiany typu, nale y przycisk naciskaç tak d ugo, a pojawi si àdany rodzaj programu. Gdy nie jest odbierany kod PTY stacji RDS, na wyêwietlaczu pojawi si napis NO PTY. Gdy na wyêwietlaczu pokazywany jest rodzaj programu, naciêni cie przycisku < lub > spowoduje wyszukiwanie stacji transmitujàcych kod PTY. W przypadku nie znalezienia adnej stacji, na wyêwietlaczu pojawi si komunikat NOTHING. Gdy podczas wyêwietlania nazwy typu programu przez 6 sekund nie zostanie dotkni ty przycisk lub gdy zostanie wykonana jakakolwiek inna operacja, nazwa typu programu zniknie z wyêwietlacza i zacznie byç odbierany program ostatnio wyêwietlanego typu. RAND (przypadkowa kolejnoêç odtwarzania) Funkcja ta umo liwia przes uchiwanie w przypadkowej kolejnoêci Êcie ek na wszystkich p ytach kompaktowych w magazynku zmieniacza lub przes uchiwanie w przypadkowej kolejnoêci Êcie ek na wybranej p ycie. Odtwarzanie w przypadkowej kolejnoêci poszczególnych Êcie ek na p ycie: Szybko nacisnàç i zwolniç przycisk RAND. Na wyêwietlaczu pojawi si komunikat RAND i rozpocznie si odtwarzanie w przypadkowej kolejnoêci wszystkich utworów z aktualnie przes uchiwanej p yty. Gdy rozlegnie si sygna dêwi kowy oznacza to, e przycisk by przytrzymany zbyt d ugo i nastàpi odtwarzanie w przypadkowej kolejnoêci wszystkich Êcie ek na wszystkich p ytach w magazynku. Ponowne naciêni cie RAND wy àcza funkcj przypadkowej kolejnoêci odtwarzania. NaciÊni cie tego przycisku powoduje prze àczenie pomi dzy wyêwietlaniem numeru p yty lub Êcie ki oraz czasu odtwarzania.

173 166 RADIOODTWARZACZ SAMOCHODOWY Tylko automatyczny zmieniacz p yt CD Odtwarzanie w przypadkowej kolejnoêci wszystkich Êcie ek na wszystkich p ytach w magazynku: Nacisnàç i przytrzymaç wciêni ty przycisk RAND, a rozlegnie si sygna dêwi kowy. Na wyêwietlaczu pojawi si komunikat D-RAND i rozpocznie si odtwarzanie w przypadkowej kolejnoêci wszystkich Êcie ek na wszystkich p ytach w magazynku. Ponowne naciêni cie RAND wy àcza funkcj przypadkowej kolejno- Êci odtwarzania. RPT (Powtarzanie) Funkcja powtarzania umo liwia ponowne odtwarzanie wybranego nagrania lub ca ej p yty. Powtórne odtwarzanie nagrania: Szybko nacisnàç i zwolniç przycisk RPT w trakcie s uchania wybranego nagrania. Na wyêwietlaczu pojawi si komunikat RPT. Tylko automatyczny zmieniacz p yt CD Powtórne odtwarzanie ca ej p yty: Nacisnàç i przytrzymaç wciêni ty przycisk RPT, a rozlegnie si sygna dêwi kowy. Na wyêwietlaczu pojawi si komunikat D-RPT. Wszystkie Êcie ki na p ycie b dà odtwarzane ponownie. Po dojêciu do koƒca p yty, odtwarzacz automatycznie przejdzie do pierwszego utworu, rozpoczynajàc odtwarzanie od poczàtku. Proces ten b dzie powtarzany a do ponownego naciêni cia przycisku RPT, wy àczajàcego funkcj powtarzania. SCAN (przeglàdanie) Funkcja przeglàdania pozwala przeszukiwaç kolejne Êcie ki na wybranej p ycie lub przeszukiwaç pierwsze Êcie ki wszystkich p yt w magazynku. Przeglàd Êcie ek na wybranej p ycie: Szybko nacisnàç i zwolniç przycisk SCAN. Na wyêwietlaczu pojawi si komunikat SCAN i odtwarzacz rozpocznie przeglàd wszystkich Êcie ek na przes uchiwanej p ycie. Je eli rozlegnie si sygna dêwi kowy oznacza to, e przycisk by wciêni ty zbyt d ugo i rozpocznie si przeglàd pierwszych Êcie ek wszystkich p yt w magazynku. W celu zatrzymania si przy wybranym utworze nale y ponownie nacisnàç przycisk SCAN. Po przeszukaniu wszystkich Êcie ek na p ycie przeglàd zostaje zakoƒczony. Tylko automatyczny zmieniacz p yt CD Przeglàd pierwszych Êcie ek wszystkich p yt w magazynku: Nacisnàç i przytrzymaç przycisk SCAN, a rozlegnie si sygna dêwi kowy. Na wyêwietlaczu pojawi si komunikat D-SCAN i odtwarzacz przejdzie do pierwszej Êcie ki nast pnej p yty w magazynku. W celu zatrzymania si przy wybranej p ycie nale y ponownie nacisnàç przycisk SCAN. Po przeszukaniu wszystkich p yt w magazynku przeglàd zostaje zakoƒczony. ST (Symbol odbioru stereofonicznego) Radioodbiornik automatycznie prze àcza si na odbiór stereofoniczny stacji, gdy tylko jest taka mo liwoêç. Na wyêwietlaczu pojawia si symbol ST. Gdy sygna staje si s aby, stopieƒ separacji kana ów jest zmniejszany, dzi ki czemu mniejsze sà szumy. Gdy sygna staje si bardzo s aby, odbiór zostaje prze àczony na monofoniczny.

174 RADIOODTWARZACZ SAMOCHODOWY 167 TA (Komunikaty drogowe) Przycisk ten s u y do prze àczenia na odbiór stacji nadajàcych komunikaty drogowe (TA) w systemie RDS. System EON (Enhanced Other Network wzmocniona inna sieç nadawcza): Je eli aktualnie odbierana stacja RDS (nadajàca równie w systemie EON) w danej chwili nie nadaje komunikatów drogowych w trybie TA, nastàpi automatyczne prze àczenie na odbiór programu z listy EON AF (cz stotliwoêci alternatywnych), aktualnie transmitujàcego komunikaty drogowe. Po zakoƒczeniu komunikatu drogowego nastàpi automatyczny powrót do pierwotnie odbieranego programu. Zakoƒczenie dzia ania funkcji sygnalizowane jest dêwi kowo. Podczas odbioru UKF: NaciÊni cie przycisku TA prze àcza radioodbiornik w tryb TP (Traffic Program program komunikatów drogowych). Na wyêwietlaczu pojawi si symbol TP. W trybie TP rozpocznie si wyszukiwanie stacji nadajàcej komunikaty drogowe. Gdy stacja TP zostanie odebrana, na wyêwietlaczu pojawi si nazwa programu. Gdy odbierana jest stacja TA, radioodbiornik automatycznie prze àcza si na komunikaty drogowe. Gdy serwis drogowy zakoƒczy si, nastàpi powrót do pierwotnie odbieranego programu. Gdy równocze- Ênie w àczony jest tryb AF, stacja TP b dzie wyszukiwana z listy AF. Ponowne naciêni cie przycisku TA przywraca tryb TA. Na wyêwietlaczu pojawia si TA i radioodbiornik wycisza stacj UKF. W trybie TA rozpocznie si wyszukiwanie stacji TP (nadajàcej regularne komunikaty drogowe). G os pojawia si tylko podczas odbioru stacji TP. Gdy stacja TP jest odbierana, na wy- Êwietlaczu pojawia si nazwa programu. Gdy równoczeênie w àczony jest tryb AF, stacja TP b dzie wyszukiwana z listy AF. W przypadku zaniku sygna u stacji TP na 20 sekund nast puje automatyczne wyszukanie kolejnej stacji TP. Podczas s uchania kasety lub p yty kompaktowej: NaciÊni cie przycisku TA prze àcza radioodbiornik w tryb TA. Na wyêwietlaczu pojawia si symbol TA. Kiedy rozpocznie si nadawanie komunikatów drogowych, p yty zostanie przerwane i nastàpi prze àczenie na odbiór komunikatów drogowych. Po zakoƒczeniu serwisu drogowego nastàpi powrót do pierwotnie odbieranego programu. Funkcja zapami tania g oênoêci w trybie TA : Nastawy g oênoêci przy odbiorze komunikatów drogowych sà zapami tywane. Zakres pami ci g oênoêci jest ograniczony. Je- eli g oênoêç ostatnio odbieranej audycji jest wy sza od zapami tanej wartoêci maksymalnej lub ni sza od zapami tanej wartoêci minimalnej, zostanie przyj ta jako nowa wartoêç maksymalna lub minimalna. Podczas odbioru stacji TA jej g oênoêç mo na regulowaç niezale nie od zapami tanego zakresu g oênoêci dla trybu TA (patrz opis ç/vol ). W celu powrotu z trybu TA do trybu normalnego, nale y ponownie nacisnàç TA. TRIP/NAVI Po ka dym naciêni ciu przycisku TRIP/NAVI, na wyêwietlaczu pojawi si kolejno: Êrednie zu- ycie paliwa, chwilowe zu ycie paliwa oraz Êrednia pr dkoêç pojazdu. (Szczegó owy opis znajduje si pod has em WyÊwietlacz wielofunkcyjny na stronie 192 w rozdziale 1 9). Podczas wyszukiwania stacji TP, na ekranie pojawia si TP SEEK. Je eli niemo liwe jest znalezienie adnej stacji nadajàcej w trybie TP, na wyêwietlaczu na 2 sekundy pojawia si komunikat NOTHING i proces wyszukiwania stacji TP zostaje powtórzony.

175 168 RADIOODTWARZACZ SAMOCHODOWY Obs uga za pomocà przycisków zdalnego sterowania Niektórymi funkcjami radioodtwarzacza mo na sterowaç przy u yciu przycisków umieszczonych na kierownicy. Szczegó owy opis poszczególnych przycisków oraz ich dzia anie przedstawione sà poni ej. 1. Przyciski VOL i 2. Przycisk SEL 3. Przycisk 4. Przycisk ç

176 RADIOODTWARZACZ SAMOCHODOWY Przyciski VOL i VOL (regulacji g oênoêci) W celu zwi kszenia g oênoêci nacisnàç przycisk. Gdy przycisk jest wciêni ty, g oênoêç wzrasta. W celu zmniejszenia g oênoêci nacisnàç przycisk. Gdy przycisk jest wciêni ty, g oênoêç maleje. 2. Przycisk SEL Przycisk ten s u y do wyboru rodzaju pracy radioodtwarzacza. Kolejne naciêni cia przycisku powodujà prze àczanie pomi dzy odbiorem radiowym, odtwarzaniem kasety, odtwarzaniem p yty CD oraz odtwarzaniem p yt CD/MD przez automatyczny zmieniacz. Przycisk ten ró ni si dzia aniem od przycisku SEL na panelu radioodtwarzacza. 3. Przycisk (Wyszukiwanie stacji, przeskakiwanie nagraƒ) Radio W trybie wyszukiwania stacji nast puje automatyczne wyszukanie i dostrojenie si do odbioru nast pnej stacji w gór lub w dó zakresu cz stotliwoêci. W celu wyszukania stacji nale y nacisnàç stron lub przycisku. Kolejne naciêni cie powoduje dostrojenie si do odbioru nast pnej stacji. NaciÊni cie którejkolwiek strony przycisku podczas wyszukiwania nowej stacji powoduje przerwanie wyszukiwania. Odtwarzacz kaset magnetofonowych (tylko typ 1 radioodtwarzacza) Przycisk umo liwia przeskakiwanie do przodu lub do ty u kasety w celu znalezienia àdanego utworu. Mo liwe jest przeskoczenie do dziewi ciu nagraƒ na raz. W celu przeskoczenia nagraƒ nale y nacisnàç stron lub przycisku. Na wyêwietlaczu pojawi si odpowiednio FF 1 lub REW 1. Nast pnie przycisk naciskaç tyle razy, a liczba na ekranie odpowiadaç b dzie liczbie nagraƒ, które majà zostaç pomini te. NaciÊni cie przycisku dziesi ç razy wy àcza funkcj przeskakiwania. Obliczajàc liczb nagraƒ, o którà taêma ma zostaç cofni ta, nale y uwzgl dniç równie nagranie aktualnie odtwarzane. Na przyk ad w celu cofni cia si do miejsca, które jest o dwa nagrania przed aktualnie odtwarzanym, stron przycisku nale y nacisnàç trzy razy. W przypadku naciêni cia przycisku przeskakiwania nagrania wi kszà ni potrzeba liczb razy, mo na to skorygowaç naciskajàc drugà stron przycisku. WyÊwietlana liczba nagraƒ zostanie zmniejszona. Kiedy liczba utworów do przeskoczenia jest wi ksza od liczby nagraƒ na stronie kasety to: Po napotkaniu poczàtku taêmy odtwarzacz przystàpi do zwyk ego odtwarzania tej samej strony kasety. Po napotkaniu koƒca taêmy odtwarzacz przystàpi do zwyk ego odtwarzania drugiej strony kasety. Warunkiem poprawnego dzia ania tej funkcji jest wyst powanie co najmniej 3-sekundowych przerw pomi dzy kolejnymi nagraniami. Funkcja ta mo e nie dzia aç poprawnie w przypadku s owa mówionego, nagraƒ na ywo lub muzyki klasycznej. Odtwarzacz p yt kompaktowych Za pomocà tego przycisku mo na przeskakiwaç nagrania do przodu lub do ty u. Nacisnàç odpowiednià stron przycisku. W celu powrotu na poczàtek aktualnie odtwarzanego nagrania nale y krótko nacisnàç stron przycisku. 4. Przycisk ç NaciÊni cie przycisku ç powoduje w àczenie lub wy àczenie radioodtwarzacza.

177 170 RADIOODTWARZACZ SAMOCHODOWY Uwagi eksploatacyjne ODBIÓR RADIOWY UWAGA W celu zapewnienia prawid owego funkcjonowania radioodtwarzacza: Nale y uwa aç, aby nie zalaç urzàdzenia p ynami. Nie wk adaç w kieszeƒ odtwarzacza adnych przedmiotów poza kasetami lub p ytami CD. Korzystanie z telefonów komórkowych wewnàtrz lub w pobli u samochodu mo e spowodowaç zak ócenia elektryczne, które s ychaç b dzie w g oênikach. Nie jest to oznakà usterki. Nadajniki FM (dla fal ultrakrótkich) majà zasi g oko o 40 km. Oddalajàc si od nadajnika konieczne mo e okazaç si precyzyjne dostrojenie radioodbiornika i zwi kszenie g oênoêci w miar s abni cia stacji. Poniewa fale ultrakrótkie rozchodzà si w zasi gu wzroku, wysokie budowle lub wzgórza mogà niekiedy blokowaç odbiór. Powy sze objawy sà normalne dla odbioru stacji UKF i nie sà wynikiem usterki odbiornika. Stosowaç kasety dobrej jakoêci. TaÊmy niskiej jakoêci mogà powodowaç wiele problemów, mi dzy innymi s abà jakoêç dêwi ku, nierównomiernà pr dkoêç przesuwu lub sta e zmienianie kierunku odtwarzania. Mogà te zablokowaç si w odtwarzaczu lub mo e nastàpiç wkr cenie taêmy. Nie u ywaç kaset uszkodzonych, w których taêma uleg a wciàgni ciu przez mechanizm odtwarzacza lub gdy etykieta odkleja si. Nie nale y zostawiaç kasety w odtwarzaczu, gdy nie jest ods uchiwana, szczególnie przy upalnej pogodzie. Kasety nale y przechowywaç w ich pude kach i nie pozostawiaç w nas onecznionym miejscu. Nale y unikaç stosowania kaset o ca kowitym czasie odtwarzania d u szym ni 100 minut (50 minut na stron ). TaÊma w takich kasetach jest cienka i mo e zablokowaç si lub zostaç wciàgni ta przez mechanizm odtwarzacza. DBA OÂå O ODTWARZACZ KASETOWY I KASETY MAGNETOFONOWE W celu zachowania niezawodnej pracy odtwarzacza i kaset nale y: Regularnie czyêciç g owice i inne cz Êci odtwarzacza. Brudna g owica lub mechanizm prowadzàcy taêm mo e spowodowaç obni enie jakoêci dêwi ku i wciàganie taêmy. Najprostszym sposobem czyszczenia ich jest u ycie taêmy czyszczàcej (zaleca si stosowanie taêmy czyszczàcej na mokro).

178 RADIOODTWARZACZ SAMOCHODOWY 171 DBA OÂå O ODTWARZACZ P YT KOM- PAKTOWYCH I P YTY Odtwarzacz przystosowany jest wy àcznie do p yt o Êrednicy 12 cm. Bardzo wysoka temperatura mo e spowodowaç, e odtwarzacz odmówi dzia ania. W upalne dni, przed przystàpieniem do s uchania p yt nale y sch odziç wn trze samochodu, korzystajàc z klimatyzacji. Wyboje na drodze lub inne drgania mogà spowodowaç przeskakiwanie w czasie odtwarzania. W przypadku zawilgocenia wn trza odtwarzacza mo e nie byç s yszalny aden dêwi k, mimo e urzàdzenie wyglàda na dzia ajàce. Wyjàç magazynek z odtwarzacza i odczekaç a wyschnie. OSTRZE ENIE Odtwarzacze p yt kompaktowych wykorzystujà niewidzialne promieniowanie laserowe, które w przypadku wydostania si na zewnàtrz urzàdzenia mo e byç niebezpieczne. Odtwarzacz nale y obs ugiwaç zgodnie z instrukcjà. Stosowaç wy àcznie p yty majàce pokazane powy ej oznaczenie. Urzàdzenie mo e nie odtwarzaç nast pujàcych rodzajów p yt: Zabezpieczonych przed kopiowaniem CD-R (do nagrywania) CD-RW (do wielokrotnego nagrywania) Komputerowych p yt CD-ROM

179 172 RADIOODTWARZACZ SAMOCHODOWY UWAGA Aby ustrzec odtwarzacz lub zmieniacz p yt kompaktowych przed zniszczeniem nie nale y stosowaç p yt o nietypowych kszta tach, niskiej jakoêci lub z etykietami takie jak pokazano na ilustracjach. P yty o nietypowych kszta tach P yty o niskiej jakoêci P yty z etykietami

180 RADIOODTWARZACZ SAMOCHODOWY 173 Prawid owo Nieprawid owo P yty kompaktowe nale y traktowaç ostro nie, zw aszcza przy wk adaniu do magazynku. Nale y trzymaç je za brzegi i nie zginaç. Nie dopuszczaç do pozostawienia Êladów palców na ich powierzchni, szczególnie od strony odblaskowej. Zabrudzenia, rysy, nierównoêci, drobne otworki lub inne Êlady uszkodzeƒ p yty mogà spowodowaç przeskakiwanie przy odtwarzaniu lub powtarzanie fragmentów Êcie ek. (Drobne otworki w p ycie uwidaczniajà si przy oglàdaniu jej pod Êwiat o.) Czyszczenie p yty kompaktowej: Wytrzeç mi kkà, nie strz piàcà si Êciereczkà zwil onà wodà. Wycieraç ruchami prostoliniowymi, od Êrodka do zewn trznej kraw dzi p yty (nie wzd u obwodu). Nie stosowaç Êrodków czyszczàcych do klasycznych p yt gramofonowych, ani Êrodków antystatycznych. Nie odtwarzane p yty nale y wyjmowaç z odtwarzacza. P yty przechowywaç w pude kach z tworzywa, chroniàc przed wilgocià, wysokà temperaturà i bezpoêrednim nas onecznieniem.

181 174 RADIOODTWARZACZ SAMOCHODOWY

182 OGRZEWANIE, WENTYLACJA I KLIMATYZACJA 175 Rozdzia 1 8 OBS UGA URZÑDZE I MECHANIZMÓW Ogrzewanie, wentylacja i klimatyzacja Klimatyzacja sterowana r cznie Urzàdzenia sterujàce Kierunki nawiewu powietrza Wskazówki praktyczne Klimatyzacja sterowana automatycznie Urzàdzenia sterujàce Kierunki nawiewu powietrza Wskazówki praktyczne Wyloty powietrza w desce rozdzielczej Nagrzewnica spalinowa

183 176 OGRZEWANIE, WENTYLACJA I KLIMATYZACJA Klimatyzacja sterowana r cznie Urzàdzenia sterujàce 1. Wy àcznik klimatyzacji (w niektórych wersjach) 2. Dêwignia sterujàca poboru powietrza 3. Pokr t o regulacji temperatury 4. Pokr t o wyboru pr dkoêci dmuchawy 5. Pokr t o wyboru trybu nawiewu

184 OGRZEWANIE, WENTYLACJA I KLIMATYZACJA 177 Pokr t o regulacji pr dkoêci dmuchawy Obracajàc pokr t o reguluje si pr dkoêç obrotowà dmuchawy obrót w prawo zwi ksza pr dkoêç, obrót w lewo zmniejsza pr dkoêç. Pokr t o regulacji temperatury Obracajàc pokr t o reguluje si temperatur obrót w prawo zwi ksza temperatur, obrót w lewo zmniejsza temperatur. Pokr t o wyboru trybu nawiewu Obracajàc pokr t o wybiera si wyloty, którymi b dzie doprowadzane powietrze do kabiny. 1. Nawiew na twarz Powietrze wydostaje si g ównie wylotami umieszczonymi w desce rozdzielczej. 2. Nawiew dwupoziomowy Powietrze wydostaje si zarówno wylotami przypod ogowymi jak i wylotami w desce rozdzielczej. 3. Nawiew przypod ogowy Powietrze wydostaje si g ównie wylotami umieszczonymi przy pod odze. W niektórych wersjach przy w àczonym ogrzewaniu przez wyloty Êrodkowe kierowane jest nieogrzane powietrze. 4. Nawiew przypod ogowy i na szyb Powietrze wydostaje si g ównie wylotami umieszczonymi przy pod odze oraz wylotami na przednià szyb. W niektórych wersjach przy w àczonym ogrzewaniu przez wyloty Êrodkowe kierowane jest nieogrzane powietrze. Dêwigni poboru powietrza nale y ustawiç na doprowadzanie powietrza z zewnàtrz. 5. Nawiew na szyb Powietrze kierowane jest g ównie na przednià szyb. W niektórych wersjach przy w àczonym ogrzewaniu przez wyloty Êrodkowe kierowane jest nieogrzane powietrze. Dêwigni poboru powietrza nale y ustawiç na doprowadzanie powietrza z zewnàtrz. Schemat przep ywu powietrza dla ró nych po- o eƒ pokr t a pokazuje rysunek zamieszczony poni ej.

185 178 OGRZEWANIE, WENTYLACJA I KLIMATYZACJA 6. Pomi dzy nawiewem przypod ogowym a nawiewem przypod ogowym i na szyb Powietrze wydostaje si g ównie wylotami umieszczonymi przy pod odze. Dêwigni poboru powietrza nale y ustawiç na doprowadzanie powietrza z zewnàtrz. 7. Pomi dzy nawiewem przypod ogowym i na szyb a nawiewem na szyb Powietrze kierowane jest g ównie na przednià szyb. Dêwigni poboru powietrza nale y ustawiç na doprowadzanie powietrza z zewnàtrz. Schemat przep ywu powietrza dla ró nych po- o eƒ pokr t a pokazuje rysunek zamieszczony poni ej. Dêwignia sterujàca poboru powietrza Przesuwajàc dêwigni zmienia si sposób doprowadzania powietrza. 1. Recyrkulacja Powietrze krà y w obiegu zamkni tym. 2. Powietrze Êwie e Do kabiny doprowadzane jest powietrze z zewnàtrz. Przycisk A/C (wy àcznik klimatyzacji) NaciÊni cie przycisku w àcza klimatyzacj. RównoczeÊnie zapala si dioda kontrolna w przycisku. Ponowne naciêni cie wy àcza klimatyzacj. Dotyczy niektórych wersji Gdy dioda kontrolna w przycisku A/C b yska, sygnalizuje to awari uk adu klimatyzacji i zostaje on automatycznie wy àczony. Nale y wtedy oddaç samochód do naprawy w Autoryzowanej Stacji Obs ugi Toyoty lub w innym specjalistycznym warsztacie.

186 Kierunki nawiewu powietrza OGRZEWANIE, WENTYLACJA I KLIMATYZACJA 179

187 180 OGRZEWANIE, WENTYLACJA I KLIMATYZACJA Wskazówki praktyczne W celu sch odzenia nagrzanego samochodu, który by zaparkowany w nas onecznionym miejscu, nale y przez kilka minut jechaç z otwartymi oknami. W ten sposób usuni te zostanie goràce powietrze i klimatyzator szybciej och odzi wn trze. Wloty powietrza przed przednià szybà nie mogà byç przes oni te (na przyk ad przez liêcie lub Ênieg). Przy du ej wilgotnoêci powietrza nie nale y uruchamiaç nawiewu zimnego powietrza na przednià szyb. Z powodu ró nicy temperatur powietrza po wewn trznej i zewn trznej stronie szyby mo e dojêç do jej zaparowania. Przestrzeƒ pod przednimi siedzeniami powinna byç wolna, umo liwiajàc swobodny przep yw powietrza w kabinie samochodu. W zimne dni zaleca si na jednà minut w àczyç dmuchaw z najwy szà pr dkoêcià pracy, co u atwi oczyszczenie kana ów wlotowych ze Êniegu lub wilgoci. W ten sposób ograniczone zostanie zaparowywanie szyb. Jadàc po zapylonych drogach nale y zamknàç wszystkie okna. Je eli mimo zamkni cia okien kurz podnoszony przez samochód b dzie nadal wciàgany do kabiny, zalecane jest ustawienie dêwigni sterujàcej wlotu powietrza na pobór powietrza ÂWIE- EGO oraz dmuchawy na dowolnà pr dkoêç (po o enie inne ni 0 ). Jadàc za innym samochodem po pylistej drodze lub w warunkach silnego wiatru i zapylenia, zalecane jest chwilowe ustawienie trybu poboru powietrza na RECYRKULACJ, co spowoduje zamkni cie wszystkich zewn trznych wlotów powietrza, uniemo liwiajàce dost p do kabiny py u oraz powietrza z zewnàtrz. Ogrzewanie Najlepszà skutecznoêç uzyskuje si przy nast pujàcych nastawach: Pr dkoêç dmuchawy Dowolna wartoêç oprócz 0 Temperatura W kierunku WYSOKIEJ (zakres czerwony) Pobór powietrza Z ZEWNÑTRZ (powietrze Êwie e) Kierunek nawiewu PRZYPOD OGOWY Klimatyzacja WY ÑCZONA W celu szybkiego ogrzania wn trza nale y na kilka minut w àczyç recyrkulacj powietrza. Aby uniknàç zaparowania szyb, natychmiast po rozgrzaniu wn trza nale y prze àczyç na doprowadzanie powietrza z zewnàtrz. Ogrzewanie z osuszaniem powietrza uzyskuje si w àczajàc klimatyzacj. W celu równoczesnego ogrzewania wn trza i oczyszczania przedniej szyby nale y wybraç nawiew powietrza przypod ogowy i na szyb. Klimatyzacja Najlepszà skutecznoêç uzyskuje si przy nast pujàcych nastawach: Pr dkoêç dmuchawy Dowolna wartoêç oprócz 0 Temperatura W kierunku NISKIEJ (zakres niebieski) Pobór powietrza Z ZEWNÑTRZ (powietrze Êwie e) Kierunek nawiewu NA TWARZ Klimatyzacja W ÑCZONA W celu szybkiego sch odzenia wn trza nale y na kilka minut w àczyç recyrkulacj powietrza. Wentylacja Najlepszà skutecznoêç uzyskuje si przy nast pujàcych nastawach: Pr dkoêç dmuchawy Dowolna wartoêç oprócz 0 Temperatura W kierunku NISKIEJ (zakres niebieski) Wlot powietrza Z ZEWNÑTRZ (powietrze Êwie e) Kierunek nawiewu NA TWARZ Klimatyzacja WY ÑCZONA

188 OGRZEWANIE, WENTYLACJA I KLIMATYZACJA 181 Usuwanie zaparowania lub oblodzenia szyb Powierzchnia wewn trzna szyby Najlepszà skutecznoêç uzyskuje si przy nast pujàcych nastawach: Pr dkoêç dmuchawy Dowolna wartoêç oprócz 0 Temperatura W kierunku WYSOKIEJ (zakres czerwony) przy ogrzewaniu lub w kierunku NISKIEJ (zakres niebieski) przy ch odzeniu Pobór powietrza Z ZEWNÑTRZ (powietrze Êwie e) Kierunek nawiewu NA SZYB Klimatyzacja W ÑCZONA Przy du ej wilgotnoêci powietrza nie nale y uruchamiaç nawiewu zimnego powietrza na przednià szyb. Z powodu ró nicy temperatur powietrza po wewn trznej i zewn trznej stronie szyby mo e dojêç do jeszcze silniejszego jej zaparowania. Powierzchnia zewn trzna szyby Najlepszà skutecznoêç uzyskuje si przy nast pujàcych nastawach: Pr dkoêç dmuchawy Dowolna wartoêç oprócz 0 Temperatura W kierunku WYSOKIEJ (zakres czerwony) Pobór powietrza Z ZEWNÑTRZ (powietrze Êwie e) Kierunek nawiewu NA SZYB Klimatyzacja WY ÑCZONA W celu równoczesnego ogrzewania wn trza i oczyszczania przedniej szyby nale y wybraç nawiew powietrza przypod ogowy i na szyb.

189 182 OGRZEWANIE, WENTYLACJA I KLIMATYZACJA Klimatyzacja sterowana automatycznie Urzàdzenia sterujàce 1. Przycisk regulacji pr dkoêci dmuchawy 2. Przycisk TEMP (regulacja temperatury) 3. Przycisk AUTO (wy àcznik pracy automatycznej) 4. Przycisk OFF (wy àcznik dmuchawy) 5. Przycisk trybu poboru powietrza (wy àcznik recyrkulacji powietrza) 6. Przycisk MODE (wybór trybu nawiewu) 7. Wy àcznik nawiewu na przednià szyb 8. Przycisk A/C (wy àcznik uk adu klimatyzacji)

190 OGRZEWANIE, WENTYLACJA I KLIMATYZACJA 183 Przycisk AUTO NaciÊni cie przycisku uruchamia automatycznà prac uk adu klimatyzacji. Dla potwierdzenia pracy w trybie sterowania automatycznego w przycisku zapala si dioda kontrolna. W trybie sterowania automatycznego uk ad klimatyzacji samoczynnie dobiera pr dkoêç dmuchawy, kierunki nawiewu, sposób poboru powietrza oraz w àczanie i wy àczanie agregatu ch odniczego, w zale noêci od temperatury w kabinie. Niekiedy po naciêni ciu przycisku AUTO przy ustawionym poborze powietrza ÂWIE EGO mo e zostaç w àczona recyrkulacja powietrza, w celu uzyskania maksymalnie intensywnego ch odzenia. Mo na te dokonywaç r cznej regulacji odpowiednimi prze àcznikami. W celu przerwania automatycznej regulacji nale y nacisnàç prze àcznik trybu nawiewu lub przycisk regulacji pr dkoêci dmuchawy. Przycisk regulacji pr dkoêci dmuchawy NaciÊni cie zwi ksza pr dkoêç dmuchawy, naciêni cie zmniejsza pr dkoêç dmuchawy. W trybie pracy automatycznej nie ma potrzeby regulowania pr dkoêci dmuchawy. Przycisk TEMP W celu zwi kszenia temperatury przycisk nale- y nacisnàç po stronie, w celu obni enia temperatury po stronie. Gdy zostanie nastawione maksymalne ch odzenie, na wyêwietlaczu pokazane zostanie MAX. COLD, natomiast gdy zostanie maksymalne ogrzewanie, na wyêwietlaczu pojawi si MAX. HOT. Przycisk MODE (wyboru trybu nawiewu powietrza) Naciskajàc przycisk MODE wybiera si wyloty, którymi b dzie doprowadzane powietrze do kabiny. W trybie pracy automatycznej nie ma potrzeby regulowania trybu nawiewu powietrza. 1. Nawiew górny Powietrze kierowane jest g ównie wylotami umieszczonymi w desce rozdzielczej. 2. Nawiew dwupoziomowy Powietrze kierowane jest zarówno wylotami przypod ogowymi jak i wylotami w desce rozdzielczej. 3. Nawiew przypod ogowy Powietrze kierowane jest g ównie wylotami umieszczonymi przy pod odze. 4. Nawiew na szyb i przypod ogowy Powietrze kierowane jest g ównie wylotami umieszczonymi przy pod odze oraz wylotami na przednià szyb. Przycisk OFF NaciÊni cie tego przycisku wy àcza uk ad klimatyzacji.

191 184 OGRZEWANIE, WENTYLACJA I KLIMATYZACJA Przycisk nawiewu na przednià szyb NaciÊni cie tego przycisku kieruje nawiew powietrza g ównie przez wyloty na przednià szyb i równoczeênie automatycznie uruchamiany jest pobór powietrza ÂWIE EGO. Przyspiesza to odzyskanie widocznoêci do przodu. Je eli wczeêniej nastawiona by a RECYRKU- LACJA powietrza, w celu jej przywrócenia nale y jeszcze raz nacisnàç przycisk trybu poboru powietrza. Ponowne naciêni cie przycisku przywraca ostatnio ustawiony tryb nawiewu. Wraz z uruchomieniem nawiewu na przednià szyb zostaje w àczony uk ad klimatyzacji, wspomagajàc usuwanie zaparowania szyb. RównoczeÊnie zapala si dioda kontrolna w przycisku A/C, niezale nie od tego, czy przycisk by wczeêniej wciêni ty, czy nie. Funkcja ta przyspiesza przywrócenie widocznoêci do przodu. W celu wy àczenia jedynie klimatyzacji, nale y ponownie nacisnàç przycisk A/C. Je eli przycisk A/C nie jest wciêni ty, naci- Êni cie przycisku wyboru trybu nawiewu powietrza wy àcza klimatyzacj. Schemat przep ywu powietrza dla ró nych ustawieƒ trybu nawiewu pokazuje rysunek zamieszczony poni ej. Prze àcznik wlotu powietrza NaciÊni cie przycisku zmienia sposób doprowadzania powietrza. 1. Recyrkulacja Powietrze krà y w obiegu zamkni tym. 2. Powietrze Êwie e Do kabiny doprowadzane jest powietrze z zewnàtrz. Przycisk A/C NaciÊni cie przycisku w àcza klimatyzacj. RównoczeÊnie zapala si dioda kontrolna w przycisku. Ponowne naciêni cie wy àcza klimatyzacj. Gdy dioda kontrolna w przycisku A/C b yska, sygnalizuje to awari klimatyzacji i uk ad zostaje automatycznie wy àczony. W takiej sytuacji nale y oddaç samochód do naprawy w Autoryzowanej Stacji Obs ugi Toyoty lub w innym specjalistycznym warsztacie.

192 OGRZEWANIE, WENTYLACJA I KLIMATYZACJA 185 Kierunki nawiewu powietrza Wskazówki praktyczne W celu sch odzenia nagrzanego samochodu, który by zaparkowany w nas onecznionym miejscu, nale y przez kilka minut jechaç z otwartymi oknami. W ten sposób usuni te zostanie goràce powietrze i klimatyzator szybciej och odzi wn trze. Wloty powietrza przed przednià szybà nie mogà byç przes oni te (na przyk ad przez liêcie lub Ênieg). Przy du ej wilgotnoêci powietrza nie nale y uruchamiaç nawiewu zimnego powietrza na przednià szyb. Z powodu ró nicy temperatur powietrza po wewn trznej i zewn trznej stronie szyby mo e dojêç do jej zaparowania. Przestrzeƒ pod przednimi siedzeniami powinna byç wolna, umo liwiajàc swobodny przep yw powietrza w kabinie samochodu. W zimne dni zaleca si na oko o minut ustawiç najwy szà pr dkoêç dmuchawy, co u atwi oczyszczenie kana ów wlotowych ze Êniegu lub wilgoci. Ograniczy to zjawisko zaparowywania szyb. Jadàc po zapylonych drogach nale y zamknàç wszystkie okna. Je eli mimo zamkni cia okien kurz podnoszony przez samochód b dzie nadal wciàgany do kabiny, zalecane jest pozostawienie przycisku wyboru wlotu powietrza w trybie poboru powietrza ÂWIE EGO oraz dmuchawy ustawionej na dowolnà pr dkoêç (ustawienie inne ni OFF ). Jadàc za drugim samochodem po pylistej drodze lub w warunkach silnego wiatru i zapylenia, zalecane jest chwilowe prze àczenie trybu poboru powietrza na RECYRKULA- CJ, co spowoduje zamkni cie wszystkich zewn trznych wlotów powietrza, uniemo liwiajàce dost p do kabiny powietrza i py u z zewnàtrz.

193 186 OGRZEWANIE, WENTYLACJA I KLIMATYZACJA Ogrzewanie Najlepszà skutecznoêç uzyskuje si przy nast pujàcych nastawach: Praca automatyczna Wcisnàç przycisk AUTO Temperatura Ustawiç àdanà wartoêç Pobór powietrza Z ZEWNÑTRZ (powietrze Êwie e) Klimatyzacja WY ÑCZONA Regulacja r czna Pr dkoêç dmuchawy Dowolna wartoêç Temperatura W kierunku wysokiej Pobór powietrza Z ZEWNÑTRZ (powietrze Êwie e) Kierunek nawiewu PRZYPOD OGOWY Klimatyzacja WY ÑCZONA W celu szybkiego ogrzania wn trza nale y na kilka minut w àczyç recyrkulacj powietrza. Aby uniknàç zaparowania szyb, natychmiast po rozgrzaniu wn trza nale y prze àczyç na doprowadzanie powietrza z zewnàtrz. Ogrzewanie z osuszaniem powietrza uzyskuje si w àczajàc klimatyzacj. W celu równoczesnego ogrzewania wn trza i oczyszczania przedniej szyby nale y wybraç nawiew powietrza przypod ogowy i na szyb. Klimatyzacja Najlepszà skutecznoêç uzyskuje si przy nast pujàcych nastawach: Praca automatyczna Wcisnàç przycisk AUTO Temperatura Ustawiç àdanà wartoêç Pobór powietrza Z ZEWNÑTRZ (powietrze Êwie e) Klimatyzacja W ÑCZONA Regulacja r czna Pr dkoêç dmuchawy Dowolna wartoêç Temperatura W kierunku niskiej Pobór powietrza Z ZEWNÑTRZ (powietrze Êwie e) Kierunek nawiewu GÓRNY Klimatyzacja W ÑCZONA W celu szybkiego sch odzenia wn trza nale y na kilka minut w àczyç recyrkulacj powietrza. Wentylacja Najlepszà skutecznoêç uzyskuje si przy nast pujàcych nastawach: Praca automatyczna Wcisnàç przycisk AUTO Temperatura W kierunku niskiej Pobór powietrza Z ZEWNÑTRZ (powietrze Êwie e) Klimatyzacja WY ÑCZONA Regulacja r czna Pr dkoêç dmuchawy Dowolna wartoêç Temperatura W kierunku niskiej Pobór powietrza Z ZEWNÑTRZ (powietrze Êwie e) Kierunek nawiewu GÓRNY Klimatyzacja WY ÑCZONA

194 OGRZEWANIE, WENTYLACJA I KLIMATYZACJA 187 Usuwanie zaparowania lub oblodzenia szyb Powierzchnia wewn trzna przedniej szyby Najlepszà skutecznoêç uzyskuje si przy nast pujàcych nastawach: Praca automatyczna Temperatura W kierunku wysokiej przy ogrzewaniu lub w kierunku niskiej przy ch odzeniu Pobór powietrza Z ZEWNÑTRZ (powietrze Êwie e) Kierunek nawiewu NA SZYB Regulacja r czna Pr dkoêç dmuchawy Dowolna wartoêç Temperatura W kierunku wysokiej przy ogrzewaniu lub w kierunku niskiej przy ch odzeniu Pobór powietrza Z ZEWNÑTRZ (powietrze Êwie e) Kierunek nawiewu NA SZYB Po naciêni ciu przycisku nawiewu powietrza na przednià szyb nast puje automatyczne uruchomienie poboru powietrza ÂWIE EGO. Przyspiesza to odzyskanie widocznoêci do przodu. Je eli wczeêniej nastawiona by a RECYRKU- LACJA powietrza, w celu jej przywrócenia nale y jeszcze raz nacisnàç przycisk trybu poboru powietrza. Wraz z uruchomieniem nawiewu na przednià szyb zostaje w àczony uk ad klimatyzacji, wspomagajàc usuwanie zaparowania szyb. RównoczeÊnie zapala si dioda kontrolna w przycisku A/C, niezale nie od tego, czy przycisk by wczeêniej wciêni ty, czy nie. Funkcja ta przyspiesza przywrócenie widocznoêci do przodu. W celu wy àczenia samej klimatyzacji nale y nacisnàç przycisk A/C. Je eli przycisk A/C nie jest wciêni ty, naciêni cie przycisku wyboru trybu nawiewu powietrza wy àcza klimatyzacj. Przy du ej wilgotnoêci powietrza nie nale y uruchamiaç nawiewu zimnego powietrza na przednià szyb. Z powodu ró nicy temperatur powietrza po wewn trznej i zewn trznej stronie szyby mo e dojêç do jeszcze silniejszego jej zaparowania. Powierzchnia zewn trzna przedniej szyby Najlepszà skutecznoêç uzyskuje si przy nast pujàcych nastawach: Praca automatyczna Temperatura W kierunku wysokiej Pobór powietrza Z ZEWNÑTRZ (powietrze Êwie e) Kierunek nawiewu NA SZYB Klimatyzacja WY ÑCZONA Regulacja r czna Pr dkoêç dmuchawy Dowolna wartoêç Temperatura W kierunku wysokiej Pobór powietrza Z ZEWNÑTRZ (powietrze Êwie e) Kierunek nawiewu NA SZYB Klimatyzacja WY ÑCZONA Po naciêni ciu przycisku nawiewu powietrza na przednià szyb nast puje automatyczne uruchomienie poboru powietrza ÂWIE EGO. Przyspiesza to odzyskanie widocznoêci do przodu. Je eli wczeêniej nastawiona by a RECYRKU- LACJA powietrza, w celu jej przywrócenia nale y jeszcze raz nacisnàç przycisk trybu poboru powietrza. Wraz z uruchomieniem nawiewu na przednià szyb zostaje w àczony uk ad klimatyzacji, wspomagajàc usuwanie zaparowania szyb. RównoczeÊnie zapala si dioda kontrolna w przycisku A/C, niezale nie od tego, czy przycisk by wczeêniej wciêni ty, czy nie. Funkcja ta przyspiesza przywrócenie widocznoêci do przodu. W celu wy àczenia samej klimatyzacji nale y nacisnàç przycisk A/C. Je eli przycisk A/C nie jest wciêni ty, naci- Êni cie przycisku wyboru trybu nawiewu powietrza wy àcza klimatyzacj. W celu równoczesnego ogrzewania wn trza i oczyszczania przedniej szyby nale y wybraç nawiew powietrza przypod ogowy i na szyb.

195 188 OGRZEWANIE, WENTYLACJA I KLIMATYZACJA Wyloty powietrza w desce rozdzielczej Nagrzewnica spalinowa Wylot boczny Dodatkowa nagrzewnica spalinowa przeznaczona jest do podtrzymywania temperatury w kabinie samochodu w zimne dni. W celu w àczenia nagrzewnicy nale y nacisnàç jej wy àcznik. Silnik samochodu musi pracowaç. Podczas pracy urzàdzenia Êwieci si lampka kontrolna. Rozruch nagrzewnicy nast puje po oko o 75 sekundach od naciêni cia przycisku, a jej pe ne rozgrzanie po dalszych 70 sekundach. Wyloty Êrodkowe Je eli nawiew powietrza nie jest wystarczajàco skuteczny, nale y sprawdziç wyloty powietrza w desce rozdzielczej. Rysunek pokazuje sposób otwierania i zamykania wylotów powietrza. Po osiàgni ciu odpowiedniej temperatury przez p yn ch odzàcy silnik, uk ad automatycznie reguluje poziom ogrzewania. Przy w àczaniu i wy àczaniu nagrzewnicy ze znajdujàcego si pod pod ogà samochodu uk adu wydechowego mo e wydzielaç si pewna iloêç bia ego dymu o specyficznej woni. W szczególnie niskich temperaturach otoczenia z uk adu wydechowego nagrzewnicy mo e wydobywaç si para. Jest to zjawisko normalne.

196 OGRZEWANIE, WENTYLACJA I KLIMATYZACJA 189 Wy àczenia nagrzewnicy mo na dokonaç jednym z dwóch sposobów: Ponownie nacisnàç jej wy àcznik. Wy àczyç silnik. Po wy àczeniu nagrzewnicy z komory silnika przez 2 minuty mo e byç s yszalny nietypowy odg os. Jest to odg os pracy elektrycznych wentylatorów, które ch odzà elementy zespo u nagrzewnicy i nie jest to objaw usterki. Po oko o 2 minutach wentylatory ch odzàce przerywajà prac i nagrzewnica zostaje ostatecznie wy àczona. Nie jest zalecane ponowne uruchomienie nagrzewnicy przed up ywem 10 minut od jej wy- àczenia. W przeciwnym wypadku przy jej rozruchu mo e wystàpiç ha as. Podczas tankowania samochodu nagrzewnica powinna byç wy àczona. OSTRZE ENIE Nie nale y dotykaç nagrzewnicy spalinowej ani jej uk adu wydechowego, poniewa mogà byç bardzo goràce i groziç poparzeniem. atwopalne materia y, jak np. paliwo, nale y trzymaç z dala od nagrzewnicy i jej uk adu wydechowego z powodu ryzyka po aru. UWAGA Nie stosowaç nieprawid owego paliwa, poniewa mo e to powodowaç ha as rozruchowy nagrzewnicy, korozj oraz zmniejszenie jej trwa oêci. (Szczegó owe informacje podane sà pod has em Paliwo na stronie 210 w rozdziale 2.) Nie nale y na przemian w àczaç i wy àczaç nagrzewnicy spalinowej w okresie krótszym ni 5 minut, poniewa mo e to zmniejszyç trwa oêç jej elementów. Je eli silnik samochodu b dzie cz sto uruchamiany i wy àczany (np. gdy samochód s u y do celów dostawczych), nale y wy àczyç nagrzewnic.

197 190 OGRZEWANIE, WENTYLACJA I KLIMATYZACJA Nie wolno dokonywaç przeróbek ani otwieraç nagrzewnicy spalinowej bez konsultacji z Autoryzowanà Stacjà Obs ugi Toyoty lub z innym specjalistycznym warsztatem. Mo e to spowodowaç po ar lub uszkodzenie zespo u nagrzewnicy. Nale y uwa aç, aby nie rozlaç wody lub innego p ynu bezpoêrednio na nagrzewnic lub jej pomp paliwowà. Mo e to spowodowaç uszkodzenie nagrzewnicy. W kanale wlotowym ani w uk adzie wydechowym nagrzewnicy nie mo e zalegaç woda, Ênieg, lód, b oto itp. Zatkanie tych przewodów mo e spowodowaç uszkodzenie nagrzewnicy. W razie zauwa enia jakichkolwiek nieprawid owoêci, np. wycieku paliwa czy dymienia, a tak e w razie stwierdzenia os abienia efektywnoêci pracy nagrzewnicy, nale y zleciç sprawdzenie samochodu Autoryzowanej Stacji Obs ugi Toyoty lub innemu specjalistycznemu warsztatowi.

198 INNE ELEMENTY WYPOSA ENIA 191 Rozdzia 1 9 OBS UGA URZÑDZE I MECHANIZMÓW Inne elementy wyposa enia WyÊwietlacz wielofunkcyjny Zegar Wskaênik temperatury zewn trznej Zapalniczka i popielniczki Schowek podr czny Dodatkowy schowek Schowek w tylnej konsoli Uchwyty na kubki Uchwyty na butelki Uchwyt apteczki i trójkàta ostrzegawczego Uchwyt trójkàta ostrzegawczego Zaczepy do stabilizacji baga u Zas ona baga nika Dywaniki pod ogowe

199 192 INNE ELEMENTY WYPOSA ENIA WyÊwietlacz wielofunkcyjny ótyp A 1. Zegar 2. WyÊwietlacz temperatury zewn trznej 3. Pokr t o MODE ENT 4. Przycisk TRIP/NAVI 5. WyÊwietlacz komputera pok adowego

200 INNE ELEMENTY WYPOSA ENIA 193 ótyp B 1. Zegar 2. WyÊwietlacz temperatury zewn trznej 3. Pokr t o MODE ENT 4. Przycisk TRIP/NAVI 5. WyÊwietlacz komputera pok adowego

201 194 INNE ELEMENTY WYPOSA ENIA Podstawowe informacje o wyêwietlaczu wielofunkcyjnym WyÊwietlacz wielofunkcyjny dzia a przy w àczonym zap onie. Zegar (z klimatyzacjà sterowanà r cznie) Po obróceniu wy àcznika zap onu do pozycji ON wyêwietlacz w àcza si w ostatnio wybranym trybie pracy. W przypadku przerwania zasilania elektrycznego wyêwietlacza nastàpi jego automatyczne prze àczenie na tryb podstawowy. Przytrzymanie przez co najmniej 2 sekundy wciêni tego pokr t a MODE ENT powoduje wy àczenie jego podêwietlenia, je eli by o w àczone, lub w àczenie podêwietlenia gdy by o wy àczone. OSTRZE ENIE Nie nale y prze àczaç wyêwietlacza podczas jazdy. Zmiany ustawieƒ nale y dokonywaç tylko gdy samochód jest zatrzymany. Cyfrowy zegar pokazuje czas. W celu dokonania regulacji nale y naciskaç pokr t o MODE ENT tyle razy, a zostanie wyêwietlony czas i wskazanie zacznie b yskaç. Ustawianie godziny: Obracaç pokr t o zgodnie z ruchem wskazówek zegara. Ustawianie minut: Obracaç pokr t o przeciwnie do ruchu wskazówek zegara. Po ustawieniu zegara powrót do funkcji radioodtwarzacza nastàpi automatycznie po 15 sekundach lub po naciêni ciu przycisku TRIP/NAVI, AM FM, DISC lub TAPE DISC (je eli w o ona jest kaseta lub p yta). Od àczenie zasilania elektrycznego powoduje automatyczne ustawienie godziny na 1:00 (pierwszà).

202 INNE ELEMENTY WYPOSA ENIA 195 WyÊwietlacz temperatury zewn trznej (z klimatyzacjà sterowanà r cznie) WyÊwietlacz komputera pok adowego Pokazywana jest temperatura powietrza na zewnàtrz samochodu. Zakres pokazywanych temperatur: od 30 C do +50 C. W przypadku nieprawid owego stanu po àczeƒ czujnika temperatury zewn trznej, na wyêwietlaczu pojawi si lub puste pole. W takiej sytuacji nale y skontaktowaç si z Autoryzowanà Stacjà Obs ugi Toyoty lub z innym specjalistycznym warsztatem. Na wyêwietlaczu komputera pok adowego pokazywane sà nast pujàce informacje: 1. Ârednie zu ycie paliwa 2. Bie àce zu ycie paliwa 3. Ârednia pr dkoêç samochodu Kolejne naciêni cia przycisku TRIP/NAVI prze àczajà pomi dzy tymi funkcjami. WyÊwietlane wartoêci odzwierciedlajà ogólne warunki jazdy. Ich dok adnoêç uzale niona jest od stylu jazdy i warunków drogowych.

203 196 INNE ELEMENTY WYPOSA ENIA W celu zmiany jednostek miary nale y naciskaç przycisk TRIP/NAVI, a na wyêwietlaczu pojawià si jednostki. Nast pnie mo na wybraç jednostki, obracajàc pokr t o MODE ENT. Do wyboru sà 3 rodzaje jednostek: 1. l/100 km, km/h 2. km/l, km/h 3. mpg, mph Po wybraniu jednostek nale y naciskaç pokr t o MODE ENT tyle razy, a wyêwietlacz powróci do pokazywania funkcji radioodtwarzacza. 3. Ârednia pr dkoêç jazdy Pokazywana Êrednia pr dkoêç jazdy obliczana jest na podstawie sumarycznego dystansu, jaki samochód przejecha, oraz sumarycznego czasu jazdy z w àczonym zap onem. Wskazania sà aktualizowane co 10 sekund. W celu wyzerowania wskazaƒ nale y przytrzymaç wciêni ty przycisk TRIP/NAVI, a rozlegnie si sygna dêwi kowy. 1. Ârednie zu ycie paliwa Pokazywana wielkoêç Êredniego zu ycia paliwa obliczana jest na podstawie sumarycznego dystansu, jaki samochód przejecha, oraz sumarycznego zu ycia paliwa przy pracujàcym silniku. Wskazania sà aktualizowane co 10 sekund. W celu wyzerowania wskazaƒ nale y przytrzymaç wciêni ty przycisk TRIP/NAVI, a rozlegnie si sygna dêwi kowy. 2. Bie àce zu ycie paliwa WyÊwietlana wartoêç bie àcego zu ycia paliwa obliczana jest na podstawie przejechanego dystansu oraz zu ycia paliwa w ciàgu 2 sekund pracy silnika. WartoÊç jest aktualizowana co 2 sekundy. W nast pujàcych sytuacjach pokazywana wartoêç mo e nie byç dok adna: Gdy samochód stoi z pracujàcym silnikiem, pokazywane jest bardzo wysokie zu ycie paliwa. Podczas zjazdu z d ugiego wzniesienia z wykorzystaniem hamowania silnikiem pokazywane jest bardzo niskie zu ycie paliwa. Po wy àczeniu zap onu wskazania zostajà wyzerowane.

204 INNE ELEMENTY WYPOSA ENIA 197 Zegar WyÊwietlacz temperatury zewn trznej (z klimatyzacjà sterowanà automatycznie) Cyfrowy zegar wskazuje czas. Tylko wersja z klimatyzacjà sterowanà automatycznie Wy àcznik zap onu musi byç w po o eniu ACC lub ON. Ustawianie godziny: Nacisnàç przycisk H. Ustawianie minut: Nacisnàç przycisk M. NaciÊni cie przycisku :00 powoduje szybkie przestawienie wskazaƒ na pe nà godzin. Przyk ad: Je eli aktualnie wskazywany jest czas pomi dzy 1:01 a 1:29, po naciêni ciu przycisku :00 zostanie ustawiona godzina 1:00. Je eli aktualnie wskazywany jest czas pomi dzy 1:30 a 1:59, zostanie ustawiona godzina 2:00. Od àczenie zasilania elektrycznego zegara powoduje automatyczne ustawienie godziny na 1:00 (pierwszà). Gdy zostanie wciêni ty przycisk OUTSIDE TEMP wyêwietlacz pokazuje temperatur na zewnàtrz samochodu w stopniach Celsjusza. Wy àcznik zap onu musi byç w po o eniu ON. Ponowne naciêni cie przycisku powoduje znikni cie wskazaƒ temperatury. Gdy w àczony jest uk ad klimatyzacji, naciêni cie przycisku OUTSIDE TEMP jeden raz powoduje wyêwietlenie temperatury zewn trznej. Kolejne naciêni cie przycisku OUTSIDE TEMP lub przycisku TEMP powoduje prze- àczenie na pokazywanie nastawionej temperatury w kabinie. Gdy temperatura na zewnàtrz pojazdu spadnie poni ej 3 C, wskazanie zaczyna b yskaç.

205 198 INNE ELEMENTY WYPOSA ENIA Zapalniczka i popielniczki POPIELNICZKI W celu wysuni cia popielniczki nale y jà pociàgnàç do siebie. Niedopa ek papierosa nale y dok adnie zgasiç w popielniczce, aby inne niedopa ki nie zapali- y si od niego. Po u yciu popielniczk nale y wsunàç z powrotem. W celu wyj cia popielniczki nale y nacisnàç w dó zapadk i wyciàgnàç wk ad. Zapalniczka i przednia popielniczka OSTRZE ENIE W celu ograniczenia ryzyka odniesienia obra eƒ w razie wypadku lub gwa townego hamowania, po u yciu popielniczk nale y ca kowicie zamknàç. Tylna popielniczka ZAPALNICZKA W celu w àczenia zapalniczki nale y jà wcisnàç. Po osiàgni ciu odpowiedniej temperatury zapalniczka automatycznie wyskoczy do po o enia wyjêciowego, gotowa do u ytku. Je eli silnik nie pracuje, wy àcznik zap onu powinien byç w po o eniu ACC. Nie nale y przytrzymywaç wciêni tej zapalniczki. Do wymiany mo na u yç oryginalnej zapalniczki Toyoty lub jej zamiennika.

206 INNE ELEMENTY WYPOSA ENIA 199 Schowek podr czny Dodatkowy schowek Korzystanie ze schowka w desce rozdzielczej: Typ A (w desce rozdzielczej) Otwieranie: Pociàgnàç za uchwyt. Je eli podêwietlenie tablicy przyrzàdów jest w àczone, oêwietlenie schowka podr cznego w àczy si, kiedy zostanie on otwarty. Blokowanie zamka: W o yç g ówny kluczyk i przekr ciç zgodnie z ruchem wskazówek zegara. OSTRZE ENIE Podczas jazdy schowek powinien byç zamkni ty, gdy w razie wypadku lub gwa townego hamowania otwarta pokrywa zwi ksza ryzyko odniesienia obra eƒ. Typ B (w desce rozdzielczej) Typ C (w baga niku)

207 200 INNE ELEMENTY WYPOSA ENIA Schowek w tylnej konsoli Typ D (w baga niku) SCHOWEK W TYLNEJ KONSOLI W celu uzyskania dost pu do schowka w tylnej konsoli nale y naciskajàc dêwigni blokady podnieêç pokryw konsoli. Typ E (w baga niku) Korzystanie ze schowka: Typ A i B: Pociàgnàç za uchwyt. Typ C: Pociàgnàç za taêm. Typ D: Wyjàç jednà bàdê obydwie p yty. Typ E: Przekr ciç ga k. OSTRZE ENIE Typ A i B: Podczas jazdy schowek powinien byç zamkni ty, gdy w razie wypadku lub gwa townego hamowania otwarta pokrywa zwi ksza ryzyko odniesienia obra eƒ.

208 INNE ELEMENTY WYPOSA ENIA 201 Uchwyty na kubki Przedni Tylny (tylko 3-drzwiowy hatchback) GÓRNY POJEMNIK (w niektórych wersjach modelu) Dost p do górnego pojemnika uzyskuje si po podniesieniu pokrywy tylnej konsoli bez naciskania dêwigni blokady. Uchwyty na kubki s u à do przytrzymywania kubków lub puszek z napojami. Tylny uchwyt Mo na go wykorzystaç do przytrzymywania butelki.

209 202 INNE ELEMENTY WYPOSA ENIA Uchwyty na butelki (3-drzwiowy hatchback) OSTRZE ENIE Przedni uchwyt W uchwycie nie nale- y umieszczaç adnych innych przedmiotów poza kubkami lub puszkami z napojami, poniewa w razie gwa townego hamowania lub zderzenia przedmioty takie mogà zostaç wyrzucone z uchwytu, stanowiàc dodatkowe zagro enie dla jadàcych. Tylny uchwyt W uchwycie nie nale y umieszczaç adnych innych przedmiotów ni te, do których jest przeznaczony. W razie gwa townego hamowania lub zderzenia przedmioty niedostosowane wymiarami lub kszta tem do uchwytu mogà zostaç wyrzucone, stanowiàc dodatkowe zagro enie dla jadàcych. Do bezpiecznego przewo enia butelek s u à specjalne uchwyty w przednich drzwiach. OSTRZE ENIE W uchwytach nie nale y umieszczaç adnych innych przedmiotów ni te, do których sà przeznaczone. W razie gwa townego hamowania lub zderzenia przedmioty niedostosowane wymiarami lub kszta tem do uchwytu mogà zostaç wyrzucone, stanowiàc dodatkowe zagro enie dla jadàcych.

210 INNE ELEMENTY WYPOSA ENIA 203 Uchwyt apteczki i trójkàta ostrzegawczego (hatchback) Uchwyt trójkàta ostrzegawczego (kombi) TaÊmy te s u à do przytrzymywania apteczki i trójkàta ostrzegawczego. Mimo e apteczka pierwszej pomocy oraz trójkàt ostrzegawczy nie stanowià wyposa enia fabrycznego, pokazane na rysunku taêmy mogà s u yç do ich umocowywania. 1. Luzowanie: Pociàgnàç sprzàczk do góry. 2. Zaciskanie: Pociàgnàç taêm. Nale y zawsze sprawdziç, czy apteczka i trójkàt ostrzegawczy sà bezpiecznie przytrzymywane. TaÊmy te s u à do przytrzymywania trójkàta ostrzegawczego. Mimo e trójkàt ostrzegawczy nie stanowi wyposa enia fabrycznego, pokazane na rysunku taêmy mogà s u yç do jego umocowywania. Do umocowania trójkàta ostrzegawczego, nale y u yç wskazanych taêm. Nale y zawsze sprawdziç, czy trójkàt ostrzegawczy jest bezpiecznie przytrzymywany.

211 204 INNE ELEMENTY WYPOSA ENIA Zaczepy do stabilizacji baga u Zas ona baga nika (hatchback) Hatchback Po podniesieniu drzwi baga nika zas ona baga nika unosi si, u atwiajàc dost p do przestrzeni baga owej. Zas on mo na wyjàç, odczepiajàc unoszàce jà linki i uwalniajàc jà z zaczepów. Kombi Do zabezpieczenia baga u przed przesuwaniem si mo na wykorzystaç pokazane na rysunku zaczepy stabilizacyjne. Uwagi odnoênie uk adania baga u podane sà pod has em Zalecenia dotyczàce za adunku baga u na stronie 222 w rozdziale 2. OSTRZE ENIE Nie u ywane zaczepy stabilizacyjne nale- y ze wzgl dów bezpieczeƒstwa schowaç pod wyk adzinà baga nika.

212 INNE ELEMENTY WYPOSA ENIA 205 Zas ona baga nika (kombi) ZDEJMOWANIE ROLETY W celu wyj cia os ony nale y: 1. Wyjàç rolet z tylnej cz Êci baga nika. UnieÊç i wyjàç rolet. U YWANIE ROLETY W celu zas oni cia wn trza baga nika nale- y rozciàgnàç rolet i umocowaç jej tylnà kraw dê w gniazdach zaczepowych. OSTRZE ENIE Nie nale y k aêç adnych przedmiotów na zas onie baga nika. Grozi to przemieszczeniem si ich do przedzia u pasa erskiego, raniàc pasa erów podczas nag ego hamowania lub kolizji. Aby zmniejszyç prawdopodobieƒstwo zranienia podczas wypadku lub gwa townego hamowania, nale y upewniç czy os ona jest prawid owo zamontowana.

213 206 INNE ELEMENTY WYPOSA ENIA 2. Wyjàç os on z przedniej cz Êci baga nika. 1. UnieÊç tylnà cz Êç os ony. 2. Wyciàgnàç os on tak jak pokazano na rysunku. 3. Wyj te os ony nale y schowaç pod p ytà pod ogi. W ten sposób nie b dà stanowiç dodatkowego zagro enia w razie gwa townego hamowania lub zderzenia. 1. Wyjàç p yt pod ogi. 2. UmieÊciç os ony w uchwytach, jak pokazano na rysunku. OSTRZE ENIE Zdj te os ony nale y przewoziç bezpiecznie schowane.

214 INNE ELEMENTY WYPOSA ENIA 207 Dywaniki pod ogowe Dywaniki powinny byç w aêciwie dopasowane. Gdy w dywaniku i wyk adzinie pod ogowej w samochodzie sà po dwa otwory, dywanik mocowany jest do pod ogi zatrzaskami. Zatrzask nale y umocowaç w otworze w wyk adzinie dywanowej. OSTRZE ENIE Dywaniki nale y odpowiednio u o yç na wyk adzinie pod ogowej. Przesuwanie si dywanika i zaczepianie o peda mo e doprowadziç do wypadku drogowego.

215 208 INNE ELEMENTY WYPOSA ENIA

216 PODSTAWOWE INFORMACJE O EKSPLOATACJI SAMOCHODU 209 Rozdzia 2 PODSTAWOWE INFORMACJE O EKSPLOATACJI SAMOCHODU Docieranie samochodu Paliwo Automatyczne odcinanie dop ywu paliwa Podró e zagraniczne Trójfunkcyjny katalizator spalin Katalizator spalin Zalecenia dotyczàce uk adu wydechowego Zu ycie oleju silnikowego Âwiece zap onowe z elektrodà irydowà Uk ad hamulcowy Elektryczne wspomaganie kierownicy Sygnalizatory zu ycia klocków hamulcowych Zalecenia dotyczàce za adunku baga u Zalecenia dotyczàce baga nika dachowego Identyfikacja samochodu Zawieszenie i podwozie

217 210 PODSTAWOWE INFORMACJE O EKSPLOATACJI SAMOCHODU Docieranie samochodu W tym okresie nale y jeêdziç spokojnie i unikaç du ych pr dkoêci. Samochód nie wymaga szczególnych zabiegów w okresie docierania. Jednak zastosowanie si przez pierwsze 2000 km przebiegu do poni szych wskazówek korzystnie wp ynie na przysz à d ugotrwa à i oszcz dnà eksploatacj samochodu. Nale y unikaç ruszania lub przyêpieszaç z ca kowicie wciêni tym peda em przyspieszania. Unikaç wysokich pr dkoêci obrotowych. Przez pierwsze 300 km nale y staraç si unikaç ostrego hamowania. Nie jeêdziç z ma à pr dkoêcià na wysokich biegach. Nie nale y zbyt d ugo utrzymywaç sta ej pr dkoêci, niezale nie czy du ej czy ma ej. Przez pierwsze 800 km nie holowaç przyczepy. Paliwo Wybór w aêciwego paliwa ma istotny wp yw na prawid owà prac silnika. Awarie silnika wynik e na skutek zastosowania niew aêciwego paliwa nie sà obj te gwarancjà. RODZAJ PALIWA Silnik o zap onie iskrowym Nale y stosowaç wy àcznie benzyn bezo owiowà. Silnik o zap onie samoczynnym Nale y stosowaç wy àcznie olej nap dowy. Otwór wlewowy zbiornika paliwa w samochodzie z silnikiem o zap onie iskrowym ma zmniejszonà Êrednic, co zapobiegnie pomy kom przy tankowaniu. W otwór ten wchodzà jedynie specjalne króçce dystrybutorów benzyny bezo owiowej, natomiast króciec dystrybutora etyliny nie mieêci si w nim. UWAGA Nie wolno u ywaç benzyny o owiowej (etyliny). Spowoduje to utrat skuteczno- Êci katalizatora spalin i niew aêciwe funkcjonowanie uk adu kontroli emisji. Ponadto podniesie koszty obs ugi okresowej pojazdu. LICZBA OKTANOWA I CETANOWA Silnik o zap onie iskrowym Stosowaç benzyn bezo owiowà o liczbie oktanowej 95 lub wy szej. Silnik o zap onie samoczynnym Stosowaç olej nap dowy o liczbie cetanowej 48 lub wy szej. U ycie paliwa o liczbie oktanowej lub cetanowej ni szej ni podana spowoduje wystàpienie spalania stukowego, które przy znacznym nasileniu mo e doprowadziç do uszkodzenia silnika. Je eli wystàpi spalanie stukowe... W przypadku stwierdzenia wyst powania charakterystycznego stukotu w silniku mimo stosowania zalecanego paliwa, lub gdy d ugotrwa y stukot pojawi si w czasie jazdy ze sta à pr dkoêcià po poziomej drodze, nale y skontaktowaç si z Autoryzowanà Stacjà Obs ugi Toyoty lub z innym specjalistycznym warsztatem.

218 PODSTAWOWE INFORMACJE O EKSPLOATACJI SAMOCHODU 211 Natomiast krótkotrwa e wyst powanie delikatnego spalania stukowego podczas przyspieszania lub jazdy pod gór jest dopuszczalne i nie powinno budziç zaniepokojenia. POJEMNOÂå ZBIORNIKA PALIWA 55 L Automatyczne odcinanie dop ywu paliwa (silnik o zap onie iskrowym) Uk ad odcinajàcy zasilanie elektryczne pompy paliwa automatycznie przerywa dop yw paliwa do silnika w przypadku zgaêni cia silnika podczas jazdy lub odpalenia poduszki powietrznej podczas kolizji. Aby ponownie uruchomiç silnik po automatycznym odci ciu dop ywu paliwa, nale y cofnàç kluczyk w wy àczniku zap onu do po o enia ACC lub LOCK, a nast pnie w àczyç rozrusznik. OSTRZE ENIE Przed ponownym uruchomieniem silnika nale y sprawdziç pod o e pod pojazdem. Âlady wycieku na pod o e sà oznakà uszkodzenia uk adu paliwowego i koniecznoêci naprawy. W takim wypadku nie wolno ponownie uruchamiaç silnika.

219 212 PODSTAWOWE INFORMACJE O EKSPLOATACJI SAMOCHODU Podró e zagraniczne Planujàc wyjazd samochodem za granic... Trójfunkcyjny katalizator spalin (silnik o zap onie iskrowym) Po pierwsze, nale y zastosowaç si do lokalnych przepisów okreêlajàcych zasady dopuszczania pojazdów do ruchu. Po drugie, nale y upewniç si, czy w danym kraju dost pne jest odpowiednie paliwo. Silniki 4ZZ-FE i 3ZZ-FE Silnik 2ZZ-GE Trójfunkcyjny katalizator jest urzàdzeniem kontrolujàcym emisj toksycznych sk adników spalin, zamontowanym w uk adzie wydechowym. Jego zadaniem jest ograniczenie iloêci substancji szkodliwych w spalinach. OSTRZE ENIE W czasie pracy silnika nie nale y zbli aç si do rury wydechowej, jak równie nie powinny znajdowaç si w jej pobli u materia y atwopalne. Gazy spalinowe majà bardzo wysokà temperatur. Nie nale y przeje d aç ani zatrzymywaç si w miejscach, w których znajdujà si materia y atwo mogàce ulec zapaleniu, jak np. trawa, liêcie, papier lub szmaty.

220 PODSTAWOWE INFORMACJE O EKSPLOATACJI SAMOCHODU 213 UWAGA Je eli do katalizatora dostanie si znaczna iloêç niespalonych gazów, mo e to doprowadziç do jego przegrzania, stwarzajàc zagro enie po arowe. W zwiàzku z tym nale y przestrzegaç nast pujàcych zaleceƒ: Stosowaç wy àcznie benzyn bezo owiowà. Katalizator spalin (silnik o zap onie samoczynnym) Unikaç jazdy z prawie pustym zbiornikiem paliwa. Gdy w zbiorniku sà jedynie resztki paliwa, w silniku mogà wystàpiç przerwy w zap onie, doprowadzajàc do przecià enia katalizatora. Typ A Silnik nie powinien pracowaç na biegu ja owym d u ej ni 20 minut. Nie wprowadzaç silnika w bardzo wysokie pr dkoêci obrotowe. Nie uruchamiaç silnika przez pchanie lub holowanie samochodu. Nie wy àczaç zap onu, gdy samochód jest w ruchu. Utrzymywaç silnik w dobrym stanie technicznym. Niedomagania uk adu elektrycznego silnika, elektronicznego lub rozdzielaczowego uk adu zap onowego oraz uk adu zasilania mogà powodowaç przegrzanie katalizatora. Je eli wystàpià trudnoêci z uruchamianiem silnika lub gdy silnik cz sto ga- Ênie, nale y samochód niezw ocznie poddaç przeglàdowi w Autoryzowanej Stacji Obs ugi Toyoty lub w innym specjalistycznym warsztacie. Prawid owoêç funkcjonowania katalizatora i ca ego uk adu kontroli emisji zapewni przestrzeganie terminarza przeglàdów okresowych samochodu. Plan obs ugi okresowej samochodu podany jest w ksià eczce obs ugowej lub w ksià eczce gwarancyjnej samochodu. Typ B Katalizator jest urzàdzeniem kontrolujàcym emisj toksycznych sk adników spalin, zamontowanym w uk adzie wydechowym. Jego zadaniem jest ograniczenie iloêci substancji szkodliwych w spalinach. OSTRZE ENIE W czasie pracy silnika nie nale y zbli aç si do rury wydechowej, jak równie nie powinny znajdowaç si w jej pobli u materia y atwopalne. Gazy spalinowe majà bardzo wysokà temperatur. Nie nale y przeje d aç ani zatrzymywaç si w miejscach, w których znajdujà si materia y atwo mogàce ulec zapaleniu, jak np. trawa, liêcie, papier lub szmaty.

221 214 PODSTAWOWE INFORMACJE O EKSPLOATACJI SAMOCHODU Zalecenia dotyczàce uk adu wydechowego UWAGA Je eli do katalizatora dostanie si znaczna iloêç niespalonych gazów, mo e to doprowadziç do jego przegrzania, stwarzajàc zagro enie po arowe. W zwiàzku z tym nale y przestrzegaç nast pujàcych zaleceƒ: Stosowaç wy àcznie olej nap dowy. Unikaç jazdy z prawie pustym zbiornikiem paliwa. Gdy w zbiorniku sà jedynie resztki paliwa, w silniku mogà wystàpiç przerwy w zap onie, doprowadzajàc do przecià enia katalizatora. Silnik nie powinien pracowaç na biegu ja owym d u ej ni 20 minut. Nie uruchamiaç silnika przez pchanie lub holowanie samochodu. Nie wy àczaç zap onu, gdy samochód jest w ruchu. Utrzymywaç silnik w dobrym stanie technicznym. Niedomagania uk adu elektrycznego silnika oraz uk adu zasilania mogà powodowaç przegrzanie katalizatora. Je eli wystàpià trudnoêci z uruchamianiem silnika lub gdy silnik cz sto ga- Ênie, nale y samochód niezw ocznie poddaç przeglàdowi w Autoryzowanej Stacji Obs ugi Toyoty lub w innym specjalistycznym warsztacie. Prawid owoêç funkcjonowania katalizatora i ca ego uk adu kontroli emisji zapewni przestrzeganie terminarza przeglàdów okresowych samochodu. Plan obs ugi okresowej samochodu podany jest w ksià eczce obs ugowej lub w ksià eczce gwarancyjnej samochodu. OSTRZE ENIE Nie wolno wdychaç spalin samochodowych. Zawarty w nich bezbarwny i bezwonny gaz, tlenek w gla, mo e spowodowaç utrat przytomnoêci, a nawet Êmierç. W uk adzie wydechowym nie mo e byç adnych nieszczelnoêci lub obluzowanych po àczeƒ. Uk ad ten nale y okresowo poddawaç przeglàdowi. W przypadku zauwa enia zmiany odg osu uk adu wydechowego lub uderzenia podwoziem w przeszkod, uk ad nale y niezw ocznie poddaç przeglàdowi. W gara u lub innym zamkni tym pomieszczeniu silnik nie powinien pracowaç d u ej ni jest to potrzebne do wyjazdu lub wjazdu. Gromadzàce si spaliny stwarzajà powa ne zagro enie. Nie nale y przebywaç d u szy czas w zaparkowanym samochodzie z pracujàcym silnikiem. Jednak gdy jest to nieuniknione, nale y zaparkowaç na otwartej przestrzeni i ustawiç nawiew powietrza z zewnàtrz do kabiny. W czasie jazdy baga nik powinien byç zamkni ty. Przez otwartà lub niedomkni tà pokryw lub drzwi baga nika do wn trza mogà przedostawaç si spaliny. Dla zapewnienia prawid owej pracy uk adu wentylacji kabiny nale y pilnowaç, aby kratki wlotu powietrza przed przednià szybà by y wolne od Êniegu, li- Êci oraz innych zanieczyszczeƒ. W razie wyczucia w kabinie woni spalin, jazd mo na kontynuowaç pod warunkiem, e okna zostanà otwarte i pokrywa baga nika b dzie zamkni ta. Jednak nale y jak najszybciej ustaliç przyczyn i dokonaç niezb dnych napraw.

222 PODSTAWOWE INFORMACJE O EKSPLOATACJI SAMOCHODU 215 Zu ycie oleju silnikowego ZADANIA OLEJU SILNIKOWEGO Podstawowà funkcjà oleju silnikowego jest smarowanie oraz ch odzenie wewn trznych cz Êci silnika. Odgrywa on zasadniczà rol w utrzymaniu prawid owego stanu technicznego silnika. ZU YCIE OLEJU SILNIKOWEGO Jest rzeczà naturalnà, e podczas swojej normalnej pracy silnik zu ywa pewne iloêci oleju. Przyczyny tego sà nast pujàce: Olej wykorzystywany jest do smarowania t oków, pierêcieni t okowych i g adzi cylindrów. Kiedy t ok porusza si w dó, na Êciankach cylindra pozostaje cienka warstwa oleju. Wysokie podciênienie wytwarzane przy hamowaniu silnikiem powoduje zasysanie cz Êci tego oleju do komory spalania. Podczas spalania mieszanki olej ten, wraz z pewnà cz - Êcià warstwy oleju pozosta ej na Êciankach cylindra, równie ulega spaleniu w wyniku kontaktu z gazami spalinowymi o wysokiej temperaturze. Olej smaruje tak e trzonki zaworów dolotowych. Cz Êç tego oleju zostaje wciàgni ta do komory spalania wraz z powietrzem dolotowym, gdzie ulega spaleniu razem z paliwem. Ponadto gazy spalinowe o wysokiej temperaturze powodujà równie spalenie oleju smarujàcego trzonki zaworów wydechowych. IloÊç oleju zu ywanego przez silnik jest uzale niona od lepkoêci oleju, jego jakoêci oraz warunków, w jakich eksploatowany jest samochód. Jazda z du ymi pr dkoêciami oraz cz ste przyspieszanie i hamowanie silnikiem powodujà zwi kszone zu ycie oleju. Nowy silnik spala wi cej oleju, poniewa jego t oki, pierêcienie t okowe i Êcianki cylindrów jeszcze nie zdà y y dopasowaç si wzajemnie. Oceniajàc wielkoêç zu ycia oleju nale y wziàç pod uwag, e w oleju mog y si pojawiç obce sk adniki, utrudniajàc okreêlenie jego rzeczywistego poziomu. Na przyk ad, je eli samochód jest wykorzystywany na krótkich trasach i zu ywa prawid owà iloêç oleju, miarka poziomu oleju mo e nie wykazaç adnego ubytku, nawet po przejechaniu 1000 i wi cej kilometrów. Dzieje si tak na skutek stopniowego mieszania si oleju z paliwem lub wodà, co stwarza wra enie, e oleju nie ubywa. Podczas jazdy z du à pr dkoêcià, np. na drodze szybkiego ruchu, niepo àdane domieszki ulegajà odparowaniu, co sprawia wra enie, e po takiej jeêdzie zu ycie oleju gwa townie wzros o. ZNACZENIE SPRAWDZANIA POZIOMU OLEJU Jednym z najwa niejszych elementów prawid owej obs ugi samochodu jest utrzymywanie w aêciwego poziomu oleju w silniku. Tylko wtedy olej mo e spe niaç swoje funkcje i dlatego tak wa ne jest regularne sprawdzanie jego poziomu. Toyota zaleca sprawdzanie poziomu oleju przy okazji ka dego tankowania samochodu. UWAGA Zaniechanie regularnego sprawdzania poziomu oleju mo e doprowadziç do powa nego uszkodzenia silnika, wynik ego z niedoboru oleju. Szczegó owe informacje dotyczàce sprawdzania poziomu oleju podane sà pod has em Sprawdzanie poziomu oleju na stronie 290 lub 293 w rozdziale 7 2. Zu ycie oleju: Maksymalnie 1.0 L na 1000 km.

223 216 PODSTAWOWE INFORMACJE O EKSPLOATACJI SAMOCHODU Âwiece zap onowe z elektrodà irydowà (silnik 2ZZ-GE) Uk ad hamulcowy Dwuobwodowy uk ad hamulcowy w tym samochodzie jest uk adem hydraulicznym z dwoma niezale nymi obwodami. W przypadku awarii jednego obwodu, drugi obwód mo e nadal dzia aç. NaciÊni cie peda u hamulca wymagaç wtedy b dzie wi kszej si y, a tak e wyd u y si droga hamowania. Ponadto mo e zaêwieciç si lampka ostrzegawcza uk adu hamulcowego. OSTRZE ENIE W silniku tego samochodu zastosowane sà Êwiece zap onowe z elektrodà irydowà. UWAGA Przy wymianie mo na u yç wy àcznie Êwiec zap onowych z elektrodà irydowà i nie nale y regulowaç przerwy mi dzy elektrodami, co zapewni dobre osiàgi silnika i jego p ynnà prac. Nie wolno polegaç na pracy pojedynczego obwodu hamulcowego. W takiej sytuacji samochód nale y niezw ocznie oddaç do naprawy. URZÑDZENIE WSPOMAGAJÑCE HAMULCE Urzàdzenie wspomagajàce wykorzystuje podciênienie w kolektorze dolotowym do wspomagania hamulców. Je eli podczas jazdy silnik zgaênie, samochód nadal mo na bezpiecznie zatrzymaç, naciskajàc peda hamulca z normalnà si à. Rezerwa wspomagania wystarczy na jedno lub dwa hamowania, lecz nie wi cej! OSTRZE ENIE Gdy silnik zgaênie, na peda hamulca nale y wywieraç jednostajny nacisk. Ka de kolejne naciêni cie peda u zmniejsza rezerw wspomagania hamulców. Nawet po ca kowitej utracie wspomagania hamulce pozostajà sprawne. Wymagajà jednak znacznie silniejszego ni zwykle nacisku na peda oraz wyd u a si droga hamowania.

224 PODSTAWOWE INFORMACJE O EKSPLOATACJI SAMOCHODU 217 UK AD ABS (z lampkà ostrzegawczà ABS ) Uk ad ABS zapobiega zablokowaniu kó samochodu podczas gwa townego hamowania lub hamowania na Êliskiej nawierzchni. Dzi ki temu pomaga utrzymaç w tych warunkach kierunek jazdy i zachowaç kierowalnoêç samochodu. Sposób naciskania peda u hamulca, zapewniajàcy skuteczne hamowanie: W trakcie pracy uk adu ABS mogà byç odczuwalne pulsacje peda u i mo e byç s yszalny charakterystyczny odg os. W takiej sytuacji, aby umo liwiç niezak óconà prac uk adu ABS, wystarczy nieco mocniej nacisnàç peda. Nie nale y pompowaç peda em, poniewa obni- y to skutecznoêç hamowania. Uk ad ABS mo e zadzia aç po przekroczeniu pr dkoêci oko o 10 km/h. Uk ad przestaje dzia- aç gdy pr dkoêç pojazdu spadnie do 5 km/h. Przy deszczowej pogodzie, naciêni cie peda u hamulca, gdy ko a znajdujà si na Êliskiej nawierzchni, jak np. pokrywa w azu kanalizacyjnego, stalowa p yta pod konstrukcjà budowlanà, àcznik mostu itp., mo e spowodowaç uruchomienie uk adu ABS. Przez kilka sekund po rozruchu silnika lub bezpoêrednio po ruszeniu samochodu, w kabinie mo e byç s yszalny charakterystyczny odg os. Jest on wynikiem operacji samokontroli uk adu ABS i nie jest oznakà usterki. Pracy uk adu ABS mogà towarzyszyç nast pujàce objawy, które nie oznaczajà jednak wystàpienia usterki: Mo e byç s yszalny odg os pracy uk adu i wyczuwalne pulsowanie peda u hamulca oraz wibracje nadwozia i drgania kierownicy. Odg os pracy silnika elektrycznego mo e byç s yszalny nawet po zatrzymaniu samochodu. Pod koniec dzia ania uk adu ABS peda hamulca mo e przemieêciç si nieco do przodu. OSTRZE ENIE Nie nale y przeceniaç mo liwoêci uk adu ABS: Mimo pomocy, jakà daje uk ad ABS przy utrzymaniu kontroli nad pojazdem, nadal wa ne jest zachowanie pe nej ostro noêci podczas jazdy oraz utrzymywanie umiarkowanej pr dkoêci i bezpiecznej odleg oêci od poprzedzajàcego pojazdu, jako e uk ad ten nie jest w stanie pokonaç praw fizyki, jakim podlega jadàcy samochód i jego uk ad kierowniczy. Gdy przyczepnoêç opon oka e si niewystarczajàca lub gdy podczas jazdy z du à pr dkoêcià w deszczu wystàpi zjawisko hydroplaningu, uk ad ABS nie b dzie w stanie zapewniç kontroli nad samochodem. Uk ad ABS nie skraca drogi hamowania: Nale y jeêdziç z bezpiecznà pr dkoêcià i utrzymywaç odpowiednià odleg oêç od poprzedzajàcego pojazdu. W ni ej wymienionych warunkach samochód wyposa ony w uk ad ABS mo e mieç d u szà drog hamowania w porównaniu z samochodem bez takiego uk adu: Na gruntowej, wirowej lub pokrytej Êniegiem nawierzchni.

225 218 PODSTAWOWE INFORMACJE O EKSPLOATACJI SAMOCHODU Gdy na ko a za o one sà aƒcuchy. Przeje d anie przez wyst py, jak np. àczniki nawierzchni drogi. Na wyboistych lub nierównych nawierzchniach. Na wszystkie 4 ko a samochodu muszà byç za o one opony o odpowiednim rozmiarze i nape nione do w aêciwego ciênienia: Uk ad ABS za pomocà czujników pr dkoêci obrotowej kó okreêla pr dkoêç samochodu. U ycie opon o rozmiarze innym ni zalecany mo e spowodowaç b dne obliczenie pr dkoêci i w efekcie wyd u enie drogi hamowania. Lampka ostrzegawcza ABS Lampka zapala si po obróceniu wy àcznika zap onu do po o enia ON. Je eli uk ad ABS pracuje prawid owo, lampka po kilku sekundach gaênie. Póêniej lampka mo e zapaliç si w przypadku wykrycia usterki uk adu. Gdy lampka ostrzegawcza ABS pozostaje zapalona (i nie Êwieci si lampka ostrzegawcza uk adu hamulcowego), nie dzia a uk ad zapobiegajàcy blokowaniu kó podczas hamowania, uk ad zwi kszajàcy skutecznoêç hamowania awaryjnego, uk ad kontroli nap du oraz uk ad kontroli stabilnoêci jazdy, ale hamulce nadal dzia ajà w sposób konwencjonalny. Gdy lampka ostrzegawcza ABS Êwieci si (i Êwieci si lampka ostrzegawcza uk adu hamulcowego), uk ad zapobiegajàcy blokowaniu kó podczas hamowania nie wspomaga pracy hamulców i w zwiàzku z tym w trakcie gwa townego hamowania lub hamowania na Êliskiej nawierzchni mo e dojêç do zablokowania kó.

226 PODSTAWOWE INFORMACJE O EKSPLOATACJI SAMOCHODU 219 Wystàpienie jednego z poni szych objawów sygnalizuje awari w uk adzie monitorowanym przez lampk. W takiej sytuacji nale y niezw ocznie oddaç samochód do naprawy w Autoryzowanej Stacji Obs ugi Toyoty lub w innym specjalistycznym warsztacie. Lampka nie zapala si po w àczeniu zap onu lub po zapaleniu nie gaênie. Lampka zapala si podczas jazdy. Je eli lampka zaêwieci a si krótkotrwale w czasie jazdy to sytuacja jest prawid owa. OSTRZE ENIE Je eli lampka ostrzegawcza ABS Êwieci si wraz z lampkà ostrzegawczà uk adu hamulcowego, nale y natychmiast zatrzymaç samochód w bezpiecznym miejscu i skontaktowaç si z Autoryzowanà Stacjà Obs ugi Toyoty lub z innym specjalistycznym warsztatem. W takiej sytuacji nie tylko nie dzia a uk ad zapobiegajàcy blokowaniu kó, lecz równie przy hamowaniu samochód b dzie zachowywaç si wyjàtkowo niestabilnie. UK AD ZWI KSZAJÑCY SKUTECZNOÂå HAMOWANIA (tylko w wersji z uk adem kontroli stabilnoêci jazdy) Gwa towne naciêni cie peda u hamulca rozpoznawane jest przez uk ad zwi kszajàcy skutecznoêç hamowania jako hamowanie awaryjne i nawet mimo niestabilnego nacisku na peda zwi kszana jest si a hamowania. Przy gwa townym naciêni ciu peda u hamulca uk ad zwi ksza si hamowania. Towarzyszyç temu mo e charakterystyczny odg os dobiegajàcy od strony silnika i mogà byç odczuwalne pulsacje peda u. Nie jest to objawem usterki. Uk ad zwi kszajàcy skutecznoêç hamowania mo e zadzia aç po przekroczeniu pr dkoêci oko o 10 km/h. Uk ad przerywa dzia anie, gdy pr dkoêç pojazdu spadnie poni ej oko o 5 km/h. Opis dzia ania lampki ostrzegawczej uk adu podany jest pod has em Lampki kontrolne i ostrzegawcze oraz sygnalizator akustyczny na stronie 131 w rozdziale 1 5. B BNOWY HAMULEC POSTOJOWY Samochód wyposa ony jest w b bnowy hamulec postojowy. Uk ad ten wymaga okresowej regulacji oraz regulacji doraênej w przypadku wymiany szcz k lub klocków hamulcowych. Regulacj nale y zleciç Autoryzowanej Stacji Obs ugi Toyoty lub innemu specjalistycznemu warsztatowi.

227 220 PODSTAWOWE INFORMACJE O EKSPLOATACJI SAMOCHODU Elektryczne wspomaganie kierownicy Uk ad wspomagania kierownicy w tym samochodzie za poêrednictwem silnika elektrycznego u atwia pokonywanie oporu obracania kierownicy. W ni ej wymienionych przypadkach mo e pojawiç si zwi kszony opór kierownicy. Jednak nie jest to objawem awarii. Cz sto powtarzane przez d u szy czas manewrowanie samochodem lub obracanie kierownicy. W celu zabezpieczenia uk adu wspomagania przed przegrzaniem, si a wspomagania zostanie ograniczona. W takiej sytuacji nale y ograniczyç ruchy kierownicà lub zatrzymaç samochód i ustawiç wy àcznik zap onu w pozycji ACC lub LOCK. Po up ywie oko o 10 minut uk ad w dostatecznym stopniu wystygnie. UWAGA Cz sto powtarzane przez d u szy czas manewrowanie samochodem lub obracanie kierownicy mo e doprowadziç do utraty sprawnoêci uk adu wspomagania, spowodowanego zabezpieczeniem silnika elektrycznego przed przegrzaniem. Roz adowanie akumulatora. Sprawdziç stan akumulatora. W razie potrzeby do adowaç lub wymieniç akumulator. Szczegó owe informacje podane sà pod has em Sprawdzanie stanu akumulatora na stronie 308 w rozdziale 7 3. W tym przypadku mo e pojawiç si zwi kszony opór kierownicy i zapali si lampka ostrzegawcza. Jednak nie jest to objawem awarii. Podtrzymywanie wysokiej pr dkoêci obrotowej silnika przez 60 lub wi cej sekund w zatrzymanym samochodzie. Lampka ostrzegawcza elektrycznego uk adu wspomagania kierownicy Lampka zapala si po obróceniu wy àcznika zap onu do pozycji ON. Je eli uk ad elektrycznego wspomagania kierownicy dzia a prawid owo, lampka po kilku sekundach gaênie. Je eli wystàpi usterka, lampka zaêwieci si ponownie. Wystàpienie jednego z ni ej opisanych objawów sygnalizuje wystàpienie usterki cz - Êci monitorowanej przez uk ad lampki ostrzegawczej. Nale y jak najszybciej zleciç Autoryzowanej Stacji Obs ugi Toyoty lub innemu specjalistycznemu warsztatowi napraw samochodu. Lampka nie zapala si po obróceniu wy àcznika zap onu do pozycji ON lub po zaêwieceniu nie gaênie. Lampka Êwieci si podczas jazdy. ZaÊwiecenie si lampki po d ugim utrzymywaniu wysokiej pr dkoêci obrotowej silnika nie musi oznaczaç usterki. Aby lampka zgas a, wystarczy wy àczyç i ponownie uruchomiç silnik i rozpoczàç jazd. Po rozpocz ciu jazdy uk ad wspomagania powróci do normalnego funkcjonowania.

228 PODSTAWOWE INFORMACJE O EKSPLOATACJI SAMOCHODU 221 OSTRZE ENIE W razie zaêwiecenia si lampki ostrzegawczej elektrycznego uk adu wspomagania kierownicy nale y jak najszybciej oddaç samochód do sprawdzenia w Autoryzowanej Stacji Obs ugi Toyoty lub w innym specjalistycznym warsztacie. W sytuacji takiej obracanie kierownicy wymagaç b dzie wi kszego ni normalnie wysi ku. Podczas jazdy kierownic nale y mocno trzymaç. Sygnalizatory zu ycia klocków hamulcowych Sygnalizatory zu ycia klocków hamulcowych w hamulcach tarczowych informujà ostrzegawczym dêwi kiem o zu yciu si klocków i koniecznoêci ich wymiany. S yszàc piskliwy lub skrzypiàcy odg os podczas jazdy, nale y jak najszybciej skierowaç si do Autoryzowanej Stacji Obs ugi Toyoty lub do innego specjalistycznego warsztatu, w celu sprawdzenia i wymiany klocków hamulcowych. Nie nale y jeêdziç samochodem gdy pojawi si dêwi k ostrzegawczy, sygnalizujàcy zu ycie klocków hamulcowych. Zaniechanie wymiany klocków hamulcowych doprowadzi do kosztownego uszkodzenia tarcz hamulcowych, a przy tym wyd u a si droga hamowania.

229 222 PODSTAWOWE INFORMACJE O EKSPLOATACJI SAMOCHODU Zalecenia dotyczàce za adunku baga u Podczas za adunku baga u lub towarów nale- y przestrzegaç nast pujàcych zasad: Zalecenia dotyczàce baga nika dachowego Poprzeczki adunki nale y w miar mo liwoêci przewoziç w baga niku. Wszystkie powinny byç dobrze umocowane. adunek nie powinien zak ócaç równowagi pojazdu. Nale y go umieszczaç jak najdalej w kierunku przodu. Ze wzgl du na oszcz dnoêç paliwa nie nale- y przewoziç zb dnych ci arów. Pod u nice (relingi) OSTRZE ENIE Nie wolno uk adaç baga y lub innych adunków powy ej oparç siedzeƒ, poniewa przy hamowaniu mog yby si przesunàç do przodu. Baga e i adunki nale y umieszczaç nisko, mo liwie najbli ej pod ogi. Niedopuszczalne jest przewo enie osób w baga niku. Nie jest on do tego przeznaczony. Powinny one siedzieç w fotelach i mieç prawid owo zapi te pasy bezpieczeƒstwa. W razie gwa townego hamowania lub zderzenia przewo one w baga niku osoby nara one sà na powa ne niebezpieczeƒstwo. Na pó ce za tylnym siedzeniem lub na zas onie baga nika nie nale y umieszczaç adnych przedmiotów. W razie gwa townego hamowania lub zderzenia, spadajàce z tych miejsc przedmioty stwarzajà dodatkowe zagro enie dla jadàcych. Nie nale y niczego k aêç na górnej powierzchni deski rozdzielczej. Przedmioty takie mogà ograniczaç widocznoêç, zaê podczas gwa townego przyspieszania lub ostrego skr tu mogà przemie- Êciç si, przeszkadzajàc kierowcy w prowadzeniu pojazdu. W razie wypadku stanowià dodatkowe zagro enie dla jadàcych. W celu wykorzystania relingów dachowych do przewo enia baga u na dachu, nale y zamocowaç do nich co najmniej dwie oryginalne poprzeczki Toyota lub ich odpowiedniki. Przy instalowaniu nale y przestrzegaç wskazówek i zaleceƒ producenta. OSTRZE ENIE Przy umieszczaniu adunków na baga niku dachowym nale y przestrzegaç nast pujàcych zaleceƒ: Baga nale y tak rozmieêciç, aby równomiernie obcià yç przednià i tylnà oê. Przewo ony adunek nie mo e wystawaç poza zewn trzny obrys samochodu (ca kowita d ugoêç i szerokoêç samochodu podana jest w punkcie Wymiary na stronie 354 w rozdziale 8). Przed jazdà nale y upewniç si, czy baga jest dobrze umocowany do baga nika dachowego.

230 PODSTAWOWE INFORMACJE O EKSPLOATACJI SAMOCHODU 223 Obcià enie baga nika dachowego powoduje podwy szenie Êrodka ci koêci samochodu. Nale y unikaç gwa townego przyspieszania, ostrych skr tów, gwa townego hamowania i gwa townych manewrów, poniewa grozi to utratà panowania nad samochodem lub jego przewróceniem w wyniku nieprzestrzegania zasad prawid owej jazdy. W czasie d ugiej jazdy po nierównych drogach lub z du à pr dkoêcià nale y od czasu do czasu zatrzymaç si i sprawdziç stan baga u. Identyfikacja samochodu Numer identyfikacyjny pojazdu Obcià enie relingów dachowych nie mo e przekraczaç 100 kg. Jednak gdy dopuszczalne obcià enie poprzeczek jest ni sze, nale y dostosowaç si do ich noênoêci oraz innych zaleceƒ ich dotyczàcych. Numer identyfikacyjny pojazdu (VIN) stanowi legalne oznaczenie pojazdu. Jest on wybity w komorze silnika, w miejscu wskazanym na rysunku. Jest to podstawowy numer identyfikacyjny samochodu, wymagany przy jego rejestracji.

231 224 PODSTAWOWE INFORMACJE O EKSPLOATACJI SAMOCHODU Numer silnika Sedan i kombi Silniki 3ZZ-FE i 4ZZ-FE Hatchback Silnik 2ZZ-GE Numer identyfikacyjny pojazdu podany jest równie na tabliczce znamionowej samochodu. Silnik 1CD-FTV

232 PODSTAWOWE INFORMACJE O EKSPLOATACJI SAMOCHODU 225 Zawieszenie i podwozie Numer silnika jest wybity na bloku silnika, w miejscu wskazanym na rysunku. OSTRZE ENIE Nie wolno dokonywaç adnych przeróbek elementów zawieszenia i podwozia, np. instalowaç elementy podwy szajàce zawieszenie, dodatkowe podk adki dystansowe, spr yny itp. Mo e to prowadziç do niebezpiecznej zmiany w asnoêci jezdnych i utraty panowania nad pojazdem.

233 226 PODSTAWOWE INFORMACJE O EKSPLOATACJI SAMOCHODU UWAGA Amortyzatory majà znaczàcy wp yw na komfort i bezpieczeƒstwo jazdy. Systematyczna kontrola stanu amortyzatorów pozwoli w por wykryç ich os abione dzia anie. Prosimy jednak pami taç, e gwarancja obejmuje tylko i wy àcznie usterki amortyzatorów, których przyczynà jest wada materia owa bàdê produkcyjna. Natomiast naturalne zu ycie, proporcjonalne do przebiegu i sposobu eksploatacji, nie jest obj te gwarancjà. UWAGA W celu utrzymania sprawnoêci technicznej pojazdu i zapewnienia zadowolenia z jego bezawaryjnej eksploatacji, u ytkownik powinien dbaç o przeprowadzanie niezb dnych czynnoêci obs ugowych, takich jak regulacja silnika, ustawianie geometrii kó, czyszczenie i wymiana filtrów, czyszczenie uk adu hamulcowego i ch odzenia silnika, regulacja naciàgu pasków nap dowych, wymiana ok adzin ciernych oraz uzupe nianie p ynów i substancji smarujàcych, a tak e ubytków pow ok lakierowych wywo anych czynnikami zewn trznymi. Tego rodzaju czynnoêci obs ugowe nie sà obj te zobowiàzaniami gwarancyjnymi. Gwarancja nie obejmuje równie naturalnie zu ywajàcych si cz Êci i materia ów eksploatacyjnych, takich jak Êwiece arowe, Êwiece zap onowe, koƒcówki wtryskiwaczy, paski nap dowe, tarcze sprz g a, klocki i szcz ki hamulcowe, elementy filtrujàce, p yny, substancje smarujàce, arówki, bezpieczniki, pióra wycieraczek itp.

234 URUCHAMIANIE SILNIKA I JAZDA 227 Rozdzia 3 URUCHAMIANIE SILNIKA I JAZDA CzynnoÊci przed uruchomieniem silnika Uruchomienie silnika Zalecenia dotyczàce wy àczania silnika wyposa onego w turbospr ark Sprawdzenie samochodu przed d u szà podró à Zalecenia dotyczàce jazdy w ró nych warunkach U ytkowanie pojazdu w warunkach zimowych Holowanie przyczepy Ekonomiczna i przed u ajàca trwa oêç eksploatacja pojazdu

235 228 URUCHAMIANIE SILNIKA I JAZDA CzynnoÊci przed uruchomieniem silnika 1. Przed zaj ciem miejsca w samochodzie sprawdziç jego otoczenie. 2. Wyregulowaç po o enie siedziska i oparcia fotela, wysokoêç zag ówka i wysokoêç kierownicy. 3. Ustawiç wewn trzne i zewn trzne lusterka wsteczne. 4. Zamknàç wszystkie drzwi. 5. Zapiàç pasy bezpieczeƒstwa. Uruchomienie silnika (a) Zanim zostanie w àczony rozrusznik 1. Mocno zaciàgnàç hamulec postojowy. 2. Wy àczyç zb dne Êwiat a i urzàdzenia elektryczne. 3. Mechaniczna skrzynia biegów: Wcisnàç do pod ogi peda sprz g a i ustawiç dêwigni zmiany biegów w po o eniu neutralnym. Peda sprz g a przytrzymaç wciêni ty do momentu rozpocz cia pracy przez silnik. Automatyczna skrzynia biegów: Przesunàç dêwigni wybieraka zakresu w po o enie P. Je eli konieczne jest ponowne uruchomienie silnika w pojeêdzie znajdujàcym si w ruchu, dêwigni przesunàç do po- o enia N. W ka dym innym po o eniu dêwigni mechanizm zabezpieczajàcy uniemo liwia dzia anie rozrusznika. 4. Tylko automatyczna skrzynia biegów: Nacisnàç peda hamulca i przytrzymaç wciêni ty a do momentu ruszenia z miejsca.

236 URUCHAMIANIE SILNIKA I JAZDA 229 (b) Uruchomienie silnika (silnik o zap onie iskrowym) Przed w àczeniem rozrusznika nale y zapoznaç si z zaleceniami zawartymi w punkcie (a) Zanim zostanie w àczony rozrusznik. (b) Uruchomienie silnika (silnik o zap onie samoczynnym) Uruchomienie silnika w warunkach normalnych Uk ad wielopunktowego (sekwencyjnego) wtrysku paliwa w silniku automatycznie dobiera w aêciwy sk ad mieszanki paliwowo-powietrznej dla warunków rozruchu. Zarówno ciep y jak i zimny silnik uruchamia si nast pujàco: Nie naciskajàc peda u przyspieszania w àczyç rozrusznik, obracajàc kluczyk w wy àczniku zap onu w po o enie START. Z chwilà rozpocz cia pracy przez silnik kluczyk nale y pu- Êciç. Silnik nale y rozgrzewaç podczas jazdy, nie na postoju. Dopóki temperatura silnika nie osiàgnie normalnego zakresu roboczego, nale y jechaç spokojnie, z umiarkowanà pr dko- Êcià obrotowà silnika. Je eli silnik zgaênie... Nale y uruchomiç go ponownie, wed ug powy szych zasad. Je eli silnik nie daje si uruchomiç... Nale y post powaç zgodnie ze wskazówkami podanymi pod has em TrudnoÊci z uruchomieniem silnika na stronie 246 w rozdziale 4. UWAGA Nie nale y jednorazowo uruchamiaç silnika rozrusznikiem d u ej ni 30 sekund, poniewa grozi to przegrzaniem rozrusznika i jego obwodów elektrycznych. Gdy silnik jest zimny nie nale y nadmiernie zwi kszaç jego pr dkoêci obrotowej. W przypadku pojawienia si trudnoêci z uruchomieniem silnika lub gdy silnik cz sto gaênie, nale y niezw ocznie poddaç go przeglàdowi. Przed w àczeniem rozrusznika nale y zapoznaç si z zaleceniami zawartymi w punkcie (a) Zanim zostanie w àczony rozrusznik. Uruchomienie silnika w warunkach normalnych 1. Obróciç kluczyk w wy àczniku zap onu do po o enia ON i sprawdziç, czy zaêwieci a si lampka kontrolna podgrzewania wst pnego silnika. Zatrzymaç kluczyk w po o eniu ON do zgaêni cia lampki. 2. Nie naciskajàc peda u przyspieszania w àczyç rozrusznik, przekr cajàc klucz w wy- àczniku zap onu w po o enie START. Z chwilà rozpocz cia pracy przez silnik nale y puêciç kluczyk. Silnik nale y rozgrzewaç podczas jazdy, nie na postoju. Dopóki temperatura silnika nie osiàgnie normalnego zakresu roboczego, nale y jechaç spokojnie, z umiarkowanà pr dko- Êcià obrotowà silnika. Je eli silnik zgaênie Nale y uruchomiç go ponownie, wed ug powy szych zasad, stosownie do temperatury silnika. Je eli silnik nie daje si uruchomiç Nale y post powaç zgodnie ze wskazówkami podanymi pod has em TrudnoÊci z uruchomieniem silnika na stronie 246 w rozdziale 4.

237 230 URUCHAMIANIE SILNIKA I JAZDA UWAGA Nie nale y jednorazowo w àczaç rozrusznika na d u ej ni 30 sekund, poniewa grozi to przegrzaniem rozrusznika i jego obwodów elektrycznych. Gdy silnik jest zimny, nie nale y nadmiernie zwi kszaç jego pr dkoêci obrotowej. W przypadku pojawienia si trudnoêci z uruchomieniem silnika lub gdy silnik cz sto gaênie, nale y niezw ocznie poddaç go przeglàdowi. Zalecenia dotyczàce wy àczania silnika wyposa onego w turbospr ark (silnik o zap onie samoczynnym) Po jeêdzie z du à pr dkoêcià lub d ugiej podró y, a tak e w innych przypadkach zwiàzanych z du ym obcià eniem silnika, przed wy àczeniem silnika nale y przez okreêlony wed ug poni szego schematu czas pozostawiç silnik pracujàcy na biegu ja owym. Warunki jazdy i wymagany czas pracy na biegu ja owym Zwyk a jazda miejska Czas pracy na biegu ja owym: Nie jest konieczny Jazda z du à pr dkoêcià Oko o 80 km/h Czas pracy na biegu ja owym: Oko o 20 sekund Oko o 100 km/h Czas pracy na biegu ja owym: Oko o 1 minuty Strome podjazdy w górach lub d ugotrwa a jazda z pr dkoêcià powy ej 100 km/h Czas pracy na biegu ja owym: Oko o 2 minut UWAGA Nie wolno wy àczaç silnika bezpoêrednio po jeêdzie w warunkach du ego obcià enia silnika. Mo e to doprowadziç do jego powa nego uszkodzenia.

238 URUCHAMIANIE SILNIKA I JAZDA 231 Sprawdzenie samochodu przed d u szà podró à Przed wyruszeniem w d u szà podró dobrze jest sprawdziç samochód. Kilkuminutowa kontrola zapewni bezpiecznà i przyjemnà jazd. Do tego celu wystarczy jedynie podstawowa znajomoêç samochodu i uwa ne oko. Sprawdzenia takiego mo e równie dokonaç za niewielkà op atà Autoryzowana Stacja Obs ugi Toyoty lub inny specjalistyczny warsztat. PRZED URUCHOMIENIEM SILNIKA Ogl dziny zewn trzne pojazdu Opony. Sprawdziç manometrem ciênienie oraz uwa nie skontrolowaç, czy nie ma przeci ç, innych uszkodzeƒ lub Êladów nadmiernego zu ycia. Nakr tki kó. Sprawdziç, czy adnej nie brakuje i czy nie sà poluzowane. Wycieki p ynów. Po d u szym postoju sprawdziç, czy pod samochodem nie pojawi y si plamy Êwiadczàce o wycieku paliwa, oleju, p ynu ch odzàcego silnik lub p ynu hamulcowego. (Woda kapiàca z klimatyzatora, który pracowa, jest zjawiskiem normalnym.) Âwiat a. Sprawdziç dzia anie wszystkich Êwiate : mijania, drogowych, hamowania, pozycyjnych, kierunkowskazów i pozosta ych. Sprawdziç ustawienie Êwiate mijania. Wn trze samochodu OSTRZE ENIE Przeprowadzajàc kontrol w zamkni tym gara u nale y zadbaç o dobrà wentylacj, poniewa gazy spalinowe sà silnie trujàce. Ko o zapasowe, podnoênik i klucz do nakr tek kó. Sprawdziç ciênienie w kole zapasowym, oraz czy podnoênik i klucz do nakr tek kó sà na swoich miejscach. Pasy bezpieczeƒstwa. Sprawdziç pewnoêç zapi cia oraz stan taêm pasów czy nie sà przetarte lub wystrz pione. Wskaêniki i przyrzàdy. Szczególnie wa ne jest sprawdzenie dzia ania lampek ostrzegawczych, podêwietlenia wskaêników i ogrzewania tylnej szyby. Hamulce. Sprawdziç, czy po naciêni ciu peda ma wystarczajàcy zapas odleg oêci od pod ogi. Komora silnika Zapasowe bezpieczniki. Sprawdziç, czy w samochodzie jest komplet zapasowych bezpieczników, dla wszystkich pràdów znamionowych wymienionych na pokrywie skrzynki bezpieczników. Poziom p ynu ch odzàcego. Sprawdziç, czy poziom p ynu ch odzàcego jest prawid owy (wed ug wskazówek podanych na stronie 295 w rozdziale 7 2). Akumulator wraz z przewodami. Wszystkie cele akumulatora powinny byç nape nione wodà destylowanà do odpowiedniego poziomu. Sprawdziç, czy obudowa nie uleg a p kni ciu, a zaciski nie sà skorodowane lub poluzowane. Instalacja elektryczna. Sprawdziç, czy przewody elektryczne nie sà uszkodzone, obluzowane lub od àczone. Przewody paliwowe. Sprawdziç, czy nie ma wycieków lub czy nie sà roz àczone. PO URUCHOMIENIU SILNIKA Uk ad wydechowy. Pos uchaç, czy nie pojawi y si nieszczelnoêci. Wszelkie nieszczelno- Êci powinny zostaç natychmiast usuni te (patrz ostrze enie przed szkodliwoêcià tlenku w gla na stronie 214 w rozdziale 2). Poziom oleju silnikowego. Wy àczyç silnik i w samochodzie zaparkowanym w p askim, poziomym miejscu sprawdziç miarkà poziom oleju (wskazówki podane sà na stronie 290 lub 293 w rozdziale 7 2). PODCZAS JAZDY Wskaêniki. Sprawdziç, czy pr dkoêciomierz i pozosta e wskaêniki dzia ajà prawid owo. Hamulce. W bezpiecznym miejscu sprawdziç, czy podczas hamowania samochód nie Êciàga. Czy wyst pujà jakieê nieprawid owoêci? Sprawdziç, czy nie ma poluzowanych cz Êci lub Êladów wycieków. Pos uchaç, czy nie pojawi y si nietypowe odg osy. Je eli wszystko dzia a bez zarzutu, pozostaje odpr yç si i ruszaç w drog.

239 232 URUCHAMIANIE SILNIKA I JAZDA Zalecenia dotyczàce jazdy w ró nych warunkach W warunkach silnego bocznego wiatru nale- y ograniczyç pr dkoêç. U atwi to panowanie nad samochodem. Na kraw nik nale y naje d aç powoli i je eli to mo liwe, prostopadle do niego. Unikaç naje d ania na wysokie, majàce ostre kraw dzie przedmioty i inne przeszkody, poniewa grozi to uszkodzeniem ogumienia. Parkujàc na pochy oêci nale y skr ciç ko a, aby zetkn y si z kraw nikiem, uniemo liwiajàc w ten sposób stoczenie si pojazdu. Zaciàgnàç hamulec postojowy i ustawiç wybierak zakresu w po o eniu P (automatyczna skrzynia biegów) lub w àczyç pierwszy lub wsteczny bieg (mechaniczna skrzynia biegów). W razie koniecznoêci pod o yç kliny pod ko a. Po umyciu samochodu lub przejechaniu przez g bokà ka u mog o nastàpiç zamoczenie hamulców. W celu sprawdzenia, czy hamulce nie sà mokre, nale y rozejrzeç si, czy droga jest pusta, a nast pnie lekko nacisnàç peda hamulca. Je eli skutecznoêç hamowania jest mniejsza ni zwykle, hamulce prawdopodobnie sà mokre. Aby je osuszyç, nale y ostro nie przejechaç pewien odcinek z lekkim naciskiem na peda hamulca i zaciàgni tym hamulcem postojowym. JeÊli hamulce nadal nie dzia ajà prawid owo, zjechaç na pobocze i zwróciç si o pomoc do Autoryzowanej Stacji Obs ugi Toyoty lub do innego specjalistycznego warsztatu. Przed rozpocz ciem zjazdu z d ugiego lub stromego wzniesienia nale y ograniczyç pr dkoêç i zredukowaç bieg. D ugotrwa e i cz ste hamowanie powoduje przegrzanie hamulców, doprowadzajàc do nieprawid owego ich dzia ania. Na Êliskiej nawierzchni, podczas manewrów przyspieszania, zmiany biegu na wy szy lub ni szy oraz hamowania nale y zachowaç ostro noêç. Gwa towne przyspieszenie lub nag e zdj cie nogi z peda u przyspieszania mo e doprowadziç do utraty przyczepnoêci kó lub wprowadziç samochód w poêlizg. Gdy hamulce sà zamoczone, dalsza jazda mo e byç niebezpieczna. W takim stanie wyd u a si droga hamowania oraz mo e wystàpiç Êciàganie samochodu w jednà stron. Równie hamulec postojowy nie zabezpieczy odpowiednio samochodu na postoju. UWAGA Podczas przeje d ania przez rozleg e i g bokie ka u e nale y unikaç rozchlapywania wody. Gdy do komory silnika dostanie si du a iloêç wody, mo e to doprowadziç do uszkodzenia silnika lub elementów instalacji elektrycznej. OSTRZE ENIE Przed ruszeniem nale y upewniç si, czy hamulec postojowy jest ca kowicie zwolniony i lampka kontrolna hamulca nie Êwieci si. Nie pozostawiaç bez nadzoru samochodu z pracujàcym silnikiem. Podczas jazdy nie opieraç stopy na pedale hamulca. Mo e to doprowadziç do niebezpiecznego przegrzania hamulców, powodowaç niepotrzebne zu ycie ok adzin ciernych oraz zwi kszyç zu ycie paliwa.

240 URUCHAMIANIE SILNIKA I JAZDA 233 U ytkowanie pojazdu w warunkach zimowych Ch odnica musi byç nape niona p ynem niskokrzepnàcym. Ciecz ch odzàca musi zawieraç p yn niskokrzepnàcy na bazie glikolu etylenowego bez dodatków krzemu, aminy, azotynu, boranu oraz mieç w aêciwoêci przeciwdzia ajàce korozji aluminiowych elementów silnika. Nale y stosowaç p yn TOYOTA Super Long Life Coolant lub jego zamiennik. Szczegó owe informacje na temat doboru p ynu ch odzàcego podane sà na stronie 295 w rozdziale 7 2. P yn ch odzàcy TOYOTA Super Long Life Coolant jest zmieszany w 50% z wodà dejonizowanà. Zapewnia on ochron przed zamarzaniem do temperatury oko o 35 C. UWAGA Nie nape niaç uk adu ch odzenia samà wodà. Sprawdziç stan akumulatora i jego przewodów. W niskich temperaturach ka dy akumulator ma zmniejszonà pojemnoêç, dlatego by sprostaç wymogom rozruchu silnika w warunkach zimowych, musi byç w idealnym stanie. W rozdziale 7 3 podane sà wskazówki odnoênie wzrokowej kontroli stanu akumulatora. Pràd adowania mo na sprawdziç w Autoryzowanej Stacji Obs ugi Toyoty lub w wi kszoêci stacji serwisowych. Olej silnikowy powinien mieç lepkoêç dostosowanà do niskich temperatur otoczenia. Zalecanà lepkoêç oleju podano na stronie 290 lub 293 w rozdziale 7 2. Pozostawienie w silniku oleju o du ej g stoêci, przeznaczonego do eksploatacji w warunkach letnich, mo e zimà utrudniç rozruch silnika. W przypadku wàtpliwoêci dotyczàcych wyboru oleju, nale y skontaktowaç si z Autoryzowanà Stacjà Obs ugi Toyoty lub z innym specjalistycznym warsztatem, które z ch cià udzielà wszelkiej niezb dnej pomocy. U ywaç p ynu do spryskiwaczy zawierajàcego Êrodek przeciwdzia ajàcy zamarzaniu. P yn taki dost pny jest w Autoryzowanych Stacjach Obs ugi Toyoty i w wi kszoêci sklepów z artyku ami motoryzacyjnymi. Proporcje mieszania z wodà podawane sà przez producenta. UWAGA Do spryskiwaczy nie wolno u ywaç p ynu do ch odnic lub podobnych substancji, poniewa mogà one uszkodziç pow oki lakiernicze samochodu. Nie nale y u ywaç hamulca postojowego, gdy istnieje niebezpieczeƒstwo jego zamarzni cia. Parkujàc, nale y ustawiç wybierak zakresu w po o eniu P (automatyczna skrzynia biegów) lub w àczyç pierwszy lub wsteczny bieg (mechaniczna skrzynia biegów) i w o yç kliny pod tylne ko a. Nie zaciàgaç hamulca postojowego, gdy zgromadzona wokó mechanizmu hamulca woda lub Ênieg mogà ulec zamarzni ciu, utrudniajàc jego zwolnienie. Nie dopuszczaç do odk adania si lodu lub Êniegu we wn kach b otników. Warstwa Êniegu lub lodu zgromadzonego pod b otnikami mo e utrudniç kierowanie samochodem. Jadàc po silnie zaênie onych trasach nale y co pewien czas zatrzymaç si i sprawdziç wn ki b otników. W zale noêci od celu podró y, zalecane jest wo enie w samochodzie specjalnego wyposa enia zimowego. Do wyposa enia takiego nale à mi dzy innymi aƒcuchy Êniegowe, skrobaczka do szyb, torba piasku lub soli, lampka sygna owa, niewielka opatka i przewody rozruchowe, umo liwiajàce po àczenie z akumulatorem w innym samochodzie. Zabezpieczyç zamki drzwi przed zamarzaniem. Wstrzyknàç do zamków p yn do ich rozmra ania lub gliceryn.

241 234 URUCHAMIANIE SILNIKA I JAZDA Holowanie przyczepy (samochody sprzedawane w Europie) Samochód ten jest zasadniczo przeznaczony do przewozu osób. Holowanie przyczepy utrudni jazd, pogorszy osiàgi samochodu, obni y skutecznoêç hamowania, trwa oêç samochodu i podniesie koszty eksploatacji (np. zwi kszy si zu ycie paliwa). Bezpieczeƒstwo i poziom zadowolenia z jazdy zwiàzane sà z zastosowaniem odpowiedniego wyposa enia i zachowaniem rozwagi na drodze. Dla bezpieczeƒstwa w asnego oraz innych u ytkowników drogi, nie wolno przecià aç samochodu ani przyczepy. Gwarancja firmy Toyota nie obejmuje uszkodzeƒ lub usterek powsta- ych w wyniku jazdy z przyczepà w celach zarobkowych. Szczegó owych informacji na temat holowania przyczepy i zwiàzanych z tym przepisów udzieli Autoryzowana Stacja Obs ugi Toyoty lub inny specjalistyczny warsztat. DOPUSZCZALNE OBCIÑ ENIE Przed przystàpieniem do holowania przyczepy nale y sprawdziç, jaki jest dopuszczalny ci - ar ca kowity samochodu, dopuszczalny nacisk na oê oraz dopuszczalny nacisk na hak. Parametry te podane sà na stronie 355 w rozdziale 8. Holowana przyczepa powinna spe niaç nast pujàce wymogi: Ca kowity ci ar przyczepy (ci ar przyczepy plus ci ar adunku) nie mo e przekraczaç dopuszczalnego ci aru holowanej przyczepy. Ca kowity ci ar przyczepy Nacisk na hak adunek w przyczepie powinien byç tak roz- o ony, aby nacisk na hak holowniczy przekracza 25 kg i by nie mniejszy ni 4% dopuszczalnego ci aru holowanej przyczepy. Nacisk ten nie mo e jednak przekraczaç wartoêci dopuszczalnej, podanej na stronie 355 w rozdziale 8. Suma ci aru pojazdu gotowego do drogi, ci aru kierowcy i pasa erów, ci aru haka holowniczego oraz nacisku na hak nie mo e przekraczaç o wi cej ni 100 kg dopuszczalnego ci aru ca kowitego samochodu. Nacisk na tylnà oê nie mo e przekraczaç wartoêci dopuszczalnej o wi cej ni 15%. Dopuszczalne obcià enie samochodu w czasie holowania przyczepy ustalone zosta o dla poziomu morza. W wysokich górach nale y mieç na uwadze, e moc silnika i w zwiàzku z tym dopuszczalne obcià enie przyczepy sà mniejsze.

242 URUCHAMIANIE SILNIKA I JAZDA 235 Tabliczka znamionowa Dopuszczalny ci ar ca kowity samochodu Dopuszczalny nacisk tylnej osi OSTRZE ENIE Ca kowity ci ar przyczepy nie mo e przekroczyç dopuszczalnego ci aru holowanej przyczepy, podanego na stronie 355 w rozdziale 8. Przekroczenie tej wartoêci jest niebezpieczne. Haki holownicze majà ró ne wartoêci dopuszczalnego obcià enia, okreêlane przez ich producenta. Nawet gdy samochód jest w stanie holowaç wi kszy ci ar, kierowca musi ustaliç dopuszczalne obcià enie zamocowanego haka holowniczego i nigdy nie przekraczaç tej wartoêci. Przekroczenie dopuszczalnego obcià enia haka holowniczego mo e doprowadziç do wypadku drogowego i w konsekwencji do powa nych obra eƒ cia a. Nacisk na tylnà oê nie mo e przekraczaç wartoêci dopuszczalnej o wi cej ni 15%. Przekroczenie tej wartoêci jest niebezpieczne. Dopuszczalny nacisk na tylnà oê podany jest na tabliczce znamionowej samochodu. Je eli przekroczony zosta dopuszczalny ci ar ca kowity samochodu i/lub dopuszczalny nacisk na tylnà oê, w czasie jazdy nie wolno przekraczaç pr dkoêci 100 km/h lub okreêlonej przepisami dopuszczalnej pr dkoêci dla samochodu z przyczepà, w zale noêci, która jest ni sza. HAKI HOLOWNICZE Zalecane jest montowanie oryginalnych haków holowniczych Toyoty. Poni ej podane sà wymiary monta owe wsporników i zaczepu haka w mm: Suma ci aru pojazdu gotowego do drogi, ci aru kierowcy i pasa erów, ci aru haka holowniczego oraz nacisku na hak nie mo e przekraczaç o wi cej ni 100 kg dopuszczalnego ci aru ca kowitego samochodu. Przekroczenie tej wartoêci jest niebezpieczne. Dopuszczalny ci ar ca kowity samochodu podany jest na tabliczce znamionowej samochodu.

243 236 URUCHAMIANIE SILNIKA I JAZDA Sedan mm A 510 B 514 C 517 D 549 E 673 F 990 G 447 H 411 I 309 J 229 K 41 L 46 M 123 N Belka zaczepu holowniczego 2. Wspornik zaczepu holowniczego UWAGA Przy monta u haka holowniczego nale y zamontowaç belk i wspornik zaczepu holowniczego. W przeciwnym wypadku mo e dojêç do uszkodzenia nadwozia samochodu. Szczegó owych informacji udzieli Autoryzowana Stacja Obs ugi Toyoty lub inny specjalistyczny warsztat.

244 URUCHAMIANIE SILNIKA I JAZDA 237 Hatchback mm A 464 B 782 C 443 D 312 E 242 F 36 G 40 H 44 I Z tylnym siedzeniem Oprócz silnika 2ZZ-GE Silnik 2ZZ-GE Bez tylnego siedzenia Belka zaczepu holowniczego UWAGA Przy monta u haka holowniczego nale y zamontowaç belk i wspornik zaczepu holowniczego. W przeciwnym wypadku mo e dojêç do uszkodzenia nadwozia samochodu. Szczegó owych informacji udzieli Autoryzowana Stacja Obs ugi Toyoty lub inny specjalistyczny warsztat.

245 238 URUCHAMIANIE SILNIKA I JAZDA Kombi mm A 510 B 514 C 517 D 549 E 673 F 990 G 447 H 411 I 309 J 229 K 41 L 46 M 123 N Bez tylnego siedzenia 360 Z tylnym siedzeniem 390 *1 415 *2 *1 : Silniki 4ZZ FE i 3ZZ FE *2 : Silnik 1CD FTV 1. Belka zaczepu holowniczego 2. Wspornik zaczepu holowniczego UWAGA Przy monta u haka holowniczego nale y zamontowaç belk i wspornik zaczepu holowniczego. W przeciwnym wypadku mo e dojêç do uszkodzenia nadwozia samochodu. Szczegó owych informacji udzieli Autoryzowana Stacja Obs ugi Toyoty lub inny specjalistyczny warsztat.

246 URUCHAMIANIE SILNIKA I JAZDA 239 OPONY Sprawdziç, czy ciênienie w oponach jest prawid owe (patrz strona 299 w rozdziale 7 2 i strona 361 w rozdziale 8). CiÊnienie w oponach przyczepy powinno mieç wartoêç zalecanà przez producenta, odpowiednio do jej obcià enia. OÂWIETLENIE PRZYCZEPY Przy okazji ka dego pod àczenia przyczepy sprawdziç poprawnoêç dzia ania kierunkowskazów i Êwiate hamowania. BezpoÊrednie po àczenie instalacji elektrycznej przyczepy z uk adem elektrycznym samochodu mo e spowodowaç jego uszkodzenie i wadliwe dzia anie Êwiate pojazdu. OKRES DOCIERANIA SAMOCHODU Holowanie przyczepy nie jest zalecane przez pierwsze 800 km przebiegu samochodu nowego, albo samochodu po wymianie lub naprawie g ównej jednego z elementów uk adu nap dowego (silnika, skrzyni biegów, mechanizmu ró nicowego, o ysk kó itp.). PRZEGLÑDY OKRESOWE Samochód je d àcy z przyczepà, ze wzgl du na dodatkowe obcià enie wymaga cz stszych przeglàdów i obs ugi okresowej. Po przejechaniu oko o 1000 km z przyczepà, nale y dociàgnàç wszystkie Êruby mocujàce hak i jego wsporniki. PRZYGOTOWANIE DO HOLOWANIA PRZY- CZEPY Upewniç si, czy nie zosta o przekroczone dopuszczalne obcià enie haka. Obcià enie haka zwi ksza obcià enie pojazdu. Nie mo- e zostaç przekroczony dopuszczalny nacisk na tylnà oê. adunek na przyczepie powinien byç zabezpieczony przed przesuni ciem, aby nie spowodowa np. uniesienia dyszla przyczepy. Je eli przy u yciu zwyk ych lusterek wstecznych widocznoêç do ty u jest niewystarczajàca, konieczne jest zamontowanie dodatkowych lusterek zewn trznych. Oba lusterka boczne muszà byç wyposa one w sk adane wysi gniki i nale y je tak ustawiç, aby zapewnia y dobrà widocznoêç do ty u. WSKAZÓWKI PRAKTYCZNE DOTYCZÑCE JAZDY Z PRZYCZEPÑ Samochód z przyczepà prowadzi si nieco inaczej ni samochód bez przyczepy. Trzy najcz stsze przyczyny wypadków drogowych powodowanych przez pojazdy holujàce przyczepy to: b àd kierowcy, nadmierna pr dkoêç i niew aêciwe za adowanie przyczepy. Holujàc przyczep nale y pami taç, e: Przed rozpocz ciem jazdy nale y sprawdziç wszystkie po àczenia pojazdu z przyczepà oraz dzia anie Êwiate. Po przejechaniu krótkiego dystansu nale y zatrzymaç si i ponownie sprawdziç Êwiat a i po àczenia. Przed przystàpieniem do w aêciwego holowania dobrze jest przeçwiczyç w bezpiecznym miejscu manewry skr cania, zatrzymywania si i cofania, a do nabrania wprawy w ich wykonywaniu. Ze wzgl du na wyd u onà drog hamowania, prowadzàc samochód z przyczepà nale y zachowaç wi kszy dystans od poprzedzajàcego pojazdu. Na ka de 10 km/h nale y zwi kszyç odleg oêç przynajmniej o d ugoêç zespo u samochód-przyczepa. Unikaç ostrego hamowania, gdy mo na atwo wpaêç w poêlizg i straciç panowanie nad pojazdem w wyniku z o enia si przyczepy. Szczególnie dotyczy to mokrej lub Êliskiej nawierzchni. Unikaç gwa townego ruszania lub przyspieszania. Je eli samochód wyposa ony jest w mechanicznà skrzyni biegów, nale y utrzymywaç niskie pr dkoêci obrotowe silnika i nie dopuszczaç do nadmiernego ich wzrostu, zapobiegajàc w ten sposób poêlizgowi sprz g a. Ruszaç wy àcznie z pierwszego biegu. Unikaç szarpania i gwa townych manewrów kierownicà. Przy zbyt ciasnym skr cie przyczepa mo e uderzyç w samochód. Przed zakr tem nale y stopniowo zwolniç, unikajàc nag ego hamowania.

247 240 URUCHAMIANIE SILNIKA I JAZDA Cofanie samochodu z przyczepà jest trudne i wymaga wprawy. Najlepiej jest trzymaç kierownic u do u i poruszaç nià w t samà stron, w którà ma skr ciç przyczepa: r ka z kierownicà w lewo przyczepa skr ca w lewo, r ka z kierownicà w prawo przyczepa skr ca w prawo. (Jest to dok adnie odwrotnie, ni w przypadku jazdy bez przyczepy.) Kierownic nale y obracaç stopniowo, unikaç zarówno ostrych ale i zbyt powolnych skr tów. Dobrze jest zapewniç sobie pomoc drugiej osoby, ograniczajàc w ten sposób ryzyko kolizji. Nale y pami taç, e przy skr cie ko a przyczepy b dà jecha y po uku po o onym bli ej Êrodka skr tu wzgl dem kó samochodu. W celu wyrównania tego, promieƒ skr tu samochodu powinien byç wi kszy ni normalnie. Boczny wiatr i wyboista nawierzchnia powodujà ko ysanie przyczepy, co znacznie utrudnia prowadzenie samochodu. Od czasu do czasu dobrze jest skontrolowaç w lusterku wstecznym ruch z ty u pojazdu, aby móc zawczasu przygotowaç si na wyprzedzanie przez du e autobusy lub samochody ci arowe, który to manewr równie mo e wywo aç ko ysanie przyczepy. W przypadku rozko ysania przyczepy nale y mocno trzymaç kierownic i natychmiast zaczàç stopniowo redukowaç pr dkoêç. W takich sytuacjach nie wolno przyspieszaç. JeÊli wystàpi koniecznoêç ograniczenia pr dkoêci, przyhamowywaç nale y delikatnie. Utrzymywaç prostoliniowy tor jazdy. Gdy nie b dà wykonywane gwa towne ruchy kierownicà i nie b dzie ostrego hamowania, zespó pojazdu z przyczepà stopniowo ustabilizuje si. Podczas wyprzedzania innych pojazdów nale y zachowaç du à ostro noêç. Manewr wyprzedzania wymagaç b dzie doêç d ugiego dystansu. Koƒczàc manewr nale y pami taç o d ugoêci holowanej przyczepy. Przed zmianà pasa ruchu konieczne jest upewnienie si, czy jest wystarczajàco du o miejsca. W celu zachowania skutecznoêci hamowania silnikiem nie nale y u ywaç piàtego biegu (mechaniczna skrzynia biegów), szóstego biegu (mechaniczna skrzynia biegów) lub nadbiegu (automatyczna skrzynia biegów). Ze wzgl du na dodatkowe obcià enie, w upalne dni (przy temperaturach powietrza powy ej 30 C) podczas jazdy w gór d ugiego lub stromego wzniesienia silnik samochodu holujàcego przyczep mo e si przegrzewaç. Gdy wskaênik temperatury silnika zacznie sygnalizowaç przegrzewanie, nale y wy àczyç klimatyzacj (je eli by a w àczona), zjechaç na pobocze i zatrzymaç si w bezpiecznym miejscu. Wskazówki dotyczàce dalszego post powania podane sà pod has em Przegrzanie silnika na stronie 251 w rozdziale 4. Podczas postoju pod ko a samochodu i przyczepy nale y zawsze podk adaç kliny blokujàce. Mocno zaciàgaç hamulec postojowy i pozostawiaç pojazd z dêwignià wybieraka zakresu w po o eniu P (automatyczna skrzynia biegów) lub w àczonym pierwszym lub wstecznym biegiem (mechaniczna skrzynia biegów). Unikaç parkowania samochodu z przyczepà na stoku, lecz je eli jest to konieczne, nale y wykonaç nast pujàce czynnoêci: 1. Nacisnàç i przytrzymaç wciêni ty peda hamulca. 2. Druga osoba w tym czasie powinna pod o- yç kliny pod ko a pojazdu i przyczepy. 3. Po pod o eniu klinów nale y powoli zwolniç hamulce, aby samochód zatrzyma si na klinach. 4. Mocno zaciàgnàç hamulec postojowy. 5. W àczyç pierwszy lub wsteczny bieg (mechaniczna skrzynia biegów) lub ustawiç dêwigni wybieraka zakresu w po o eniu P (automatyczna skrzynia biegów) i wy àczyç silnik. Przy ruszaniu samochodu zaparkowanego na stoku: 1. Gdy dêwignia wybieraka zakresu znajduje si w po o eniu P (automatyczna skrzynia biegów) lub po naciêni ciu sprz g a (mechaniczna skrzynia biegów) uruchomiç silnik. (W samochodzie z automatycznà skrzynià biegów nale y nacisnàç peda hamulca). 2. W àczyç bieg. 3. Zwolniç hamulec postojowy (jak równie peda hamulca w samochodzie z automatycznà skrzynià biegów) i powoli zjechaç z klinów pod o onych pod ko a. Zatrzymaç si i nacisnàç hamulec. 4. Druga osoba powinna zabraç kliny z jezdni.

248 URUCHAMIANIE SILNIKA I JAZDA 241 OSTRZE ENIE Przestrzegaç ograniczeƒ pr dkoêci dla samochodów holujàcych przyczep. Przed zjazdem ze stromego lub d ugiego wzniesienia nale y zmniejszyç pr dkoêç i zredukowaç bieg. Nie redukowaç biegu zbyt gwa townie. Nie naciskaç zbyt d ugo lub zbyt cz sto peda u hamulca. Mo e to doprowadziç do przegrzania hamulców i zmniejszenia ich skutecznoêci. Ekonomiczna i przed u ajàca trwa oêç eksploatacja pojazdu Wyd u enie dystansu przeje d anego na jednym litrze paliwa nie jest takie trudne wystarczy jeêdziç spokojnie. Przyczyni si to równie do wyd u enia trwa oêci samochodu. Poni ej zamieszczono szereg wskazówek, które pomogà zaoszcz dziç wydatków zarówno na benzyn jak i naprawy: Utrzymywaç prawid owe ciênienie w ogumieniu. Zbyt niskie ciênienie przyspiesza zu- ycie opon i podnosi zu ycie paliwa (patrz strona 299 w rozdziale 7 2). Nie przewoziç w samochodzie zb dnych ci arów. Zbyteczny adunek stanowi dodatkowe obcià enie dla silnika, przez co zwi ksza si zu ycie paliwa. Nie rozgrzewaç zbyt d ugo silnika na biegu ja owym. Nale y ruszyç gdy tylko silnik zacznie równo pracowaç, ale jechaç delikatnie. Zimà mo e to potrwaç nieco d u ej. Gdy nie jest wymagane hamowanie silnikiem, nale y pozostawiaç w àczony nadbieg w automatycznej skrzyni biegów. Jazda z wy àczonym nadbiegiem zwi kszy zu ycie paliwa. (Szczegó owe informacje patrz Automatyczna skrzynia biegów na stronie 142 w rozdziale 1 6.) Przyspieszaç powoli i p ynnie. Unikaç gwa townego ruszania. Mo liwie najszybciej uzyskaç bieg bezpoêredni. Unikaç d ugotrwa ej pracy silnika na biegu ja owym. Na czas d u szego postoju poza ruchem ulicznym dobrze jest wy àczyç silnik. Nie przecià aç silnika i nie dopuszczaç do zbyt du ych pr dkoêci obrotowych. Dostosowywaç bieg do warunków jazdy. Unikaç ciàg ego przyspieszania i zwalniania. Jazda zrywami powoduje zwi kszone zu ycie paliwa.

249 242 URUCHAMIANIE SILNIKA I JAZDA Unikaç niepotrzebnego zatrzymywania si lub hamowania. Utrzymywaç sta à pr dkoêç. Staraç si dobieraç takà pr dkoêç, aby unikaç hamowania przed nast pnymi Êwiat ami lub wybieraç drog omijajàcà skrzy owania ze Êwiat ami. Zachowywaç odpowiednià odleg oêç od poprzedzajàcego samochodu, aby uniknàç nag ego hamowania. Przyczyni si to tak e do mniejszego zu ycia hamulców. W miar mo liwoêci unikaç jazdy w warunkach du ego nasilenia ruchu lub w korku ulicznym. Nie opieraç stopy na pedale sprz g a lub hamulca. Powoduje to niepotrzebne zu ywanie ok adzin ciernych, przegrzewanie mechanizmów i zwi ksza zu ycie paliwa. Na drogach szybkiego ruchu i autostradach utrzymywaç umiarkowanà pr dkoêç. Im szybsza jazda, tym wy sze zu ycie paliwa. Zmniejszenie pr dkoêci zmniejszy zu ycie paliwa. Utrzymywaç prawid owà zbie noêç przednich kó. Nie uderzaç w kraw niki i ograniczaç pr dkoêç na wyboistych drogach. Nieprawid owa zbie noêç powoduje nie tylko przyspieszone zu ycie opon, ale równie stanowi dodatkowe obcià enie dla silnika na skutek zwi kszonych oporów toczenia i w konsekwencji jest przyczynà zwi kszonego zu ycia paliwa. Nie dopuszczaç do gromadzenia si b ota na podwoziu. W ten sposób nie tylko unika si dodatkowego ci aru, lecz równie zapobiega korozji. Utrzymywaç samochód w dobrym stanie technicznym, prawid owo wyregulowany. Zanieczyszczony filtr paliwa, nieprawid owy luz zaworowy, pokryte nagarem Êwiece, zanieczyszczone oleje i smary, wadliwie ustawione hamulce itp. wp ywajà ujemnie na osiàgi silnika i przyczyniajà si do nadmiernego zu ycia paliwa. W celu przed u enia trwa oêci wszystkich cz Êci i obni enia kosztów eksploatacyjnych, nale y przestrzegaç terminów przeglàdów okresowych. Je eli pojazd jest u ytkowany w trudnych warunkach, nale y to uwzgl dniç poprzez zwi kszenie cz stotliwoêci przeglàdów.

250 URUCHAMIANIE SILNIKA I JAZDA 243 OSTRZE ENIE Podczas zjazdu ze wzniesienia nie wolno wy àczaç silnika. Przy wy àczonym silniku nie dzia a wspomaganie kierownicy oraz hamulców. Ponadto uk ad kontroli emisji dzia a poprawnie tylko podczas pracy silnika.

251 244 URUCHAMIANIE SILNIKA I JAZDA

252 POST POWANIE W SYTUACJACH AWARYJNYCH 245 Rozdzia 4 POST POWANIE W SYTUACJACH AWARYJNYCH TrudnoÊci z uruchomieniem silnika ZgaÊni cie silnika podczas jazdy Przegrzanie silnika Przebicie opony Ugrz êni cie samochodu Holowanie pojazdu Zablokowanie si dêwigni wybieraka zakresu Zgubienie kluczyków

253 246 POST POWANIE W SYTUACJACH AWARYJNYCH TrudnoÊci z uruchomieniem silnika (a) Proste czynnoêci sprawdzajàce Poni sze czynnoêci nale y wykonaç po upewnieniu si, e próby rozruchu wykonane by y zgodnie z procedurà Uruchamianie silnika, opisanà na stronie 228 w rozdziale 3, oraz czy w zbiorniku jest paliwo. Nale y równie sprawdziç, czy silnika nie da si uruchomiç drugim kluczykiem. Je eli tak, aktualnie u ywany kluczyk mo e byç uszkodzony. Nale y zleciç jego sprawdzenie w Autoryzowanej Stacji Obs ugi Toyoty lub w innym specjalistycznym warsztacie. Je eli aden z kluczyków nie dzia a, uk ad immobilizera jest prawdopodobnie uszkodzony. Nale y zwróciç si do Autoryzowanej Stacji Obs ugi Toyoty lub do innego specjalistycznego warsztatu. (Patrz Kluczyki na stronie 16 w rozdziale 1 2). Gdy silnik nie daje si obracaç rozrusznikiem lub obraca si zbyt wolno 1. Sprawdziç, czy zaciski akumulatora sà czyste i mocno dokr cone. 2. Je eli zaciski akumulatora sà w porzàdku, w àczyç lampk oêwietlenia kabiny. 3. Je eli lampka nie Êwieci si lub po w àczeniu rozrusznika przygasa albo gaênie ca kowicie, oznacza to roz adowanie akumulatora. W tej sytuacji mo na spróbowaç uruchomiç silnik z obcego akumulatora (wskazówki podane sà pod has em (d) Uruchamianie silnika z obcego êród a pràdu na stronie 248). Je eli lampka dzia a poprawnie, a silnika nadal nie daje si uruchomiç, konieczna jest jego regulacja lub naprawa. CzynnoÊci te nale y zleciç Autoryzowanej Stacji Obs ugi Toyoty lub innemu specjalistycznemu warsztatowi. Gdy obroty silnika w trakcie pracy rozrusznika sà prawid owe, lecz nie daje si on uruchomiç Silnik o zap onie iskrowym 1. Obróciç kluczyk w wy àczniku zap onu do po o enia ACC lub LOCK i spróbowaç uruchomiç silnik ponownie. 2. Je eli silnik nie daje si uruchomiç, mo e byç zalany z powodu powtarzanych prób rozruchu. Wskazówki odnoênie dalszego post powania podane sà w punkcie (b) Uruchamianie zalanego silnika (silnik o zap onie iskrowym) na stronie Je eli silnika nadal nie mo na uruchomiç, konieczna jest jego regulacja lub naprawa. Nale y skontaktowaç si z Autoryzowanà Stacjà Obs ugi Toyoty lub z innym specjalistycznym warsztatem. Silnik o zap onie samoczynnym 1. W przypadku uruchamiania silnika, który zgas w wyniku braku paliwa, konieczne mo- e okazaç si wczeêniejsze odpowietrzenie uk adu paliwowego. OdnoÊne wskazówki podane sà pod has em (c) Odpowietrzanie uk adu paliwowego (silnik o zap onie samoczynnym) na stronie Je eli uk ad paliwowy jest sprawny, a mimo to silnik nie daje si uruchomiç, konieczne jest przeprowadzenie regulacji lub naprawy. Nale y skontaktowaç si z Autoryzowanà Stacjà Obs ugi Toyoty lub specjalistycznym warsztatem. UWAGA Nie wolno uruchamiaç tego samochodu przez pchanie lub ciàgni cie. Mo e to spowodowaç uszkodzenie pojazdu lub doprowadziç do zderzenia, gdy silnik zacznie pracowaç. Ponadto katalizator spalin mo e ulec przegrzaniu, co grozi po arem.

254 POST POWANIE W SYTUACJACH AWARYJNYCH 247 (b) Uruchamianie zalanego silnika (silnik o zap onie iskrowym) Je eli silnik nie daje si uruchomiç, mo e byç zalany na skutek powtarzanych prób rozruchu. (c) Odpowietrzanie uk adu paliwowego (silnik o zap onie samoczynnym) W takiej sytuacji nale y obróciç kluczyk w wy- àczniku zap onu do po o enia START, jednoczeênie trzymajàc ca kowicie wciêni ty peda przyspieszania. Przytrzymaç w ten sposób kluczyk i peda przez 15 sekund i zwolniç. Nast pnie spróbowaç rozruchu bez naciskania peda u przyspieszania. Je eli silnik nie daje si uruchomiç po 15 sekundach pracy rozrusznika, puêciç kluczyk, odczekaç kilka minut i ponowiç prób. Je eli silnik nadal nie daje si uruchomiç, konieczna jest jego regulacja lub naprawa. CzynnoÊci te nale y zleciç Autoryzowanej Stacji Obs ugi Toyoty lub warsztatowi specjalistycznemu. UWAGA Gdy silnik zgaênie z powodu braku paliwa, po nape nieniu zbiornika mogà wystàpiç trudnoêci z jego uruchomieniem. W takim przypadku nale y poruszaç pompkà zastrzykowà, a do wyczucia zwi kszonego oporu. Nie wolno jednorazowo w àczaç rozrusznika na d u ej ni 30 sekund. Mo e to spowodowaç przegrzanie rozrusznika i jego przewodów.

255 248 POST POWANIE W SYTUACJACH AWARYJNYCH (d) Uruchamianie silnika z obcego êród a pràdu Poni szych instrukcji nale y dok adnie przestrzegaç. W przeciwnym razie istnieje ryzyko odniesienia powa nych obra eƒ cia- a lub uszkodzenia samochodu w wyniku eksplozji akumulatora, poparzenia kwasem, pora enia pràdem elektrycznym lub uszkodzenia urzàdzeƒ elektronicznych w samochodzie. W przypadku wàtpliwoêci co do sposobu wykonania opisanych czynnoêci, nale y poprosiç o pomoc kompetentnego mechanika lub pomoc drogowà. OSTRZE ENIE Akumulatory nape nione sà kwasem siarkowym, który jest trujàcy i ràcy. W czasie operacji uruchamiania silnika z zewn trznego êród a pràdu nale y na- o yç okulary ochronne oraz uwa aç, by nie zachlapaç kwasem cia a, odzie y lub samochodu. PROCEDURA URUCHOMIENIA SILNIKA Z OBCEGO AKUMULATORA 1. Je eli akumulator wspomagajàcy jest zamontowany w innym samochodzie, nale y upewniç si, czy samochody si nie stykajà. Wy àczyç wszystkie zb dne Êwiat a i urzàdzenia elektryczne. 2. W razie potrzeby wykr ciç wszystkie korki odpowietrzajàce obu akumulatorów i na ich miejscu po o yç kawa ek materia u (w ten sposób zmniejszy si ryzyko eksplozji akumulatora i zwiàzanych z tym obra eƒ oraz poparzeƒ cia a). 3. Je eli silnik w samochodzie z akumulatorem wspomagajàcym nie pracuje, nale y go uruchomiç i odczekaç kilka minut. Podczas w aêciwej operacji rozruchu zwi kszyç jego pr dkoêç obrotowà do oko o 2000 obr/min, lekko naciskajàc peda przyspieszania. W przypadku kontaktu skóry z kwasem lub dostania si kwasu do oczu, zdjàç zaplamionà odzie i natychmiast zmyç wodà poparzone miejsce. Nast pnie jak najszybciej uzyskaç pomoc medycznà. W miar mo liwoêci w trakcie drogi do lekarza nale y kontynuowaç zmywanie wodà przy u yciu gàbki lub kawa ka materia u. Gaz wytwarzany przez akumulator mo e w zetkni ciu z p omieniem lub iskrami wybuchnàç. Nale y u ywaç wy àcznie znormalizowanych przewodów rozruchowych, a podczas ca ej operacji rozruchu silnika z obcego êród a pràdu nie wolno paliç ani u ywaç zapa ek. UWAGA Akumulator wspomagajàcy musi mieç równie napi cie 12 V. Przy braku pewnoêci co do akumulatora wspomagajàcego, nie wolno przeprowadzaç operacji uruchamiania silnika.

256 POST POWANIE W SYTUACJACH AWARYJNYCH 249 Akumulator roz adowany Przewód rozruchowy Akumulator wspomagajàcy Biegun dodatni (znak + ) Przewód Biegun dodatni rozruchowy (znak + ) 4. Pod àczyç przewody rozruchowe w kolejno- Êci a, b, c, d. a. Po àczyç dodatni (czerwony) przewód rozruchowy z biegunem dodatnim (+) roz adowanego akumulatora. b. Drugi zacisk przewodu dodatniego (czerwonego) po àczyç z biegunem dodatnim (+) akumulatora wspomagajàcego. Akumulator roz adowany Biegun ujemny (znak ) Akumulator wspomagajàcy c. Po àczyç zacisk przewodu ujemnego (czarnego) z biegunem ujemnym ( ) akumulatora wspomagajàcego. d. Po àczyç drugi zacisk przewodu ujemnego (czarnego) z nielakierowanym, nieruchomym metalowym punktem w samochodzie z roz adowanym akumulatorem. Zalecane punkty pod àczenia pokazane sà na rysunkach:

257 250 POST POWANIE W SYTUACJACH AWARYJNYCH 5. Tylko samochody z silnikiem o zap onie samoczynnym: Przez oko o 5 minut pod adowaç roz adowany akumulator przez pod àczone przewody rozruchowe. W samochodzie z akumulatorem wspomagajàcym utrzymywaç w tym czasie pr dkoêç obrotowà silnika na poziomie 2000 obr/min, lekko naciskajàc peda przyspieszania. 6. Uruchomiç w zwyk y sposób silnik. Po rozruchu nale y przez kilka minut utrzymywaç pr dkoêç obrotowà oko o 2000 obr/min, lekko naciskajàc peda przyspieszania. Punkt pod àczenia w silniku o zap onie iskrowym 7. Ostro nie od àczyç przewody rozruchowe, w dok adnie odwrotnej kolejnoêci: jako pierwszy przewód ujemny, nast pnie przewód dodatni. 8. Ostro nie zdjàç materia przykrywajàcy akumulatory mo e teraz byç nasiàkni ty kwasem siarkowym. 9. Wkr ciç wszystkie korki odpowietrzajàce w obu akumulatorach (je eli by y zdejmowane). Punkt pod àczenia w silniku o zap onie samoczynnym Je eli przyczyna roz adowania akumulatora nie jest oczywista (np. pozostawione w àczone Êwiat a), akumulator nale y poddaç kontroli w Autoryzowanej Stacji Obs ugi Toyoty lub w innym specjalistycznym warsztacie. Nie pod àczaç przewodu do lub w pobli u jakiejkolwiek cz Êci, która w momencie rozruchu silnika porusza si. OSTRZE ENIE Wykonujàc po àczenia nie pochylaç si nad akumulatorem i nie dopuêciç, aby przewody rozruchowe lub ich zaciski przypadkowo dotkn y czegokolwiek poza odpowiednimi zaciskami akumulatora lub masà nadwozia.

258 POST POWANIE W SYTUACJACH AWARYJNYCH 251 ZgaÊni cie silnika podczas jazdy Je eli silnik zgaênie w czasie jazdy Stopniowo zwolniç, utrzymujàc prostoliniowy kierunek jazdy. Ostro nie zjechaç z drogi i zaparkowaç w bezpiecznym miejscu. 2. W àczyç Êwiat a awaryjne. 3. Silnik o zap onie iskrowym: Cofnàç kluczyk w wy àczniku zap onu do po o enia ACC lub LOCK, a nast pnie spróbowaç ponownie uruchomiç silnik. Silnik o zap onie samoczynnym: Spróbowaç ponownie uruchomiç silnik. Je eli silnik nie daje si uruchomiç, nale y post powaç wed ug wskazówek podanych w punkcie TrudnoÊci z uruchomieniem silnika na stronie 246. OSTRZE ENIE Gdy silnik nie pracuje, nie dzia a równie wspomaganie kierownicy i hamulców. W zwiàzku z tym skr canie i hamowanie jest utrudnione. Przegrzanie silnika W przypadku, gdy wskaênik temperatury silnika przekroczy dopuszczalny zakres i silnik wyraênie straci moc lub gdy od strony silnika pojawià si odg osy delikatnego stukania lub dzwonienia, silnik jest prawdopodobnie przegrzany. W takiej sytuacji nale y post powaç wed ug nast pujàcego schematu: 1. Ostro nie zjechaç na pobocze, zatrzymaç samochód i w àczyç Êwiat a awaryjne. W samochodzie z automatycznà skrzynià biegów dêwigni wybieraka zakresu ustawiç w po o- eniu P, zaê w przypadku mechanicznej skrzyni biegów dêwigni zmiany biegów ustawiç w po o eniu neutralnym, a nast pnie zaciàgnàç hamulec postojowy. Wy àczyç klimatyzacj, je eli by a w àczona. 2. Je eli z ch odnicy lub zbiornika wyrównawczego wydobywa si para, wy àczyç silnik. Z uniesieniem pokrywy silnika nale y odczekaç a para przestanie si wydobywaç. Je eli nie ma oznak wrzenia p ynu ch odzàcego ani wydobywajàcej si pary, nie wy àczaç silnika i sprawdziç, czy pracuje elektryczny wentylator ch odnicy. Je eli nie, wy àczyç silnik. OSTRZE ENIE Dla w asnego bezpieczeƒstwa nie nale y podnosiç pokrywy silnika dopóki wydobywa si para. Wydobywanie si pary lub p ynu ch odzàcego jest oznakà bardzo wysokiego ciênienia w uk adzie ch odzàcym. 3. Poszukaç Êladów wycieków p ynu z ch odnicy lub z przewodów elastycznych oraz Êladów pod samochodem. Woda kapiàca z klimatyzatora, który pracowa, jest zjawiskiem normalnym. OSTRZE ENIE Kiedy silnik pracuje nale y uwa aç, by r ce, cz Êci ubrania lub narz dzia nie znalaz y si w pobli u pracujàcego wentylatora ch odnicy lub pasków nap dowych. 4. Je eli nastàpi wyciek p ynu ch odzàcego, nale y natychmiast wy àczyç silnik i zwróciç si o pomoc do Autoryzowanej Stacji Obs ugi Toyoty lub do innego specjalistycznego warsztatu.

259 252 POST POWANIE W SYTUACJACH AWARYJNYCH Przebicie opony 5. Je eli nie ma wyraênych Êladów wycieków, sprawdziç zbiornik wyrównawczy p ynu ch odzàcego. Je eli jest pusty, przy pracujàcym silniku nape niç go do po owy p ynem ch odzàcym. Rodzaj p ynu ch odzàcego podany jest na stronie 295 w rozdziale 7 2. OSTRZE ENIE Nie zdejmowaç korka ch odnicy (silnik o zap onie iskrowym), korka zbiornika wyrównawczego lub zaworu wyrównawczego powietrza (silnik o zap onie samoczynnym) gdy silnik i ch odnica sà goràce. Wyrzucony pod ciênieniem goràcy p yn i para mogà spowodowaç niebezpieczne poparzenia. 6. Gdy temperatura silnika osiàgnie normalnà wartoêç, ponownie sprawdziç poziom p ynu w zbiorniku wyrównawczym. W razie potrzeby jeszcze raz nape niç do po owy obj toêci. Znaczny ubytek p ynu sygnalizuje nieszczelnoêç uk adu ch odzenia, który jak najszybciej nale y sprawdziç w Autoryzowanej Stacji Obs ugi Toyoty lub w innym specjalistycznym warsztacie. 1. Stopniowo zmniejszyç szybkoêç, utrzymujàc prostoliniowy kierunek jazdy. Ostro nie zjechaç z drogi w bezpieczne miejsce, mo liwie najdalej od ruchu drogowego. Nie wolno zatrzymywaç si na pasie rozdzielajàcym dwie jezdnie jednokierunkowe. Zaparkowaç w p askim miejscu o twardym pod o u. 2. Zatrzymaç silnik i w àczyç Êwiat a awaryjne. 3. Zaciàgnàç ca kowicie hamulec postojowy i prze àczyç na zakres P (automatyczna skrzynia biegów) lub w àczyç wsteczny bieg (mechaniczna skrzynia biegów). 4. Wszyscy pasa erowie powinni opuêciç pojazd, wychodzàc od strony pobocza. 5. Dok adnie zapoznaç si z poni szymi zaleceniami. OSTRZE ENIE Podnoszàc samochód podnoênikiem, dla w asnego bezpieczeƒstwa nale y: Post powaç zgodnie z zamieszczonà dalej instrukcjà podnoszenia samochodu. Nie wolno schylaç si pod samochód wsparty na podnoêniku. Poniewa grozi to zranieniem. Nie uruchamiaç silnika w samochodzie wspartym na podnoêniku. Zatrzymaç samochód w p askim, poziomym miejscu o twardym pod o u, mocno zaciàgnàç hamulec postojowy i prze àczyç automatycznà skrzyni biegów w zakres P lub w àczyç wsteczny bieg (mechaniczna skrzynia biegów). W razie potrzeby zablokowaç ko o po o one po przekàtnej wzgl dem zmienianego. Upewniç si, czy podnoênik jest dok adnie w punkcie przewidzianym do tego celu. Podnoszenie samochodu przy nieprawid owo ustawionym podnoêniku spowoduje uszkodzenie samochodu lub mo e doprowadziç do zjechania samochodu z podnoênika, gro àc odniesieniem obra eƒ. Nie wolno k aêç si pod samochód wsparty jedynie na podnoêniku.

260 POST POWANIE W SYTUACJACH AWARYJNYCH 253 PodnoÊnika samochodowego u ywaç wy àcznie do zmiany ko a. Nie wolno podnosiç samochodu, gdy wewnàtrz znajdujà si pasa erowie. Przy podnoszeniu samochodu nie umieszczaç pod lub na podnoêniku adnych przedmiotów. Samochód nale y podnosiç jedynie na tyle, by mo na by o zmieniç ko o. Niezb dne narz dzia i ko o zapasowe UWAGA Sedan Nie nale y kontynuowaç jazdy bez powietrza w oponie. Przejechanie nawet krótkiego odcinka mo e doprowadziç do uszkodzenia opony w stopniu uniemo liwiajàcym jej napraw. Hatchback Kombi

261 254 POST POWANIE W SYTUACJACH AWARYJNYCH 1. Przygotowaç niezb dne narz dzia i ko o zapasowe. 1. Klucz do nakr tek kó 2. Korba podnoênika 3. Torba z narz dziami 4. PodnoÊnik 5. Ko o zapasowe Aby byç przygotowanym na sytuacje awaryjne, dobrze jest zapoznaç si ze sposobem pos ugiwania si podnoênikiem i poszczególnymi narz dziami oraz znaç miejsca ich przechowywania w samochodzie. àcznik podnoênika obraca si r kà. W celu wyj cia podnoênika: Obróciç àcznik w kierunku 1, a podnoênik zostanie uwolniony. W celu w o enia podnoênika: Obróciç àcznik w kierunku 2, a podnoênik zostanie zablokowany. W ten sposób podnoênik jest zabezpieczony przed wypadni ciem w razie zderzenia lub gwa townego hamowania.

262 POST POWANIE W SYTUACJACH AWARYJNYCH 255 W celu wyj cia ko a zapasowego: Sedan i hatchback Nale y poluzowaç i wykr ciç Êrub mocujàcà. Kombi 1. Wyjàç obydwie os ony. 2. Wyjàç dodatkowy schowek. 3. Poluzowaç i wykr ciç Êrub mocujàcà Sedan i hatchback Chowajàc ko o zapasowe na miejsce nale y umieêciç je stronà zewn trznà do góry. Nast pnie umocowaç je, powtarzajàc w kolejno- Êci odwrotnej wymienione wy ej czynnoêci zwiàzane z wyj ciem ko a, co zabezpieczy je przed przemieszczeniem si w razie wypadku lub nag ego hamowania. Kombi

263 256 POST POWANIE W SYTUACJACH AWARYJNYCH Zablokowanie samochodu Zdj cie os ony ozdobnej 2. Zabezpieczyç samochód przed stoczeniem si z podnoênika, podk adajàc klin pod ko o znajdujàce si po przekàtnej wzgl dem zmienianego. Pod ko em przednim klin umieêciç od strony przodu pojazdu, natomiast pod ko em tylnym klin umieêciç od strony ty u pojazdu. 3. Zdjàç os on ozdobnà z ko a. Podwa yç os on p askim koƒcem klucza do nakr tek kó, jak pokazano na rysunku. OSTRZE ENIE Nie Êciàgaç os ony ozdobnej r koma. Przy zdejmowaniu nale y zachowaç ostro noêç, aby uniknàç skaleczenia.

264 POST POWANIE W SYTUACJACH AWARYJNYCH 257 Poluzowanie nakr tek mocujàcych ko o Ustawienie podnoênika 4. Poluzowaç wszystkie nakr tki ko a. Nakr tki ko a nale y poluzowaç przed uniesieniem samochodu na podnoêniku. Nakr tki luzuje si obracajàc w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara. Dla uzyskania najefektywniejszej dêwigni, klucz na o yç w ten sposób, aby jego rami znajdowa o si po prawej stronie, jak na rysunku powy ej. Uchwyciç klucz w pobli u koƒca ramienia i pociàgnàç do góry. Uwa aç, by klucz nie zeêliznà si z nakr tki. 5. Ustawiç podnoênik pod odpowiednim miejscem podwozia, jak pokazano na rysunku. PodnoÊnik powinien byç umieszczony na p askim i twardym pod o u. Nakr tek nie odkr caç ca kowicie, a jedynie o pó obrotu. OSTRZE ENIE Nie wolno smarowaç ani oliwiç nakr tek mocujàcych ko o. Mo e to spowodowaç odkr cenie si nakr tek i odpadni cie ko a co grozi powa nym wypadkiem.

265 258 POST POWANIE W SYTUACJACH AWARYJNYCH Podniesienie pojazdu Zmiana ko a 6. Po upewnieniu si, e nikt nie przebywa w samochodzie, unieêç go na takà wysokoêç, aby mo na by o za o yç nowe ko o. Nale y pami taç, e do za o enia nowego ko- a potrzeba wi cej miejsca ni do zdj cia ko a bez powietrza. W celu uniesienia samochodu w o yç korb podnoênika w àcznik podnoênika (jest ona luêno spasowana) i obracaç jà zgodnie z ruchem wskazówek zegara. Gdy podnoênik zetknie si z podwoziem samochodu i zacznie go unosiç, ponownie sprawdziç, czy jest dobrze ustawiony. 7. Odkr ciç ca kowicie nakr tki i zdjàç ko o. Lekko unieêç i Êciàgnàç przebite ko o, a nast pnie u o yç je z boku. Przetoczyç ko o zapasowe do miejsca instalacji, ustawiajàc je otworami odpowiednio do Êrub mocujàcych. Nast pnie unieêç i nasunàç przynajmniej najwy szym otworem na odpowiednià Êrub. Naciskajàc na przemian z obu stron ko a, wcisnàç je na pozosta e Êruby. OSTRZE ENIE Nie wolno k aêç si pod samochodem wspartym jedynie na podnoêniku.

266 POST POWANIE W SYTUACJACH AWARYJNYCH 259 Za o enie nakr tek Przed na o eniem ko a nale y za pomocà np. szczotki drucianej usunàç Êlady korozji z przylegajàcych do siebie powierzchni. Niedok adne przyleganie powierzchni ko a do piasty mo e doprowadziç do poluzowania si nakr tek mocujàcych, a w konsekwencji do odpadni cia ko a podczas jazdy. 8. Na o yç i dokr ciç r kà wszystkie nakr tki mocujàce ko o. Na o yç nakr tki ko a (sto kowà cz Êcià w stron ko a) i dokr ciç je do oporu r kà. Docisnàç ko o i ponownie spróbowaç dokr ciç nakr tki. OSTRZE ENIE Nie wolno smarowaç ani oliwiç nakr tek mocujàcych ko o. Mo e to spowodowaç odkr cenie si nakr tek i odpadni cie ko a co grozi powa nym wypadkiem. Je- eli na którejê Êrubie bàdê nakr tce znajduje si olej lub smar nale y go usunàç.

267 260 POST POWANIE W SYTUACJACH AWARYJNYCH Opuszczenie samochodu Za o enie os ony ozdobnej 9. Ca kowicie opuêciç samochód i dociàgnàç kluczem nakr tki ko a. W celu opuszczenia pojazdu obracaç korb podnoênika w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara. Za pomocà klucza do nakr tek kó, dzia ajàc jedynie si à ràk dociàgnàç wszystkie nakr tki, obracajàc je zgodnie z ruchem wskazówek zegara. Nie u ywaç innych narz dzi ani dodatkowego przed u enia ramienia klucza, np. m otka lub rurki, nie naciskaç nogà. Klucz musi byç dobrze na o ony na nakr tk. Dociàgaç nakr tki stopniowo, za ka dym razem o niewielki kàt, w kolejnoêci pokazanej na rysunku. Cykl powtarzaç, a wszystkie nakr tki zostanà dociàgni te. 10. Za o yç os on ozdobnà na ko o. 1. Ustawiç os on w odpowiednim po o eniu. W niektórych wersjach modelu nale y na o- yç os on wyci ciem na zaworek opony. 2. Nast pnie mocno uderzajàc kantem d oni osadziç os on na kole. OSTRZE ENIE Przy operowaniu os onà ozdobnà ko a nale y zachowaç ostro noêç, aby uniknàç skaleczenia. OSTRZE ENIE Przy opuszczaniu pojazdu nale y zachowaç ostro noêç, by samemu nie odnieêç obra eƒ oraz nie spowodowaç obra eƒ u osób znajdujàcych si w pobli u. Jak najszybciej, po zmianie ko a nale y dociàgaç nakr tki kó momentem 103 Nm (10.5 kgm). W przeciwnym razie istnieje ryzyko poluzowania si nakr tek i odpadni cia ko a, gro àc spowodowaniem powa nego wypadku.

268 POST POWANIE W SYTUACJACH AWARYJNYCH 261 Po zmianie ko a 11. Sprawdziç ciênienie w za o onym kole. CiÊnienie powinno byç zgodne z podanym na stronie 361 w rozdziale 8. Je eli ciênienie jest ni sze, nale y wolno dojechaç do najbli szej stacji benzynowej i dopompowaç ko o. Na o yç kapturek ochronny na zawór, zabezpieczajàc w ten sposób wn trze zaworu przed zanieczyszczeniem lub zamoczeniem, powodujàcym uchodzenie powietrza. W przypadku utraty kapturka nale y jak najszybciej na o yç nowy. 12. Schowaç wszystkie narz dzia, podnoênik i zdj te ko o. Po zmianie ko a, nakr tki mocujàce powinny jak najszybciej zostaç dociàgni te przy u yciu klucza dynamometrycznego momentem podanym na stronie 361 w rozdziale 8, zaê ko o z przebità oponà naprawione i zainstalowane w miejsce zapasowego. OSTRZE ENIE Przed podj ciem jazdy, w celu ograniczenia dodatkowego zagro enia w przypadku zderzenia lub gwa townego hamowania nale y upewniç si, czy wszystkie narz dzia, podnoênik i przebite ko o sà bezpiecznie umocowane na swoich miejscach. Ugrz êni cie samochodu Gdy samochód ugrz ênie w Êniegu, b ocie, piachu itp., mo na spróbowaç go uwolniç na przemian próbujàc ruszyç do przodu i do ty u. Modele wyposa one w uk ad kontroli nap du Nale y wy àczyç uk ad kontroli nap du co u atwi uwolnienie samochodu (patrz Uk ad kontroli nap du na stronie 147 w rozdziale 1 6). OSTRZE ENIE Podczas prób uwolnienia samochodu, w jego pobli u nie mo e byç adnych obiektów lub ludzi. Gdy ko a odzyskajà przyczepnoêç, samochód mo e nagle ruszyç do przodu lub do ty u, stanowiàc zagro enie dla obiektów lub ludzi znajdujàcych si w pobli u. UWAGA Podczas prób uwolnienia ugrz êni tego samochodu nale y przestrzegaç nast pujàcych zaleceƒ, majàcych na celu ochron skrzyni biegów i innych elementów przed uszkodzeniem. Przy zmianie po o enia dêwigni wybieraka zakresu, a tak e zanim zostanie ca kowicie zakoƒczona zmiana prze o- enia na bieg do przodu lub do ty u, nie nale y naciskaç peda u przyspieszania. Nie zwi kszaç nadmiernie pr dkoêci obrotowej silnika i nie dopuszczaç do obracania si kó w miejscu. Je eli po kilku próbach uwolnienia samochód pozostaje nadal unieruchomiony, dobrze jest spróbowaç innych rozwiàzaƒ, na przyk ad holowania.

269 262 POST POWANIE W SYTUACJACH AWARYJNYCH Holowanie pojazdu (a) Holowanie z uniesionà jednà osià przednià tylnà (b) Na platformie samochodowej Je eli zajdzie koniecznoêç holowania samochodu, zalecane jest skorzystanie z us ug Autoryzowanej Stacji Obs ugi Toyoty lub kwalifikowanej pomocy drogowej. Samochód powinien byç holowany jednym ze sposobów pokazanych na rysunku (a) lub (b). Jedynie w przypadku braku mo liwoêci skorzystania z us ug Autoryzowanej Stacji Obs ugi Toyoty lub pomocy drogowej samochód mo e byç holowany w sposób opisany pod has em Holowanie awaryjne na stronie 264 w tym rozdziale. Odpowiedni sprz t stanowi gwarancj, e pojazd nie zostanie uszkodzony podczas holowania. Kwalifikowane s u by znajà obowiàzujàce przepisy dotyczàce holowania. Nieprawid owe holowanie mo e doprowadziç do uszkodzenia samochodu. Pomimo e wi kszoêç operatorów doskonale wie jak post powaç, pomy ki nie sà wykluczone. Aby uniknàç uszkodzenia pojazdu konieczne jest przestrzeganie podanych ni ej zaleceƒ. Je eli zajdzie taka koniecznoêç, nale y pokazaç pracownikowi pomocy drogowej ten fragment instrukcji. ZALECENIA DOTYCZÑCE HOLOWANIA SA- MOCHODU: Holowany samochód powinien byç zawsze zabezpieczony aƒcuchem. Nale y przestrzegaç przepisów dotyczàcych holowania. OÊ i ko a toczàce si po jezdni powinny byç w dobrym stanie. Je eli sà uszkodzone, nale y u yç wózka holowniczego. (a) Holowanie z uniesionà osià Przednià Zwolniç hamulec postojowy. UWAGA Unoszàc ko a samochodu nale y zachowaç wystarczajàcà odleg oêç przeciwnego koƒca samochodu od pod o a. W przeciwnym wypadku zderzak i/lub podwozie holowanego pojazdu ulegnà uszkodzeniu.

270 POST POWANIE W SYTUACJACH AWARYJNYCH 263 Tylnà Mechaniczna skrzynia biegów: (c) Holowanie podwieszonego samochodu Zalecane jest umieszczenie przednich kó na wózku holowniczym. Je eli wózek nie jest dost pny, nale y przekr ciç kluczyk w wy- àczniku zap onu do po o enia ACC i ustawiç dêwigni zmiany biegów w po o eniu neutralnym. UWAGA Nie wolno holowaç bez wózka holowniczego pojazdu z uniesionà tylnà osià, gdy kluczyk zosta wyj ty lub przekr cony do po o enia LOCK. Mechanizm blokady kierownicy nie jest wystarczajàco mocny, aby utrzymaç prosto przednie ko a. Automatyczna skrzynia biegów: Pod przednimi ko ami nale y umieêciç wózek holowniczy. (c) Holowanie podwieszonego samochodu UWAGA Nie nale y holowaç samochodu w pozycji podwieszonej, ani za przód, ani za ty. Mo e to doprowadziç do uszkodzenia nadwozia. UWAGA Samochodu z automatycznà skrzynià biegów nie wolno holowaç z uniesionà tylnà osià i przednimi ko ami na jezdni, poniewa mo e to spowodowaç powa ne uszkodzenie skrzyni biegów. (b) Przewo enie na platformie samochodowej

271 264 POST POWANIE W SYTUACJACH AWARYJNYCH Holowanie awaryjne UWAGA Do holowania mo na wykorzystywaç wy- àcznie przewidziane do tego celu zaczepy. Nieprzestrzeganie tego zalecenia grozi uszkodzeniem samochodu. Kierowca musi pozostaç w samochodzie, odpowiednio kierujàc i operujàc hamulcami. Przód Ten sposób holowania mo e byç wykorzystywany jedynie na drogach o utwardzonych nawierzchniach, na krótkim odcinku i przy niewielkiej pr dkoêci. Wszystkie ko a, obie osie, uk ad przeniesienia nap du, uk ad kierowniczy oraz hamulce muszà byç sprawne. OSTRZE ENIE Podczas holowania pojazdu nale y zachowaç szczególnà ostro noêç. Nie przyspieszaç gwa townie, nie wykonywaç gwa townych manewrów, które mogà nadmiernie obcià yç uchwyty i link lub aƒcuch holowniczy. P kni cie uchwytu holowniczego, linki lub aƒcucha mo e spowodowaç powa ne obra enia cia a i uszkodziç pojazdy. Ty Je eli zajdzie koniecznoêç holowania tego samochodu, zalecane jest skorzystanie z us ug Autoryzowanej Stacji Obs ugi Toyoty lub kwalifikowanej pomocy drogowej. W sytuacji awaryjnej, gdy nie jest osiàgalna specjalistyczna pomoc drogowa, pojazd ten mo e byç awaryjnie holowany przy u yciu linki lub aƒcucha zamocowanego do uchwytu holowniczego umieszczonego po- Êrodku przodu samochodu lub lewego uchwytu holowniczego z ty u pojazdu. Podczas holowania nale y zachowaç maksymalnà ostro noêç. UWAGA Nale y u ywaç wy àcznie linek i aƒcuchów przeznaczonych do holowania pojazdów. Link lub aƒcuch dobrze zamocowaç do odpowiedniego uchwytu holowniczego. Przed przystàpieniem do holowania nale y zwolniç hamulec postojowy i dêwigni zmiany biegów umieêciç w po o eniu neutralnym (mechaniczna skrzynia biegów) lub w po o eniu N (automatyczna skrzynia biegów). Wy àcznik zap onu powinien byç ustawiony w po o eniu ACC (gdy silnik nie pracuje) lub ON (gdy silnik pracuje). OSTRZE ENIE Gdy silnik jest wy àczony, nie dzia a wspomaganie hamulców oraz kierownicy i w zwiàzku z tym hamowanie i kierowanie jest utrudnione.

272 POST POWANIE W SYTUACJACH AWARYJNYCH 265 Zablokowanie si dêwigni wybieraka zakresu Zgubienie kluczyków Niektóre Autoryzowane Stacje Obs ugi Toyoty lub inne specjalistyczne warsztaty sà w stanie dorobiç nowe kluczyki na podstawie numeru kodowego i dostarczonego kluczyka g ównego. Nawet w przypadku zgubienia tylko jednego kluczyka nale y zwróciç si do Autoryzowanej Stacji Obs ugi Toyoty lub do innego specjalistycznego warsztatu w celu dorobienia nowego. W przypadku zgubienia wszystkich g ównych kluczyków dorobienie nowych jest niemo liwe i musi byç wymieniony ca y uk ad immobilizera. Je eli dêwignia wybieraka zakresu pozostaje zablokowana w po o eniu P nawet po naciêni ciu peda u hamulca, nale y u yç przycisku kasowania blokady (przycisk SHIFT LOCK ): 1. Obróciç wy àcznik zap onu do po o enia ACC. Hamulec postojowy powinien byç zaciàgni ty. 2. Nacisnàç przycisk SHIFT LOCK. Dêwigni wybieraka zakresu mo na przestawiç z po o enia P tylko gdy przycisk jest wciêni ty. 3. Ustawiç dêwigni w po o eniu N. 4. Uruchomiç silnik. Ze wzgl dów bezpieczeƒstwa nale y równoczeênie naciskaç peda hamulca. Patrz równie zalecenia podane pod has em Kluczyki na stronie 16 w rozdziale 1 2. Kluczyk z nadajnikiem zdalnego sterowania Nadajnik zdalnego sterowania w nowym kluczyku równie mo e sterowaç centralnym zamkiem w tym samochodzie. Szczegó owych informacji udzieli Autoryzowana Stacja Obs ugi Toyoty lub inny specjalistyczny warsztat. W przypadku zatrzaêni cia kluczyków w samochodzie i niedost pnoêci kluczyków zapasowych, niektóre Autoryzowane Stacje Obs ugi Toyoty lub inne specjalistyczne warsztaty sà w stanie otworzyç drzwi przy u yciu specjalnego sprz tu. Gdy zajdzie koniecznoêç wybicia szyby, najlepiej wybraç najmniejszà bocznà, ze wzgl du na najni sze koszty wymiany. Nale y zachowaç szczególnà ostro noêç, by nie skaleczyç si od amkami szyby. Jak najszybciej nale y zleciç Autoryzowanej Stacji Obs ugi Toyoty lub innemu specjalistycznemu warsztatowi sprawdzenie samochodu.

273 266 POST POWANIE W SYTUACJACH AWARYJNYCH

274 ZAPOBIEGANIE KOROZJI I PIEL GNACJA SAMOCHODU 267 Rozdzia 5 ZAPOBIEGANIE KOROZJI I PIEL GNACJA SAMOCHODU Ochrona antykorozyjna Mycie i woskowanie nadwozia Czyszczenie wn trza samochodu

275 268 ZAPOBIEGANIE KOROZJI I PIEL GNACJA SAMOCHODU Ochrona antykorozyjna Firma Toyota, nie ustajàc w pracach badawczych nad rozwojem konstrukcji i zastosowaniem najnowszych dost pnych technologii, wykona a ju swoje zadanie w zakresie zabezpieczenia antykorozyjnego, dostarczajàc samochód o najwy szej jakoêci wykoƒczenia. Reszta nale y do u ytkownika. Prawid owa konserwacja mo e dodatkowo przed u yç trwa oêç antykorozyjnà pojazdu. Najcz stszymi przyczynami korozji sà: Gromadzenie si soli, brudu i wilgoci w trudno dost pnych miejscach podwozia. Odpryskiwanie lakieru lub pod o a antykorozyjnego, spowodowane przez drobne st uczki lub uderzenia kamieni i wiru. Szczególnà trosk o zabezpieczenie przed korozjà zaleca si, gdy samochód eksploatowany jest w nast pujàcych warunkach: Rozsypywane na drogach znaczne iloêci soli lub zwiàzków chemicznych ograniczajàcych pylenie nawierzchni, powietrze nadmorskie, charakteryzujàce si obecnoêcià soli lub silne zanieczyszczenie powietrza wyziewami przemys owymi wszystko to przyspiesza korozj. Wysoka wilgotnoêç powietrza, szczególnie przy temperaturach w pobli u 0 C. Utrzymujàce si przez d ugi czas zawilgocenie okreêlonych fragmentów samochodu mo- e równie zapoczàtkowaç ich korozj, nawet jeêli pozosta e cz Êci samochodu sà suche. Wysokie temperatury przyspieszajà korozj tych elementów samochodu, które z powodu niedostatecznej wentylacji nie mogà szybko wysychaç. W zwiàzku z tym pojawia si koniecznoêç utrzymywania ca ego samochodu, a szczególnie podwozia, w czystoêci oraz naprawiania na bie- àco wszelkich uszkodzeƒ pow ok lakierowych i ubytków zabezpieczenia antykorozyjnego. Przestrzeganie poni szych zaleceƒ pomo e uchroniç samochód przed korozjà: Nale y regularnie myç samochód. Jest to oczywiêcie uzasadnione wzgl dami estetycznymi, lecz w po àczeniu z dodatkowymi zabiegami s u y równie ochronie przed korozjà: Je eli samochód jeêdzi zimà po drogach posypywanych solà lub jest eksploatowany w rejonach nadmorskich, nale y przynajmniej raz w miesiàcu umyç podwozie strumieniem wody, minimalizujàc w ten sposób zagro enie korozjà. Najefektywniejsze jest mycie podwozia i wn k kó wodà lub parà wodnà pod wysokim ciênieniem. Na wn ki kó nale y zwracaç szczególnà uwag, poniewa w tych miejscach b oto i brud sà s abo widoczne. Wi cej szkody mo e przynieêç samo ich zmoczenie, bez usuni cia b ota i osadów. Dolne kraw dzie drzwi, progi oraz profile noêne podwozia majà otwory odprowadzajàce wod. Nie mo na dopuêciç do ich zatkania, poniewa uwi ziona w profilach woda przyspieszy proces korozji. Po sezonie zimowym nale y dok adnie umyç podwozie samochodu. Dodatkowe wskazówki podane sà pod has em Mycie i woskowanie nadwozia na stronie 269. Sprawdzaç stan pow ok lakierowych. W przypadku stwierdzenia odprysków lub zarysowaƒ lakieru, ubytki te nale y natychmiast uzupe niç wykonujàc zaprawki, co zapobiegnie powstaniu ogniska korozji. Je eli odpryski lub zadrapania si gajà w g àb blachy, nale y zleciç napraw specjalistycznemu warsztatowi blacharskiemu. Utrzymywaç w czystoêci wn trze samochodu. Pod dywanikami mo e gromadziç si woda i b oto, wywo ujàc korozj. Co pewien czas nale y sprawdzaç, czy pod oga pod dywanikami jest sucha. Podczas przewo enia chemikalii, Êrodków myjàcych, nawozów, soli itp. nale y zachowaç szczególnà ostro noêç. Ârodki te powinny byç przewo one w odpowiednich pojemnikach. W przypadku rozlania lub wycieku, natychmiast zmyç i wysuszyç zaplamione miejsce.

276 ZAPOBIEGANIE KOROZJI I PIEL GNACJA SAMOCHODU 269 Mycie i woskowanie nadwozia U ywaç os on przeciwb otnych. Je eli samochód jeêdzi po zasolonych lub zapiaszczonych drogach, dobrze jest zamontowaç os ony przeciwb otne, tzw. chlapacze. Najlepsze sà os ony pe nowymiarowe, si gajàce mo liwie najbli ej nawierzchni. Zalecane jest odpowiednie zabezpieczenie antykorozyjne miejsca ich mocowania. Os ony takie mo na nabyç i zleciç ich zamontowanie w Autoryzowanej Stacji Obs ugi Toyoty lub w innym specjalistycznym warsztacie. Trzymaç samochód w dobrze przewietrzanym gara u lub w zadaszonym miejscu. Nie parkowaç w zawilgoconym i êle wentylowanym gara u. Po umyciu samochodu w gara u lub wjechaniu mokrym lub zaênie onym pojazdem, pomieszczenie ulega zawilgoceniu, sprzyjajàcemu korozji. Je eli wentylacja jest s aba, nawet w ogrzewanym gara u mo e dojêç do korozji samochodu. Mycie samochodu Samochód nale y utrzymywaç czysty, poprzez regularne mycie. W nast pujàcych przypadkach mo e dojêç do os abienia warstwy lakieru lub korozji nadwozia i innych cz Êci. Nale y wtedy mo liwie najszybciej umyç samochód. Jazda w rejonach nadmorskich Jazda po drodze pokrytej Êrodkiem chemicznym przeciw oblodzeniu Zaplamienie smo à, ywicà, ptasimi odchodami lub przyklejonymi owadami Jazda w rejonach zadymionych, o powietrzu zanieczyszczonym sadzà, py em, py em elazowym i substancjami chemicznymi Wyraêne Êlady zabrudzenia nadwozia kurzem i b otem Mycie r czne Samochód nale y myç w cieniu. Je eli nadwozie by o nagrzane na s oƒcu, nale y odczekaç, a ostygnie. OSTRZE ENIE Podczas mycia spodu nadwozia nale y uwa aç, by nie skaleczyç ràk. 1. Zmyç strumieniem wody luêne czàstki brudu. Usunàç wszelkie pozosta oêci b ota i soli na podwoziu i we wn kach kó. 2. Myç agodnym szamponem do nadwozi samochodowych, stosujàc si do zaleceƒ producenta. Pos ugiwaç si mi kkà Êciereczkà, cz sto p uczàc jà w roztworze szamponu. Nie wolno szorowaç zabrudzenie pozostawiç wy àcznie dzia aniu szamponu i wody. Ozdobne os ony kó wykonane z tworzywa: Ozdobne os ony kó wykonane z tworzywa mo na atwo uszkodziç substancjami organicznymi. W przypadku zachlapania substancjami organicznymi nale y os on zmyç wodà i sprawdziç, czy nie uleg a uszkodzeniu.

277 270 ZAPOBIEGANIE KOROZJI I PIEL GNACJA SAMOCHODU OSTRZE ENIE Nie zak adaç na ko o os ony ozdobnej z tworzywa, która jest mocno uszkodzona. Podczas jazdy samochodu mo e ona spaêç z ko a, powodujàc zagro enie wypadkiem. Tarcze kó ze stopów lekkich: Myç wy àcznie agodnym szamponem lub neutralnym detergentem. Zderzaki z tworzywa: Myç ostro nie. Nie u ywaç agresywnych zmywaczy. Powierzchnia zderzaków jest mi kka. Plamy ze smo y: Zmywaç terpentynà lub zmywaczami oboj tnymi dla lakieru. UWAGA Nie u ywaç benzyny lub silnych rozpuszczalników, które mogà okazaç si toksyczne lub powodowaç uszkodzenia. 3. Dok adnie sp ukaç nadwozie, poniewa zaschni ty szampon pozostawi zacieki. Przy upalnej pogodzie mo e okazaç si konieczne sp ukanie ka dej cz Êci nadwozia oddzielnie, bezpoêrednio po jej umyciu. 4. Osuszyç samochód przy u yciu czystej, mi kkiej bawe nianej szmatki, aby nie pozosta y Êlady wyschni tych kropli wody. Nie nale y trzeç ani mocno naciskaç, poniewa grozi to zarysowaniem lakieru. Mycie w myjni automatycznej Samochód mo na myç w myjni automatycznej, pami tajàc jednak, e niektóre rodzaje szczotek, niefiltrowana woda lub sam proces mycia mo e spowodowaç zarysowania pow ok lakierowych. Zarysowania zmniejszajà odpornoêç lakieru i jego po ysk, szczególnie przy ciemniejszych kolorach nadwozia. Pracownik myjni powinien byç w stanie okreêliç, czy jest ona bezpieczna dla lakieru tego samochodu. Woskowanie UWAGA Przed wjazdem do myjni automatycznej nale y zdjàç anten, aby nie uleg a uszkodzeniu. Polerowanie i woskowanie sà zalecanymi zabiegami dla utrzymania oryginalnego pi kna pow ok lakierowych. Raz w miesiàcu lub jeêli woda na nadwoziu samochodu nie sp ywa dobrze, nale y nadwozie nawoskowaç. 1. Przed woskowaniem nale y zawsze umyç i osuszyç nadwozie, nawet w przypadku u ycia wosku w po àczeniu ze zmywaczem. 2. U ywaç dobrej jakoêci Êrodków do polerowania i woskowania. Je eli pow oka lakierowa jest mocno zniszczona, nale y u yç Êrodka polerujàco-zmywajàcego, a nast pnie woskowaç. Dok adnie przestrzegaç zaleceƒ i ostrze eƒ producenta. Elementy chromowane nale y polerowaç i woskowaç podobnie jak pow oki lakierowe. Dysze spryskiwaczy przedniej szyby: Podczas woskowania karoserii samochodu, nale y zwróciç uwag aby nie zatkaç dysz spryskiwaczy. JeÊli dysze zostanà zatkane nale y skontaktowaç si z Autoryzowanà Stacjà Obs ugi Toyoty lub z innym specjalistycznym warsztatem. UWAGA JeÊli dysze spryskiwaczy zostanà zatkane, nie nale y próbowaç ich czyêciç przy pomocy szpilki lub podobnego przedmiotu. Grozi to ich uszkodzeniem. 3. Je eli woda na nadwoziu rozlewa si du ymi plamami, zamiast natychmiast sp ywaç pozostawiajàc jedynie drobne kropelki, woskowanie nale y powtórzyç.

278 ZAPOBIEGANIE KOROZJI I PIEL GNACJA SAMOCHODU 271 Czyszczenie wn trza samochodu UWAGA Gdy samochód ma byç woskowany na goràco w kabinie termicznej, nale y zdemontowaç zderzaki z tworzywa. Wysoka temperatura powoduje ich uszkodzenie. Naprawa drobnych ubytków lakieru Do naprawy drobnych ubytków lub zadrapaƒ lakieru s u y lakier zaprawkowy. Uszkodzenie nale y zamalowaç mo liwie najszybciej po jego zauwa eniu, zanim pojawi si korozja. W tym celu nale y zaopatrzyç si w ma y p dzelek i dobrze wymieszaç lakier zaprawkowy. Naprawiane miejsce powinno byç oczyszczone i suche. Zasadà obowiàzujàcà przy wykonywaniu zaprawek jest zamalowywanie jedynie samego ubytku lakieru. W ten sposób zaprawka b dzie najmniej widoczna. Nak adaç minimalnà iloêç lakieru i nie rozprowadzaç go wokó miejsca uszkodzenia. Tapicerka winylowa OSTRZE ENIE Samochody z bocznymi poduszkami powietrznymi oraz z bocznymi poduszkami i kurtynami powietrznymi: Nale y uwa aç, by nie rozlaç wody lub roztworu zmywajàcego na pod og. Mo- e to spowodowaç wadliwe dzia anie bocznych poduszek i kurtyn powietrznych, gro àc powa nymi obra eniami cia a. Nie nale y myç pod ogi samochodu wodà, ani nie dopuszczaç do jej zalania podczas mycia nadwozia lub wn trza. Woda mo e dostaç si do radioodtwarzacza lub innych urzàdzeƒ elektrycznych umieszczonych nad lub pod wyk adzinà (lub dywanikiem) i spowodowaç ich uszkodzenie. Ponadto mo e doprowadziç do korozji nadwozia. Tapicerk winylowà doskonale myje si roztworem agodnego myd a lub detergentu. Przed umyciem nale y dok adnie oczyêciç tapicerk z grubszego brudu za pomocà odkurzacza. Nast pnie gàbkà lub mi kkà szmatkà rozprowadziç roztwór myd a na tapicerce. Pozostawiç przez kilka minut, a roztwór wsiàknie i rozmi kczy brud, a nast pnie wytrzeç do czysta wilgotnà szmatkà. W razie potrzeby proces powtórzyç. Mo na równie u yç dost pnych na rynku pianek do czyszczenia tapicerki winylowej. W tym przypadku nale y stosowaç si do zaleceƒ producenta. UWAGA Do czyszczenia wn trza nie u ywaç rozpuszczalników, zmywaczy, benzyny ani Êrodków do mycia szyb.

279 272 ZAPOBIEGANIE KOROZJI I PIEL GNACJA SAMOCHODU Wyk adzina dywanowa Do czyszczenia wyk adzin dywanowych u ywaç dobrych szamponów wysokopieniàcych. Dok adnie oczyêciç wyk adzin odkurzaczem. Dost pnych jest wiele rodzajów pianek do czyszczenia: niektóre sà w aerozolu, inne w proszku lub w p ynie, które miesza si z wodà w celu wytworzenia piany. Do nanoszenia piany pos u yç si gàbkà lub szczotkà. CzyÊciç ruchami kolistymi. Nie moczyç wyk adziny wodà. Najlepsze rezultaty uzyskuje si utrzymujàc wyk adzin w mo liwie suchym stanie. Zapoznaç si z zaleceniami producenta i ÊciÊle ich przestrzegaç. Pasy bezpieczeƒstwa Pasy bezpieczeƒstwa mo na czyêciç myd em z wodà lub ciep à wodà. Pos ugiwaç si szmatkà lub gàbkà. W trakcie czyszczenia przejrzeç pasy, czy nie sà nadmiernie zu yte, wystrz pione lub czy nie majà przeci ç. Szyby UWAGA Nie wolno stosowaç adnych Êrodków wybielajàcych, które mogà os abiç tkanin pasów. Nie u ywaç pasów bezpieczeƒstwa, dopóki nie wyschnà. Szyby mo na myç dowolnym p ynem przeznaczonym do tego celu. UWAGA Myjàc wewn trznà powierzchni tylnej szyby nale y uwa aç, by nie uszkodziç Êcie ki przewodu grzejnego lub z àczy elektrycznych. Panel sterowania klimatyzacji, radioodtwarzacz, konsola Êrodkowa i prze àczniki Do czyszczenia u yç mi kkiej, wilgotnej szmatki. Zmoczyç czystà, mi kkà szmatk zimnà lub ciep à wodà, a nast pnie delikatnie zmyç czyszczonà powierzchni. Obicia skórzane UWAGA Nie u ywaç substancji organicznych (rozpuszczalników, nafty, alkoholu, benzyny i in.) oraz zwiàzków zasadowych lub kwasowych. Mogà one spowodowaç odbarwienie, zaplamienie lub inne uszkodzenia powierzchni. U ywajàc zmywaczy lub Êrodków polerujàcych nale y upewniç si, czy nie zawierajà one wymienionych wy ej substancji. U ywajàc p ynnych Êrodków do renowacji nadwozi nie wolno dopuêciç do ich rozlania na powierzchniach wewn trznych, poniewa Êrodki takie mogà zawieraç wymienione wy ej sk adniki. Wszelkie zaplamienia nale y natychmiast usunàç w opisany wczeêniej sposób. Obicia skórzane mo na czyêciç neutralnymi Êrodkami przeznaczonymi do tkanin we nianych. Zmyç brud przy u yciu mi kkiej szmatki zwil- onej 5% roztworem neutralnego detergentu przeznaczonego do czyszczenia we ny. Nast pnie dok adnie wytrzeç Êlady roztworu myjàcego czystà, wilgotnà szmatkà. Po umyciu lub zamoczeniu jakiegokolwiek fragmentu obicia skórzanego nale y miejsce osuszyç mi kkà, czystà i suchà szmatkà. Nast pnie pozostawiç do wyschni cia w przewiewnym miejscu.

280 ZAPOBIEGANIE KOROZJI I PIEL GNACJA SAMOCHODU 273 UWAGA Je eli plama jest niemo liwa do usuni cia neutralnym detergentem, mo na u yç zmywacza nie zawierajàcego rozpuszczalników organicznych. Do czyszczenia obiç skórzanych nie wolno u ywaç substancji organicznych, w rodzaju benzyny, alkoholu lub roztworów kwasów, poniewa mogà spowodowaç odbarwienie. U ycie szczotki nylonowej, szmatki z w ókien syntetycznych i podobnych materia ów mo e spowodowaç podrapanie powierzchni lica skóry. Na zaplamionej powierzchni skóry mo- e rozwinàç si pleêƒ. Obicia nale y szczególnie chroniç przed zaplamieniem olejem. Skórzane obicia nale y utrzymywaç w sta ej czystoêci. D ugie dzia anie promieni s onecznych mo e spowodowaç stwardnienie i skurczenie skóry. Samochód, szczególnie latem, powinien byç parkowany w miejscach zacienionych. W upalne letnie dni wn trze samochodu atwo si nagrzewa, dlatego nale y unikaç k adzenia na skórzanych obiciach przedmiotów wykonanych z tworzyw sztucznych, winylu lub zawierajàcych ywice, poniewa po rozgrzaniu majà tendencj do przywierania do skóry. Nieprawid owe czyszczenie obiç skórzanych mo e spowodowaç ich odbarwienie lub zaplamienie. W razie jakichkolwiek wàtpliwoêci odnoênie czyszczenia samochodu, Autoryzowana Stacja Obs ugi Toyoty lub inny specjalistyczny warsztat s u y wszelkà pomocà.

281 274 ZAPOBIEGANIE KOROZJI I PIEL GNACJA SAMOCHODU

282 OBS UGA OKRESOWA 275 Rozdzia 6 OBS UGA OKRESOWA Sens przeglàdów okresowych Kiedy samochód wymaga naprawy?

283 276 OBS UGA OKRESOWA Sens przeglàdów okresowych Gdzie dokonywaç czynnoêci obs ugi technicznej? Aby utrzymaç pojazd w mo liwie najlepszej kondycji, Toyota zaleca dokonywania napraw i przeglàdów w Autoryzowanej Stacji Obs ugi Toyoty lub w innym specjalistycznym warsztacie. Naprawy i przeglàdy wykonywane w ramach gwarancji Toyota proponuje dokonywaç w Autoryzowanej Stacji Obs ugi Toyoty, gdzie stosowane sà oryginalne cz Êci Toyoty. Tak e w przypadkach napraw i przeglàdów nie obj tych gwarancjà polecane sà Autoryzowane Stacje Obs ugi Toyoty specjalizujàce si w obs udze tej marki. Regularne przeprowadzanie przeglàdów technicznych ma podstawowe znaczenie. Zalecamy dokonywanie przeglàdów i obs ugi technicznej samochodu zgodnie ze schematem obs ugi okresowej, zamieszczonym w oddzielnej ksià eczce. Regularnie przeprowadzana obs uga okresowa zapewni: Prawid owe zu ycie paliwa D ugà eksploatacj samochodu PrzyjemnoÊç z prowadzenia samochodu Autoryzowane Stacje Obs ugi Toyoty lub inne specjalistyczne warsztaty wykonajà wszelkie niezb dne przeglàdy i obs ugi okresowe tego samochodu rzetelnie i za rozsàdnà cen. Wykonywanie obs ugi we w asnym zakresie Wiele punktów obs ugi okresowej jest atwe do wykonania dla osoby o pewnych zdolnoêciach mechanicznych, dysponujàcej kilkoma podstawowymi narz dziami samochodowymi. Wskazówki dotyczàce wykonania tych czynnoêci podane sà na stronie 279 w rozdziale 7. Bezpiecznà jazd NiezawodnoÊç pojazdu Obs ug gwarancyjnà Spe nianie wymogów okreêlonych przepisami o dopuszczeniu pojazdów do ruchu Samochód ten jest ekonomiczny zarówno w eksploatacji, jak i je eli chodzi o koszty obs ugi technicznej. Wiele spoêród do tej pory obowiàzujàcych czynnoêci obs ugi okresowej zosta o wyeliminowanych lub nie sà wymagane tak cz sto. Aby mieç pewnoêç, e pojazd jest w idealnym stanie technicznym, nale y przestrzegaç terminarza obs ugi okresowej. Szczegó y terminarza obs ug okresowych znajdujà si w ksià eczce gwarancyjnej samochodu.

284 OBS UGA OKRESOWA 277 Nale y jednak zwróciç uwag na to, e niektóre czynnoêci obs ugowe wymagajà u ycia specjalnych narz dzi oraz wysokich umiej tnoêci. Dlatego nale y je zleciç wykwalifikowanym mechanikom. Nawet gdy u ytkownik ma doêwiadczenie mechaniczne, zalecamy powierzenie czynnoêci obs ugi okresowej Autoryzowanej Stacji Obs ugi Toyoty lub innemu specjalistycznemu warsztatowi. Autoryzowana Stacja Obs ugi Toyoty dodatkowo b dzie prowadziç zapis przebiegu przeglàdów okresowych tego samochodu. Zapis taki b dzie pomocny na wypadek korzystania z naprawy gwarancyjnej. W przypadku korzystania ze specjalistycznego warsztatu, innego ni Autoryzowana Stacja Obs ugi Toyoty zaleca si aby wymagaç dokonania zapisu przebiegu przeglàdu okresowego. Terminy kolejnych przeglàdów i obs ugi okresowej ustalane sà dla okreêlonego przebiegu samochodu lub czasu jego u ytkowania, w zale noêci od tego, co nast puje wczeêniej. Przewody gumowe (w uk adach ch odzenia silnika i ogrzewania wn trza, hamulcowym oraz paliwowym) powinny byç sprawdzane przez wykwalifikowanych mechaników, zgodnie z terminarzem obs ugi okresowej. Sà to szczególnie wa ne punkty obs ugi okresowej. Uszkodzone lub zestarza e przewody nale y natychmiast wymieniç na nowe. Gumowe przewody podlegajà procesowi starzenia, co objawia si ich puchni ciem, twardnieniem i p kaniem. Kiedy samochód wymaga naprawy? Nale y zwracaç uwag na wszelkie zmiany w zachowaniu si samochodu podczas jazdy, nietypowe dêwi ki i inne oznaki Êwiadczàce o koniecznoêci sprawdzenia samochodu. Najwa niejsze z nich, to: Przerywana praca lub d awienie si silnika, odg osy dzwonienia Wyraêna utrata mocy Nietypowe odg osy dobiegajàce z silnika Âlady wycieków pod samochodem (jednak woda kapiàca z klimatyzatora po jego pracy jest zjawiskiem normalnym). Zmiana odg osu pracy uk adu wydechowego (Mo e to byç objawem ulatniania si niebezpiecznego dla zdrowia tlenku w gla. Nale y wtedy jechaç z otwartymi oknami i natychmiast zleciç sprawdzenie uk adu wydechowego.) Widoczne obni enie ciênienia w oponie, pisk ogumienia przy skr caniu, nierównomierne zu ycie bie nika Âciàganie samochodu w jednà stron podczas jazdy po p askiej, prostej drodze Nietypowe odg osy towarzyszàce pracy elementów zawieszenia Spadek skutecznoêci hamulców, mi kki peda hamulca lub sprz g a, zapadanie si peda u niemal do pod ogi, Êciàganie samochodu w jednà stron podczas hamowania Sta e utrzymywanie si temperatury silnika powy ej normalnego zakresu Zaobserwowanie jednego z powy szych objawów wymaga niezw ocznego oddania samochodu do regulacji lub naprawy w Autoryzowanej Stacji Obs ugi Toyoty lub w innym specjalistycznym warsztacie. OSTRZE ENIE Jazda niesprawnym samochodem mo e doprowadziç do powa nej jego awarii, grozi spowodowaniem wypadku i odniesieniem obra eƒ cielesnych.

285 278 OBS UGA OKRESOWA

286 OBS UGA DO WYKONANIA WE W ASNYM ZAKRESIE: Wst p 279 Rozdzia 7 1 OBS UGA DO WYKONANIA WE W ASNYM ZAKRESIE Wst p Widok komory silnika Rozmieszczenie bezpieczników Ârodki ostro noêci podczas wykonywania obs ugi Miejsca przy o enia podnoênika warsztatowego

287 280 OBS UGA DO WYKONANIA WE W ASNYM ZAKRESIE: Wst p Widok komory silnika ósilnik 3ZZ-FE i 4ZZ-FE 1. Zbiornik p ynu do spryskiwaczy szyby przedniej i tylnej oraz zmywaczy reflektorów 2. Skrzynki bezpieczników 3. Miarka poziomu oleju silnikowego 4. Zbiornik wyrównawczy p ynu ch odzàcego 5. Korek wlewu oleju silnikowego 6. Akumulator 7. Ch odnica 8. Wentylator elektryczny 9. Skraplacz

288 OBS UGA DO WYKONANIA WE W ASNYM ZAKRESIE: Wst p 281 ósilnik 2ZZ-GE 1. Zbiornik p ynu do spryskiwaczy szyby przedniej i tylnej oraz zmywaczy reflektorów 2. Skrzynki bezpieczników 3. Miarka poziomu oleju silnikowego 4. Zbiornik wyrównawczy p ynu ch odzàcego 5. Korek wlewu oleju silnikowego 6. Akumulator 7. Ch odnica 8. Wentylator elektryczny 9. Skraplacz

289 282 OBS UGA DO WYKONANIA WE W ASNYM ZAKRESIE: Wst p ósilnik 1CD-FTV 1. Zbiornik p ynu do spryskiwaczy szyby przedniej i tylnej oraz zmywaczy reflektorów 2. Skrzynki bezpieczników 3. Miarka poziomu oleju silnikowego 4. Korek wlewu oleju silnikowego 5. Zbiornik wyrównawczy p ynu ch odzàcego 6. Filtr paliwa 7. Akumulator 8. Ch odnica powietrza do adowujàcego 9. Wentylatory elektryczne 10. Skraplacz 11. Ch odnica

290 OBS UGA DO WYKONANIA WE W ASNYM ZAKRESIE: Wst p 283 Rozmieszczenie bezpieczników Samochody z kierownicà po lewej stronie Samochody z kierownicà po prawej stronie

291 284 OBS UGA DO WYKONANIA WE W ASNYM ZAKRESIE: Wst p Z uk adem automatycznego w àczania Êwiate mijania Samochody z kierownicà po lewej stronie Z silnikiem o zap onie samoczynnym bez pakietu zimowego Samochody z kierownicà po prawej stronie Bezpieczniki zapasowe Bezpieczniki zapasowe

292 OBS UGA DO WYKONANIA WE W ASNYM ZAKRESIE: Wst p 285 Ârodki ostro noêci podczas wykonywania obs ugi Wykonujàc samodzielnie czynnoêci obs ugowe, nale y ÊciÊle przestrzegaç odpowiednich instrukcji, podanych w dalszej cz Êci tego rozdzia u. Nale y mieç ÊwiadomoÊç, e niew aêciwie lub nie do koƒca wykonana obs uga mo e doprowadziç do awarii samochodu. Podane w tym rozdziale zalecenia dotyczà jedynie tych czynnoêci obs ugowych, które sà stosunkowo proste do wykonania dla w aêciciela. Jak wspomniano w rozdziale 6, pozostajà jednak jeszcze pewne czynnoêci obs ugowe, które powinny byç wykonywane przez wykwalifikowanych mechaników wyposa onych w narz dzia specjalne. Wykonujàc czynnoêci obs ugowe nale y zachowaç szczególnà ostro noêç, by zapobiec nieszcz Êliwemu wypadkowi. Podano tu kilka zaleceƒ, których nale y przestrzegaç ze szczególnà troskà: OSTRZE ENIE Gdy silnik pracuje nale y uwa aç, by r ce, cz Êci ubrania lub narz dzia nie znalaz y si w pobli u obracajàcego si wentylatora ch odnicy lub paska klinowego. (Zaleca si zdj cie obràczki, zegarka i krawata). Silnik, ch odnica, kolektor wydechowy, zbiornik p ynu w uk adzie wspomagania kierownicy, kapturki ochronne Êwiec i inne cz Êci w komorze silnika bezpo- Êrednio po jeêdzie sà goràce. Nale y uwa aç, by ich nie dotknàç. Olej silnikowy, p yny robocze i Êwiece równie mogà byç goràce. Gdy silnik jest goràcy, nie nale y odkr caç zakr tki ch odnicy (silnik o zap onie iskrowym), zakr tki zbiornika wyrównawczego lub zaworu wyrównawczego powietrza (silnik o zap onie samoczynnym) ani luzowaç korków spustowych, gdy grozi to poparzeniem. W komorze silnika nie nale y zostawiaç przedmiotów atwopalnych takich jak papier lub szmaty. Nie nale y zbli aç si z otwartym ogniem do akumulatora lub elementów uk adu paliwowego. Wydzielajàce si w ich pobli u opary sà atwopalne. Szczególnà ostro noêç nale y zachowaç przy obs udze akumulatora. Zawiera on trujàcy i silnie ràcy kwas siarkowy. Nie wolno wsuwaç si pod samochód wsparty na przenoênym podnoêniku. W tym celu nale y podeprzeç go na stojakach warsztatowych lub innych sta- ych podporach. Pracujàc w pobli u elektrycznych wentylatorów ch odnicy lub os ony wlotu ch odnicy, nale y wy àczyç zap on. W przeciwnym razie, gdy temperatura silnika b dzie wysoka lub w àczona b dzie klimatyzacja, wentylatory mogà samoczynnie ruszyç. Podczas prac pod lub przy samochodzie, przy których istnieje ryzyko zapylenia oczu, uderzenia spadajàcymi przedmiotami, polania p ynami itp., nale y mieç na o one okulary ochronne. Zu yty olej silnikowy zawiera potencjalnie niebezpieczne dla zdrowia zwiàzki, mogàce wywo ywaç obra enia lub choroby skóry, np. poparzenia lub raka skóry, dlatego nale y uwa aç, aby nie nara aç si na zbyt d ugi lub zbyt cz sty kontakt z nim. Plamy oleju na r kach mo na usuwaç myjàc je dok adnie myd em i wodà. Nie pozostawiaç zu ytego oleju w miejscach, do których majà dost p dzieci. Zu yty olej silnikowy oraz filtry oleju nale- y sk adowaç wy àcznie w miejscach do tego przeznaczonych, z zachowaniem wymogów ochrony Êrodowiska. Nie wolno wrzucaç filtrów do zwyk ych pojemników na Êmieci, wylewaç oleju do kanalizacji lub rozlewaç go na ziemi. W celu uzyskania informacji na temat sposobów przekazywania do wtórnego przetworzenia oraz miejsc wyrzucania przepracowanych olejów silnikowych i filtrów, najlepiej skontaktowaç si z Autoryzowanà Stacjà Obs ugi Toyoty lub najbli szym warsztatem samochodowym. Szczególnà ostro noêç nale y zachowaç przy uzupe nianiu p ynu hamulcowego i p ynu do wspomagania sprz g a, poniewa sà one niebezpieczne dla oczu oraz niszczà pokrycia lakierowe. W przypadku dostania si p ynu do oczu nale y je przep ukaç wodà a kiedy to nie jest wystarczajàce nale y udaç si do lekarza.

293 286 OBS UGA DO WYKONANIA WE W ASNYM ZAKRESIE: Wst p UWAGA Przewody elektryczne akumulatora oraz przewody zap onowe znajdujà si pod napi ciem. Nale y uwa aç, aby nie spowodowaç zwarcia. Nale y uwa aç, by nie zadrapaç szyby ramieniem wycieraczki. Przed zamkni ciem pokrywy silnika upewniç si, czy nie pozosta y pod nià adne narz dzia, szmaty itp. Do ch odnicy mo na dolewaç jedynie p yn ch odzàcy TOYOTA Super Long Life Coolant lub jego zamiennik na bazie glikolu etylenowego bez dodatków krzemu, aminy, azotynu, boranu. P yn ch odzàcy TOYOTA Super Long Life Coolant jest zmieszany w 50% z wodà dejonizowanà. Plamy po rozlaniu p ynu ch odzàcego nale y natychmiast zmyç wodà, zapobiegajàc uszkodzeniu powierzchni zalanej cz Êci lub lakieru. Nie wolno dopuêciç do przedostania si do wn trza otworów Êwiec zap onowych jakichkolwiek zanieczyszczeƒ. Nie dociskaç zewn trznej elektrody Êwiecy zap onowej do elektrody Êrodkowej. Stosowaç wy àcznie odpowiedniego typu Êwiece zap onowe. U ycie Êwiec innych ni zalecane mo e doprowadziç do uszkodzenia silnika, spadku jego mocy oraz powodowaç zak ócenia radiowe. Automatycznej skrzyni biegów ani uk adu wspomagania kierownicy nie wolno nape niaç powy ej ustalonego poziomu, poniewa mo e to spowodowaç uszkodzenie skrzyni biegów lub mechanizmu wspomagania. W przypadku rozlania p ynu nale y go zmyç wodà, zapobiegajàc uszkodzeniu powierzchni zaplamionej cz Êci lub lakieru. Nie wolno jeêdziç z wyj tym wk adem filtra powietrza, poniewa doprowadzi to do nadmiernego zu ycia silnika. Ponadto wybuchowe spalanie mieszanki w kolektorze dolotowym mo e spowodowaç po ar w komorze silnika.

294 OBS UGA DO WYKONANIA WE W ASNYM ZAKRESIE: Wst p 287 Miejsca przy o enia podnoênika warsztatowego OSTRZE ENIE Przy podnoszeniu samochodu podnoênikiem, dla w asnego bezpieczeƒstwa nale y: Post powaç zgodnie z instrukcjà podnoszenia samochodu. Nie wolno dopuêciç, aby jakakolwiek cz Êç cia a znalaz a si pod samochodem wspartym jedynie na podnoêniku. Grozi to odniesieniem obra eƒ. Z przodu Nie uruchamiaç silnika w samochodzie wspartym na podnoêniku. Zatrzymaç samochód w p askim, poziomym miejscu o twardym pod o u, mocno zaciàgnàç hamulec postojowy i ustawiç dêwigni wybieraka na zakres P (automatyczna skrzynia biegów) lub w àczyç bieg wsteczny (mechaniczna skrzynia biegów). W razie potrzeby zablokowaç ko a po o one po przeciwnej stronie wzgl dem miejsca przy o enia podnoênika. Z ty u Przy podnoszeniu samochodu nale y podnoênik prawid owo ustawiç, jak pokazano na rysunkach. PodnoÊnik powinien stykaç si z samochodem dok adnie w miejscu przewidzianym do tego celu. Podnoszenie samochodu przy nieprawid owo ustawionym podnoêniku spowoduje uszkodzenie samochodu lub mo e doprowadziç do zjechania samochodu z podnoênika, gro àc odniesieniem obra eƒ. Nie wolno k aêç si pod samochód wsparty jedynie na podnoêniku. W tym celu nale y pod o yç stojaki podporowe. Nie wolno podnosiç samochodu, gdy wewnàtrz znajdujà si pasa erowie. Przy podnoszeniu samochodu nie umieszczaç pod lub na podnoêniku adnych przedmiotów. UWAGA Nieprawid owe ustawienie podnoênika grozi uszkodzeniem samochodu.

295 288 OBS UGA DO WYKONANIA WE W ASNYM ZAKRESIE: Wst p

296 OBS UGA DO WYKONANIA WE W ASNYM ZAKRESIE: Silnik i podwozie 289 Rozdzia 7 2 OBS UGA DO WYKONANIA WE W ASNYM ZAKRESIE Silnik i podwozie Sprawdzanie poziomu oleju silnikowego Sprawdzanie poziomu p ynu ch odzàcego Sprawdzanie ch odnicy silnika, skraplacza i ch odnicy powietrza do adowujàcego Sprawdzanie i wymiana filtra w uk adzie klimatyzacji Sprawdzanie ciênienia w ogumieniu Sprawdzanie i wymiana opon Przek adanie kó Zak adanie opon zimowych i aƒcuchów Wymiana tarcz kó Zalecenia dotyczàce aluminiowych tarcz kó

297 290 OBS UGA DO WYKONANIA WE W ASNYM ZAKRESIE: Silnik i podwozie Sprawdzanie poziomu oleju silnikowego (silnik o zap onie iskrowym) Poziom minimalny Poziom maksymalny Kiedy poziom oleju osiàgnie prawid owy zakres, zakr ciç r kà korek wlewu oleju. IloÊç oleju, L: Silniki 3ZZ-FE i 4ZZ-FE 1.3 Silnik 2ZZ-GE 1.5 UWAGA Dolaç oleju Poziom w aêciwy Sprawdzenia poziomu oleju za pomocà miarki bagnetowej nale y dokonywaç przy wy àczonym silniku, po uprzednim jego rozgrzaniu do normalnej temperatury pracy. 1. Aby odczyt by prawid owy, samochód musi staç na równym pod o u. Po wy àczeniu silnika odczekaç kilka minut, umo liwiajàc Êciekni cie oleju na spód silnika. 2. Wyciàgnàç miark i wytrzeç jà szmatkà do sucha. 3. Wsunàç miark z powrotem do oporu, inaczej wskazanie b dzie nieprawid owe. 4. Ponownie wyciàgnàç miark i odczytaç na jej koƒcówce poziom oleju. UWAGA Zbyt du o oleju Nale y uwa aç aby nie rozlaç oleju na podzespo y samochodu. Nie wlewaç oleju powy ej poziomu maksymalnego. Jest to szkodliwe dla silnika. Po dolaniu oleju nale y jeszcze raz sprawdziç jego poziom. DOBÓR OLEJU SILNIKOWEGO W samochodzie zastosowano oryginalny olej Toyoty Toyota Genuine Motor Oil. Zaleca si stosowanie oryginalnego oleju Toyoty Toyota Genuine Motor Oil lub jego odpowiedników. Klasy jakoêci olejów: 20W-50 i 15W-40 Wielosezonowe oleje silnikowe klasy API SJ lub API SL 10W-30 i 5W-30 Wielosezonowe oleje silnikowe klasy API SJ lub API SL ze specyfikacjà Energy- Conserving lub z certyfikatem ILSAC. Nale y uwa aç aby krople oleju nie spad y na samochód. Je eli poziom oleju jest poni ej lub niewiele powy ej kreski oznaczajàcej poziom minimalny, dolaç oleju silnikowego takiego samego rodzaju, jaki znajduje si w silniku. Zdjàç korek wlewu oleju i dolewaç oleju silnikowego ma ymi porcjami, kontrolujàc jego poziom na miarce. Przybli ona obj toêç oleju potrzebna do podniesienia poziomu od minimalnego do maksymalnego podana jest poni ej.

298 OBS UGA DO WYKONANIA WE W ASNYM ZAKRESIE: Silnik i podwozie 291 Silniki 3ZZ-FE i 4ZZ-FE Zalecane lepkoêci (wed ug SAE): 5W-30 (Preferowana) Przewidywany zakres temperatur otoczenia w okresie do nast pnej wymiany oleju Symbol klasyfikacji wed ug API Do silnika tego samochodu najlepszy jest olej o lepkoêci SAE 5W-30, zapewniajàcy najni sze zu ycie paliwa i dobre w asnoêci rozruchowe w niskich temperaturach. W przypadku stosowania oleju silnikowego o lepkoêci SAE 10W-30 lub wy szej, przy bardzo niskich temperaturach otoczenia mogà wystàpiç trudnoêci z rozruchem silnika. Dlatego zalecane jest stosowanie oleju SAE 5W-30. Silnik 2ZZ-GE Zalecane lepkoêci (wed ug SAE): Znak certyfikatu ILSAC Oznaczenia identyfikacyjne olejów Na opakowaniach niektórych olejów silnikowych umieszczany jest jeden lub oba rodzaje znaków API, pomagajàc wybraç odpowiedni produkt. Symbol klasy jakoêci wed ug API umieszczany jest w ró nych miejscach na opakowaniu. Przewidywany zakres temperatur otoczenia w okresie do nast pnej wymiany oleju W przypadku stosowania oleju silnikowego o lepkoêci SAE 10W-30 lub wy szej, przy bardzo niskich temperaturach otoczenia mogà wystàpiç trudnoêci z rozruchem silnika. Dlatego zalecane jest stosowanie oleju SAE 5W-30. Górny fragment etykiety podaje oznaczenie klasy jakoêci wed ug API (Amerykaƒskiego Instytutu Nafty), np. SL. Ârodkowa cz Êç etykiety podaje klas lepkoêci wed ug SAE, np. SAE 5W-30. Napis w dolnej cz Êci Energy-Conserving oznacza, e olej posiada w asnoêci obni ajàce zu ycie paliwa.

299 292 OBS UGA DO WYKONANIA WE W ASNYM ZAKRESIE: Silnik i podwozie Znak certyfikatu ILSAC (Mi dzynarodowego Komitetu Normalizacji i Certyfikacji Ârodków Smarnych) umieszczany jest na przedniej cz - Êci pojemnika. Dla zapewnienia najlepszego smarowania silnika dost pne sà oleje Toyota Genuine Motor Oil, które zosta y przetestowane i sà zalecane dla wszystkich silników Toyoty. Dalszych informacji na temat gamy dost pnych olejów Toyota Genuine Motor Oil udzielajà Autoryzowane Stacje Obs ugi Toyoty. Mogà tak e byç u ywane inne oleje b dàce jego odpowiednikami.

300 OBS UGA DO WYKONANIA WE W ASNYM ZAKRESIE: Silnik i podwozie 293 Sprawdzanie poziomu oleju silnikowego (silnik o zap onie samoczynnym) OSTRZE ENIE Nale y uwa aç, aby nie dotknàç goràcego kolektora wylotowego. UWAGA Poziom maksymalny Poziom minimalny Strona do odczytu Zbyt du o oleju Poziom w aêciwy Dolaç oleju Nale y uwa aç aby krople oleju nie upad y na samochód. Je eli poziom oleju jest poni ej lub niewiele powy ej kreski oznaczajàcej poziom minimalny, dolaç oleju silnikowego takiego samego rodzaju, jaki znajduje si w silniku. Zdjàç korek wlewu oleju i dolewaç oleju silnikowego ma ymi porcjami, kontrolujàc jego poziom na miarce. Zaleca si stosowanie lejka do tych czynnoêci. Przybli ona obj toêç oleju potrzebna do podniesienia poziomu od minimalnego do maksymalnego podana jest poni ej. Ty pojazdu Sprawdzenia poziomu oleju za pomocà miarki bagnetowej nale y dokonywaç przy wy àczonym silniku, po uprzednim jego rozgrzaniu do normalnej temperatury pracy. 1. Aby odczyt by prawid owy, samochód musi staç na równym pod o u. Po wy àczeniu silnika odczekaç kilka minut, umo liwiajàc Êciekni cie oleju na spód silnika. 2. Wyciàgnàç miark i wytrzeç jà szmatkà do sucha. Kiedy poziom oleju osiàgnie prawid owy zakres, zakr ciç r kà korek wlewu oleju. IloÊç oleju, L: 1.5 UWAGA Nale y uwa aç aby nie pochlapaç olejem samochodu. Nie wlewaç oleju powy ej poziomu maksymalnego. Jest to szkodliwe dla silnika. Po dolaniu oleju nale y jeszcze raz sprawdziç jego poziom. 3. Wsunàç miark z powrotem do oporu, inaczej wskazanie b dzie nieprawid owe. 4. Ponownie wyciàgnàç miark nie obracajàc jej. Odczytaç na stronie zwróconej do ty u pojazdu poziom oleju.

301 294 OBS UGA DO WYKONANIA WE W ASNYM ZAKRESIE: Silnik i podwozie DOBÓR OLEJU SILNIKOWEGO W samochodzie zastosowano oryginalny olej Toyoty Toyota Genuine Motor Oil. Zaleca si stosowanie oryginalnego oleju Toyoty Toyota Genuine Motor Oil lub jego odpowiedników. Klasy jakoêci olejów: ACEA B1, API CF-4 lub CF. (Dopuszczalne jest stosowanie oleju API CE lub CD). Zalecane lepkoêci (wed ug SAE): 5W-30 (Preferowana) Przewidywany zakres temperatur otoczenia w okresie do nast pnej wymiany oleju Dla zapewnienia najlepszego smarowania silnika dost pne sà oleje Toyota Genuine Motor Oil, które zosta y przetestowane i sà zalecane dla wszystkich silników Toyoty. Dalszych informacji na temat gamy dost pnych olejów Toyota Genuine Motor Oil udzielajà Autoryzowane Stacje Obs ugi Toyoty. Mogà tak e byç u ywane inne oleje b dàce jego odpowiednikami. Do silnika tego samochodu najlepszy jest olej o lepkoêci SAE 5W-30, zapewniajàcy najni sze zu ycie paliwa i dobre w asnoêci rozruchowe w niskich temperaturach. W przypadku stosowania oleju silnikowego o lepkoêci SAE 10W-30 lub wy szej, przy bardzo niskich temperaturach otoczenia mogà wystàpiç trudnoêci z rozruchem silnika. Dlatego zalecane jest stosowanie oleju SAE 5W-30.

302 OBS UGA DO WYKONANIA WE W ASNYM ZAKRESIE: Silnik i podwozie 295 Sprawdzanie poziomu p ynu ch odzàcego Sprawdziç poziom p ynu ch odzàcego w przezroczystym zbiorniku wyrównawczym, gdy silnik jest zimny. Poziom powinien mieêciç si pomi dzy kreskami FULL i LOW na zbiorniku. Gdy poziom jest zbyt niski, uzupe niç go p ynem ch odzàcym (Rodzaj p ynu podany jest w punkcie Dobór p ynu ch odzàcego, opisany poni ej). Poziom p ynu w zbiorniku wyrównawczym zmienia si w zale noêci od temperatury silnika. Silnik o zap onie iskrowym Jednak gdy poziom si ga kreski LOW lub poni ej, nale y dolaç p ynu. Uzupe niç do poziomu FULL. Silnik o zap onie samoczynnym Jednak gdy poziom si ga kreski LOW lub poni ej, nale y dolaç p ynu. Uzupe niç do poziomu pomi dzy znakami LOW i FULL. Dobór p ynu ch odzàcego U ycie niew aêciwego p ynu ch odzàcego mo e spowodowaç uszkodzenie uk adu ch odzenia silnika. Nale y u ywaç wy àcznie p ynu ch odzàcego TOYOTA Super Long Life Coolant lub jego zamiennika b dàcego roztworem na bazie glikolu etylenowego, bez dodatków krzemu, aminy, azotynu, boranu (oparty na sk adnikach organicznych i fosforanach). P yn ch odzàcy TOYOTA Super Long Life Coolant jest zmieszany w 50% z wodà dejonizowanà. Zapewnia on ochron przed zamarzaniem do temperatury oko o 35 C. UWAGA Nie nape niaç uk adu ch odzàcego samà wodà. Spadek poziomu p ynu ch odzàcego w krótkim czasie po dolaniu Êwiadczy o prawdopodobnej nieszczelnoêci uk adu ch odzenia. Nale y wówczas obejrzeç ch odnic, przewody elastyczne, zakr tk ch odnicy, korek spustowy i pomp wodnà. Je eli nie ma Êladów wycieków, nale y zleciç Autoryzowanej Stacji Obs ugi Toyoty lub innemu specjalistycznemu warsztatowi sprawdzenie szczelnoêci ciênieniowej zakr tki ch odnicy oraz szczelnoêci uk adu ch odzenia. OSTRZE ENIE Gdy silnik jest goràcy, nie nale y odkr caç zakr tki wlewu ch odnicy (silnik o zap onie iskrowym) lub zakr tki zbiornika wyrównawczego (silnik o zap onie samoczynnym), poniewa grozi to poparzeniem. Silnik o zap onie samoczynnym Wymian p ynu nale y zleciç Autoryzowanej Stacji Obs ugi Toyoty lub innemu specjalistycznemu warsztatowi.

303 296 OBS UGA DO WYKONANIA WE W ASNYM ZAKRESIE: Silnik i podwozie Sprawdzanie ch odnicy silnika, skraplacza i ch odnicy powietrza do adowujàcego Je eli którykolwiek z tych elementów ulegnie silnemu zabrudzeniu lub w razie braku pewno- Êci co do jego stanu, nale y skierowaç si do Autoryzowanej Stacji Obs ugi Toyoty lub innego specjalistycznego warsztatu. OSTRZE ENIE Ze wzgl du na ryzyko poparzenia, nie nale y dotykaç ch odnicy silnika, skraplacza ani ch odnicy powietrza do adowujàcego gdy silnik jest rozgrzany. Uk ad ch odzenia silnika ma istotny wp yw na uzyskiwane przez samochód osiàgi. Dlatego do nape niania tego uk adu wysoce zalecane jest stosowanie p ynu TOYOTA Super Long Life Coolant, b dàcego specjalnie opracowanym do silników samochodów marki Toyota koncentratem p ynu niskokrzepnàcego na bazie glikolu etylenowego, posiadajàcym w aêciwoêci przeciwdzia ania korozji silnika. UWAGA Nie nale y samodzielnie wykonywaç adnych prac zwiàzanych z ch odnicà silnika, skraplaczem lub ch odnicà powietrza do adowujàcego, poniewa grozi to ich uszkodzeniem. Szczegó owych informacji o ofercie p ynów ch odzàcych TOYOTA Super Long Life Coolant udzielajà Autoryzowane Stacje Obs ugi Toyoty.

304 OBS UGA DO WYKONANIA WE W ASNYM ZAKRESIE: Silnik i podwozie 297 Sprawdzanie i wymiana filtra w uk adzie klimatyzacji Filtr w uk adzie klimatyzacji znajduje si za schowkiem w desce rozdzielczej. Po d ugim u ywaniu filtr w uk adzie klimatyzacji ulega zapchaniu. Wyraênie zmniejszona sprawnoêç wentylacji i ogrzewania lub szybkie zaparowywanie szyb sygnalizujà koniecznoêç wymiany filtra. 1. Otworzyç schowek. Przy u yciu Êrubokr ta krzy owego wykr ciç wkr t i przesunàç zaczep, jak pokazano na rysunku. W celu utrzymania skutecznoêci klimatyzatora, nale y sprawdzaç i wymieniaç filtr zgodnie ze schematem obs ugi okresowej.

305 298 OBS UGA DO WYKONANIA WE W ASNYM ZAKRESIE: Silnik i podwozie 2. Âcisnàç obie Êcianki schowka podr cznego, uwalniajàc go z zaczepów. 3. Trzymajàc z obu stron, zdjàç pokryw gniazda filtra.

306 OBS UGA DO WYKONANIA WE W ASNYM ZAKRESIE: Silnik i podwozie 299 Sprawdzanie ciênienia w ogumieniu Nale y utrzymywaç prawid owe ciênienie w ogumieniu. Zalecane ciênienia w zimnym ogumieniu oraz rozmiary opon podane sà na stronie 361 w rozdziale 8. CiÊnienie w ogumieniu powinno byç kontrolowane co dwa tygodnie, nie rzadziej ni raz w miesiàcu. Dotyczy to równie ko a zapasowego! 4. Wyjàç filtr z gniazda. 5. Sprawdziç wyglàd powierzchni filtra. Je eli nie jest bardzo zakurzona, mo na jà oczyêciç, przedmuchujàc spr onym powietrzem od drugiej strony. Nie zmywaç wodà ani olejem. Zabrudzony filtr nale y wymieniç. UWAGA Filtr powietrza powinien byç zamontowany we w aêciwej pozycji. Nie nale y jeêdziç z wyj tym filtrem klimatyzatora, poniewa zmniejsza to sprawnoêç pracy uk adu. Niew aêciwe ciênienie w oponach zmniejsza ich trwa oêç, obni a bezpieczeƒstwo jazdy i mo e powodowaç zwi kszone zu ycie paliwa. Je eli opona wymaga cz stego uzupe niania powietrza, nale y zleciç jej napraw Autoryzowanej Stacji Obs ugi Toyoty lub innemu specjalistycznemu warsztatowi. OSTRZE ENIE Nale y utrzymywaç prawid owe ciênienie w ogumieniu. W przeciwnym razie mo e dojêç do ni ej wymienionych niekorzystnych zjawisk, które mogà doprowadziç do groênego w skutkach wypadku drogowego. Zbyt niskie ciênienie w ogumieniu powoduje: Przyspieszone zu ycie Nierównomierne zu ycie bie nika Pogorszenie w asnoêci jezdnych Mo liwoêç rozerwania opony na skutek przegrzania Rozszczelnienie styku z obr czà ko a Odkszta cenie i/lub spadni cie opony z ko a Zbyt wysokie ciênienie w ogumieniu powoduje: Pogorszenie w asnoêci jezdnych Nadmierne zu ycie Êrodkowej cz Êci bie nika Zwi kszone ryzyko uszkodzenia opony na nierównoêciach drogi.

307 300 OBS UGA DO WYKONANIA WE W ASNYM ZAKRESIE: Silnik i podwozie Sprawdzanie i wymiana opon Przy sprawdzaniu ciênienia w ogumieniu nale y przestrzegaç nast pujàcych zaleceƒ: Wskaênik zu ycia bie nika CiÊnienie nale y sprawdzaç wy àcznie w zimnym ogumieniu. Odczyt b dzie prawid owy, je eli samochód parkowa przez co najmniej 3 godziny i od tego czasu nie przejecha wi cej ni 1.5 kilometra. CiÊnienie nale y sprawdzaç manometrem. Wzrokowa ocena ciênienia mo e byç mylàca. Ponadto, ju ró nica ciênienia rz du kilku dziesiàtych atmosfery mo e niekorzystnie wp ynàç na charakterystyk prowadzenia oraz w asnoêci jezdne samochodu. Po jeêdzie nie nale y obni aç ciênienia w ogumieniu. Podwy szone ciênienie po d u szej jeêdzie jest zjawiskiem normalnym. Zaworki powinny byç zawsze zabezpieczone kapturkami ochronnymi. Bez nich do wn trza zaworka dostaje si brud i woda, co mo e doprowadziç do utraty szczelnoêci. Zgubione kapturki nale y jak najszybciej zastàpiç nowymi. SPRAWDZANIE OPON Sprawdziç, czy na bie niku opony nie ukaza si wskaênik sygnalizujàcy dopuszczalnà g bokoêç bie nika. Je eli wskaênik stanie si widoczny, opon nale y wymieniç. Opony tego samochodu majà wprasowane wskaêniki zu ycia, informujàce kiedy opon nale y wymieniç. Wskaênik staje si widoczny, gdy g bokoêç bie nika spadnie poni ej 1.6 mm. Je- eli wskaênik zu ycia pojawi si w dwóch lub wi cej miejscach, opona kwalifikuje si do wymiany. Im p ytszy jest bie nik, tym wi ksze jest ryzyko poêlizgu. Opony zimowe tracà swà skutecznoêç, gdy g bokoêç bie nika spadnie poni ej 4 mm. Uszkodzenia, takie jak przeci cia, rozwarstwienia, p kni cia si gajàce kordu oraz wskazujàce na wewn trzne uszkodzenie wybrzuszenia, kwalifikujà opon do wymiany. Opona cz sto tracàca ciênienie lub uszkodzona w sposób uniemo liwiajàcy napraw powinna zostaç wymieniona. W razie wàtpliwoêci nale y zwróciç si do Autoryzowanej Stacji Obs ugi Toyoty lub do innego specjalistycznego warsztatu. W razie ubytku powietrza z opony nie nale y kontynuowaç jazdy. Przejechanie nawet niewielkiej odleg oêci z oponà bez powietrza mo e spowodowaç jej nienaprawialne uszkodzenie.

308 OBS UGA DO WYKONANIA WE W ASNYM ZAKRESIE: Silnik i podwozie 301 Ka da opona majàca wi cej ni 6 lat musi zostaç sprawdzona przez wykwalifikowanego mechanika, nawet gdy nie nosi adnych widocznych Êladów uszkodzeƒ. Opony z wiekiem starzejà si, nawet gdy sà rzadko lub w ogóle nie u ywane. Dotyczy to równie ko a zapasowego oraz opon przechowywanych na przysz oêç. WYMIANA OPON Opony mo na wymieniaç jedynie na tego samego rozmiaru i konstrukcji oraz o takiej samej lub wi kszej noênoêci, jak zamontowane oryginalnie. U ycie opony o innym rozmiarze lub innego typu mo e znaczàco wp ynàç na charakterystyk prowadzenia samochodu, w asnoêci jezdne, wskazania pr dkoêciomierza i licznika przebiegu oraz wielkoêç przeêwitu mi dzy podwoziem a pod o em i mi dzy nadwoziem a oponà lub za o onymi na nià aƒcuchami. Zaleca si jednoczesnà wymian ca ego kompletu opon, ewentualnie pary przedniej lub tylnej. Procedura zmiany ko a opisana jest pod has em Przebicie opony na stronie 252 w rozdziale 4. Po ka dej wymianie opony ko o nale y wywa yç. Niewywa one ko o mo e niekorzystnie wp ynàç na charakterystyk prowadzenia samochodu i obni yç trwa oêç opony. Ko a w trakcie eksploatacji wymagajà od czasu do czasu ponownego wywa enia. Wymieniajàc opon bezd tkowà, nale y równie wymieniç zawór na nowy. OSTRZE ENIE Nieprzestrzeganie poni szych instrukcji grozi Êmiertelnym wypadkiem lub groênymi obra eniami cia a. Nie wolno mieszaç ró nych rodzajów opon: radialnych, opasanych lub diagonalnych. Mo e to spowodowaç niebezpieczne pogorszenie w asnoêci trakcyjnych, doprowadzajàc do utraty kontroli nad pojazdem. W Niemczech nie wolno jeêdziç na ogumieniu ró nych typów. Nie wolno zak adaç opon lub kó o rozmiarze innym ni zalecany przez producenta. Nieprzestrzeganie tego ostrze enia wià e si z niebezpieczeƒstwem utraty sterownoêci. Nie wolno zak adaç u ywanych opon, pochodzàcych z innych pojazdów. U ywanie opon niewiadomego pochodzenia jest ryzykowne.

309 302 OBS UGA DO WYKONANIA WE W ASNYM ZAKRESIE: Silnik i podwozie Przek adanie kó Zak adanie opon zimowych i aƒcuchów KIEDY U YWAå OPON ZIMOWYCH I A - CUCHÓW Opony zimowe i aƒcuchy przeznaczone sà do jazdy po Êniegu i lodzie. Na mokrej lub suchej nawierzchni zwyk e opony (uniwersalne) majà lepszà przyczepnoêç ni zimowe. DOBÓR OPON ZIMOWYCH Z ko em zapasowym takim samym jak pozosta e ko a W razie koniecznoêci za o enia opon zimowych, nale y wybraç opony takiego samego rozmiaru, konstrukcji i noênoêci, jak opony fabryczne. Nie stosowaç opon innych ni wy ej zalecane. Nie zak adaç opon z kolcami bez uprzedniego sprawdzenia dopuszczalnoêci ich stosowania. OSTRZE ENIE Nie wolno zak adaç opon zimowych o rozmiarze innym ni zalecany przez producenta samochodu, poniewa mo e to spowodowaç niebezpieczne pogorszenie w asnoêci trakcyjnych oraz doprowadziç do utraty panowania nad pojazdem i groênego w skutkach wypadku drogowego. Z ko em zapasowym innym ni pozosta e ko a Dla wyrównania stopnia zu ycia wszystkich opon oraz w celu przed u enia ich trwa oêci, zaleca si co km przebiegu zamieniaç ko a miejscami. Na dobór optymalnej cz stotliwoêci zamiany kó wp ywa równie technika jazdy i stan nawierzchni dróg. Procedura zmiany ko a opisana jest pod has em Przebicie opony na stronie 252 w rozdziale 4. Przy okazji przek adania kó nale y sprawdziç, czy opony majà równomierny Êlad zu ycia i czy nie majà uszkodzeƒ. Nieprawid owe zu- ycie jest najcz Êciej spowodowane niew aêciwym ciênieniem w ogumieniu, êle ustawionà zbie noêcià kó, niewywa eniem kó lub ostrym hamowaniem. ZAK ADANIE OPON ZIMOWYCH Opony zimowe powinny byç za o one na wszystkie ko a. Za o enie opon zimowych jedynie na przednie ko a spowoduje wystàpienie zbyt du ej ró nicy przyczepnoêci mi dzy przednimi i tylnymi ko- ami, co mo e doprowadziç do utraty panowania nad pojazdem. Zdemontowane opony nale y przechowywaç w ch odnym i suchym miejscu. Na oponach nale y zaznaczyç kierunek ich obracania si, aby przy ponownej instalacji za- o yç je w t samà stron.

310 OBS UGA DO WYKONANIA WE W ASNYM ZAKRESIE: Silnik i podwozie 303 OSTRZE ENIE Nie nale y jeêdziç z nieprawid owym ciênieniem w oponach zimowych. Nie przekraczaç dopuszczalnych pr dkoêci dla opon zimowych oraz lokalnych ograniczeƒ pr dkoêci. aƒcuch boczny aƒcuch poprzeczny DOBÓR A CUCHÓW NA KO A Nale y u ywaç aƒcuchów o odpowiednim rozmiarze. Do opon o rozmiarach 175/70R14, 195/60R15 i 195/55R16 mo na stosowaç nast pujàce rodzaje aƒcuchów: mm A Ârednica aƒcucha bocznego 3 B Ârednica aƒcucha poprzecznego 4 Przepisy dotyczàce stosowania aƒcuchów Êniegowych sà ró ne w zale noêci od regionu i typu drogi, co nale y sprawdziç przed za o eniem aƒcuchów. UWAGA Za o enie aƒcuchów nieodpowiednich do rozmiaru ko a mo e doprowadziç do uszkodzenia nadwozia. ZAK ADANIE A CUCHÓW aƒcuchy zak ada si na przednie ko a, mo liwie najciaêniej. Nie zak adaç aƒcuchów na tylne ko a. Po przejechaniu km nale y je powtórnie dopasowaç. Zak adajàc aƒcuchy nale y ÊciÊle stosowaç si do zaleceƒ ich producenta.

311 304 OBS UGA DO WYKONANIA WE W ASNYM ZAKRESIE: Silnik i podwozie Wymiana tarcz kó Przed za o eniem aƒcuchów zdjàç os ony ozdobne kó, gdy by yby nara one na zadrapanie. OSTRZE ENIE Nie przekraczaç pr dkoêci 50 km/h lub pr dkoêci podanej przez producenta aƒcuchów (w zale noêci od tego, która jest ni sza). Prowadziç samochód ostro nie, omijajàc wyboje i dziury w nawierzchni, unikaç gwa townych manewrów kierownicà, poniewa mo e to spowodowaç rozko ysanie pojazdu. Nale y unikaç ostrych skr tów i blokowania kó przy hamowaniu gdy za o one aƒcuchy silnie zmieniajà w asnoêci jezdne samochodu. Podczas u ywania aƒcuchów jechaç ostro nie. Zwalniaç przed zakr tami aby nie straciç panowania nad pojazdem. W przeciwnym przypadku mo e dojêç do wypadku drogowego. KIEDY NALE Y WYMIENIå TARCZ KO A Tarcz ko a nale y wymieniç, gdy widoczne sà na niej Êlady uszkodzeƒ: wgniecenia, p kni cia lub znaczna korozja. Niewymienienie uszkodzonej tarczy grozi zsuni ciem si opony i utratà kontroli nad pojazdem. DOBÓR TARCZ Zmieniajàc tarcze kó nale y upewniç si, czy majà one takie samo dopuszczalne obcià enie, Êrednic, szerokoêç i odsadzenie, jak oryginalne. Prawid owej wymiany tarcz kó dokonaç mo na w Autoryzowanej Stacji Obs ugi Toyoty lub w innym specjalistycznym warsztacie. Za o enie ko a ró niàcego si rozmiarem lub typem powa nie zmieni w asnoêci jezdne, obni y trwa oêç kó i o ysk, zak óci ch odzenie hamulców, wp ynie na wskazania pr dkoêciomierza i licznika przebiegu, wyd u y drog hamowania, zmieni ustawienie Êwiate mijania, wysokoêç zderzaka, przeêwit podwozia oraz odleg oêç opony lub aƒcuchów od wn ki nadkola i elementów podwozia. Wymiana tarcz kó na u ywane jest niezalecana, poniewa tarcze niewiadomego pochodzenia mog y byç mocno eksploatowane lub mieç du y przebieg i w zwiàzku z tym w ka dej chwili mogà zawieêç. Nie nale y równie u ywaç prostowanych tarcz, poniewa ich struktura wewn trzna mog a równie ulec uszkodzeniu. Nie nale y zak adaç d tek do nieszczelnej obr czy przeznaczonej do opon bezd tkowych. OSTRZE ENIE Nie wolno zak adaç tarcz kó o rozmiarze innym ni zalecany przez producenta samochodu, poniewa mo e to spowodowaç niebezpieczne pogorszenie w asnoêci trakcyjnych oraz doprowadziç do utraty panowania nad pojazdem i groênego w skutkach wypadku drogowego.

312 OBS UGA DO WYKONANIA WE W ASNYM ZAKRESIE: Silnik i podwozie 305 Zalecenia dotyczàce aluminiowych tarcz kó Po przejechaniu pierwszych 1600 km sprawdziç, czy nakr tki kó sà mocno dociàgni te. Po ka dorazowym prze o eniu, naprawie lub zmianie ko a, po przejechaniu 1600 km sprawdziç, czy nakr tki kó nie poluzowa y si. Ze wzgl du na mo liwoêç uszkodzenia aluminiowych obr czy, aƒcuchy nale y zak adaç ze szczególnà ostro noêcià. U ywaç wy àcznie nakr tek oraz klucza przeznaczonych do kó z obr czami aluminiowymi. Do wywa ania kó nale y u ywaç wy àcznie oryginalnych ci arków lub ich zamienników i pos ugiwaç si plastikowym lub gumowym m otkiem. Podobnie jak w przypadku zwyk ych kó, nale- y regularnie sprawdzaç ich stan. Uszkodzonà tarcz ko a nale y natychmiast wymieniç.

313 306 OBS UGA DO WYKONANIA WE W ASNYM ZAKRESIE: Silnik i podwozie

314 OBS UGA DO WYKONANIA WE W ASNYM ZAKRESIE: Elementy instalacji elektrycznej 307 Rozdzia 7 3 OBS UGA DO WYKONANIA WE W ASNYM ZAKRESIE Elementy instalacji elektrycznej Sprawdzanie stanu akumulatora Zalecenia dotyczàce adowania akumulatora Sprawdzanie i wymiana bezpieczników Uzupe nianie p ynu do spryskiwaczy Wymiana arówek

315 308 OBS UGA DO WYKONANIA WE W ASNYM ZAKRESIE: Elementy instalacji elektrycznej Sprawdzanie stanu akumulatora Ârodki ostro noêci OSTRZE ENIE ÂRODKI OSTRO NOÂCI PRZY OBS UDZE AKUMULATORA Akumulator wytwarza palny i wybuchowy gaz wodór. UWAGA W razie koniecznoêci wymiany, nale y zamontowaç akumulator odpowiadajàcy typem oryginalnemu. Akumulatora innego typu nie b dzie mo na prawid owo umocowaç. Nie dopuszczaç do powstania iskry w trakcie operowania narz dziami przy akumulatorze. Nie paliç papierosów ani zapa ek w pobli u akumulatora. Elektrolit zawiera trujàcy i ràcy kwas siarkowy. Nie dopuszczaç do kontaktu elektrolitu z oczami, skórà i ubraniem. Nie po ykaç elektrolitu. Do prac w pobli u akumulatora zak adaç okulary ochronne. Nie dopuszczaç dzieci w pobli e akumulatora. DORAèNA POMOC Je eli elektrolit dostanie si do oczu, nale y je natychmiast przep ukaç czystà wodà i niezw ocznie zg osiç si do lekarza. W drodze do gabinetu lekarskiego stosowaç mokry ok ad na oczy. Je eli elektrolit zachlapie skór, miejsce obficie sp ukaç wodà. Je eli wystàpi ból lub pieczenie, natychmiast zg osiç si do lekarza. W przypadku zachlapania odzie y elektrolitem, istnieje mo liwoêç jego przesiàkni cia a do cia a. Dlatego nale y natychmiast zdjàç zaplamione ubranie i post powaç jak powy ej. W przypadku po kni cia elektrolitu nale y piç du e iloêci wody lub mleka. Nast pnie wypiç mleczko magnezjowe, surowe jajko lub olej roêlinny i natychmiast udaç si do lekarza.

316 OBS UGA DO WYKONANIA WE W ASNYM ZAKRESIE: Elementy instalacji elektrycznej 309 Sprawdzanie otoczenia akumulatora Zaciski Przewód do masy Obejma mocujàca Przód samochodu Sprawdziç stan akumulatora: czy zaciski nie sà poluzowane lub skorodowane, obudowa nie jest p kni ta i obejma mocujàca jest dobrze dokr cona. a. Je eli na akumulatorze jest nalot korozji, nale y go zmyç ciep ym wodnym roztworem sody oczyszczonej. Powierzchnie zacisków pokryç warstwà smaru, co zapobiegnie ich korozji. b. Je eli zaciski sà poluzowane dokr ciç nakr tki, ale nie za mocno. Zaciski muszà byç ustawione w sposób pokazany na powy szym rysunku. c. Obejma mocujàca powinna byç dokr cona z takà si à, aby jedynie unieruchomiç akumulator. Zbyt mocne dokr cenie mo e spowodowaç uszkodzenie obudowy akumulatora. UWAGA Przed przystàpieniem do czynnoêci obs ugowych nale y wy àczyç silnik i wszystkie urzàdzenia elektryczne. Sprawdzajàc stan akumulatora, jako pierwszy nale y od àczyç przewód masy od bieguna ujemnego (znak - ), zaê pod àczyç go jako ostatni. Zachowaç ostro noêç, aby narz dziami nie spowodowaç zwarcia. Myjàc akumulator nale y uwa aç, aby roztwór myjàcy nie dosta si do jego wn trza. W przypadku od àczenia akumulatora lub jego roz adowania, automatyczne sterowanie szyby i funkcja bezpieczeƒstwa mogà dzia aç niepoprawnie po ponownym pod àczeniu lub jego na adowaniu. Aby przywróciç poprawne funkcjonowanie, nale y przeprowadziç procedur normalizacji. Procedura opisana jest w punkcie Elektryczne sterowanie szyb, na stronie 37 w rozdziale 1 2.

317 310 OBS UGA DO WYKONANIA WE W ASNYM ZAKRESIE: Elementy instalacji elektrycznej Sprawdzanie poziomu elektrolitu Stosowane sà dwa rodzaje akumulatorów: wymagajàcy okresowej obs ugi i bezobs ugowy. Akumulator bezobs ugowy na górnej cz Êci obudowy posiada napis MAINTENANCE FREE BATTERY. Natomiast akumulatory wymagajàce okresowej obs ugi nie posiadajà takiej informacji. Akumulator wymagajàcy okresowej obs ugi Poziom elektrolitu sprawdza si obserwujàc bocznà Êcian akumulatora. Je eli akumulator jest wyposa ony w aerometr równie nale y go sprawdziç. Akumulator bezobs ugowy Poziom elektrolitu sprawdza si obserwujàc wskaênik (areometr) na górnej Êcianie akumulatora. Linia górna Linia dolna SPRAWDZANIE WED UG LINII MAKSYMAL- NEGO I MINIMALNEGO POZIOMU ELEK- TROLITU (AKUMULATOR WYMAGAJÑCY OKRESOWEJ OBS UGI) Poziom p ynu (elektrolitu) powinien znajdowaç si pomi dzy górnà i dolnà linià. Sprawdzajàc poziom p ynu nale y spojrzeç na wszystkie szeêç cel, a nie tylko na jednà lub dwie. Je eli poziom elektrolitu jest poni ej dolnej linii, nale y dolaç wody destylowanej (patrz DOLEWANIE WODY DESTYLOWANEJ na stronie 312).

318 OBS UGA DO WYKONANIA WE W ASNYM ZAKRESIE: Elementy instalacji elektrycznej 311 Typ A Akumulator bezobs ugowy Zielony Bezbarwny Ciemny lub jasno ó ty Kolor areometru Typ A Typ B Stan Typ B Niebieski Bia y Czerwony SPRAWDZANIE AREOMETREM Stan akumulatora obrazowany jest kolorem areometru. Akumulator wymagajàcy okresowej obs ugi Kolor areometru Typ A Typ B Stan Zielony Niebieski Dobry Ciemny Bia y Konieczne do adowanie. Zleciç sprawdzenie akumulatora Autoryzowanej Stacji Obs ugi Toyoty lub innemu specjalistycznemu warsztatowi Zielony Niebieski Dobry Ciemny Bia y Bezbarwny Czerwony lub jasno ó ty UWAGA Konieczne do adowanie. Zleciç sprawdzenie akumulatora Autoryzowanej Stacji Obs ugi Toyoty lub innemu specjalistycznemu warsztatowi Zleciç sprawdzenie akumulatora Autoryzowanej Stacji Obs ugi Toyoty lub innemu specjalistycznemu warsztatowi Nie dolewaç wody do akumulatora. Bezbarwny Czerwony lub jasno ó ty Dolaç wody destylowanej* *: Patrz DOLEWANIE WODY DESTYLOWA- NEJ na stronie 312.

319 312 OBS UGA DO WYKONANIA WE W ASNYM ZAKRESIE: Elementy instalacji elektrycznej Poziom zbyt niski W aêciwy poziom Zalecenia dotyczàce adowania akumulatora Podczas adowania z akumulatora wydziela si wodór. Dlatego przed adowaniem nale y: 1. Akumulator wymagajàcy okresowej obs ugi Odkr ciç i zdjàç korki odpowietrzajàce. 2. Podczas adowania akumulatora zamontowanego w pojeêdzie przewód masy powinien byç od àczony. DOLEWANIE WODY DESTYLOWANEJ (DOTYCZY AKUMULATORA WYMAGAJÑ- CEGO OKRESOWEJ OBS UGI) 1. Odkr ciç korki odpowietrzajàce. 2. Wlaç wod destylowanà do tych cel akumulatora, w których poziom elektrolitu jest zbyt niski. Je eli boczne Êciany akumulatora sà zakryte, poziom elektrolitu mo na sprawdziç zaglàdajàc pionowo z góry w otwór celi, jak pokazano na rysunku powy ej. 3. Dok adnie wkr ciç korki odpowietrzajàce. UWAGA Nie przepe niaç cel akumulatora. Nadmiar elektrolitu mo e podczas intensywnego adowania wytrysnàç z akumulatora, powodujàc korozj i zniszczenia. 3. W momencie pod àczania przewodów prostownika do akumulatora oraz w momencie ich zdejmowania urzàdzenie powinno byç wy àczone. OSTRZE ENIE adowanie akumulatora przeprowadzaç wy àcznie na otwartej przestrzeni. Nie adowaç akumulatora w gara u lub zamkni tym pomieszczeniu, w którym nie ma odpowiedniej wentylacji. Akumulator bezobs ugowy: adowanie wy àcznie w trybie normalnym (pràdem nie wi kszym ni 5 A). adowanie wi kszym pràdem mo e spowodowaç eksplozj akumulatora i w efekcie obra enia cia a. Akumulator wymagajàcy okresowej obs ugi: Przed rozpocz ciem adowania nale y zdjàç korki odpowietrzajàce. UWAGA Nie wolno adowaç akumulatora podczas pracy silnika. W trakcie adowania wszystkie urzàdzenia elektryczne w samochodzie powinny byç wy àczone.

320 OBS UGA DO WYKONANIA WE W ASNYM ZAKRESIE: Elementy instalacji elektrycznej 313 Sprawdzanie i wymiana bezpieczników Dobry Przepalony Typ A Je eli jakiekolwiek Êwiat o lub urzàdzenie elektryczne nie dzia a, nale y sprawdziç bezpieczniki. Przepalone bezpieczniki nale- y zastàpiç nowymi. Rozmieszczenie poszczególnych bezpieczników opisane jest pod has em Rozmieszczenie bezpieczników na stronie 283 w rozdziale 7 1. Typ B Dobry Przepalony Wy àczyç zap on oraz niedzia ajàce urzàdzenie elektryczne. Wyciàgnàç odpowiedni bezpiecznik i sprawdziç, czy nie jest przepalony. Ustaliç, który bezpiecznik mo e byç odpowiedzialny za awari urzàdzenia. Na pokrywie skrzynki bezpieczników podane sà nazwy obwodów elektrycznych, odpowiadajàcych poszczególnym bezpiecznikom. Na stronie 364 w rozdziale 8 znajdujà si opisy wszystkich obwodów elektrycznych. Bezpieczniki typu A wyciàga si specjalnym uchwytem, umieszczonym w skrzynce bezpieczników w miejscu pokazanym na rysunku. W razie wàtpliwoêci czy bezpiecznik jest przepalony, nale y go zastàpiç innym, o którym wiadomo na pewno, e jest dobry. Typ C Dobry Przepalony Je eli bezpiecznik jest przepalony, nale y na jego miejsce wcisnàç nowy. Bezpiecznik powinien mieç nat enie znamionowe pràdu zgodne z oznaczeniem na pokrywie bezpieczników. W razie braku zapasowego bezpiecznika, mo na awaryjnie wyciàgnàç bezpiecznik A/C lub DOME, nie wp ywajàcy bezpoêrednio na normalne funkcjonowanie samochodu, i wstawiç na miejsce przepalonego, je eli jego pràd znamionowy jest taki sam.

321 314 OBS UGA DO WYKONANIA WE W ASNYM ZAKRESIE: Elementy instalacji elektrycznej Je eli brak jest bezpiecznika o takim samym pràdzie znamionowym, mo na u yç bezpiecznika o pràdzie ni szym, lecz mo liwie najbli szym prawid owego. Bezpiecznik taki mo e si przepaliç wczeêniej, lecz nie oznacza to nic niepokojàcego. Nale y go jak najszybciej zastàpiç prawid owym bezpiecznikiem, natomiast bezpiecznik zast pczy w o yç z powrotem na miejsce. Dobrze jest nabyç komplet zapasowych bezpieczników i przechowywaç go w samochodzie na wypadek awarii. Je eli nowy bezpiecznik szybko ulegnie przepaleniu, oznacza to powa niejszà awari instalacji elektrycznej. Nale y wtedy jak najszybciej oddaç samochód do naprawy w Autoryzowanej Stacji Obs ugi Toyoty lub w innym specjalistycznym warsztacie. Uzupe nianie p ynu do spryskiwaczy (hatchback) Je eli którykolwiek ze spryskiwaczy nie dzia- a, mo e to oznaczaç brak p ynu w zbiorniku i koniecznoêç jego uzupe nienia. Jako p ynu do spryskiwaczy mo na u yç zwyk ej wody. Jednak na obszarach, gdzie temperatura otoczenia spada poni ej zera, p yn do spryskiwaczy powinien zawieraç Êrodek przeciwdzia ajàcy zamarzaniu, dost pny w Autoryzowanych Stacjach Obs ugi Toyoty i w wi kszoêci sklepów motoryzacyjnych. Przy rozcieƒczaniu wodà nale y zastosowaç si do zaleceƒ producenta. UWAGA Do spryskiwaczy nie wolno u ywaç p ynu do ch odnic silnikowych ani jakiegokolwiek innego substytutu, poniewa mogà one uszkodziç pow oki lakierowe samochodu. OSTRZE ENIE Nie wolno stosowaç bezpieczników o wy szym ni nominalny pràdzie znamionowym, ani zast powaç bezpiecznika jakimkolwiek innym przewodnikiem. Mog oby to spowodowaç powa ne uszkodzenia instalacji elektrycznej, a nawet po ar.

322 OBS UGA DO WYKONANIA WE W ASNYM ZAKRESIE: Elementy instalacji elektrycznej 315 Uzupe nianie p ynu do spryskiwaczy (Sedan i kombi) Je eli którykolwiek ze spryskiwaczy nie dzia a, mo e to oznaczaç brak p ynu w zbiorniku i koniecznoêç jego uzupe nienia. Poziom p ynu sprawdza si za pomocà miarki. Gdy poziom spadnie poni ej znaku LOW, nale y dolaç p ynu. PRZED DOLANIEM P YNU DO SPRYSKI- WACZY Wyciàgnàç wk adk z otworu wlewowego i zawiesiç jà na uchwycie drà ka podporowego pokrywy silnika. Jako p ynu do spryskiwaczy mo na u yç zwyk ej wody. Jednak na obszarach, gdzie temperatura otoczenia spada poni ej zera, p yn do spryskiwaczy powinien zawieraç Êrodek przeciwdzia ajàcy zamarzaniu, dost pny w Autoryzowanych Stacjach Obs ugi Toyoty i w wi kszoêci sklepów motoryzacyjnych. Przy rozcieƒczaniu wodà nale y zastosowaç si do zaleceƒ producenta. Po uzupe nieniu p ynu nale y w o yç wk adk do otworu wlewowego. UWAGA Do spryskiwaczy nie wolno u ywaç p ynu do ch odnic silnikowych ani jakiegokolwiek innego substytutu, poniewa mogà one uszkodziç pow oki lakierowe samochodu.

323 316 OBS UGA DO WYKONANIA WE W ASNYM ZAKRESIE: Elementy instalacji elektrycznej Wymiana arówek (sedan) Sposób dost pu do arówek poszczególnych typów lamp pokazany zosta na rysunkach. Podczas wymiany arówki zap on oraz dana lampa powinny byç wy àczone. Nale y u yç arówki o odpowiedniej mocy, dobranej wed ug tabeli. OSTRZE ENIE Nie wolno wymieniaç arówek, gdy sà goràce, poniewa grozi to poparzeniem. arówki halogenowe sà nape nione spr onym gazem i wymagajà zachowania specjalnej ostro noêci. Upuszczona lub zadrapana mo e p knàç i rozprysnàç si. arówk nale y chwytaç wy àcznie za obudow z tworzywa lub metalu. Nie dotykaç szklanej cz Êci go à r kà. UWAGA U ywaç wy àcznie arówek podanych w tabeli. W czasie deszczu lub w myjni samochodowej wewn trzne powierzchnie kloszy Êwiate zewn trznych mogà czasowo pokrywaç si wilgocià. Nie jest to powód do niepokoju, poniewa zaparowanie nast puje w wyniku ró nicy temperatur na zewnàtrz i wewnàtrz kloszy lamp, podobnie jak ma to miejsce w przypadku szyb samochodu w czasie deszczu. Natomiast w przypadku gdy na wewn trznej powierzchni kloszy lamp utworzà si du e krople lub wewnàtrz lampy zgromadzi si woda, nale y skontaktowaç si z Autoryzowanà Stacjà Obs ugi Toyoty lub z innym specjalistycznym warsztatem. arówki W Typ Âwiat a mijania 55 B Âwiat a drogowe 60 A Âwiat a przeciwmgielne przednie 51 C Âwiat a pozycyjne przednie 5 F Kierunkowskazy przednie 21 E Kierunkowskazy boczne 5 G Kierunkowskazy tylne 21 E Âwiat a hamowania i pozycyjne tylne 21/5 D Âwiat a cofania 21 D Âwiat a przeciwmgielne tylne 21 D Dodatkowe Êwiat o hamowania 16 F OÊwietlenie tablicy rejestracyjnej 5 F OÊwietlenie kabiny 8 H OÊwietlenie osobiste 8 D OÊwietlenie schowka 1.2 F OÊwietlenie baga nika 3.8 D A: arówki halogenowe HB3 B: arówki halogenowe H7 C: arówki halogenowe HB4 D: arówki z pojedynczym zakoƒczeniem (bezbarwne) E: arówki z pojedynczym zakoƒczeniem (bursztynowe) F: arówki z zakoƒczeniem klinowym (bezbarwne) G: arówki z zakoƒczeniem klinowym (bursztynowe) H: arówki z podwójnym zakoƒczeniem

324 OBS UGA DO WYKONANIA WE W ASNYM ZAKRESIE: Elementy instalacji elektrycznej 317 -Reflektory (Êwiat a mijania) 1. Roz àczyç z àcze elektryczne. Zdjàç os on gumowà. Je eli z àcze jest ciasne, poruszaç nim na boki. 2. Zwolniç spr yn mocujàcà i wyjàç arówk. W o yç nowà arówk i za o yç spr yn. Wk adajàc arówk nale y dopasowaç wyst py na arówce do wci ç w oprawie.

325 318 OBS UGA DO WYKONANIA WE W ASNYM ZAKRESIE: Elementy instalacji elektrycznej Reflektory (Êwiat a drogowe) 3. Za o yç os on gumowà w sposób pokazany na rysunku i dok adnie nasunàç na zgrubienie. Po àczyç z àcze elektryczne. Os ona gumowa powinna ÊciÊle przylegaç do z àcza i korpusu lampy. 1. REFLEKTOR LEWY: Wyjàç zatrzask i przesunàç kana filtra powietrza. Sposób wyjmowania i wk adania zatrzasków pokazany jest na kolejnych rysunkach. Po wymianie arówki nie jest konieczne ustawianie Êwiate. Jednak w razie takiej potrzeby nale y zwróciç si do Autoryzowanej Stacji Obs ugi Toyoty lub do innego specjalistycznego warsztatu.

326 OBS UGA DO WYKONANIA WE W ASNYM ZAKRESIE: Elementy instalacji elektrycznej 319 Wyjmowanie zatrzasku 2. Naciskajàc blokad roz àczyç z àcze elektryczne. Je eli z àcze jest ciasne, poruszaç nim na boki. Wk adanie zatrzasku

327 320 OBS UGA DO WYKONANIA WE W ASNYM ZAKRESIE: Elementy instalacji elektrycznej 3. Obróciç arówk w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara i wyjàç. 4. W o yç nowà arówk i zamocowaç w gnieêdzie obracajàc w kierunku zgodnym z ruchem wskazówek zegara. Po wymianie arówki nie jest konieczna regulacja ustawienia Êwiate. Jednak w razie takiej potrzeby nale y zwróciç si do Autoryzowanej Stacji Obs ugi Toyoty lub do innego specjalistycznego warsztatu.

328 OBS UGA DO WYKONANIA WE W ASNYM ZAKRESIE: Elementy instalacji elektrycznej 321 Przednie Êwiat a przeciwmgielne 1. Przy u yciu Êrubokr ta krzy owego wykr ciç wkr t mocujàcy, a nast pnie wyjàç zatrzask. Wyjmowanie zatrzasku Sposób wyjmowania i wk adania zatrzasków pokazany jest na kolejnych rysunkach. Wk adanie zatrzasku

329 322 OBS UGA DO WYKONANIA WE W ASNYM ZAKRESIE: Elementy instalacji elektrycznej 2. Naciskajàc blokad roz àczyç z àcze elektryczne. 3. Obróciç arówk w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara i wyjàç. Je eli z àcze jest ciasne, poruszaç nim na boki.

330 OBS UGA DO WYKONANIA WE W ASNYM ZAKRESIE: Elementy instalacji elektrycznej 323 Âwiat a pozycyjne przednie 4. W o yç nowà arówk i zamocowaç w gnieêdzie obracajàc w kierunku zgodnym z ruchem wskazówek zegara.

331 324 OBS UGA DO WYKONANIA WE W ASNYM ZAKRESIE: Elementy instalacji elektrycznej Kierunkowskazy przednie Kierunkowskazy boczne Przód samochodu

332 OBS UGA DO WYKONANIA WE W ASNYM ZAKRESIE: Elementy instalacji elektrycznej 325 Kierunkowskazy tylne, Êwiat a hamowania i pozycyjne, Êwiat a cofania i przeciwmgielne Dodatkowe Êwiat o hamowania a: Tylne Êwiat o przeciwmgielne b: Kierunkowskaz tylny c: Âwiat o cofania d: Âwiat o hamowania i pozycyjne

333 326 OBS UGA DO WYKONANIA WE W ASNYM ZAKRESIE: Elementy instalacji elektrycznej OÊwietlenie tablicy rejestracyjnej Wymiana arówek (hatchback) Sposób dost pu do arówek poszczególnych typów lamp pokazany zosta na rysunkach. Podczas wymiany arówki zap on oraz dana lampa powinny byç wy àczone. Nale y u yç arówki o odpowiedniej mocy, dobranej wed ug tabeli. OSTRZE ENIE Nie wolno wymieniaç arówek, gdy sà goràce, poniewa grozi to poparzeniem. Wyjàç zatrzaski os ony. arówki halogenowe sà nape nione spr onym gazem i wymagajà zachowania specjalnej ostro noêci. Upuszczona lub zadrapana mo e p knàç i rozprysnàç si. arówk nale y chwytaç wy àcznie za obudow z tworzywa lub metalu. Nie dotykaç szklanej cz Êci go à r kà. UWAGA U ywaç wy àcznie arówek podanych w tabeli. W czasie deszczu lub w myjni samochodowej wewn trzne powierzchnie kloszy Êwiate zewn trznych mogà czasowo pokrywaç si wilgocià. Nie jest to powód do niepokoju, poniewa zaparowanie nast puje w wyniku ró nicy temperatur na zewnàtrz i wewnàtrz kloszy lamp, podobnie jak ma to miejsce w przypadku szyb samochodu w czasie deszczu. Natomiast w przypadku gdy na wewn trznej powierzchni kloszy lamp utworzà si du e krople lub wewnàtrz lampy zgromadzi si woda, nale y skontaktowaç si z Autoryzowanà Stacjà Obs ugi Toyoty lub z innym specjalistycznym warsztatem.

334 OBS UGA DO WYKONANIA WE W ASNYM ZAKRESIE: Elementy instalacji elektrycznej 327 Reflektory (Êwiat a mijania) arówki W Typ Âwiat a mijania 55 A Âwiat a drogowe 55 A Âwiat a przeciwmgielne przednie 42 B Âwiat a pozycyjne przednie 5 E Kierunkowskazy przednie 21 D Kierunkowskazy boczne 5 F Kierunkowskazy tylne 21 C Âwiat a hamowania i pozycyjne tylne 21/5 C Âwiat a cofania 21 C Âwiat o przeciwmgielne tylne 21 C Dodatkowe Êwiat o hamowania 16 E OÊwietlenie tablicy rejestracyjnej 5 E OÊwietlenie kabiny 8 G OÊwietlenie osobiste (bez okna dachowego) 8 C OÊwietlenie osobiste (z oknem dachowym) 5 C OÊwietlenie schowka 1.2 E OÊwietlenie baga nika 5 G 1. Przy u yciu Êrubokr ta krzy owego wykr ciç wkr t mocujàcy, a nast pnie wyjàç zatrzask. Sposób wyjmowania i wk adania zatrzasków pokazany jest na kolejnych rysunkach. A: arówki halogenowe H7 B: arówki halogenowe H10 C: arówki z pojedynczym zakoƒczeniem (bezbarwne) D: arówki z pojedynczym zakoƒczeniem (bursztynowe) E: arówki z zakoƒczeniem klinowym (bezbarwne) F: arówki z zakoƒczeniem klinowym (bursztynowe) G: arówki z podwójnym zakoƒczeniem

335 328 OBS UGA DO WYKONANIA WE W ASNYM ZAKRESIE: Elementy instalacji elektrycznej Wyjmowanie zatrzasku 2. Zwolniç spr yny mocujàce i zdjàç tylnà os on. Wk adanie zatrzasku

336 OBS UGA DO WYKONANIA WE W ASNYM ZAKRESIE: Elementy instalacji elektrycznej Roz àczyç z àcze elektryczne. Je eli z àcze jest ciasne, poruszaç nim na boki. 4. Zwolniç spr yn mocujàcà i wyjàç arówk. W o yç nowà arówk i za o yç spr yn. Po wymianie arówki nie jest konieczna regulacja ustawienia Êwiate. Jednak w razie takiej potrzeby nale y zwróciç si do Autoryzowanej Stacji Obs ugi Toyoty lub do innego specjalistycznego warsztatu.

337 330 OBS UGA DO WYKONANIA WE W ASNYM ZAKRESIE: Elementy instalacji elektrycznej Reflektory (Êwiat a drogowe) 1. Przy u yciu Êrubokr ta krzy owego wykr ciç wkr t mocujàcy, a nast pnie wyjàç zatrzask. Wyjmowanie zatrzasku Sposób wyjmowania i wk adania zatrzasków pokazany jest na kolejnych rysunkach. Wk adanie zatrzasku

338 OBS UGA DO WYKONANIA WE W ASNYM ZAKRESIE: Elementy instalacji elektrycznej 331 REFLEKTOR LEWY: Wyjàç zatrzask i przesunàç kana filtra powietrza. 2. Zdjàç os on gumowà. Sposób wyjmowania i wk adania zatrzasków pokazany jest na powy szych rysunkach.

339 332 OBS UGA DO WYKONANIA WE W ASNYM ZAKRESIE: Elementy instalacji elektrycznej 3. Roz àczyç z àcze elektryczne. Je eli z àcze jest ciasne, poruszaç nim na boki. 4. Zwolniç spr yn mocujàcà i wyjàç arówk. W o yç nowà arówk i za o yç spr yn. Po wymianie arówki nie jest konieczne ustawianie Êwiate. Jednak w razie takiej potrzeby nale y zwróciç si do Autoryzowanej Stacji Obs ugi Toyoty lub do innego specjalistycznego warsztatu.

340 OBS UGA DO WYKONANIA WE W ASNYM ZAKRESIE: Elementy instalacji elektrycznej 333 Przednie Êwiat a przeciwmgielne 1. Przy u yciu Êrubokr ta krzy owego wykr ciç wkr t mocujàcy. 2. Naciskajàc blokad roz àczyç z àcze elektryczne. Je eli z àcze jest ciasne, poruszaç nim na boki.

341 334 OBS UGA DO WYKONANIA WE W ASNYM ZAKRESIE: Elementy instalacji elektrycznej 3. Obróciç arówk w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara i wyjàç. 4. W o yç nowà arówk i zamocowaç w gnieêdzie obracajàc w kierunku zgodnym z ruchem wskazówek zegara.

342 OBS UGA DO WYKONANIA WE W ASNYM ZAKRESIE: Elementy instalacji elektrycznej 335 Âwiat a pozycyjne przednie 1. Przy u yciu Êrubokr ta krzy owego wykr ciç wkr t mocujàcy, a nast pnie wyjàç zatrzask. Wyjmowanie zatrzasku Sposób wyjmowania i wk adania zatrzasków pokazany jest na kolejnych rysunkach. Wk adanie zatrzasku

343 336 OBS UGA DO WYKONANIA WE W ASNYM ZAKRESIE: Elementy instalacji elektrycznej 2. Zwolniç spr yny mocujàce i zdjàç tylnà os on. 3. Wyjàç arówk z oprawà.

344 OBS UGA DO WYKONANIA WE W ASNYM ZAKRESIE: Elementy instalacji elektrycznej 337 Kierunkowskazy przednie Kierunkowskazy boczne Przód samochodu

345 338 OBS UGA DO WYKONANIA WE W ASNYM ZAKRESIE: Elementy instalacji elektrycznej Kierunkowskazy tylne, Êwiat a hamowania i pozycyjne, Êwiat a cofania i przeciwmgielne a: Kierunkowskaz tylny b: Âwiat o hamowania i pozycyjne c: Âwiat o cofania d: Tylne Êwiat o przeciwmgielne

346 OBS UGA DO WYKONANIA WE W ASNYM ZAKRESIE: Elementy instalacji elektrycznej 339 Dodatkowe Êwiat o hamowania

347 340 OBS UGA DO WYKONANIA WE W ASNYM ZAKRESIE: Elementy instalacji elektrycznej OÊwietlenie tablicy rejestracyjnej Wymiana arówek (kombi) Sposób dost pu do arówek poszczególnych typów lamp pokazany zosta na rysunkach. Podczas wymiany arówki zap on oraz dana lampa powinny byç wy àczone. Nale y u yç arówki o odpowiedniej mocy, dobranej wed ug tabeli. OSTRZE ENIE Nie wolno wymieniaç arówek, gdy sà goràce, poniewa grozi to poparzeniem. arówki halogenowe sà nape nione spr onym gazem i wymagajà zachowania specjalnej ostro noêci. Upuszczona lub zadrapana mo e p knàç i rozprysnàç si. arówk nale y chwytaç wy àcznie za obudow z tworzywa lub metalu. Nie dotykaç szklanej cz Êci go à r kà. UWAGA U ywaç wy àcznie arówek podanych w tabeli. W czasie deszczu lub w myjni samochodowej wewn trzne powierzchnie kloszy Êwiate zewn trznych mogà czasowo pokrywaç si wilgocià. Nie jest to powód do niepokoju, poniewa zaparowanie nast puje w wyniku ró nicy temperatur na zewnàtrz i wewnàtrz kloszy lamp, podobnie jak ma to miejsce w przypadku szyb samochodu w czasie deszczu. Natomiast w przypadku gdy na wewn trznej powierzchni kloszy lamp utworzà si du e krople lub wewnàtrz lampy zgromadzi si woda, nale y skontaktowaç si z Autoryzowanà Stacjà Obs ugi Toyoty lub z innym specjalistycznym warsztatem.

348 OBS UGA DO WYKONANIA WE W ASNYM ZAKRESIE: Elementy instalacji elektrycznej 341 Reflektory (Êwiat a mijania) arówki W Typ Âwiat a mijania 55 B Âwiat a drogowe 60 A Âwiat a przeciwmgielne przednie 51 C Âwiat a pozycyjne przednie 5 F Kierunkowskazy przednie 21 E Kierunkowskazy boczne 5 G Kierunkowskazy tylne 21 G Âwiat a hamowania i pozycyjne tylne 21/5 F Âwiat a cofania 21 F Âwiat o przeciwmgielne tylne 21 F Dodatkowe Êwiat o hamowania 16 F OÊwietlenie tablicy rejestracyjnej 5 F OÊwietlenie kabiny 8 H OÊwietlenie osobiste 8 D OÊwietlenie schowka 1.2 F OÊwietlenie baga nika 5 H A: arówki halogenowe HB3 B: arówki halogenowe H7 C: arówki halogenowe HB4 D: arówki z pojedynczym zakoƒczeniem (bezbarwne) E: arówki z pojedynczym zakoƒczeniem (bursztynowe) F: arówki z zakoƒczeniem klinowym (bezbarwne) G: arówki z zakoƒczeniem klinowym (bursztynowe) H: arówki z podwójnym zakoƒczeniem 1. Roz àczyç z àcze elektryczne. Zdjàç os on gumowà. Je eli z àcze jest ciasne, poruszaç nim na boki.

349 342 OBS UGA DO WYKONANIA WE W ASNYM ZAKRESIE: Elementy instalacji elektrycznej 2. Zwolniç spr yn mocujàcà i wyjàç arówk wraz z oprawà. W o yç nowà arówk w opraw, ca oêç w o yç do reflektora i za- o yç spr yn. Wk adajàc arówk nale y dopasowaç wyst py na arówce do wci ç w gnieêdzie. 3. Za o yç os on gumowà w sposób pokazany na rysunku i dok adnie nasunàç na zgrubienie. Po àczyç z àcze elektryczne. Os ona gumowa powinna ÊciÊle przylegaç do z àcza i korpusu lampy. Po wymianie arówki nie jest konieczne ustawianie Êwiate. Jednak w razie takiej potrzeby nale y zwróciç si do Autoryzowanej Stacji Obs ugi Toyoty lub do innego specjalistycznego warsztatu.

350 OBS UGA DO WYKONANIA WE W ASNYM ZAKRESIE: Elementy instalacji elektrycznej 343 Reflektory (Êwiat a drogowe) 1. REFLEKTOR LEWY: Wyjàç zatrzask i przesunàç kana filtra powietrza. Wyjmowanie zatrzasku Sposób wyjmowania i wk adania zatrzasków pokazany jest na kolejnych rysunkach. Wk adanie zatrzasku

351 344 OBS UGA DO WYKONANIA WE W ASNYM ZAKRESIE: Elementy instalacji elektrycznej 2. Naciskajàc blokad roz àczyç z àcze elektryczne. 3. Obróciç arówk w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara i wyjàç. Je eli z àcze jest ciasne, poruszaç nim na boki.

352 OBS UGA DO WYKONANIA WE W ASNYM ZAKRESIE: Elementy instalacji elektrycznej 345 Przednie Êwiat a przeciwmgielne 4. W o yç nowà arówk i zamocowaç w gnieêdzie obracajàc w kierunku zgodnym z ruchem wskazówek zegara. Po wymianie arówki nie jest konieczna regulacja ustawienia Êwiate. Jednak w razie takiej potrzeby nale y zwróciç si do Autoryzowanej Stacji Obs ugi Toyoty lub do innego specjalistycznego warsztatu. 1. Przy u yciu Êrubokr ta krzy owego wykr ciç wkr t mocujàcy, a nast pnie wyjàç zatrzask. Sposób wyjmowania i wk adania zatrzasków pokazany jest na kolejnych rysunkach.

353 346 OBS UGA DO WYKONANIA WE W ASNYM ZAKRESIE: Elementy instalacji elektrycznej Wyjmowanie zatrzasku 2. Naciskajàc blokad roz àczyç z àcze elektryczne. Je eli z àcze jest ciasne, poruszaç nim na boki. Wk adanie zatrzasku

354 OBS UGA DO WYKONANIA WE W ASNYM ZAKRESIE: Elementy instalacji elektrycznej Obróciç arówk w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara i wyjàç. 4. W o yç nowà arówk i zamocowaç w gnieêdzie obracajàc w kierunku zgodnym z ruchem wskazówek zegara.

355 348 OBS UGA DO WYKONANIA WE W ASNYM ZAKRESIE: Elementy instalacji elektrycznej Âwiat a pozycyjne przednie Kierunkowskazy przednie

356 OBS UGA DO WYKONANIA WE W ASNYM ZAKRESIE: Elementy instalacji elektrycznej 349 Kierunkowskazy boczne Kierunkowskazy tylne, Êwiat a hamowania i pozycyjne, Êwiat a cofania i przeciwmgielne Przód samochodu a: Âwiat o hamowania i pozycyjne b: Kierunkowskaz tylny c: Âwiat o cofania lub Êwiat o przeciwmgielne

357 350 OBS UGA DO WYKONANIA WE W ASNYM ZAKRESIE: Elementy instalacji elektrycznej Dodatkowe Êwiat o hamowania

358 OBS UGA DO WYKONANIA WE W ASNYM ZAKRESIE: Elementy instalacji elektrycznej 351 OÊwietlenie tablicy rejestracyjnej

359 352 OBS UGA DO WYKONANIA WE W ASNYM ZAKRESIE: Elementy instalacji elektrycznej

360 DANE TECHNICZNE 353 Rozdzia 8 DANE TECHNICZNE Wymiary Masy Silnik Paliwo Dane serwisowe Opony Bezpieczniki

361 354 DANE TECHNICZNE Wymiary Sedan Hatchback Kombi D ugoêç ca kowita mm SzerokoÊç ca kowita mm WysokoÊç ca kowita mm * *2 Rozstaw osi mm Rozstaw kó przednich Rozstaw kó tylnych mm mm 1480 * * * * * * * * * * * *4 *1 : Bez pod u nic dachowych *2 : Z pod u nicami dachowymi *3 : Z oponami 195/60R15 lub 195/55R16 *4 : Z oponami 175/70R14

362 DANE TECHNICZNE 355 Masy kg Wersja Dopuszczalna masa ca kowita samochodu Dopuszczalna masa przypadajàca na oê jezdnà Bez tylnego siedzenia Przednià Z tylnym siedzeniem Bez tylnego siedzenia Tylnà Z tylnym siedzeniem Silnik 4ZZ-FE * *5 920 *6 905 *6 Silnik 3ZZ-FE 1655 * *2 Silnik 2ZZ-GE Silnik 1CD-FTV 1760 * *4 kg Wersja Dopuszczalny nacisk na hak Bez tylnego siedzenia Z tylnym siedzeniem Dopuszczalna masa holowanej przyczepy *7 Bez hamulca Z hamulcem Silnik 4ZZ-FE Silnik 3ZZ-FE Silnik 2ZZ-GE Silnik 1CD-FTV *1: Z mechanicznà skrzynià biegów *2: Z automatycznà skrzynià biegów *3: Bez ch odnicy powietrza do adowujàcego *4: Z ch odnicà powietrza do adowujàcego *5: Wersja wykoƒczenia TERRA *6: Wersja wykoƒczenia SOL *7: Na pochy oêciach do 12% W razie wàtpliwoêci, jakie dany samochód nosi oznaczenie wersji modelu, nale y zajrzeç do punktu Kod modelu na stronie vi na poczàtku niniejszej instrukcji.

363 356 DANE TECHNICZNE Silnik Model: 4ZZ-FE, 3ZZ-FE, 2ZZ-GE i 1CD-FTV Typ: Silniki 4ZZ-FE, 3ZZ-FE i 2ZZ-GE 4-cylindrowy, rz dowy, o zap onie iskrowym Silnik 1CD-FTV 4-cylindrowy, rz dowy, o zap onie samoczynnym (z turbodo adowaniem) Paliwo Rodzaj paliwa: Silnik o zap onie iskrowym- Benzyna bezo owiowa, o liczbie oktanowej równej co najmniej 95. Silnik o zap onie samoczynnym- Olej nap dowy o liczbie cetanowej równej co najmniej 48. PojemnoÊç zbiornika paliwa, L: 55 Ârednica x skok t oka, mm: Silnik 4ZZ-FE 79.0 x 71.3 Silnik 3ZZ-FE 79.0 x 81.5 Silnik 2ZZ-GE 82.0 x 85.0 Silnik 1CD-FTV 82.2 x 94.0 PojemnoÊç skokowa, cm 3 : Silnik 4ZZ-FE 1398 Silnik 3ZZ-FE 1598 Silnik 2ZZ-GE 1796 Silnik 1CD-FTV 1995

364 DANE TECHNICZNE 357 Dane serwisowe SILNIK Luz zaworów (silnik zimny), mm: Silnik 4ZZ-FE, 3ZZ-FE Dolotowe Wydechowe Silnik 2ZZ-GE Dolotowe Wydechowe Silnik 1CD-FTV Dolotowe Wydechowe Tylko silnik 1CD-FTV- Ugi cie paska klinowego pod naciskiem 98 N (10 kg) (pasek po pewnym przebiegu), mm: Ko o poêrednie Ko o poêrednie Âwiece zap onowe: Silnik 4ZZ-FE DENSO BOSCH K16R U11 FR8KCU Wa korbowy Spr arka klimatyzacji Silnik 3ZZ-FE DENSO NGK Silnik 2ZZ-GE DENSO NGK K16R U11 BKR5EYA11 SK20R11 IFR6A11 Odst p elektrod Êwiecy zap onowej, mm: Silnik 4ZZ-FE K16R U FR8KCU 1.0 Silnik 3ZZ-FE i 2ZZ-GE 1.1 UK AD OLEJENIA SILNIKA PojemnoÊç uk adu (obj toêç oleju do wymiany), L: Silnik 4ZZ-FE i 3ZZ-FE z filtrem 3.7 bez filtra 3.5 Silnik 2ZZ-GE z filtrem 4.4 bez filtra 4.2 Silnik 1CD-FTV z filtrem 5.9 bez filtra 5.3 W samochodzie u yto oryginalnego oleju Toyoty Toyota Genuine Motor Oil. Nale y u ywaç oryginalnego oleju Toyoty bàdê jego odpowiedników.

365 358 DANE TECHNICZNE Klasa jakoêci oleju: Silnik o zap onie iskrowym 20W-50 i 15W-40 - Wielosezonowe oleje silnikowe klasy API SJ lub API SL 10W-30 i 5W-30 - Wielosezonowe oleje silnikowe klasy API SJ lub API SL ze specyfikacjà Energy-Conserving lub z certyfikatem ILSAC. Silnik o zap onie samoczynnym ACEA B1, API CF-4 lub CF (Dopuszczalne jest stosowanie oleju API CE lub CD). Zalecana lepkoêç oleju (wed ug SAE): Oprócz silnika 2ZZ-GE 5W-30 (Preferowana) Dalszych informacji udzielajà Autoryzowane Stacje Obs ugi Toyoty lub inne specjalistyczne warsztaty. UK AD CH ODZENIA Ca kowita pojemnoêç, L: Silnik 4ZZ-FE i 3ZZ-FE 6.5 Silnik 2ZZ-GE 6.7 Silnik 1CD-FTV Z nagrzewnicà spalinowà 7.6 Bez nagrzewnicy spalinowej 7.4 Rodzaj p ynu ch odzàcego: Uk ad ch odzenia silnika w tym samochodzie zosta fabrycznie nape niony roztworem p ynu TOYOTA Super Long Life Coolant. W celu unikni cia problemów technicznych stanowczo zalecane jest stosowanie p ynu TOYOTA Super Long Life Coolant lub jego zamiennika. Ciecz ch odzàca musi zawieraç p yn niskokrzepnàcy na bazie glikolu etylenowego bez dodatków krzemu, aminy, azotynu, boranu oraz mieç w aêciwoêci przeciwdzia ania korozji aluminiowych elementów silnika. Nie nape niaç uk adu samà wodà. Przewidywany zakres temperatur otoczenia w okresie do nast pnej wymiany oleju Silnik 2ZZ-GE Dalszych informacji udzielajà Autoryzowane Stacje Obs ugi Toyoty lub inne specjalistyczne warsztaty. AKUMULATOR Akumulator bezobs ugowy Napi cie bez obcià enia* w temperaturze 20 C: V Na adowany ca kowicie V Na adowany w 50% V Roz adowany *: Napi cie mierzone po 20 minutach od wyj cia kluczyka z wy àcznika zap onu, gdy wszystkie Êwiat a sà wy àczone. Przewidywany zakres temperatur otoczenia w okresie do nast pnej wymiany oleju Pràd adowania: Maks. 5 A

366 DANE TECHNICZNE 359 Akumulator wymagajàcy obs ugi okresowej G stoêç elektrolitu w temperaturze 20 C: Na adowany ca kowicie Na adowany w 50% Roz adowany adowanie: Przyspieszone: Normalne: maks. 15 A maks. 5 A Uwaga: W razie koniecznoêci wymiany, nale- y zamontowaç akumulator odpowiadajàcy typem oryginalnemu. Akumulatora innego typu nie b dzie mo na prawid owo umocowaç. SPRZ G O Skok ja owy peda u sprz g a, mm: 5 15 Rodzaj p ynu: SAE J1704 lub FMVSS No.116 DOT 4 MECHANICZNA SKRZYNIA BIEGÓW Obj toêç oleju, L: Silnik 4ZZ-FE i 3ZZ-FE 1.9 Silnik 2ZZ-GE 2.3 Silnik 1CD-FTV 2.5 Rodzaj oleju i zalecana lepkoêç: Olej przek adniowy API GL-4 lub GL-5 Zalecana lepkoêç oleju: SAE 75W-90 AUTOMATYCZNA SKRZYNIA BIEGÓW Obj toêç p ynu (przy wymianie), L: Do 3.0 Rodzaj p ynu: P yn do automatycznych skrzyƒ biegów T-IV Wymiana p ynu tylko w razie koniecznoêci. Wymiana p ynu w automatycznej skrzyni biegów konieczna jest jedynie wtedy, gdy samochód jest eksploatowany w jeden ze sposobów okreêlonych jako szczególne warunki eksploatacji, wymienione w ksià eczce serwisowej lub ksià eczce gwarancyjnej. Przy wymianie zaleca si stosowaç oryginalny p yn do automatycznych skrzyƒ biegów T-IV (ATF JWS3309 lub NWS6500), który zapewni optymalnà sprawnoêç skrzyni biegów. Mo na tak e u yç olejów b dàcych jego odpowiednikiem. Uwaga: Zastosowanie p ynu do automatycznych skrzyƒ biegów innego ni oryginalny p yn ATF Toyoty T-IV mo e spowodowaç obni enie sprawnoêci prze àczania biegów, wystàpienie wibracji przy blokowaniu przek adni hydrokinetycznej, a w skrajnym przypadku nawet uszkodzenie skrzyni biegów w tym samochodzie. Jako zamiennik mo na u yç olejów odpowiadajàcych klasà i jako- Êcià. Dalszych informacji udzielajà Autoryzowane Stacje Obs ugi Toyoty lub inne specjalistyczne warsztaty.

367 360 DANE TECHNICZNE HAMULCE Minimalny zapas odleg oêci od pod ogi peda u naciêni tego si à 490 N (50 kg), przy pracujàcym silniku, mm: 60 Skok ja owy peda u, mm: 1 6 Zaciàgni cie hamulca postojowego si à 196 N (20 kg): 6 9 z bów zapadki Rodzaj p ynu: SAE J1704 lub FMVSS No.116 DOT 4 UK AD KIEROWNICZY Luz ko a kierownicy: Poni ej 30 mm

368 DANE TECHNICZNE 361 Opony Rozmiary opon i ciênienie Bez tylnych siedzeƒ Do jazdy z pr dkoêciami powy ej 160 km/h Rozmiar opony CiÊnienie przy du ym obcià eniu, np. przy holowaniu przyczepy kpa (kg/cm 2 ) CiÊnienie nominalne przy ka dym obcià eniu àcznie z pe nym baga em Silnik 4ZZ FE 175/70R14 84H 195/60R15 88V Przód Ty Przód Ty Silnik 3ZZ FE 195/60R15 88V Hatchback Silnik 1CD FTV 195/60R15 88V Sedan Kombi Do jazdy z pr dkoêciami do 160 km/h Rozmiar opony CiÊnienie przy du ym obcià eniu, np. przy holowaniu przyczepy kpa (kg/cm 2 ) CiÊnienie nominalne przy ka dym obcià eniu àcznie z pe nym baga em Przód Ty Przód Ty Silnik 4ZZ FE 175/70R14 84H /60R15 88V Silnik 3ZZ FE 195/60R15 88V Silnik 1CD FTV 195/60R15 88V

369 362 DANE TECHNICZNE Z tylnymi siedzeniami Do jazdy z pr dkoêciami powy ej 160 km/h Rozmiar opony CiÊnienie przy du ym obcià eniu, np. przy holowaniu przyczepy kpa (kg/cm 2 ) CiÊnienie nominalne przy ka dym obcià eniu àcznie z pe nym baga em Silnik 4ZZ FE 175/70R14 84H 195/60R15 88V Przód Ty Przód Ty Silnik 3ZZ FE 195/60R15 88V Silnik 2ZZ GE 195/55R16 87V Hatchback Silnik 1CD FTV 195/60R15 88V Sedan Kombi

370 DANE TECHNICZNE 363 Do jazdy z pr dkoêciami do 160 km/h Rozmiar opony CiÊnienie przy du ym obcià eniu, np. przy holowaniu przyczepy kpa (kg/cm 2 ) CiÊnienie nominalne przy ka dym obcià eniu àcznie z pe nym baga em Przód Ty Przód Ty Silnik 4ZZ FE 175/70R14 84H /60R15 88V Silnik 3ZZ FE 195/60R15 88V Silnik 2ZZ GE 195/55R16 87V Silnik 1CD FTV 195/60R15 88V Moment dokr cenia nakr tek kó, Nm (kgm): 103 (10.5) UWAGA: Szczegó owe informacje na temat ogumienia (np. dotyczàce wymiany opon lub kó ) patrz punkty od Sprawdzanie ciênienia w ogumieniu do Zalecenia dotyczàce aluminiowych tarcz kó na stronach w rozdziale 7 2.

371 364 DANE TECHNICZNE Bezpieczniki W komorze silnika (silnik o zap onie iskrowym) W komorze silnika (silnik o zap onie samoczynnym) W komorze silnika (z uk adem automatycznego w àczania Êwiate ) W komorze silnika (silnik o zap onie samoczynnym bez pakietu zimowego)

372 DANE TECHNICZNE EDU 15 A: Uk ad kontroli emisji 8. ALT-S 5 A: Uk ad adowania 9. HAZARD 10 A: Kierunkowskazy, Êwiat a awaryjne 10. HORN 10 A: Sygna dêwi kowy 11. HEAD LH 15 A: Reflektor lewy 12. HEAD RH 15 A: Reflektor prawy 13. HTR SUB 30 A: Bez obwodu W desce rozdzielczej (samochody z kierownicà po lewej stronie) 14. LO RH 10 A (z uk adem automatycznego w àczania Êwiate ): Prawy reflektor (Êwiat a mijania) 15. LO LH 10 A (z uk adem automatycznego w àczania Êwiate ): Lewy reflektor (Êwiat a mijania) 16. HI RH 10 A (z uk adem automatycznego w àczania Êwiate ): Prawy reflektor (Êwiat a drogowe) 17. HI LH 10 A (z uk adem automatycznego w àczania Êwiate ): Lewy reflektor (Êwiat a drogowe) 18. FUEL HTR 25 A: Podgrzewacz paliwa W desce rozdzielczej (samochody z kierownicà po prawej stronie) Bezpieczniki (typ A) 1. SPARE 15 A: Bezpiecznik zapasowy 2. SPARE 10 A: Bezpiecznik zapasowy 3. SPARE 5 A: Bezpiecznik zapasowy 4. AM2 30 A: Uk ad rozruchowy, bezpieczniki ST i IG2 5. DOME 15 A: Radioodtwarzacz, system nawigacji, oêwietlenie wn trza, oêwietlenie osobiste, oêwietlenie przestrzeni baga owej, oêwietlenie baga nika, zdalne sterowanie, podêwietlenie wy àcznika zap onu 19. CIG 15 A: Zapalniczka, radioodtwarzacz, zegar, elektryczna regulacja lusterek bocznych, system nawigacji 20. IG2 15 A: Wskaêniki i liczniki, uk ad poduszek powietrznych SRS, wielopunktowy (sekwencyjny) wtrysk paliwa 21. M-HTR/DEF I-UP 10 A: Ogrzewanie lusterek bocznych 22. ST 7.5 A: Wielopunktowy (sekwencyjny) wtrysk paliwa, uk ad rozruchowy 23. ECU-B 10 A: Uk ad kontroli emisji, uk ad klimatyzacji, uk ad diagnostyki pok adowej, tylne Êwiat o przeciwmgielne 24. AM1 25 A: Bezpiecznik CIG 6. EFI 15 A: Wielopunktowy (sekwencyjny) wtrysk paliwa