Land Cruiser. Instrukcja obs ugi

Transkrypt

1 Land Cruiser Instrukcja obs ugi

2 S owo wst pne Witamy w stale powi kszajàcym si gronie u ytkowników samochodów Toyota, którzy z pe nà ÊwiadomoÊcià korzyêci wybrali t mark. JesteÊmy dumni z nowoczesnej konstrukcji i wysokiej jakoêci wykonania ka dego wyprodukowanego przez nas samochodu. Niniejsza Instrukcja Obs ugi zawiera podstawowe informacje o samochodzie. Prosimy jà przeczytaç i post powaç zgodnie z podanymi wskazówkami, co umo liwi d ugoletnià i bezpiecznà eksploatacj pojazdu. Na kilku nast pnych stronach podane sà wa ne informacje dotyczàce samej instrukcji oraz samochodu. Prosimy o dok adne zapoznanie si z nimi. Prosimy pami taç, e miejscami najlepiej przygotowanymi do obs ugi tego samochodu sà Autoryzowane Stacje Dealerskie Toyoty, które sà bezpoêrednio zainteresowane spe nianiem Paƒstwa oczekiwaƒ. Stacje te s u à wysokiej jakoêci obs ugà i wszelkà niezb dnà pomocà. W momencie odsprzeda y tego samochodu prosimy o przekazanie niniejszej Instrukcji Obs ugi nowemu w aêcicielowi, któremu równie b dà potrzebne zawarte tu informacje. Wszystkie podane w Instrukcji informacje i dane techniczne sà aktualne w momencie druku. Toyota stale doskonali swoje samochody i w zwiàzku z tym zastrzega sobie prawo dokonywania udoskonaleƒ technicznych bez odnotowania tego. Niniejsza Instrukcja obejmuje wszystkie wersje samochodu oraz rodzaje wyposa enia. Dlatego niektóre informacje mogà dotyczyç elementów wyposa enia nie wyst pujàcych w danym samochodzie. TOYOTA MOTOR CORPORATION 2000 TOYOTA MOTOR CORPORATION Wszelkie prawa zastrze one. Zawarte tu materia y nie mogà byç reprodukowane lub kopiowane, w ca oêci ani w cz Êci, bez pisemnej zgody Toyota Motor Corporation. i

3 Wa ne informacje dotyczàce tej Instrukcji Zalecenia dotyczàce bezpieczeƒstwa i prawid owej eksploatacji pojazdu Symbol bezpieczeƒstwa W tekêcie instrukcji w specjalny sposób wyró nione zosta y ostrze enia dotyczàce bezpieczeƒstwa. Dla w asnego bezpieczeƒstwa oraz w celu unikni cia ewentualnych szkód materialnych nale y ich ÊciÊle przestrzegaç. Poni ej wyjaênione sà rodzaje tych ostrze eƒ, ich wyglàd i znaczenie. OSTRZE ENIE Dotyczy czynnoêci, których niewykonanie mo e zagroziç bezpieczeƒstwu osób. Podaje informacje o tym, co nale y lub czego nie nale y zrobiç, aby wyeliminowaç lub ograniczyç zagro enia dla w asnej osoby oraz innych ludzi. W instrukcji tej znaleêç równie mo na znak przekreêlonego skoênie ko a. Oznacza on, e Nie wolno, Nie wolno tego robiç lub Nie wolno do tego dopuêciç. UWAGA Jest to przestroga, której zignorowanie mo e groziç uszkodzeniem pojazdu lub jego wyposa enia. Zawiera informacje, co nale y lub czego nie nale y robiç, aby wyeliminowaç lub ograniczyç ryzyko uszkodzenia pojazdu lub elementów jego wyposa enia. ii

4 Wa ne informacje na temat samochodu Akcesoria, cz Êci zamienne i przeróbki samochodu Obecnie na rynku dost pna jest szeroka gama nieoryginalnych cz Êci zamiennych i akcesoriów do samochodów Toyota. Stosowanie tych cz Êci mo e stanowiç powa ne zagro enie bezpieczeƒstwa u ytkowania tego pojazdu, nawet jeêli uzyska y one lokalne atesty. W zwiàzku z tym Toyota nie mo e uznawaç roszczeƒ gwarancyjnych ani braç odpowiedzialnoêci za zamontowane lub u yte podczas naprawy cz Êci i akcesoria, które nie sà jej oryginalnymi produktami. W samochodzie tym nie mo na dokonywaç przeróbek przy u yciu cz Êci, które nie sà oryginalnymi produktami Toyoty. Przeróbki takie mogà przyczyniç si do obni enia osiàgów, poziomu bezpieczeƒstwa i trwa oêci samochodu, a tak e mogà naruszyç obowiàzujàce przepisy. Ponadto wszelkie uszkodzenia i utrata w asnoêci jezdnych, b dàce wynikiem takich przeróbek, nie sà obj te gwarancjà. Instalacja radiowych urzàdzeƒ nadawczo-odbiorczych Zainstalowanie nadajnika radiowego mo e powodowaç zak ócenia pracy uk adów sterowania elektronicznego w samochodzie, na przyk ad uk adu wielopunktowego wtrysku paliwa lub sekwencyjnego wielopunktowego wtrysku paliwa, uk adu ABS, poduszek powietrznych czy napinaczy pasów bezpieczeƒstwa. Dlatego wczeêniej nale y skonsultowaç si z Autoryzowanà Stacjà Dealerskà Toyoty w celu uzyskania specjalnych zaleceƒ lub dodatkowych instrukcji odnoênie monta u takiego urzàdzenia. Plan obs ugi okresowej Nale y kierowaç si wskazówkami podanymi w oddzielnej broszurze lub w Ksià ce Gwarancyjnej Toyoty. iii

5 Z omowanie samochodu Poduszki powietrzne oraz napinacze pasów bezpieczeƒstwa zawierajà substancje mogàce ulec eksplozji. Z omowanie samochodu z poduszkami powietrznymi i napinaczami pasów mo e doprowadziç do jego po aru. Dlatego, przed przekazaniem do z omowania, nale y zleciç wymontowanie i odpowiednie unieszkodliwienie tych elementów przez wyspecjalizowany warsztat lub Autoryzowanà Stacj Dealerskà Toyoty. Jazda terenowa i po nawierzchniach utwardzonych Technika prowadzenia i manewrowania tym samochodem ró ni si od sposobu jazdy zwyk ym samochodem osobowym, poniewa jest on przeznaczony równie do jazdy terenowej. Podobnie jak w przypadku innych pojazdów tego typu, nieprzestrzeganie zasad prawid owej eksploatacji mo e doprowadziç do utraty panowania nad samochodem i wypadku. Nale y zapoznaç si z zaleceniami, podanymi w cz Êci 2 pod has em Uwagi dotyczàce samochodu terenowego oraz w cz Êci 3 pod has em Uwagi dotyczàce jazdy terenowej. iv

6 Spis treêci 1. OBS UGA URZÑDZE I MECHANIZMÓW Strona 1 Przyrzàdy i wskaêniki Kluczyki i drzwi Siedzenia, pasy bezpieczeƒstwa, kierownica i lusterka wsteczne Âwiat a, wycieraczki i ogrzewanie tylnej szyby Wskaêniki, liczniki i lampki ostrzegawcze Wy àcznik zap onu, skrzynia biegów i hamulec postojowy Radioodtwarzacz samochodowy Ogrzewanie, wentylacja i klimatyzacja Inne elementy wyposa enia PODSTAWOWE INFORMACJE O EKSPLOATACJI SAMOCHODU URUCHAMIANIE SILNIKA I JAZDA POST POWANIE W SYTUACJACH AWARYJNYCH ZAPOBIEGANIE KOROZJI I PIEL GNACJA SAMOCHODU OBS UGA OKRESOWA OBS UGA DO WYKONANIA WE W ASNYM ZAKRESIE 1 Wst p Silnik i podwozie Elementy instalacji elektrycznej DANE TECHNICZNE INDEKS v

7 vi

8 ROZDZIA 1 1 OBS UGA URZÑDZE I MECHANIZMÓW Przyrzàdy i wskaêniki Deska rozdzielcza Tablica przyrzàdów Lampki sygnalizacyjne na tablicy przyrzàdów

9 Deska rozdzielcza ópojazdy z kierownicà po lewej stronie (widok A) 1. Boczne wyloty nawiewu 2. Tablica przyrzàdów 3. Centralne wyloty nawiewu 4. Przyciski sterujàce elektrycznie otwieranym oknem dachowym i/lub oêwietlenie osobiste 5. Schowek w desce rozdzielczej 6. Prze àczniki sterujàce podnoszeniem i opuszczaniem szyb 7. Dêwignia wybieraka zakresu automatycznej skrzyni biegów lub dêwignia zmiany biegów mechanicznej skrzyni biegów 8. Wy àczniki ogrzewania siedzeƒ 9. Panel sterowania ogrzewaniem tylnej cz Êci kabiny 10. Popielniczka 11. Panel sterowania ch odzeniem tylnej cz Êci kabiny 12. Dêwignia hamulca postojowego 13. Dêwignia sterujàca nap du 14. Przycisk blokady pierwszego biegu 15. Prze àcznik trybu jazdy 16. Dêwignia zwalniania zamka pokrywy silnika 17. Dêwignia otwierania drzwiczek wlewu paliwa 18. Przycisk centralnej blokady drzwi 19. Przycisk blokady szyb bocznych 2

10 ópojazdy z kierownicà po lewej stronie (widok B) 1. Dêwignia blokady ustawienia kierownicy 2. Prze àczniki Êwiate g ównych, kierunkowskazów i przednich Êwiate przeciwmgielnych 3. Wy àcznik zap onu 4. Prze àczniki wycieraczek i spryskiwaczy szyb oraz zmywaczy reflektorów 5. Zegar 6. Dodatkowe przyrzàdy 7. Radioodtwarzacz 8. Wy àcznik ogrzewania tylnej szyby 9. Panel sterowania wentylacjà, ogrzewaniem i klimatyzacjà 10. Gniazdo elektryczne 11. Popielniczka 12. Zapalniczka 13. Wy àcznik blokady mi dzyosiowego mechanizmu ró nicowego 14. Wy àcznik ch odzenia tylnej cz Êci kabiny 15. Przyciski sterujàce wysuwem anteny 16. Wy àcznik Êwiate awaryjnych 17. Przycisk podwy szania pr dkoêci obrotowej biegu ja owego (silnik 1KZ-TE) 18. Wy àcznik ogrzewania lusterek bocznych 19. Wy àcznik ogrzewania tylnej cz Êci kabiny 20. Prze àcznik automatycznej kontroli pr dkoêci 21. Wy àcznik blokady tylnego mechanizmu ró nicowego 22. Przycisk podwy szania pr dkoêci obrotowej biegu ja owego lub wy àcznik elektrycznej nagrzewnicy (silnik 1KD-FTV) 3

11 23. Prze àcznik regulacji intensywnoêci podêwietlenia wskaêników 24. Przycisk centralnej blokady drzwi (w wersji bez elektrycznego sterowania szyb) 25. Prze àcznik poziomowania reflektorów 26. Wy àcznik tylnego Êwiat a przeciwmgielnego 27. Przycisk elektrycznej regulacji lusterek bocznych 4

12 ópojazdy z kierownicà po prawej stronie (widok A) 1. Przyciski sterujàce elektrycznie otwieranym oknem dachowym i/lub oêwietlenie osobiste 2. Centralne wyloty nawiewu 3. Tablica przyrzàdów 4. Boczne wyloty nawiewu 5. Przycisk blokady szyb bocznych 6. Przycisk centralnej blokady drzwi 7. Prze àczniki sterujàce podnoszeniem i opuszczaniem szyb 8. Dêwignia otwierania drzwiczek wlewu paliwa 9. Dêwignia zwalniania zamka pokrywy silnika 10. Prze àcznik trybu jazdy 11. Przycisk blokady pierwszego biegu 12. Dêwignia sterujàca nap du 13. Dêwignia hamulca postojowego 14. Panel sterowania ogrzewaniem tylnej cz Êci kabiny 15. Popielniczka 16. Panel sterowania ch odzeniem tylnej cz Êci kabiny 17. Wy àczniki ogrzewania siedzeƒ 18. Dêwignia wybieraka zakresu automatycznej skrzyni biegów lub dêwignia zmiany biegów mechanicznej skrzyni biegów 19.Schowek w desce rozdzielczej 5

13 ópojazdy z kierownicà po prawej stronie (widok B z klimatyzacjà sterowanà mechanicznie) 6 1. Dodatkowe przyrzàdy 2. Zegar 3. Prze àczniki Êwiate g ównych, kierunkowskazów i przednich Êwiate przeciwmgielnych 4. Dêwignia blokady ustawienia kierownicy 5. Prze àczniki wycieraczek i spryskiwaczy szyb oraz zmywaczy reflektorów 6. Wy àcznik zap onu 7. Prze àcznik automatycznej kontroli pr dkoêci 8. Przycisk elektrycznej regulacji lusterek bocznych 9. Wy àcznik tylnego Êwiat a przeciwmgielnego 10. Prze àcznik poziomowania reflektorów 11. Przycisk centralnej blokady drzwi (w wersji bez elektrycznego sterowania szyb) 12. Prze àcznik regulacji intensywnoêci podêwietlenia wskaêników 13. Przycisk podwy szania pr dkoêci obrotowej biegu ja owego lub wy àcznik elektrycznej nagrzewnicy (silnik 1KD-FTV) 14. Wy àcznik blokady tylnego mechanizmu ró nicowego 15. Wy àcznik ogrzewania tylnej cz Êci kabiny 16. Wy àcznik ogrzewania lusterek bocznych 17. Wy àcznik Êwiate awaryjnych 18. Przyciski sterujàce wysuwem anteny 19. Wy àcznik ch odzenia tylnej cz Êci kabiny 20. Wy àcznik blokady mi dzyosiowego mechanizmu ró nicowego 21. Zapalniczka

14 22. Popielniczka 23. Gniazdo elektryczne 24. Panel sterowania wentylacjà, ogrzewaniem i klimatyzacjà 25. Wy àcznik ogrzewania tylnej szyby 26. Radioodtwarzacz 7

15 ópojazdy z kierownicà po prawej stronie (widok B z klimatyzacjà sterowanà automatycznie) 8 1. Dodatkowe przyrzàdy 2. Zegar 3. Prze àczniki Êwiate g ównych, kierunkowskazów i przednich Êwiate przeciwmgielnych 4. Dêwignia blokady ustawienia kierownicy 5. Prze àczniki wycieraczek i spryskiwaczy szyb 6. Wy àcznik zap onu 7. Prze àcznik automatycznej kontroli pr dkoêci 8. Przycisk elektrycznej regulacji lusterek bocznych 9. Wy àcznik tylnego Êwiat a przeciwmgielnego 10. Prze àcznik poziomowania reflektorów 11. Przycisk centralnej blokady drzwi (w wersji bez elektrycznego sterowania szyb) 12. Prze àcznik regulacji intensywnoêci podêwietlenia wskaêników 13. Przycisk podwy szania pr dkoêci obrotowej biegu ja owego lub wy àcznik elektrycznej nagrzewnicy (silnik 1KD-FTV) 14. Wy àcznik blokady tylnego mechanizmu ró nicowego 15. Wy àcznik ogrzewania tylnej cz Êci kabiny 16. Wy àcznik ogrzewania lusterek bocznych 17. Wy àcznik Êwiate awaryjnych 18. Przyciski sterujàce wysuwem anteny 19. Wy àcznik ch odzenia tylnej cz Êci kabiny 20. Wy àcznik blokady mi dzyosiowego mechanizmu ró nicowego 21. Zapalniczka

16 22. Popielniczka 23. Gniazdo elektryczne 24. Podstawka 25.Panel sterowania wentylacjà, ogrzewaniem i klimatyzacjà 26. Wy àcznik ogrzewania tylnej szyby 27. Radioodtwarzacz 9

17 Tablica przyrzàdów 1. Wskaênik temperatury silnika 2. Lampki kontrolne i ostrzegawcze 3. Wskaênik poziomu paliwa 4. Pr dkoêciomierz 5. Obrotomierz 6. Przycisk zerowania licznika przebiegu dziennego 7. Licznik przebiegu ca kowitego i dwa liczniki przebiegu dziennego 8. Lampka sygnalizacyjna uk adu aktywnej regulacji nap du 10

18 Lampki sygnalizacyjne na tablicy przyrzàdów Lampka ostrzegawcza uk adu hamulcowego* 1 Lampka ostrzegawcza wymiany paska rozrzàdu* 1 Lampka ostrzegawcza braku adowania akumulatora* 1 Lampka ostrzegawcza filtra paliwa* 1 Lampka ostrzegawcza ciênienia oleju w silniku* 1 Lampka ostrzegawcza niew àczonego zakresu Park * 1 Lampka ostrzegawcza poziomu oleju w silniku* 1 Lampka ostrzegawcza temperatury p ynu w automatycznej skrzyni biegów* 1 Lampka ostrzegawcza turbospr arki lub lampka sygnalizacyjna usterki* 1 Lampka ostrzegawcza uk adu kontroli stabilnoêci jazdy i uk adu aktywnej regulacji nap du* 1 Lampka ostrzegawcza rezerwy paliwa* 1 Lampka kontrolna uk adu immobilizera Lampka ostrzegawcza poduszki powietrznej* 1 Lampka kontrolna Êwiate drogowych Lampka ostrzegawcza usterki uk adu ABS* 1 Lampki kontrolne kierunkowskazów Lampka ostrzegawcza otwartych drzwi* 1 Lampka kontrolna przednich Êwiate przeciwmgielnych 11

19 Lampka kontrolna tylnego Êwiat a przeciwmgielnego Lampka kontrolna wy àczonej kontroli stabilnoêci jazdy Lampka kontrolna blokady tylnego mechanizmu ró nicowego* 2 Lampka kontrolna blokady mi dzyosiowego mechanizmu ró nicowego* 2 Lampka kontrolna wy àczonego nadbiegu* 3 Lampka kontrolna blokady pierwszego biegu w automatycznej skrzyni biegów Lampka kontrolna wst pnego podgrzewania silnika * 1 : Patrz szczegó owy opis pod has em Lampki kontrolne i ostrzegawcze oraz brz czyk w rozdziale 1-5. * 2 : Gdy lampka b yska patrz Nap d na dwie osie w rozdziale 1-6. * 3 : Gdy lampka b yska patrz Automatyczna skrzynia biegów w rozdziale 1-6. * 4 : Gdy lampka b yska patrz Uk ad automatycznej kontroli pr dkoêci w rozdziale 1-6. Lampka kontrolna trybu jazdy (tryb PWR ) Lampka sygnalizacyjna automatycznej kontroli pr dkoêci* 4 Lampki kontrolne zakresu skrzyni biegów Lampka sygnalizacyjna poêlizgu 12

20 ROZDZIA 1 2 OBS UGA URZÑDZE I MECHANIZMÓW Kluczyki i drzwi Kluczyki Immobilizer Drzwi boczne Elektryczne sterowanie szyb Boczne tylne okna Drzwi ty u nadwozia Pokrywa silnika Korek wlewu paliwa Elektrycznie sterowane okno dachowe

21 Kluczyki (bez uk adu immobilizera) Kluczyki (z uk adem immobilizera) Samochód ten wyposa ony jest w dwa rodzaje kluczyków. 1. Kluczyk g ówny Otwiera wszystkie zamki. 2. Kluczyk pomocniczy Kluczyk ten nie otwiera schowka podr cznego w desce rozdzielczej. Gdy samochód jest parkowany przez obcà osob, w celu zabezpieczenia rzeczy pozostawionych w schowku w desce rozdzielczej nale y parkujàcemu przekazaç kluczyk pomocniczy. Poniewa drzwi boczne mogà zostaç zablokowane bez u ycia kluczyka, zaleca si noszenie przy sobie zapasowego g ównego kluczyka na wypadek przypadkowego zatrzaêni cia kluczyków w samochodzie. 14 P YTKA Z NUMEREM KODOWYM KLUCZA Numer kodowy kluczyka umieszczony jest na do àczonej p ytce, którà nale y przechowywaç w bezpiecznym miejscu, np. w portfelu, nigdy w samochodzie. W przypadku zgubienia kluczyków lub w razie potrzeby dorobienia nowych kluczy, na podstawie numeru kodowego Autoryzowana Stacja Dealerska Toyoty mo e sporzàdziç duplikaty. Zaleca si równie zapisaç numer kodowy kluczyków i przechowywaç go wraz z innymi wa nymi dokumentami. Samochód ten wyposa ony jest w dwa rodzaje kluczyków. 1. Kluczyk g ówny (czarny) Otwiera wszystkie zamki. Na jego podstawie Autoryzowana Stacja Dealerska Toyoty mo e dorobiç nowy kluczyk z wbudowanym mikronadajnikiem. 2. Kluczyk pomocniczy (szary) Kluczyk ten nie otwiera schowka w desce rozdzielczej.

22 Wszystkie kluczyki majà w uchwycie zainstalowany uk ad scalony mikronadajnika, stanowiàcego bardzo wa ny element sprawnego dzia ania uk adu zabezpieczenia przeciwkradzie owego, dlatego nale y uwa aç, by ich nie zgubiç. Samodzielnie dorabianym kluczykiem nie mo na wy àczyç zabezpieczenia przeciwkradzie owego ani uruchomiç silnika. Gdy samochód jest parkowany przez obcà osob, w celu zabezpieczenia rzeczy pozostawionych w schowku w desce rozdzielczej nale y parkujàcemu przekazaç kluczyk pomocniczy. Poniewa drzwi boczne mogà zostaç zatrzaêni te bez u ycia kluczyka, zaleca si noszenie przy sobie zapasowego g ównego kluczyka na wypadek przypadkowego zamkni cia kluczyków w samochodzie. UWAGA Przy pos ugiwaniu si kluczykiem z wbudowanym mikronadajnikiem nale y przestrzegaç nast pujàcych zaleceƒ: Przy uruchamianiu silnika kó ko zaczepowe nie powinno opieraç si na uchwycie kluczyka oraz nie nale y przyciskaç kó ka do uchwytu kluczyka. W przeciwnym wypadku silnik mo e nie daç si uruchomiç lub zaraz po uruchomieniu mo e zgasnàç. W momencie uruchamiania silnika kluczyk nie mo e stykaç si z innym kluczykiem zawierajàcym mikronadajnik (nawet do innego samochodu), a tak e nie nale y dociskaç do jego uchwytu p ytki drugiego kluczyka. W przeciwnym wypadku silnik mo e nie daç si uruchomiç lub zaraz po uruchomieniu mo e zgasnàç. Gdy tak si stanie, nale y wyjàç kluczyk, a nast pnie w o yç go z powrotem po zdj ciu z kó ka kluczyków z mikronadajnikiem (w àczajàc w to kluczyki do innych samochodów) lub zas aniajàc te kluczyki r kà i uruchomiç silnik. 15

23 Nie wolno zginaç uchwytu kluczyka. Nie nale y zakrywaç uchwytu kluczyka adnym materia em, który nie przepuszcza fal elektromagnetycznych. Nie wolno uderzaç kluczykiem. Nie nale y wystawiaç kluczyków na d u sze dzia anie wysokiej temperatury, jak na przyk ad na desce rozdzielczej lub na pokrywie silnika przy silnym nas onecznieniu. Nie nale y wk adaç kluczyków do wody ani myç ich w zmywarce ultradêwi kowej. Nie u ywaç kluczyków w sàsiedztwie materia ów elektromagnetycznych. P YTKA Z NUMEREM KODOWYM KLUCZYKA Numer kodowy kluczyka umieszczony jest na do àczonej p ytce, którà nale y przechowywaç w bezpiecznym miejscu, np. w portfelu, nigdy w samochodzie. W przypadku zgubienia kluczyków lub w razie potrzeby dorobienia nowych kluczy, na podstawie numeru kodowego Autoryzowana Stacja Dealerska Toyoty mo e sporzàdziç duplikaty. Zaleca si równie zapisaç numer kodowy kluczyków i przechowywaç go wraz z innymi wa nymi dokumentami. 16

24 Immobilizer Uk ad immobilizera (elektronicznej blokady silnika) nale y do systemu zabezpieczenia przeciwkradzie owego. Przy wk adaniu kluczyka do wy àcznika zap onu mikronadajnik w uchwycie kluczyka wysy a kod elektroniczny. Silnik zostanie uruchomiony jedynie wówczas, gdy wys any kod b dzie odpowiada kodowi identyfikacyjnemu tego samochodu. Po wyj ciu kluczyka z wy àcznika zap onu uk ad immobilizera zostaje automatycznie w àczony. RównoczeÊnie w odst pach dwusekundowych zaczyna b yskaç lampka kontrolna. W ni ej wymienionych przypadkach nale y skontaktowaç si z Autoryzowanà Stacjà Dealerskà Toyoty. Lampka kontrolna Êwieci si w sposób ciàg y. Lampka kontrolna nie zaczyna b yskaç po wyj ciu kluczyka z wy àcznika zap onu. Lampka kontrolna b yska nieregularnie. W o enie zarejestrowanego kluczyka powoduje automatyczne wy àczenie blokady silnika, umo liwiajàc jego rozruch. W celu dorobienia w Autoryzowanej Stacji Dealerskiej Toyoty nowego kluczyka z wbudowanym mikronadajnikiem, konieczny jest numer kluczyka i g ówny kluczyk. Liczba dodatkowych kluczyków, które mo e dorobiç Autoryzowana Stacja Dealerska Toyoty, jest jednak ograniczona. Kluczyk dorobiony we w asnym zakresie nie b dzie wy àcza immobilizera ani nie uruchomi silnika. UWAGA Nie wolno modyfikowaç, demontowaç ani rozmontowywaç uk adu elektronicznej blokady silnika. Zmiany lub modyfikacje dokonane przez osoby niekompetentne mogà spowodowaç wadliwe dzia anie uk adu. 17

25 Drzwi boczne ZAMYKANIE I OTWIERANIE ZAMKA KLU- CZYKIEM Wsunàç kluczyk w otwór zamka i obróciç. Zamkni cie zamka: Obróciç kluczyk w kierunku przodu pojazdu. Otwarcie zamka: Obróciç kluczyk w kierunku ty u pojazdu. Samochody wyposa one w uk ad centralnego zamka Wszystkie drzwi boczne oraz drzwi ty u nadwozia zostajà zablokowane lub odblokowane równoczeênie z zamkiem w przednich drzwiach samochodu. 18 ZABLOKOWANIE I ODBLOKOWANIE DRZWI PRZYCISKIEM WEWN TRZNYM Zablokowanie i odblokowanie zamka drzwi dokonywane jest przyciskiem blokady. Zablokowanie: Przycisk nacisnàç do do u Odblokowanie: Przycisk wyciàgnàç do góry W celu zablokowania drzwi przy zamykaniu od zewnàtrz, nale y przed zamkni ciem przesunàç przycisk w po o enie blokady. Podczas zamykania przednich drzwi klamk przytrzymaç w pozycji uniesionej. Nale y pami taç, by wewnàtrz samochodu nie zatrzasnàç kluczyków. Przednich drzwi samochodu nie mo na zablokowaç, je eli jest pozostawiony kluczyk w wy àczniku zap onu. Wersja z elektrycznym sterowaniem szyb Wersja bez elektrycznego sterowania szyb

26 ZABLOKOWANIE I ODBLOKOWANIE DRZWI PRZYCISKIEM CENTRALNEJ BLOKADY DRZWI Nacisnàç prze àcznik. Wersja z elektrycznym sterowaniem szyb Zablokowanie: Nacisnàç przycisk w jego przedniej cz Êci. Odblokowanie: Nacisnàç przycisk w jego tylnej cz Êci. Wersja bez elektrycznego sterowania szyb Zablokowanie: Nacisnàç przycisk po stronie LOCK. Odblokowanie: Nacisnàç przycisk po stronie UNLOCK. Wszystkie drzwi zostajà jednoczeênie zablokowane lub odblokowane. ZABEZPIECZENIE BOCZNYCH TYLNYCH DRZWI PRZED OTWARCIEM OD WEW- NÑTRZ Przesunàç dêwigni mechanizmu w po o enie LOCK, oznaczone na naklejce obok dêwigni. Mechanizm ten umo liwia zablokowanie drzwi w ten sposób, aby mo na je by o otworzyç jedynie od zewnàtrz. Zaleca si u ywanie tej blokady zawsze, kiedy w samochodzie przewo- one sà ma e dzieci. OSTRZE ENIE Przed ruszeniem w drog nale y upewniç si, czy wszystkie drzwi sà dobrze zamkni te. Je eli na tylnym siedzeniu samochodu przewo one sà ma e dzieci, nale y uruchomiç mechanizm zabezpieczajàcy drzwi przed otwarciem od wewnàtrz. Podczas jazdy drzwi powinny pozostaç niezablokowane, co umo liwi ich otwarcie od zewnàtrz w razie wypadku. 19

27 Zdalne sterowanie Zablokowanie zamków Odblokowanie zamków 20 Samochód wyposa ony jest w uk ad zdalnego sterowania zamków wszystkich drzwi bocznych oraz drzwi baga nika, dzia ajàcy z odleg oêci oko o 1 m od samochodu. ZABLOKOWANIE I ODBLOKOWANIE ZAM- KÓW DRZWI W celu zablokowania lub odblokowania zamków wszystkich drzwi bocznych oraz drzwi baga nika nale y powoli i pewnie nacisnàç odpowiedni przycisk nadajnika zdalnego sterowania. RównoczeÊnie zaêwieci si lampka kontrolna w uchwycie kluczyka. Zablokowanie: Nacisnàç przycisk LOCK. Zamki wszystkich drzwi zostajà zablokowane. RównoczeÊnie nastàpi jednokrotne b yêni cie Êwiate awaryjnych samochodu. Dla pewnoêci dobrze jest sprawdziç, czy drzwi zosta y dobrze zablokowane. W przypadku, gdy którekolwiek drzwi nie sà prawid owo zatrzaêni te lub gdy w wy àczniku zap onu jest kluczyk, zamki drzwi nie zostanà zablokowane po naciêni ciu przycisku LOCK. Odblokowanie: Nacisnàç przycisk UNLOCK. Zamki wszystkich drzwi zostajà odblokowane. RównoczeÊnie dwukrotnie b ysnà Êwiat a awaryjne samochodu. Ponadto na 15 sekund zaêwiecà si lampki oêwietlenia wn trza, je eli ich prze àczniki ustawione sà w pozycji DOOR. Je eli w wy àczniku zap onu jest kluczyk, naciêni cie przycisku UNLOCK nie powoduje odblokowania zamków. Po zdalnym odblokowaniu zamków pozostaje 30 sekund na otwarcie drzwi. Je eli w tym czasie drzwi nie zostanà otwarte, nastàpi automatyczne zablokowanie zamków wszystkich drzwi. Przed u one naciskanie przycisku LOCK lub UNLOCK nie powoduje powtarzania operacji zablokowania lub odblokowania zamka. Przycisk nale y zwolniç i nacisnàç ponownie. NADAJNIK ZDALNEGO STEROWANIA Nadajnik zdalnego sterowania (pilot) jest urzàdzeniem elektronicznym. Aby uchroniç go przed uszkodzeniem, nale y przestrzegaç podanych ni ej zaleceƒ. Nie pozostawiaç nadajnika w miejscach, które mogà silnie nagrzewaç si, np. na desce rozdzielczej. Nie rozbieraç nadajnika. Nie uderzaç i nie upuszczaç nadajnika. Nie zanurzaç go w wodzie. Do jednego samochodu mo na u ywaç maksymalnie 4 nadajników zdalnego sterowania. Szczegó owych informacji mo e udzieliç Autoryzowana Stacja Dealerska Toyoty.

28 Je eli nadajnik nie steruje zamkami drzwi, nie dzia a z normalnej odleg oêci lub nie zapala si lampka kontrolna w kluczyku, przyczynà mo e byç: BliskoÊç nadajnika fal radiowych, na przyk ad stacji radiowej lub lotniska, który zak óca prac nadajnika zdalnego sterowania. Wyczerpanie si baterii. Nale y sprawdziç bateri w kluczyku. Wymiana baterii opisana jest pod has em WYMIANA BATERII. W przypadku utraty nadajnika zdalnego sterowania nale y mo liwie najszybciej skontaktowaç si z Autoryzowanà Stacjà Dealerskà Toyoty, w celu wyeliminowania ryzyka kradzie y samochodu lub wypadku drogowego (patrz Zgubienie kluczyków w rozdziale 4). WYMIANA BATERII W NADAJNIKU ZDAL- NEGO STEROWANIA Do wymiany nale y u yç baterii litowej CR1616 oraz specjalnego Êrubokr ta. OSTRZE ENIE Wymontowane z nadajnika baterie lub inne cz Êci nale y szczególnie chroniç przed dost pem ma ych dzieci. UWAGA Podczas wymiany baterii w nadajniku nale y zachowaç ostro noêç, aby nie zgubiç wymontowanych elementów. Wymian baterii wykonuje si w nast pujàcy sposób: 1. Wykr ciç wkr t mocujàcy i zdjàç pokryw nadajnika. 21

29 4. Za o yç pokryw modu u i umocowaç 2 wkr tami. 5. W o yç modu w opraw kluczyka i umocowaç pokryw wkr tem. 6. Nacisnàç jeden z przycisków nadajnika i sprawdziç, czy zapala si lampka kontrolna. UWAGA Zwróciç uwag na prawid owe ustawienie dodatniego i ujemnego bieguna baterii. 2. Wyjàç modu z oprawy kluczyka. 3. Wykr ciç 2 wkr ty i zdjàç pokryw modu u. Wyjàç roz adowanà bateri z nadajnika i w o yç nowà biegunem dodatnim do góry. UWAGA Nie wyginaç styków elektrycznych. Nale y uwa aç, aby nie wygiàç koƒcówki dociskowej baterii ani nie dopuêciç do zanieczyszczenia obudowy nadajnika kurzem lub t uszczami. Uwa aç, aby nie zgubiç wkr tów mocujàcych. Dok adnie zamknàç pokryw nadajnika. 22

30 Lista numerów homologacji Elektryczne sterowanie szyb Kraj Cz Êci Numer homologacji Nazwa producenta Norwegia Tx NO R Finlandia Tx FI Belgia Tx RTT/D/X1379 Holandia Tx ministerie van verkeer en waterstaat NL DENSO Grecja Tx GREECE E.K.522 Portugalia Tx ICP-017TC-97 Szwajcaria Tx BAKOM K.P Oznaczenie typu Cz Êci Oznaczenie typu Cz stotliwoêç Nazwa producenta Tx 1512 V MHz DENSO Rx 13 BAA Okna mo na otwieraç i zamykaç operujàc prze àcznikami umieszczonymi na wszystkich drzwiach. Wy àcznik zap onu powinien byç ustawiony w po o eniu ON. OKNO PO STRONIE KIEROWCY Sterowanie prze àcznikiem na drzwiach kierowcy. Zwyk e podnoszenie i opuszczanie: Szyba przesuwa si tylko podczas operowania prze- àcznikiem sterujàcym. Otwieranie: Prze àcznik lekko nacisnàç. Zamykanie: Prze àcznik lekko pociàgnàç do góry. 23

31 Dzia anie automatyczne (tylko otwieranie): W celu ca kowitego otwarcia okna w sposób automatyczny, nale y prze àcznik ca kowicie wcisnàç. W celu zatrzymania szyby w po o- eniu poêrednim nale y prze àcznik lekko pociàgnàç do góry. OKNA W DRZWIACH PASA ERÓW Sterowane sà prze àcznikami umieszczonymi na drzwiach pasa erów lub odpowiednimi prze àcznikami na drzwiach kierowcy, które sterujà szybami we wszystkich drzwiach. Szyba przesuwa si tylko podczas operowania prze àcznikiem sterujàcym. Otwieranie: Prze àcznik nacisnàç. Zamykanie: Prze àcznik pociàgnàç do góry. Gdy zostanie wciêni ty umieszczony w drzwiach kierowcy przycisk blokady szyb, szyby w drzwiach pasa era zostajà unieruchomione. 24

32 Boczne tylne okna Drzwi ty u nadwozia OSTRZE ENIE Dla bezpieczeƒstwa w asnego oraz przewo onych osób nale y przestrzegaç nast pujàcych zaleceƒ: Przed zamkni ciem okien nale y upewniç si, czy na drodze szyb nie znajduje si niczyja g owa, r ka lub jakakolwiek inna cz Êç cia a. PrzyciÊni cie szyi, g owy lub r ki przez podnoszonà szyb grozi powa nymi obra eniami. Zamykanie okien przez pasa erów powinno byç ze wzgl dów bezpieczeƒstwa nadzorowane. Przewo one w samochodzie dzieci nigdy nie powinny bez nadzoru operowaç przyciskami sterujàcymi otwieraniem i zamykaniem okien. Dla bezpieczeƒstwa wskazane jest przyciskiem blokady szyb uniemo liwiç ich poruszanie. Nie nale y pozostawiaç w samochodzie ma ych dzieci bez opieki, szczególnie gdy kluczyk jest w stacyjce. Mogà one u yç przycisków sterujàcych oknami i zostaç przyciêni te szybà. Dzieci pozostawione bez nadzoru mogà ulec powa nym wypadkom. W celu otwarcia bocznego tylnego okna nale y pociàgnàç dêwigni do siebie i obróciç jà na stron zewn trznà. Zamykajàc okno nale y dêwigni zacisnàç do koƒca. OTWIERANIE I ZAMYKANIE ZAMKA PRZY POMOCY KLUCZYKA Wsunàç klucz do zamka i obróciç. Zamykanie: Obróciç przeciwnie do ruchu wskazówek zegara. Otwieranie: Obróciç zgodnie z ruchem wskazówek zegara. W celu otwarcia drzwi nale y pociàgnàç za uchwyt. Samochody z uk adem centralnego zamka RównoczeÊnie z zamkiem drzwi ty u nadwozia zostajà zablokowane lub odblokowane wszystkie drzwi boczne. Operowanie przyciskiem centralnej blokady drzwi powoduje równoczeênie zablokowanie lub odblokowanie zamka drzwi ty u nadwozia (patrz Drzwi boczne ). 25

33 Zamykajàc drzwi ty u nadwozia nale y dobrze je zatrzasnàç. Uwagi dotyczàce za adunku baga u podane sà w rozdziale 2 pod has em Zalecenia dotyczàce przewo enia baga u. OSTRZE ENIE Podczas jazdy drzwi ty u nadwozia muszà byç zamkni te. Zabezpiecza to baga przed wypadni ciem, a tak e uniemo liwia przedostanie si gazów spalinowych do wn trza pojazdu. Je eli w zatrzymanym na poboczu samochodzie otwarte drzwi ty u nadwozia przes aniajà tylne Êwiat a odblaskowe, nale y ostrzec innych u ytkowników drogi przez wystawienie trójkàta ostrzegawczego lub podobnego urzàdzenia. KÑT OTWARCIA DRZWI TY U NADWOZIA Drzwi ty u nadwozia majà pokazane na rysunku powy ej dwa stopnie otwarcia: 1. Po o enie otwarcia cz Êciowego 2. Po o enie pe nego otwarcia BLOKADA DRZWI TY U NADWOZIA Ze wzgl dów bezpieczeƒstwa otwarte ca kowicie drzwi ty u nadwozia nale y zabezpieczyç blokadà. Zablokowanie: Nacisnàç dêwigni. Zwolnienie blokady: Pociàgnàç dêwigni. Zamykajàc drzwi ty u nadwozia nale y upewniç si, czy blokada jest zwolniona. 26

34 Pokrywa silnika OSTRZE ENIE Uruchamiajàc blokad drzwi nale y operowaç wy àcznie dêwignià blokady, a nie adnà innà cz Êcià. Zamykajàc drzwi nale y szczególnie uwa aç, aby rozpórka drzwi nie przycisn a ràk. W celu otwarcia pokrywy silnika nale y: 1. Pociàgnàç dêwigni zwalniajàcà. Pokrywa silnika lekko uniesie si. 2. Nast pnie z przodu pojazdu nale y nacisnàç do góry dêwigni zatrzasku pomocniczego i podnieêç pokryw silnika. OSTRZE ENIE Przed rozpocz ciem jazdy nale y upewniç si, czy pokrywa silnika jest dobrze zamkni ta i zablokowana. W przeciwnym razie pokrywa mo e niespodziewanie otworzyç si podczas jazdy, co grozi wypadkiem drogowym. 27

35 Korek wlewu paliwa 3. Podeprzeç otwartà pokryw drà kiem, umieszczajàc go w odpowiednim otworze. Przed zamkni ciem pokrywy nale y upewniç si, czy w przedziale silnikowym nie pozosta y adne narz dzia, szmaty lub inne przedmioty i umieêciç podpor w jej uchwycie co zapobiegnie jej grzechotaniu. Nast pnie opuêciç pokryw. W razie potrzeby lekko docisnàç przednià kraw dê, a zostanie zatrzaêni ta. OSTRZE ENIE Po ustawieniu drà ka podporowego nale y upewniç si, czy prawid owo podtrzymuje pokryw, zabezpieczajàc jà przed opadni ciem W celu otwarcia drzwiczek zakrywajàcych wlew paliwa, nale y pociàgnàç do góry dêwigni zwalniajàcà. Na czas tankowania nale y wy àczyç silnik. OSTRZE ENIE Podczas nape niania zbiornika nie wolno paliç, powodowaç iskrzenia ani zbli aç si z otwartym ogniem. Opary paliwa sà atwopalne. Korek wlewu paliwa nale y odkr caç powoli. W upalny dzieƒ szybkie otwarcie wlewu mo e spowodowaç rozprysk paliwa pod wp ywem wysokiego ciênienia w zbiorniku. Oprócz silnika 1KD-FTV Silnik 1KD-FTV

36 2. W celu zdj cia korka paliwa nale y go powoli obróciç przeciwnie do ruchu wskazówek zegara i przed ca kowitym zdj ciem odczekaç chwil. Po zdj ciu korka nale y go umieêciç na wsporniku w drzwiczkach. W chwili zdj cia korka s yszalne jest zwykle lekkie syczenie. Zak adajàc korek, nale y go obróciç zgodnie z ruchem wskazówek zegara, a rozlegnie si trzask zapadki. OSTRZE ENIE Nale y sprawdziç, czy korek jest bezpiecznie dokr cony, co w razie wypadku zapobiegnie wyciekowi paliwa. Nale y u ywaç wy àcznie oryginalnego korka wlewu paliwa, który jest wyposa ony w zawór bezpieczeƒstwa, wyrównujàcy podciênienie w zbiorniku. Elektrycznie sterowane okno dachowe Przesuwanie Uchylanie Przyciski sterujàce okna dachowego znajdujà si obok lampki oêwietlenia osobistego. Kluczyk w wy àczniku zap onu musi byç obrócony do po o enia ON. Zas ona przeciws oneczna Zas on przeciws onecznà mo na otwieraç i zamykaç r cznie. Przesuwanie okna Otwieranie: Nacisnàç przycisk po stronie SLIDE. Zas ona przeciws oneczna odsunie si razem z oknem. Zamykanie: Nacisnàç przycisk po stronie przeciwnej do SLIDE Przy zamykaniu, ze wzgl dów bezpieczeƒstwa, okno dachowe przed ca kowitym zamkni ciem zatrzymuje si w trzech czwartych drogi. W celu ca kowitego zamkni cia nale y zwolniç przycisk i jeszcze raz nacisnàç. Uchylanie okna Uchylenie: Nacisnàç przycisk po stronie UP. Zamykanie: Nacisnàç przycisk po stronie przeciwnej do UP. 29

37 Okno mo na zatrzymaç w dowolnym po o eniu poêrednim. Otwieranie i zamykanie okna dachowego nast puje tylko przy naciskaniu przycisku i jest zatrzymywane po jego zwolnieniu. OSTRZE ENIE W celu unikni cia powa nych obra eƒ nale y przestrzegaç nast pujàcych zaleceƒ: Podczas jazdy nie nale y wystawiaç g owy, ràk ani innych cz Êci cia a przez otwór w dachu. Grozi to powa nymi obra eniami w razie nag ego hamowania lub zderzenia. Nie nale y pozostawiaç w samochodzie ma ych dzieci bez opieki, szczególnie gdy kluczyk jest w stacyjce. Mogà one u yç przycisków sterujàcych oknem dachowym i zostaç przyciêni te w otworze dachowym. Dzieci pozostawione bez nadzoru mogà ulec powa nym wypadkom. Nie wolno siadaç na brzegu otworu dachowego. Przed zamkni ciem okna dachowego nale y zawsze sprawdziç, czy w otworze nie znajduje si niczyja g owa, r ce lub inne cz Êci cia a. PrzyciÊni cie zamykajàcym si oknem dachowym grozi powa nymi obra eniami. Gdy okno dachowe jest zamykane przez drugà osob, nale y przedtem sprawdziç, czy jest to bezpieczne. 30

38 ROZDZIA 1 3 OBS UGA URZÑDZE I MECHANIZMÓW Siedzenia, pasy bezpieczeƒstwa, kierownica i lusterka wsteczne Siedzenia Fotele przednie Siedzenia tylne Rozk adanie oparç siedzeƒ Zag ówki Podgrzewanie siedzeƒ Pasy bezpieczeƒstwa Poduszki powietrzne kierowcy i pasa era Fotelik dzieci cy Regulacja wysokoêci kierownicy Zewn trzne lusterka wsteczne PrzeciwoÊlepieniowe wewn trzne lusterko wsteczne Lusterko osobiste

39 Siedzenia Wszyscy jadàcy samochodem powinni mieç podniesione oparcia siedzeƒ, siedzieç wygodnie oparci i mieç prawid owo zapi te pasy bezpieczeƒstwa. OSTRZE ENIE Nie wolno jechaç, gdy pasa erowie siedzà nieprawid owo, np. na z o onym oparciu siedzenia lub w przestrzeni baga owej. Osoby nie siedzàce prawid owo i bez zapi tych pasów bezpieczeƒstwa mogà odnieêç powa ne obra enia w przypadku awaryjnego hamowania lub zderzenia. Podczas jazdy niedopuszczalne jest wstawanie lub przemieszczanie si mi dzy siedzeniami. atwo wtedy straciç równowag i odnieêç powa ne obra enia w razie awaryjnego hamowania lub zderzenia. Fotele przednie Zalecenia dotyczàce regulacji Fotel kierowcy powinien byç tak ustawiony, aby peda y, kierownica i urzàdzenia na tablicy przyrzàdów znajdowa y si w granicach swobodnego zasi gu prowadzàcego samochód. OSTRZE ENIE Nie wolno regulowaç siedzeƒ podczas jazdy, poniewa niespodziewany ruch siedzenia mo e spowodowaç utrat panowania nad pojazdem. W trakcie regulacji nale y zachowaç ostro noêç, aby nie uderzyç pasa era lub przewo onego baga u. Po ustawieniu wysuni cia fotela nale y sprawdziç, czy jest prawid owo zablokowany, próbujàc przesunàç go do przodu i do ty u. Po ustawieniu pozycji oparcia fotela nale y oprzeç si na nim ca ym ci arem, upewniajàc si, e jest prawid owo zablokowane. Nie nale y k aêç adnych przedmiotów pod siedzenia, za wyjàtkiem umieszczania ich w schowku, poniewa mogà one zak óciç prac mechanizmu blokady lub niespodziewanie nacisnàç dêwigni regulacji po o enia, powodujàc nag e przesuni cie fotela, co z kolei mo e doprowadziç do utraty przez kierowc panowania nad pojazdem. W trakcie regulacji nie nale y wk adaç ràk pod siedzenie lub w pobli e przemieszczajàcych si cz Êci, poniewa mogà one zostaç przyciêni te. 32

40 Regulacja przednich foteli (fotele regulowane r cznie) 1. DèWIGNIA REGULACJI WYSUNI CIA FOTELA Chwyciç dêwigni w jej Êrodkowej cz Êci i pociàgnàç do góry, a nast pnie lekkim naciskiem cia a przesunàç fotel w àdane po o enie i puêciç dêwigni. 2. DèWIGNIA REGULACJI POCHYLENIA OPARCIA Pochyliç si do przodu i pociàgnàç do góry dêwigni blokady. Nast pnie plecami odchyliç oparcie w àdane po o enie i puêciç dêwigni. 3. POKR T O REGULACJI POCHYLENIA PODUSZKI SIEDZENIA (tylko fotel kierowcy) Obróciç pokr t o w prawo lub w lewo. 4. DèWIGNIA REGULACJI PODPARCIA L DèWIOWEGO (tylko fotel kierowcy) Pociàgnàç dêwigni do przodu lub do ty u. CzynnoÊç powtarzaç a do uzyskania wygodnego podparcia. OSTRZE ENIE W celu ograniczenia ryzyka wysuni cia si spod pasa w momencie zderzenia, nale y unikaç zbytniego odchylania oparcia do ty u. Pasy bezpieczeƒstwa zapewniajà maksymalnà ochron wtedy, gdy kierowca oraz pasa er siedzà w fotelach wyprostowani i dobrze oparci. Przy odchylonym do ty u oparciu mo e nastàpiç przeêliêni cie si cz Êci biodrowej pasa na brzuch. Dlatego wraz ze zwi kszaniem kàta odchylenia oparcia roênie ryzyko odniesienia obra eƒ w razie zderzenia czo owego. 33

41 Regulacja przednich foteli (fotele regulowane elektrycznie) 1. PRZE ÑCZNIK REGULACJI WYSUNI CIA FOTELA ORAZ POCHYLENIA PODUSZKI SIEDZENIA Przesunàç prze àcznik sterujàcy w àdanym kierunku. Zwolnienie prze àcznika powoduje zatrzymanie siedzenia w aktualnym po o eniu. Pod przednimi siedzeniami nie nale y umieszczaç adnych przedmiotów. Mogà one uniemo- liwiç zablokowanie pozycji fotela. 2. PRZE ÑCZNIK REGULACJI POCHYLENIA OPARCIA Nacisnàç prze àcznik sterujàcy w àdanym kierunku. Zwolnienie prze àcznika powoduje zatrzymanie oparcia w aktualnym po o eniu. OSTRZE ENIE W celu ograniczenia ryzyka wysuni cia si spod pasa w momencie zderzenia, nale y unikaç zbytniego odchylania oparcia do ty u. Pasy bezpieczeƒstwa zapewniajà maksymalnà ochron wtedy, gdy kierowca oraz pasa er siedzà w fotelach wyprostowani i dobrze oparci. Przy odchylonym do ty u oparciu mo e nastàpiç przeêliêni cie si cz Êci biodrowej pasa na brzuch. Dlatego wraz ze zwi kszaniem kàta odchylenia oparcia roênie ryzyko odniesienia obra eƒ w razie zderzenia czo owego. 3. PRZE ÑCZNIK REGULACJI PODPARCIA L DèWIOWEGO Nacisnàç odpowiednià stron prze àcznika. Dopóki przycisk jest naciskany, zmienia si wyprofilowanie podparcia l dêwiowego. 34

42 Przesuwanie fotela pasa era, umo liwiajàce dost p do tylnych siedzeƒ (model 3-drzwiowy) Siedzenia tylne (modele 3-drzwiowe oraz 5-drzwiowe bez trzeciego rz du siedzeƒ) Zalecenia dotyczàce tylnych siedzeƒ OSTRZE ENIE Po cofni ciu fotela na miejsce nale y sprawdziç, czy jest on zablokowany, próbujàc przesunàç go w przód i w ty. Podczas jazdy nie wolno opieraç stopy na pedale zwalniajàcym. OSTRZE ENIE Wszelkie operacje mogà byç wykonywane jedynie w zatrzymanym samochodzie. W trakcie regulacji siedzenia nale y zachowaç ostro noêç, aby nie uderzyç pasa era lub przewo onego baga u. Po ustawieniu oparcia fotela nale y oprzeç si na nim ca ym ci arem, upewniajàc si, e jest prawid owo zablokowane. W celu u atwienia dost pu do tylnych siedzeƒ nale y: 1. Pociàgnàç do góry dêwigni regulacji pochylenia oparcia fotela lub nacisnàç peda zwalniajàcy, umieszczony za siedzeniem. Fotel przesunie si do przodu. 2. Przesunàç fotel maksymalnie do przodu. Po zaj ciu miejsc przez pasa erów podnieêç oparcie i cofnàç siedzenie do pozycji, w której zablokuje si. Przywracajàc normalne po o enie siedzenia, nale y: Sprawdziç, czy pasy bezpieczeƒstwa nie zosta y skr cone lub przyciêni te przez oparcie oraz czy sà u o one na swoich miejscach i gotowe do u ytku. Sprawdziç, czy oparcie jest bezpiecznie zablokowane, naciskajàc jego górnà kraw dê w przód i w ty, oraz próbujàc unieêç kraw dê poduszki siedziska. Pozwoli to uniknàç ewentualnoêci nieprawid owego funkcjonowania pasów bezpieczeƒstwa. 35

43 Dzi ki z o eniu tylnych siedzeƒ powi ksza si przestrzeƒ baga owa. Uwagi dotyczàce uk adania baga u podane sà w rozdziale 2 pod has em Zalecenia dotyczàce za adunku baga u. Regulacja tylnego siedzenia (ustawionego poprzecznie) DèWIGNIA REGULACJI POCHYLENIA OPARCIA Pochyliç si do przodu i pociàgnàç dêwigni blokady. Nast pnie plecami odchyliç oparcie w àdane po o enie i puêciç dêwigni. OSTRZE ENIE W celu ograniczenia ryzyka wysuni cia si spod pasa w momencie zderzenia, nale y unikaç zbytniego odchylania oparcia do ty u. Pasy bezpieczeƒstwa zapewniajà maksymalnà ochron wtedy, gdy kierowca oraz pasa er siedzà w fotelach wyprostowani i dobrze oparci. Przy odchylonym do ty u oparciu mo e nastàpiç przeêliêni cie si cz Êci biodrowej pasa na brzuch, na który b dzie wywieraç bezpoêredni nacisk. Dlatego wraz ze zwi kszaniem kàta odchylenia oparcia roênie ryzyko odniesienia obra- eƒ w razie zderzenia czo owego. 36

44 Sk adanie tylnego siedzenia (ustawionego poprzecznie) ZANIM ZOSTANIE Z O ONE TYLNE SIEDZENIE Nale y zabezpieczyç tylne pasy bezpieczeƒstwa w sposób pokazany na rysunku. W ten sposób pasy bezpieczeƒstwa nie wypadnà podczas sk adania tylnego siedzenia. UWAGA Przed z o eniem tylnego siedzenia muszà zostaç odpowiednio schowane pasy bezpieczeƒstwa. SK ADANIE TYLNEGO SIEDZENIA 1. Maksymalnie obni yç zag ówki tylnego siedzenia, zwolniç blokad oparcia i po- o yç je p asko na poduszce siedziska. Dzi ki z o eniu tylnych siedzeƒ powi ksza si przestrzeƒ baga owa. Uwagi dotyczàce uk adania baga u podane sà w rozdziale 2 pod has em Zalecenia dotyczàce za adunku baga u. Modele 3-drzwiowe Modele 5-drzwiowe bez trzeciego rz du siedzeƒ 37

45 2. Zwolniç blokad podpory siedzenia, unieêç ca oêç do góry i odchyliç ca kowicie do przodu. 3. Wysunàç pasy mocujàce z kieszeni umieszczonych po obu stronach siedzenia i zaczepiç na haku w bocznej Êcianie kabiny (modele 3-drzwiowe) lub do uchwytu asekuracyjnego dla pasa era (modele 5-drzwiowe). Nast pnie pociàgnàç wolne koƒce pasów, unieruchamiajàc siedzenie. Przywracajàc normalne po o enie tylnego siedzenia nale y umieêciç pasy mocujàce z powrotem w ich kieszeniach. Modele 3-drzwiowe Modele 5-drzwiowe bez trzeciego rz du siedzeƒ 38

46 Siedzenia tylne (modele 5-drzwiowe z trzecim rz dem siedzeƒ) Zalecenia dotyczàce tylnych siedzeƒ 4. Wyjàç ze spodniej cz Êci poduszki siedziska zaêlepki i na o yç je na zaczepy siedzenia w pod odze. Przywracajàc normalne po o enie tylnego siedzenia nale y zdjàç zaêlepki z zaczepów w pod odze i umieêciç je z powrotem w spodniej cz Êci poduszki siedziska. OSTRZE ENIE Przywracajàc normalne po o enie siedzenia, nale y: Sprawdziç, czy pasy bezpieczeƒstwa nie zosta y skr cone lub przyciêni te przez oparcie oraz czy sà u o one na swoich miejscach i gotowe do u ytku. Sprawdziç, czy siedzenie jest bezpiecznie zablokowane, naciskajàc górnà kraw dê oparcia w przód i w ty, oraz próbujàc unieêç kraw dê poduszki siedziska. Pozwoli to uniknàç ewentualnoêci nieprawid owego funkcjonowania pasów bezpieczeƒstwa. OSTRZE ENIE Wszelkie operacje mogà byç wykonywane jedynie w zatrzymanym samochodzie. W trakcie regulacji siedzenia nale y zachowaç ostro noêç, aby nie uderzyç pasa era lub przewo onego baga u. Po ustawieniu oparcia fotela nale y oprzeç si na nim ca ym ci arem, upewniajàc si, e jest prawid owo zablokowane. Przywracajàc normalne po o enie siedzenia, nale y: Sprawdziç, czy pasy bezpieczeƒstwa nie zosta y skr cone lub przyciêni te przez oparcie oraz czy sà u o one na swoich miejscach i gotowe do u ytku. Sprawdziç, czy siedzenie jest bezpiecznie zablokowane, naciskajàc górnà kraw dê oparcia w przód i w ty, oraz próbujàc unieêç kraw dê poduszki siedziska. Pozwoli to uniknàç ewentualnoêci nieprawid owego funkcjonowania pasów bezpieczeƒstwa. 39

47 Dzi ki z o eniu tylnych siedzeƒ powi ksza si przestrzeƒ baga owa. Uwagi dotyczàce uk adania baga u podane sà w rozdziale 2 pod has em Zalecenia dotyczàce za adunku baga u. Regulacja tylnych siedzeƒ DèWIGNIA REGULACJI POCHYLENIA OPARCIA Pochyliç si do przodu i pociàgnàç dêwigni blokady. Nast pnie plecami odchyliç oparcie w àdane po o enie i puêciç dêwigni. Siedzenia w drugim rz dzie OSTRZE ENIE W celu ograniczenia ryzyka wysuni cia si spod pasa w momencie zderzenia, nale y unikaç zbytniego odchylania oparcia do ty u. Pasy bezpieczeƒstwa zapewniajà maksymalnà ochron wtedy, gdy kierowca oraz pasa er siedzà w fotelach wyprostowani i dobrze oparci. Przy odchylonym do ty u oparciu mo e nastàpiç przeêliêni cie si cz Êci biodrowej pasa na brzuch, na który b dzie wywieraç bezpoêredni nacisk. Dlatego wraz ze zwi kszaniem kàta odchylenia oparcia roênie ryzyko odniesienia obra eƒ w razie zderzenia czo owego. Siedzenia w trzecim rz dzie 40

48 Przesuwanie siedzenia w drugim rz dzie, umo liwiajàce dost p do trzeciego rz du siedzeƒ Sk adanie drugiego rz du siedzeƒ W celu u atwienia dost pu do trzeciego rz du siedzeƒ nale y wykonaç ni ej opisane czynnoêci. Pociàgnàç dêwigni regulacji pochylenia oparcia fotela oraz bocznà lub tylnà dêwigni blokady siedzenia. Po zaj ciu miejsc przez pasa erów cofnàç siedzenie do pozycji, w której zablokuje si. ZANIM ZOSTANIE Z O ONY DRUGI RZÑD SIEDZE Schowaç zaczepy pasów bezpieczeƒstwa dla drugiego rz du siedzeƒ w sposób pokazany na ilustracji. W ten sposób zaczepy pasów bezpieczeƒstwa nie wypadnà podczas sk adania drugiego rz du siedzeƒ. SK ADANIE SIEDZENIA W DRUGIM RZ DZIE 1. Maksymalnie obni yç zag ówki. Zwolniç blokad i z o yç do przodu oparcie. Dzi ki z o eniu siedzeƒ w drugim rz dzie zwi ksza si przestrzeƒ dla nóg osób siedzàcych w trzecim rz dzie. OSTRZE ENIE Po cofni ciu fotela na miejsce nale y sprawdziç, czy jest on zablokowany, próbujàc przesunàç go w przód i w ty lub pociàgajàc do góry brzeg dolnej poduszki. UWAGA Przed z o eniem drugiego rz du siedzeƒ muszà zostaç odpowiednio schowane zaczepy pasów bezpieczeƒstwa. 41

49 2. Zwolniç blokad siedzenia, pociàgajàc bocznà lub tylnà dêwigni zwalniajàcà, a nast pnie ca e siedzenie podnieêç do góry i odchyliç do przodu. 3. Wyciàgnàç pas mocujàcy zaczepiç go do uchwytu asekuracyjnego. Nast pnie pociàgnàç swobodny koniec pasa, unieruchamiajàc z o one siedzenie. Przywracajàc normalne po o enie siedzenia nale y wsunàç z powrotem pas przytrzymujàcy. 4. Wyjàç zaêlepki ze spodniej cz Êci poduszki siedziska i na o yç je na zaczepy siedzenia w pod odze. Przywracajàc normalne po o enie tylnego siedzenia nale y zdjàç zaêlepki z zaczepów w pod odze i umieêciç je z powrotem w spodniej cz Êci poduszki siedziska. 42

50 Sk adanie siedzeƒ w trzecim rz dzie (z du ymi zag ówkami) OSTRZE ENIE Przywracajàc normalne po o enie siedzenia, nale y: Upewniç si, czy pasy bezpieczeƒstwa nie sà skr cone lub przyciêni te pod siedzeniem i sà prawid owo u o one, gotowe do u ytku. Sprawdziç, czy siedzenie jest bezpiecznie zablokowane, naciskajàc górnà kraw dê oparcia w przód i w ty oraz próbujàc pociàgnàç do góry brzeg poduszki siedzenia. Pozwoli to uniknàç ewentualnoêci nieprawid owego funkcjonowania pasów bezpieczeƒstwa. ZANIM ZOSTANÑ Z O ONE SIEDZENIA W TRZECIM RZ DZIE Nale y zabezpieczyç pasy bezpieczeƒstwa dla trzeciego rz du siedzeƒ i ich zaczepy w sposób pokazany na ilustracji. W ten sposób pasy bezpieczeƒstwa nie wypadnà podczas sk adania siedzeƒ w trzecim rz dzie. Bezwzgl dnie konieczne jest schowanie pasa bezpieczeƒstwa dla Êrodkowego siedzenia w trzecim rz dzie, aby uchroniç go przed uszkodzeniem przez przyciêni cie pomi dzy podporà siedzenia a jej zaczepem. UWAGA Przed z o eniem siedzeƒ muszà zostaç odpowiednio zabezpieczone pasy bezpieczeƒstwa i ich zaczepy. 43

51 SK ADANIE SIEDZENIA W TRZECIM RZ DZIE 1. Wyjàç zag ówek, a nast pnie pociàgnàç dêwigni blokady i z o yç do przodu oparcie. Dzi ki z o eniu siedzeƒ w trzecim rz dzie powi ksza si przestrzeƒ baga owa. Uwagi dotyczàce uk adania baga u podane sà w rozdziale 2 pod has em Zalecenia dotyczàce za adunku baga u. 2. Odczepiç rzepy i rozpiàç suwaki. UmieÊciç zag ówek w schowku z ty u oparcia. 3. Zwolniç blokad podpory siedzenia, unieêç ca e siedzenie do góry i odchyliç na bok. 44

52 4. Wcisnàç podpor w spodnià cz Êç siedziska. Wysunàç pasy mocujàce z ich uchwytu i zaczepiç za uchwyty asekuracyjne. Nast pnie pociàgnàç wolne koƒce pasów, unieruchamiajàc siedzenie. Przywracajàc normalne po o enie tylnego siedzenia nale y umieêciç pasy mocujàce z powrotem w ich kieszeniach, uk adajàc je w kierunku pokazanym na rysunku. 5. Wyjàç zaêlepki ze spodniej cz Êci poduszki siedziska i na o yç je na zaczepy siedzenia w pod odze. Przywracajàc normalne po o enie tylnego siedzenia nale y zdjàç zaêlepki z zaczepów w pod odze i umieêciç je z powrotem w spodniej cz Êci poduszki siedziska. Za o yç z powrotem zag ówek. 45

53 Sk adanie siedzeƒ w trzecim rz dzie (z ma ymi zag ówkami) OSTRZE ENIE Przywracajàc normalne po o enie siedzenia, nale y: Upewniç si, czy pasy bezpieczeƒstwa nie sà skr cone lub przyciêni te pod siedzeniem i prawid owo u o one, gotowe do u ytku. Sprawdziç, czy siedzenie jest bezpiecznie zablokowane, naciskajàc górnà kraw dê oparcia w przód i w ty oraz próbujàc pociàgnàç do góry brzeg poduszki siedzenia. Pozwoli to uniknàç ewentualnoêci nieprawid owego funkcjonowania pasów bezpieczeƒstwa. ZANIM ZOSTANÑ Z O ONE SIEDZENIA W TRZECIM RZ DZIE Nale y zabezpieczyç pasy bezpieczeƒstwa dla trzeciego rz du siedzeƒ w sposób pokazany na rysunku. W ten sposób pasy bezpieczeƒstwa nie wypadnà podczas sk adania siedzeƒ w trzecim rz dzie. Bezwzgl dnie konieczne jest schowanie pasa bezpieczeƒstwa dla Êrodkowego siedzenia w trzecim rz dzie, aby uchroniç go przed uszkodzeniem przez przyciêni cie pomi dzy podporà siedzenia a jej zaczepem. UWAGA Przed z o eniem siedzeƒ muszà zostaç odpowiednio schowane pasy bezpieczeƒstwa. 46

54 SK ADANIE SIEDZENIA W TRZECIM RZ DZIE 1. Maksymalnie obni yç zag ówek, zwolniç blokad oparcia i po o yç je p asko na poduszce siedziska. Dzi ki z o eniu siedzeƒ w trzecim rz dzie powi ksza si przestrzeƒ baga owa. Uwagi dotyczàce uk adania baga u podane sà w rozdziale 2 pod has em Zalecenia dotyczàce za adunku baga u. 2. Zwolniç blokad podpory siedzenia, unieêç ca e siedzenie do góry i odchyliç na bok. 3. Wcisnàç podpor w spodnià cz Êç siedziska. Wysunàç pasy mocujàce z ich uchwytu i zaczepiç za uchwyty asekuracyjne. Nast pnie pociàgnàç wolne koƒce pasów, unieruchamiajàc siedzenie. 47

55 Przywracajàc normalne po o enie tylnego siedzenia nale y umieêciç pasy mocujàce z powrotem w ich kieszeniach, uk adajàc je w kierunku pokazanym na rysunku. 4. Wyjàç zaêlepki ze spodniej cz Êci poduszki siedziska i na o yç je na zaczepy siedzenia w pod odze. Przywracajàc normalne po o enie tylnego siedzenia nale y zdjàç zaêlepki z zaczepów w pod odze i umieêciç je z powrotem w spodniej cz Êci poduszki siedziska. OSTRZE ENIE Przywracajàc normalne po o enie siedzenia, nale y: Upewniç si, czy pasy bezpieczeƒstwa nie sà skr cone lub przyciêni te pod siedzeniem i prawid owo u o one, gotowe do u ytku. Sprawdziç, czy siedzenie jest bezpiecznie zablokowane, naciskajàc górnà kraw dê oparcia w przód i w ty oraz próbujàc pociàgnàç do góry brzeg poduszki siedzenia. Pozwoli to uniknàç ewentualnoêci nieprawid owego funkcjonowania pasów bezpieczeƒstwa. 48

56 Wyjmowanie siedzeƒ w trzecim rz dzie (z du ymi zag ówkami) ZANIM ZOSTANÑ WYJ TE SIEDZENIA W TRZECIM RZ DZIE Przed wyj ciem siedzenia w trzecim rz dzie nale y prze o yç taêm pasa bezpieczeƒstwa przez odpowiedni zaczep. Zabezpieczy to taêm pasa przed uszkodzeniem. OSTRZE ENIE Przy normalnym korzystaniu z pasa bezpieczeƒstwa nale y go wyjàç z zaczepu. Zabezpieczyç pasy bezpieczeƒstwa dla trzeciego rz du siedzeƒ w sposób pokazany na ilustracji. W ten sposób pasy bezpieczeƒstwa nie wypadnà podczas sk adania siedzeƒ w trzecim rz dzie. UWAGA Przed z o eniem siedzeƒ muszà zostaç odpowiednio schowane pasy bezpieczeƒstwa. Bezwzgl dnie konieczne jest schowanie pasa bezpieczeƒstwa dla Êrodkowego siedzenia w trzecim rz dzie, aby uchroniç go przed uszkodzeniem przez przyciêni cie pomi dzy podporà siedzenia a jej zaczepem. 49

57 WYJMOWANIE SIEDZENIA W TRZECIM RZ DZIE 2. Odblokowaç oparcie i z o yç je do przodu. 3. Odczepiç rzepy i rozpiàç suwaki. UmieÊciç zag ówek w schowku z ty u oparcia. 1. Wyjàç zag ówek i zdjàç os on zaczepu siedzenia. Do przenoszenia siedzenia mo na u yç taêmy. 50

58 4. Zwolniç blokad podpory siedzenia i odchyliç ca e siedzenie do góry. Wcisnàç wewn trznà podpor w spodnià cz Êç siedziska. Dzi ki wyj ciu siedzeƒ w trzecim rz dzie powi ksza si przestrzeƒ baga owa. Uwagi dotyczàce uk adania baga u podane sà w rozdziale 2 pod has em Zalecenia dotyczàce za adunku baga u. 5. Trzymajàc uniesione skoênie siedzenie i pociàgajàc dêwigni zwalniajàcà zaczepu siedzenia, nacisnàç siedzenie do przodu. Pociàgnàç do góry i wyjàç siedzenie. 6. Wyjàç zaêlepki ze spodniej cz Êci poduszki siedziska i na o yç je na zaczepy siedzenia w pod odze. Na o yç os on zaczepu siedzenia. Przywracajàc normalne po o enie tylnego siedzenia nale y zdjàç zaêlepki z zaczepów w pod odze i umieêciç je z powrotem w spodniej cz Êci poduszki siedziska. Nale y pami taç o w o eniu zag ówków. 51

59 Wyjmowanie siedzeƒ w trzecim rz dzie (z ma ymi zag ówkami) OSTRZE ENIE Nale y sprawdziç, czy siedzenie jest bezpiecznie zablokowane, naciskajàc górnà kraw dê oparcia w przód i w ty oraz próbujàc pociàgnàç do góry brzeg poduszki siedzenia. Pozwoli to uniknàç ewentualnoêci nieprawid owego funkcjonowania pasów bezpieczeƒstwa. UWAGA Na wymontowane siedzenie nie nale y k aêç ci kich przedmiotów. Mog oby to spowodowaç uszkodzenie metalowych koƒcówek podpór siedzenia, uniemo liwiajàc jego ponowne zamontowanie. ZANIM ZOSTANÑ WYJ TE SIEDZENIA W TRZECIM RZ DZIE Przed wyj ciem siedzenia w trzecim rz dzie nale y prze o yç taêm pasa bezpieczeƒstwa przez odpowiedni zaczep. Zabezpieczy to taêm pasa przed uszkodzeniem. OSTRZE ENIE Przy normalnym korzystaniu z pasa bezpieczeƒstwa nale y go wyjàç z zaczepu. Zabezpieczyç pasy bezpieczeƒstwa dla trzeciego rz du siedzeƒ w sposób pokazany na ilustracji. W ten sposób pasy bezpieczeƒstwa nie wypadnà podczas sk adania siedzeƒ w trzecim rz dzie. UWAGA Przed z o eniem siedzeƒ muszà zostaç odpowiednio schowane pasy bezpieczeƒstwa. 52

60 Bezwzgl dnie konieczne jest schowanie pasa bezpieczeƒstwa dla Êrodkowego siedzenia w trzecim rz dzie, aby uchroniç go przed uszkodzeniem przez przyciêni cie pomi dzy podporà siedzenia a jej zaczepem. WYJMOWANIE SIEDZENIA W TRZECIM RZ DZIE 1. Maksymalnie obni yç zag ówek i zdjàç os on zaczepu siedzenia. Do przenoszenia siedzenia mo na u yç taêmy. 2. Odblokowaç oparcie i z o yç je do przodu. 53

61 3. Zwolniç blokad podpory siedzenia i odchyliç ca e siedzenie do góry. Wcisnàç wewn trznà podpor w spodnià cz Êç siedziska. Dzi ki wyj ciu siedzeƒ w trzecim rz dzie powi ksza si przestrzeƒ baga owa. Uwagi dotyczàce uk adania baga u podane sà w rozdziale 2 pod has em Zalecenia dotyczàce za adunku baga u. 4. Trzymajàc uniesione skoênie siedzenie i pociàgajàc dêwigni zwalniajàcà zaczepu siedzenia, nacisnàç siedzenie do przodu. Pociàgnàç do góry i wyjàç siedzenie. 5. Wyjàç zaêlepki ze spodniej cz Êci poduszki siedziska i na o yç je na zaczepy siedzenia w pod odze. Na o yç os on zaczepu siedzenia. Przywracajàc normalne po o enie tylnego siedzenia nale y zdjàç zaêlepki z zaczepów w pod odze i umieêciç je z powrotem w spodniej cz Êci poduszki siedziska. 54

62 Wk adanie siedzenia w trzecim rz dzie OSTRZE ENIE Nale y sprawdziç, czy siedzenie jest bezpiecznie zablokowane, naciskajàc górnà kraw dê oparcia w przód i w ty oraz próbujàc pociàgnàç do góry brzeg poduszki siedzenia. Pozwoli to uniknàç ewentualnoêci nieprawid owego funkcjonowania pasów bezpieczeƒstwa. UWAGA Na wymontowane siedzenie nie nale y k aêç ci kich przedmiotów. Mog oby to spowodowaç uszkodzenie metalowych koƒcówek podpór siedzenia, uniemo liwiajàc jego ponowne zamontowanie. Zdjàç os on zaczepu siedzenia. 1. Pochylone siedzenie pociàgnàç do ty u, jednoczeênie naciskajàc w dó przód siedzenia. 2. Odchyliç wewn trznà podpor siedzenia. 3. OpuÊciç siedzenie w dó. 55

63 OSTRZE ENIE Przy wyjmowaniu i wk adaniu z powrotem siedzenia nale y przestrzegaç nast pujàcych Êrodków ostro noêci: Nie sk adaç ani nie wyjmowaç siedzenia podczas jazdy. Zachowaç ostro noêç, aby nie przytrzasnàç d oni lub stóp. Wk adajàc z powrotem siedzenie nale y uwa aç, aby siedzenie w nikogo i w nic nie uderzy o. Ka de siedzenie nale y zamontowaç dok adnie w takiej pozycji, w jakiej zosta o wyj te. W przeciwnym razie siedzàcy w trzecim rz dzie mogà nie byç w stanie prawid owo zapiàç pasy bezpieczeƒstwa. Nale y uwa aç, aby wymontowane siedzenie nikogo nie uderzy o. Wyjàç zaêlepki z zaczepów siedzenia w pod- odze i umieêciç je w spodniej cz Êci poduszki siedziska. Po zamontowaniu lub przywróceniu normalnego po o enia siedzenia nale y sprawdziç, czy jest bezpiecznie zablokowane, naciskajàc górnà kraw dê oparcia w przód i w ty. W celu unikni cia dodatkowych obra eƒ w razie wypadku lub ostrego hamowania: Podczas jazdy nie siadaç ani nie umieszczaç niczego na z o onym oparciu siedzenia. Nie pozostawiaç wyj tego siedzenia luzem w samochodzie. Nie siadaç ani nie umieszczaç niczego na wyj tym siedzeniu. 56

64 Rozk adanie oparç siedzeƒ Siedzenia tylne (w modelu bez trzeciego rz du siedzeƒ) lub siedzenia w drugim rz dzie (w modelu z trzecim rz dem siedzeƒ) Siedzenia tylne (w modelu bez trzeciego rz du siedzeƒ) lub siedzenia w drugim rz dzie (w modelu z trzecim rz dem siedzeƒ): Zwolniç blokad oparcia i naciskajàc oparcie roz o yç je. Siedzenia przednie: Wyjàç zag ówek i przesunàç fotel maksymalnie do przodu. Nast pnie zwolniç blokad oparcia i roz o yç je. Przywracajàc normalne po o enie oparcia siedzenia nale y zachowaç ostro noêç, aby nie zostaç uderzonym przez spr ynujàce ze znacznà si à oparcie. Po przywróceniu normalnego po o enia siedzeƒ nale y pami taç o w o eniu na miejsce zag ówka. Zag ówki Typ A Siedzenia przednie OSTRZE ENIE Nie nale y zezwalaç pasa erom na jazd na roz o onych siedzeniach. Nale y przywróciç je do normalnego po o enia. Po przywróceniu normalnego po o enia siedzenia nale y sprawdziç, czy jest bezpiecznie zablokowane, naciskajàc górnà kraw dê oparcia w przód i w ty. Nale y pami taç o w o eniu na miejsce zag ówków. Typ B 57

65 Przed jazdà nale y dla w asnego bezpieczeƒstwa wyregulowaç po o enie zag ówków. Podgrzewanie siedzeƒ Typ C Podnoszenie: Pociàgnàç zag ówek do góry. Opuszczanie: Nacisnàç w dó, jednoczeênie wciskajàc przycisk zwalniajàcy blokady. Zag ówek Êrodkowy typu B Gdy na Êrodkowym siedzeniu w tylnym rz dzie (w modelu bez trzeciego rz du siedzeƒ) lub w drugim rz dzie (w modelu z trzecim rz dem siedzeƒ) siedzi pasa er, nale y zawsze wyciàgnàç zag ówek do pozycji zablokowanej. Zag ówek najlepiej spe nia swojà funkcj, je eli znajduje si blisko g owy. Z tego powodu nie zaleca si stosowania dodatkowych poduszek na oparciach siedzeƒ. Z automatycznà skrzynià biegów Typ D OSTRZE ENIE Zag ówek nale y tak ustawiç, aby jego górna kraw dê znajdowa a si na wysokoêci górnej cz Êci uszu. Po wyregulowaniu po o enia zag ówka nale y upewniç si, czy jest on prawid- owo zablokowany. Nie nale y jeêdziç samochodem z wyj tymi zag ówkami. Z mechanicznà skrzynià biegów 58

66 W celu w àczenia podgrzewania siedzenia nale y nacisnàç wy àcznik po stronie HI (wysoka temperatura podgrzewania) lub LO (niska temperatura podgrzewania). Wy àcznik zap onu musi byç w po o eniu ON. Lekkie naciêni cie prze àcznika po przeciwnej stronie wy àcza ogrzewanie siedzenia. OSTRZE ENIE Podczas korzystania z podgrzewania siedzeƒ nale y zachowaç ostro noêç, poniewa przy niskich temperaturach otoczenia mo e dojêç do miejscowego przegrzania lub oparzeƒ (mo e pojawiç si rumieƒ lub p cherze oparzelinowe). Szczególnà ostro noêç nale y zachowaç wobec: Niemowlàt i ma ych dzieci, osób starszych, chorych lub inwalidów Osób o wra liwej i delikatnej cerze Osób zm czonych Osób pod wp ywem alkoholu lub lekarstw o dzia aniu nasennym (proszki nasenne, Êrodki przeciwprzezi bieniowe itp.) W celu unikni cia przegrzania siedzenia, nie nale y w àczaç jego ogrzewania gdy siedzenie jest przykryte kocem, poduszkà lub innymi izolujàcymi przedmiotami. UWAGA Nie nale y k aêç na siedzeniu nierównomiernie obcià onych przedmiotów ani wbijaç w siedzenie ostrych przedmiotów (igie, gwoêdzi itp.). Do czyszczenia siedzeƒ nie nale y u ywaç substancji organicznych (rozpuszczalników do farb, benzyny, spirytusu itp.). Mogà one uszkodziç instalacj grzewczà oraz powierzchni siedzenia. Dla unikni cia roz adowania akumulatora podgrzewanie siedzeƒ nale y w àczaç gdy silnik pracuje. Pasy bezpieczeƒstwa Zalecenia dotyczàce pasów bezpieczeƒstwa Toyota stanowczo zaleca, aby kierowca i pasa erowie mieli zawsze zapi te pasy bezpieczeƒstwa. Zaniechanie zapi cia pasów zwi ksza w razie wypadku ryzyko odniesienia obra eƒ oraz ich powag. Dzieci. Dopóki dziecko nie b dzie wystarczajàco du e, aby samodzielnie siedzieç z prawid owo zapi tymi pasami bezpieczeƒstwa, zaleca si stosowanie specjalnych fotelików, dobranych odpowiednio do budowy cia a i ci aru dziecka. Toyota zaleca stosowanie fotelików spe niajàcych europejskà norm bezpieczeƒstwa ECE Nr 44. Szczegó owe zalecenia podane sà pod has em Fotelik dzieci cy. Je eli dziecko jest zbyt du e by siedzieç w specjalnym foteliku, powinno siedzieç na tylnym siedzeniu zabezpieczone pasami. Modele z tylnymi siedzeniami Posadziç dziecko na tylnym siedzeniu i zapiàç pasy bezpieczeƒstwa. Statystyki dowodzà, e dziecko jest znacznie bezpieczniejsze jadàc z zapi tymi pasami na tylnym siedzeniu ni na przednim. Modele bez tylnych siedzeƒ Zalecane jest zamontowanie tylnego siedzenia i pasów bezpieczeƒstwa. Dodatkowe informacje mo na uzyskaç w Autoryzowanej Stacji Dealerskiej Toyoty. 59

67 60 Je eli zamontowanie jest mo liwe, nale y posadziç dziecko na tylnym siedzeniu i zapiàç pasy bezpieczeƒstwa. Statystyki dowodzà, e dziecko jest znacznie bezpieczniejsze jadàc z zapi tymi pasami na tylnym siedzeniu ni na przednim. Je eli zamontowanie nie jest mo liwe, dziecko mo e usiàêç na przednim siedzeniu i zapiàç pasy bezpieczeƒstwa. Je eli dziecko musi siedzieç na przednim siedzeniu, powinno mieç prawid owo zapi te pasy bezpieczeƒstwa. W razie wypadku, jadàce na przednim siedzeniu dziecko z niezapi tymi pasami mo e doznaç powa nych urazów w wyniku uderzenia gwa townie nape niajàcà si poduszkà powietrznà. Nie nale y pozwalaç, by dziecko stawa o lub kl ka o, zarówno na przednim, jak i na tylnym siedzeniu. Dziecku nie zabezpieczonemu pasami gro à powa ne obra enia w razie nag ego hamowania lub zderzenia. Nie nale y równie braç dziecka na kolana. Taka jazda nie jest bezpieczna. Kobiety ci arne. Zaleca si zapinanie pasów bezpieczeƒstwa. Nale y jednak zasi gnàç porady lekarza odnoênie specjalnych zaleceƒ. Pas biodrowy powinien byç zapinany mo liwie nisko na biodrach, a nie w talii. Ranni. Zaleca si zapinanie pasów bezpieczeƒstwa. Jednak szczegó owych wskazówek, w zale noêci od rodzaju obra eƒ, udzieli lekarz. Je eli w danym kraju obowiàzujà specjalne przepisy dotyczàce pasów bezpieczeƒstwa, w sprawach zwiàzanych z ich wymianà lub monta em nale y konsultowaç si z Autoryzowanà Stacjà Dealerskà Toyoty. OSTRZE ENIE Wszyscy jadàcy samochodem muszà mieç zapi te pasy bezpieczeƒstwa. W przeciwnym wypadku b dà nara eni na powa ne obra enia lub utrat ycia w razie gwa townego hamowania lub zderzenia. U ywajàc pasów bezpieczeƒstwa, nale y przestrzegaç nast pujàcych zaleceƒ: Ka dy komplet pasów przeznaczony jest tylko dla jednej osoby. Niedopuszczalne jest zapinanie jednym pasem wi cej ni jednej osoby, nawet gdy sà to dzieci. Nale y unikaç zbyt du ego odchylania oparç foteli. Pasy bezpieczeƒstwa zapewniajà maksimum ochrony gdy oparcie znajduje si w pozycji pionowej. (Patrz wskazówki dotyczàce regulacji foteli.) Nale y uwa aç, by nie zniszczyç taêm pasów oraz ich cz Êci mechanicznych. Nie dopuszczaç do przyci cia pasów przez fotele lub drzwi. Zaleca si okresowe sprawdzanie stanu pasów czy taêmy nie majà przeci ç, wystrz pieƒ i czy cz Êci mechaniczne nie poluzowa y si. Uszkodzone cz Êci nale y wymieniç. Nie wolno rozmontowywaç ani przerabiaç pasów. Pasy powinny byç utrzymywane w stanie czystym i suchym. Do ich czyszczenia u ywaç roztworów agodnych Êrodków pioràcych lub ciep ej wody. Nie wolno stosowaç Êrodków wybielajàcych, barwiàcych ani Êcierajàcych, które mogà powa nie os abiç w ókna taêm. (Patrz Czyszczenie wn trza w rozdziale 5.) Pas u ywany w wypadku drogowym nale y w ca ym komplecie wymieniç ( àcznie ze Êrubami), nawet gdy adne uszkodzenia nie sà widoczne.

68 3-punktowe pasy bezpieczeƒstwa Wyregulowaç po o enie siedzenia stosownie do potrzeb i usiàêç prosto, wygodnie si opierajàc. W celu zapi cia pasa nale y go wyciàgnàç i wsunàç sprzàczk w odpowiedni zaczep. W momencie zatrzaskiwania rozlegnie si charakterystyczny szcz k. D ugoêç pasa automatycznie dopasuje si do sylwetki jadàcego i po o enia fotela. W momencie ostrego hamowania lub zderzenia, mechanizm zwijajàcy zablokuje wysuw pasa. Zablokowanie mo e równie nastàpiç przy zbyt szybkim wychyleniu si do przodu. Przy powolnym pochylaniu si do przodu pas odpowiednio wyd u a si, zapewniajàc swobod ruchów. Gdy pas nie daje si wyd u yç, nale y go silnie pociàgnàç i puêciç swobodnie. Nast pnie pas mo na swobodnie wyciàgnàç z mechanizmu zwijajàcego. Ca kowicie wyciàgni ty a nast pnie zwolniony, nawet powoli, pas na tylnym siedzeniu zostaje zablokowany i ju nie daje si wyd u aç. Dzi ki temu mo e on bezpiecznie przytrzymywaç fotelik dzieci cy (szczegó owo zosta o to opisane pod has em Fotelik dzieci cy w dalszej cz Êci tego rozdzia u). W celu przywrócenia normalnego funkcjonowania pasa nale y go ca kowicie zwinàç i ponownie wyciàgnàç. W niektórych modelach 5-drzwiowych na panelu wykoƒczenia tapicerskiego z ty u znajduje si wieszak trzeciego pasa dla tylnego siedzenia, lecz wykorzystywany jest do zaczepiania zas ony baga nika. Szczegó owe informacje podane sà pod has em Zas ona baga nika (modele 5-drzwiowe) w rozdziale 1-9. OSTRZE ENIE Po wsuni ciu sprzàczki do zaczepu nale y upewniç si, e sprz gni cie jest prawid owe i pas nie jest skr cony. Nie wolno wk adaç w otwór zaczepu monet, klipsów ani innych przedmiotów, które mogà uniemo liwiç prawid owe zatrzaêni cie sprzàczki. W przypadku zauwa enia jakichkolwiek nieprawid owoêci funkcjonowania pasa bezpieczeƒstwa, nale y niezw ocznie skontaktowaç si z Autoryzowanà Stacjà Dealerskà Toyoty. Dopóki pas nie zostanie naprawiony, nie nale y siadaç na tym siedzeniu, poniewa nie daje ono dostatecznej ochrony doros emu czy dziecku. 61

69 OSTRZE ENIE Cz Êç ramieniowa pasa musi przebiegaç przez Êrodek barku. Pas nie mo e dotykaç szyi, ale nie mo e te spadaç z ramienia. Inne u o enie pasa nie zapewnia pe nego dzia ania ochronnego w razie wypadku i zwi ksza ryzyko odniesienia obra eƒ. Pasy bezpieczeƒstwa z regulowanym górnym punktem mocowania Dopasowaç wysokoêç mocowania cz Êci ramieniowej pasa do wzrostu jadàcego. Podwy szanie: Przesunàç kotw w gór. Obni anie: Wcisnàç przycisk zwalniajàcy blokad i przesunàç kotw w dó. Dopasowaç do cia a cz Êç biodrowà i ramieniowà pasa. Cz Êç biodrowà pasa nale y u o yç mo liwie najni ej na biodrach nie w talii, a nast pnie zlikwidowaç luz, pociàgajàc cz Êç ramieniowà do góry. Po zakoƒczeniu regulacji nale y sprawdziç, czy mocowanie zosta o dobrze zablokowane. 62

70 2-punktowy pas bezpieczeƒstwa (biodrowy) OSTRZE ENIE Wysokie umieszczenie cz Êci biodrowej pasa i luz w jego cz Êci ramieniowej zwi ksza ryzyko odniesienia obra eƒ, poniewa w chwili zderzenia mo e nastàpiç wysuni cie si spod pasa. Cz Êç biodrowa pasa powinna przebiegaç mo liwie najni ej na biodrach. Ze wzgl dów bezpieczeƒstwa nie nale y przek adaç cz Êci ramieniowej pasa pod rami. W celu odpi cia pasa nale y nacisnàç przycisk zwalniajàcy sprzàczk i puêciç pas, umo liwiajàc jego samoczynne zwini cie si. Je eli pas zacina si przy zwijaniu, nale y go wyciàgnàç i sprawdziç, czy nie jest skr cony lub splàtany. Nast pnie przy zwijaniu pilnowaç, by si nie skr ca. Wyregulowaç po o enie siedzenia stosownie do potrzeb i usiàêç prosto, wygodnie si opierajàc. W celu zapi cia pasa nale y zatrzasnàç sprzàczk w zaczepie. ZatrzaÊni ciu sprzàczki w zaczepie towarzyszy charakterystyczny szcz k. Je eli pas jest zbyt krótki, nale y pociàgnàç za sprzàczk, trzymajàc jà prostopadle do pasa. 63

71 OSTRZE ENIE Po wsuni ciu sprzàczki do zaczepu nale y upewniç si, e sà dobrze sprz gni te, a pas nie zosta skr cony. Nie wolno wk adaç do zaczepu pasa monet, klipsów ani innych przedmiotów, które mogà uniemo liwiç prawid owe zatrzaêni cie sprzàczki. W przypadku zauwa enia jakichkolwiek nieprawid owoêci funkcjonowania pasa bezpieczeƒstwa, nale y niezw ocznie skontaktowaç si z Autoryzowanà Stacjà Dealerskà Toyoty. Dopóki pas nie zostanie naprawiony, nie nale y siadaç na tym siedzeniu, poniewa nie daje on dostatecznej ochrony doros emu czy dziecku. Zlikwidowaç luz pasa i odpowiednio go u o- yç. W celu skrócenia pasa nale y pociàgnàç jego wolny koniec. U o yç pas mo liwie najni ej na biodrach nie w talii, a nast pnie dopasowaç ciasno do cia a. W celu odpi cia pasa nale y nacisnàç przycisk w zaczepie. OSTRZE ENIE Wysokie po o enie i nadmierny luz pasa biodrowego zwi kszajà ryzyko odniesienia obra eƒ, poniewa w chwili zderzenia mo e nastàpiç wysuni cie si spod pasa. Pas biodrowy powinien przebiegaç mo liwie najni ej na biodrach. 64

72 Chowanie pasów bezpieczeƒstwa dla tylnych siedzeƒ Napinacze przednich pasów bezpieczeƒstwa (bez poduszek powietrznych) Nie u ywany pas bezpieczeƒstwa na tylnym siedzeniu mo e zostaç schowany. Schowanie pasa konieczne jest przy sk adaniu tylnego siedzenia (patrz Sk adanie tylnego siedzenia lub Sk adanie drugiego rz du siedzeƒ oraz Sk adanie siedzeƒ w trzecim rz dzie w tym rozdziale.) Pasy bezpieczeƒstwa kierowcy i pasa era na przednim siedzeniu wyposa one sà w napinacze, które sà skonstruowane tak, by zadzia aç w przypadku silnego zderzenia czo owego. Ka dy z napinaczy dzia a niezale nie, poniewa posiadajà oddzielne czujniki. Gdy czujnik napinacza zarejestruje wstrzàs od silnego zderzenia czo owego, przedni pas bezpieczeƒstwa jest natychmiast Êciàgany przez mechanizm zwijajàcy, aby dok adniej chroniç jadàcego przed skutkami wypadku. Napinacze pasów bezpieczeƒstwa zostajà uruchomione nawet wtedy, gdy nikt nie siedzi na przednim siedzeniu. Pracy napinacza pasa bezpieczeƒstwa towarzyszy charakterystyczny odg os oraz mo e wydzieliç si niewielka obj toêç dymu. Dym ten jest nieszkodliwy dla zdrowia i nie jest objawem po aru. Po uruchomieniu napinacza, mechanizm zwijajàcy pasa bezpieczeƒstwa pozostaje zablokowany. 65

73 Napinacze przednich pasów bezpieczeƒstwa (z poduszkami powietrznymi) OSTRZE ENIE Nie wolno demontowaç, uderzaç ani dokonywaç adnych przeróbek napinaczy przednich pasów bezpieczeƒstwa lub w ich bezpoêrednim pobli u. Grozi to niespodziewanym uruchomieniem napinacza lub zablokowaniem jego dzia ania, zagra ajàc bezpieczeƒstwu jadàcych. Niezastosowanie si do powy szych zaleceƒ grozi odniesieniem powa nych obra eƒ. UWAGA Ni ej wymienionych prac nie nale y przeprowadzaç bez konsultacji z Autoryzowanà Stacjà Dealerskà Toyoty. Tego typu przeróbki mogà w pewnych przypadkach zak óciç prawid owe dzia anie napinaczy pasów bezpieczeƒstwa. Naprawy mechanizmów zwijajàcych przednich pasów bezpieczeƒstwa lub pobliskich zespo ów Przeróbki zawieszenia samochodu 66 Modyfikacje konstrukcji przodu pojazdu Mocowanie dodatkowych os on przodu samochodu (belki ochronnej, kraty itp.), p uga Ênie nego, wciàgarki lub innego osprz tu W nast pujàcych sytuacjach nale y niezw ocznie skontaktowaç si z Autoryzowanà Stacjà Dealerskà Toyoty: Przedni pas bezpieczeƒstwa nie zwija si samoczynnie lub nie mo na go wyciàgnàç z powodu uszkodzenia lub zadzia ania napinacza. Mechanizm zwijajàcy przedniego pasa bezpieczeƒstwa lub jego otoczenie zosta o mechanicznie uszkodzone. Pasy bezpieczeƒstwa kierowcy i pasa era na przednim siedzeniu wyposa one sà w napinacze, które sà skonstruowane tak, by zadzia aç w przypadku silnego zderzenia czo owego. Gdy czujnik poduszki powietrznej zarejestruje wstrzàs od silnego zderzenia czo owego, przedni pas bezpieczeƒstwa jest natychmiast Êciàgany przez mechanizm zwijajàcy, aby dok adniej chroniç jadàcego przed skutkami wypadku. Napinacze pasów bezpieczeƒstwa zostajà uruchomione nawet wtedy, gdy nikt nie siedzi na przednim siedzeniu. Przy pewnych pr dkoêciach oraz kàtach zderzenia, napinacze pasów bezpieczeƒstwa oraz poduszki powietrzne mogà nie zadzia aç razem.

74 Pracy napinacza pasa bezpieczeƒstwa towarzyszy charakterystyczny odg os oraz mo e wydzieliç si niewielka obj toêç dymu. Dym ten jest nieszkodliwy dla zdrowia i nie jest objawem po aru. Po uruchomieniu napinacza, mechanizm zwijajàcy pasa bezpieczeƒstwa pozostaje zablokowany. Po obróceniu kluczyka w wy àczniku zap onu do po o enia ACC lub ON zaêwieca si lampka pokazana na rysunku. Po oko o 6 sekundach lampka gaênie. Potwierdza to prawid owy stan napinaczy pasów bezpieczeƒstwa dla przednich siedzeƒ. Uk ad zwiàzany z lampkà ostrzegawczà kontroluje zespó czujnika poduszek powietrznych, przednie czujniki poduszek powietrznych, zespó napinacza pasa bezpieczeƒstwa, lampk ostrzegawczà, przewody àczàce oraz zasilanie elektryczne. (Szczegó y podano w rozdziale 1-5 pod has em Lampki ostrzegawcze i brz czyk ). Poni ej wymienione zosta y g ówne elementy uk adu napinaczy pasów bezpieczeƒstwa, których rozmieszczenie pokazuje rysunek. 1. Przednie czujniki poduszek powietrznych 2. Lampka ostrzegawcza poduszki powietrznej 3. Zespó napinacza pasa bezpieczeƒstwa 4. Zespó czujnika poduszek powietrznych Napinacz pasa bezpieczeƒstwa kontrolowany jest przez zespó czujnika poduszek powietrznych. W sk ad zespo u czujnika wchodzi czujnik zabezpieczajàcy oraz w aêciwy czujnik sterujàcy poduszkami powietrznymi. OSTRZE ENIE Nie wolno demontowaç, uderzaç ani dokonywaç adnych przeróbek napinaczy przednich pasów bezpieczeƒstwa lub w ich bezpoêrednim pobli u. Grozi to niespodziewanym uruchomieniem napinacza lub zablokowaniem jego dzia ania, zagra ajàc bezpieczeƒstwu jadàcych. Niezastosowanie si do powy szych zaleceƒ grozi odniesieniem powa nych obra eƒ. 67

75 UWAGA Ni ej wymienionych prac nie nale y przeprowadzaç bez konsultacji z Autoryzowanà Stacjà Dealerskà Toyoty. Tego typu przeróbki mogà w pewnych przypadkach zak óciç prawid owe dzia anie napinaczy pasów bezpieczeƒstwa. Montowanie urzàdzeƒ elektronicznych, w rodzaju radiowych urzàdzeƒ nadawczoodbiorczych, odtwarzacza kasetowego czy odtwarzacza p yt kompaktowych Naprawy mechanizmów zwijajàcych przednich pasów bezpieczeƒstwa lub pobliskich zespo ów Przeróbki zawieszenia samochodu Modyfikacje konstrukcji przodu pojazdu Mocowanie dodatkowych os on przodu samochodu (belki ochronnej, kraty itp.), p uga Ênie nego, wciàgarki lub innego osprz tu Naprawy przednich b otników, przodu samochodu, konsoli w kabinie samochodu lub w sàsiedztwie tych miejsc. 68 W uk adzie elektrycznym napinaczy przednich pasów bezpieczeƒstwa jest lampka kontrolna, informujàca kierowc o ewentualnych usterkach. Wystàpienie jednego z ni ej opisanych objawów sygnalizuje awari napinaczy pasów lub poduszek powietrznych. W takiej sytuacji nale y niezw ocznie oddaç samochód do przeglàdu w Autoryzowanej Stacji Dealerskiej Toyoty. Lampka nie zapala si po obróceniu wy àcznika zap onu do po o enia ACC lub ON, lub pozostaje stale zapalona. Lampka zapala si lub b yska w czasie jazdy. Przedni pas bezpieczeƒstwa nie zwija si samoczynnie lub nie mo na go wyciàgnàç z powodu uszkodzenia lub zadzia ania napinacza. W nast pujàcych sytuacjach nale y niezw ocznie skontaktowaç si z Autoryzowanà Stacjà Dealerskà Toyoty: Przód lub boki samochodu (obszar zacieniowany na rysunku) uleg y uszkodzeniu w wypadku, który nie spowodowa uruchomienia napinaczy pasów bezpieczeƒstwa. Zespó napinacza pasa bezpieczeƒstwa jest zadrapany, p kni ty lub w inny sposób uszkodzony.

76 Poduszki powietrzne kierowcy i pasa era na przednim siedzeniu Poduszki powietrzne systemu SRS (Supplemental Restraint System uzupe niajàcy system bezpieczeƒstwa biernego), w po àczeniu z podstawowym zabezpieczeniem, jakim sà pasy bezpieczeƒstwa, dajà kierowcy i pasa erowi na przednim siedzeniu dodatkowà ochron na wypadek kolizji. W przypadku silnego zderzenia czo owego, poduszki powietrzne wraz z pasami bezpieczeƒstwa chronià jadàcych, zmniejszajàc zakres odnoszonych obra eƒ. Nape niona poduszka zmniejsza prawdopodobieƒstwo bezpoêredniego uderzenia g owà i klatk piersiowà kierowcy oraz pasa era w ko o kierownicy lub desk rozdzielczà. Poduszka pasa era jest nape niana nawet w przypadku, gdy na przednim siedzeniu nikt nie jedzie. Pas bezpieczeƒstwa musi byç zapi ty. OSTRZE ENIE Kierowca lub pasa er na przednim siedzeniu, siedzàc zbyt blisko kierownicy lub deski rozdzielczej mo e ponieêç Êmierç lub odnieêç powa ne obra enia w wyniku odpalenia poduszki powietrznej. Toyota stanowczo zaleca, aby: Kierowca zajmowa pozycj mo liwie najdalej od ko a kierownicy, przy zachowaniu pe nej kontroli nad samochodem. Pasa er na przednim siedzeniu siedzia mo liwie najdalej od deski rozdzielczej. Wszyscy jadàcy samochodem mieli prawid owo zapi te pasy bezpieczeƒstwa. Po obróceniu kluczyka w wy àczniku zap onu w po o enie ACC lub ON, na tablicy przyrzàdów zapala si pokazana na rysunku lampka kontrolna. Po up ywie oko o 6 sekund lampka gaênie. Sygnalizuje to prawid- owe funkcjonowanie uk adu poduszek powietrznych. Uk ad zwiàzany z lampkà ostrzegawczà poduszek powietrznych kontroluje zespó czujnika poduszek, przednie czujniki poduszek powietrznych, napinacze pasów bezpieczeƒstwa, lampk ostrzegawczà, przewody po àczeniowe i zasilanie elektryczne. (Szczegó y podano w rozdziale 1-5 pod has em Lampki ostrzegawcze i brz czyk ). 69

77 Uk ad poduszki powietrznej jest uaktywniany w przypadku silnego uderzenia w przód samochodu z kierunków mieszczàcych si wewnàtrz pokazanego na powy szym rysunku zacienionego obszaru, ograniczonego strza kami. Poduszki powietrzne zostanà odpalone, gdy si a uderzenia przekroczy okreêlonà wartoêç progowà, odniesionà do wstrzàsu odpowiadajàcemu uderzeniu czo owemu w nieruchomà i nieodkszta calnà przeszkod przy pr dkoêci oko o 30 km/h. Je eli si a uderzenia b dzie mniejsza od wartoêci progowej, poduszki powietrzne mogà nie zostaç odpalone. Jednak gdy samochód uderzy w obiekt, który mo e si przesuwaç lub odkszta caç (np. w zaparkowany samochód lub s upek drogowy) lub gdy w czasie wypadku dojdzie do najechania na przeszkod lub wjechania pod przeszkod (np. pod przyczep ci arowà lub na o e przyczepy), pr dkoêç progowa b dzie znacznie wy sza. W przypadku si y uderzenia odpowiadajàcej granicznej czu oêci czujnika poduszek powietrznych, mo e dojêç do nape nienia tylko jednej poduszki powietrznej. Dla w asnego bezpieczeƒstwa wszyscy jadàcy powinni mieç zapi te pasy. Poduszki powietrzne nie zadzia ajà w sytuacji uderzenia z boku lub z ty u, przewrócenia pojazdu lub w przypadku zderzenia czo owego przy ma ej pr dkoêci jazdy. 70

78 Poduszka powietrzna mo e zostaç odpalona w przypadku silnego uderzenia w spód samochodu. Wybrane przyk ady pokazane sà na rysunku. G ówne elementy uk adu poduszek powietrznych oraz ich rozmieszczenie pokazano na rysunku. 1. Przednie czujniki poduszek powietrznych 2. Lampka ostrzegawcza poduszki powietrznej 3. Zespó poduszki powietrznej pasa era (poduszka powietrzna i nape niacz) 4. Zespó czujnika poduszek powietrznych 5. Zespó poduszki powietrznej kierownicy (poduszka powietrzna i nape niacz) Zespó czujnika poduszek powietrznych sk ada si z czujnika zabezpieczajàcego i czujnika poduszek powietrznych. W przypadku silnego zderzenia czo owego czujniki rejestrujà opóênienie i uk ad wyzwala nape niacze poduszek. Reakcja chemiczna w nape niaczach powoduje b yskawiczne nape nienie poduszek nietoksycznym gazem, które nast pnie amortyzujà przemieszczenie si jadàcych do przodu. Odpaleniu poduszek towarzyszy g oêny ha as i wydobywa si pewna iloêç dymu oraz gazowego azotu. Gaz ten nie jest szkodliwy dla zdrowia i nie jest to objawem po aru. Aby uniknàç ewentualnych drobnych podra nieƒ, wszelkie pozosta oêci na skórze nale y mo liwie najszybciej zmyç. Odpalenie poduszek nast puje w ciàgu u amka sekundy, dlatego musi to nast powaç ze znacznà si à. System ma ograniczaç zakres powa nych obra eƒ cia a, mo e jednak powodowaç drobne oparzenia, otarcia naskórka lub urazy. Cz Êci sk adowe zespo u poduszki powietrznej (wk adka kierownicy, deska rozdzielcza) mogà pozostaç goràce przez kilkanaêcie minut, ale same poduszki nie sà goràce. Poduszki mogà zostaç nape nione tylko raz. W trakcie zderzenia, w którym nastàpi o nape nienie poduszek powietrznych, w wyniku odkszta ceƒ nadwozia mo e równie dojêç do st uczenia szyby przedniej. W samochodach z poduszkà powietrznà pasa era uszkodzenie szyby przedniej mo e nastàpiç w wyniku uderzenia nape niajàcà si poduszkà. 71

79 OSTRZE ENIE Poduszki powietrzne stanowià jedynie uzupe nienie podstawowego dzia ania ochronnego pasów bezpieczeƒstwa kierowcy i pasa era na przednim siedzeniu. Osoby siedzàce na siedzeniu obok kierowcy z niezapi tymi pasami bezpieczeƒstwa sà szczególnie nara one na utrat ycia lub powa ne uszkodzenia cia a. Przy gwa townym hamowaniu poprzedzajàcym zderzenie mogà one zostaç rzucone w przód i znaleêç si w bezpoêrednim sàsiedztwie poduszek powietrznych, które w nast pstwie kolizji mogà zostaç odpalone. Dla zapewnienia maksymalnej ochrony, kierowca i wszyscy pasa erowie samochodu powinni podczas jazdy mieç zapi te pasy bezpieczeƒstwa. Zapi cie pasów bezpieczeƒstwa ogranicza ryzyko utraty ycia, odniesienia powa nych obra eƒ lub wypadni cia z samochodu w razie wypadku. Wskazówki i zalecenia dotyczàce pasów bezpieczeƒstwa podane sà w tym rozdziale pod has em Pasy bezpieczeƒstwa. Nieprawid owo usadowione i/lub zabezpieczone niemowl ta i ma e dzieci mogà ponieêç Êmierç lub odnieêç powa ne obra enia w wyniku odpalenia poduszki powietrznej. Niemowl ta lub ma e dzieci, które nie mogà jeszcze u ywaç pasów bezpieczeƒstwa, powinny byç odpowiednio zabezpieczone na tylnym siedzeniu, w specjalnym foteliku dzieci cym. Toyota stanowczo zaleca, aby niemowl ta i ma e dzieci by y zawsze umieszczane na tylnym siedzeniu samochodu i w aêciwie zabezpieczane. Tylne siedzenie jest dla niemowlàt i ma ych dzieci najbezpieczniejsze. Wskazówki dotyczàce instalacji fotelika dzieci cego podane sà pod has em Fotelik dzieci cy w dalszej cz Êci tego rozdzia u. Na przednim siedzeniu nie wolno mocowaç fotelika dzieci cego ustawionego ty em do kierunku jazdy, poniewa si a powsta a przy gwa townym nape nianiu poduszki powietrznej mo e spowodowaç powa ne obra enia u dziecka. Samochody wyposa one w poduszk powietrznà pasa era majà pokazanà na rysunku powy ej specjalnà nalepk na desce rozdzielczej po stronie pasa era, przypominajàcà, by pod adnym pozorem nie mocowaç na przednim siedzeniu fotelika dzieci cego ustawionego ty em do kierunku jazdy. 72

80 Mocowanie fotelika dzieci cego na przednim siedzeniu przodem do kierunku jazdy jest dopuszczalne jedynie w sytuacji, gdy jest to absolutnie nieuniknione. W takim przypadku siedzenie nale y ca kowicie odsunàç do ty u, poniewa nape niajàca si z du à si à poduszka mo e stanowiç zagro enie dla ycia lub spowodowaç powa ne obra enia u dziecka. Wskazówki dotyczàce instalacji fotelika dzieci cego podane sà pod has em Fotelik dzieci cy w dalszej cz Êci tego rozdzia u. Podczas jazdy nie nale y siadaç na brzegu siedzenia lub pochylaç si nad deskà rozdzielczà. Poduszki powietrzne nape niajà si z du à pr dkoêcià i si à, mogàc spowodowaç powa ne urazy. Nale y siadaç prosto, g boko opierajàc si i zawsze mieç zapi te pasy bezpieczeƒstwa. Nie nale y zezwalaç dziecku na wstawanie lub kl czenie na przednim siedzeniu pasa era. Poduszka powietrzna nape nia si z du à pr dkoêcià i si à, mogàc spowodowaç u dziecka powa ne obra enia. Nie nale y trzymaç dziecka na kolanach lub na r kach. Dziecko nale y przewoziç zabezpieczone w foteliku na tylnym siedzeniu. Wskazówki dotyczàce mocowania fotelika dzieci cego podane sà pod has em Fotelik dzieci cy w dalszej cz Êci tego rozdzia u. 73

81 Nie nale y k aêç adnych przedmiotów na lub przed deskà rozdzielczà lub na wk adce kierownicy kryjàcej poduszk powietrznà. Przedmioty takie mogà przeszkodziç przy nape nianiu poduszki lub odrzucone przy jej nape nianiu mogà stanowiç dodatkowe zagro enie. Podobnie kierowca i pasa er na przednim siedzeniu nie powinni niczego trzymaç w r kach ani na kolanach. Nie wolno dokonywaç jakichkolwiek modyfikacji, otwieraç lub demontowaç adnych elementów lub przewodów elektrycznych w uk adzie poduszek powietrznych. Dotyczy to kierownicy, os ony kolumny kierowniczej, pokrycia tapicerskiego poduszki pasa era, modu u poduszki powietrznej pasa era i zespo u czujnika centralnego poduszki powietrznej. Mog oby to spowodowaç nag e odpalenie poduszki powietrznej lub zablokowanie pracy uk adu i utrat jego dzia ania zabezpieczajàcego, co grozi odniesieniem obra eƒ. Nieprzestrzeganie powy szych zaleceƒ mo e prowadziç do powa nych zagro eƒ. UWAGA Ni ej wymienionych prac nie nale y przeprowadzaç bez konsultacji z Autoryzowanà Stacjà Dealerskà Toyoty. Tego typu przeróbki mogà w pewnych przypadkach zak óciç prawid owe dzia anie poduszek powietrznych. Instalacja radiowych urzàdzeƒ nadawczoodbiorczych, odtwarzaczy kasetowych lub odtwarzaczy p yt kompaktowych. Przeróbki zawieszenia samochodu Modyfikacje konstrukcji przodu pojazdu Mocowanie dodatkowych os on przodu samochodu (belki ochronnej, kraty itp.), p uga Ênie nego, wciàgarki lub innego osprz tu Naprawy przodu samochodu, konsoli Êrodkowej, kolumny kierowniczej, deski rozdzielczej w obr bie poduszki powietrznej pasa era lub w bezpoêrednim pobli u tych miejsc. 74

82 Fotelik dzieci cy Zalecenia dotyczàce stosowania Toyota stanowczo zaleca przewo enie ma- ych dzieci w dostosowanym dla nich foteliku. Je eli dziecko jest zbyt du e, by siedzieç w specjalnym foteliku, powinno siedzieç na tylnym siedzeniu i byç zabezpieczone pasami patrz Pasy bezpieczeƒstwa. W uk adzie elektrycznym poduszek powietrznych jest lampka ostrzegawcza, informujàca kierowc o ewentualnych usterkach. Wystàpienie jednego z ni ej opisanych objawów sygnalizuje awari poduszek powietrznych. W takiej sytuacji nale y niezw ocznie oddaç samochód do przeglàdu w Autoryzowanej Stacji Dealerskiej Toyoty. Lampka nie zapala si po obróceniu kluczyka w wy àczniku zap onu do pozycji ACC lub ON lub zapala si na sta e. Lampka zapala si podczas jazdy. W nast pujàcych sytuacjach nale y mo liwie najszybciej skontaktowaç si z Autoryzowanà Stacjà Dealerskà Toyoty: Poduszki powietrzne zosta y nape nione. Przednia cz Êç samochodu (strefa zacieniowana na rysunku) zosta a uszkodzona w wypadku drogowym, jednak nie nastàpi o nape nienie poduszek powietrznych. Pokrycie tapicerskie wk adki kierownicy lub modu u poduszki powietrznej pasa era (zacieniowane na rysunku) uleg o zadrapaniu, p kni ciu lub innemu uszkodzeniu. OSTRZE ENIE Przewo one w samochodzie dziecko musi byç odpowiednio zabezpieczone przed skutkami wypadków drogowych lub ostrego hamowania przy pomocy pasów bezpieczeƒstwa lub na odpowiednim foteliku w zale noêci od wieku i wzrostu. Trzymanie dziecka na r kach nie zastàpi fotelika dzieci cego. W razie wypadku dziecko mo e uderzyç w przednià szyb lub zostaç przygniecione przez trzymajàcego. UWAGA Nie od àczaç zacisków akumulatora bez uprzedniego skontaktowania si z Autoryzowanà Stacjà Dealerskà Toyoty. 75

83 Toyota stanowczo zaleca przewo enie ma ych dzieci w dostosowanym dla nich foteliku, zamocowanym na tylnym siedzeniu. Statystyki wypadków dowodzà, e gdy dzieci siedzà prawid owo zabezpieczone w foteliku umocowanym na tylnym siedzeniu, sà znacznie bezpieczniejsze ni na przednim. Samochody z pasa era: 76 poduszkà powietrznà Na przednim siedzeniu nie wolno mocowaç fotelika dzieci cego ustawionego ty em do kierunku jazdy, poniewa si a powsta a przy gwa townym nape nianiu poduszki powietrznej mo e stanowiç zagro enie dla ycia lub spowodowaç powa ne obra enia u dziecka. Je eli nie jest to bezwzgl dnie konieczne, nie nale y mocowaç fotelika dzieci cego na przednim siedzeniu. Fotelik dzieci cy mo e byç zamocowany na przednim siedzeniu w pozycji przodem do kierunku jazdy tylko w sytuacji wyjàtkowej, gdy jest to absolutnie konieczne. W takim przypadku siedzenie nale y odsunàç mo liwie najdalej do ty u, poniewa nape niajàca si poduszka powietrzna mo e stanowiç zagro enie dla ycia lub spowodowaç powa ne obra enia u dziecka. Podczas monta u fotelika dzieci cego nale y przestrzegaç wszystkich zaleceƒ jego producenta i upewniç si, czy jest on dobrze umocowany. Fotelik dzieci cy Fotelik dzieci cy musi byç na siedzeniu samochodowym umocowany biodrowym (dwupunktowym) pasem bezpieczeƒstwa lub cz Êcià biodrowà trzypunktowego pasa bezpieczeƒstwa. Nale y ÊciÊle przestrzegaç fabrycznych instrukcji monta owych fotelika. Fotelik w aêciwie spe nia swojà rol, gdy jest dostosowany do wzrostu i wieku dziecka, zgodnie ze wskazówkami producenta. Toyota zaleca stosowanie fotelików dzieci cych spe niajàcych norm mi dzynarodowà ECE Nr 44. Fotelik powinien byç zamontowany zgodnie z zaleceniami jego producenta. Poni ej zamieszczono ogólne wskazówki dotyczàce monta u. Fotelik dzieci cy nale y instalowaç na tylnym siedzeniu. Statystyki wypadków dowodzà, e gdy dzieci siedzà prawid owo zabezpieczone w foteliku umocowanym na tylnym siedzeniu, sà znacznie bezpieczniejsze ni na przednim.

84 Samochody z pasa era: OSTRZE ENIE poduszkà powietrznà Na przednim siedzeniu nie wolno mocowaç fotelika dzieci cego ustawionego ty em do kierunku jazdy, poniewa si a powsta a przy gwa townym nape nianiu poduszki powietrznej mo e spowodowaç powa ne obra enia u dziecka. Je eli nie jest to bezwzgl dnie konieczne, nie nale y mocowaç fotelika dzieci cego na przednim siedzeniu. Fotelik dzieci cy mo e byç zamocowany na przednim siedzeniu w pozycji przodem do kierunku jazdy tylko w sytuacji wyjàtkowej, gdy jest to absolutnie konieczne. W takim przypadku siedzenie nale y odsunàç mo liwie najdalej do ty u, poniewa nape niajàca si poduszka powietrzna mo e spowodowaç powa ne obra enia u dziecka. Po zamocowaniu fotelika dzieci cego nale y sprawdziç, czy jest dobrze zablokowany, post pujàc wed ug wskazówek producenta. W razie wypadku lub ostrego hamowania, niedok adnie umocowany fotelik zwi ksza ryzyko odniesienia obra eƒ przez dziecko. Nie u ywany fotelik dzieci cy powinien byç zabezpieczony pasem bezpieczeƒstwa. Pozwoli to uniknàç dodatkowego zagro enia dla jadàcych samochodem przy nag ym hamowaniu lub w razie zderzenia. Rodzaje 3-punktowych pasów bezpieczeƒstwa Sà dwa rodzaje 3-punktowych pasów bezpieczeƒstwa. Przed zainstalowaniem fotelika dzieci cego nale y sprawdziç typ pasa. Bezw adnoêciowy pas bezpieczeƒstwa z blokadà wysuwu pas ten blokuje si przy gwa townym wyciàgni ciu. Posiada równie dodatkowà funkcj blokady wysuwu, uruchamianà po pe nym wyciàgni ciu pasa. Gdy cz Êç ramieniowa pasa zostanie ca kowicie wyciàgni ta, a nast pnie umo liwione zostanie jej nawet powolne zwini cie, mechanizm zwijajàcy blokuje si i nie pozwala na ponowny wysuw pasa. Przy instalowaniu fotelika dzieci cego nale y wyciàgnàç ca kowicie pas, uruchamiajàc funkcj blokady wysuwu. Pasy bezpieczeƒstwa z blokadà wysuwu zamontowane sà dla skrajnych siedzeƒ w drugim rz dzie. Zwyk y bezw adnoêciowy pas bezpieczeƒstwa pas równie blokuje si przy gwa townym wyciàgni ciu. Nie posiada jednak dodatkowej funkcji blokady wysuwu po pe nym wyciàgni ciu pasa. Przy mocowaniu fotelika dzieci cego takim pasem konieczny jest zacisk blokujàcy. Je eli fotelik nie posiada zacisku blokujàcego, mo na go nabyç w Autoryzowanej Stacji Dealerskiej Toyoty. Zacisk blokujàcy do fotelika dzieci cego (Nr cz Êci: ) 77

85 Rodzaje fotelików dzieci cych Zgodnie z normà europejskà ECE Nr 44, foteliki dzieci ce klasyfikowane sà wed ug czterech nast pujàcych grup: Grupa 0: poni ej 10 kg Grupa 1: 9 18 kg Grupa 2: kg Grupa 3: kg Fotelik nale y zamontowaç ÊciÊle wed ug zaleceƒ jego producenta. W niniejszej instrukcji omówione zosta y nast pujàce 3 rodzaje fotelików dzieci cych mocowanych pasami bezpieczeƒstwa: (A) Dla niemowlàt...równowa ny grupie 0 wed ug normy ECE Nr 44 (B) Dla ma ych dzieci...równowa ny grupie 1 i 2 wed ug normy ECE Nr 44 (C) Dla wi kszych dzieci...równowa ny grupie 3 wed ug normy ECE Nr 44 Przy zakupie nale y poprosiç o dobór fotelika dostosowanego do rozmiarów dziecka i do tego samochodu. (A) Fotelik dla niemowlàt (B) Fotelik dla ma ych dzieci (C) Fotelik dla wi kszych dzieci 78

86 Mocowanie 2-punktowym pasem bezpieczeƒstwa (A) INSTALACJA FOTELIKA DLA NIEMOWLÑT Fotelik przeznaczony dla niemowlàt mocowany jest wy àcznie ty em do kierunku jazdy. OSTRZE ENIE Nie wolno mocowaç fotelika dzieci cego na tylnym siedzeniu (w drugim lub trzecim rz dzie) w po o eniu ty em do kierunku jazdy, gdy uniemo liwia on zablokowanie w odpowiedniej pozycji przedniego fotela (lub drugiego rz du siedzeƒ). W razie gwa townego hamowania lub zderzenia stanowi to powa ne zagro enie dla dziecka i pasa era na przednim siedzeniu. Je eli wybrana pozycja fotelika ogranicza komfort kierowcy, fotelik nale y umocowaç w innym miejscu. 1. Zgodnie ze wskazówkami producenta prze o- yç pas biodrowy dla Êrodkowego siedzenia wokó fotelika lub przez odpowiednie otwory w foteliku i wsunàç sprzàczk pasa w zaczep, uwa ajàc by pas nie zosta skr cony. 79

87 OSTRZE ENIE Po zapi ciu pasa nale y sprawdziç, czy sprzàczka jest zablokowana w zaczepie i cz Êci ramieniowa oraz biodrowa pasa nie sà skr cone. W otwór zaczepu pasa nie wolno wk adaç monet, klipsów ani innych przedmiotów, które mogà uniemo liwiç prawid owe zatrzaêni cie sprzàczki. W przypadku nieprawid owego funkcjonowania pasa bezpieczeƒstwa nie stanowi on odpowiedniego zabezpieczenia dla dziecka. W takiej sytuacji nale y niezw ocznie skontaktowaç si z Autoryzowanà Stacjà Dealerskà Toyoty. Nie nale y u ywaç niesprawnego pasa bezpieczeƒstwa. 2. Mocno dociskajàc fotelik pociàgnàç swobodny koniec pasa, aby pewnie przytrzymywa fotelik. OSTRZE ENIE Na przemian nacisnàç i pociàgnàç fotelik, sprawdzajàc pewnoêç jego mocowania. Podczas instalacji nale y stosowaç si do wszystkich zaleceƒ producenta fotelika. 80

88 3. W celu wyj cia fotelika nale y nacisnàç przycisk zwalniajàcy sprzàczk pasa bezpieczeƒstwa. (B) INSTALACJA FOTELIKA DLA MA YCH DZIECI W zale noêci od wieku i rozmiarów dziecka, fotelik mo e byç ustawiony przodem lub ty em do kierunku jazdy. Podczas instalacji nale y stosowaç si do zaleceƒ producenta odnoênie wieku i rozmiarów dziecka, a tak e kierunku ustawienia fotelika. OSTRZE ENIE Nie wolno mocowaç fotelika dzieci cego na tylnym siedzeniu (w drugim lub trzecim rz dzie) w po o eniu ty em do kierunku jazdy, gdy uniemo liwia on zablokowanie w odpowiedniej pozycji przedniego fotela (lub drugiego rz du siedzeƒ). W razie gwa townego hamowania lub zderzenia stanowi to powa ne zagro enie dla dziecka i pasa era na przednim siedzeniu. Je eli wybrana pozycja fotelika ogranicza komfort kierowcy, fotelik nale y umocowaç w innym miejscu. 81

89 1. Zgodnie ze wskazówkami producenta prze- o yç pas biodrowy dla Êrodkowego siedzenia wokó fotelika lub przez odpowiednie otwory w foteliku i zapiàç pas uwa ajàc, aby nie by skr cony. OSTRZE ENIE Po zapi ciu pasa nale y sprawdziç, czy sprzàczka jest zablokowana w zaczepie, a pas nie jest skr cony. W otwór zaczepu pasa nie wolno wk adaç monet, klipsów ani innych przedmiotów, które mogà uniemo liwiç prawid owe zatrzaêni cie sprzàczki. W przypadku nieprawid owego funkcjonowania pasa bezpieczeƒstwa nie zabezpiecza on dziecka przed odniesieniem obra eƒ. Nale y niezw ocznie skontaktowaç si z Autoryzowanà Stacjà Dealerskà Toyoty. Do chwili naprawienia pasa nie nale y korzystaç z tego siedzenia. 2. Mocno dociskajàc fotelik pociàgnàç swobodny koniec pasa, aby pewnie przytrzymywa fotelik. 82

90 Mocowanie 3-punktowym pasem bezw adnoêciowym z blokadà wysuwu OSTRZE ENIE Na przemian nacisnàç i pociàgnàç fotelik, sprawdzajàc pewnoêç jego mocowania. Przestrzegaç wszystkich instrukcji producenta. 3. W celu wyj cia fotelika nale y nacisnàç przycisk zwalniajàcy sprzàczk pasa bezpieczeƒstwa. (A) INSTALACJA FOTELIKA DLA NIEMOWLÑT Fotelik przeznaczony dla niemowlàt mocowany jest wy àcznie ty em do kierunku jazdy. 83

91 OSTRZE ENIE Nie wolno mocowaç fotelika dzieci cego na tylnym siedzeniu (w samochodzie bez trzeciego rz du siedzeƒ) lub na siedzeniu w drugim rz dzie (w samochodzie z trzecim rz dem siedzeƒ) w po o eniu ty em do kierunku jazdy, gdy uniemo liwia on zablokowanie w odpowiedniej pozycji przedniego fotela. W razie gwa townego hamowania lub zderzenia stanowi to powa ne zagro enie dla dziecka i pasa era na przednim siedzeniu. Je eli wybrana pozycja fotelika ogranicza komfort kierowcy, fotelik nale y umocowaç w innym miejscu Zgodnie ze wskazówkami producenta prze- o yç cz Êç ramieniowà i biodrowà pasa wokó fotelika lub przez odpowiednie otwory w foteliku i wsunàç sprzàczk pasa w zaczep, uwa ajàc by pas nie zosta skr cony. Cz Êç biodrowa pasa bezpieczeƒstwa powinna byç ciasno opi ta. OSTRZE ENIE Po zapi ciu pasa nale y sprawdziç, czy sprzàczka jest zablokowana w zaczepie, a pas nie jest skr cony. W otwór zaczepu pasa nie wolno wk adaç monet, klipsów ani innych przedmiotów, które mogà uniemo liwiç prawid owe zatrzaêni cie sprzàczki. W przypadku nieprawid owego funkcjonowania pasa bezpieczeƒstwa nie zabezpiecza on dziecka przed odniesieniem obra eƒ. Nale y niezw ocznie skontaktowaç si z Autoryzowanà Stacjà Dealerskà Toyoty. Do chwili naprawienia pasa nie nale y korzystaç z tego siedzenia.

92 OSTRZE ENIE Na przemian nacisnàç i pociàgnàç fotelik, sprawdzajàc pewnoêç jego mocowania. Przestrzegaç wszystkich instrukcji producenta. 2. W celu wymontowania fotelika nale y nacisnàç przycisk zwalniajàcy sprzàczk pasa bezpieczeƒstwa i pozwoliç na jego ca kowite zwini cie si. W ten sposób zostanie przywrócona mo liwoêç swobodnego wysuwu pasa i b dzie on móg s u yç dla osoby doros ej lub starszego dziecka. (B) INSTALACJA FOTELIKA DLA MA YCH DZIECI W zale noêci od wieku i rozmiarów dziecka, fotelik mo e byç ustawiony przodem lub ty em do kierunku jazdy. Podczas instalacji nale y stosowaç si do zaleceƒ producenta odnoênie wieku i rozmiarów dziecka, a tak e kierunku ustawienia fotelika. 85

93 OSTRZE ENIE Nie wolno mocowaç fotelika dzieci cego na tylnym siedzeniu (w samochodzie bez trzeciego rz du siedzeƒ) lub na siedzeniu w drugim rz dzie (w samochodzie z trzecim rz dem siedzeƒ) w po o eniu ty em do kierunku jazdy, gdy uniemo liwia on zablokowanie w odpowiedniej pozycji przedniego fotela. W razie gwa townego hamowania lub zderzenia stanowi to powa ne zagro enie dla dziecka i pasa- era na przednim siedzeniu. Je eli wybrana pozycja fotelika ogranicza komfort kierowcy, fotelik nale y umocowaç w innym miejscu. 1. Zgodnie ze wskazówkami producenta prze- o yç cz Êç ramieniowà i biodrowà pasa wokó fotelika lub przez odpowiednie otwory w foteliku i wsunàç sprzàczk pasa w zaczep, uwa- ajàc by pas nie zosta skr cony. Cz Êç biodrowa pasa bezpieczeƒstwa powinna byç ciasno opi ta. OSTRZE ENIE Po zapi ciu pasa nale y sprawdziç, czy sprzàczka jest zablokowana w zaczepie i cz Êci ramieniowa oraz biodrowa pasa nie sà skr cone. W otwór zaczepu pasa nie wolno wk adaç monet, klipsów ani innych przedmiotów, które mogà uniemo liwiç prawid owe zatrzaêni cie sprzàczki. W przypadku nieprawid owego funkcjonowania pasa bezpieczeƒstwa nie stanowi on odpowiedniego zabezpieczenia dla dziecka. W takiej sytuacji nale y niezw ocznie skontaktowaç si z Autoryzowanà Stacjà Dealerskà Toyoty. Nie nale y u ywaç niesprawnego pasa bezpieczeƒstwa. 86

94 2. Ca kowicie wyciàgnàç cz Êç ramieniowà pasa, uruchamiajàc blokad wysuwu. Po nawet powolnym zwini ciu pasa jego wysuw pozostaje zablokowany. Przed umo liwieniem zwini cia pasa nale y jeszcze raz upewniç si, czy jego wysuw zosta zablokowany. 3. Mocno dociskajàc fotelik do siedziska i oparcia, pozwoliç na maksymalne zwini cie si cz Êci ramieniowej pasa, aby fotelik zosta pewnie unieruchomiony. OSTRZE ENIE Na przemian nacisnàç i pociàgnàç fotelik, sprawdzajàc pewnoêç jego mocowania. Podczas instalacji nale y stosowaç si do wszystkich zaleceƒ producenta fotelika. 87

95 4. W celu wymontowania fotelika nale y nacisnàç przycisk zwalniajàcy sprzàczk pasa bezpieczeƒstwa i pozwoliç na jego ca kowite zwini cie si. W ten sposób zostanie przywrócona mo liwoêç swobodnego wysuwu pasa i b dzie on móg s u yç dla osoby doros ej lub starszego dziecka. (C) INSTALACJA FOTELIKA DLA STAR- SZYCH DZIECI Fotelik dla starszych dzieci mocowany jest wy àcznie przodem do kierunku jazdy. 1. Posadziç dziecko na foteliku. Zgodnie ze wskazówkami producenta prze o yç cz Êç ramieniowà i biodrowà pasa przez lub wokó fotelika i dziecka, a nast pnie wsunàç sprzàczk pasa w zaczep, uwa ajàc by pas nie zosta skr cony. Nale y upewniç si, czy cz Êç ramieniowa pasa przebiega prawid owo przez bark dziecka a cz Êç biodrowa jest u o ona nisko na biodrach. Bardziej szczegó owe informacje podane sà pod has em Pasy bezpieczeƒstwa. 88

96 OSTRZE ENIE Cz Êç ramieniowa pasa bezpieczeƒstwa powinna przylegaç do Êrodkowej cz Êci barku dziecka. Pas nie mo e dotykaç szyi dziecka i nie mo e zsuwaç si po jego ramieniu. W przeciwnym razie jego dzia anie ochronne zostaje ograniczone i w razie wypadku zwi ksza si ryzyko odniesienia obra eƒ. W przypadku nieprawid owego funkcjonowania pasa bezpieczeƒstwa nie stanowi on odpowiedniego zabezpieczenia dla dziecka. W takiej sytuacji nale y niezw ocznie skontaktowaç si z Autoryzowanà Stacjà Dealerskà Toyoty. Nie nale y u ywaç niesprawnego pasa bezpieczeƒstwa. Wysokie umieszczenie cz Êci biodrowej pasa oraz luêne jego u o enie mo e w momencie zderzenia spowodowaç wysuni cie si spod pasa, co zwi ksza ryzyko odniesienia obra eƒ. Cz Êç biodrowa pasa powinna przebiegaç mo liwie najni ej. Ze wzgl dów bezpieczeƒstwa nie nale y przek adaç cz Êci ramieniowej pasa pod pachà dziecka. 2. W celu wymontowania fotelika nale y nacisnàç przycisk zwalniajàcy sprzàczk pasa bezpieczeƒstwa i pozwoliç na jego zwini cie si. Po zapi ciu pasa nale y sprawdziç, czy sprzàczka jest zablokowana w zaczepie i cz Êci ramieniowa oraz biodrowa pasa nie sà skr cone. W otwór zaczepu pasa nie wolno wk adaç monet, klipsów ani innych przedmiotów, które mogà uniemo liwiç prawid owe zatrzaêni cie sprzàczki. 89

97 Mocowanie 3-punktowym zwyk ym pasem bezw adnoêciowym OSTRZE ENIE Samochody z poduszkà powietrznà pasa era: Przy instalacji fotelika dzieci cego nale y post powaç wed ug wskazówek jego producenta. W zale noêci od rodzaju fotelika, do prawid owego umocowania mo e byç potrzebny zacisk blokujàcy. Na przednim siedzeniu nie wolno mocowaç fotelika dzieci cego ustawionego ty em do kierunku jazdy, poniewa si a powsta a przy gwa townym nape nianiu poduszki powietrznej mo e stanowiç zagro enie dla ycia lub spowodowaç powa ne obra enia u dziecka. Samochody z poduszkà powietrznà pasa era majà pokazanà na rysunku powy ej naklejk ostrzegawczà, umieszczonà na desce rozdzielczej po stronie pasa era i przypominajàcà, by nie montowaç na przednim siedzeniu fotelika w pozycji ty em do kierunku jazdy. Je eli zacisk blokujàcy nie jest w komplecie z fotelikiem, mo na go nabyç w Autoryzowanej Stacji Dealerskiej Toyoty. (Patrz Fotelik dzieci cy ). 90

98 Na przednim siedzeniu mo na mocowaç fotelik dzieci cy przodem do kierunku jazdy jedynie w przypadkach bezwzgl dnie koniecznych. Nale y wtedy siedzenie odsunàç mo liwie najdalej do ty u, poniewa nape niajàca si poduszka powietrzna mo e stanowiç zagro enie dla ycia lub spowodowaç powa ne obra enia u dziecka. Nie wolno mocowaç fotelika dzieci cego na tylnym siedzeniu (w drugim lub trzecim rz dzie) w po o eniu ty em do kierunku jazdy, gdy uniemo liwia on zablokowanie w odpowiedniej pozycji przedniego fotela (lub drugiego rz du siedzeƒ). W razie gwa townego hamowania lub zderzenia stanowi to powa ne zagro enie dla dziecka i pasa era na przednim siedzeniu. Je eli wybrana pozycja fotelika ogranicza komfort kierowcy, fotelik nale y umocowaç w innym miejscu. Po zapi ciu pasa nale y sprawdziç, czy sprzàczka jest zablokowana w zaczepie i cz Êci ramieniowa oraz biodrowa pasa nie sà skr cone. W otwór zaczepu pasa nie wolno wk adaç monet, klipsów ani innych przedmiotów, które mogà uniemo liwiç prawid owe zatrzaêni cie sprzàczki. W przypadku nieprawid owego funkcjonowania pasa bezpieczeƒstwa nie stanowi on odpowiedniego zabezpieczenia dla dziecka. W takiej sytuacji nale y niezw ocznie skontaktowaç si z Autoryzowanà Stacjà Dealerskà Toyoty. Nie nale y u ywaç niesprawnego pasa bezpieczeƒstwa. 91

99 Regulacja wysokoêci kierownicy Na przemian nacisnàç i pociàgnàç fotelik, sprawdzajàc pewnoêç jego mocowania. Podczas instalacji nale y stosowaç si do wszystkich zaleceƒ producenta fotelika. OSTRZE ENIE Nie wolno regulowaç po o enia kierownicy w trakcie jazdy. Po zakoƒczeniu regulacji po o enia kierownicy nale y nacisnàç jà w gór i w dó sprawdzajàc, czy jest dobrze zablokowana. W celu zmiany kàta po o enia kolumny kierowniczej nale y uchwyciç kierownic, pociàgnàç do siebie dêwigni zwalniajàcà blokad, przechyliç kierownic do àdanego po o enia i puêciç dêwigni. Gdy kierownica znajdzie si w skrajnym dolnym po o eniu, lekko podskoczy po zwolnieniu dêwigni blokujàcej. 92

100 Zewn trzne lusterka wsteczne Elektryczna regulacja ustawienia lusterek zewn trznych OSTRZE ENIE Nie nale y regulowaç lusterek bocznych gdy samochód jest w ruchu. Mo e to doprowadziç do utraty przez kierowc panowania nad pojazdem i wypadku drogowego. Nie nale y dotykaç lusterek gdy w àczone jest ich ogrzewanie, poniewa rozgrzewajà si do wysokiej temperatury. Lusterka boczne powinny byç tak ustawione, aby widoczne w nich by y skraje nadwozia. W niektórych wersjach po w àczeniu ogrzewania tylnej szyby nast puje równie szybkie rozgrzanie i oczyszczenie powierzchni zewn trznych lusterek. Regulacji ustawienia lusterek bocznych dokonuje si przy pomocy prze àczników elektrycznych. 1. Prze àcznik g ówny s u y do wyboru, które lusterko b dzie regulowane. Prze àcznik ustawia si w po o eniu L (lewe lusterko) lub R (prawe lusterko). 2. Przycisk sterujàcy s u y do przestawiania lusterka. Nacisnàç w àdanym kierunku przemieszczania lusterka. Je eli silnik nie pracuje, wy àcznik zap onu musi byç ustawiony w po o eniu ACC lub ON. UWAGA W przypadku unieruchomienia lusterka na skutek oblodzenia, nie wolno dokonywaç jego regulacji ani zeskrobywaç lodu. Nale y u yç Êrodka rozmra ajàcego. 93

101 Sk adanie zewn trznych lusterek wstecznych PrzeciwoÊlepieniowe wewn trzne lusterko wsteczne ELEKTRYCZNE SK ADANIE LUSTEREK Przy parkowaniu w ciasnym miejscu, naciskajàc pokazany przycisk mo na z o yç lusterka boczne. Kluczyk w wy àczniku zap onu musi byç w pozycji ACC lub ON. Pozycja 1 Lusterka z o one Pozycja 2 Lusterka w normalnym po o eniu OSTRZE ENIE Nie wolno jechaç ze z o onymi lusterkami bocznymi. Oba lusterka nale y wyprostowaç i odpowiednio ustawiç przed rozpocz ciem jazdy. 94 Przy parkowaniu w ciasnym miejscu mo na z o yç lusterka boczne. W celu z o enia lusterka nale y nacisnàç jego obudow w kierunku ty u samochodu. Przed jazdà nale y przywróciç normalne po o enie lusterek. W samochodach z elektrycznà regulacjà ustawienia lusterek bocznych nale y je obróciç do po o enia, w którym rozlegnie si odg os wskoczenia na miejsce. OSTRZE ENIE Nie wolno jechaç ze z o onymi lusterkami bocznymi. Oba lusterka nale y wyprostowaç i odpowiednio ustawiç przed rozpocz ciem jazdy. Po o enie lusterka nale y tak wyregulowaç, aby widoczne w nim by o, co si dzieje z ty u samochodu. Podczas jazdy nocà, w celu ograniczenia efektu oêlepiania Êwiat ami pojazdu jadàcego z ty u, mo na przestawiç dêwigni umieszczonà na dolnej kraw dzi lusterka. Jazda w dzieƒ dêwignia w po o eniu 1 W tym po o eniu odbicie w ca kowicie wyraêne. Jazda nocà dêwignia w po o eniu 2 lustrze jest Nale y pami taç, e ograniczenie oêlepiania wià e si z cz Êciowà utratà wyrazistoêci odbicia.

102 Lusterko osobiste OSTRZE ENIE Nie nale y regulowaç lusterka gdy samochód jest w ruchu. Mo e to doprowadziç do utraty przez kierowc panowania nad pojazdem i wypadku drogowego. W celu skorzystania z lusterka nale y opuêciç os on przeciws onecznà i podnieêç pokryw lusterka. Po otwarciu pokrywy zapala si lampka. 95

103 96

104 ROZDZIA 1 4 OBS UGA URZÑDZE I MECHANIZMÓW Âwiat a, wycieraczki i ogrzewanie tylnej szyby Âwiat a g ówne i kierunkowskazy Poziomowanie reflektorów Âwiat a awaryjne Regulacja intensywnoêci podêwietlenia wskaêników Przednie Êwiat a przeciwmgielne Tylne Êwiat a przeciwmgielne OÊwietlenie kabiny OÊwietlenie osobiste Wycieraczki i spryskiwacze szyby przedniej Wycieraczka i spryskiwacz szyby tylnej Zmywacze reflektorów Ogrzewanie szyby tylnej Ogrzewanie lusterek bocznych

105 Âwiat a g ówne i kierunkowskazy Samochody z regulacjà wysokoêci wiàzki Êwiate mijania Przed w àczeniem Êwiate mijania nale y je wypoziomowaç (patrz Poziomowanie reflektorów ). ÂWIAT A G ÓWNE Obracajàc ga k na koƒcu dêwigni w àcza si nast pujàce Êwiat a: Po o enie 1 Pozycyjne przednie i tylne, oêwietlenie tablicy rejestracyjnej oraz podêwietlenie tablicy przyrzàdów. Po o enie 2 Wszystkie wymienione wy ej oraz Êwiat a mijania. W niektórych modelach wszystkie wymienione Êwiat a w àczajà si samoczynnie po uruchomieniu silnika, mimo ustawienia ga ki w po o eniu wy àczonym. 98 Brz czyk przypominajàcy o w àczonych Êwiat ach (w niektórych modelach) Gdy przy w àczonych Êwiat ach g ównych wy- àcznik zap onu zostanie ustawiony w po o eniu LOCK, otwarcie drzwi kierowcy spowoduje w àczenie brz czyka ostrzegawczego, przypominajàcego o wy àczeniu Êwiate. W niektórych modelach nie wyposa onych w brz czyk przypominajàcy o w àczonych Êwiat ach, po otwarciu drzwi kierowcy przy w àczonym zap onie Êwiat a zostajà automatycznie wy àczone. W celu ich ponownego w àczenia nale y obróciç kluczyk do pozycji ON lub ponownie obróciç prze àcznik Êwiate. Je eli samochód pozostaje zaparkowany przez okres d u szy ni tydzieƒ, nale y pami taç o obróceniu prze àcznika Êwiate do pozycji wy àczenia. UWAGA Gdy silnik nie pracuje, nie nale y pozostawiaç na zbyt d ugi okres w àczonych Êwiate, poniewa doprowadzi to do roz adowania akumulatora. Prze àczanie Êwiate drogowych i mijania Âwiat a drogowe w àcza si przy w àczonych Êwiat ach mijania przez odepchni cie w kierunku od siebie dêwigni prze àcznika (po o enie 1). Âwiat a mijania w àcza si pociàgajàc dêwigni z powrotem (po o enie 2). W àczenie Êwiate drogowych sygnalizowane jest zapaleniem si lampki kontrolnej (niebieskiej) na tablicy przyrzàdów. B yskanie Êwiat ami drogowymi (po o enie 3) Pociàgnàç dêwigni do oporu do siebie. Po zwolnieniu dêwigni Êwiat a drogowe zostajà wy àczone. Âwiat ami drogowymi mo na b yskaç równie przy wy àczonych Êwiat ach g ównych (ga ka na koƒcu dêwigni w po o eniu OFF ).

106 Poziomowanie reflektorów KIERUNKOWSKAZY Kierunkowskazy w àcza si przestawiajàc dêwigni prze àcznika Êwiate i kierunkowskazów w gór lub w dó, do po o enia 1. Kluczyk w wy àczniku zap onu musi byç ustawiony w po o eniu ON. Po wykonaniu skr tu, dêwignia automatycznie powraca do po o enia wyjêciowego, jednak przy niewielkim skr cie, np. przy zmianie pasa ruchu, trzeba jà przesunàç r kà. Zmian pasa ruchu mo na sygnalizowaç przez lekkie wychylenie dêwigni w gór lub w dó do wyczucia lekkiego oporu (po o enie 2) i przytrzymanie jej. Poziomowania reflektorów dokonuje si poprzez obrót prze àcznika. Poni ej podane sà przyk ady ustawienia prze àcznika w zale noêci od obcià enia pojazdu. Dla warunków obcià enia innych ni wymienione, nale y dobraç takie po o enie prze àcznika, aby wysokoêç wiàzki Êwiate mijania by a taka sama, jak w przypadku, gdy jedynie kierowca siedzi w samochodzie. Im wy szy numer po o enia prze àcznika, tym ni ej skierowana jest wiàzka Êwiate mijania. Âwiat a mijania powinny byç zawsze odpowiednio wypoziomowane, aby nie powodowaç oêlepienia innych u ytkowników drogi. Szybsze ni zwykle miganie zielonej lampki kontrolnej kierunkowskazu oznacza przepalenie si arówki przedniego lub tylnego kierunkowskazu. 99

107 Obcià enie pojazdu i po o enie prze àcznika Wersje Modele 3-drzwiowe Modele 5-drzwiowe Kategoria pojazdu M1* Kategoria pojazdu Kategoria pojazdu Kategoria pojazdu Warunki obcià enia M1* N1* Z trzecim rz dem Bez trzeciego rz du N1* siedzeƒ siedzeƒ Tylko kierowca 0 0 Tylko kierowca lub kierowca + jeden pasa er na przednim siedzeniu Kierowca + jeden pasa er na przednim siedzeniu oraz komplet pasa erów na tylnych siedzeniach najdalej z ty u Komplet pasa erów Komplet pasa erów + pe ny baga w przestrzeni baga owej Kierowca + pe ny baga w przestrzeni baga owej *: W celu ustalenia kategorii pojazdu nale y zwróciç si do Autoryzowanej Stacji Dealerskiej Toyoty. 100

108 Âwiat a awaryjne Regulacja intensywnoêci podêwietlenia wskaêników UWAGA Gdy silnik nie pracuje, nie nale y pozostawiaç w àczonych Êwiate awaryjnych na d u ej ni to konieczne, poniewa doprowadzi to do roz adowania akumulatora. W celu w àczenia Êwiate awaryjnych nale y wcisnàç ich wy àcznik. Zacznà b yskaç jednoczeênie wszystkie kierunkowskazy. Âwiat a awaryjne wy àcza si poprzez ponowne naciêni cie przycisku. W celu zmiany intensywnoêci podêwietlenia wskaêników na tablicy przyrzàdów nale y odpowiednio obróciç pokr t o regulacyjne. Âwiat a awaryjne w àcza si w celu ostrze enia innych kierowców w sytuacjach, kiedy samochód musia zatrzymaç si w miejscu, gdzie mo e stanowiç zagro enie dla ruchu drogowego. W sytuacjach awaryjnych nale y zjechaç samochodem jak najg biej na pobocze. Przy w àczonych Êwiat ach awaryjnych nie dzia a prze àcznik kierunkowskazów. 101

109 Przednie Êwiat a przeciwmgielne Tylne Êwiat a przeciwmgielne Po wy àczeniu Êwiate mijania, tylne Êwiat a przeciwmgielne nie zapalà si ju automatycznie przy ponownym w àczeniu Êwiate mijania. W celu w àczenia tylnych Êwiate przeciwmgielnych nale y ponownie nacisnàç przycisk w warunkach opisanych powy ej. W celu w àczenia przednich Êwiate przeciwmgielnych nale y obróciç pierêcieƒ na dêwigni prze àcznika Êwiate i kierunkowskazów. Przednie Êwiat a przeciwmgielne zapalà si, gdy w àczone sà Êwiat a pozycyjne. W àczenie przednich Êwiate przeciwmgielnych sygnalizowane jest zapaleniem si lampki kontrolnej na tablicy przyrzàdów. 102 Tylne Êwiat a przeciwmgielne w àcza si naciskajàc ich wy àcznik. Âwiecenie tych Êwiate ograniczone jest nast pujàcymi warunkami: Je eli przednie Êwiat a przeciwmgielne sà w àczone Tylne Êwiat a przeciwmgielne zapalà si, gdy w àczone sà Êwiat a pozycyjne lub mijania. Je eli przednie Êwiat a przeciwmgielne sà wy- àczone Tylne Êwiat a przeciwmgielne zapalà si, gdy w àczone sà Êwiat a mijania. W àczenie tylnych Êwiate przeciwmgielnych sygnalizowane jest zapaleniem si lampki kontrolnej na tablicy przyrzàdów. Po wy àczeniu wszystkich pozosta ych Êwiate tylne Êwiat a przeciwmgielne samoczynnie wy àczà si.

110 OÊwietlenie kabiny Lampka centralna OÊwietlenie kabiny w àcza si odpowiednio przesuwajàc prze àcznik w lampce. Prze àcznik ten ma nast pujàce po o enia: ON Lampka Êwieci si na sta e. OFF Lampka nie Êwieci si. DOOR Lampka zapala si po otwarciu dowolnych drzwi bocznych lub drzwi baga nika. OPÓèNIONE WY ÑCZANIE OÂWIETLENIA WN TRZA Gdy prze àcznik jest ustawiony w po o eniu DOOR, oêwietlenie w àcza si po otwarciu którychkolwiek drzwi. Po zamkni ciu wszystkich drzwi lampka przez pewien czas pozostaje zapalona, a nast pnie gaênie. Natomiast w nast pujàcych przypadkach lampka gaênie natychmiast: Je eli wszystkie drzwi zostanà zamkni te gdy wy àcznik zap onu jest w po o eniu ACC, ON lub START. Je eli wy àcznik zap onu zostanie obrócony do po o enia ACC, ON lub START gdy lampka jeszcze si Êwieci. Je eli drzwi zostanà zablokowane gdy lampka jeszcze si Êwieci. Je eli drzwi kierowcy zostanà zamkni te z wciêni tym przyciskiem blokady, a wszystkie pozosta e sà ju zablokowane. Lampka tylna (tylko modele 5-drzwiowe) 103

111 AUTOMATYCZNE WY ÑCZANIE POZOSTA- WIONEGO OÂWIETLENIA WN TRZA Je eli drzwi pozostajà otwarte gdy wy àcznik zap onu jest w po o eniu LOCK i wy àcznik oêwietlenia wn trza ustawiony jest w pozycji DOOR, po 20 minutach oêwietlenie wn trza zostanie automatycznie wy àczone, zapobiegajàc roz adowaniu akumulatora. OÊwietlenie osobiste W celu w àczenia lampki nale y nacisnàç przycisk. W celu wy àczenia lampki ponownie nacisnàç przycisk. Z oknem dachowym Bez okna dachowego 104

112 Wycieraczki i spryskiwacze szyby przedniej Wycieraczki przedniej szyby w àcza si przestawiajàc dêwigni prze àcznika w àdane po o enie. Kluczyk w wy àczniku zap onu musi byç ustawiony w po o eniu ON. Po o enie dêwigni Po o enie 1 Po o enie 2 Po o enie 3 Praca wycieraczek Przerywana Wolna Szybka W zakresie pracy przerywanej (po o enie 1) mo liwa jest regulacja czasu przerw w pracy wycieraczek za pomocà pierêcienia INT TIME. Obrócenie do góry wyd u a przerwy w pracy wycieraczek, obrócenie w dó skraca przerwy. W celu natryêni cia p ynu zmywajàcego nale y dêwigni pociàgnàç do siebie. Gdy p yn zostanie natryêni ty przy wy àczonych wycieraczkach, wycieraczki samoczynnie wykonajà kilka ruchów roboczych. Wskazówki dotyczàce uzupe niania p ynu zmywajàcego podane sà w rozdziale 7-3, pod has em Uzupe nianie p ynu do spryskiwaczy szyb. Przy ujemnej temperaturze otoczenia, przed u yciem spryskiwacza nale y rozgrzaç przednià szyb nawiewem ciep ego powietrza. Zapobiegnie to zamarzaniu p ynu zmywajàcego na szybie, co mog oby ca kowicie zablokowaç widocznoêç. UWAGA Nie wolno w àczaç wycieraczek, gdy szyba jest sucha. Mo e to spowodowaç jej zarysowanie. Wycieraczki i spryskiwacz szyby tylnej Wycieraczk tylnej szyby w àcza si obracajàc ga k na koƒcu dêwigni w kierunku od siebie. Kluczyk w wy àczniku zap onu musi byç ustawiony w po o eniu ON. Po o enie dêwigni Po o enie 1 Po o enie 2 Praca wycieraczek Przerywana Normalna W celu natryêni cia p ynu zmywajàcego na tylnà szyb, nale y obróciç ga k na koƒcu dêwigni do oporu w gór lub w dó, a zajmie skrajne po o enie (3 lub 4). Po zwolnieniu, ga ka samoczynnie powróci do po o enia wyjêciowego. 105

113 Wskazówki dotyczàce uzupe niania p ynu zmywajàcego podane sà w rozdziale 7-3, pod has em Uzupe nianie p ynu do spryskiwaczy szyb. Zmywacze reflektorów Ogrzewanie szyby tylnej UWAGA Nie wolno w àczaç wycieraczki, gdy szyba jest sucha. Mo e to spowodowaç jej porysowanie. 106 W celu natryêni cia p ynu zmywajàcego na klosze reflektorów nale y w àczyç przednie Êwiat a i nacisnàç przycisk zmywacza. Kluczyk w wy àczniku zap onu musi byç w po- o eniu ON. Nale y regularnie kontrolowaç poziom p ynu zmywajàcego w zbiorniczku. Do uzupe niania poziomu nale y u ywaç p ynu do spryskiwaczy szyb. Wskazówki dotyczàce uzupe niania p ynu zmywajàcego podane sà w rozdziale 7-3, pod has em Uzupe nianie p ynu do spryskiwaczy szyb. UWAGA Nie nale y uruchamiaç zmywaczy reflektorów, gdy w zbiorniczku nie ma p ynu. Mo e to spowodowaç przegrzanie silnika elektrycznego zmywaczy. W wersji z r cznie sterowanà klimatyzacjà W wersji z automatycznie sterowanà klimatyzacjà

114 W celu usuni cia zaparowania lub oblodzenia tylnej szyby nale y nacisnàç przycisk wy àcznika ogrzewania szyby. Kluczyk w wy àczniku zap onu musi byç ustawiony w po o eniu ON. Nadrukowane na wewn trznej powierzchni szyby delikatne uzwojenie elektryczne szybko rozgrzeje i oczyêci jej powierzchni. Podczas pracy urzàdzenia Êwieci si lampka kontrolna. Ponowne naciêni cie przycisku powoduje wy àczenie ogrzewania szyby. Ogrzewanie szyby nale y wy àczaç natychmiast po oczyszczeniu jej powierzchni. Przed u ona praca ogrzewania szyby mo e doprowadziç do roz adowania akumulatora, szczególnie podczas jazdy w ruchu miejskim. Urzàdzenie to nie s u y do osuszania z deszczu ani topienia Êniegu. UWAGA Gdy silnik nie pracuje, nale y wy àczyç ogrzewanie tylnej szyby, co zapobiegnie roz adowaniu akumulatora. Czyszczàc powierzchni wewn trznà tylnej szyby nale y zachowaç ostro noêç, aby nie uszkodziç siatki grzejnej. Ogrzewanie lusterek bocznych W pojazdach z kierownicà po prawej stronie W pojazdach z kierownicà po lewej stronie W celu usuni cia zaparowania lub oblodzenia powierzchni lusterek bocznych nale y nacisnàç przycisk wy àcznika ich ogrzewania. Kluczyk w wy àczniku zap onu musi byç ustawiony w po o eniu ON. Panele grzewcze lusterek bocznych szybko rozgrzejà i oczyszczà powierzchni. Ponowne naciêni cie przycisku powoduje wy- àczenie ogrzewaczy. Po up ywie oko o 5 minut pracy ogrzewanie lusterek zostanie samoczynnie wy àczone. OSTRZE ENIE Gdy ogrzewanie lusterek jest w àczone, nie nale y dotykaç powierzchni lusterek, poniewa ich temperatura mo e byç wysoka. Ogrzewanie lusterek nale y wy àczaç natychmiast po oczyszczeniu ich powierzchni. Przed u ona praca ogrzewaczy mo e doprowadziç do roz adowania akumulatora, szczególnie podczas jazdy w ruchu miejskim. Urzàdzenie to nie s u y do osuszania z deszczu ani topienia Êniegu. Gdy lusterka boczne pokryte sà grubà warstwà lodu, przed w àczeniem ich ogrzewania nale y u yç Êrodka rozmra ajàcego. 107

115 108

116 ROZDZIA 1 5 OBS UGA URZÑDZE I MECHANIZMÓW Wskaêniki, liczniki i lampki ostrzegawcze Wskaênik poziomu paliwa Wskaênik temperatury silnika Obrotomierz Licznik przebiegu ca kowitego i dwa liczniki przebiegu dziennego Dodatkowe przyrzàdy Lampki kontrolne i ostrzegawcze oraz brz czyk

117 Wskaênik poziomu paliwa Wskaênik temperatury silnika D ugie okresy pracy silnika na biegu ja owym przy w àczonej klimatyzacji w warunkach jazdy miejskiej. Holowanie przyczepy. Wskaênik dzia a po w àczeniu zap onu, pokazujàc w przybli eniu iloêç paliwa, jaka pozostaje w zbiorniku. Przy hamowaniu, przyspieszaniu i pokonywaniu zakr tu wskazówka waha si. Jest to spowodowane ruchem paliwa w zbiorniku. Zaleca si utrzymywanie stanu nape nienia zbiornika powy ej 1/4 jego pojemnoêci. Gdy poziom paliwa zbli y si do E lub zaêwieci si lampka ostrzegawcza rezerwy paliwa, nale y jak najszybciej uzupe niç paliwo w zbiorniku. Na zjazdach, podjazdach lub na zakr tach, ze wzgl du na ruch paliwa w zbiorniku wskazówka mo e wahaç si, lub wczeêniej ni zwykle mo e zapalaç si lampka ostrzegawcza rezerwy paliwa. 110 Wskaênik ten przy w àczonym zap onie pokazuje temperatur p ynu ch odzàcego silnik. Temperatura pracy silnika mo e si wahaç, w zale noêci od temperatury otoczenia i stanu obcià enia silnika. Gdy wskazówka znajdzie si w strefie zaznaczonej na czerwono lub wy ej, sygnalizuje to przegrzanie silnika. W takiej sytuacji nale y zatrzymaç samochód i odczekaç, a silnik ostygnie. Do przegrzewania si silnika mo e dojêç w nast pujàcych ci kich warunkach eksploatacji samochodu: D uga jazda pod gór w upalny dzieƒ. Zwolnienie lub zatrzymanie si po jeêdzie z du à pr dkoêcià. UWAGA Nie wolno wymontowywaç termostatu z uk adu ch odzenia silnika, poniewa spowoduje to przegrzewanie si silnika. Zadaniem termostatu jest sterowanie przep ywem p ynu ch odzàcego, w celu utrzymania temperatury silnika w optymalnym zakresie. Nie wolno kontynuowaç jazdy z przegrzanym silnikiem. W takiej sytuacji nale y zastosowaç si do wskazówek podanych w rozdziale 4 pod has em Przegrzanie silnika.

118 Obrotomierz Obrotomierz pokazuje pr dkoêç obrotowà silnika w tysiàcach obrotów na minut. Jego wskazaniami nale y kierowaç si przy doborze w aêciwych prze o eƒ skrzyni biegów, unikajàc w ten sposób d awienia silnika lub nadmiernego wzrostu jego pr dkoêci obrotowej. Jazda z nadmiernà pr dkoêcià obrotowà silnika powoduje przyspieszone zu ycie silnika i zwi ksza zu ycie paliwa. Nale y pami taç o ogólnej zasadzie, e im ni sza pr dkoêç obrotowa silnika, tym ni sze zu ycie paliwa. UWAGA Nie wolno dopuszczaç do przejêcia wskazówki w zakres czerwony. Mo e to doprowadziç do powa nego uszkodzenia silnika. Licznik przebiegu ca kowitego i dwa liczniki przebiegu dziennego Wskaênik ten zawiera licznik przebiegu ca kowitego i dwa liczniki przebiegu dziennego. 1. Licznik przebiegu ca kowitego pokazuje ca kowity dystans przejechany przez samochód. 2. Dwa liczniki przebiegu dziennego pokazujà niezale nie dystanse przebyte od ostatniego wyzerowania ka dego z nich. Na podstawie wskazaƒ jednego licznika przebiegu dziennego mo na obliczaç Êrednie zu ycie paliwa, natomiast drugiego mo na u yç do pomiaru przebytych odleg oêci. Po od àczeniu zasilania elektrycznego, wszystkie informacje wskazywane przez liczniki przebiegu dziennego zostajà skasowane. 3. Przycisk kasowania licznika przebiegu dziennego Zeruje stan liczników przebiegu dziennego i jednoczeênie s u y do prze àczania wyêwietlanych funkcji. W celu prze àczenia wyêwietlanych funkcji nale y szybko nacisnàç i zwolniç przycisk. Ka dorazowe naciêni cie i zwolnienie przycisku powoduje kolejno prze àczenie z licznika przebiegu ca kowitego na licznik przebiegu dziennego A, nast pnie na licznik przebiegu dziennego B i z powrotem na licznik przebiegu ca kowitego. W celu wyzerowania stanu licznika przebiegu dziennego A nale y wywo aç go na wyêwietlaczu, a nast pnie nacisnàç i przytrzymaç wciêni ty przycisk, a poka e si wartoêç zero. W analogiczny sposób zeruje si licznik B. 111

119 Dodatkowe przyrzàdy 1. Klinometr 2. WyÊwietlacz wielofunkcyjny 3. Kompas 4. Przycisk 5. Przycisk 6. Przycisk MODE/LIGHT 112

120 Przycisk MODE/LIGHT Naciskajàc przycisk MODE/LIGHT zmienia si funkcje. Naciskanie przycisku d u ej ni 1 sekund powoduje w àczenie urzàdzenia. Przycisk NaciÊni cie zwi ksza intensywnoêç pod- Êwietlenia wyêwietlacza wielofunkcyjnego lub pokazywanà na ekranie wartoêç podczas operacji regulacji, kalibracji oraz uruchamiania lub zatrzymywania pomiaru. Przycisk NaciÊni cie zmniejsza intensywnoêç podêwietlenia wyêwietlacza wielofunkcyjnego lub pokazywanà na ekranie wartoêç podczas operacji regulacji, kalibracji lub zerowania. WyÊwietlacz wielofunkcyjny informacje wst pne Z dodatkowych przyrzàdów nale y korzystaç przy w àczonym zap onie. W czasie gdy akumulator samochodowy jest wymontowany i wymieniany lub jest od àczony z powodu przepalonego bezpiecznika, nie dzia a kompas. W takim przypadku konieczne b dzie przeprowadzenie kalibracji kompasu (kalibracja ko owa). Po wykonaniu kalibracji ko owej kompas zacznie prawid owo funkcjonowaç. Wskazówki dotyczàce kalibracji ko owej podane sà w dalszej cz Êci, pod has em Kompas. Je eli we wn trzu samochodu panuje bardzo niska temperatura, poczàtkowo dzia anie wyêwietlacza mo e wydawaç si opóênione lub obraz mo e byç ciemny. Gdy wn trze samochodu nieco nagrzeje si, wyêwietlacz zacznie dzia aç normalnie. W celu w àczenia podêwietlenia dodatkowych przyrzàdów nale y nacisnàç i przytrzymaç wciêni ty przycisk MODE/LIGHT, a nastàpi prze àczenie na tryb regulacji podêwietlenia. Na wyêwietlaczu pojawi si LIGHT. Regulacji podêwietlenia dokonuje si naciskajàc przycisk lub gdy w àczony jest tryb regulacji podêwietlenia. Przy w àczonym zap onie intensywnoêç pod- Êwietlenia wyêwietlacza mo na ustawiç na jednym z 3 poziomów. Po w àczeniu Êwiate mijania (równoczeênie ekran staje si ciemniejszy) intensywnoêç podêwietlenia mo na ustawiç na jednym z 6 poziomów. IntensywnoÊç podêwietlenia wyêwietlacza mo na regulowaç w dowolnym momencie. 113

121 W celu wy àczenia podêwietlenia nale y tyle razy naciskaç przycisk, a podêwietlenie zgaênie. W przypadku nadmiernego nagrzania si wyêwietlacza i/lub wzrostu napi cia elektrycznego wewnàtrz urzàdzenia, ekran oraz jego podêwietlenie mogà samoczynnie zgasnàç. Gdy wyêwietlacz ostygnie i/lub spadnie wewn trzne napi cie elektryczne, ekran i podêwietlenie w àczà si w sposób automatyczny. OSTRZE ENIE Nie nale y naciskaç przycisków podczas jazdy. Mo na to wykonywaç wy àcznie gdy samochód jest zatrzymany. -Klinometr Klinometr pokazuje przybli onà wielkoêç przechy u samochodu do przodu lub do ty u oraz na boki. Klinometr pokazuje dok adnà wartoêç jedynie w sytuacji, gdy samochód jest zatrzymany i pochylenie nie przekracza 30. Powy szy rysunek obrazuje sytuacj, gdy samochód jest przechylony do przodu o kàt oko o 5 oraz w prawo o kàt oko o 15. Je eli klinometr nie pokazuje prawid owej wielkoêci przechy u, nale y przeprowadziç jego kalibracj, wed ug opisanej dalej procedury. Kalibracja klinometru 1. Zatrzymaç samochód w p askim, poziomym miejscu i w àczyç zap on. 2. Nacisnàç równoczeênie przyciski i. 3. Nacisnàç przycisk. Ekran klinometru b y- Ênie dwa lub trzy razy. Gdy ekran klinometru powróci do normalnego stanu, kalibracja jest zakoƒczona. Kalibracj klinometru nale y przeprowadzaç w p askim, poziomym miejscu. OSTRZE ENIE Nie nale y naciskaç przycisków podczas jazdy. Mo na to wykonywaç wy àcznie gdy samochód jest zatrzymany. 114

122 -Kompas Samochód znajduje si w miejscu, w którym magnetyzm ziemski jest zaburzony (parking podziemny, pod stalowà wie à, parking na dachu budynku, w pobli u skrzy owania lub du ego samochodu, itp.). Samochód uleg namagnesowaniu. Kompas pokazuje kierunek, w jakim ustawiony jest przód samochodu. N na ekranie oznacza pó noc, W oznacza zachód, E oznacza wschód i S oznacza po udnie. Na rysunku powy ej samochód skierowany jest na po udnie. Kompas dok adnie pokazuje kierunek jedynie wtedy, gdy samochód pozostaje poziomy. W nast pujàcych przypadkach wskazania kompasu sà niedok adne: W przypadku namagnesowania samochodu kompas rejestruje to i dokonuje próby automatycznej detekcji kierunków Êwiata. Jednak gdy automatyczna detekcja kierunków Êwiata oka e si niemo liwa lub wskazania kompasu b dà nieprawid owe, zacznà b yskaç symbole kierunków Êwiata, jak pokazano na rysunku powy ej. W takim przypadku konieczne jest r czne przeprowadzenie kalibracji wed ug opisanej dalej procedury Kalibracja kompasu. Samochód jest przechylony. 115

123 Gdy ekran kompasu powróci do normalnego stanu, kalibracja jest zakoƒczona. Nie nale y przeprowadzaç kalibracji ko owej w miejscu, w którym magnetyzm ziemski jest zaburzony (parking podziemny, pod stalowà wie à, parking na dachu budynku, w pobli u skrzy owania lub du ego samochodu, itp.). Przeprowadzenie kalibracji ko owej konieczne jest w sytuacji, gdy akumulator samochodowy by wymontowany i wymieniany lub od àczony z powodu przepalonego bezpiecznika. Kalibracja kompasu (kalibracja ko owa) 1. Zatrzymaç samochód w p askim, poziomym miejscu. 2. Nacisnàç równoczeênie przyciski i. 3. Nacisnàç jeden raz przycisk MODE/LIGHT. 4. Nacisnàç przycisk. Ekran kompasu zacznie b yskaç. 5. Powoli zatoczyç samochodem ko o (w ciàgu 1 minuty od naciêni cia ). Je eli w ciàgu 60 sekund nie zostanie zatoczone pe ne ko o, kalibracja zostaje przerwana i kompas powraca do stanu sprzed operacji. Kalibracja kompasu (kalibracja dewiacyjna) Wskazania kierunku na kompasie mogà byç odchylone w zakresie ±180 w stosunku do kierunku wynikajàcego z magnetyzmu ziemskiego. Kàt odchylenia uzale niony jest od miejsca na powierzchni ziemi. W celu zniwelowania ró nicy pomi dzy kierunkiem pó nocnym na ekranie kompasu a kierunkiem pó nocnym na mapie nale y: 1. Zatrzymaç samochód w p askim, poziomym miejscu. 2. Nacisnàç równoczeênie przyciski i. 3. Dwukrotnie nacisnàç przycisk MODE/LIGHT. 116

124 Kompas nale y kalibrowaç w p askim, poziomym miejscu. OSTRZE ENIE Kalibracj ko owà nale y przeprowadzaç w odpowiednio przestronnym miejscu, uwa ajàc na pieszych i pobliskie samochody. Nale y przestrzegaç przepisów drogowych. Nie nale y naciskaç przycisków podczas jazdy. Mo na to wykonywaç wy- àcznie gdy samochód jest zatrzymany. WyÊwietlacz wielofunkcyjny WyÊwietlacz wielofunkcyjny ma nast pujàce funkcje, prze àczane kolejnymi naciêni ciami przycisku MODE/LIGHT : Termometr Barometr WysokoÊciomierz 50 WysokoÊciomierz 200 Wskaênik Êredniej pr dkoêci Stoper Gdy na wyêwietlaczu wielofunkcyjnym b yska DEVI., mo na ustawiç kàt odchylenia kierunku. W dolnej cz Êci ekranu pokazywana jest wartoêç kàta. Na rysunku powy ej pokazano odchylenie wskazaƒ kompasu o 5 na wschód. Odchylenie w kierunku zachodnim sygnalizowane jest znakiem minus. Po pod àczeniu zacisków akumulatora pokazywana jest wartoêç -7 (ustawienie poczàtkowe). 4. Ustawiç wartoêç kàta, naciskajàc przycisk lub. 5. Nacisnàç przycisk MODE/LIGHT w celu wprowadzenia pokazywanej wartoêci kàta. Ka da funkcja ma odpowiednie oznaczenie na ekranie. TEMP oznacza termometr, BARO oznacza barometr, ALT50 oznacza wysokoêciomierz 50, AL200 oznacza wysokoêciomierz 200 i AVESPD oznacza wskaênik pr dkoêci Êredniej. Dla funkcji stopera na ekranie pojawia si TIMER. Nawet gdy w trakcie pomiaru zostanie wy àczony zap on, realizowany jest on dalej i dane pozostajà zachowane do momentu ponownego w àczenia zap onu. Zmiana wyêwietlanej funkcji przez naciêni cie przycisku MODE/LIGHT nie powoduje przerwania dzia ania poprzednio wybranej, mimo e nie jest ona aktualnie pokazywana. 117

125 ótermometr OSTRZE ENIE Nie nale y naciskaç przycisków podczas jazdy. Mo na to wykonywaç wy àcznie gdy samochód jest zatrzymany. W cz Êci numerycznej ekranu poni ej wykresu pokazywana jest aktualna wartoêç temperatury zewn trznej. Zakres wartoêci temperatur wynosi od -30 C do +65 C. Na przyk adzie powy ej aktualna temperatura zewn trzna wynosi +18 C. Wskazania sà uaktualniane co 4 sekundy. W przypadku wykrycia nieprawid owoêci w po àczeniach czujnika temperatury zewn trznej, na ekranie pojawi si symbol -E. W takiej sytuacji nale y skontaktowaç si z Autoryzowanà Stacjà Dealerskà Toyoty. Funkcja termometru pokazuje na wykresie liniowym przebieg zmian temperatury zewn trznej w ciàgu ostatnich 12 godzin, mierzonej w odst pach 30-minutowych. Wykres obejmuje zakres temperatur od -30 C do +65 C. Wskazania termometru mogà odbiegaç od rzeczywistej wartoêci temperatury, w zale noêci od sytuacji w otoczeniu samochodu lub warunków jazdy. Je eli wykres przekroczy zakres osi pionowej, zostaje automatycznie przesuni ty do góry do czasu, kiedy po jego odêwie eniu, realizowanym co 30 minut, powróci mo liwoêç jego pokazania. W tym czasie trzykrotnie b yskajà znaki ó i 2 C. Pokazywany obraz mo na przesuwaç naciskajàc przyciski i. 118

126 TABELA KONWERSJI C F óbarometr Funkcja barometru pokazuje na wykresie liniowym przebieg zmian wartoêci ciênienia atmosferycznego w ciàgu ostatnich 12 godzin, mierzonych w odst pach 30-minutowych. Wykres obejmuje zakres ciênieƒ od 600 hpa do 1050 hpa. WartoÊci pokazywane sà z dok adnoêcià do 2 hpa. Je eli wykres przekroczy zakres osi pionowej, zostaje automatycznie przesuni ty do góry do czasu, kiedy po jego odêwie eniu, realizowanym co 30 minut, powróci mo liwoêç jego pokazania. W tym czasie trzykrotnie b yskajà znaki ó i 2hPa. Pokazywany obraz mo na przesuwaç naciskajàc przyciski i. W cz Êci numerycznej ekranu poni ej wykresu pokazywana jest aktualna wartoêç ciênienia atmosferycznego z dok adnoêcià do 1 hpa. Zakres wartoêci ciênieƒ od 600 hpa do 1050 hpa. Na przyk adzie powy ej aktualne ciênienie atmosferyczne wynosi 1014 hpa. Wskazania sà uaktualniane co 1 sekund. Wskazania barometru mogà odbiegaç od rzeczywistej wartoêci ciênienia, w zale noêci od sytuacji w otoczeniu samochodu lub warunków jazdy. 119

127 ówysokoêciomierz WysokoÊciomierz 50 WysokoÊciomierz 200 Funkcja wysokoêciomierza pokazuje na wykresie s upkowym przebieg zmian wysokoêci nad poziomem morza w ciàgu ostatnich 2 godzin, mierzonej co 5 minut. WysokoÊciomierz 50 i wysokoêciomierz 200 majà ró ne zakresy. Wykres pokazuje: WysokoÊciomierz 50 1 punkt = 50 m WysokoÊciomierz punkt = 200 m Je eli wykres przekroczy zakres osi pionowej, zostaje automatycznie przesuni ty do góry do czasu, kiedy po jego odêwie eniu, realizowanym co 30 minut, powróci mo liwoêç jego pokazania. W tym czasie trzykrotnie b yskajà znaki ó i 50 m lub 200 m. W cz Êci numerycznej ekranu poni ej wykresu pokazywana jest aktualna wysokoêç z dok adnoêcià do 10 m. Zakres wartoêci mieêci si pomi dzy -500 m a 5000 m. Na przyk adzie powy ej aktualna wysokoêç nad poziomem morza pokazywana przez wysokoêciomierz 50 i 200 wynosi 360 m. Wskazania sà uaktualniane co 2 sekundy. Poniewa wysokoêç nad poziomem morza szacowana jest na podstawie ciênienia atmosferycznego, wskazywana wartoêç dla danego miejsca mo e zmieniaç si, w zale noêci od zmian ciênienia atmosferycznego. Po wy àczeniu zap onu na wysokoêciomierzu pozostaje ostatnio pokazywana wartoêç. TABELA KONWERSJI m m stopy stopy (-) 500 (-) 1640 (-) 1000 (-) 3281 (-) 1500 (-) 4921 (-) 2000 (-) 6562 (-) 2500 (-) 8202 (-) 3000 (-) 9843 (-) 3500 (-) (-) 4000 (-) (-) 4500 (-) (-) 5000 (-)

128 ówskaênik Êredniej pr dkoêci Kalibracja wysokoêciomierza Kalibracj mo na przeprowadziç jedynie wtedy, gdy znana jest aktualna wysokoêç nad poziomem morza. Gdy ekran przedstawia wysokoêciomierz 50 lub 200, naciêni cie lub odpowiednio zwi ksza lub zmniejsza pokazywanà wartoêç o 10 m. Oba wysokoêciomierze kalibrowane sà równoczeênie. Wskaênik pr dkoêci Êredniej pokazuje na wykresie liniowym przebieg zmian pr dkoêci jazdy w ciàgu ostatnich 2 godzin, mierzonej co 5 minut. Kolejne punkty odpowiadajà Êredniej pr dkoêci jazdy w ciàgu 5 minut. Pr dkoêci wskazywane sà z dok adnoêcià do 10 km/h. WartoÊç liczbowa pod wykresem jest Êrednià pr dkoêcià samochodu liczonà od rozpocz cia pomiaru. Wskazanie jest odnawiane co 10 sekund. TABELA KONWERSJI km/h mph

129 óstoper Rozpocz cie pomiaru nast puje po naciêni ciu przycisku. Ponowne naciêni cie przycisku zatrzymuje pomiar, z zachowaniem jednak zebranych danych. NaciÊni cie przycisku gdy pomiar jest zatrzymany powoduje kontynuacj pomiaru. W trakcie pomiaru b yska symbol km/h. Gdy pomiar jest zatrzymany, symbol km/h Êwieci si w sposób ciàg y. NaciÊni cie przycisku gdy pomiar jest zatrzymany powoduje wykasowanie wskazywanej pod wykresem wartoêci liczbowej i pokazuje si - -km/h. Funkcja stopera mierzy up yw czasu, pokazujàc wynik na numerycznej cz Êci wyêwietlacza. Maksymalny mierzony czas wynosi 9 godzin i 59 minut. Po przekroczeniu tej wartoêci pomiar jest kontynuowany od wartoêci 0h 00 min. Na rysunku powy ej up yn o 2 godziny i 48 minut od rozpocz cia pomiaru. Podczas pomiaru obraz na graficznej cz Êci wyêwietlacza przesuwa si od prawej do lewej kraw dzi ekranu. 122

130 Lampki kontrolne i ostrzegawcze oraz brz czyk Je eli zaêwieci si lampka lub w àczy si brz czyk... Nale y: (a) (Lampka i brz czyk*) Je eli hamulec postojowy nie jest zaciàgni ty, zatrzymaç si i skontaktowaç z Autoryzowanà Stacjà Dealerskà Toyoty. Brz czyk*: Tylko z uk adem kontroli stabilnoêci jazdy i uk adem aktywnej regulacji nap du Rozpocz cie pomiaru nast puje po naciêni ciu przycisku. Ponowne naciêni cie przycisku zatrzymuje pomiar, z zachowaniem jednak zebranych danych. Kolejne naciêni cie przycisku powoduje kontynuacj pomiaru. NaciÊni cie przycisku gdy pomiar jest zatrzymany, powoduje wykasowanie wskazywanej wartoêci i pokazuje si -h - -min. (b) (c) Zatrzymaç si i sprawdziç samochód. Zatrzymaç si i sprawdziç samochód. (d) Uzupe niç olej w silniku. (e) Oddaç samochód do przeglàdu w Autoryzowanej Stacji Dealerskiej 123

131 (f) (g) (h) (i) 124 Je eli zaêwieci si lampka lub w àczy si brz czyk... Nale y: Uzupe niç paliwo. Natychmiast oddaç samochód do przeglàdu w Autoryzowanej Stacji Dealerskiej Samochód z uk adem kontroli stabilnoêci jazdy i uk adem aktywnej regulacji nap du: Gdy równoczeênie Êwieci si lampka ostrzegawcza uk adu hamulcowego, natychmiast zatrzymaç si i skontaktowaç si z Autoryzowanà Stacjà Dealerskà Toyoty. Zamknàç wszystkie drzwi boczne oraz drzwi ty u nadwozia. (j) (k) (l) (m) (n) Je eli zaêwieci si lampka lub w àczy si brz czyk... Nale y: Oddaç samochód do przeglàdu w Autoryzowanej Stacji Dealerskiej. Natychmiast oddaç samochód do przeglàdu w Autoryzowanej Stacji Dealerskiej Przestawiç dêwigni sterujàcà nap du w po o enie inne ni N. Zatrzymaç si i sprawdziç samochód. Oddaç samochód do przeglàdu w Autoryzowanej Stacji Dealerskiej. (o) Brz czyk Wy àczyç Êwiat a. przypominajàcy o zapalonych Êwiat ach (a) Lampka ostrzegawcza uk adu hamulcowego i brz czyk Lampka ta zapala si w ni ej wymienionych sytuacjach, je eli wy àcznik zap onu jest w po o eniu ON. Gdy zaciàgni ty jest hamulec postojowy... Samochód z uk adem kontroli stabilnoêci jazdy i uk adem aktywnej regulacji nap du: Lampka zapala si na kilka sekund po obróceniu wy àcznika zap onu do pozycji ON, nawet gdy hamulec postojowy jest zwolniony. Gdy poziom p ynu hamulcowego jest zbyt niski... OSTRZE ENIE Kontynuowanie normalnej jazdy przy zbyt niskim poziomie p ynu hamulcowego jest niebezpieczne. Gdy zbyt niskie jest podciênienie w uk adzie (samochody z silnikiem o zap onie samoczynnym bez uk adu kontroli stabilnoêci jazdy i uk adu aktywnej regulacji nap du)... Gdy nastàpi awaria urzàdzenia wspomagajàcego hamulce (samochody z uk adem kontroli stabilnoêci jazdy i uk adem aktywnej regulacji nap du)...

132 Je eli awaria urzàdzenia wspomagajàcego hamulce spowoduje os abienie sprawnoêci hamowania, zapala si lampka ostrzegawcza i rozlega si ciàg y sygna ostrzegawczy. W nast pujàcych przypadkach nale y zleciç Autoryzowanej Stacji Dealerskiej sprawdzenie samochodu: Lampka nie zapala si po obróceniu wy àcznika zap onu do po o enia ON, mimo zaciàgni tego hamulca postojowego. W samochodzie z uk adem kontroli stabilnoêci jazdy i uk adem aktywnej regulacji nap du: Lampka nie zapala si po w àczeniu zap onu gdy hamulec postojowy jest zwolniony. Krótkotrwa e zaêwiecenie si lampki nie jest oznakà usterki. OSTRZE ENIE Samochody bez uk adu kontroli stabilnoêci jazdy i uk adu aktywnej regulacji nap du: Gdy pomimo zwolnienia hamulca postojowego lampka ostrzegawcza uk adu hamulcowego pozostaje zapalona przy pracujàcym silniku, nale y natychmiast zatrzymaç samochód w bezpiecznym miejscu i skontaktowaç si z Autoryzowanà Stacjà Dealerskà Toyoty. W tej sytuacji hamulce mogà nie dzia aç prawid owo i droga hamowania b dzie wyd u- ona. Mocno naciskajàc peda hamulca jak najszybciej zatrzymaç samochód. Samochody z uk adem kontroli stabilnoêci jazdy i uk adem aktywnej regulacji nap du: W ni ej wymienionych sytuacjach nale y natychmiast zatrzymaç samochód w bezpiecznym miejscu i skontaktowaç si z Autoryzowanà Stacjà Dealerskà. Lampka ta nie gaênie przy pracujàcym silniku i zwolnionym hamulcu postojowym. Wraz z lampkà ostrzegawczà w àcza si brz czyk ostrzegawczy. W obu przypadkach mog o dojêç do awarii hamulców, powodujàcej wyd u- enie drogi hamowania samochodu. Natychmiast zatrzymaç samochód w bezpiecznym miejscu, mocno naciskajàc peda hamulca. Lampka ta Êwieci si wraz z lampkà ostrzegawczà ABS. W tym przypadku, oprócz awarii uk adu ABS, samochód podczas hamowania mo e zachowywaç si wyjàtkowo niestabilnie. Wystàpienie jednego z poni szych objawów nie sygnalizuje wystàpienia usterki: Lampka ostrzegawcza mo e Êwieciç si przez oko o 60 sekund po uruchomieniu silnika. Gdy po tym czasie zgaênie, stan jest prawid owy. Wielokrotne naciskanie peda u hamulca mo e spowodowaç zapalenie si lampki ostrzegawczej i uruchomienie brz czyka. Je eli po kilku sekundach objawy te zaniknà, stan jest prawid owy. 125

133 Po uruchomieniu silnika lub kilkakrotnym naciêni ciu peda u hamulca, z komory silnika mo e dobiegaç charakterystyczny pulsujàcy odg os pracy pompy w uk adzie hamulcowym. Nie jest to oznaka usterki. (b) Lampka ostrzegawcza braku adowania akumulatora Lampka ta sygnalizuje roz adowywanie akumulatora. Je eli lampka zaêwieci si podczas jazdy, oznacza to wystàpienie awarii w uk adzie adowania. Silnik b dzie pracowa a do ca kowitego roz adowania akumulatora. W takiej sytuacji nale y wy àczyç klimatyzacj, dmuchaw, radio oraz inne odbiorniki pràdu i skierowaç si do najbli szej Autoryzowanej Stacji Dealerskiej Toyoty lub warsztatu naprawczego. UWAGA Nie wolno kontynuowaç jazdy z p kni tym lub poluzowanym paskiem nap dowym osprz tu silnika. (c) Lampka ostrzegawcza niskiego ciênienia oleju Lampka ta ostrzega o zbyt niskim ciênieniu oleju silnikowego. Je eli lampka ta zaêwieci si lub zacznie b yskaç podczas jazdy, nale y natychmiast zjechaç w bezpieczne miejsce na poboczu, wy àczyç silnik i zwróciç si o pomoc do Autoryzowanej Stacji Dealerskiej Toyoty lub specjalistycznego warsztatu naprawczego. Lampka mo e niekiedy b yskaç podczas pracy silnika na biegu ja owym lub na krótko zapalaç si po gwa townym zahamowaniu. Je eli po lekkim zwi kszeniu pr dkoêci obrotowej silnika lampka gaênie, nie ma powodów do obaw. Lampka mo e zapaliç si, gdy poziom oleju w silniku jest bardzo niski. Nie s u y jednak jako wskaênik jego poziomu. Poziom oleju nale y sprawdzaç za pomocà miarki. UWAGA Nie wolno kontynuowaç jazdy z zapalonà lampkà ostrzegawczà ciênienia oleju, nawet na krótkim odcinku. Mo e to doprowadziç do powa nego uszkodzenia silnika. (d) Lampka ostrzegawcza niskiego poziomu oleju (samochody z silnikiem o zap onie samoczynnym) Lampka ta sygnalizuje koniecznoêç sprawdzenia poziomu oleju w silniku. Je eli lampka ta zaêwieci si podczas jazdy po nierównej drodze lub na du ej pochy oêci, nale y ustawiç samochód w poziomym miejscu, by sprawdziç czy lampka zgaênie. Je eli pozostanie zapalona nale y sprawdziç poziom oleju w silniku wed ug instrukcji podanych pod has em Sprawdzanie poziomu oleju w silniku w rozdziale 7-2. Lampka ta mo e zapalaç si podczas jazdy po stromym stoku lub nierównej nawierzchni, kiedy samochód podlega znacznym przechy- om, a tak e na zakr tach. Jest to spowodowane przemieszczaniem si oleju w silniku. UWAGA Praca silnika przy zbyt niskim poziomie oleju spowoduje jego uszkodzenie. 126

134 (e) Lampka ostrzegawcza turbodo adowania (samochody z silnikiem o zap onie samoczynnym) oraz lampka sygnalizacyjna usterki silnika Lampka ta pe ni nast pujàce funkcje: Lampka ostrzegawcza turbodo adowania (samochody z silnikiem o zap onie samoczynnym) Lampka ostrzega o nadmiernym wzroêcie ciênienia do adowania w turbospr arce. Je eli lampka ta zaêwieci si podczas jazdy, nale y zwolniç na tyle, aby lampka zgas a i jak najszybciej oddaç samochód do przeglàdu w Autoryzowanej Stacji Dealerskiej Toyoty. UWAGA Nawet gdy lampka zgaênie, nie wolno jechaç z du à pr dkoêcià ani doprowadzaç do wysokiej pr dkoêci obrotowej silnika. Lampka sygnalizacyjna usterki silnika Lampka ta ostrzega o wystàpieniu awarii w uk adzie elektrycznym silnika. Je eli lampka ta zapali si podczas jazdy, pojazd nale y jak najszybciej oddaç do przeglàdu i naprawy w Autoryzowanej Stacji Dealerskiej Toyoty. Je eli przy zapalonej lampce wciêni cie peda u przyspieszania do po owy skoku nie powoduje wzrostu pr dkoêci obrotowej silnika, mo e to oznaczaç usterk elektronicznego uk adu sterowania przepustnicà. W takim przypadku mo liwe jest kontynuowanie jazdy z ma à pr dkoêcià, je eli peda zostanie naciêni ty powoli i g biej. Jak najszybciej nale y zleciç Autoryzowanej Stacji Dealerskiej Toyoty sprawdzenie samochodu. Chwilowy brak objawów usterki elektronicznego uk adu sterowania przepustnicà podczas powolnej jazdy nie oznacza ich trwa ego znikni cia, które mo e wymagaç wy àczenia silnika i obrócenie wy àcznika zap onu do pozycji ACC lub LOCK. (f) Lampka ostrzegawcza rezerwy paliwa Lampka ta zapala si, gdy zbiornik paliwa jest prawie pusty. Nale y mo liwie najszybciej uzupe niç paliwo. Na zjazdach, podjazdach lub na zakr tach, ze wzgl du na ruch paliwa w zbiorniku wskazówka mo e wahaç si lub wczeêniej ni zwykle mo e zapalaç si lampka ostrzegawcza rezerwy paliwa. (g) Lampka ostrzegawcza poduszki powietrznej Lampka ta zapala si po obróceniu wy àcznika zap onu do po o enia ACC lub ON. Po up ywie oko o 6 sekund lampka gaênie. Oznacza to, e uk ad poduszek powietrznych pracuje prawid owo. Uk ad lampki ostrzegawczej poduszki powietrznej kontroluje zespó czujnika poduszek, przednie czujniki uk adu poduszek powietrznych, napinacze pasów bezpieczeƒstwa, nape niacze poduszek, lampk ostrzegawczà, przewody àczàce i êród a zasilania elektrycznego. Wystàpienie jednej z poni szych sytuacji sygnalizuje usterk jednego z kontrolowanych zespo ów. Nale y wtedy mo liwie najszybciej oddaç samochód do przeglàdu w Autoryzowanej Stacji Dealerskiej Toyoty. Lampka nie zapala si po obróceniu kluczyka w wy àczniku zap onu do po o enia ACC lub ON lub zapala si na sta e. Lampka zapala si podczas jazdy. 127

135 (h) Lampka ostrzegawcza ABS W samochodzie bez uk adu kontroli stabilnoêci jazdy i uk adu aktywnej regulacji nap du: Lampka zapala si po obróceniu wy àcznika zap onu do po o enia ON. Je eli uk ad ABS jest sprawny, po up ywie kilku sekund lampka gaênie. Je eli uk ad ABS nie jest sprawny, lampka zaêwieci si ponownie. Gdy lampka ostrzegawcza ABS pozostaje zapalona (i nie Êwieci si lampka ostrzegawcza uk adu hamulcowego), uk ad ABS nie dzia a, jednak hamulce pozostajà sprawne. Gdy lampka ostrzegawcza ABS Êwieci si (i nie Êwieci si lampka ostrzegawcza uk adu hamulcowego), uk ad zapobiegajàcy blokowaniu kó podczas hamowania nie wspomaga pracy hamulców i w zwiàzku z tym w trakcie gwa townego hamowania lub hamowania na Êliskiej nawierzchni mo e dojêç do zablokowania kó. Wystàpienie jednego z ni ej opisanych objawów sygnalizuje wystàpienie usterki cz Êci monitorowanej przez uk ad lampki ostrzegawczej. Nale y jak najszybciej zleciç Autoryzowanej Stacji Dealerskiej Toyoty napraw samochodu. Lampka nie zapala si po obróceniu wy àcznika zap onu do pozycji ON lub po zaêwieceniu nie gaênie. Lampka Êwieci si podczas jazdy. Krótkotrwa e zapalenie si lampki nie jest oznakà usterki. W àczona blokada tylnego mechanizmu ró nicowego: Gdy tylny mechanizm ró nicowy zostanie zablokowany, uk ad ABS nie dzia a. W tym stanie Êwiecenie si lampki ostrzegawczej ABS jest objawem prawid owym. W samochodzie z uk adem kontroli stabilnoêci jazdy i uk adem aktywnej regulacji nap du: Lampka zapala si po obróceniu wy àcznika zap onu do po o enia ON. Je eli uk ad ABS i uk ad zwi kszajàcy skutecznoêç hamowania sà sprawne, po up ywie kilku sekund lampka gaênie. Je eli jeden z tych uk adów nie jest sprawny, lampka zaêwieci si ponownie. Gdy lampka ostrzegawcza ABS pozostaje zapalona (i nie Êwieci si lampka ostrzegawcza uk adu hamulcowego), uk ad ABS, uk ad zwi kszajàcy skutecznoêç hamowania, uk ad regulacji nap du i uk ad kontroli stabilnoêci jazdy nie dzia ajà, jednak hamulce pozostajà sprawne. Gdy lampka ostrzegawcza ABS Êwieci si (i nie Êwieci si lampka ostrzegawcza uk adu hamulcowego), uk ad zapobiegajàcy blokowaniu kó podczas hamowania nie wspomaga pracy hamulców i w zwiàzku z tym w trakcie gwa townego hamowania lub hamowania na Êliskiej nawierzchni mo e dojêç do zablokowania kó. Wystàpienie jednego z ni ej opisanych objawów sygnalizuje wystàpienie usterki cz Êci monitorowanej przez uk ad lampki ostrzegawczej. Nale y jak najszybciej zleciç Autoryzowanej Stacji Dealerskiej Toyoty napraw samochodu. Lampka nie zapala si po obróceniu wy àcznika zap onu do pozycji ON lub po zaêwieceniu nie gaênie. Lampka Êwieci si podczas jazdy. Krótkotrwa e zapalenie si lampki nie jest oznakà usterki. 128

136 OSTRZE ENIE Je eli wraz z lampkà ostrzegawczà ABS zaêwieci si lampka ostrzegawcza uk adu hamulcowego, nale y natychmiast zatrzymaç samochód w bezpiecznym miejscu i skontaktowaç si z Autoryzowanà Stacjà Dealerskà. W takiej sytuacji nie tylko nie dzia a uk ad ABS, lecz równie przy hamowaniu samochód b dzie zachowywaç si wyjàtkowo niestabilnie. Wystàpienie jednego z poni szych objawów nie sygnalizuje wystàpienia usterki: Lampka ostrzegawcza mo e Êwieciç si przez oko o 60 sekund po uruchomieniu silnika. Gdy po tym czasie zgaênie, stan jest prawid owy. Wielokrotne naciskanie peda u hamulca mo e spowodowaç zapalenie si lampki ostrzegawczej. Je eli po kilku sekundach lampka zgaênie, stan jest prawid owy. (i) Lampka ostrzegawcza niedomkni tych drzwi Lampka Êwieci si, dopóki wszystkie drzwi oraz pokrywa baga nika nie zostanà zamkni te. (j) Lampka ostrzegawcza paska rozrzàdu (silnik 1KZ-TE) Lampka ta zapala si ka dorazowo po przebiegu km, sygnalizujàc koniecznoêç wymiany paska nap dowego rozrzàdu. Gdy lampka zaêwieci si, nale y mo liwie najszybciej zleciç Autoryzowanej Stacji Dealerskiej Toyoty wymian paska rozrzàdu oraz wy àczenie lampki. UWAGA Jazda z nie wymienionym w odpowiednim czasie paskiem rozrzàdu mo e doprowadziç do jego p kni cia i uszkodzenia silnika. (k) Lampka ostrzegawcza filtra paliwa (samochody z silnikiem o zap onie samoczynnym) Lampka ostrzega, e iloêç wody zebranej w filtrze paliwa osiàgn a okreêlony poziom. Gdy lampka zapali si, nale y niezw ocznie usunàç wod z filtra. (Wskazówki dotyczàce usuwania wody z filtra paliwa podane sà w rozdziale 7-2.) (l) UWAGA Nie wolno kontynuowaç jazdy z zapalonà lampkà ostrzegawczà filtra paliwa. Mo e to doprowadziç do uszkodzenia pompy wtryskowej. Lampka ostrzegawcza niew àczonego mechanizmu parkowania (samochody z automatycznà skrzynià biegów) Lampka ta ostrzega, e nie zosta uruchomiony mechanizm parkowania w automatycznej skrzyni biegów. Je eli dêwignia sterujàca nap du ustawiona zostanie w po o eniu N gdy wybierak zakresu skrzyni biegów jest w po o eniu P, skrzynia biegów roz àczy mechanizm parkowania i ko a nie zostanà zablokowane. OSTRZE ENIE W celu przywrócenia funkcji parkowania nale y przestawiç dêwigni sterujàcà nap du w po o enie inne ni N. W przeciwnym wypadku samochód mo e przemieêciç si. 129

137 (m) Lampka ostrzegawcza temperatury p ynu w automatycznej skrzyni biegów Lampka ta ostrzega o nadmiernym wzroêcie temperatury p ynu w automatycznej skrzyni biegów. Je eli lampka ta zaêwieci si podczas jazdy, nale y zwolniç i zjechaç na pobocze. Zatrzymaç samochód w bezpiecznym miejscu i ustawiç dêwigni wybieraka zakresu w po o eniu P. Pozostawiajàc silnik pracujàcy na biegu ja owym odczekaç, a lampka zgaênie. Gdy lampka zgaênie, mo na kontynuowaç jazd. Je eli lampka nie gaênie, nale y zwróciç si o pomoc do Autoryzowanej Stacji Dealerskiej Toyoty lub specjalistycznego warsztatu naprawczego. UWAGA Jazda z zapalonà lampkà ostrzegawczà mo e doprowadziç do uszkodzenia automatycznej skrzyni biegów. (n) Lampka ostrzegawcza uk adu kontroli stabilnoêci jazdy i uk adu aktywnej regulacji nap du Lampka ta ostrzega o wystàpieniu awarii w uk adzie kontroli stabilnoêci jazdy i uk adzie aktywnej regulacji nap du. 130 Gdy zaêwieci si lampka ostrzegawcza VSC/TRC oraz lampka kontrolna VSC OFF, nale y jak najszybciej zleciç Autoryzowanej Stacji Dealerskiej Toyoty sprawdzenie samochodu. Lampka ostrzegawcza VSC/TRC mo e równie zaêwieciç si w przypadku chwilowego przegrzania si ownika hamulców. (Szczegó owe informacje podane sà pod has em Uk ad aktywnej regulacji nap du w rozdziale 1-6.) Lampka zapala si po obróceniu wy àcznika zap onu do po o enia ON i po kilku sekundach gaênie. Lampka ostrzegawcza mo e Êwieciç si przez oko o 60 sekund po uruchomieniu silnika. Gdy po tym czasie zgaênie, stan jest prawid owy. Wielokrotne naciskanie peda u hamulca mo e spowodowaç zapalenie si lampki ostrzegawczej. Je eli po kilku sekundach lampka zgaênie, stan jest prawid owy. Gdy zaêwieci si lampka ostrzegawcza VSC/TRC oraz lampka kontrolna VSC OFF, nie dzia a uk ad kontroli stabilnoêci jazdy i uk ad kontroli nap du. W tym stanie mo na jednak kontynuowaç jazd. (o) Brz czyk przypominajàcy o zapalonych Êwiat ach (w niektórych modelach) Brz czyk ten w àcza si, gdy przy w àczonych Êwiat ach zewn trznych i kluczyku w wy àczniku zap onu w po o eniu LOCK zostanà otwarte drzwi kierowcy. Wyj cie kluczyka nie wy àcza brz czyka, który pozostaje w àczony do czasu wy àczenia Êwiate. SPRAWDZENIE LAMPEK OSTRZEGAW- CZYCH (oprócz lampki ostrzegawczej rezerwy paliwa) 1. Zaciàgnàç hamulec postojowy. 2. Otworzyç dowolne drzwi boczne lub drzwi ty u nadwozia. Powinna zaêwieciç si lampka ostrzegawcza, sygnalizujàca niezamkni cie drzwi. 3. Zamknàç drzwi. Lampka ostrzegawcza niezamkni tych drzwi powinna zgasnàç. 4. Obróciç kluczyk w wy àczniku zap onu do po o enia ACC. Powinna zaêwieciç si lampka ostrzegawcza poduszki powietrznej. Po oko o 6 sekundach lampka gaênie. 5. Obróciç wy àcznik zap onu do po o enia ON, lecz nie uruchamiaç silnika. W samochodzie bez uk adu kontroli stabilnoêci jazdy i uk adu aktywnej regulacji nap du: Wszystkie lampki ostrzegawcze oprócz lampki sygnalizujàcej niezamkni cie drzwi oraz lampki poduszki powietrznej powinny zaêwieciç si. Lampka ostrzegawcza ABS gaênie po kilku sekundach.

138 W samochodzie z uk adem kontroli stabilnoêci jazdy i uk adem aktywnej regulacji nap du: Wszystkie lampki ostrzegawcze oprócz lampki sygnalizujàcej niezamkni cie drzwi oraz lampki poduszki powietrznej powinny zaêwieciç si. Lampki ostrzegawcze ABS, VSC/TRC i VSC OFF gasnà po kilku sekundach. W samochodzie z uk adem kontroli stabilnoêci jazdy i uk adem aktywnej regulacji nap du: Mo e si zdarzyç, e lampka ostrzegawcza ABS (lampka ostrzegawcza uk adu hamulcowego), VSC/TRC i VSC OFF pozostajà zapalone do 60 sekund od uruchomienia silnika. Je eli po tym czasie zgasnà, stan jest prawid owy. 7. W samochodzie z automatycznà skrzynià biegów ustawiç dêwigni sterujàcà nap du w po o eniu innym ni N. Powinna zgasnàç lampka ostrzegawcza niew àczonego mechanizmu parkowania. Je eli którakolwiek lampka ostrzegawcza lub brz czyk nie dzia a, mo e to oznaczaç przepalenie si arówki lub uszkodzenie obwodu elektrycznego. Samochód nale y mo liwie najszybciej przekazaç do przeglàdu w Autoryzowanej Stacji Dealerskiej Toyoty. 6. W samochodzie z automatycznà skrzynià biegów ustawiç dêwigni sterujàcà nap du w po o eniu N i dêwigni wybieraka zakresu w po o eniu P. Powinna zaêwieciç si lampka ostrzegawcza niew àczonego mechanizmu parkowania. 131

139 132

140 ROZDZIA 1 6 OBS UGA URZÑDZE I MECHANIZMÓW Wy àcznik zap onu, skrzynia biegów i hamulec postojowy Wy àcznik zap onu z blokadà kierownicy Automatyczna skrzynia biegów Mechaniczna skrzynia biegów Nap d na cztery ko a Blokada tylnego mechanizmu ró nicowego Uk ad aktywnej regulacji nap du Uk ad kontroli stabilnoêci jazdy Hamulec postojowy Automatyczna kontrola pr dkoêci

141 Wy àcznik zap onu z blokadà kierownicy (silnik o zap onie iskrowym) Chcàc obróciç kluczyk z po o enia ACC w po o enie LOCK, nale y go lekko wcisnàç. Wersja z immobilizerem: Po wyj ciu kluczyka nast puje automatyczne w àczenie elektronicznej blokady silnika (immobilizera). (Patrz Immobilizer silnika w rozdziale 1-2). Niekiedy mogà wystàpiç trudnoêci z obróceniem kluczyka z po o enia LOCK. Nale y wtedy sprawdziç, czy kluczyk zosta ca kowicie wsuni ty, a nast pnie lekko poruszaç kierownicà, jednoczeênie przekr cajàc kluczyk. Wy àcznik zap onu z blokadà kierownicy (silnik o zap onie samoczynnym) Po o enie START w àczenie rozrusznika. Po zwolnieniu nacisku, kluczyk powraca do po o enia ON. Wskazówki dotyczàce uruchamiania silnika podano w rozdziale 3. Po o enie ON silnik i wszystkie urzàdzenia elektryczne pod napi ciem. Jest to normalne po o enie w czasie jazdy. Po o enie ACC dodatkowe wyposa enie elektryczne, np. radio, jest pod napi ciem, natomiast silnik jest wy àczony. Po o enie LOCK silnik jest wy àczony, a kierownica zablokowana. Jest to jedyne po o enie, w którym mo na wyjàç kluczyk. 134 OSTRZE ENIE Podczas jazdy nie wolno wyjmowaç kluczyka, poniewa spowoduje to zablokowanie kierownicy i utrat kontroli nad pojazdem. UWAGA Nie nale y pozostawiaç kluczyka w po o- eniu ON, gdy silnik jest wy àczony. Mo e to doprowadziç do roz adowania akumulatora i uszkodzenia uk adu zap onowego. Po o enie START w àczenie rozrusznika. Po zwolnieniu nacisku, kluczyk powraca do po o enia ON. Wskazówki dotyczàce uruchamiania silnika podano w rozdziale 3. Po o enie ON silnik i wszystkie urzàdzenia elektryczne pod napi ciem. Przed rozruchem silnika w àczane sà Êwiece arowe i nast puje podgrzewanie wst pne silnika. Jest to normalne po o enie w czasie jazdy. Po o enie ACC dodatkowe wyposa enie elektryczne, np. radio, jest pod napi ciem, natomiast silnik jest wy àczony. Po o enie LOCK silnik jest wy àczony, a kierownica zablokowana. Jest to jedyne po o enie, w którym mo na wyjàç kluczyk.

142 Chcàc przekr ciç kluczyk z po o enia ACC w po o enie LOCK, nale y go lekko wcisnàç. Wersja z immobilizerem: Po wyj ciu kluczyka nast puje automatyczne w àczenie elektronicznej blokady silnika (immobilizera). (Patrz Immobilizer silnika w rozdziale 1-2). Niekiedy mogà wystàpiç trudnoêci z obróceniem kluczyka z po o enia LOCK. Nale y wtedy sprawdziç, czy kluczyk zosta ca kowicie wsuni ty, a nast pnie lekko poruszaç kierownicà, jednoczeênie przekr cajàc kluczyk. OSTRZE ENIE Podczas jazdy nie wolno wyjmowaç kluczyka, poniewa spowoduje to zablokowanie kierownicy i utrat kontroli nad pojazdem. UWAGA Nie nale y pozostawiaç kluczyka w po o- eniu ON, gdy silnik jest wy àczony. Mo e to doprowadziç do roz adowania akumulatora i uszkodzenia uk adu zap onowego. 135

143 Automatyczna skrzynia biegów (a) Dêwignia wybieraka zakresu Po o enie dêwigni zmiany biegów sygnalizowane jest równie na tablicy przyrzàdów. P: Po o enie parkowania, uruchamiania silnika i wyjmowania kluczyka R: Po o enie biegu wstecznego N: Po o enie neutralne D: Po o enie jazdy (prze àczenie na nadbieg jest mo liwe) 2: Po o enie silniejszego hamowania silnikiem L: Po o enie maksymalnego hamowania silnikiem 136

144 (b) Wy àcznik nadbiegu Umo liwia wybór trzybiegowego (nadbieg wy- àczony) lub czterobiegowego (nadbieg w àczony) zakresu pracy skrzyni biegów. W celu wy àczenia nadbiegu nale y wcisnàç przycisk. Powinna zaêwieciç si lampka kontrolna O/D OFF. W celu w àczenia nadbiegu ponownie wcisnàç przycisk. Lampka kontrolna O/D OFF powinna zgasnàç. Podczas jazdy przycisk nadbiegu powinien byç stale w pozycji w àczonej, co zapewni mniejsze zu ycie paliwa i cichszà prac silnika. Samochody z uk adem automatycznej kontroli pr dkoêci: Kiedy uk ad automatycznej kontroli pr dkoêci pracuje, nawet redukcja biegu poprzez wy àczenie nadbiegu nie uruchomi hamowania silnikiem, poniewa nie powoduje to przerwania utrzymywania sta ej pr dkoêci jazdy. Sposoby redukcji pr dkoêci opisane sà w dalszej cz Êci tego rozdzia u pod has em Uk ad automatycznej kontroli pr dkoêci. (c) Zwyk a jazda 1. Uruchomiç silnik zgodnie z opisem Uruchamianie silnika w rozdziale 3. Wybierak zakresu powinien byç w po o eniu P lub N. Gdy dêwignia sterujàca nap du jest ustawiona w po o eniu LL (prze o enie terenowe, mi dzyosiowy mechanizm ró nicowy zablokowany), po o enie przycisku wyboru trybu jazdy nie ma wp ywu na schemat prze àczania biegów. (Informacje na temat dêwigni sterujàcej nap du podane sà pod has em Nap d na cztery ko a w dalszej cz Êci tego rozdzia u.) 2. Naciskajàc peda hamulca przesunàç dêwigni wybieraka zakresu w po o enie D. W zakresie D uk ad sterujàcy automatycznej skrzyni biegów w zale noêci od warunków jazdy (np. jazda ze sta à pr dkoêcià, jazda pod gór, holowanie ci kiej przyczepy itp.) dobiera najodpowiedniejsze prze o enia. W àczenie nadbiegu umo liwia szybszà jazd i obni a zu ycie paliwa. Przy niskiej temperaturze silnika lub gdy dêwignia sterujàca nap du jest ustawiona w po o eniu LL (prze o enie terenowe, mi dzyosiowy mechanizm ró nicowy zablokowany), skrzynia biegów nie b dzie prze àczana na nadbieg, nawet gdy przycisk nadbiegu jest wciêni ty. (Informacje na temat dêwigni sterujàcej nap du podane sà pod has em Nap d na cztery ko a w dalszej cz Êci tego rozdzia u.) OSTRZE ENIE Przy zmianie zakresu nie wolno naciskaç peda u przyspieszania. 3. Zwolniç hamulec postojowy i peda hamulca zasadniczego. Powoli naciskaç peda przyspieszania, by p ynnie ruszyç. (d) Wykorzystanie hamowania silnikiem W celu wykorzystania hamowania silnikiem nale y zredukowaç bieg w nast pujàcy sposób: Nacisnàç przycisk nadbiegu. ZaÊwieci si lampka kontrolna O/D OFF i skrzynia biegów zredukuje prze o enie do biegu trzeciego. 137

145 Zmieniç zakres na 2. Gdy pr dkoêç jazdy spadnie poni ej podanych wartoêci, skrzynia biegów zostanie prze àczona na drugi bieg, umo liwiajàc silniejsze hamowanie silnikiem. Dêwignia sterujàca nap du w po o eniu HL lub H Silnik 5VZ-FE km/h Silnik 1KZ-TE km/h Silnik 1KD-FTV km/h Dêwignia sterujàca nap du w po o eniu L lub LL Silnik 5VZ-FE km/h Silnik 1KZ-TE km/h Silnik 1KD-FTV km/h Zmieniç zakres na L. Gdy pr dkoêç jazdy spadnie poni ej podanych wartoêci, skrzynia biegów zostanie prze àczona na pierwszy bieg, umo liwiajàc maksymalne hamowanie silnikiem. 138 Dêwignia sterujàca nap du w po o eniu HL lub H Silnik 5VZ-FE km/h Silnik 1KZ-TE km/h Silnik 1KD-FTV km/h Dêwignia sterujàca nap du w po o eniu L lub LL Silnik 5VZ-FE i 1KZ-TE km/h Silnik 1KD-FTV km/h Samochody z uk adem automatycznej kontroli pr dkoêci: Kiedy uk ad automatycznej kontroli pr dkoêci pracuje, nawet redukcja biegu poprzez wy àczenie nadbiegu nie uruchomi hamowania silnikiem, poniewa nie powoduje to przerwania utrzymywania sta ej pr dkoêci jazdy. Sposoby redukcji pr dkoêci opisane sà w dalszej cz Êci tego rozdzia u pod has em Uk ad automatycznej kontroli pr dkoêci. OSTRZE ENIE Podczas jazdy na Êliskich nawierzchniach, przy redukcji biegu nale y zachowaç szczególnà ostro noêç. Zbyt gwa towna zmiana prze o enia mo e spowodowaç utrat przyczepnoêci kó lub poêlizg. (e) U ywanie zakresu 2 i L Zakresów 2 i L u ywa si do silnego hamowania silnikiem, w sposób opisany powy ej. Gdy dêwignia wybieraka zakresu jest w po o- eniu 2 lub L, ruszanie z miejsca odbywa si analogicznie jak dla zakresu D. Gdy dêwignia jest w zakresie 2, samochód ruszy z pierwszego biegu a nast pnie automatycznie bieg zmieni si na drugi. Gdy dêwignia jest w zakresie L, skrzynia biegów pozostaje na pierwszym biegu.

146 UWAGA Nie nale y dopuszczaç do nadmiernego wzrostu pr dkoêci obrotowej silnika. Nale y obserwowaç wskazania obrotomierza i nie dopuszczaç do osiàgni cia czerwonego zakresu pr dkoêci obrotowych. Poni ej podane sà maksymalne pr dkoêci dopuszczalne dla poszczególnych zakresów: Dêwignia sterujàca nap du w po o eniu H lub HL Silnik 5VZ-FE km/h L km/h Silnik 1KZ-TE km/h L km/h Silnik 1KD-FTV km/h L km/h Dêwignia sterujàca nap du w po o eniu L lub LL Silnik 5VZ-FE km/h L km/h Silnik 1KZ-TE km/h L km/h Silnik 1KD-FTV km/h L km/h Nie nale y zbyt d ugo jechaç pod gór lub holowaç ci kiej przyczepy w zakresie 2 lub L. Mo e to doprowadziç do powa nego uszkodzenia automatycznej skrzyni biegów z powodu przegrzania. Dlatego, w celu unikni cia tego rodzaju uszkodzenia, do jazdy pod gór lub holowania ci kiej przyczepy nale y u ywaç zakresu D. (f) Cofanie 1. Ca kowicie zatrzymaç samochód. 2. Naciskajàc peda hamulca, przesunàç dêwigni wybieraka zakresu do po o enia R. UWAGA Nie wolno w àczaç biegu wstecznego gdy pojazd jest w ruchu. (g) Parkowanie 1. Ca kowicie zatrzymaç samochód. 2. Zaciàgnàç do oporu hamulec postojowy. 3. Naciskajàc peda hamulca, przesunàç dêwigni wybieraka zakresu do po o enia P. OSTRZE ENIE W adnym wypadku nie wolno przesuwaç dêwigni wybieraka zakresu do po o enia P gdy samochód jest w ruchu. Mo e to spowodowaç powa ne uszkodzenia mechaniczne i utrat panowania nad pojazdem. (h) Wskazówki praktyczne Gdy podczas agodnego podjazdu pod gór skrzynia biegów wielokrotnie prze àczana jest pomi dzy trzecim biegiem a nadbiegiem, nale y przycisk nadbiegu wy àczyç. Natychmiast po przejechaniu stoku nadbieg nale y ponownie w àczyç. Podczas holowania przyczepy, w celu zachowania skutecznoêci hamowania silnikiem nie nale y u ywaç nadbiegu. 139

147 OSTRZE ENIE Gdy samochód jest zatrzymany lecz silnik pracuje, nale y zawsze trzymaç stop na pedale hamulca. Zapobiegnie to powolnemu toczeniu si samochodu. UWAGA Nie nale y utrzymywaç samochodu na stoku przy pomocy peda u przyspieszania, poniewa mo e to doprowadziç do przegrzania skrzyni biegów. W takiej sytuacji nale y nacisnàç peda hamulca lub zaciàgnàç hamulec postojowy. (i) Uwalnianie ugrz êni tego pojazdu Nie zwi kszaç nadmiernie pr dkoêci obrotowej silnika i nie dopuszczaç do OSTRZE ENIE obracania si kó w miejscu. Gdy samochód ugrz ênie w Êniegu, b ocie, piachu itp., mo na spróbowaç go uwolniç, na przemian próbujàc jechaç do przodu i do ty u. Przed przystàpieniem do tych czynnoêci nale y upewniç si, e wokó samochodu nie ma adnych obiektów lub ludzi. Podczas prób uwolnienia, gdy ko a odzyskajà przyczepnoêç, samochód mo e nagle ruszyç do przodu lub do ty u, stanowiàc zagro enie dla obiektów lub ludzi znajdujàcych si w pobli u. Je eli po kilku próbach uwolnienia samochód pozostaje nadal ugrz êni ty, dobrze jest spróbowaç innych rozwiàzaƒ, na przyk ad holowania. UWAGA Podczas prób uwolnienia ugrz êni tego samochodu nale y przestrzegaç nast pujàcych zaleceƒ, majàcych na celu ochron skrzyni biegów i innych elementów przed uszkodzeniem. Przy zmianie po o enia dêwigni wybieraka zakresu, a tak e zanim zostanie ca kowicie zakoƒczona zmiana prze o- enia na bieg do przodu lub do ty u, nie nale y naciskaç peda u przyspieszania. 140

148 Mechaniczna skrzynia biegów (j) Jazda w trybie PWR (dynamicznym) W trybie PWR (jazdy dynamicznej) skrzynia biegów dokonuje zmiany biegu na wy szy lub jego redukcji przy wy szych pr dkoêciach jazdy ni ma to miejsce w trybie normalnej pracy. Dzi ki temu uzyskuje si wi ksze przyspieszenia. W celu w àczenia trybu dynamicznego nale y wcisnàç przycisk wyboru trybu jazdy. RównoczeÊnie zaêwieci si lampka kontrolna PWR, umieszczona na tablicy przyrzàdów. W warunkach zwyk ej jazdy Toyota zaleca u ywanie trybu normalnej pracy skrzyni biegów, zapewniajàcego ni sze zu ycie paliwa. (k) Gdy lampka kontrolna O/D OFF b yska Jak najszybciej skontaktowaç si z Autoryzowanà Stacjà Dealerskà Toyoty. Mo e to oznaczaç awari uk adu sterowania skrzyni biegów. (l) Jazda w trybie 2nd STRT (blokada pierwszego biegu) W trybie 2nd STRT skrzynia biegów pracuje w zakresie od drugiego biegu wzwy ( start z drugiego biegu ). Trybu tego u ywa si przy ruszaniu samochodem na piaszczystej, b otnistej, oblodzonej lub pokrytej Êniegiem nawierzchni. W celu w àczenia tego trybu nale y nacisnàç przycisk 2nd STRT. RównoczeÊnie zaêwieci si lampka kontrolna 2nd STRT na tablicy przyrzàdów. NaciÊni cie przycisku 2nd STRT automatycznie wy àcza tryb PWR (jazdy dynamicznej). Po o enia poszczególnych biegów pokazuje rysunek. Przed zmianà biegu wcisnàç peda sprz g a do oporu, a nast pnie powoli go zwalniaç. Podczas jazdy nie nale y opieraç stopy na pedale sprz g a, poniewa mo e to spowodowaç uszkodzenie sprz g a. Nie nale y równie u ywaç sprz g a do utrzymywania pojazdu na stoku. Do tego celu s u y hamulec postojowy. Przedwczesna zmiana biegu na wy szy lub zbyt póêna jego redukcja powoduje spalanie detonacyjne i d awienie si silnika. Cz sta eksploatacja z maksymalnymi pr dkoêciami dla poszczególnych biegów powoduje przyspieszone zu ycie silnika i zwi ksza zu ycie paliwa. 141

149 Maksymalne dopuszczalne pr dkoêci Manewr w àczenia si do ruchu lub wyprzedzania wymaga niekiedy wykorzystania maksymalnego przyspieszenia. Nie nale y jednak przekraczaç podanych pr dkoêci maksymalnych dla poszczególnych biegów: km/h Silnik 5VZ-FE Skrzynia Skrzynka biegów rozdzielcza H lub HL LL Silnik 1KZ-TE Skrzynia Skrzynka biegów rozdzielcza H lub HL LL Silnik 1KD-FTV Skrzynia Skrzynka biegów rozdzielcza H lub HL LL UWAGA Nie wolno redukowaç biegu gdy pr dkoêç jazdy jest wy sza od dopuszczalnej dla ni szego biegu. Wskazówki praktyczne W razie trudnoêci z w àczeniem biegu wstecznego, nale y ustawiç dêwigni zmiany biegów w po o eniu neutralnym, zwolniç i ponownie nacisnàç peda sprz g a i ponowiç prób w àczenia biegu. Podczas holowania przyczepy, dla zachowania skutecznoêci hamowania silnikiem nie nale y u ywaç piàtego biegu. OSTRZE ENIE Podczas jazdy na Êliskiej nawierzchni nale y zachowaç szczególnà ostro noêç przy redukcji biegu. Szarpni cie przy zmianie biegu na ni szy mo e spowodowaç poêlizg lub zarzucenie samochodu. UWAGA Przed w àczeniem biegu wstecznego pojazd musi byç ca kowicie zatrzymany. Nap d na cztery ko a (a) Sterowanie nap dem na cztery ko a (za pomocà dêwigni) Do wyboru prze o eƒ skrzynki rozdzielczej s u y dêwignia sterujàca nap du H (prze o enie dla du ych pr dkoêci): Dêwignia w po o eniu H Przeznaczone jest do zwyk ej jazdy na suchych i utwardzonych nawierzchniach. To prze o enie jest najbardziej ekonomiczne, zapewnia najni szy ha as i najmniejsze zu ycie cz Êci. HL (prze o enie dla du ych pr dkoêci, mi dzyosiowy mechanizm ró nicowy zablokowany): Dêwignia w po o eniu HL Przeznaczone do zwyk ej jazdy na mokrej, oblodzonej lub pokrytej Êniegiem nawierzchni.

150 N (po o enie neutralne): Dêwignia w po o- eniu N Na ko a nie jest przekazywany nap d. Samochód musi byç zatrzymany. LL (prze o enie terenowe, mi dzyosiowy mechanizm ró nicowy zablokowany): Dêwignia w po o eniu LL Prze o enie to zapewnia maksymalnà si nap dowà. Stosuje si je przy wspinaniu si na stromy stok lub zje d aniu ze stromej góry, podczas jazdy po bezdro ach lub holowania w ci kim terenie, np. po piachu, b ocie lub g bokim Êniegu. Gdy wybrany jest zakres HL lub LL zapala si lampka kontrolna blokady mi dzyosiowego mechanizmu ró nicowego. Dalsze informacje podane sà pod has em (b) Zmiana prze o eƒ. (b) Zmiana prze o eƒ (z mechanicznà skrzynià biegów) PRZE ÑCZANIE POMI DZY H I HL W celu prze àczenia z zakresu H na HL nale y odpowiednio przestawiç dêwigni sterujàcà nap du. Mo na tego dokonywaç przy dowolnej pr dkoêci samochodu. Nie ma potrzeby wciskania peda u sprz g a. Je eli po prze àczeniu na HL nie zapala si lampka kontrolna, nale y przejechaç prosty odcinek z agodnym przyspieszaniem lub hamowaniem silnikiem. OSTRZE ENIE Nie wolno przestawiaç dêwigni sterujàcej nap du gdy ko a si Êlizgajà. Przed zmianà prze o enia nale y opanowaç poêlizg kó lub ich wirowanie w miejscu. PRZE ÑCZANIE POMI DZY HL I LL W celu prze àczenia z zakresu HL na LL nale y zatrzymaç samochód lub zmniejszyç pr dkoêç jazdy poni ej 8 km/h, zdjàç nog z peda u przyspieszania, wcisnàç peda sprz g a i przestawiç dêwigni sterujàcà nap du. W celu prze àczenia z zakresu LL na HL nale y wcisnàç peda sprz g a i przestawiç dêwigni sterujàcà nap du. Mo na tego dokonywaç przy dowolnej pr dkoêci samochodu. W celu prze àczenia z zakresu HL na H nale y odpowiednio przestawiç dêwigni sterujàcà nap du. Mo na tego dokonywaç przy dowolnej pr dkoêci samochodu. Nie ma potrzeby wciskania peda u sprz g a. Je eli po prze àczeniu na H nie zgaênie lampka kontrolna, nale y przejechaç prosty odcinek z agodnym przyspieszaniem lub hamowaniem silnikiem lub na wstecznym biegu. 143

151 (b) Zmiana prze o eƒ (z automatycznà skrzynià biegów) PRZE ÑCZANIE POMI DZY H I HL W celu prze àczenia z zakresu H na HL nale y odpowiednio przestawiç dêwigni sterujàcà nap du. Mo na tego dokonywaç przy dowolnej pr dkoêci samochodu. Je eli po prze àczeniu na HL nie zapala si lampka kontrolna, nale y przejechaç prosty odcinek z agodnym przyspieszaniem lub hamowaniem silnikiem. PRZE ÑCZANIE POMI DZY HL I LL W celu prze àczenia pomi dzy HL i LL nale y zatrzymaç samochód i ustawiç dêwigni wybieraka zakresu automatycznej skrzyni biegów w po o enie N. Naciskajàc peda hamulca przestawiç dêwigni sterujàcà nap du. Nap d na cztery ko a (a) Sterowanie nap dem na cztery ko a (za pomocà dêwigni i przycisku) OSTRZE ENIE Nie wolno przestawiaç dêwigni sterujàcej nap du w sytuacji, gdy ko a si Êlizgajà. Przed zmianà prze o enia nale y opanowaç poêlizg kó lub ich wirowanie w miejscu. W celu prze àczenia z zakresu HL na H nale y odpowiednio przestawiç dêwigni sterujàcà nap du. Mo na tego dokonywaç przy dowolnej pr dkoêci samochodu. Je eli po prze àczeniu na H nie zgaênie lampka kontrolna, nale y przejechaç prosty odcinek z agodnym przyspieszaniem lub hamowaniem silnikiem lub na wstecznym biegu. Do wyboru prze o eƒ skrzynki rozdzielczej oraz trybu pracy mi dzyosiowego mechanizmu ró nicowego s u y dêwignia sterujàca nap du oraz przycisk blokady mi dzyosiowego mechanizmu ró nicowego. Gdy dêwignia sterujàca nap du znajduje si w po o eniu H lub L, mo liwe jest w àczanie i wy àczanie blokady mi dzyosiowego mechanizmu ró nicowego przyciskiem wy àcznika. 144

152 Blokad mi dzyosiowego mechanizmu ró nicowego stosuje si w przypadku, gdy samochód ugrz ênie w rowie, a tak e podczas jazdy na Êliskiej nawierzchni lub po nierównej drodze. W momencie zablokowania mi dzyosiowego mechanizmu ró nicowego zostaje automatycznie wy àczony uk ad kontroli stabilnoêci jazdy i oprócz lampki blokady mechanizmu ró nicowego zapala si lampka VSC OFF. Jest to spowodowane tym, e dzia anie funkcji stabilizacji toru jazdy ogranicza mo liwoêç uwolnienia kó pojazdu. UWAGA Po w àczeniu blokady mi dzyosiowego mechanizmu ró nicowego zapala si lampka kontrolna VSC OFF. Po wyjechaniu z rowu lub przejechaniu odcinka Êliskiej czy wyboistej nawierzchni nale y blokad wy àczyç i upewniç si, czy zgas y lampki kontrolne blokady mi dzyosiowego mechanizmu ró nicowego oraz uk adu kontroli stabilnoêci jazdy. H (prze o enie dla du ych pr dkoêci, bez blokady mi dzyosiowego mechanizmu ró nicowego): Dêwignia w po o eniu H, przycisk wy àcznika blokady mi dzyosiowego mechanizmu ró nicowego zwolniony. Do zwyk ej jazdy na suchych i utwardzonych nawierzchniach. Ten tryb pracy uk adu nap dowego jest najbardziej ekonomiczny, zapewnia najni szy ha as, najmniejsze zu ycie podzespo ów oraz zapewnia najlepszà kierowalnoêç samochodu. H (prze o enie dla du ych pr dkoêci, mi dzyosiowy mechanizm ró nicowy zablokowany): Dêwignia w po o eniu H, przycisk wy àcznika blokady mi dzyosiowego mechanizmu ró nicowego wciêni ty. Stosowane w celu uzyskania lepszych w asnoêci trakcyjnych, np. w warunkach utraty przyczepnoêci kó. N (po o enie neutralne): Dêwignia w po o- eniu N. Na ko a nie jest przekazywany nap d. Samochód musi byç zatrzymany. L (prze o enie terenowe, mi dzyosiowy mechanizm ró nicowy nie zablokowany): Dêwignia w po o eniu L, przycisk wy àcznika blokady mi dzyosiowego mechanizmu ró nicowego zwolniony. Zapewnia maksymalnà si nap dowà i w asnoêci trakcyjne. Tryb ten stosuje si przy wspinaniu si na stromy stok lub zje d aniu ze stromej góry, podczas jazdy po bezdro ach lub holowania w ci kim terenie, np. po piachu, b ocie lub g bokim Êniegu. W trybie tym ograniczony jest efekt przyhamowywania kó przy pokonywaniu ostrych zakr tów, odczuwalny wyraênie po zablokowaniu mi dzyosiowego mechanizmu ró nicowego. L (prze o enie terenowe, mi dzyosiowy mechanizm ró nicowy zablokowany): Dêwignia w po o eniu L, przycisk wy àcznika blokady mi dzyosiowego mechanizmu ró nicowego wciêni ty. Zapewnia maksymalnà si nap dowà i w asnoêci trakcyjne. Tryb ten stosuje si do ci kiego holowania w sytuacji, gdy samochód nie radzi sobie w zakresie L bez w àczonej blokady mi dzyosiowego mechanizmu ró nicowego. Ponadto u ycie tego trybu pracy przy wspinaniu si na stromy stok lub zje d aniu ze stromej góry zwi ksza stabilnoêç samochodu. Zablokowanie mechanizmu ró nicowego sygnalizowane jest przez lampk kontrolnà. Nale y pami taç, e dopóki lampka nie zaêwieci si, mechanizm ró nicowy nie jest zablokowany. Je eli po 3 sekundach od wciêni cia przycisku mechanizm ró nicowy nie zostanie zablokowany, lampka kontrolna zaczyna b yskaç. Je eli po zwolnieniu przycisku lampka nie zgaênie, nale y przejechaç prosty odcinek z agodnym przyspieszaniem lub hamowaniem silnikiem lub na biegu wstecznym. Je eli lampka nadal b yska, nale y jak najszybciej skontaktowaç si z Autoryzowanà Stacjà Dealerskà Toyoty. Mog a nastàpiç awaria blokady mi dzyosiowego mechanizmu ró nicowego. Dalsze informacje podane sà pod has em (b) Zmiana prze o eƒ. 145

153 Zalecenia dotyczàce jazdy po Êliskich nawierzchniach w zakresie L (prze o enie terenowe) Podczas jazdy w stromym terenie, przestawienie dêwigni sterujàcej nap du w po o enie L oraz dêwigni wybieraka zakresu automatycznej skrzyni biegów w po o enie 2 umo liwi efektywniejsze sterowanie hamulcami przez uk ad aktywnej regulacji nap du, pomagajàcy kierowcy kontrolowaç si nap dowà 4 kó. Przestawienie dêwigni wybieraka zakresu automatycznej skrzyni biegów w po o enie L umo liwia uzyskanie maksymalnej si y nap dowej i trakcji w przypadku ugrz êni cia samochodu lub zje d ania po stromym zboczu. W ni ej wymienionych przypadkach uk ad aktywnej regulacji nap du mo e kontrolowaç dzia- anie hamulców gdy pr dkoêç obrotowa silnika nie przekracza 3000 obr/min (jest to normalny zakres pr dkoêci obrotowych silnika je eli adne z kó nie ugrz z o). Dêwignia sterujàca nap du w po o eniu L i dêwignia automatycznej skrzyni biegów w po o eniu L lub dêwignia automatycznej skrzyni biegów w po o eniu D lub 2 i w àczony jest pierwszy bieg. Dêwignia sterujàca nap du w po o eniu L i dêwignia automatycznej skrzyni biegów w po o eniu R. (Po o enia dêwigni automatycznej skrzyni biegów opisane sà pod has em Automatyczna skrzynia biegów w tym rozdziale.) (b) Zmiana prze o eƒ PRZE ÑCZANIE POMI DZY H BEZ BLO- KADY ORAZ H Z BLOKADÑ MECHANIZ- MU RÓ NICOWEGO W celu prze àczenia pomi dzy pracà w trybie niezablokowanego oraz zablokowanego mi dzyosiowego mechanizmu ró nicowego w zakresie H, nale y nacisnàç przycisk wy àcznika blokady mechanizmu. PRZE ÑCZANIE POMI DZY L BEZ BLOKA- DY ORAZ L Z BLOKADÑ MECHANIZMU RÓ NICOWEGO W celu prze àczenia pomi dzy pracà w trybie niezablokowanego oraz zablokowanego mi dzyosiowego mechanizmu ró nicowego w zakresie L, nale y nacisnàç przycisk wy àcznika blokady mechanizmu. PRZE ÑCZANIE POMI DZY H ORAZ L Zatrzymaç samochód, ustawiç dêwigni wybieraka zakresu automatycznej skrzyni biegów w po o eniu N i przestawiç dêwigni sterujàcà nap du. OSTRZE ENIE Nie wolno przestawiaç dêwigni sterujàcej nap du gdy ko a si Êlizgajà. Przed zmianà prze o enia nale y opanowaç poêlizg kó lub ich wirowanie w miejscu. 146

154 Blokada tylnego mechanizmu ró nicowego OSTRZE ENIE Nie nale y u ywaç blokady tylnego mechanizmu ró nicowego w sytuacjach innych ni opisane powy ej. Jej uruchomienie powoduje znaczne zwi kszenie oporu kierownicy oraz wymaga zwi kszonej uwagi przy pokonywaniu zakr tów. Blokada mechanizmu ró nicowego przeznaczona jest do stosowania wy àcznie w przypadku, gdy jedno z kó wiruje w miejscu na Êliskiej nawierzchni lub nierównej drodze. Blokada mechanizmu ró nicowego jest skuteczna w przypadku wirowania w miejscu jednego z kó tylnych. Przed uruchomieniem blokady tylnego mechanizmu ró nicowego nale y dêwigni sterujàcà nap du ustawiç w po o eniu LL. Gdy to nie pomo e, mo na u yç blokady tylnego mechanizmu ró nicowego. W celu zablokowania tylnego mechanizmu ró nicowego nale y wcisnàç i obróciç w prawo prze àcznik, a wskoczy w nowe po o enie. Przed uruchomieniem blokady mechanizmu ró nicowego ko a samochodu muszà zostaç zatrzymane. W celu u atwienia operacji blokowania, nale y wcisnàç peda sprz g a, obróciç prze àcznik blokady, a nast pnie powoli zwolniç peda sprz g a. W samochodzie z automatycznà skrzynià biegów nale y obróciç prze àcznik i delikatnie nacisnàç peda przyspieszania. 147

155 Gdy prze àcznik zostanie ustawiony w po o- eniu w àczonej blokady tylnego mechanizmu ró nicowego, zaczyna b yskaç lampka kontrolna. Nale y odczekaç kilka sekund, a mechanizm zakoƒczy operacj. Po zablokowaniu mechanizmu ró nicowego lampka przestaje b yskaç i pozostaje zapalona. Gdy tylny mechanizm ró nicowy jest zablokowany, nie dzia a uk ad ABS. W tym przypadku Êwiecenie si lampki ostrzegawczej ABS jest stanem prawid owym. OSTRZE ENIE Nie nale y uruchamiaç blokady mechanizmu ró nicowego zanim ko a nie przestanà si obracaç. W przeciwnym wypadku samochód mo e niespodziewanie ruszyç po zadzia aniu blokady, co mo e doprowadziç do wypadku drogowego. Grozi to równie uszkodzeniem elementów mechanizmu blokady. Gdy mechanizm ró nicowy jest zablokowany, nie nale y przekraczaç pr dkoêci 8 km/h. W celu zwolnienia blokady mechanizmu ró nicowego nale y przekr ciç prze àcznik do oporu w lewo. Blokad mechanizmu ró nicowego nale y zwolniç natychmiast po uwolnieniu samochodu. 148 W celu u atwienia odblokowania nale y w jadàcym samochodzie lekko skr ciç kierownicà w dowolnà stron. Gdy blokada mechanizmu ró nicowego zostanie zwolniona, zgaênie lampka kontrolna blokady. Blokada mechanizmu ró nicowego zostanie równie zwolniona, gdy dêwignia sterujàca nap du zostanie przesuni ta do po o enia H lub HL. Nale y wtedy pami taç o obróceniu prze àcznika w po o enie wy àczonej blokady. W celu sprawdzenia arówki lampki kontrolnej nale y obróciç wy àcznik zap onu do po o enia ON, lecz nie uruchamiaç silnika. OSTRZE ENIE Nie nale y zbyt d ugo jechaç z prze àcznikiem blokady mechanizmu ró nicowego w po o eniu w àczonym. Uk ad aktywnej regulacji nap du Lampka kontrolna uk adu aktywnej regulacji nap du Uk ad aktywnej regulacji nap du, kontrolujàc moc chwilowà silnika i sterujàc hamulcami automatycznie eliminuje poêlizg wzd u ny ka dego z 4 kó, jaki mo e wystàpiç podczas przyspieszania na Êliskich nawierzchniach. W ten sposób uk ad pomaga kierowcy kontrolowaç si nap dowà 4 kó. Po w àczeniu zap onu uk ad aktywnej regulacji nap du zostaje automatycznie w àczony i zapalajà si lampki kontrolne uk adu. Lampki te po kilku sekundach gasnà.

156 Gdy uk ad dzia a, b yska odpowiednia lampka kontrolna, informujàc kierowc o tym, które ko o traci przyczepnoêç. JednoczeÊnie sygnalizuje stabilizowanie poêlizgu ko a. Gdy uk ad aktywnej regulacji nap du reguluje moc chwilowà silnika, b yskajà lampki kontrolne dla wszystkich 4 kó. Przez kilka sekund po uruchomieniu silnika lub zaraz po ruszeniu z miejsca, od strony silnika mogà byç s yszalne nietypowe odg osy. Towarzyszà one operacji samokontroli uk adu i nie sà oznakà usterki. W trakcie pracy aktywnej uk adu kontroli nap du mogà byç wyczuwalne drgania samochodu, powodowane przez dzia anie hamulców. Jest to oznaka prawid owej pracy uk adu. Uk ad aktywnej regulacji nap du jest pomocny przy uwalnianiu samochodu ugrz êni tego np. w b ocie lub Êniegu, uniemo liwiajàc obracanie si kó w miejscu. Ostrze enie o awarii uk adu aktywnej regulacji nap du Pokazana na rysunku lampka ostrzega o wystàpieniu usterki w uk adzie aktywnej regulacji nap du. Gdy lampka ostrzegawcza VSC/TRC zaêwieci si, nale y jak najszybciej zleciç Autoryzowanej Stacji Dealerskiej Toyoty sprawdzenie samochodu. Lampka normalnie zapala si po obróceniu wy àcznika zap onu do pozycji ON i po kilku sekundach gaênie. Lampka ostrzegawcza VSC/TRC mo e Êwieciç si przez oko o 60 sekund po uruchomieniu silnika. Gdy po tym czasie zgaênie, stan jest prawid owy. Wielokrotne naciskanie peda u hamulca mo e spowodowaç zapalenie si lampki ostrzegawczej VSC/TRC. Je eli po kilku sekundach lampka zgaênie, stan jest prawid owy. W trakcie pracy uk adu aktywnej regulacji nap du lub uk adu kontroli stabilnoêci jazdy wzrasta temperatura si ownika hamulców. Gdy podczas pracy jednego z tych uk adów temperatura ta wzroênie nadmiernie, rozlegnie si przerywany sygna akustyczny, który sygnalizuje, e uk ad nie mo e d u ej dzia aç. Nale y wtedy natychmiast zatrzymaç samochód w bezpiecznym miejscu. Je eli uk ad nie przerwie pracy, sygna akustyczny zmieni si z przerywanego na ciàg y i równoczeênie zaêwieci si lampka ostrzegawcza VSC/TRC. Po oko o 3 sekundach od przerwania sygnalizacji akustycznej uk ad aktywnej regulacji nap du na pewien czas przestaje dzia aç, chroniàc si ownik hamulców przed uszkodzeniem. Jazd mo na jednak kontynuowaç. Po chwili uk ad powróci do stanu gotowoêci do pracy i gdy peda przyspieszania zostanie zwolniony, zgaênie lampka ostrzegawcza VSC/TRC. 149

157 Gdy zaêwieci si lampka ostrzegawcza VSC/TRC, nie dzia a uk ad kontroli nap du. W tym stanie mo na jednak kontynuowaç jazd. W nast pujàcych przypadkach nale y skontaktowaç si z Autoryzowanà Stacjà Dealerskà Toyoty: Lampka ostrzegawcza VSC/TRC nie zapala si po w àczeniu zap onu. Lampka ostrzegawcza VSC/TRC pozostaje zapalona po w àczeniu zap onu. OSTRZE ENIE Na pewnych rodzajach Êliskich nawierzchni mo e nie byç mo liwe utrzymanie pe nej si y nap dowej wszystkich 4 kó i trakcji samochodu, nawet mimo dzia ajàcego uk adu aktywnej regulacji nap du. Nie nale y doprowadzaç do sytuacji powodujàcych utrat przyczepnoêci kó. Je eli nawierzchnia drogi pokryta jest lodem lub Êniegiem, samochód powinien mieç za o one opony zimowe lub aƒcuchy. Nale y zawsze utrzymywaç pr dkoêç adekwatnà do aktualnych warunków drogowych. Uk ad kontroli stabilnoêci jazdy Uk ad kontroli stabilnoêci jazdy pomaga utrzymaç stabilnoêç samochodu poprzez wszechstronnà wspó prac takich uk adów jak ABS, uk ad kontroli nap du, uk ad sterowania silnika i inne. Uk ad kontroli stabilnoêci jazdy w sposób automatyczny kontroluje si hamowania lub moc chwilowà silnika, pomagajàc uchroniç pojazd przed poêlizgiem na zakr cie o Êliskiej nawierzchni lub przy gwa townych manewrach kierownicà. Po w àczeniu zap onu zapala si lampka sygnalizacyjna poêlizgu. Po kilku sekundach lampka gaênie. Je eli po w àczeniu zap onu lampka sygnalizacyjna poêlizgu nie zaêwieci si, nale y skontaktowaç si z Autoryzowanà Stacjà Dealerskà Toyoty. Gdy podczas jazdy samochód zaczyna wpadaç w poêlizg, b yska lampka sygnalizacyjna poêlizgu i rozlega si przerywany akustyczny sygna alarmowy. Uk ad kontroli stabilnoêci jazdy jest aktywny przy pr dkoêci powy ej nast pujàcych wartoêci: Dêwignia sterujàca nap du w po o eniu H km/h Dêwignia sterujàca nap du w po o eniu L km/h Przez kilka sekund po uruchomieniu silnika lub zaraz po ruszeniu z miejsca, od strony silnika mogà byç s yszalne nietypowe odg osy. Towarzyszà one operacji samokontroli uk adu i nie sà oznakà usterki. 150

158 NaciÊni cie przycisku blokady mi dzyosiowego mechanizmu ró nicowego powoduje natychmiastowe wy àczenie uk adu kontroli stabilnoêci jazdy. Razem z lampkà kontrolnà blokady mi dzyosiowego mechanizmu ró nicowego zapala si lampka VSC OFF. (Szczegó owe informacje podane sà pod has em Nap d na cztery ko a (a) Sterowanie nap dem na cztery ko a w tym rozdziale. W pojazdach z kierownicà po lewej stronie Ostrze enie o awarii uk adu kontroli stabilnoêci jazdy Pokazane na rysunku lampki ostrzegajà o wystàpieniu usterki w uk adzie uk adu kontroli stabilnoêci jazdy lub w uk adzie aktywnej regulacji nap du. W pojazdach z kierownicà po prawej stronie Gdy zaêwieci si lampka ostrzegawcza VSC/TRC wraz z lampkà kontrolnà VSC OFF, nale y jak najszybciej zleciç Autoryzowanej Stacji Dealerskiej Toyoty sprawdzenie samochodu. Nie jest oznakà usterki zapalenie si lampki ostrzegawczej VSC/TRC w sytuacji przegrzania si ownika hamulców. (Szczegó owe informacje podane sà pod has em Uk ad aktywnej regulacji nap du w tym rozdziale.) 151

159 Gdy zaêwieci si lampka ostrzegawcza ABS, uk ad kontroli stabilnoêci jazdy nie dzia a. Lampki normalnie zapalajà si po obróceniu wy àcznika zap onu do pozycji ON i po kilku sekundach gasnà. Lampki te mogà Êwieciç si przez oko o 60 sekund po uruchomieniu silnika. Gdy po tym czasie zgasnà, stan jest prawid owy. Wielokrotne naciskanie peda u hamulca mo e spowodowaç zapalenie si lampek ostrzegawczych. Je eli po kilku sekundach lampki zgasnà, stan jest prawid owy. Gdy zaêwieci si lampka ostrzegawcza VSC/TRC wraz z lampkà kontrolnà VSC OFF, nie dzia a uk ad kontroli stabilnoêci jazdy. W tym stanie mo na jednak kontynuowaç jazd. W nast pujàcych przypadkach nale y skontaktowaç si z Autoryzowanà Stacjà Dealerskà Toyoty: Lampka ostrzegawcza VSC/TRC i lampka kontrolna VSC OFF nie zapalajà si po w àczeniu zap onu. Lampka ostrzegawcza VSC/TRC i lampka kontrolna VSC OFF pozostajà zapalone po w àczeniu zap onu. Lampka kontrolna VSC OFF zapala si podczas jazdy, bez naciskania przycisku blokady mi dzyosiowego mechanizmu ró nicowego. 152 OSTRZE ENIE Nie nale y nadmiernie polegaç na dzia aniu uk adu kontroli stabilnoêci jazdy. Nawet gdy uk ad pracuje nie oznacza to, e samochód jest absolutnie bezpieczny. Brawurowa jazda mo e doprowadziç do niespodziewanego wypadku. Nie wolno zapominaç o zachowaniu bezpieczeƒstwa na drodze. Gdy podczas jazdy b yska lampka sygnalizacyjna poêlizgu i rozlega si alarm dêwi kowy, nale y zachowaç szczególnà ostro noêç. Nale y stosowaç opony wy àcznie odpowiedniego rozmiaru. Rozmiar opon, producent, marka i wzór bie nika powinny byç takie same dla wszystkich 4 kó. Zastosowanie opon innych ni zalecane, innego rozmiaru lub typu mo e spowodowaç wadliwe dzia anie uk adu kontroli stabilnoêci jazdy. Wymieniajàc opony lub ko a nale y skontaktowaç si z Autoryzowanà Stacjà Dealerskà Toyoty. (Patrz Sprawdzanie i wymiana opon w rozdziale 7-2.) Hamulec postojowy Po zaparkowaniu samochodu nale y mocno zaciàgnàç hamulec postojowy, co zabezpieczy samochód przed niekontrolowanym toczeniem si Zaciàgni cie hamulca: Pociàgnàç dêwigni do góry. Zwolnienie hamulca: Lekko pociàgnàç dêwigni do góry (1), kciukiem nacisnàç przycisk zwalniajàcy blokad (2), a nast pnie opuêciç dêwigni (3). Jako przypomnienie o zaciàgni tym hamulcu postojowym, na tablicy przyrzàdów Êwieci si lampka kontrolna.

160 OSTRZE ENIE Przed ruszeniem nale y upewniç si, czy hamulec postojowy jest ca kowicie zwolniony i nie Êwieci si lampka kontrolna. Uk ad automatycznej kontroli pr dkoêci Uk ad ten umo liwia automatyczne utrzymywanie sta ej pr dkoêci jazdy (powy ej 40 km/h) nawet po zdj ciu nogi z peda u przyspieszania. Pr dkoêç jazdy b dzie utrzymywana w granicach na jakie pozwala moc silnika. Niewielkie zmiany pr dkoêci mogà nastàpiç na podjazdach lub zjazdach. Na bardziej stromych stokach mogà wystàpiç wi ksze zmiany pr dkoêci, dlatego lepiej jest je pokonywaç z wy àczonym uk adem automatycznej kontroli pr dkoêci. OSTRZE ENIE Dla zachowania maksymalnej kontroli nad pojazdem nie nale y korzystaç z uk adu automatycznej kontroli pr dkoêci w warunkach du ego lub zmiennego nat enia ruchu, na Êliskich nawierzchniach (mokrych, oblodzonych lub zaênie onych) oraz w warunkach silnego wiatru. Nale y unikaç nadmiernych wzrostów pr dkoêci przy zjeêdzie z góry. Gdy pr dkoêç jazdy b dzie zbyt odbiegaç od ustalonej, nale y wy àczyç automatycznà kontrol pr dkoêci i zredukowaç bieg w celu wyhamowania pojazdu silnikiem. W ÑCZENIE UK ADU W celu uruchomienia uk adu automatycznej kontroli pr dkoêci nale y nacisnàç przycisk CRUISE ON OFF. Powoduje to w àczenie uk adu. Lampka kontrolna na tablicy przyrzàdów sygnalizuje nastawienie àdanej pr dkoêci. Ponowne naciêni cie przycisku ca kowicie wy àcza uk ad. OSTRZE ENIE W celu unikni cia przypadkowego uruchomienia uk adu, gdy nie korzysta si z automatycznej kontroli pr dkoêci nale- y przycisk CRUISE ON OFF pozostawiç w pozycji wy àczonej. 153

161 USTAWIENIE ÑDANEJ PR DKOÂCI W samochodach z automatycznà skrzynià biegów, przy ustawianiu àdanej pr dkoêci dêwignia wybieraka zakresu musi byç ustawiona w zakresie D. Rozp dziç samochód do àdanej pr dkoêci, nacisnàç dêwigni w dó, w kierunku SET/COAST, i zwolniç jà. Od tej chwili samochód b dzie automatycznie utrzymywa aktualnà pr dkoêç jazdy. W celu zmiany tej pr dkoêci na wy szà dêwigni nale y pociàgnàç do góry, zaê w celu zmiany tej pr dkoêci na ni szà dêwigni nale y pociàgnàç na dó. Ka de pociàgni cie dêwigni zmienia ustawionà pr dkoêç o 1.6 km/h. Od tego momentu mo na zdjàç stop z peda u przyspieszania. 154 Gdy konieczne jest chwilowe zwi kszenie pr dkoêci na przyk ad przy wyprzedzaniu nale y nacisnàç peda przyspieszania na tyle, aby zwi kszyç pr dkoêç powy ej ustawionej wartoêci. Po zdj ciu nogi z peda u pr dkoêç powróci do zadanej wartoêci. Samochody z biegów: OSTRZE ENIE mechanicznà skrzynià Podczas jazdy z w àczonà automatycznà kontrolà pr dkoêci nie wolno przestawiaç dêwigni zmiany biegów w po o enie neutralne bez u ycia peda u sprz g a, poniewa mo e to spowodowaç nadmierny wzrost pr dkoêci obrotowej silnika. PRZERWANIE AUTOMATYCZNEJ KONTRO- LI PR DKOÂCI Automatyczne utrzymywanie sta ej pr dkoêci jazdy mo na przerwaç w nast pujàcy sposób: a. Przez pociàgni cie dêwigni w kierunku CANCEL i zwolnienie jej. b. Przez naciêni cie peda u hamulca. c. Przez wciêni cie peda u sprz g a (dotyczy mechanicznej skrzyni biegów). Gdy pr dkoêç samochodu spadnie poni ej 40 km/h, automatyczna kontrola pr dkoêci zostanie samoczynnie przerwana. Gdy pr dkoêç samochodu spadnie o 16 km/h poni ej zadanej wartoêci, automatyczna kontrola pr dkoêci równie zostanie samoczynnie przerwana. W przypadku, gdy automatyczna kontrola pr dkoêci zostanie przerwana w innych ni wymienione okolicznoêciach, nale y przy najbli szej okazji zleciç Autoryzowanej Stacji Dealerskiej Toyoty sprawdzenie samochodu. PODWY SZENIE USTALONEJ PR DKOÂCI Nacisnàç dêwigni w kierunku RES/ACC i przytrzymaç w tym po o eniu. Po osiàgni ciu àdanej pr dkoêci dêwigni zwolniç. Gdy dêwignia jest przytrzymywana, stopniowo wzrasta pr dkoêç samochodu. Szybszym sposobem podwy szenia ustalonej pr dkoêci jazdy jest naciêni cie peda u przyspieszania i po odpowiednim wzroêcie pr dkoêci naciêni cie dêwigni w kierunku SET/COAST. OBNI ENIE USTALONEJ PR DKOÂCI Nacisnàç dêwigni w kierunku SET/COAST i przytrzymaç w tym po o eniu. Po osiàgni ciu àdanej pr dkoêci dêwigni zwolniç. Gdy dêwignia jest przytrzymywana, pr dkoêç samochodu stopniowo maleje. Szybszym sposobem obni enia ustalonej pr dkoêci jazdy jest naciêni cie peda u hamulca i po odpowiednim zredukowaniu pr dkoêci naciêni cie dêwigni w kierunku SET/COAST.

162 W samochodach z automatycznà skrzynià biegów zwolnienie przycisku nadbiegu przy w àczonej automatycznej kontroli pr dkoêci nie uruchomi hamowania silnikiem, poniewa utrzymywanie sta ej pr dkoêci jazdy nie zosta o przerwane. W celu zredukowania pr dkoêci jazdy nale y przy pomocy dêwigni obni yç ustalonà pr dkoêç lub nacisnàç peda hamulca. NaciÊni cie peda u hamulca powoduje przerwanie automatycznej kontroli pr dkoêci. PRZYWRÓCENIE OSTATNIO USTAWIONEJ PR DKOÂCI Gdy automatyczna kontrola pr dkoêci zosta a przerwana przez pociàgni cie do siebie dêwigni sterujàcej lub naciêni cie peda u hamulca lub sprz g a, pociàgni cie dêwigni do góry, w kierunku RES/ACC, przywróci pr dkoêç ustawionà przed przerwaniem pracy uk adu. Gdy po tych czynnoêciach wystàpi jeden z poni szych objawów, uk ad automatycznej kontroli pr dkoêci uleg awarii. Lampka kontrolna nie zapala si. Lampka kontrolna ponownie b yska. Lampka kontrola zapala si, a nast pnie gaênie. W takim przypadku nale y zwróciç si do Autoryzowanej Stacji Dealerskiej Toyoty o sprawdzenie samochodu. Jednak gdy pr dkoêç jazdy spadnie poni ej 40 km/h, przywrócenie ostatnio ustawionej pr dkoêci nie b dzie mo liwe. SYGNALIZACJA AWARII UK ADU Gdy podczas pracy uk adu lampka kontrolna CRUISE na tablicy przyrzàdów b yska, nale y nacisnàç przycisk CRUISE ON OFF, wy àczajàc uk ad, a nast pnie ponownie nacisnàç przycisk, w àczajàc uk ad. 155

163 156

164 ROZDZIA 1 7 OBS UGA URZÑDZE I MECHANIZMÓW Radioodtwarzacz samochodowy Uwagi ogólne Obs uga radioodtwarzacza Zdejmowany przedni panel Uwagi eksploatacyjne

165 Uwagi ogólne Obs uga radioodtwarzacza samochodowego Informacje podstawowe Podane sà tu wybrane informacje ogólne na temat radioodtwarzaczy samochodowych Toyoty. Niektóre z nich mogà nie dotyczyç urzàdzenia zamontowanego w tym samochodzie. Typ 1: Radioodtwarzacz kasetowy z zakresem fal d ugich, Êrednich i UKF oraz elektronicznym strojeniem Typ 2: Radioodtwarzacz kasetowy z zakresem fal d ugich, Êrednich i UKF oraz elektronicznym strojeniem 158 Typ 3: Automatyczny zmieniacz p yt CD Radioodtwarzacz samochodowy mo e zostaç w àczony, gdy kluczyk w wy àczniku zap onu jest w po o eniu ACC lub ON. W ÑCZANIE I WY ÑCZANIE URZÑDZENIA Radioodtwarzacz w àcza si i wy àcza naciskajàc przycisk PWR lub VOL/PWR. Radio, odtwarzacz kasetowy lub odtwarzacz p yt kompaktowych mo na w àczyç bez naciskania przycisku PWR lub VOL/PWR, naciskajàc odpowiednio przycisk BAND, CD lub TAPE. W àczenie odtwarzacza nast puje po w o eniu kasety. Odtwarzacz wy àcza si przez wyj cie kasety. Je eli przed w àczeniem odtwarzacza urzàdzenie by o wy àczone, wyj cie kasety powoduje wy àczenie ca ego radioodtwarzacza. Je eli natomiast w àczony by odbiornik radiowy, zostanie on w àczony ponownie. PRZE ÑCZANIE FUNKCJI Gdy radioodtwarzacz jest w àczony, naciskanie przycisków BAND, CD lub TAPE powoduje prze àczanie na wybrane urzàdzenie.

166 BARWA DèWI KU I BALANS Szczegó owe informacje na temat regulacji tonu i balansu podane sà przy opisie radioodtwarzacza zamontowanego w tym samochodzie. Barwa dêwi ku To, czy odbierany dêwi k jest przyjemny dla ucha, w du ym stopniu uzale nione jest od wzajemnego stosunku tonów wysokich i niskich. Ró ne rodzaje muzyki i transmisji g osu lepiej brzmià dla ró nych nastawów wzmocnienia tonów wysokich i niskich. Balans Równie wa ne jest odpowiednie wyrównowa- enie g oênoêci lewego i prawego kana u odbioru stereofonicznego oraz przednich i tylnych g oêników. Nale y pami taç, e podczas odbioru stereofonicznej stacji radiowej lub odtwarzania stereofonicznego nagrania, zmiana balansu prawego i lewego kana u powoduje zwi kszenie g oênoêci pewnej grupy dêwi ków i zmniejszenie g oênoêci innej grupy dêwi ków. ANTENA RADIOWA Chowanie anteny W celu schowania anteny zwyk ej nale y jà ostro nie wciskaç w dó. W celu schowania anteny sterowanej elektrycznie nale y nacisnàç przycisk DOWN. Antena równie chowa si automatycznie po wy àczeniu radioodtwarzacza naciêni ciem przycisku PWR lub po obróceniu wy àcznika zap onu do po o enia LOCK. UWAGA W celu unikni cia uszkodzenia anteny, przed wjazdem do automatycznej myjni samochodowej nale y jà schowaç. Regulacja wysuwu anteny W celu zmiany wysuni cia anteny nale y nascisnàç odpowiedni przycisk. Przed wysuni ciem anteny nale y upewniç si, czy nie stanowi to zagro enia. Antena wymaga okresowego czyszczenia przy pomocy czystej, suchej szmatki. 159

167 ODTWARZACZ KASETOWY Kaset wsuwa si cz Êcià z ods oni tà taêmà skierowanà w prawo. UWAGA Nie wolno oliwiç adnej cz Êci w odtwarzaczu, ani wsuwaç w jego kieszeƒ jakichkolwiek przedmiotów poza kasetami, poniewa mo e to spowodowaç jego uszkodzenie. ODTWARZACZ P YT KOMPAKTOWYCH P yt nale y wk adaç delikatnie, stronà z etykietà do góry (gdy p yta zostanie w o ona etykietà do do u, zostanie automatycznie z powrotem wysuni ta). Odtwarzacz zacznie odtwarzaç p yt od pierwszej Êcie ki do koƒca p yty. Nast pnie rozpocznie odtwarzanie od poczàtku p yty. P yty kompaktowe o Êrednicy 8 cm ( single ) Odtwarzacz p yt kompaktowych nie wymaga stosowania specjalnego adaptera do odtwarzania singli. P yty te majà Êrednic oko o 8 cm (3 cale) mniejszà ni standardowe p yty CD. Po wyj ciu tego typu p yty nie nale y wk adaç zwyk ej p yty CD (o Êrednicy 12 cm) do czasu, kiedy na wyêwietlaczu zniknie tekst DISC. UWAGA Nie wolno stosowaç adapterów do odtwarzania p yt typu singiel. Mo e to spowodowaç b dy odczytu lub zak óciç dzia- anie mechanizmu wysuwu p yty. UWAGA Nie wolno rozmontowywaç ani oliwiç adnych cz Êci odtwarzacza CD. Nie wk adaç w jego kieszeƒ jakichkolwiek innych przedmiotów poza p ytami kompaktowymi. 160

168 Urzàdzenia sterujàce i funkcje ótyp 1 Szczegó owy opis przycisków oraz funkcji podany jest w kolejnoêci alfabetycznej na nast pnych stronach. 161

169 (Przyciski zaprogramowanych stacji) Przycisków tych u ywa si przy zapami tywaniu stacji radiowych oraz do prze àczania si na odbiór zaprogramowanych stacji. W celu zapami tania stacji pod danym przyciskiem: Dostroiç odbiornik do àdanej stacji (patrz przycisk TUNE ). Nacisnàç i przytrzymaç wciêni ty wybrany przycisk numeryczny, a rozlegnie si sygna dêwi kowy w ten sposób wybrana stacja zostanie przyporzàdkowana temu przyciskowi. Na wyêwietlaczu pojawi si numer przycisku. Prze àczenie na odbiór zaprogramowanej stacji nast puje po naciêni ciu przycisku, pod którym jest zapami tana. Na wyêwietlaczu pojawi si numer przycisku i cz stotliwoêç stacji. W ten sposób pod ka dym przyciskiem mo e zostaç zapami tana jedna stacja z pasma fal d ugich i Êrednich (LW/MW) i trzy stacje UKF. (Naciskajàc przycisk BAND na wyêwietlaczu pojawi si odpowiednio LW lub MW, U1, U2 lub U3.) Od àczenie zasilania (roz àczenie akumulatora lub przepalenie bezpiecznika) spowoduje wykasowane z pami ci zapami tanych stacji radiowych. ê (Przycisk wyjmowania kasety) W celu wyj cia kasety nacisnàç ten przycisk. Po obróceniu wy àcznika zap onu do po o enia LOCK mo liwe jest wyj cie kasety lecz niemo liwe jest ju ponowne jej w o enie. 162 x / óóx (Nast pna/poprzednia Êcie ka): odtwarzacz p yt kompaktowych Przy u yciu tego przycisku mo na przeskakiwaç na nast pnà lub poprzednià Êcie k p yty lub szybko przesuwaç si do przodu lub do ty u w obr bie aktualnie odtwarzanej Êcie ki. Przeskoczenie na nast pnà/poprzednià Êcie k : Szybko nacisnàç i zwolniç przycisk óóx (nast pna Êcie ka) lub x (poprzednia Êcie ka). Na wyêwietlaczu pojawi si numer Êcie ki. Sygna dêwi kowy oznacza, e przycisk by zbyt d ugo przytrzymany i nastàpi szybkie odtwarzanie Êcie ki do przodu lub do ty u. Szybkie odtwarzanie Êcie ki: Nacisnàç i przytrzymaç wciêni ty przycisk óóx (przesuwanie do przodu) lub x (przesuwanie do ty u), a rozlegnie si sygna dêwi kowy. Przy naciskaniu przycisku na wyêwietlaczu podawany jest aktualny czas odtwarzania Êcie ki. Dopóki przycisk jest naciêni ty, odtwarzacz szybko przeszukuje Êcie k do przodu lub do ty u. Po zwolnieniu przycisku przywracane jest normalne odtwarzanie. AF (Cz stotliwoêci alternatywne) Przycisk ten s u y do wyszukiwania stacji nadajàcych w systemie RDS (Radio Data System) w ca ym zakresie pasma (patrz Sygna RDS ). NaciÊni cie przycisku AF trwajàce krócej ni 2 sekundy powoduje odbiór tego samego programu podczas dostrajania si do stacji RDS. Na wyêwietlaczu pojawi si symbol AF. Gdy warunki odbioru pogorszà si, z listy AF (Alternative Frequencies alternatywnych cz stotliwoêci) stacji nadajàcej w systemie RDS zostanie wybrana stacja nadajàca taki sam program. W celu zmiany trybu AF nale y naciskaç przycisk AF przez ponad 2 sekundy. Gdy na wyêwietlaczu pojawi si REG ON, radio wybierze stacj RDS, która ma taki sam kod PI (Program Identification identyfikacji programu). Gdy na wyêwietlaczu pojawi si komunikat REG OFF zostanie wybrana stacja RDS, która ma taki sam trzycyfrowy kod PI (identyfikacji programu). Je eli przez 60 sekund nie zostanie znaleziona stacja RDS, wszystkie programy zostanà wyciszone i radioodbiornik na podstawie listy AF rozpocznie wyszukiwanie stacji RDS majàcej taki sam kod PI. Je eli z powodu zbyt s abych sygna ów niemo liwe jest znalezienie stacji w jednym przejêciu, przeszukiwanie zostanie powtórzone przy zwi kszonej czu oêci, by wy owiç stacje o s abym sygnale. RównoczeÊnie na wyêwietlaczu pojawi si symbol DX. Rozpocz cie tej operacji sygnalizowane jest dêwi kowo, a na wyêwietlaczu pojawia si komunikat PI SEEK. Gdy sygna staje si bardzo s aby, radioodbiornik zaprzestaje wyszukiwania stacji, a na wyêwietlaczu przez 2 sekundy pokazywany jest komunikat NOTHING. Nast pnie, je eli przez 20 sekund niemo liwy jest odbiór stacji TA, wyszukiwanie rozpocznie si na nowo.

170 WyjÊcie z trybu AF nast puje po ponownym naciêni ciu przycisku AF. AST (Automatyczne strojenie i zapami tanie stacji) Przycisk ten s u y do automatycznego zapami tania cz stotliwoêci do 6 stacji dla ka dego zakresu (fale d ugie, Êrednie, UKF1, UKF2 i UKF3). Nacisnàç i przytrzymaç przycisk AST, a rozlegnie si sygna dêwi kowy. Je eli radioodbiornik nie znajdzie adnej stacji, powróci do cz stotliwoêci odbieranej przed naciêni ciem AST. BAND (pasmo) Naciskajàc przycisk BAND zmienia si odbierane pasmo (fale d ugie, Êrednie lub ultrakrótkie). Na wyêwietlaczu pojawia si odpowiednio: LW, MW, U1, U2 lub U3. Funkcja ta umo liwia wst pne zaprogramowanie odbioru osiemnastu stacji w paêmie UKF, trzech dla ka dego przycisku. Gdy radioodtwarzacz jest wy àczony, mo na go w àczyç naciskajàc przycisk BAND. Ponadto, naciêni cie przycisku BAND prze àcza z odtwarzania kasety lub p yty kompaktowej na odbiór radiowy. CD (Odtwarzacz p yt kompaktowych) NaciÊni cie przycisku CD prze àcza z odbioru radiowego lub odtwarzania kasety na odtwarzanie p yty kompaktowej. Gdy radioodtwarzacz jest wy àczony, naciskajàc przycisk CD w àcza si odtwarzacz p yt kompaktowych. W obu przypadkach w odtwarzaczu musi znajdowaç si ju p yta. Podczas odtwarzania p yty, na wyêwietlaczu pojawia si numer aktualnej Êcie ki. DISC Przycisk ten s u y do wyboru odtwarzanej p yty kompaktowej. Dolby è B NR* S uchajàc taêmy nagranej z wykorzystaniem uk adu redukcji szumów DOLBY B Noise Reduction, nale y nacisnàç przycisk oznaczony symbolem podwójnego D. Na wyêwietlaczu pojawi si taki sam symbol. Ponowne naciêni cie przycisku powoduje wy àczenie uk adu redukcji szumów Dolby B NR. Uk ad Dolby NR zmniejsza poziom szumów odtwarzanej taêmy o oko o 10 db. Uk ad redukcji szumów nale y w àczaç w zale noêci od sposobu nagrania taêmy. *: Uk ad redukcji szumów Dolby, wyprodukowany na licencji Dolby Laboratories Licensing Corporation. DOLBY i symbol podwójnego D è sà znakami towarowymi Dolby Laboratories Licensing Corporation. FF (szybki przesuw taêmy do przodu) NaciÊni cie przycisku FF powoduje szybki przesuw taêmy do przodu. Na wyêwietlaczu pojawi si symbol FF. W celu zatrzymania przewijanej do przodu taêmy, nale y lekko nacisnàç przycisk REW. Po ca kowitym przewini ciu taêmy rozpocznie si odtwarzanie drugiej strony kasety (dzi ki funkcji autorewersu). MTL (Symbol taêmy metalowej) Odtwarzacz automatycznie dostosowuje si do taêm metalowych lub chromowych i na wyêwietlaczu pojawia si symbol MTL. PROG (Program) W celu zmiany odtwarzanej strony kasety nale- y nacisnàç przycisk PROG. Funkcja autorewersu Po dojêciu do koƒca jednej strony kasety nast puje automatyczne przejêcie do odtwarzania drugiej strony, niezale nie od tego, czy poprzednia strona by a przewijana do przodu czy odtwarzana. PTY (Rodzaj programu) Je eli naciêni cie przycisku PTY nastàpi w trakcie odbioru kodu PTY stacji nadajàcej w systemie RDS, na wyêwietlaczu pojawi si nazwa typu odbieranego programu ( NEWS wiadomoêci, SPORT sport, TALK wywiady i rozmowy, POP muzyka rozrywkowa lub CLASSIC muzyka klasyczna). W celu zmiany typu, nale y przycisk naciskaç tak d ugo, a pojawi si àdany rodzaj programu. Gdy nie jest odbierany kod PTY stacji RDS, na wyêwietlaczu pojawi si napis NO PTY. Gdy na wyêwietlaczu pokazywany jest rodzaj programu, naciêni cie przycisku TUNE lub TUNE spowoduje wyszukiwanie stacji transmitujàcych kod PTY. W przypadku nie znalezienia adnej stacji, na wyêwietlaczu pojawi si tekst NOTHING. 163

171 Gdy podczas wyêwietlania nazwy typu programu przez 6 sekund nie zostanie dotkni ty przycisk lub gdy zostanie wykonana jakakolwiek inna operacja, nazwa typu programu zniknie z wyêwietlacza i zacznie byç odbierany program ostatnio wyêwietlanego typu. PWR (Zasilanie) NaciÊni cie przycisku PWR w àcza i wy àcza radioodtwarzacz. RAND (Przypadkowa kolejnoêç odtwarzania) Funkcja ta umo liwia przes uchiwanie w przypadkowej kolejnoêci Êcie ek na wszystkich p ytach kompaktowych w magazynku zmieniacza lub przes uchiwanie w przypadkowej kolejnoêci Êcie ek na wybranej p ycie. Odtwarzanie w przypadkowej kolejnoêci poszczególnych Êcie ek na p ycie: Szybko nacisnàç i zwolniç przycisk RAND. Na wyêwietlaczu pojawi si komunikat RAND i rozpocznie si odtwarzanie w przypadkowej kolejnoêci wszystkich utworów z aktualnie przes uchiwanej p yty. Gdy rozlegnie si sygna dêwi kowy, oznacza to, e przycisk by przytrzymany zbyt d ugo i zacznà byç odtwarzane w przypadkowej kolejnoêci wszystkie Êcie ki na wszystkich p ytach w magazynku. Ponowne naciêni cie RAND wy àcza funkcj przypadkowej kolejnoêci odtwarzania. Odtwarzanie w przypadkowej kolejnoêci poszczególnych Êcie ek na wszystkich p ytach w magazynku: Nacisnàç i przytrzymaç wciêni ty przycisk RAND, a rozlegnie si sygna dêwi kowy. Na wyêwietlaczu pojawi si komunikat D RAND i rozpocznie si odtwarzanie w przypadkowej kolejnoêci wszystkich Êcie ek na wszystkich p ytach w magazynku. Ponowne naciêni cie RAND wy àcza funkcj przypadkowej kolejnoêci odtwarzania. RDS (Radio Data System radiowy system danych) Przy strojeniu w paêmie UKF, radioodbiornik automatycznie prze àcza si na tryb RDS, umo liwiajàcy odbiór stacji nadajàcych w systemie RDS. Na wyêwietlaczu pojawia si symbol RDS i nazwa stacji nadajàcej w tym systemie. REW (przewijanie taêmy do ty u) NaciÊni cie tego przycisku powoduje szybkie przewijanie taêmy do ty u. Na wyêwietlaczu pojawi si symbol REW. W celu zatrzymania przewijanej do ty u taêmy, nale y lekko nacisnàç przycisk FF. Po ca kowitym przewini ciu taêmy funkcja zostaje zatrzymana i rozpocznie si odtwarzanie tej samej strony kasety. RPT (Powtarzanie): Odtwarzacz p yt kompaktowych Funkcja powtarzania umo liwia ponowne odtwarzanie wybranego utworu lub ca ej p yty. Powtórne odtwarzanie utworu: Szybko nacisnàç i zwolniç przycisk RPT w trakcie s uchania wybranego utworu. Na wyêwietlaczu pojawi si komunikat RPT. Gdy rozlegnie si sygna dêwi kowy, oznacza to, e przycisk by przyciêni ty zbyt d ugo i odtwarzana powtórnie b dzie ca a p yta. Po dojêciu do koƒca Êcie ki, nagranie zostanie odtworzone od poczàtku. Proces ten b dzie powtarzany a do ponownego naciêni cia przycisku RPT, wy àczajàcego funkcj powtarzania. Powtórne odtwarzanie ca ej p yty: Nacisnàç i przytrzymaç wciêni ty przycisk RPT, a rozlegnie si sygna dêwi kowy. Na wyêwietlaczu pojawi si komunikat D RPT. Wszystkie Êcie ki na p ycie zostanà ponownie odtworzone. Po dojêciu do koƒca p yty, odtwarzacz automatycznie przejdzie do pierwszego utworu, rozpoczynajàc odtwarzanie od poczàtku. Proces ten b dzie powtarzany a do ponownego naciêni cia przycisku RPT, wy àczajàcego funkcj powtarzania. 164

172 SCAN (przeglàdanie) Radioodbiornik Mo liwe jest automatyczne przeglàdanie stacji w ca ym zakresie cz stotliwoêci pasma lub przeglàdanie tylko zaprogramowanych stacji danego pasma. Przeglàd zaprogramowanych stacji: Krótko nacisnàç i zwolniç przycisk SCAN. Je eli rozlegnie si sygna dêwi kowy, oznacza to, e przycisk by wciêni ty zbyt d ugo i rozpocznie si przeglàd w ca ym zakresie cz stotliwoêci. Radioodbiornik dostroi si do nast pnej zapami tanej cz stotliwoêci w danym zakresie, pozostanie tak przez 5 sekund, a nast pnie przejdzie do kolejnej zapami tanej stacji. W celu zatrzymania si przy wybranej stacji nale y ponownie nacisnàç przycisk SCAN. Przeglàd w ca ym zakresie cz stotliwoêci: Nacisnàç i przytrzymaç wciêni ty przycisk SCAN, a rozlegnie si sygna dêwi kowy. Zostanie wyszukana nast pna stacja o wy szej cz stotliwoêci, b dzie odbierana przez 5 sekund, a nast pnie przeszukiwanie b dzie kontynuowane. W celu zatrzymania si przy wybranej stacji nale y ponownie nacisnàç przycisk SCAN. Odtwarzacz p yt kompaktowych Funkcja przeglàdu mo e przeszukiwaç kolejne Êcie ki na wybranej p ycie lub przeszukiwaç pierwsze Êcie ki wszystkich p yt w magazynku. Przeglàd Êcie ek na wybranej p ycie: Szybko nacisnàç i zwolniç przycisk SCAN. Na wyêwietlaczu pojawi si komunikat SCAN i odtwarzacz rozpocznie przeglàd wszystkich Êcie ek na przes uchiwanej p ycie. Je eli rozlegnie si sygna dêwi kowy, oznacza to, e przycisk by wciêni ty zbyt d ugo i rozpocznie si przeglàd wszystkich p yt w magazynku. W celu zatrzymania si przy wybranym utworze nale y ponownie nacisnàç przycisk SCAN. Po przeszukaniu wszystkich Êcie ek na p ycie, przeglàd zostaje zakoƒczony. Przeglàd pierwszych Êcie ek wszystkich p yt w magazynku: Nacisnàç i przytrzymaç przycisk SCAN, a rozlegnie si sygna dêwi kowy. Na wyêwietlaczu pojawi si komunikat D SCAN i odtwarzacz przejdzie do pierwszej Êcie ki nast pnej p yty w magazynku, odtworzy jà przez 10 sekund i wybierze nast pnà p yt. W celu zatrzymania si przy wybranej p ycie nale y ponownie nacisnàç przycisk SCAN. Po przeszukaniu wszystkich p yt w magazynku, przeglàd zostaje zakoƒczony. SEL (Wybór) i VOL (G oênoêç) # # Funkcja regulacji g oênoêci Przyciski te s u à do regulacji g oênoêci. W tym celu nale y naciskaç przycisk SEL, a na wyêwietlaczu pojawi si napis VOL. Nast pnie, w celu regulacji, naciskaç po stronie (zwi kszanie) lub (zmniejszanie) przycisku VOL. Na wyêwietlaczu pojawi si zakres od VOL 0 do VOL 36. Funkcja regulacji balansu g oêników Przyciski te s u à do regulacji balansu g oênoêci prawych i lewych oraz przednich i tylnych g oêników. W celu regulacji balansu prawych i lewych g oêników nale y naciskaç przycisk SEL, a na wyêwietlaczu pojawi si napis BAL. Nast pnie naciskaç po stronie (zwi kszanie) lub (zmniejszanie) przycisku VOL. Na wyêwietlaczu pojawi si zakres od BAL L7 do BAL R7. W celu regulacji balansu przednich i tylnych g oêników nale y naciskaç przycisk SEL, a na wyêwietlaczu pojawi si napis FAD. Nast pnie naciskaç po stronie (zwi kszanie) lub (zmniejszanie) przycisku VOL. Na wyêwietlaczu pojawi si zakres od FAD F7 do FAD R7. 165

173 Funkcja r cznej korekcji barwy dêwi ku Przyciski te s u à równie do r cznej korekcji barwy dêwi ku. W celu regulacji tonów niskich nale y naciskaç przycisk SEL, a na wyêwietlaczu pojawi si napis BAS. Nast pnie naciskaç po stronie (zwi kszanie) lub (zmniejszanie) przycisku VOL. Na wyêwietlaczu pojawi si zakres od BAS 5 do BAS 5. W celu regulacji tonów wysokich nale y naciskaç przycisk SEL, a na wyêwietlaczu pojawi si napis TRE. Nast pnie naciskaç po stronie (zwi kszanie) lub (zmniejszanie) przycisku VOL. Na wyêwietlaczu pojawi si zakres od TRE -5 do TRE 5. ST (Symbol odbioru stereofonicznego) Radioodbiornik automatycznie prze àcza si na odbiór stereofoniczny stacji, gdy tylko jest taka mo liwoêç. Na wyêwietlaczu pojawia si symbol ST. Gdy sygna staje si s aby, stopieƒ separacji kana ów jest zmniejszany, dzi ki czemu mniejsze sà szumy. Gdy sygna staje si bardzo s aby, odbiór zostaje prze àczony na monofoniczny. 166 TA (Komunikaty drogowe) Przycisk ten s u y do prze àczenia na odbiór stacji nadajàcych komunikaty drogowe (TA) w systemie RDS. System EON (Enhanced Other Network wzmocniona druga sieç nadawcza) Je eli aktualnie odbierana stacja RDS (nadajàca równie w systemie EON) w danej chwili nie nadaje komunikatów drogowych w trybie TA, nastàpi automatyczne prze àczenie na odbiór programu z listy EON AF (alternatywnych cz stotliwoêci), nadajàcego komunikaty drogowe. Po zakoƒczeniu komunikatu drogowego nastàpi automatyczny powrót do pierwotnie odbieranego programu. NaciÊni cie przycisku TA prze àcza radioodbiornik w tryb TP (Traffic Programme program komunikatów drogowych). Na wyêwietlaczu pojawi si symbol TP. W trybie TP rozpocznie si wyszukiwanie stacji nadajàcej komunikaty drogowe. Gdy stacja TP jest odbierana, na wyêwietlaczu pojawi si nazwa programu serwisowego. Gdy w àczony jest tryb AF, zostanie wyszukana stacja TP z listy AF. Je eli niemo liwe jest znalezienie adnej stacji nadajàcej w trybie TP, na wyêwietlaczu pojawi si na 2 sekundy komunikat NOTHING i proces wyszukiwania stacji TP zostanie powtórzony. W przypadku zaniku na 20 sekund sygna u stacji TP, nastàpi automatyczne wyszukanie kolejnej stacji TP. Ponowne naciêni cie przycisku TA przywraca tryb TA. Na wyêwietlaczu pojawi si TA TP. W trybie TA rozpocznie si wyszukiwanie stacji nadajàcej w trybie TP. Sygna dêwi kowy pojawia si tylko wtedy, gdy stacja TP jest odbierana. Gdy stacja TP jest odbierana, na wyêwietlaczu pojawi si nazwa programu serwisowego. Gdy w àczony jest tryb AF, zostanie wyszukana stacja TP z listy AF. Je eli niemo liwe jest znalezienie adnej stacji nadajàcej w trybie TP, na wyêwietlaczu pojawi si na 2 sekundy komunikat NOTHING i proces wyszukiwania stacji TP zostanie powtórzony. W przypadku zaniku na 20 sekund sygna u stacji TP, nastàpi automatyczne wyszukanie kolejnej stacji TP. Funkcja zapami tania g oênoêci w trybie TA - Nastawy g oênoêci przy odbiorze komunikatów drogowych sà zapami tywane.

174 Kiedy komunikaty drogowe w trybie TA b dà odbierane ponownie, zostanà porównane ostatnie nastawy g oênoêci z wartoêcià zapami tanà dla trybu TA i wybrana zostanie g oênoêç wi ksza. Zakres pami ci g oênoêci jest jednak ograniczony: je eli g oênoêç ostatnio odbieranej audycji jest wy sza od zapami tanej wartoêci maksymalnej lub ni sza od zapami tanej wartoêci minimalnej, zostanie zapami tana jako nowa wartoêç maksymalna lub minimalna. Podczas odbioru stacji TA jej g oênoêç mo na regulowaç niezale nie od zapami tanego zakresu g oênoêci dla trybu TA (patrz opis dzia ania przycisków SEL i VOL ). W celu powrotu z trybu TA do normalnego, nale y ponownie nacisnàç TA. TAPE NaciÊni cie przycisku TAPE prze àcza z odbioru radiowego na odtwarzanie kasety magnetofonowej. Je eli radioodtwarzacz by wy àczony, naciêni cie przycisku TAPE w àcza odtwarzacz kasetowy. W obu przypadkach w odtwarzaczu musi byç kaseta. TUNE Strojenie Samochód ten wyposa ony jest w radioodbiornik z funkcjà elektronicznego strojenia (ETR). W celu zmiany cz stotliwoêci odbioru w danym zakresie fal, nale y nacisnàç przycisk TUNE po stronie (w gór zakresu) lub (w dó zakresu). Je eli rozlegnie si sygna dêwi kowy, oznacza to, e przycisk by trzymany zbyt d ugo i nastàpi o prze àczenie na tryb wyszukiwania stacji. Wyszukiwanie stacji W trybie wyszukiwania stacji nast puje automatyczne wyszukanie i dostrojenie si do odbioru nast pnej stacji w gór lub w dó zakresu cz stotliwoêci. W celu przestrojenia na nast pnà lub poprzednià stacj, nale y nacisnàç przycisk TUNE po stronie (w gór zakresu) lub (w dó zakresu) i przytrzymaç a do us yszenia sygna u dêwi kowego. W celu przestrojenia na kolejnà stacj czynnoêci nale y powtórzyç. 167

175 ótyp 2 Szczegó owy opis przycisków oraz funkcji podany jest w kolejnoêci alfabetycznej na nast pnych stronach. 168

176 (Przyciski zaprogramowanych stacji) Przycisków tych u ywa si przy zapami tywaniu stacji radiowych oraz do prze àczania si na odbiór zaprogramowanych stacji. W celu zapami tania stacji pod danym przyciskiem: Dostroiç odbiornik do àdanej stacji (patrz przycisk TUNE ). Nacisnàç i przytrzymaç wciêni ty wybrany przycisk numeryczny, a rozlegnie si sygna dêwi kowy w ten sposób wybrana stacja zostanie przyporzàdkowana temu przyciskowi. Na wyêwietlaczu pojawi si numer przycisku. Prze àczenie na odbiór zaprogramowanej stacji nast puje po naciêni ciu przycisku, pod którym jest zapami tana. Na wyêwietlaczu pojawi si numer przycisku i cz stotliwoêç stacji. W ten sposób pod ka dym przyciskiem mo e zostaç zapami tana jedna stacja z pasma fal d ugich i Êrednich (LW/MW) i trzy stacje UKF. (Naciskajàc przycisk BAND na wyêwietlaczu pojawi si odpowiednio LW lub MW, U1, U2 lub U3.) Od àczenie zasilania (roz àczenie akumulatora lub przepalenie bezpiecznika) spowoduje wykasowanie z pami ci zaprogramowanych stacji radiowych. ê (Przycisk wyjmowania kasety) W celu wyj cia kasety nacisnàç ten przycisk. Po obróceniu wy àcznika zap onu do pozycji LOCK kaset mo na wyjàç, lecz nie mo na jej w o yç. AF (Cz stotliwoêci alternatywne) Przycisk ten s u y do wyszukiwania stacji nadajàcych w systemie RDS (Radio Data System) w ca ym zakresie pasma (patrz Sygna RDS ). NaciÊni cie przycisku AF trwajàce krócej ni 2 sekundy powoduje odbiór tego samego programu podczas dostrajania si do stacji RDS. Na wyêwietlaczu pojawi si symbol AF. Gdy warunki odbioru pogorszà si, z listy AF (Alternative Frequencies alternatywnych cz stotliwoêci) stacji nadajàcej w systemie RDS zostanie wybrana stacja nadajàca taki sam program. W celu zmiany trybu AF nale y naciskaç przycisk AF przez ponad 2 sekundy. Gdy na wyêwietlaczu pojawi si REG ON, radio wybierze stacj RDS, która ma taki sam kod PI (Program Identification identyfikacji programu). Gdy na wyêwietlaczu pojawi si komunikat REG OFF zostanie wybrana stacja RDS, która ma taki sam trzycyfrowy kod PI (identyfikacji programu). Je eli przez 60 sekund nie zostanie znaleziona stacja RDS, wszystkie programy zostanà wyciszone i radioodbiornik na podstawie listy AF rozpocznie wyszukiwanie stacji RDS majàcej taki sam kod PI. Je eli z powodu zbyt s abych sygna ów niemo liwe jest znalezienie stacji w jednym przejêciu, przeszukiwanie zostanie powtórzone przy zwi kszonej czu oêci, by wy owiç stacje o s abym sygnale. RównoczeÊnie na wyêwietlaczu pojawi si symbol DX. Rozpocz cie tej operacji sygnalizowane jest dêwi kowo, a na wyêwietlaczu pojawia si komunikat PI SEEK. Gdy sygna staje si bardzo s aby, radioodbiornik zaprzestaje wyszukiwania stacji, a na wyêwietlaczu przez 2 sekundy pokazywany jest komunikat NOTHING. Nast pnie, je eli przez 20 sekund niemo liwy jest odbiór stacji TA, wyszukiwanie rozpocznie si na nowo. WyjÊcie z trybu AF nast puje po ponownym naciêni ciu przycisku AF. AST (Automatyczne strojenie i zapami tanie stacji) Przycisk ten s u y do automatycznego zapami tania cz stotliwoêci do 6 stacji dla ka dego zakresu (fale d ugie, Êrednie, UKF1, UKF2 i UKF3). Nacisnàç i przytrzymaç przycisk AST, a rozlegnie si sygna dêwi kowy. Je eli radioodbiornik nie znajdzie adnej stacji, powróci do cz stotliwoêci odbieranej przed naciêni ciem AST. 169

177 BAND (pasmo) Naciskajàc przycisk BAND zmienia si odbierane pasmo (fale d ugie, Êrednie lub ultrakrótkie). Na wyêwietlaczu pojawia si odpowiednio: LW, MW, U1, U2 lub U3. Funkcja ta umo liwia wst pne zaprogramowanie odbioru osiemnastu stacji w paêmie UKF, trzech dla ka dego przycisku. Gdy radioodtwarzacz jest wy àczony, mo na go w àczyç naciskajàc przycisk BAND. Ponadto, naciêni cie przycisku BAND prze- àcza z odtwarzania kasety lub p yty kompaktowej na odbiór radiowy. CD (Odtwarzacz p yt kompaktowych) NaciÊni cie przycisku CD prze àcza z odbioru radiowego lub odtwarzania kasety na odtwarzanie p yty kompaktowej. Gdy radioodtwarzacz jest wy àczony, naciskajàc przycisk CD w àcza si odtwarzacz p yt kompaktowych. W obu przypadkach w odtwarzaczu musi znajdowaç si ju p yta. Podczas odtwarzania p yty, na wyêwietlaczu pojawia si numer aktualnej Êcie ki. DISC Przycisk ten s u y do wyboru odtwarzanej p yty kompaktowej. Dolby è NR* S uchajàc taêmy nagranej z wykorzystaniem uk adu redukcji szumów DOLBY Noise Reduction, nale y nacisnàç przycisk oznaczony symbolem podwójnego D. Na wyêwietlaczu pojawi si taki sam symbol. Ponowne naciêni cie przycisku powoduje wy àczenie uk adu redukcji szumów Dolby NR. Uk ad Dolby NR zmniejsza poziom szumów odtwarzanej taêmy o oko o 10 db. Uk ad redukcji szumów nale y w àczaç w zale noêci od sposobu nagrania taêmy. *: Uk ad redukcji szumów Dolby, wyprodukowany na licencji Dolby Laboratories Licensing Corporation. DOLBY i symbol podwójnego D è sà znakami towarowymi Dolby Laboratories Licensing Corporation. FF (szybki przesuw taêmy do przodu) NaciÊni cie przycisku FF powoduje szybki przesuw taêmy do przodu. Na wyêwietlaczu pojawi si symbol FF. W celu zatrzymania przewijanej do przodu taêmy, nale y lekko nacisnàç przycisk FF lub TAPE. Natychmiast rozpocznie si odtwarzanie kasety. Po ca kowitym przewini ciu taêmy rozpocznie si odtwarzanie drugiej strony kasety (dzi ki funkcji autorewersu). MTL (Symbol taêmy metalowej) Odtwarzacz automatycznie dostosowuje si do taêm metalowych lub chromowych i na wyêwietlaczu pojawia si symbol MTL. PROG (Program) W celu zmiany odtwarzanej strony kasety nale y nacisnàç przycisk PROG. Funkcja autorewersu Po dojêciu do koƒca jednej strony kasety nast puje automatyczne przejêcie do odtwarzania drugiej strony, niezale nie od tego, czy poprzednia strona by a przewijana do przodu czy odtwarzana. 170

178 PTY (Rodzaj programu) Je eli naciêni cie przycisku PTY nastàpi w trakcie odbioru kodu PTY stacji nadajàcej w systemie RDS, na wyêwietlaczu pojawi si nazwa typu odbieranego programu ( NEWS wiadomoêci, SPORT sport, TALK wywiady i rozmowy, POP muzyka rozrywkowa lub CLASSIC muzyka klasyczna). W celu zmiany typu, nale y przycisk naciskaç tak d ugo, a pojawi si àdany rodzaj programu. Gdy nie jest odbierany kod PTY stacji RDS, na wyêwietlaczu pojawi si napis NO PTY. Gdy na wyêwietlaczu pokazywany jest rodzaj programu, naciêni cie przycisku TUNE lub TUNE spowoduje wyszukiwanie stacji transmitujàcych kod PTY. W przypadku nie znalezienia adnej stacji, na wyêwietlaczu pojawi si tekst NOTHING. Gdy podczas wyêwietlania nazwy typu programu przez 6 sekund nie zostanie dotkni ty przycisk lub gdy zostanie wykonana jakakolwiek inna operacja, nazwa typu programu zniknie z wyêwietlacza i zacznie byç odbierany program ostatnio wyêwietlanego typu. PWR (Zasilanie) NaciÊni cie przycisku PWR w àcza i wy àcza radioodtwarzacz. REW (przewijanie taêmy do ty u) NaciÊni cie tego przycisku powoduje szybkie przewijanie taêmy do ty u. Na wyêwietlaczu pojawi si symbol REW. W celu zatrzymania przewijanej do ty u taêmy, nale y nacisnàç przycisk REW lub TAPE. Natychmiast rozpocznie si odtwarzanie kasety. Po ca kowitym przewini ciu taêmy funkcja zostaje zatrzymana i rozpocznie si odtwarzanie tej samej strony kasety. RAND (Przypadkowa kolejnoêç odtwarzania) Funkcja ta umo liwia przes uchiwanie w przypadkowej kolejnoêci Êcie ek na wszystkich p ytach kompaktowych w magazynku zmieniacza lub przes uchiwanie w przypadkowej kolejnoêci Êcie- ek na wybranej p ycie. Odtwarzanie w przypadkowej kolejnoêci poszczególnych Êcie ek na p ycie: Szybko nacisnàç i zwolniç przycisk RAND. Na wyêwietlaczu pojawi si komunikat RAND i rozpocznie si odtwarzanie w przypadkowej kolejnoêci wszystkich utworów z aktualnie przes uchiwanej p yty. Gdy rozlegnie si sygna dêwi kowy, oznacza to, e przycisk by przytrzymany zbyt d ugo i zacznà byç odtwarzane w przypadkowej kolejnoêci wszystkie Êcie ki na wszystkich p ytach w magazynku. Ponowne naciêni cie RAND wy àcza funkcj przypadkowej kolejnoêci odtwarzania. Odtwarzanie w przypadkowej kolejnoêci poszczególnych Êcie ek na wszystkich p ytach w magazynku: Nacisnàç i przytrzymaç wciêni ty przycisk RAND, a rozlegnie si sygna dêwi kowy. Na wyêwietlaczu pojawi si komunikat D RAND i rozpocznie si odtwarzanie w przypadkowej kolejnoêci wszystkich Êcie ek na wszystkich p ytach w magazynku. Ponowne naciêni cie RAND wy àcza funkcj przypadkowej kolejnoêci odtwarzania. RDS (Radio Data System radiowy system danych) Przy strojeniu w paêmie UKF, radioodbiornik automatycznie prze àcza si na tryb RDS, umo liwiajàcy odbiór stacji nadajàcych w systemie RDS. Na wyêwietlaczu pojawia si symbol RDS i nazwa stacji nadajàcej w tym systemie. RPT (Powtarzanie) Odtwarzacz kasetowy Funkcja ta umo liwia automatyczne powtarzanie odtwarzania kasety. Nacisnàç przycisk RPT w trakcie s uchania kasety. Na wyêwietlaczu pojawi si komunikat RPT. Po dojêciu do koƒca nagrania, taêma zostanie automatycznie cofni ta i nagranie zostanie odtworzone od poczàtku. Proces ten b dzie powtarzany a do ponownego naciêni cia przycisku RPT, wy àczajàcego funkcj powtarzania. Prawid owe dzia anie tej funkcji uwarunkowane jest pozostawieniem co najmniej 3 sekund przerwy pomi dzy nagraniami na taêmie. 171

179 Odtwarzacz p yt kompaktowych Funkcja powtarzania umo liwia ponowne odtwarzanie wybranego utworu lub ca ej p yty. Powtórne odtwarzanie utworu: Szybko nacisnàç i zwolniç przycisk RPT w trakcie s uchania wybranego utworu. Na wyêwietlaczu pojawi si komunikat RPT. Gdy rozlegnie si sygna dêwi kowy, oznacza to, e przycisk by przyciêni ty zbyt d ugo i odtwarzana powtórnie b dzie ca a p yta. Po dojêciu do koƒca Êcie ki, nagranie zostanie odtworzone od poczàtku. Proces ten b dzie powtarzany a do ponownego naciêni cia przycisku RPT, wy àczajàcego funkcj powtarzania. Powtórne odtwarzanie ca ej p yty: Nacisnàç i przytrzymaç wciêni ty przycisk RPT, a rozlegnie si sygna dêwi kowy. Na wyêwietlaczu pojawi si komunikat D RPT. Wszystkie Êcie ki na p ycie zostanà ponownie odtworzone. Po dojêciu do koƒca p yty, odtwarzacz automatycznie przejdzie do pierwszego utworu, rozpoczynajàc odtwarzanie od poczàtku. Proces ten b dzie powtarzany a do ponownego naciêni cia przycisku RPT, wy àczajàcego funkcj powtarzania. SCAN (przeglàdanie) Radioodbiornik Mo liwe jest automatyczne przeglàdanie stacji w ca ym zakresie cz stotliwoêci pasma lub przeglàdanie tylko zaprogramowanych stacji danego pasma. Przeglàd zaprogramowanych stacji: Krótko nacisnàç i zwolniç przycisk SCAN. Je eli rozlegnie si sygna dêwi kowy, oznacza to, e przycisk by wciêni ty zbyt d ugo i rozpocznie si przeglàd w ca ym zakresie cz stotliwoêci. Radioodbiornik dostroi si do nast pnej zapami tanej cz stotliwoêci w danym zakresie, pozostanie tak przez 5 sekund, a nast pnie przejdzie do kolejnej zapami tanej stacji. W celu zatrzymania si przy wybranej stacji nale y ponownie nacisnàç przycisk SCAN. Przeglàd w ca ym zakresie cz stotliwoêci: Nacisnàç i przytrzymaç wciêni ty przycisk SCAN, a rozlegnie si sygna dêwi kowy. Zostanie wyszukana nast pna stacja o wy szej cz stotliwoêci, b dzie odbierana przez 5 sekund, a nast pnie przeszukiwanie b dzie kontynuowane. W celu zatrzymania si przy wybranej stacji nale y ponownie nacisnàç przycisk SCAN. Odtwarzacz p yt kompaktowych Funkcja przeglàdu mo e przeszukiwaç kolejne Êcie ki na wybranej p ycie lub przeszukiwaç pierwsze Êcie ki wszystkich p yt w magazynku. Przeglàd Êcie ek na wybranej p ycie: Szybko nacisnàç i zwolniç przycisk SCAN. Na wyêwietlaczu pojawi si komunikat SCAN i odtwarzacz rozpocznie przeglàd wszystkich Êcie ek na przes uchiwanej p ycie. Je eli rozlegnie si sygna dêwi kowy, oznacza to, e przycisk by wciêni ty zbyt d ugo i rozpocznie si przeglàd wszystkich p yt w magazynku. W celu zatrzymania si przy wybranym utworze nale y ponownie nacisnàç przycisk SCAN. Po przeszukaniu wszystkich Êcie ek na p ycie, przeglàd zostaje zakoƒczony. Przeglàd pierwszych Êcie ek wszystkich p yt w magazynku: Nacisnàç i przytrzymaç przycisk SCAN, a rozlegnie si sygna dêwi kowy. Na wyêwietlaczu pojawi si komunikat D SCAN i odtwarzacz przejdzie do pierwszej Êcie ki nast pnej p yty w magazynku, odtworzy jà przez 10 sekund i wybierze nast pnà p yt. W celu zatrzymania si przy wybranej p ycie nale y ponownie nacisnàç przycisk SCAN. Po przeszukaniu wszystkich p yt w magazynku, przeglàd zostaje zakoƒczony. 172

180 SEARCH (przeskakiwanie nagraƒ) Przycisk ten umo liwia przeskakiwanie do nast pnego lub poprzedniego nagrania na kasecie. Naciskaç przycisk SEARCH po stronie (do przodu) lub (do ty u), a liczba na wyêwietlaczu b dzie równa iloêci nagraƒ, o którà ma zostaç przesuni ta taêma. Odtwarzacz przewinie kaset do ty u lub do przodu o wybranà liczb nagraƒ. Je eli przycisk zostanie naciêni ty 10 razy, funkcja przeskakiwania zostanie wy àczona. Równie naciêni cie w trakcie wyêwietlania komunikatu REW 1 lub naciêni cie w trakcie wyêwietlania FF 1 przerwie dzia anie funkcji. Przy obliczaniu liczby nagraƒ, o którà ma zostaç cofni ta taêma, nale y uwzgl dniç te nagranie aktualnie odtwarzane. Wybranie REW 1 spowoduje cofni cie taêmy do poczàtku aktualnego nagrania. Cofni cie si do utworu zapisanego dwa nagrania wczeêniej wymaga naciskania strony a na wyêwietlaczu pojawi si REW 3. Gdy wybrana liczba przekracza liczb nagraƒ, jaka pozosta a na aktualnie odtwarzanej stronie kasety, taêma zostanie szybko przewini ta na poczàtek drugiej strony (przy przewijaniu do przodu) lub na poczàtek bie àcej strony (przy przewijaniu do ty u). Prawid owe dzia anie tej funkcji uwarunkowane jest pozostawieniem co najmniej 3 sekund przerwy pomi dzy nagraniami na taêmie. Ponadto funkcja ta mo e nie radziç sobie z niektórymi nagraniami rozmów, nagraniami na ywo lub muzyki klasycznej. SEL (Wybór) i VOL (G oênoêç) Funkcja regulacji g oênoêci Przyciski te s u à do regulacji g oênoêci. W tym celu nale y naciskaç przycisk SEL, a na wyêwietlaczu pojawi si napis VOL. Nast pnie, w celu regulacji, naciskaç po stronie (zwi kszanie) lub (zmniejszanie) przycisku VOL. Na wyêwietlaczu pojawi si zakres od VOL 0 do VOL 36. Funkcja regulacji balansu g oêników Przyciski te s u à do regulacji balansu g oênoêci prawych i lewych oraz przednich i tylnych g oêników. W celu regulacji balansu prawych i lewych g oêników nale y naciskaç przycisk SEL, a na wyêwietlaczu pojawi si napis BAL. Nast pnie naciskaç po stronie (zwi kszanie) lub (zmniejszanie) przycisku VOL. Na wyêwietlaczu pojawi si zakres od BAL L7 do BAL R7. W celu regulacji balansu przednich i tylnych g oêników nale y naciskaç przycisk SEL, a na wyêwietlaczu pojawi si napis FAD. Nast pnie naciskaç po stronie (zwi kszanie) lub (zmniejszanie) przycisku VOL. Na wyêwietlaczu pojawi si zakres od FAD F7 do FAD R7. Funkcja r cznej korekcji barwy dêwi ku Przyciski te s u à równie do r cznej korekcji barwy dêwi ku. W celu regulacji tonów niskich nale y naciskaç przycisk SEL, a na wyêwietlaczu pojawi si napis BAS. Nast pnie naciskaç po stronie (zwi kszanie) lub (zmniejszanie) przycisku VOL. Na wyêwietlaczu pojawi si zakres od BAS -5 do BAS

181 W celu regulacji tonów wysokich nale y naciskaç przycisk SEL, a na wyêwietlaczu pojawi si napis TRE. Nast pnie naciskaç po stronie (zwi kszanie) lub (zmniejszanie) przycisku VOL. Na wyêwietlaczu pojawi si zakres od TRE 5 do TRE 5. SKIP (szybkie przewijanie pustych miejsc na taêmie) Funkcja SKIP umo liwia szybkie przewijanie pustych miejsc na taêmie. Jest to szczególnie wygodne przy koƒcu kasety. Po naciêni ciu przycisku SKIP na wyêwietlaczu pojawi si komunikat SKIP. Odtwarzacz b dzie kontrolowa czas przerw pomi dzy nagraniami. Za ka dym razem, gdy czas odtwarzania pustego miejsca wyniesie oko o 15 sekund, taêma zostanie automatycznie przewini ta do przodu, do nast pnego nagrania, które b dzie odtwarzane normalnie. Ponowne naciêni cie przycisku wy àcza funkcj szybkiego przewijania pustych miejsc. ST (Symbol odbioru stereofonicznego) Radioodbiornik automatycznie prze àcza si na odbiór stereofoniczny stacji, gdy tylko jest taka mo liwoêç. Na wyêwietlaczu pojawia si symbol ST. Gdy sygna staje si s aby, stopieƒ separacji kana ów jest zmniejszany, dzi ki czemu mniejsze sà szumy. Gdy sygna staje si bardzo s aby, odbiór zostaje prze àczony na monofoniczny. 174 TA (Komunikaty drogowe) Przycisk ten s u y do prze àczenia na odbiór stacji nadajàcych komunikaty drogowe (TA) w systemie RDS. System EON (Enhanced Other Network wzmocniona druga sieç nadawcza) Je eli aktualnie odbierana stacja RDS (nadajàca równie w systemie EON) w danej chwili nie nadaje komunikatów drogowych w trybie TA, nastàpi automatyczne prze àczenie na odbiór programu z listy EON AF (alternatywnych cz stotliwoêci), nadajàcego komunikaty drogowe. Po zakoƒczeniu komunikatu drogowego nastàpi automatyczny powrót do pierwotnie odbieranego programu. NaciÊni cie przycisku TA prze àcza radioodbiornik w tryb TP (Traffic Programme program komunikatów drogowych). Na wyêwietlaczu pojawi si symbol TP. W trybie TP rozpocznie si wyszukiwanie stacji nadajàcej komunikaty drogowe. Gdy stacja TP jest odbierana, na wyêwietlaczu pojawi si nazwa programu serwisowego. Gdy w àczony jest tryb AF, zostanie wyszukana stacja TP z listy AF. Je eli niemo liwe jest znalezienie adnej stacji nadajàcej w trybie TP, na wyêwietlaczu pojawi si na 2 sekundy komunikat NOTHING i proces wyszukiwania stacji TP zostanie powtórzony. W przypadku zaniku na 20 sekund sygna u stacji TP, nastàpi automatyczne wyszukanie kolejnej stacji TP. Ponowne naciêni cie przycisku TA przywraca tryb TA. Na wyêwietlaczu pojawi si TA TP. W trybie TA rozpocznie si wyszukiwanie stacji nadajàcej w trybie TP. Sygna dêwi kowy pojawia si tylko wtedy, gdy stacja TP jest odbierana. Gdy stacja TP jest odbierana, na wyêwietlaczu pojawi si nazwa programu serwisowego. Gdy w àczony jest tryb AF, zostanie wyszukana stacja TP z listy AF. Je eli niemo liwe jest znalezienie adnej stacji nadajàcej w trybie TP, na wyêwietlaczu pojawi si na 2 sekundy komunikat NOTHING i proces wyszukiwania stacji TP zostanie powtórzony. W przypadku zaniku na 20 sekund sygna u stacji TP, nastàpi automatyczne wyszukanie kolejnej stacji TP.

182 Funkcja zapami tania g oênoêci w trybie TA Nastawy g oênoêci przy odbiorze komunikatów drogowych sà zapami tywane. Kiedy komunikaty drogowe w trybie TA b dà odbierane ponownie, zostanà porównane ostatnie nastawy g oênoêci z wartoêcià zapami tanà dla trybu TA i wybrana zostanie g oênoêç wi ksza. Zakres pami ci g oênoêci jest jednak ograniczony: je eli g oênoêç ostatnio odbieranej audycji jest wy sza od zapami tanej wartoêci maksymalnej lub ni sza od zapami tanej wartoêci minimalnej, zostanie zapami tana jako nowa wartoêç maksymalna lub minimalna. Podczas odbioru stacji TA jej g oênoêç mo na regulowaç niezale nie od zapami tanego zakresu g oênoêci dla trybu TA (patrz opis dzia ania przycisków SEL i VOL ). W celu powrotu z trybu TA do normalnego, nale y ponownie nacisnàç TA. TAPE NaciÊni cie przycisku TAPE prze àcza z odbioru radiowego na odtwarzanie kasety magnetofonowej. Je eli radioodtwarzacz by wy àczony, naciêni cie przycisku TAPE w àcza odtwarzacz kasetowy. W obu przypadkach w odtwarzaczu musi byç kaseta. TRACK (Nast pna/poprzednia Êcie ka): Odtwarzacz p yt kompaktowych Przy u yciu tego przycisku mo na przeskakiwaç na nast pnà lub poprzednià Êcie k p yty lub szybko przesuwaç si do przodu lub do ty u w obr bie aktualnie odtwarzanej Êcie ki. Przeskoczenie na nast pnà/poprzednià Êcie k : Szybko nacisnàç i zwolniç przycisk (nast pna Êcie ka) lub (poprzednia Êcie ka). Na wyêwietlaczu pojawi si numer Êcie ki. Sygna dêwi kowy oznacza, e przycisk by zbyt d ugo przytrzymany i nastàpi szybkie odtwarzanie Êcie ki do przodu lub do ty u. Szybkie odtwarzanie/cofanie Êcie ek: Nacisnàç i przytrzymaç wciêni ty przycisk (do przodu) lub (do ty u), a rozlegnie si sygna dêwi kowy. Przy naciskaniu przycisku na wyêwietlaczu podawany jest aktualny czas odtwarzania Êcie ki. Dopóki przycisk jest naciêni ty, Êcie ka jest szybko odtwarzana do przodu lub do ty u. Po zwolnieniu przycisku przywracane jest normalne odtwarzanie. TUNE Strojenie Samochód ten wyposa ony jest w radioodbiornik z funkcjà elektronicznego strojenia (ETR). W celu zmiany cz stotliwoêci odbioru w danym zakresie fal, nale y nacisnàç przycisk TUNE po stronie (w gór zakresu) lub (w dó zakresu). Je eli rozlegnie si sygna dêwi kowy, oznacza to, e przycisk by trzymany zbyt d ugo i nastàpi o prze àczenie na tryb wyszukiwania stacji. Wyszukiwanie stacji W trybie wyszukiwania stacji nast puje automatyczne wyszukanie i dostrojenie si do odbioru nast pnej stacji w gór lub w dó zakresu cz stotliwoêci. W celu przestrojenia na nast pnà lub poprzednià stacj, nale y nacisnàç przycisk TUNE po stronie (w gór zakresu) lub (w dó zakresu) i przytrzymaç a do us yszenia sygna u dêwi kowego. W celu przestrojenia na kolejnà stacj czynnoêci nale y powtórzyç. 175

183 óautomatyczny zmieniacz p yt kompaktowych Automatyczny zmieniacz p yt kompaktowych mieêci do 6 p yt. Szczegó owy opis przycisków oraz funkcji podany jest w kolejnoêci alfabetycznej na nast pnych stronach. 176

184 (Przyciski wyboru p yty) Przyciskami tymi mo na wybieraç p yt do wyj cia lub odtwarzania. Ponadto, gdy pod danym przyciskiem nie ma p yty, po jego naciêni ciu mo na umieêciç p yt pod danà pozycjà. ê (Przycisk wysuwu p yty) Wyjmowanie tylko jednej p yty: W celu wyj cia p yty aktualnie odtwarzanej nale y nacisnàç i puêciç przycisk wysuwu. Gdy przycisk zostanie przytrzymany zbyt d ugo (je eli radioodtwarzacz jest w tym czasie w àczony, rozlegnie si krótki sygna dêwi kowy), zostanie uruchomiona funkcja wymiany wszystkich p yt w magazynku. W przypadku wyjmowania wybranej p yty, nale y wykonaç nast pujàce czynnoêci: 1. Nacisnàç przycisk o numerze odpowiadajàcym wybranej p ycie. 2. Nacisnàç i zwolniç przycisk wysuwu. Wyjmowanie wszystkich p yt z magazynku: Nacisnàç i przytrzymaç przycisk wysuwu p yty, a rozlegnie si krótki sygna dêwi kowy. Jako pierwsza zostanie wysuni ta p yta ostatnio odtwarzana. Je eli p yta pozostanie w otworze kieszeni przez d u szy czas, dzia anie funkcji wymiany wszystkich p yt zostanie przerwane. Po obróceniu wy àcznika zap onu do pozycji LOCK mo na wyjàç wybranà p yt lub wszystkie w magazynku, lecz nie ma ju mo liwoêci w o enia p yty lub p yt. Zdejmowany przedni panel Jako zabezpieczenie przeciwkradzie owe, przedni panel radioodtwarzacza jest zdejmowany. Zaleca si zdejmowanie panelu przy ka dorazowym opuszczaniu pojazdu. Zak adajàc panel sterowania nale y go dok adnie dopasowaç, aby nie spowodowaç nieprawid owych po àczeƒ elektrycznych. UWAGA Po zdj ciu panelu przedniego nale y przestrzegaç nast pujàcych zaleceƒ: Nale y chroniç panel przed kontaktem z wodà, kurzem, piachem, b otem itp. Nie nale y wystawiaç go na bezpoêrednie dzia anie promieni s onecznych. Nie nale y pozostawiaç panelu w miejscach, które nagrzewajà si, jak np. pokrywa silnika czy deska rozdzielcza. 177

185 1. Nacisnàç przycisk zwalniajàcy i zdjàç panel. OSTRZE ENIE Nie zdejmowaç panelu sterujàcego radia podczas jazdy. 2. Po wy àczeniu zap onu zaczyna b yskaç lampka kontrolna. 178

186 3. Zdj ty panel mo na przechowywaç w specjalnym pojemniku. Uwagi eksploatacyjne UWAGA W celu zapewnienia prawid owego funkcjonowania radioodtwarzacza: Nale y uwa aç, aby nie zalaç urzàdzenia p ynami. Nie wk adaç w kieszeƒ odtwarzacza adnych przedmiotów poza kasetami. Korzystanie z telefonów komórkowych wewnàtrz lub w pobli u samochodu mo e spowodowaç zak ócenia elektryczne, które s ychaç b dzie w g oênikach. Nie jest to oznakà usterki. DZIA ANIE PODÂWIETLENIA W niektórych radioodtwarzaczach po obróceniu prze àcznika Êwiate g ównych do pozycji pierwszej lub drugiej zostajà podêwietlone oznaczenia na aktywnych przyciskach sterujàcych. Gdy w kieszeni odtwarzacza nie ma kasety, napisy na przyciskach sterujàcych odtwarzacza nie zostajà podêwietlone, natomiast dla u atwienia dost pu, podêwietlony zostaje otwór kieszeni. Po w o eniu kasety napisy na klawiszach sterujàcych odtwarzacza zostajà podêwietlone i gaênie podêwietlenie wlotu kieszeni. 179

187 ODBIÓR RADIOWY Nadajniki FM (dla fal ultrakrótkich) majà zasi g oko o 40 km. Oddalajàc si od nadajnika konieczne mo e okazaç si precyzyjne dostrojenie radioodbiornika i zwi kszenie g oênoêci w miar s abni cia stacji. Poniewa fale ultrakrótkie rozchodzà si w zasi gu wzroku, wysokie budowle lub wzgórza mogà niekiedy blokowaç odbiór. Powy sze objawy sà normalne dla odbioru stacji UKF i nie sà wynikiem usterki odbiornika. DBA OÂå O ODTWARZACZ KASETOWY I KASETY MAGNETOFONOWE W celu zachowania niezawodnej pracy odtwarzacza i kaset nale y: Regularnie czyêciç g owice i inne cz Êci odtwarzacza. Brudna g owica lub mechanizm prowadzàcy taêm mo e spowodowaç obni enie jakoêci dêwi ku i wciàganie taêmy. Najprostszym sposobem czyszczenia ich jest u ycie taêmy czyszczàcej (zaleca si stosowanie taêmy czyszczàcej na mokro). Stosowaç kasety dobrej jakoêci. TaÊmy niskiej jakoêci mogà powodowaç wiele problemów, mi dzy innymi s abà jakoêç dêwi ku, nierównomiernà pr dkoêç przesuwu lub sta e zmienianie kierunku odtwarzania. Mogà te zablokowaç si w odtwarzaczu lub mo e nastàpiç wkr cenie taêmy. Nie u ywaç kaset uszkodzonych, w których taêma uleg a wciàgni ciu przez mechanizm odtwarzacza lub gdy etykieta odkleja si. Nie nale y zostawiaç kasety w odtwarzaczu, gdy nie jest ods uchiwana, szczególnie przy upalnej pogodzie. Kasety nale y przechowywaç w ich pude kach i nie pozostawiaç w nas onecznionym miejscu. Nale y unikaç stosowania kaset o ca kowitym czasie odtwarzania d u szym ni 100 minut (50 minut na stron ). TaÊma w takich kasetach jest cienka i mo e zablokowaç si lub zostaç wciàgni ta przez mechanizm odtwarzacza. DBA OÂå O ODTWARZACZ CD I P YTY KOMPAKTOWE Stosowaç wy àcznie p yty majàce pokazane powy ej oznaczenie. Urzàdzenie mo e nie odtwarzaç p yt CD-R (do nagrywania) lub CD-RW (do wielokrotnego nagrywania), a tak e komputerowych p yt CD-ROM. Bardzo wysoka temperatura mo e spowodowaç, e odtwarzacz odmówi dzia ania. W upalne dni, przed przystàpieniem do s uchania p yt nale y sch odziç wn trze samochodu, korzystajàc z klimatyzacji. Wyboje na drodze lub inne drgania mogà spowodowaç przeskakiwanie w czasie odtwarzania. 180

188 W przypadku zawilgocenia wn trza odtwarzacza, w g oênikach mo e nie byç s yszalny aden dêwi k, mimo e urzàdzenie wyglàda na dzia ajàce. Wyjàç magazynek z odtwarzacza i odczekaç, a wyschnie. Automatyczny zmieniacz p yt nie jest przystosowany do p yt o nietypowych kszta tach, jak np. pokazane na rysunku. Nie nale y ich stosowaç, poniewa grozi to uszkodzeniem urzàdzenia. P yty kompaktowe nale y traktowaç ostro nie, szczególnie przy wk adaniu do magazynku. Nale y trzymaç je za brzegi i nie zginaç. Nie dopuszczaç do pozostawienia Êladów palców na ich powierzchni, szczególnie od strony odblaskowej. Zabrudzenia, rysy, nierównoêci, drobne otworki lub inne Êlady uszkodzeƒ p yty mogà spowodowaç przeskakiwanie przy odtwarzaniu lub powtarzanie fragmentów Êcie ek. (Drobne otworki w p ycie uwidaczniajà si przy oglàdaniu jej pod Êwiat o.) Nie odtwarzane p yty nale y wyjmowaç z odtwarzacza. P yty przechowywaç w pude kach z tworzywa, chroniàc przed wilgocià, wysokà temperaturà i bezpoêrednim nas onecznieniem. Czyszczenie p yty kompaktowej: Wytrzeç mi kkà, nie strz piàcà si Êciereczkà zwil onà wodà. Wycieraç ruchami prostoliniowymi, od Êrodka do zewn trznej kraw dzi p yty (nie wzd u obwodu). Nie stosowaç Êrodków czyszczàcych do klasycznych p yt gramofonowych, ani Êrodków antystatycznych. 181

189 OSTRZE ENIE Odtwarzacze p yt kompaktowych wykorzystujà niewidzialne promieniowanie laserowe, które w przypadku wydostania si na zewnàtrz urzàdzenia mo e byç niebezpieczne. Odtwarzacz nale y obs ugiwaç zgodnie z instrukcjà. 182

190 ROZDZIA 1 8 OBS UGA URZÑDZE I MECHANIZMÓW Ogrzewanie, wentylacja i klimatyzacja Urzàdzenia sterujàce Kierunki nawiewu powietrza Wskazówki praktyczne Wyloty nawiewu w desce rozdzielczej Tylna nagrzewnica Tylny zespó ch odzàcy Przycisk podwy szania pr dkoêci obrotowej biegu ja owego Wy àcznik nagrzewnicy elektrycznej

191 Urzàdzenia sterujàce ótyp 1 (pojazdy z kierownicà po lewej stronie) 1. Przycisk A/C wy àcznik klimatyzacji (w niektórych wersjach) 2. Prze àcznik wlotu powietrza 3. Pokr t o wyboru trybu nawiewu 4. Pokr t o regulacji temperatury 5. Pokr t o regulacji pr dkoêci dmuchawy 184

192 ótyp 1 (pojazdy z kierownicà po prawej stronie) 1. Przycisk A/C wy àcznik klimatyzacji (w niektórych wersjach) 2. Prze àcznik wlotu powietrza 3. Pokr t o regulacji pr dkoêci dmuchawy 4. Pokr t o regulacji temperatury 5. Pokr t o wyboru trybu nawiewu 185

193 ótyp 2 (pojazdy z kierownicà po lewej stronie) 1. Prze àcznik wlotu powietrza 2. Przycisk nawiewu na przednià szyb 3. Przycisk A/C (wy àcznik klimatyzacji) 4. Przycisk MODE (wyboru trybu nawiewu) 5. Przycisk regulacji pr dkoêci dmuchawy 6. Przycisk OFF (wy àcznik dmuchawy) 7. Przycisk AUTO 8. Pokr t o regulacji temperatury 186

194 ótyp 2 (pojazdy z kierownicà po prawej stronie) 1. Przycisk nawiewu na przednià szyb. 2. Prze àcznik wlotu powietrza 3. Pokr t o regulacji temperatury 4. Przycisk AUTO 5. Przycisk OFF (wy àcznik dmuchawy) 6. Przycisk regulacji pr dkoêci dmuchawy 7. Przycisk MODE (wyboru trybu nawiewu) 8. Przycisk A/C (wy àcznik klimatyzacji) 187

195 Przycisk AUTO (tylko typ 2) NaciÊni cie przycisku AUTO uruchamia automatycznà prac uk adu klimatyzacji. RównoczeÊnie zaêwieci si lampka kontrolna w przycisku, potwierdzajàca prze àczenie na tryb automatyczny. W trybie automatycznym uk ad sterujàcy klimatyzacji dobiera najodpowiedniejszà pr dkoêç obrotowà dmuchawy i tryb nawiewu powietrza. Je eli w trybie pracy automatycznej zostanie naciêni ty przycisk regulacji pr dkoêci dmuchawy, automatyczna regulacja ograniczy si do sterowania nawiewem powietrza. Je eli tryb nawiewu powietrza zostanie ustawiony niezale nie, automatyczna regulacja ograniczy si do sterowania pr dkoêcià dmuchawy. Mo na te dokonywaç r cznej regulacji odpowiednimi pokr t ami i prze àcznikami. W celu przerwania automatycznej regulacji nale y nacisnàç przycisk OFF. Regulacja pr dkoêci dmuchawy Typ 1 Obracajàc pokr t o reguluje si pr dkoêç obrotowà dmuchawy obrót w prawo zwi ksza pr dkoêç, obrót w lewo zmniejsza pr dkoêç. Typ 2 NaciÊni cie > zwi ksza pr dkoêç dmuchawy. NaciÊni cie < zmniejsza pr dkoêç dmuchawy. Przy ka dym naciêni ciu > lub < zaêwieca si wskaênik, pokazujàc aktualny poziom pr dkoêci dmuchawy. W trybie pracy automatycznej nie ma potrzeby regulowania pr dkoêci dmuchawy. Je eli w trybie pracy automatycznej zostanie naciêni ty przycisk regulacji pr dkoêci dmuchawy, automatyczna regulacja ograniczy si do sterowania nawiewem powietrza. Pokr t o regulacji temperatury Obracajàc pokr t o reguluje si temperatur obrót w prawo zwi ksza temperatur, obrót w lewo zmniejsza temperatur. Przycisk OFF (tylko typ 2) NaciÊni cie tego przycisku przerywa prac automatycznà uk adu. Typ 1 Typ 2 188

196 Typ 1 Pokr t o wyboru trybu nawiewu Obracajàc pokr t o, wybiera si wyloty, którymi b dzie doprowadzane powietrze do kabiny. 1. Nawiew górny Powietrze wydostaje si g ównie wylotami umieszczonymi w desce rozdzielczej. 2. Nawiew dwupoziomowy Powietrze wydostaje si zarówno wylotami przypod ogowymi jak i wylotami w desce rozdzielczej. 3. Nawiew przypod ogowy Powietrze wydostaje si g ównie wylotami umieszczonymi przy pod odze. 4. Nawiew na szyb i przypod ogowy Powietrze wydostaje si g ównie wylotami umieszczonymi przy pod odze oraz wylotami na przednià szyb. 5. Nawiew na szyb Powietrze wydostaje si g ównie wylotami na przednià szyb. Typ 2 Przycisk wyboru trybu nawiewu powietrza (przycisk MODE ) Naciskajàc przycisk wybiera si wyloty, którymi b dzie doprowadzane powietrze do kabiny. W trybie pracy automatycznej nie ma potrzeby regulowania trybu nawiewu powietrza. Je eli w trybie pracy automatycznej zostanie naciêni ty przycisk wyboru trybu nawiewu powietrza, nawiew zostanie ustalony i automatyczna regulacja ograniczy si do sterowania pr dkoêcià dmuchawy. 1. Nawiew górny Powietrze wydostaje si g ównie wylotami umieszczonymi w desce rozdzielczej. 2. Nawiew dwupoziomowy Powietrze wydostaje si zarówno wylotami przypod ogowymi jak i wylotami w desce rozdzielczej. 3. Nawiew przypod ogowy Powietrze wydostaje si g ównie wylotami umieszczonymi przy pod odze. 4. Nawiew na szyb i przypod ogowy Powietrze wydostaje si g ównie wylotami umieszczonymi przy pod odze oraz wylotami na przednià szyb. Schemat przep ywu powietrza dla ró nych ustawieƒ trybu nawiewu pokazuje rysunek zamieszczony po opisie przycisku A/C. Przycisk nawiewu na przednià szyb (tylko typ 2) NaciÊni cie tego przycisku kieruje nawiew powietrza g ównie przez wyloty na przednià szyb. Ponowne naciêni cie przycisku przywraca ostatnio ustawiony tryb nawiewu. NaciÊni cie przycisku nawiewu na przednià szyb przy w àczonej recyrkulacji powietrza powoduje uruchomienie uk adu klimatyzacji, wspomagajàce usuwanie zaparowania szyb. RównoczeÊnie zapala si dioda kontrolna w przycisku A/C, niezale nie od tego, czy przycisk by wczeêniej wciêni ty, czy nie. Funkcja ta przyspiesza przywrócenie widocznoêci do przodu. 189

197 Je eli przycisk A/C nie jest wciêni ty, naciêni cie przycisku MODE wy àcza klimatyzacj. Schemat przep ywu powietrza dla ró nych ustawieƒ trybu nawiewu pokazuje rysunek zamieszczony po opisie przycisku A/C. Prze àcznik wlotu powietrza Typ 1 Przestawienie dêwigni zmienia sposób doprowadzania powietrza. 1. Recyrkulacja Powietrze krà y w obiegu zamkni tym. 2. Powietrze Êwie e Do kabiny doprowadzane jest powietrze z zewnàtrz. Typ 2 Typ 1 NaciÊni cie przycisku zmienia sposób doprowadzania powietrza. Dioda kontrolna w przycisku sygnalizuje, który tryb poboru powietrza jest aktualnie wybrany. 190 Typ 2 1. Recyrkulacja Powietrze krà y w obiegu zamkni tym. 2. Powietrze Êwie e Do kabiny doprowadzane jest powietrze z zewnàtrz. Przycisk A/C NaciÊni cie przycisku w àcza klimatyzacj. RównoczeÊnie zapala si dioda kontrolna na przycisku. Ponowne naciêni cie wy àcza klimatyzacj. Tylko typ 1 Gdy dioda kontrolna w przycisku A/C b yska, sygnalizuje to awari klimatyzacji i uk ad zostaje automatycznie wy àczony. W takiej sytuacji nale y oddaç samochód do naprawy w Autoryzowanej Stacji Dealerskiej Toyoty.

198 Kierunki nawiewu powietrza Wskazówki praktyczne W celu sch odzenia nagrzanego samochodu, który by zaparkowany w nas onecznionym miejscu, nale y przez kilka minut jechaç z otwartymi oknami. W ten sposób usuni te zostanie goràce powietrze i klimatyzator szybciej och odzi wn trze. Wloty powietrza przed przednià szybà nie mogà byç przes oni te (na przyk ad przez liêcie lub Ênieg). Przy du ej wilgotnoêci powietrza nie nale y uruchamiaç nawiewu zimnego powietrza na przednià szyb. Z powodu ró nicy temperatur powietrza po wewn trznej i zewn trznej stronie szyby mo e dojêç do jej zaparowania. Przestrzeƒ pod przednimi siedzeniami powinna byç wolna, umo liwiajàc swobodny przep yw powietrza w kabinie samochodu. W zimne dni zaleca si na oko o minut ustawiç najwy szà pr dkoêç dmuchawy, co u atwi oczyszczenie kana ów wlotowych ze Êniegu lub wilgoci. Ograniczy to zjawisko zaparowywania szyb. 191

199 Jadàc po zapylonych drogach nale y zamknàç wszystkie okna. Je eli mimo zamkni cia okien kurz podnoszony przez samochód b dzie nadal wciàgany do kabiny, zalecane jest pozostawienie przycisku wyboru wlotu powietrza w trybie poboru powietrza Z ZEWNÑTRZ oraz dmuchawy ustawionej na dowolnà pr dkoêç (po o enie inne ni OFF ). Jadàc za drugim samochodem po pylistej drodze lub w warunkach silnego wiatru i zapylenia, zalecane jest chwilowe prze àczenie przyciskiem trybu poboru powietrza na RECYRKULACJ, co spowoduje zamkni cie wszystkich zewn trznych wlotów powietrza, uniemo liwiajàce dost p do kabiny powietrza i py u z zewnàtrz. 192 Ogrzewanie Najlepszà skutecznoêç uzyskuje si przy nast pujàcych nastawach: Typ 1 Pr dkoêç dmuchawy Dowolna wartoêç oprócz OFF (wy àczona) Temperatura W kierunku WYSOKIEJ (zakres czerwony) Pobór powietrza Z ZEWNÑTRZ (powietrze Êwie e) Kierunek nawiewu PRZYPOD OGOWY Klimatyzacja WY ÑCZONA Typ 2 Wcisnàç przycisk AUTO Temperatura Ustawiç àdanà wartoêç Pobór powietrza Z ZEWNÑTRZ (powietrze Êwie e) Klimatyzacja WY ÑCZONA W celu szybkiego ogrzania wn trza nale y na kilka minut w àczyç recyrkulacj powietrza. Aby uniknàç zaparowania szyb, natychmiast po rozgrzaniu wn trza nale y prze àczyç na doprowadzanie powietrza z zewnàtrz. Ogrzewanie z osuszaniem powietrza uzyskuje si w àczajàc klimatyzacj. W celu równoczesnego ogrzewania wn trza i oczyszczania przedniej szyby nale y wybraç nawiew powietrza przypod ogowy i na szyb. Klimatyzacja Najlepszà skutecznoêç uzyskuje si przy nast pujàcych nastawach: Typ 1 Pr dkoêç dmuchawy Dowolna wartoêç oprócz OFF (wy àczona) Temperatura W kierunku NISKIEJ (zakres niebieski) Pobór powietrza Z ZEWNÑTRZ (powietrze Êwie e) Kierunek nawiewu GÓRNY Klimatyzacja W ÑCZONA Typ 2 Wcisnàç przycisk AUTO Temperatura Ustawiç àdanà wartoêç Pobór powietrza Z ZEWNÑTRZ (powietrze Êwie e) Klimatyzacja W ÑCZONA W celu szybkiego sch odzenia wn trza nale y na kilka minut w àczyç recyrkulacj powietrza.

200 Wentylacja Najlepszà skutecznoêç uzyskuje si przy nast pujàcych nastawach: Typ 1 Pr dkoêç dmuchawy Dowolna wartoêç oprócz OFF (wy àczona) Temperatura W kierunku NISKIEJ (zakres niebieski) Pobór powietrza Z ZEWNÑTRZ (powietrze Êwie e) Kierunek nawiewu GÓRNY Klimatyzacja WY ÑCZONA Typ 2 Wcisnàç przycisk AUTO Temperatura W kierunku NISKIEJ (zakres niebieski) Pobór powietrza Z ZEWNÑTRZ (powietrze Êwie e) Klimatyzacja WY ÑCZONA Usuwanie zaparowania lub oblodzenia szyb Powierzchnia wewn trzna przedniej szyby Najlepszà skutecznoêç uzyskuje si przy nast pujàcych nastawach: Typ 1 Pr dkoêç dmuchawy Dowolna wartoêç oprócz OFF (wy àczona) Temperatura W kierunku WYSOKIEJ (zakres czerwony) przy ogrzewaniu lub w kierunku NISKIEJ (zakres niebieski) przy ch odzeniu Pobór powietrza Z ZEWNÑTRZ (powietrze Êwie e) Kierunek nawiewu NA SZYB Klimatyzacja W ÑCZONA Typ 2 Pr dkoêç dmuchawy Praca automatyczna Temperatura W kierunku wysokiej przy ogrzewaniu lub w kierunku niskiej przy ch odzeniu Pobór powietrza Z ZEWNÑTRZ (powietrze Êwie e) Kierunek nawiewu NA SZYB Klimatyzacja W ÑCZONA Przy du ej wilgotnoêci powietrza nie nale y uruchamiaç nawiewu zimnego powietrza na przednià szyb. Z powodu ró nicy temperatur powietrza po wewn trznej i zewn trznej stronie szyby mo e dojêç do jeszcze silniejszego jej zaparowania. Usuwanie oblodzenia szyby Powierzchnia zewn trzna przedniej szyby Najlepszà skutecznoêç uzyskuje si przy nast pujàcych nastawach: Typ 1 Pr dkoêç dmuchawy Dowolna wartoêç oprócz OFF (wy àczona) Temperatura W kierunku WYSOKIEJ (zakres czerwony) Pobór powietrza Z ZEWNÑTRZ (powietrze Êwie e) Kierunek nawiewu NA SZYB Klimatyzacja WY ÑCZONA Typ 2 Pr dkoêç dmuchawy Praca automatyczna Temperatura W kierunku wysokiej Pobór powietrza Z ZEWNÑTRZ (powietrze Êwie e) Kierunek nawiewu NA SZYB Klimatyzacja WY ÑCZONA W celu równoczesnego ogrzewania wn trza i oczyszczania przedniej szyby nale y wybraç nawiew powietrza przypod ogowy i na szyb. 193

201 Wyloty nawiewu w desce rozdzielczej Je eli nawiew powietrza nie jest wystarczajàco skuteczny, nale y sprawdziç wyloty powietrza w desce rozdzielczej. Zamieszczone obok rysunki pokazujà sposób otwierania i zamykania wylotów nawiewu powietrza. Wyloty boczne Wyloty centralne 194

202 Tylna nagrzewnica 1. Wy àcznik g ówny NaciÊni cie przycisku w àcza lub wy àcza oddzielne ogrzewanie tylnej cz Êci kabiny. 2. Dêwignia regulacji temperatury S u y do regulacji temperatury ogrzanego powietrza. Przesuni cie dêwigni do góry zwi ksza temperatur, przesuni cie do do u obni a temperatur. 3. Prze àcznik pr dkoêci dmuchawy Prze àcznik ten s u y do regulacji pr dkoêci dmuchawy. NaciÊni cie po stronie HI zwi ksza pr dkoêç dmuchawy. NaciÊni cie po stronie LO zmniejsza pr dkoêç dmuchawy. 195

203 Tylny zespó ch odzàcy ótyp 1 1. Prze àcznik pr dkoêci dmuchawy Dêwignia ta s u y do regulacji pr dkoêci dmuchawy. Przesuni cie w prawo zwi ksza pr dkoêç dmuchawy. Przesuni cie w lewo zmniejsza pr dkoêç dmuchawy. 2. Wy àcznik g ówny NaciÊni cie przycisku w àcza lub wy àcza oddzielne ch odzenie tylnej cz Êci kabiny. 3. Dêwignia regulacji temperatury S u y do regulacji temperatury sch odzonego powietrza. Przesuni cie dêwigni w prawo obni a temperatur. Ustawienie dêwigni w pozycji OFF powoduje wy àczenie zespo u ch odzàcego. 196

204 Tylny zespó ch odzàcy ótyp 2 1. Prze àcznik pr dkoêci dmuchawy Dêwignia ta s u y do regulacji pr dkoêci dmuchawy. Pozycja AUTO LO-HI prze àcznika Pr dkoêç dmuchawy Regulowana automatycznie Ma a Du a W po o eniu AUTO pr dkoêç dmuchawy jest regulowana automatycznie jedynie wtedy, gdy nawiew powietrza na przednim panelu sterowania klimatyzacji ustawiony jest na nawiew górny. 2. Wy àcznik g ówny NaciÊni cie przycisku w àcza lub wy àcza oddzielne ch odzenie tylnej cz Êci kabiny. 3. Dêwignia regulacji temperatury S u y do regulacji temperatury sch odzonego powietrza. Przesuni cie dêwigni w prawo obni a temperatur. Temperatur mo na regulowaç w zakresie ±5 C w stosunku do ustawionej dla przedniej cz Êci kabiny. 197

205 Przycisk podwy szania pr dkoêci obrotowej biegu ja owego Wy àcznik nagrzewnicy elektrycznej Pojazdy z kierownicà po lewej stronie (silnik 1KZ-TE) Pojazdy z kierownicà po prawej stronie NaciÊni cie przycisku zwi ksza pr dkoêç obrotowà silnika pracujàcego na biegu ja owym. Ponowne naciêni cie przycisku przywraca normalnà pr dkoêç obrotowà biegu ja owego silnika. Z przycisku podwy szania pr dkoêci obrotowej biegu ja owego korzysta si przy szczególnie niskich temperaturach otoczenia, w celu zwi kszenia sprawnoêci ogrzewania gdy samochód nie jedzie. Przy uruchamianiu silnika prze àcznik ten jest automatycznie ustawiany w pozycji wy àczonej. Pojazdy z kierownicà po lewej stronie Pojazdy z kierownicà po lewej stronie (silnik 1KD-FTV) 198 Pojazdy z kierownicà po prawej stronie

206 NaciÊni cie przycisku w àcza elektrycznà nagrzewnic. Ponowne naciêni cie przycisku wy àcza elektrycznà nagrzewnic. Z przycisku elektrycznej nagrzewnicy korzysta si przy szczególnie niskich temperaturach otoczenia, w celu zwi kszenia sprawnoêci ogrzewania. 199

207 200

208 Rozdzia 1 9 OBS UGA URZÑDZE I MECHANIZMÓW Inne elementy wyposa enia Zegar Zapalniczka i popielniczki Gniazda elektryczne Schowek w desce rozdzielczej Zaczepy do stabilizacji baga u Przedni uchwyt na kubki Tylne uchwyty na kubki Schowek w konsoli Uchwyt trójkàta ostrzegawczego Pojemnik pod siedzeniem Dodatkowy schowek Zas ona baga nika Dywaniki pod ogowe

209 Zegar Zapalniczka i popielniczki Analogowy zegar pokazuje czas. Wy àcznik zap onu musi byç w po o eniu ACC lub ON. W celu regulacji zegara nale y nacisnàç odpowiedni przycisk. + : Wskazówka minutowa przesuwa si do przodu. - : Wskazówka minutowa cofa si. Je eli przycisk zostanie naciêni ty i przytrzymany, wskazówka minutowa przez pierwsze trzy podzia ki przesuwa si zatrzymujàc si przy ka dej minucie, a nast pnie przesuwa si w sposób ciàg y, dopóki naciskany b dzie przycisk. Nacisnàç i zwolniç przycisk + lub -. Wskazówka przesuwa si do przodu lub cofa si, umo liwiajàc ustawienie czasu z dok adnoêcià do jednej minuty. 202 Zapalniczka i przednia popielniczka Tylna popielniczka ZAPALNICZKA W celu u ycia zapalniczki nale y jà wcisnàç do oporu. Po osiàgni ciu odpowiedniej temperatury zapalniczka automatycznie wróci do po o enia wyjêciowego, gotowa do u ytku. Je eli silnik nie pracuje, wy àcznik zap onu powinien byç w po o eniu ACC. Nie nale y przytrzymywaç wciêni tej zapalniczki. W razie wymiany mo na u yç jedynie oryginalnej zapalniczki Toyoty. POPIELNICZKI W celu u ycia popielniczki nale y jà wysunàç. Niedopa ek papierosa nale y dok adnie zgasiç w popielniczce, aby inne niedopa ki nie zapali y si od niego. Po u yciu popielniczk nale y wsunàç z powrotem. W celu wyj cia popielniczki nale y nacisnàç w dó zapadk i wyciàgnàç popielniczk. OSTRZE ENIE W celu ograniczenia ryzyka odniesienia obra eƒ w razie wypadku lub gwa townego hamowania, po u yciu popielniczk nale y zamknàç.

210 Gniazda elektryczne Gniazda elektryczne przeznaczone sà do zasilania akcesoriów samochodowych. Gniazdo jest pod napi ciem, gdy wy àcznik zap onu jest w po o eniu ACC lub ON. Schowek w desce rozdzielczej Przednie UWAGA Do gniazdka mo na pod àczaç urzàdzenia dostosowane do napi cia 12V i o poborze mocy nie przekraczajàcym 120W (dla wszystkich gniazdek razem). Przy wy àczonym silniku nie nale y u ywaç gniazdka elektrycznego d u ej ni jest to konieczne, poniewa mo e to spowodowaç roz adowanie akumulatora. Gdy gniazdko nie jest u ywane, powinno byç zakryte. W o enie do gniazdka jakichkolwiek przedmiotów poza odpowiednio dopasowanà wtyczkà lub zalanie go p ynem mo e spowodowaç awari instalacji elektrycznej lub zwarcia. Korzystanie ze schowka w desce rozdzielczej: Otwieranie: Pociàgnàç za uchwyt. Blokowanie zamka: W o yç g ówny kluczyk i przekr ciç zgodnie z ruchem wskazówek zegara. OSTRZE ENIE Podczas jazdy schowek powinien byç zamkni ty, poniewa w razie wypadku lub gwa townego hamowania otwarta pokrywa zwi ksza ryzyko odniesienia obra eƒ. Tylne (tylko modele 5-drzwiowe) 203

211 Zaczepy do stabilizacji baga u Przedni uchwyt na kubki OSTRZE ENIE W celu wyeliminowania ryzyka dodatkowych obra eƒ w razie gwa townego hamowania lub zderzenia, nie u ywany uchwyt powinien byç zamkni ty. Do zabezpieczenia baga u przed przesuwaniem si mo na wykorzystaç pokazane na rysunku zaczepy stabilizacyjne. Uwagi dotyczàce uk adania baga u podane sà w rozdziale 2 pod has em Zalecenia dotyczàce za adunku baga u. Uchwyt kubków s u y do przytrzymywania kubków lub puszek z napojami. W celu u ycia uchwytu nale y otworzyç jego pokryw. OSTRZE ENIE W uchwycie kubków nie nale y umieszczaç adnych innych przedmiotów, które w razie gwa townego hamowania lub zderzenia mogà zostaç wyrzucone, stanowiàc dodatkowe zagro enie dla jadàcych. 204

212 Tylne uchwyty na kubki OSTRZE ENIE W uchwycie kubków nie nale y umieszczaç adnych innych przedmiotów, które w razie gwa townego hamowania lub zderzenia mogà zostaç wyrzucone, stanowiàc dodatkowe zagro enie dla jadàcych. W celu wyeliminowania ryzyka dodatkowych obra eƒ w razie gwa townego hamowania lub zderzenia, nie u ywany uchwyt powinien byç zamkni ty. Typ A Typ C Uchwyt kubków s u y do przytrzymywania kubków lub puszek z napojami. Tylko typ A: W celu u ycia uchwytu nale y otworzyç jego pokryw. UWAGA Dotyczy typu A: Gdy uchwyt jest aktualnie u ywany, nie nale y otwieraç schowka w konsoli. Mo e to spowodowaç rozlanie napoju lub uszkodzenie uchwytu. Typ B 205

213 Schowek w konsoli Uchwyt trójkàta ostrzegawczego Pojemnik pod siedzeniem W celu u ycia schowka nale y pociàgnàç do góry dêwigni blokady i podnieêç wieko. Przed podniesieniem pokrywy schowka nale y sprawdziç, czy uchwyt kubków jest zamkni ty. Dodatkowy schowek typu B wyposa ony jest w taêmy do umocowania trójkàta ostrzegawczego. Trójkàt ostrzegawczy nale y umocowaç pasami. 1. Luzowanie: Pociàgnàç sprzàczk do przodu. 2. Zaciskanie: Pociàgnàç za taêm. Trójkàt ostrzegawczy powinien byç dok adnie umocowany. Tylko przedni fotel pasa era W celu otwarcia pojemnika nale y najpierw pociàgnàç do góry dêwigni, a nast pnie wysunàç pojemnik do przodu. OSTRZE ENIE Podczas jazdy pojemnik powinien byç schowany, poniewa w razie wypadku lub gwa townego hamowania wysuni ty pojemnik zwi ksza ryzyko odniesienia obra- eƒ. 206

214 Dodatkowy schowek (tylko w panelu sterowania klimatyzacjà) Zas ona baga nika (modele 3-drzwiowe) Po podniesieniu przedniej cz Êci zas ony baga nika mo na regulowaç kàt pochylenia oparcia tylnego siedzenia. Po wyj ciu zag ówków mo na ca kowicie roz o yç oparcie. (Szczegó owe informacje na ten temat patrz Regulacja tylnego siedzenia i Rozk adanie oparç siedzeƒ w rozdziale 1-3). Mo na równie podnosiç tylnà cz Êç zas ony baga nika. W celu u ycia dodatkowego schowka nale y go nacisnàç, a nast pnie wysunàç. Przednia cz Êç OSTRZE ENIE Zas ona baga nika powinna byç zawsze dobrze zaczepiona. OSTRZE ENIE Podczas jazdy schowek powinien byç zamkni ty, poniewa w razie wypadku lub gwa townego hamowania otwarty schowek zwi ksza ryzyko odniesienia obra eƒ. Tylna cz Êç 207

215 Zas ona baga nika (modele 5-drzwiowe) Zas on baga nika mo na zdemontowaç. Po zdemontowaniu nale y jà w odpowiedni sposób schowaç i zabezpieczyç, post pujàc wed ug podanych ni ej wskazówek. W ten sposób nie b dzie stanowiç zagro enia w razie nag ego hamowania lub zderzenia. 1. Zdjàç zas on baga nika. 2. Z o yç przednià cz Êç zas ony. 3. W o yç sprzàczk pasa w zaczep. 4. Zaczepiç pas zas ony baga nika od spodu siedzenia. Gdy za tylnym siedzeniem schowana jest zas ona baga nika, nie nale y regulowaç kàta pochylenia oparcia. W celu skorzystania z zas ony baga nika, nale y jà wyciàgnàç i zamocowaç w zaczepach. Gdy zas ona baga nika nie jest u ywana, nale y jà umocowaç taêmami do obudowy mechanizmu zwijajàcego. OSTRZE ENIE Zas ona baga nika powinna byç zawsze dobrze zaczepiona. 208

216 Dywaniki pod ogowe Tylko samochody z pasami bezpieczeƒstwa dla trzeciego rz du siedzeƒ Gdy zas ona baga nika jest wyciàgni ta, nale y taêmy pasów bezpieczeƒstwa dla trzeciego rz du siedzeƒ prze o yç przez odpowiednie uchwyty. Zabezpieczy to pasy przed ocieraniem o brzegi zas ony baga nika. Je eli taêmy pasów bezpieczeƒstwa nie zostanà prze o one przez ich uchwyty, rozgrzana na s oƒcu zas ona mo e ulec trwa ej deformacji. OSTRZE ENIE Gdy pasy bezpieczeƒstwa sà u ywane, nale y ich taêmy zwolniç z uchwytów. W celu zdemontowania zas ony baga nika nale y jà unieêç do góry. Samochody z trzecim rz dem siedzeƒ Gdy na siedzeniach w trzecim rz dzie siedzà pasa erowie, zas ona baga nika nie mo e byç u ywana. Nale y jà zdemontowaç. Zdemontowanà zas on baga nika mo na umieêciç w dowolnym miejscu poza kabinà pasa erskà, aby nie stanowi a zagro enia w razie nag ego hamowania lub zderzenia. Gdy zas ona baga nika jest rozciàgni ta, siedzenia w trzecim rz dzie powinny byç z o one. (Szczegó owe informacje podane sà pod has em Sk adanie siedzeƒ w trzecim rz dzie w rozdziale 1-3.) Dywaniki pod ogowe powinny byç dobrze dopasowane. OSTRZE ENIE Dywaniki nale y odpowiednio u o yç na wyk adzinie pod ogowej. Przesuwanie si dywanika i zaczepianie o peda mo e doprowadziç do wypadku drogowego. 209

217 210

218 PODSTAWOWE INFORMACJE O EKSPLOATACJI SAMOCHODU ROZDZIA 2 Uwagi dotyczàce konstrukcji samochodu terenowego Docieranie samochodu Paliwo Podró e zagraniczne Trójfunkcyjny katalizator spalin Katalizator spalin Zalecenia dotyczàce uk adu wydechowego Zu ycie oleju silnikowego Âwiece zap onowe z podwójnà elektrodà masy Uk ad hamulcowy Sygnalizatory zu ycia klocków hamulcowych Zalecenia dotyczàce za adunku baga u Zalecenia dotyczàce baga nika dachowego Tylny zderzak ze stopniem Mechanizm ró nicowy samoblokujàcy Identyfikacja samochodu Zawieszenie i podwozie

219 Uwagi dotyczàce konstrukcji samochodu terenowego Samochód ten nale y do klasy pojazdów o zwi kszonym przeêwicie podwozia oraz o w szym rozstawie kó w stosunku do wysokoêci Êrodka ci koêci, co umo liwia ich eksploatacj w ró nych warunkach terenowych. Szczególna konstrukcja tego samochodu sprawia, e jego Êrodek ci koêci po o ony jest wy ej w porównaniu do zwyk ych samochodów. Wi kszy przeêwit podwozia u atwia obserwacj drogi, umo liwiajàc wczeêniejsze dostrze enie przeszkody. Samochód ten nie jest przeznaczony do pokonywania zakr tów z takà samà pr dkoêcià jak zwyk e samochody z nap dem na jednà oê, podobnie jak nisko zawieszone samochody sportowe nie nadajà si do jazdy po bezdro ach. Pokonywanie ostrych zakr tów z nadmiernà pr dkoêcià mo e spowodowaç przewrócenie pojazdu. OSTRZE ENIE W celu unikni cia ryzyka powa nych obra eƒ cielesnych lub uszkodzenia samochodu, nale y przestrzegaç nast pujàcych zaleceƒ: W razie wypadku po àczonego z przewróceniem samochodu, osoby bez zapi tych pasów bezpieczeƒstwa sà znacznie bardziej nara one na ryzyko Êmierci ni pasa erowie zabezpieczeni pasami. Z tego powodu kierowca i wszyscy pasa erowie podczas jazdy powinni mieç zapi te pasy bezpieczeƒstwa. Je eli to mo liwe, unikaç ostrych skr tów i gwa townych manewrów. Podobnie jak w przypadku innych samochodów tego typu, nieprzestrzeganie regu w aêciwej eksploatacji mo e doprowadziç do utraty panowania nad pojazdem lub jego przewrócenia. Nale y unikaç przewo enia na dachu przedmiotów, które spowodujà dodatkowe podwy szenie Êrodka ci koêci. Unikaç du ych pr dkoêci, gwa townego ruszania, ostrych skr tów, ostrego hamowania i gwa townych manewrów, poniewa mogà one doprowadziç do utraty panowania nad pojazdem lub jego przewrócenia, jako rezultat nieprawid- owej eksploatacji samochodu. 212

220 OSTRZE ENIE W warunkach silnych wiatrów bocznych nale y zawsze ograniczyç pr dkoêç. Ze wzgl du na wysoko po o ony Êrodek ci koêci, samochód ten jest bardziej czu y na boczne wiatry w stosunku do zwyk ego samochodu osobowego. Zmniejszenie pr dkoêci umo liwi zachowanie znacznie lepszej kontroli nad pojazdem. Podczas jazdy terenowej lub po wyboistej nawierzchni nale y zachowaç umiarkowanà pr dkoêç, nie dopuszczaç do podskakiwania samochodu, uderzania w przeszkody itp., poniewa mo e to doprowadziç do utraty panowania nad pojazdem lub jego przewrócenia, co grozi odniesieniem obra- eƒ a nawet Êmiercià. Ponadto niesie to ryzyko kosztownego uszkodzenia zawieszenia i podwozia samochodu. Nie nale y jechaç w poprzek stromych zboczy. Zalecana jest jazda prosto pod gór lub prosto w dó. Samochód ten (jak ka dy podobnego typu samochód terenowy) jest znacznie bardziej podatny na przewrócenie na bok ni do przodu czy do ty u. Docieranie samochodu W tym okresie nale y jeêdziç spokojnie i unikaç pr dkoêci maksymalnych. Samochód nie wymaga szczególnych zabiegów w okresie docierania. Jednak zastosowanie si przez pierwsze 1000 km przebiegu do poni szych wskazówek korzystnie wp ynie na przysz à d ugotrwa à i oszcz dnà eksploatacj samochodu. Nie przekraczaç pr dkoêci 100 km/h. Silnik powinien pracowaç w zakresie umiarkowanych pr dkoêci obrotowych, pomi dzy 2000 a 4000 obr/min. Unikaç ruszania z ca kowicie wciêni tym peda em przyspieszania. Przez pierwsze 300 km nie nale y ostro hamowaç. Nie jeêdziç z ma à pr dkoêcià na wysokich biegach (dotyczy mechanicznej skrzyni biegów). Nie nale y zbyt d ugo utrzymywaç sta ej pr dkoêci, ani du ej, ani ma ej. Przez pierwsze 800 km nie holowaç przyczepy. Paliwo Wybór w aêciwego paliwa ma istotny wp yw na prawid owà prac silnika. Awarie silnika wynik e na skutek zastosowania niew aêciwego paliwa nie sà obj te gwarancjà. RODZAJ PALIWA Silniki o zap onie iskrowym: Nale y u ywaç wy àcznie benzyny bezo owiowej. Otwór wlewowy zbiornika paliwa w modelach z silnikiem o zap onie iskrowym ma zmniejszonà Êrednic, co zapobiegnie pomy kom przy tankowaniu. W otwór ten wchodzà jedynie specjalne króçce dystrybutorów benzyny bezo owiowej, natomiast króciec dystrybutora etyliny nie mieêci si w nim. UWAGA Nie wolno u ywaç benzyny o owiowej (etyliny). Spowoduje to utrat skutecznoêci trójfunkcyjnego katalizatora spalin i niew aêciwe funkcjonowanie uk adu kontroli emisji spalin. Ponadto podniesie koszty obs ugi okresowej pojazdu. Silniki o zap onie samoczynnym: Nale y u ywaç wy àcznie oleju nap dowego. 213

221 LICZBA OKTANOWA/CETANOWA Silnik o zap onie iskrowym Stosowaç benzyn o liczbie oktanowej 95 lub wy szej. Jednak w sytuacji, gdy taka benzyna nie jest dost pna, mo na czasowo u yç benzyny o liczbie oktanowej 91. Silnik o zap onie samoczynnym 1KZ-TE: Stosowaç olej nap dowy o liczbie cetanowej 50 lub wy szej. 1KD-FTV: Stosowaç olej nap dowy o liczbie cetanowej 48 lub wy szej. U ycie paliwa o liczbie oktanowej lub cetanowej ni szej ni podana spowoduje wystàpienie spalania stukowego, które przy znacznym nasileniu mo e doprowadziç do uszkodzenia silnika. Je eli wystàpi spalanie stukowe... W przypadku stwierdzenia wyst powania charakterystycznego stukotu w silniku mimo stosowania zalecanego paliwa, lub gdy d ugotrwa y stukot pojawi si w czasie jazdy ze sta à pr dkoêcià po poziomej drodze, nale y skontaktowaç si z Autoryzowanà Stacjà Dealerskà Toyoty. Natomiast krótkotrwa e wyst powanie delikatnego spalania stukowego podczas przyspieszania lub jazdy pod gór jest dopuszczalne i nie powinno budziç zaniepokojenia. POJEMNOÂå ZBIORNIKA PALIWA 90 L 214 Podró e zagraniczne Planujàc wyjazd samochodem za granic... Po pierwsze, nale y zastosowaç si do lokalnych przepisów okreêlajàcych zasady dopuszczania pojazdów do ruchu. Po drugie, nale y upewniç si, czy w danym kraju dost pne jest odpowiednie paliwo. Trójfunkcyjny katalizator spalin (silnik o zap onie iskrowym) Trójfunkcyjny katalizator jest urzàdzeniem kontrolujàcym emisj spalin, zamontowanym w uk adzie wydechowym. Wyglàdem przypomina t umik, lecz jego zadaniem jest ograniczenie iloêci toksycznych sk adników w spalinach. OSTRZE ENIE W czasie pracy silnika nie nale y zbli aç si do rury wydechowej, jak równie nie powinny znajdowaç si w jej pobli u materia y atwopalne. Gazy spalinowe majà bardzo wysokà temperatur. Nie nale y przeje d aç ani zatrzymywaç si w miejscach, w których znajdujà si materia y atwo mogàce ulec zapaleniu, jak np. trawa, liêcie, papier lub szmaty.

222 UWAGA Je eli do katalizatora dostanie si znaczna iloêç nie spalonych gazów, mo e to doprowadziç do jego przegrzania, stwarzajàc zagro enie po arowe. W zwiàzku z tym nale y przestrzegaç nast pujàcych zaleceƒ: U ywaç wy àcznie benzyny bezo owiowej. Unikaç jazdy z prawie pustym zbiornikiem paliwa. Gdy w zbiorniku sà jedynie resztki paliwa, w silniku mogà wystàpiç przerwy w zap onie, doprowadzajàc do przecià enia katalizatora. Silnik nie powinien pracowaç na biegu ja owym d u ej ni 20 minut. Nie wprowadzaç silnika w bardzo wysokie pr dkoêci obrotowe. Nie uruchamiaç silnika przez pchanie lub holowanie samochodu. Nie wy àczaç zap onu, gdy samochód jest w ruchu. Utrzymywaç silnik w dobrym stanie technicznym. Niedomagania uk adu elektrycznego silnika, elektronicznego lub rozdzielaczowego uk adu zap onowego oraz uk adu zasilania mogà powodowaç przegrzanie katalizatora. Je eli wystàpià trudnoêci z uruchamianiem silnika lub gdy silnik cz sto gaênie, nale y samochód niezw ocznie poddaç przeglàdowi. Warto przy tym pami taç, e najbardziej fachowà wiedz na temat tego samochodu i zamontowanego w nim katalizatora posiada Autoryzowana Stacja Dealerska Toyoty. Prawid owe funkcjonowanie katalizatora i ca ego uk adu kontroli emisji wymaga Êcis ego przestrzegania terminarza obs ugi okresowej samochodu. Katalizator spalin (silnik 1KD-FTV) Katalizator jest urzàdzeniem kontrolujàcym emisj spalin, zamontowanym w uk adzie wydechowym. Jego zadaniem jest ograniczenie iloêci toksycznych sk adników w spalinach. OSTRZE ENIE W czasie pracy silnika nie nale y zbli aç si do rury wydechowej, jak równie nie powinny znajdowaç si w jej pobli u materia y atwopalne. Gazy spalinowe majà bardzo wysokà temperatur. Nie nale y przeje d aç ani zatrzymywaç si w miejscach, w których znajdujà si materia y atwo mogàce ulec zapaleniu, jak np. trawa, liêcie, papier lub szmaty. 215

223 UWAGA Je eli do katalizatora dostanie si znaczna iloêç nie spalonych gazów, mo e to doprowadziç do jego przegrzania, stwarzajàc zagro enie po arowe. W zwiàzku z tym nale y przestrzegaç nast pujàcych zaleceƒ: U ywaç wy àcznie oleju nap dowego. Unikaç jazdy z prawie pustym zbiornikiem paliwa. Gdy w zbiorniku sà jedynie resztki paliwa, w silniku mogà wystàpiç przerwy w zap onie, doprowadzajàc do przecià enia katalizatora. Silnik nie powinien pracowaç na biegu ja owym d u ej ni 20 minut. Nie wprowadzaç silnika w bardzo wysokie pr dkoêci obrotowe. Nie uruchamiaç silnika przez pchanie lub holowanie samochodu. Nie wy àczaç zap onu, gdy samochód jest w ruchu. Utrzymywaç silnik w dobrym stanie technicznym. Niedomagania uk adu elektrycznego silnika lub uk adu zasilania mogà powodowaç przegrzanie katalizatora. Je eli wystàpià trudnoêci z uruchamianiem silnika lub gdy silnik cz sto gaênie, nale y samochód niezw ocznie poddaç przeglàdowi. Warto przy tym pami taç, e najbardziej fachowà wiedz na temat tego samochodu i zamontowanego w nim katalizatora posiada Autoryzowana Stacja Dealerska Toyoty. Prawid owoêç funkcjonowania katalizatora i ca ego uk adu kontroli emisji spalin zapewni przestrzeganie terminarza obs ugi okresowej samochodu. Zalecania dotyczàce uk adu wydechowego OSTRZE ENIE Nie wolno wdychaç spalin samochodowych. Zawarty w nich bezbarwny i bezwonny gaz, tlenek w gla, mo e spowodowaç utrat przytomnoêci, a nawet Êmierç. W uk adzie wydechowym nie mo e byç adnych nieszczelnoêci lub obluzowanych po àczeƒ. Uk ad ten nale y okresowo poddawaç przeglàdowi. W przypadku zauwa enia zmiany odg osu uk adu wydechowego lub uderzenia podwoziem w przeszkod, uk ad nale y niezw ocznie poddaç przeglàdowi. W gara u lub innym zamkni tym pomieszczeniu silnik nie powinien pracowaç d u ej ni jest to potrzebne do wyjazdu lub wjazdu. Gromadzàce si spaliny stwarzajà powa ne zagro enie. Nie nale y przebywaç d u szy czas w zaparkowanym samochodzie z pracujàcym silnikiem. Jednak gdy jest to nieuniknione, nale y zaparkowaç na otwartej przestrzeni i ustawiç nawiew powietrza z zewnàtrz do kabiny. 216

224 W czasie jazdy drzwi ty u nadwozia oraz tylne boczne okna powinny byç zamkni te. Przez otwarte lub niedomkni te drzwi baga nika lub uchylone tylne okna do wn trza mogà przedostawaç si spaliny. Dla zapewnienia prawid owej pracy uk adu wentylacji kabiny nie nale y dopuszczaç, aby kratki wlotu powietrza przed przednià szybà pokryte by y Êniegiem, liêçmi lub innymi zanieczyszczeniami. W razie wyczucia w kabinie woni spalin, jazd mo na kontynuowaç pod warunkiem, e okna zostanà otwarte i drzwi ty u nadwozia oraz tylne boczne okna b dà zamkni te. Jednak nale y jak najszybciej ustaliç przyczyn i dokonaç niezb dnych napraw. Zu ycie oleju silnikowego ZADANIA OLEJU SILNIKOWEGO Podstawowà funkcjà oleju silnikowego jest smarowanie oraz ch odzenie wewn trznych cz Êci silnika. Odgrywa on zasadniczà rol przy utrzymaniu prawid owego stanu technicznego silnika. ZU YCIE OLEJU SILNIKOWEGO Jest rzeczà naturalnà, e podczas swojej normalnej pracy silnik zu ywa pewne iloêci oleju. Przyczyny tego sà nast pujàce: Olej wykorzystywany jest do smarowania t oków, pierêcieni t okowych i Êcianek cylindrów. Kiedy t ok porusza si w dó, na Êciankach cylindra pozostaje cienka warstwa oleju. Wysokie podciênienie wytwarzane przy hamowaniu silnikiem powoduje zasysanie cz Êci tego oleju do komory spalania. Podczas spalania mieszanki, olej ten, wraz z pewnà cz Êcià warstwy oleju pozosta ej na Êciankach cylindra, równie ulega spaleniu w wyniku kontaktu z gazami spalinowymi o wysokiej temperaturze. Olej smaruje tak e trzonki zaworów dolotowych. Cz Êç tego oleju zostaje wciàgni ta do komory spalania wraz z powietrzem dolotowym, gdzie ulega spaleniu razem z paliwem. Ponadto gazy spalinowe o wysokiej temperaturze powodujà równie spalenie oleju smarujàcego trzonki zaworów wydechowych. IloÊç oleju zu ywanego przez silnik jest uzale niona od lepkoêci oleju, jego jakoêci oraz warunków, w jakich eksploatowany jest samochód. Jazda z du ymi pr dkoêciami oraz cz ste przyspieszanie i hamowanie silnikiem powodujà zwi kszone zu ycie oleju. Nowy silnik spala wi cej oleju, poniewa jego t oki, pierêcienie t okowe i Êcianki cylindrów jeszcze nie zdà y y dopasowaç si wzajemnie. Oceniajàc wielkoêç zu ycia oleju nale y wziàç pod uwag, e w oleju mog y si pojawiç obce sk adniki, utrudniajàc okreêlenie jego rzeczywistego poziomu. Je eli, na przyk ad, samochód jest wykorzystywany na krótkich trasach i zu ywa prawid owà iloêç oleju, miarka poziomu oleju mo e nie wykazaç adnego ubytku, nawet po przejechaniu 1000 i wi cej kilometrów. Dzieje si tak na skutek stopniowego mieszania si oleju z paliwem lub wodà, co stwarza wra enie, e oleju nie ubywa. 217

225 Podczas jazdy z du à pr dkoêcià, np. na drodze szybkiego ruchu, niepo àdane domieszki ulegajà odparowaniu, co sprawia wra enie, e po takiej jeêdzie zu ycie oleju gwa townie wzros o. ZNACZENIE SPRAWDZANIA POZIOMU OLEJU Jednym z najwa niejszych elementów prawid owej obs ugi technicznej samochodu jest utrzymywanie w aêciwego poziomu oleju w silniku. Tylko wtedy olej mo e spe niaç swoje funkcje i dlatego tak wa ne jest regularne sprawdzanie jego poziomu. Toyota zaleca sprawdzanie poziomu oleju przy okazji ka dego tankowania samochodu. UWAGA Zaniechanie regularnego sprawdzania poziomu oleju mo e doprowadziç do powa nego uszkodzenia silnika, wynik ego z niedoboru oleju. Szczegó owe informacje dotyczàce sprawdzania poziomu oleju podane sà w rozdziale 7-2, pod has em Sprawdzanie poziomu oleju. Âwiece zap onowe z podwójnà elektrodà masy (silnik 5VZ-FE) W silniku tego samochodu zastosowane sà Êwiece zap onowe z podwójnà elektrodà masy. UWAGA Przy wymianie mo na u yç wy àcznie Êwiec zap onowych z podwójnà elektrodà masy, co zapewni dobre osiàgi silnika. Uk ad hamulcowy Bez uk adu aktywnej regulacji nap du i uk adu kontroli stabilnoêci jazdy Dwuobwodowy uk ad hamulcowy jest uk adem hydraulicznym z dwoma niezale nymi obwodami. W przypadku awarii jednego obwodu, drugi obwód mo e nadal dzia aç. NaciÊni cie peda u hamulca wymagaç wtedy b dzie wi kszej si y, a tak e wyd u y si droga hamowania. Ponadto mo e zaêwieciç si lampka ostrzegawcza uk adu hamulcowego. OSTRZE ENIE Nie wolno polegaç na pracy pojedynczego obwodu hamulcowego. W takiej sytuacji nale y niezw ocznie zleciç napraw hamulców w samochodzie. Z uk adem aktywnej regulacji nap du i uk adem kontroli stabilnoêci jazdy Uk ad hamulcowy ma dwa niezale ne obwody hydrauliczne. W przypadku awarii jednego obwodu, drugi obwód mo e nadal dzia aç. NaciÊni cie peda u hamulca wymagaç wtedy b dzie wi kszej si y, a tak e wyd u y si droga hamowania. Ponadto mo e zaêwieciç si lampka ostrzegawcza uk adu hamulcowego. 218

226 OSTRZE ENIE Nie wolno polegaç na pracy pojedynczego obwodu hamulcowego. W takiej sytuacji nale y niezw ocznie zleciç napraw hamulców w samochodzie. URZÑDZENIE WSPOMAGAJÑCE HAMULCE (Bez uk adu aktywnej regulacji nap du i uk adu kontroli stabilnoêci jazdy) Urzàdzenie wspomagajàce wykorzystuje podciênienie wytwarzane przez silnik do wspomagania hamulców. Je eli podczas jazdy silnik zgaênie, samochód nadal mo na bezpiecznie zatrzymaç, naciskajàc peda hamulca z normalnà si à. Rezerwa wspomagania wystarczy na jedno lub dwa hamowania, lecz nie wi cej! OSTRZE ENIE Gdy silnik zgaênie, na peda hamulca nale y wywieraç jednostajny nacisk. Ka de kolejne naciêni cie peda u zmniejsza rezerw wspomagania hamulców. Nawet po ca kowitej utracie wspomagania hamulce pozostajà sprawne. Wymagajà jednak znacznie silniejszego ni zwykle nacisku na peda oraz wyd u a si droga hamowania. URZÑDZENIE WSPOMAGAJÑCE HAMULCE (Z uk adem aktywnej regulacji nap du i uk adem kontroli stabilnoêci jazdy) Urzàdzenie wspomagajàce wykorzystuje podciênienie wytwarzane przez silnik do wspomagania hamulców. Je eli podczas jazdy nastàpi awaria wspomagania hamulców, zaêwieci lampka ostrzegawcza uk adu hamulcowego i rozlegnie si ciàg y sygna brz czyka. W takiej sytuacji hamulce mogà nie dzia aç prawid owo. Gdy hamulce nie dzia ajà prawid- owo, peda hamulca nale y naciskaç z du à si à. Je eli zaêwieci si lampka ostrzegawcza uk adu hamulcowego, nale y natychmiast zatrzymaç samochód i skontaktowaç si z Autoryzowanà Stacjà Dealerskà Toyoty. Lampka ostrzegawcza uk adu hamulcowego mo e Êwieciç si przez oko o 60 sekund po uruchomieniu silnika. Je eli po chwili zgaênie, stan jest prawid owy. W àczenie lampki i brz czyka ostrzegawczego mo e zostaç spowodowane wielokrotnym naciskaniem peda u hamulca. Po kilku sekundach lampka i brz czyk powinny wy àczyç si. Po uruchomieniu silnika lub kilkakrotnym naciêni ciu peda u hamulca mo e byç s yszalny delikatny pulsujàcy odg os, dobiegajàcy od strony silnika. Jest to odg os pracy pompy i nie jest objawem awarii. OSTRZE ENIE Gdy silnik zgaênie, na peda hamulca nale y wywieraç jednostajny nacisk. Ka de kolejne naciêni cie peda u zmniejsza rezerw wspomagania hamulców. Nawet po ca kowitej utracie wspomagania hamulce pozostajà sprawne. Wymagajà jednak znacznie silniejszego ni zwykle nacisku na peda oraz wyd u a si droga hamowania. 219

227 UK AD ABS (z lampkà ostrzegawczà ABS ) bez uk adu aktywnej regulacji nap du i uk adu kontroli stabilnoêci jazdy Uk ad ABS zapobiega zablokowaniu kó samochodu podczas ostrego hamowania lub hamowania na Êliskiej nawierzchni. Dzi ki temu pomaga utrzymaç w tych warunkach kierunek jazdy i zachowaç kierowalnoêç samochodu. Sposób naciskania peda u hamulca, zapewniajàcy skuteczne hamowanie: W trakcie pracy uk adu ABS mogà byç odczuwalne pulsacje peda u i mo e byç s yszalny charakterystyczny odg os. W takiej sytuacji, aby umo liwiç niezak óconà prac uk adu ABS, wystarczy nieco mocniej nacisnàç peda. Nie nale y pompowaç peda em, poniewa obni y to skutecznoêç hamowania. Uk ad ABS mo e zadzia aç po przekroczeniu pr dkoêci oko o 10 km/h. Uk ad przerywa dzia anie, gdy pr dkoêç pojazdu spadnie poni ej oko o 5 km/h. NaciÊni cie peda u hamulca gdy ko a znajdujà si na Êliskiej nawierzchni, jak np. pokrywa w azu kanalizacyjnego, stalowa p yta pod konstrukcjà budowlanà, àcznik mostu itp., mo e spowodowaç uruchomienie uk adu ABS. Przez kilka sekund po rozruchu silnika lub bezpoêrednio po ruszeniu samochodu, w kabinie mo e byç s yszalny charakterystyczny odg os. Jest on wynikiem operacji samokontroli uk adu ABS i nie jest oznakà usterki. Pracy uk adu ABS mogà towarzyszyç nast pujàce objawy, które nie oznaczajà jednak wystàpienia usterki: Mo e byç s yszalny odg os pracy uk adu i wyczuwalne pulsowanie peda u hamulca oraz wibracje nadwozia i drgania kierownicy. Odg os pracy silnika elektrycznego mo e byç s yszalny nawet po zatrzymaniu samochodu. Pod koniec dzia ania uk adu ABS peda hamulca mo e przemieêciç si nieco do przodu. OSTRZE ENIE Nie nale y przeceniaç mo liwoêci uk adu ABS! Mimo pomocy, jakà daje uk ad ABS przy utrzymaniu kontroli nad pojazdem, nadal wa ne jest zachowanie pe nej ostro noêci podczas jazdy oraz utrzymywanie umiarkowanej pr dkoêci i bezpiecznej odleg oêci od poprzedzajàcego pojazdu, jako e uk ad ten nie jest w stanie pokonaç praw fizyki, jakim podlega jadàcy samochód i jego uk ad kierowniczy. Gdy przyczepnoêç opon oka e si niewystarczajàca lub gdy podczas jazdy z du à pr dkoêcià w deszczu wystàpi zjawisko hydroplaningu, uk ad ABS nie b dzie w stanie zapewniç kontroli nad samochodem. 220

228 Uk ad ABS nie skraca drogi hamowania: Nale y jeêdziç z bezpiecznà pr dkoêcià i utrzymywaç odpowiednià odleg oêç od poprzedzajàcego pojazdu. W ni ej wymienionych warunkach samochód wyposa- ony w uk ad ABS mo e mieç d u szà drog hamowania w porównaniu z samochodem bez takiego uk adu: Na gruntowej, wirowej lub pokrytej Êniegiem nawierzchni. Gdy na ko ach za o one sà aƒcuchy. Przeje d anie przez wyst py, jak np. àczniki nawierzchni drogi. Na wyboistych lub nierównych nawierzchniach. Na wszystkie 4 ko a samochodu muszà byç za o one opony o odpowiednim rozmiarze i nape nione do w aêciwego ciênienia. Uk ad ABS za pomocà czujników pr dkoêci obrotowej kó okreêla pr dkoêç samochodu. U ycie opon o rozmiarze innym ni zalecane mo e spowodowaç b dne obliczenie pr dkoêci i w efekcie wyd u enie drogi hamowania. Lampka ostrzegawcza ABS Lampka zapala si po obróceniu wy àcznika zap onu do po o enia ON. Po kilku sekundach lampka gaênie. Lampka ta mo e Êwieciç si przez oko o 60 sekund po uruchomieniu silnika. Je eli po chwili zgaênie, stan jest prawid owy. Gdy lampka ostrzegawcza ABS pozostaje zapalona (i nie Êwieci si lampka ostrzegawcza uk adu hamulcowego), hamulce dzia ajà w sposób konwencjonalny, bez wspó pracy ze strony uk adu ABS. Gdy lampka ostrzegawcza ABS Êwieci si (i nie Êwieci si lampka ostrzegawcza uk adu hamulcowego), uk ad zapobiegajàcy blokowaniu kó podczas hamowania nie wspomaga pracy hamulców i w zwiàzku z tym w trakcie gwa townego hamowania lub hamowania na Êliskiej nawierzchni mo e dojêç do zablokowania kó. Wystàpienie jednego z poni szych objawów sygnalizuje awari w uk adzie monitorowanym przez lampk. W takiej sytuacji nale y niezw ocznie oddaç samochód do przeglàdu w Autoryzowanej Stacji Dealerskiej Toyoty. Lampka nie zapala si po obróceniu wy àcznika zap onu do pozycji ON lub po zapaleniu nie gaênie. Lampka zapala si podczas jazdy. Krótkotrwa e zaêwiecenie si lampki w czasie jazdy nie jest oznakà usterki. W samochodzie z blokadà tylnego mechanizmu ró nicowego: Gdy tylny mechanizm ró nicowy jest zablokowany, lampka powinna Êwieciç si. W tym stanie uk ad ABS nie dzia a. 221

229 UK AD ABS (z lampkà ostrzegawczà ABS ) z uk adem aktywnej regulacji nap du i uk adem kontroli stabilnoêci jazdy Uk ad ABS zapobiega zablokowaniu kó samochodu podczas ostrego hamowania lub hamowania na Êliskiej nawierzchni. Dzi ki temu pomaga utrzymaç w tych warunkach kierunek jazdy i zachowaç kierowalnoêç samochodu. Sposób naciskania peda u hamulca, zapewniajàcy skuteczne hamowanie: W trakcie pracy uk adu ABS mogà byç odczuwalne pulsacje peda u i mo e byç s yszalny charakterystyczny odg os. W takiej sytuacji, aby umo liwiç niezak óconà prac uk adu ABS, wystarczy nieco mocniej nacisnàç peda. Nie nale y pompowaç peda em, poniewa obni y to skutecznoêç hamowania. Uk ad ABS mo e zadzia aç po przekroczeniu pr dkoêci oko o 10 km/h. Uk ad przerywa dzia anie, gdy pr dkoêç pojazdu spadnie poni ej oko o 5 km/h. NaciÊni cie peda u hamulca gdy ko a znajdujà si na Êliskiej nawierzchni, jak np. pokrywa w azu kanalizacyjnego, stalowa p yta pod konstrukcjà budowlanà, àcznik mostu itp., mo e spowodowaç uruchomienie uk adu ABS. Przez kilka sekund po rozruchu silnika lub bezpoêrednio po ruszeniu samochodu, w kabinie mo e byç s yszalny charakterystyczny odg os. Jest on wynikiem operacji samokontroli uk adu ABS i nie jest oznakà usterki. Pracy uk adu ABS mogà towarzyszyç nast pujàce objawy, które nie oznaczajà jednak wystàpienia usterki: Mo e byç s yszalny odg os pracy uk adu i wyczuwalne pulsowanie peda u hamulca oraz wibracje nadwozia i drgania kierownicy. Odg os pracy silnika elektrycznego mo e byç s yszalny nawet po zatrzymaniu samochodu. Pod koniec dzia ania uk adu ABS peda hamulca mo e przemieêciç si nieco do przodu. OSTRZE ENIE Nie nale y przeceniaç mo liwoêci uk adu ABS! Mimo pomocy, jakà daje uk ad ABS przy utrzymaniu kontroli nad pojazdem, nadal wa ne jest zachowanie pe nej ostro noêci podczas jazdy oraz utrzymywanie umiarkowanej pr dkoêci i bezpiecznej odleg oêci od poprzedzajàcego pojazdu, jako e uk ad ten nie jest w stanie pokonaç praw fizyki, jakim podlega jadàcy samochód i jego uk ad kierowniczy. Gdy przyczepnoêç opon oka e si niewystarczajàca lub gdy podczas jazdy z du à pr dkoêcià w deszczu wystàpi zjawisko hydroplaningu, uk ad ABS nie b dzie w stanie zapewniç kontroli nad samochodem. 222

230 Uk ad ABS nie skraca drogi hamowania: Nale y jeêdziç z bezpiecznà pr dkoêcià i utrzymywaç odpowiednià odleg oêç od poprzedzajàcego pojazdu. W ni ej wymienionych warunkach samochód wyposa- ony w uk ad ABS mo e mieç d u szà drog hamowania w porównaniu z samochodem bez takiego uk adu: Na gruntowej, wirowej lub pokrytej Êniegiem nawierzchni. Gdy na ko ach za o one sà aƒcuchy. Przeje d anie przez wyst py, jak np. àczniki nawierzchni drogi. Na wyboistych lub nierównych nawierzchniach. Na wszystkie 4 ko a samochodu muszà byç za o one opony o odpowiednim rozmiarze i nape nione do w aêciwego ciênienia. Uk ad ABS za pomocà czujników pr dkoêci obrotowej kó okreêla pr dkoêç samochodu. U ycie opon o rozmiarze innym ni zalecane mo e spowodowaç b dne obliczenie pr dkoêci i w efekcie wyd u enie drogi hamowania. Lampka ostrzegawcza ABS Lampka zapala si po obróceniu wy àcznika zap onu do po o enia ON. Po kilku sekundach lampka gaênie. Lampka ta mo e Êwieciç si przez oko o 60 sekund po uruchomieniu silnika. Je eli po chwili zgaênie, stan jest prawid owy. Gdy lampka ostrzegawcza ABS pozostaje zapalona (i nie Êwieci si lampka ostrzegawcza uk adu hamulcowego), nie dzia a uk ad ABS, uk ad zwi kszajàcy skutecznoêç hamowania, uk ad aktywnej regulacji nap du i uk ad kontroli stabilnoêci jazdy, hamulce pozostajà jednak sprawne. Gdy lampka ostrzegawcza ABS Êwieci si (i nie Êwieci si lampka ostrzegawcza uk adu hamulcowego), uk ad zapobiegajàcy blokowaniu kó podczas hamowania nie wspomaga pracy hamulców i w zwiàzku z tym w trakcie gwa townego hamowania lub hamowania na Êliskiej nawierzchni mo e dojêç do zablokowania kó. W przypadku wystàpienia usterki w uk adzie ABS (uk adzie zwi kszajàcym skutecznoêç hamowania), wraz z lampkà ostrzegawczà ABS (lampkà ostrzegawczà uk adu zwi kszajàcego skutecznoêç hamowania) mo e zaêwieciç si lampka ostrzegawcza VSC/TRC. Wystàpienie jednego z poni szych objawów sygnalizuje awari w uk adzie monitorowanym przez lampk. W takiej sytuacji nale y niezw ocznie oddaç samochód do przeglàdu w Autoryzowanej Stacji Dealerskiej Toyoty. Lampka nie zapala si po obróceniu wy àcznika zap onu do pozycji ON lub po zapaleniu nie gaênie. Lampka zapala si podczas jazdy. Krótkotrwa e zaêwiecenie si lampki w czasie jazdy nie jest oznakà usterki. 223

231 OSTRZE ENIE Je eli wraz z lampkà ostrzegawczà ABS zaêwieci si lampka ostrzegawcza uk adu hamulcowego, nale y natychmiast zatrzymaç samochód w bezpiecznym miejscu i skontaktowaç si z Autoryzowanà Stacjà Dealerskà. W takiej sytuacji nie tylko nie dzia a uk ad ABS, lecz równie przy hamowaniu samochód b dzie zachowywaç si wyjàtkowo niestabilnie. Wystàpienie jednego z poni szych objawów nie sygnalizuje wystàpienia usterki: Lampka ostrzegawcza mo e Êwieciç si przez oko o 60 sekund po uruchomieniu silnika. Gdy po tym czasie zgaênie, stan jest prawid owy. Wielokrotne naciskanie peda u hamulca mo e spowodowaç zapalenie si lampki ostrzegawczej i uruchomienie brz czyka. Je eli po kilku sekundach objawy te zaniknà, stan jest prawid owy. HAMULEC POSTOJOWY TYPU B BNOWE- GO (w niektórych wersjach) W samochodzie tym mo e byç zastosowany b bnowy mechanizm hamulca postojowego przy tarczowym hamulcu zasadniczym. Tego typu rozwiàzanie wymaga okresowego, oraz ka dorazowo po wymianie szcz k i/lub b bnów hamulcowych, docierania ok adzin ciernych. CzynnoÊç t nale y zleciç Autoryzowanej Stacji Dealerskiej. UK AD ZWI KSZAJÑCY SKUTECZNOÂå HAMOWANIA (tylko razem z uk adem aktywnej regulacji nap du i uk adem kontroli stabilnoêci jazdy) Gwa towne naciêni cie peda u hamulca rozpoznawane jest przez uk ad zwi kszajàcy skutecznoêç hamowania jako hamowanie awaryjne i nawet mimo niestabilnego nacisku na peda zwi kszana jest si a hamowania. Przy gwa townym naciêni ciu peda u hamulca uk ad zwi ksza si hamowania. Towarzyszyç temu mo e charakterystyczny odg os dobiegajàcy od strony silnika i mogà byç odczuwalne pulsacje peda u. Nie jest to objawem usterki. Uk ad zwi kszajàcy skutecznoêç hamowania mo e zadzia aç po przekroczeniu pr dkoêci oko o 10 km/h. Uk ad przerywa dzia anie, gdy pr dkoêç pojazdu spadnie poni ej oko o 5 km/h. Opis dzia ania lampki ostrzegawczej uk adu podany jest pod has em Lampki kontrolne i ostrzegawcze oraz brz czyk w rozdziale

232 Sygnalizatory zu ycia klocków hamulcowych Sygnalizatory zu ycia klocków hamulcowych w hamulcach tarczowych informujà ostrzegawczym dêwi kiem o zu yciu si klocków i koniecznoêci ich wymiany. S yszàc piskliwy lub skrzypiàcy odg os podczas jazdy, nale y jak najszybciej skierowaç si do Autoryzowanej Stacji Dealerskiej Toyoty, w celu sprawdzenia i wymiany klocków hamulcowych. Nie nale y jeêdziç samochodem gdy pojawi si dêwi k ostrzegawczy, sygnalizujàcy zu ycie klocków hamulcowych. Zaniechanie wymiany klocków hamulcowych doprowadzi do kosztownego uszkodzenia tarcz hamulcowych, a przy tym dla zachowania takiej samej drogi hamowania konieczny b dzie silniejszy nacisk na peda hamulca. Zalecenia dotyczàce za adunku baga u Podczas za adunku baga u lub towarów nale- y przestrzegaç nast pujàcych zasad: adunki nale y w miar mo liwoêci przewoziç w baga niku. Wszystkie powinny byç dobrze umocowane. adunek nie powinien zak ócaç równowagi pojazdu. Nale y go umieszczaç jak najg biej w kierunku przodu. Ze wzgl du na oszcz dnoêç paliwa nie nale- y przewoziç zb dnych ci arów. OSTRZE ENIE Nie wolno uk adaç baga y lub innych adunków powy ej oparç siedzeƒ, poniewa przy hamowaniu mog yby si przesunàç do przodu. Baga e i adunki nale y umieszczaç nisko, mo liwie najbli ej pod ogi. Nie nale y niczego k aêç na roz o- onych siedzeniach, poniewa przedmioty takie mogà przesunàç si do przodu podczas hamowania. Na zas onie przestrzeni baga owej nie nale y umieszczaç adnych przedmiotów. W razie gwa townego hamowania lub zderzenia, spadajàce z tych miejsc przedmioty stwarzajà dodatkowe zagro enie dla jadàcych. Przewo one przedmioty powinny byç umieszczone w bezpiecznym miejscu. Niedopuszczalne jest przewo enie osób w baga niku. Nie jest on do tego przeznaczony. W razie gwa townego hamowania lub zderzenia przewo one w baga niku osoby nara one sà na powa ne niebezpieczeƒstwo. Podczas jazdy nie nale y niczego k aêç na górnej powierzchni deski rozdzielczej. Przedmioty takie mogà ograniczaç widocznoêç, zaê podczas gwa townego przyspieszania lub ostrego skr tu mogà przemieêciç si, przeszkadzajàc kierowcy w prowadzeniu pojazdu. W razie wypadku stanowià dodatkowe zagro enie dla jadàcych. 225

233 Zalecenia dotyczàce baga nika dachowego OSTRZE ENIE Przy umieszczaniu adunków na baga niku dachowym nale y przestrzegaç nast pujàcych zaleceƒ: Baga nale y tak rozmieêciç, aby równomiernie obcià yç przednià i tylnà oê. Przewo ony adunek nie mo e wystawaç poza zewn trzny obrys samochodu (ca kowita d ugoêç i szerokoêç samochodu podane sà w punkcie Wymiary w rozdziale 8). Podczas d ugiej podró y, a tak e w czasie jazdy po nierównych drogach lub z du à pr dkoêcià nale y od czasu do czasu zatrzymaç si i sprawdziç stan baga u. Obcià enie pod u nic dachowych nie mo e przekraczaç 100 kg. Jednak gdy dopuszczalne obcià enie poprzeczek jest ni sze, nale y dostosowaç si do ich noênoêci oraz innych zaleceƒ ich dotyczàcych. W celu wykorzystania pod u nic dachowych do przewo enia baga u na dachu, nale y zamocowaç do nich co najmniej dwie oryginalne poprzeczki Toyoty lub ich odpowiedniki. Przy instalowaniu nale y przestrzegaç wskazówek i zaleceƒ producenta. Przed jazdà nale y upewniç si, czy baga jest dobrze umocowany do baga nika dachowego. Unikaç gwa townego przyspieszania, ostrych skr tów i gwa townego hamowania. 226

234 Tylny zderzak ze stopniem Mechanizm ró nicowy samoblokujàcy Niektóre wersje samochodu wyposa one sà w samoblokujàcy mechanizm ró nicowy. Gdy jedno z tylnych kó zacznie si Êlizgaç w miejscu, samoblokujàcy mechanizm ró nicowy automatycznie zacznie przekazywaç si nap dowà na drugie tylne ko o, poprawiajàc w ten sposób w asnoêci trakcyjne samochodu. W razie wàtpliwoêci, czy samochód ten jest wyposa ony w tego typu mechanizm, stosownych informacji udzieli Autoryzowana Stacja Dealerska Toyoty. Identyfikacja samochodu Numer identyfikacyjny pojazdu Tylny zderzak, oprócz funkcji ochrony ty u samochodu, s u y równie jako stopieƒ u atwiajàcy za adunek. Stawanie na zderzaku dopuszczalne jest jedynie w obr bie zacieniowanego obszaru pomi dzy strza kami na rysunku. OSTRZE ENIE Na tylnym zderzaku nie mo e stawaç wi cej ni jedna osoba. Jest on przewidziany do obcià enia ci arem tylko jednej osoby. Nie wolno jechaç samochodem, gdy na tylnym zderzaku ktoê stoi. OSTRZE ENIE Nie wolno uruchamiaç ani pozostawiaç pracujàcego silnika, gdy samochód jest wsparty na podnoêniku. Mo e to spowodowaç jego zjechanie z podnoênika, stwarzajàc powa ne zagro enie. UWAGA Opona ko a zapasowego musi mieç taki sam rozmiar, konstrukcj i noênoêç jak opony oryginalnie zamontowane w samochodzie, poniewa zastosowanie innego typu grozi uszkodzeniem samoblokujàcego mechanizmu ró nicowego. Numer identyfikacyjny pojazdu (VIN) stanowi legalne oznaczenie pojazdu. Jest to podstawowy numer identyfikacyjny samochodu, wymagany przy jego rejestracji. 227

235 Numer silnika Numer identyfikacyjny pojazdu podany jest równie na tabliczce znamionowej samochodu. Silnik 5VZ-FE Silnik 1KD-FTV Numer silnika jest wybity na bloku silnika, w miejscu pokazanym na rysunku. Silnik 1KZ-TE 228

236 Zawieszenie i podwozie OSTRZE ENIE Nie wolno dokonywaç adnych przeróbek elementów zawieszenia i podwozia, np. instalowaç elementy podwy szajàce zawieszenie, dodatkowe podk adki dystansowe, spr yny itp. Mo e to prowadziç do niebezpiecznej zmiany w asnoêci jezdnych i utraty panowania nad pojazdem. UWAGA Amortyzatory majà znaczàcy wp yw na komfort i bezpieczeƒstwo jazdy. Systematyczna kontrola stanu amortyzatorów pozwoli w por wykryç ich os abione dzia- anie. Prosimy jednak pami taç, e gwarancja obejmuje tylko i wy àcznie usterki amortyzatorów, których przyczynà jest wada materia owa bàdê produkcyjna. Natomiast naturalne zu ycie, proporcjonalne do przebiegu i sposobu eksploatacji, nie jest obj te gwarancjà. UWAGA W celu utrzymania sprawnoêci technicznej pojazdu i zapewnienia zadowolenia z jego bezawaryjnej eksploatacji, u ytkownik powinien dbaç o przeprowadzanie niezb dnych czynnoêci obs ugowych, takich jak regulacja silnika, ustawianie geometrii kó, czyszczenie i wymiana filtrów, czyszczenie uk adu hamulcowego i ch odzenia silnika, regulacja naciàgu pasków nap dowych, wymiana ok adzin ciernych oraz uzupe nianie p ynów i substancji smarujàcych, a tak e ubytków pow ok lakierowych wywo anych czynnikami zewn trznymi. Tego rodzaju czynnoêci obs ugowe nie sà obj te zobowiàzaniami gwaranta. Gwarancja nie obejmuje równie naturalnie zu ywajàcych si cz Êci i materia ów eksploatacyjnych, takich jak Êwiece arowe, Êwiece zap onowe, koƒcówki wtryskiwaczy, paski nap dowe, tarcze sprz g a, klocki i szcz ki hamulcowe, elementy filtrujàce, p yny, substancje smarujàce, arówki, bezpieczniki, pióra wycieraczek itp. 229

237 230

238 URUCHAMIANIE SILNIKA I JAZDA ROZDZIA 3 CzynnoÊci przed uruchomieniem silnika Uruchomienie silnika Zalecenia dotyczàce wy àczania silnika wyposa onego w turbospr ark Sprawdzenie samochodu przed podró à Wskazówki dotyczàce jazdy w ró nych warunkach Zalecenia dotyczàce jazdy terenowej U ytkowanie pojazdu w warunkach zimowych Holowanie przyczepy Ekonomiczna i przed u ajàca trwa oêç eksploatacja pojazdu

239 CzynnoÊci przed uruchomieniem silnika 1. Przed zaj ciem miejsca w samochodzie sprawdziç jego otoczenie. 2. Wyregulowaç po o enie siedziska i oparcia fotela, wysokoêç zag ówka i wysokoêç kierownicy. 3. Ustawiç wewn trzne i zewn trzne lusterka wsteczne. 4. Zamknàç wszystkie drzwi. 5. Zapiàç pasy bezpieczeƒstwa. Uruchomienie silnika (a) Zanim zostanie w àczony rozrusznik 1. Zaciàgnàç mocno hamulec postojowy. 2. Wy àczyç zb dne Êwiat a i urzàdzenia elektryczne. 3. Mechaniczna skrzynia biegów: Wcisnàç do pod ogi peda sprz g a i ustawiç dêwigni zmiany biegów w po o eniu neutralnym (luzu). Peda sprz g a przytrzymaç wciêni ty do momentu rozpocz cia pracy przez silnik. Automatyczna skrzynia biegów: Przesunàç dêwigni wybieraka zakresu w po o enie P. Je eli konieczne jest ponowne uruchomienie silnika w pojeêdzie znajdujàcym si w ruchu, dêwigni przesunàç do po o enia N. W ka dym innym po o eniu dêwigni mechanizm zabezpieczajàcy uniemo liwia dzia anie rozrusznika. 4. Tylko automatyczna skrzynia biegów: Nacisnàç peda hamulca i przytrzymaç wciêni ty a do momentu ruszenia z miejsca. (b) Uruchomienie silnika (silnik o zap onie iskrowym na terenie Niemiec) Przed w àczeniem rozrusznika nale y zapoznaç si z zaleceniami zawartymi w punkcie (a) Zanim zostanie w àczony rozrusznik. Uruchomienie silnika w warunkach normalnych Uk ad wielopunktowego (sekwencyjnego) wtrysku paliwa w silniku automatycznie dobiera w aêciwy sk ad mieszanki paliwowo-powietrznej dla warunków rozruchu. Zarówno ciep y jak i zimny silnik uruchamia si nast pujàco: Nie naciskajàc peda u przyspieszania w àczyç rozrusznik, przekr cajàc klucz w wy àczniku zap onu w po o enie START. Z chwilà rozpocz cia pracy przez silnik kluczyk nale y puêciç. Silnik nale y rozgrzewaç podczas jazdy, nie na postoju. Dopóki temperatura silnika nie osiàgnie normalnego zakresu roboczego, nale y jechaç spokojnie, z umiarkowanà pr dkoêcià obrotowà silnika. Je eli silnik zgaênie Nale y uruchomiç go ponownie, wed ug powy szych zasad. Je eli silnik nie daje si uruchomiç Nale y post powaç zgodnie ze wskazówkami podanymi w rozdziale 4 pod has em TrudnoÊci z uruchomieniem silnika. 232

240 UWAGA Nie nale y jednorazowo uruchamiaç silnika rozrusznikiem d u ej ni 30 sekund, poniewa grozi to przegrzaniem rozrusznika i jego obwodów elektrycznych. Gdy silnik jest zimny, nie nale y nadmiernie zwi kszaç jego pr dkoêci obrotowej. W przypadku pojawienia si trudnoêci z uruchomieniem silnika lub gdy silnik cz sto gaênie, nale y niezw ocznie poddaç go przeglàdowi. (b) Uruchomienie silnika (silnik o zap onie iskrowym w pozosta ych krajach) Przed w àczeniem rozrusznika nale y zapoznaç si z zaleceniami zawartymi w punkcie (a) Zanim zostanie w àczony rozrusznik. Uruchomienie silnika w warunkach normalnych Uk ad wielopunktowego (sekwencyjnego) wtrysku paliwa w silniku automatycznie dobiera w aêciwy sk ad mieszanki paliwowo-powietrznej dla warunków rozruchu. Zarówno ciep y jak i zimny silnik uruchamia si nast pujàco: 1. Nie naciskajàc peda u przyspieszania w àczyç rozrusznik, przekr cajàc klucz w wy- àczniku zap onu w po o enie START. Z chwilà rozpocz cia pracy przez silnik kluczyk nale y puêciç. 2. Po oko o 10 sekundach pracy silnika mo na rozpoczàç jazd. Je eli temperatura otoczenia spad a poni ej zera, przed jazdà silnik nale y rozgrzewaç przez kilka minut. Je eli silnik zgaênie Nale y uruchomiç go ponownie, wed ug powy szych zasad. Je eli silnik nie daje si uruchomiç Nale y post powaç zgodnie ze wskazówkami podanymi w rozdziale 4 pod has em TrudnoÊci z uruchomieniem silnika. UWAGA Nie nale y jednorazowo uruchamiaç silnika rozrusznikiem d u ej ni 30 sekund, poniewa grozi to przegrzaniem rozrusznika i jego obwodów elektrycznych. Gdy silnik jest zimny, nie nale y nadmiernie zwi kszaç jego pr dkoêci obrotowej. W przypadku pojawienia si trudnoêci z uruchomieniem silnika lub gdy silnik cz sto gaênie, nale y niezw ocznie poddaç go przeglàdowi. 233

241 (b) Uruchomienie silnika (silnik 1KZ-TE na terenie Niemiec) Przed w àczeniem rozrusznika nale y zapoznaç si z zaleceniami zawartymi w punkcie (a) Zanim zostanie w àczony rozrusznik. Uruchomienie silnika w warunkach normalnych (silnik zimny) 1. Obróciç kluczyk w wy àczniku zap onu do po o enia ON i sprawdziç, czy zaêwieci a si lampka kontrolna podgrzewania wst pnego silnika. Zatrzymaç kluczyk w po o eniu ON do zgaêni cia lampki. 2. Wciskajàc peda przyspieszania do po owy, w àczyç rozrusznik, przekr cajàc klucz w wy- àczniku zap onu w po o enie START. Z chwilà rozpocz cia pracy przez silnik nale y puêciç kluczyk i zwolniç peda przyspieszania. 234 Silnik nale y rozgrzewaç podczas jazdy, nie na postoju. Dopóki temperatura silnika nie osiàgnie normalnego zakresu roboczego, nale y jechaç spokojnie, z umiarkowanà pr dkoêcià obrotowà silnika. Je eli temperatura otoczenia jest bardzo niska 1. Obróciç kluczyk w wy àczniku zap onu do po o enia ON i sprawdziç, czy zaêwieci a si lampka kontrolna podgrzewania wst pnego silnika. Zatrzymaç kluczyk w po o eniu ON do zgaêni cia lampki. 2. Wciskajàc peda przyspieszania ca kowicie do pod ogi, w àczyç rozrusznik, przekr cajàc klucz w wy àczniku zap onu w po o enie START. Z chwilà rozpocz cia pracy przez silnik nale y puêciç kluczyk i zwolniç peda przyspieszania. 3. Po uruchomieniu silnika mo na natychmiast rozpoczàç jazd. Je eli silnik jest ciep y Wciskajàc peda przyspieszania do po owy, w àczyç rozrusznik, przekr cajàc klucz w wy àczniku zap onu w po o enie START. Z chwilà rozpocz cia pracy przez silnik nale y puêciç kluczyk i zwolniç peda przyspieszania. Je eli silnik nie zostanie uruchomiony, nale y post powaç wed ug procedury Uruchomienie silnika w warunkach normalnych. Je eli silnik zgaênie... Nale y uruchomiç go ponownie, wed ug powy szych zasad, stosownie do temperatury silnika. Je eli silnik nie daje si uruchomiç Nale y post powaç zgodnie ze wskazówkami podanymi w rozdziale 4 pod has em TrudnoÊci z uruchomieniem silnika. UWAGA Nie nale y jednorazowo uruchamiaç silnika rozrusznikiem d u ej ni 30 sekund, poniewa grozi to przegrzaniem rozrusznika i jego obwodów elektrycznych. Gdy silnik jest zimny, nie nale y nadmiernie zwi kszaç jego pr dkoêci obrotowej. W przypadku pojawienia si trudnoêci z uruchomieniem silnika lub gdy silnik cz sto gaênie, nale y niezw ocznie poddaç go przeglàdowi.

242 (b) Uruchomienie silnika (silnik 1KD-FTV na terenie Niemiec) Przed w àczeniem rozrusznika nale y zapoznaç si z zaleceniami zawartymi w punkcie (a) Zanim zostanie w àczony rozrusznik. Uruchomienie silnika w warunkach normalnych 1. Obróciç kluczyk w wy àczniku zap onu do po o enia ON i sprawdziç, czy zaêwieci a si lampka kontrolna podgrzewania wst pnego silnika. Zatrzymaç kluczyk w po o eniu ON do zgaêni cia lampki. 2. Nie naciskajàc peda u przyspieszania w àczyç rozrusznik, przekr cajàc klucz w wy àczniku zap onu w po o enie START. Z chwilà rozpocz cia pracy przez silnik nale y puêciç kluczyk. Silnik nale y rozgrzewaç podczas jazdy, nie na postoju. Dopóki temperatura silnika nie osiàgnie normalnego zakresu roboczego, nale y jechaç spokojnie, z umiarkowanà pr dkoêcià obrotowà silnika. Je eli silnik zgaênie Nale y uruchomiç go ponownie, wed ug powy szych zasad, stosownie do temperatury silnika. Je eli silnik nie daje si uruchomiç Nale y post powaç zgodnie ze wskazówkami podanymi w rozdziale 4 pod has em TrudnoÊci z uruchomieniem silnika. UWAGA Nie nale y jednorazowo uruchamiaç silnika rozrusznikiem d u ej ni 30 sekund, poniewa grozi to przegrzaniem rozrusznika i jego obwodów elektrycznych. Gdy silnik jest zimny, nie nale y nadmiernie zwi kszaç jego pr dkoêci obrotowej. W przypadku pojawienia si trudnoêci z uruchomieniem silnika lub gdy silnik cz sto gaênie, nale y niezw ocznie poddaç go przeglàdowi. (b) Uruchomienie silnika (silnik 1KZ-TE w pozosta ych krajach) Przed w àczeniem rozrusznika nale y zapoznaç si z zaleceniami zawartymi w punkcie (a) Zanim zostanie w àczony rozrusznik. Uruchomienie silnika w warunkach normalnych (silnik zimny) 1. Obróciç kluczyk w wy àczniku zap onu do po o enia ON i sprawdziç, czy zaêwieci a si lampka kontrolna podgrzewania wst pnego silnika. Zatrzymaç kluczyk w po o eniu ON do zgaêni cia lampki. 2. Wciskajàc peda przyspieszania do po owy, w àczyç rozrusznik, przekr cajàc klucz w wy àczniku zap onu w po o enie START. Z chwilà rozpocz cia pracy przez silnik nale y puêciç kluczyk i zwolniç peda przyspieszania. 3. Po oko o 10 sekundach pracy silnika mo na rozpoczàç jazd. 235

243 Je eli temperatura otoczenia spad a poni ej zera, przed jazdà silnik nale y rozgrzewaç przez kilka minut. Je eli temperatura otoczenia jest bardzo niska 1. Obróciç kluczyk w wy àczniku zap onu do po o enia ON i sprawdziç, czy zaêwieci a si lampka kontrolna podgrzewania wst pnego silnika. Zatrzymaç kluczyk w po o eniu ON do zgaêni cia lampki. 2. Wciskajàc peda przyspieszania ca kowicie do pod ogi, w àczyç rozrusznik, przekr cajàc klucz w wy àczniku zap onu w po o enie START. Z chwilà rozpocz cia pracy przez silnik nale y puêciç kluczyk i zwolniç peda przyspieszania. 3. Po kilku minutach rozgrzewania silnika mo na rozpoczàç jazd. Je eli silnik jest ciep y Wciskajàc peda przyspieszania do po owy, w àczyç rozrusznik, przekr cajàc klucz w wy àczniku zap onu w po o enie START. Z chwilà rozpocz cia pracy przez silnik nale y puêciç kluczyk i zwolniç peda przyspieszania. Je eli silnik nie zostanie uruchomiony, nale y post powaç wed ug procedury Uruchomienie silnika w warunkach normalnych. 236 Je eli silnik zgaênie Nale y uruchomiç go ponownie, wed ug powy szych zasad, stosownie do temperatury silnika. Je eli silnik nie daje si uruchomiç Nale y post powaç zgodnie ze wskazówkami podanymi w rozdziale 4 pod has em TrudnoÊci z uruchomieniem silnika. UWAGA Nie nale y jednorazowo uruchamiaç silnika rozrusznikiem d u ej ni 30 sekund, poniewa grozi to przegrzaniem rozrusznika i jego obwodów elektrycznych. Gdy silnik jest zimny, nie nale y nadmiernie zwi kszaç jego pr dkoêci obrotowej. W przypadku pojawienia si trudnoêci z uruchomieniem silnika lub gdy silnik cz sto gaênie, nale y niezw ocznie poddaç go przeglàdowi. (b) Uruchomienie silnika (silnik 1KD-FTV w pozosta ych krajach) Przed w àczeniem rozrusznika nale y zapoznaç si z zaleceniami zawartymi w punkcie (a) Zanim zostanie w àczony rozrusznik. Uruchomienie silnika w warunkach normalnych 1. Obróciç kluczyk w wy àczniku zap onu do po o enia ON i sprawdziç, czy zaêwieci a si lampka kontrolna podgrzewania wst pnego silnika. Zatrzymaç kluczyk w po o eniu ON do zgaêni cia lampki. 2. Nie naciskajàc peda u przyspieszania w àczyç rozrusznik, przekr cajàc klucz w wy àczniku zap onu w po o enie START. Z chwilà rozpocz cia pracy przez silnik nale y puêciç kluczyk. 3. Po oko o 10 sekundach pracy silnika mo na rozpoczàç jazd.

244 Je eli temperatura otoczenia spad a poni ej zera, przed jazdà silnik nale y rozgrzewaç przez kilka minut. Je eli silnik zgaênie Nale y uruchomiç go ponownie, wed ug powy szych zasad, stosownie do temperatury silnika. Je eli silnik nie daje si uruchomiç Nale y post powaç zgodnie ze wskazówkami podanymi w rozdziale 4 pod has em TrudnoÊci z uruchomieniem silnika. UWAGA Nie nale y jednorazowo uruchamiaç silnika rozrusznikiem d u ej ni 30 sekund, poniewa grozi to przegrzaniem rozrusznika i jego obwodów elektrycznych. Gdy silnik jest zimny, nie nale y nadmiernie zwi kszaç jego pr dkoêci obrotowej. W przypadku pojawienia si trudnoêci z uruchomieniem silnika lub gdy silnik cz sto gaênie, nale y niezw ocznie poddaç go przeglàdowi. Zalecenia dotyczàce wy àczania silnika wyposa onego w turbospr ark (silnik o zap onie samoczynnym) Po jeêdzie z du à pr dkoêcià lub d ugiej podró y, a tak e w innych przypadkach zwiàzanych z du ym obcià eniem silnika, przed jego wy àczeniem nale y przez okreêlony wed ug poni szego schematu czas pozostawiç silnik pracujàcy na biegu ja owym. Warunki jazdy i wymagany czas pracy na biegu ja owym Zwyk a jazda miejska Czas pracy na biegu ja owym nie jest konieczny Jazda z du à pr dkoêcià Oko o 80 km/h Czas pracy na biegu ja owym Oko o 20 sekund Oko o 100 km/h Czas pracy na biegu ja owym Oko o 1 minuty Strome podjazdy w górach lub d ugotrwa a jazda z pr dkoêcià powy ej 100 km/h Czas pracy na biegu ja owym Oko o 2 minut UWAGA Nie wolno wy àczaç silnika bezpoêrednio po jeêdzie w warunkach du ego obcià- enia silnika. Mo e to doprowadziç do jego powa nego uszkodzenia. Sprawdzenie samochodu przed podró à Przed wyruszeniem w d u szà podró dobrze jest sprawdziç samochód. Kilkuminutowa kontrola zapewni bezpiecznà i przyjemnà jazd. Do tego celu wystarczy jedynie podstawowa znajomoêç samochodu i uwa ne oko. Sprawdzenia takiego mo e równie dokonaç za niewygórowanà op atà Autoryzowana Stacja Dealerska Toyoty. OSTRZE ENIE Przeprowadzajàc kontrol w zamkni tym gara u nale y zadbaç o dobrà wentylacj, poniewa gazy spalinowe sà silnie trujàce. PRZED URUCHOMIENIEM SILNIKA Ogl dziny zewn trzne pojazdu Opony (razem z zapasowà). Sprawdziç manometrem ciênienie oraz uwa nie skontrolowaç, czy nie ma przeci ç, innych uszkodzeƒ lub Êladów nadmiernego zu ycia. Nakr tki kó. Sprawdziç, czy adnej nie brakuje i czy nie sà poluzowane. Wycieki p ynów. Po d u szym postoju sprawdziç, czy pod samochodem nie pojawi y si plamy Êwiadczàce o wycieku paliwa, oleju, p ynu ch odzàcego silnik lub p ynu hamulcowego. (Woda kapiàca z klimatyzatora, który pracowa, jest zjawiskiem normalnym.) 237

245 Âwiat a. Sprawdziç dzia anie wszystkich Êwiate : mijania, drogowych, hamowania, pozycyjnych, kierunkowskazów i pozosta ych. Sprawdziç ustawienie Êwiate mijania. Wn trze samochodu PodnoÊnik i klucz do nakr tek kó. Sprawdziç, czy podnoênik i klucz do nakr tek kó sà na swoich miejscach. Pasy bezpieczeƒstwa. Sprawdziç pewnoêç zapi cia oraz stan taêm pasów czy nie sà przetarte lub wystrz pione. Wskaêniki i przyrzàdy. Szczególnie wa ne jest sprawdzenie dzia ania lampek ostrzegawczych, podêwietlenia wskaêników i ogrzewania tylnej szyby. Hamulce. Sprawdziç, czy po naciêni ciu peda ma wystarczajàcy zapas odleg oêci od pod ogi. Przedzia silnikowy Zapasowe bezpieczniki. Sprawdziç, czy w samochodzie jest komplet zapasowych bezpieczników, dla wszystkich pràdów znamionowych wymienionych na pokrywie skrzynki bezpieczników. Poziom p ynu ch odzàcego. Sprawdziç, czy poziom p ynu ch odzàcego jest prawid owy (wed ug wskazówek podanych w rozdziale 7-2). 238 Akumulator wraz z przewodami. Wszystkie cele akumulatora powinny byç nape nione wodà destylowanà do odpowiedniego poziomu. Sprawdziç, czy obudowa nie uleg a p kni ciu, a zaciski nie sà skorodowane lub poluzowane. Instalacja elektryczna. Sprawdziç, czy przewody elektryczne nie sà uszkodzone, obluzowane lub od àczone. Przewody paliwowe. Sprawdziç, czy nie ma wycieków lub czy nie sà roz àczone. PO URUCHOMIENIU SILNIKA Uk ad wydechowy. Pos uchaç, czy nie pojawi y si nieszczelnoêci. Wszelkie nieszczelnoêci powinny zostaç natychmiast usuni te (patrz ostrze enie przed tlenkiem w gla w rozdziale 2). Poziom oleju silnikowego. Wy àczyç silnik i w samochodzie zaparkowanym w p askim, poziomym miejscu sprawdziç miarkà poziom oleju (wskazówki podane sà w rozdziale 7-2). PODCZAS JAZDY Wskaêniki. Sprawdziç, czy pr dkoêciomierz i pozosta e wskaêniki dzia ajà prawid owo. Hamulce. W bezpiecznym miejscu sprawdziç, czy podczas hamowania samochód nie Êciàga. Czy wyst pujà jakieê nieprawid owoêci? Sprawdziç, czy nie ma poluzowanych cz Êci lub Êladów wycieków. Pos uchaç, czy nie pojawi y si nietypowe odg osy. Je eli wszystko dzia a bez zarzutu, pozostaje odpr yç si i ruszaç w drog. Zalecenia dotyczàce jazdy w ró nych warunkach W warunkach silnego bocznego wiatru nale- y ograniczyç pr dkoêç. U atwi to panowanie nad samochodem. Na kraw niki nale y naje d aç powoli i, je eli to mo liwe, prostopadle. Unikaç naje d ania na wysokie, majàce ostre kraw dzie przedmioty i inne przeszkody, poniewa grozi to uszkodzeniem ogumienia. Parkujàc na pochy oêci nale y skr ciç ko a, aby zetkn y si z kraw nikiem, uniemo liwiajàc w ten sposób stoczenie si pojazdu. Zaciàgnàç hamulec postojowy i ustawiç wybierak zakresu w po o eniu P (automatyczna skrzynia biegów) lub w àczyç pierwszy lub wsteczny bieg (mechaniczna skrzynia biegów). W razie koniecznoêci pod o yç kliny pod ko a. Po umyciu samochodu lub przejechaniu przez g bokà ka u mog o nastàpiç zamoczenie hamulców. W celu sprawdzenia, czy hamulce nie sà mokre, nale y rozejrzeç si, czy droga jest pusta, a nast pnie lekko nacisnàç peda hamulca. Je eli skutecznoêç hamowania jest mniejsza ni zwykle, hamulce prawdopodobnie sà mokre. Aby je osuszyç, nale y ostro nie przejechaç pewien odcinek z lekkim naciskiem na peda hamulca i zaciàgni tym hamulcem postojowym. JeÊli hamulce nadal nie dzia ajà prawid owo, zjechaç na pobocze i zwróciç si o pomoc do Autoryzowanej Stacji Dealerskiej Toyoty.

246 OSTRZE ENIE Przed ruszeniem nale y upewniç si, czy hamulec postojowy jest ca kowicie zwolniony i lampka kontrolna hamulca nie Êwieci si. Nie pozostawiaç bez nadzoru samochodu z pracujàcym silnikiem. Podczas jazdy nie opieraç stopy na pedale hamulca. Mo e to doprowadziç do niebezpiecznego przegrzania hamulców, powodowaç niepotrzebne zu ycie ok adzin ciernych oraz zwi kszyç zu ycie paliwa. Przed rozpocz ciem zjazdu z d ugiego lub stromego wzniesienia nale y ograniczyç pr dkoêç i zredukowaç bieg. D ugotrwa e i cz ste hamowanie powoduje przegrzanie hamulców, doprowadzajàc do nieprawid owego ich dzia ania. Na Êliskiej nawierzchni, podczas manewrów przyspieszania, zmiany biegu na wy szy lub ni szy oraz hamowania nale- y zachowaç ostro noêç. Gwa towne przyspieszenie lub nag e zdj cie nogi z peda u przyspieszania mo e doprowadziç do utraty przyczepnoêci kó lub wprowadziç samochód w poêlizg. Gdy hamulce sà zamoczone, dalsza jazda mo e byç niebezpieczna. W takim stanie wyd u a si droga hamowania oraz mo e wystàpiç Êciàganie samochodu w jednà stron. Równie hamulec postojowy nie zabezpieczy odpowiednio samochodu na postoju. Zalecenia dotyczàce jazdy terenowej OSTRZE ENIE W celu zminimalizowania ryzyka powa nych obra eƒ osobistych lub uszkodzenia pojazdu, nale y zawsze przestrzegaç nast pujàcych zaleceƒ: Podczas jazdy terenowej nale y zachowaç dodatkowà ostro noêç. Wskazane jest omijanie niebezpiecznych miejsc. Podczas jazdy terenowej nie nale y trzymaç kierownicy za jej poprzeczki. Uderzenie w nierównoêç pod o a mo e spowodowaç wyrwanie kierownicy z uchwytu i ura enie ràk. Obydwie d onie, a szczególnie kciuki, nale y opieraç na zewnàtrz ko a kierownicy. Po przejechaniu przez g boki piach, b oto, wod lub Ênieg nale y natychmiast sprawdziç skutecznoêç dzia ania hamulców. Po przejechaniu przez wysokà traw, b oto, kamienie, piach, strumieƒ itp. nale y sprawdziç, czy nie przywar y lub nie zosta y uwi zione przez elementy podwozia trawa, ga zie, papier, szmaty, kamienie, piach itp. Wszelkie tego typu pozosta oêci nale y usunàç z podwozia. 239

247 Jazda z tego typu pozosta oêciami przywartymi do podwozia lub uwi zionymi przez jego elementy grozi uszkodzeniem samochodu, a tak e mo e doprowadziç do po aru. Podczas jazdy kierowca i wszyscy pasa erowie muszà mieç zapi te pasy bezpieczeƒstwa. UWAGA Przed przejechaniem przez wod, np. przez p ytki strumieƒ, nale y sprawdziç jej g bokoêç oraz czy dno jest dostatecznie twarde. Nale y jechaç powoli i unikaç g bszych miejsc. Szczególnie nale y uwa aç, aby nie dopuêciç do uszkodzenia silnika lub innych zespo ów w wyniku zalania wodà. 240 Gdy woda dostanie si do wlotu powietrza do silnika, spowoduje powa ne jego uszkodzenie. Woda mo e wyp ukaç smar z o ysk kó, powodujàc ich korozj i przedwczesne zu ycie. Je eli dostanie si do mechanizmu ró nicowego, skrzyni biegów lub skrzynki rozdzielczej, spowoduje upo- Êledzenie w asnoêci smarnych znajdujàcego si tam oleju przek adniowego. Zgromadzony w b bnach oraz wokó tarcz hamulcowych piasek lub b oto mo e wp ynàç na obni enie skutecznoêci hamulców oraz doprowadziç do uszkodzenia elementów uk adu hamulcowego. Po ka dym dniu, w którym samochód jeêdzi po bezdro ach, przeje d a przez piach, b ota lub wod, nale y dokonaç jego przeglàdu. U ytkowanie pojazdu w warunkach zimowych Ch odnica musi byç nape niona p ynem niskokrzepnàcym, zapewniajàcym odpowiednià ochron przez zamarzni ciem. Ciecz ch odzàca musi zawieraç p yn niskokrzepnàcy na bazie glikolu etylenowego o w aêciwoêciach przeciwdzia ania korozji aluminiowych elementów silnika. Nale y stosowaç p yn TOYOTA Long Life Coolant lub jego zamiennik. Szczegó owe informacje na temat doboru p ynu ch odzàcego podane sà w rozdziale 7-2. UWAGA Nie stosowaç p ynów ch odzàcych na bazie alkoholu. Przy bardzo niskich temperaturach, si gajàcych -50 C, zalecane jest st enie 60%. W celu zachowania odpowiednich w asnoêci roztworu p ynu ch odzàcego, nie stosowaç st eƒ wy szych ni 70%. Sprawdziç stan akumulatora i jego przewodów. W niskich temperaturach ka dy akumulator ma zmniejszonà pojemnoêç, dlatego by sprostaç wymogom rozruchu silnika w warunkach zimowych, musi byç w idealnym stanie. W rozdziale 7-3 podane sà wskazówki dotyczàce wzrokowej kontroli stanu akumulatora. Pràd adowania mo na sprawdziç w Autoryzowanej Stacji Dealerskiej Toyoty lub w wi kszoêci stacji serwisowych.

248 Olej silnikowy powinien mieç lepkoêç dostosowanà do niskich temperatur otoczenia. Zalecanà lepkoêç oleju podano w rozdziale 7-2. Pozostawienie w silniku oleju o du ej g stoêci, przeznaczonego do eksploatacji w warunkach letnich, mo e zimà utrudniç rozruch silnika. W przypadku wàtpliwoêci dotyczàcych wyboru oleju, nale y skontaktowaç si z Autoryzowanà Stacjà Dealerskà Toyoty, która udzieli wszelkiej niezb dnej pomocy. Zabezpieczyç zamki drzwi przed zamarzaniem. Wstrzyknàç do zamków p yn do ich rozmra- ania lub gliceryn. U ywaç p ynu do spryskiwaczy zawierajàcego Êrodek przeciw zamarzaniu. P yn taki dost pny jest w Autoryzowanych Stacjach Dealerskich Toyoty i w wi kszoêci sklepów z artyku ami motoryzacyjnymi. Proporcje mieszania z wodà podawane sà przez producenta. UWAGA Do spryskiwaczy nie wolno u ywaç p ynu do ch odnic lub podobnych substancji, poniewa mogà one uszkodziç pow oki lakiernicze samochodu. Nie nale y u ywaç hamulca postojowego, gdy istnieje niebezpieczeƒstwo jego zamarzni cia. Parkujàc, nale y ustawiç wybierak zakresu w po o eniu P (automatyczna skrzynia biegów) lub w àczyç pierwszy lub wsteczny bieg (mechaniczna skrzynia biegów) i w o yç kliny pod tylne ko a. Nie zaciàgaç hamulca postojowego, gdy zgromadzona wokó mechanizmu hamulca woda lub Ênieg mogà ulec zamarzni ciu, utrudniajàc jego zwolnienie. Nie dopuszczaç do odk adania si lodu lub Êniegu we wn kach b otników. Warstwa Êniegu lub lodu zgromadzonego pod b otnikami mo e utrudniç kierowanie samochodem. Jadàc po silnie zaênie onych trasach nale y co pewien czas zatrzymaç si i sprawdziç wn ki b otników. W zale noêci od celu podró y, zalecane jest wo enie w samochodzie specjalnego wyposa enia zimowego. Do wyposa enia takiego nale à mi dzy innymi aƒcuchy na ko a, skrobaczka do szyb, torba piasku lub soli, lampka sygna owa, niewielka opatka i pomocnicze przewody rozruchowe. Holowanie przyczepy Samochód ten jest zasadniczo przeznaczony do przewozu osób oraz baga u. Holowanie przyczepy utrudni jazd, pogorszy osiàgi samochodu, obni y skutecznoêç hamowania, trwa oêç samochodu i podniesie koszty eksploatacji (np. zwi kszy si zu ycie paliwa). Bezpieczeƒstwo i poziom zadowolenia z jazdy zwiàzane sà z zastosowaniem w aêciwego wyposa enia i zachowaniem rozwagi na drodze. Dla bezpieczeƒstwa w asnego oraz innych u ytkowników drogi, nie wolno przecià aç samochodu ani przyczepy. Szczegó owych informacji na temat holowania przyczepy i zwiàzanych z tym przepisach udzieli Autoryzowana Stacja Dealerska Toyoty. DOPUSZCZALNE OBCIÑ ENIE Przed przystàpieniem do holowania przyczepy nale y sprawdziç, jaki jest dopuszczalny ci ar ca kowity samochodu, dopuszczalny nacisk na oê oraz dopuszczalny nacisk na hak. Parametry te podane sà w rozdziale 8. Holowana przyczepa powinna spe niaç nast pujàce wymogi: Ca kowity ci ar przyczepy (ci ar przyczepy plus ci ar adunku) nie mo e przekraczaç dopuszczalnego ci aru holowanej przyczepy. adunek w przyczepie powinien byç tak roz o ony, aby nacisk na hak holowniczy przekracza 25 kg i by nie mniejszy ni 4% dopuszczalnego ci aru holowanej przyczepy. Nacisk ten nie mo e jednak przekraczaç wartoêci dopuszczalnej, podanej w rozdziale

249 Suma ci aru pojazdu gotowego do drogi, ci aru kierowcy i pasa erów, ci aru haka holowniczego oraz nacisku na hak nie mo e przekraczaç o wi cej ni 100 kg dopuszczalnego ci aru ca kowitego samochodu. Nacisk na tylnà oê nie mo e przekraczaç wartoêci dopuszczalnej o wi cej ni 15%. Dopuszczalne obcià enie samochodu w czasie holowania przyczepy ustalone zosta o dla poziomu morza. W wysokich górach nale y mieç na uwadze, e moc silnika i w zwiàzku z tym dopuszczalne obcià enie przyczepy sà mniejsze. OSTRZE ENIE Ca kowity ci ar przyczepy nie mo e przekroczyç dopuszczalnego ci aru holowanej przyczepy, podanego w rozdziale 8. Przekroczenie tej wartoêci jest niebezpieczne. Haki holownicze majà ró ne wartoêci dopuszczalnego obcià enia, okreêlane przez ich producenta. Nawet gdy samochód jest w stanie holowaç wi kszy ci ar, kierowca musi ustaliç dopuszczalne obcià enie zamocowanego haka holowniczego i nigdy nie przekraczaç tej wartoêci. Przekroczenie dopuszczalnego obcià enia haka holowniczego mo e doprowadziç do wypadku drogowego i w konsekwencji powa nych obra eƒ cia a. Suma ci aru pojazdu gotowego do drogi, ci aru kierowcy i pasa erów, ci aru haka holowniczego oraz nacisku na hak nie mo e przekraczaç o wi cej ni 100 kg dopuszczalnego ci aru ca kowitego samochodu. Przekroczenie tej wartoêci jest niebezpieczne. Dopuszczalny ci ar ca kowity samochodu podany jest na tabliczce znamionowej samochodu. Nacisk na tylnà oê nie mo e przewy szaç wartoêci dopuszczalnej o wi cej ni 15%. Przekroczenie tej wartoêci jest niebezpieczne. Dopuszczalny nacisk na tylnà oê podany jest na tabliczce znamionowej samochodu. 242

250 Je eli przekroczony zosta dopuszczalny ci ar ca kowity samochodu i/lub dopuszczalny nacisk na tylnà oê, w czasie jazdy nie wolno przekraczaç pr dkoêci 100 km/h lub okreêlonej przepisami dopuszczalnej pr dkoêci dla samochodu z przyczepà, w zale noêci, która jest ni sza. HAKI HOLOWNICZE Zalecane jest montowanie oryginalnych haków i zaczepów holowniczych Toyoty. Poni ej podane sà wymiary monta owe wsporników i zaczepu haka w mm. Modele 3-drzwiowe mm A 1004 B 318 C 427 D 536 E 1058 F 11 *1 14 *2 G 10 *1 12 *2 H 10 *1 11 *2 I 511 *1, *2, 4 J 526 *1, *2, 4 *1 : Z tylnymi siedzeniami *2 : Bez tylnych siedzeƒ *3 : Z oponami 215/80R16 *4 : Z oponami 265/70R16 Modele 3-drzwiowe 243

251 Modele 5-drzwiowe A 1004 B 427 C 536 D 706 E 1193 F 11 G 515 *1 H 530 *2 *1 : Z oponami 215/80R16 *2 : Z oponami 265/70R16 mm OPONY Sprawdziç, czy ciênienie w oponach jest prawid owe (patrz rozdzia 7-2). CiÊnienie w oponach przyczepy powinno mieç wartoêç zalecanà przez producenta, odpowiednio do jej obcià enia. OÂWIETLENIE PRZYCZEPY Przy okazji ka dego pod àczenia przyczepy sprawdziç poprawnoêç dzia ania kierunkowskazów i Êwiate hamowania. BezpoÊrednie po àczenie instalacji elektrycznej przyczepy z uk adem elektrycznym samochodu mo e spowodowaç jego uszkodzenie i wadliwe dzia anie Êwiate pojazdu. W OKRESIE DOCIERANIA SAMOCHODU Holowanie przyczepy nie jest zalecane przez pierwsze 800 km przebiegu samochodu nowego, albo samochodu po wymianie lub naprawie g ównej jednego z elementów uk adu nap dowego (silnika, skrzyni biegów, mechanizmu ró nicowego, o ysk kó itp.). PRZEGLÑDY OKRESOWE 244 Modele 5-drzwiowe Samochód je d àcy z przyczepà, ze wzgl du na dodatkowe obcià enie wymaga cz stszych przeglàdów i obs ugi okresowej. Po przejechaniu oko o 1000 km z przyczepà, nale y dociàgnàç wszystkie Êruby mocujàce hak i jego wsporniki.

252 PRZYGOTOWANIE DO HOLOWANIA PRZY- CZEPY Upewniç si, czy nie zosta o przekroczone dopuszczalne obcià enie haka. Obcià enie haka zwi ksza obcià enie pojazdu. Nie mo e zostaç przekroczony dopuszczalny nacisk na tylnà oê. adunek na przyczepie powinien byç zabezpieczony przed przesuni ciem, aby nie spowodowa np. uniesienia dyszla przyczepy. Je eli przy u yciu zwyk ych lusterek wstecznych widocznoêç do ty u jest niewystarczajàca, konieczne jest zamontowanie dodatkowych lusterek zewn trznych. Oba lusterka boczne muszà byç wyposa one w sk adane wysi gniki i nale y je tak ustawiç, aby zapewnia y dobrà widocznoêç do ty u. WSKAZÓWKI PRAKTYCZNE DOTYCZÑCE JAZDY Z PRZYCZEPÑ Samochód z przyczepà prowadzi si nieco inaczej ni samochód bez przyczepy. Trzy najcz stsze przyczyny wypadków drogowych powodowanych przez pojazdy holujàce przyczepy to: b àd kierowcy, nadmierna pr dkoêç i niew aêciwe za adowanie przyczepy. Holujàc przyczep nale y pami taç, e: Przed rozpocz ciem jazdy nale y sprawdziç wszystkie po àczenia pojazdu z przyczepà oraz dzia anie Êwiate. Po przejechaniu krótkiego dystansu nale y zatrzymaç si i ponownie sprawdziç Êwiat a i po àczenia. Przed przystàpieniem do w aêciwego holowania dobrze jest przeçwiczyç w bezpiecznym miejscu manewry skr cania, zatrzymywania si i cofania, a do nabrania wprawy w ich wykonywaniu. Ze wzgl du na wyd u onà drog hamowania, prowadzàc samochód z przyczepà nale y zachowaç wi kszy dystans od poprzedzajàcego pojazdu. Na ka de 10 km/h nale y zwi kszyç odleg oêç przynajmniej o d ugoêç zespo u samochód-przyczepa. Unikaç ostrego hamowania, gdy mo na atwo wpaêç w poêlizg i straciç panowanie nad pojazdem w wyniku z o enia si przyczepy. Szczególnie dotyczy to mokrej lub Êliskiej nawierzchni. Unikaç gwa townego ruszania lub przyspieszania. Je eli samochód wyposa ony jest w mechanicznà skrzyni biegów, nale y utrzymywaç niskie pr dkoêci obrotowe silnika i nie dopuszczaç do nadmiernego ich wzrostu, zapobiegajàc w ten sposób poêlizgowi sprz g a. Ruszaç wy àcznie z pierwszego biegu. Unikaç szarpania i gwa townych manewrów kierownicà. Przy zbyt ciasnym skr cie przyczepa mo e uderzyç w samochód. Przed zakr tem nale y stopniowo zwolniç, unikajàc nag ego hamowania. Cofanie samochodu z przyczepà jest trudne i wymaga wprawy. Najlepiej jest trzymaç kierownic u do u i poruszaç nià w t samà stron, w którà ma skr ciç przyczepa: r ka z kierownicà w lewo przyczepa skr ca w lewo, r ka z kierownicà w prawo przyczepa skr ca w prawo. (Jest to dok adnie odwrotnie ni w przypadku jazdy bez przyczepy.) Kierownic nale y obracaç stopniowo, unikaç zarówno ostrych ale i zbyt powolnych skr tów. Dobrze jest zapewniç sobie pomoc drugiej osoby, ograniczajàc w ten sposób ryzyko kolizji. Nale y pami taç, e przy skr cie ko a przyczepy b dà jecha y po uku po o onym bli ej Êrodka skr tu wzgl dem kó samochodu. W celu wyrównania tego, promieƒ skr tu samochodu powinien byç wi kszy ni normalnie. 245

253 Boczny wiatr i wyboista nawierzchnia powodujà ko ysanie przyczepy, co znacznie utrudnia prowadzenie samochodu. Od czasu do czasu dobrze jest skontrolowaç w lusterku wstecznym ruch z ty u pojazdu, aby móc zawczasu przygotowaç si na wyprzedzanie przez du e autobusy lub samochody ci arowe, który to manewr równie mo e wywo- aç ko ysanie przyczepy. W przypadku rozko ysania przyczepy nale y mocno trzymaç kierownic i natychmiast zaczàç stopniowo redukowaç pr dkoêç. W takich sytuacjach nie wolno przyspieszaç. JeÊli wystàpi koniecznoêç ograniczenia pr dkoêci, przyhamowywaç nale y delikatnie. Utrzymywaç prostoliniowy tor jazdy. Gdy nie b dà wykonywane gwa towne ruchy kierownicà i nie b dzie ostrego hamowania, zespó pojazdu z przyczepà stopniowo ustabilizuje si. Podczas wyprzedzania innych pojazdów nale y zachowaç du à ostro noêç. Manewr wyprzedzania wymagaç b dzie doêç d ugiego dystansu. Koƒczàc manewr nale y pami taç o d ugoêci holowanej przyczepy. Przed zmianà pasa ruchu konieczne jest upewnienie si, czy jest wystarczajàco du o miejsca. W celu zachowania skutecznoêci hamowania silnikiem, nie nale y u ywaç piàtego biegu (mechaniczna skrzynia biegów) lub nadbiegu (automatyczna skrzynia biegów). 246 Ze wzgl du na dodatkowe obcià enie, w upalne dni (przy temperaturach powietrza powy ej 30 C) podczas jazdy w gór d ugiego lub stromego wzniesienia silnik samochodu holujàcego przyczep mo e si przegrzewaç. Gdy wskaênik temperatury silnika zacznie sygnalizowaç przegrzewanie, nale y wy àczyç klimatyzacj (je eli by a w àczona), zjechaç na pobocze i zatrzymaç si w bezpiecznym miejscu. Wskazówki dotyczàce dalszego post powania podane sà w rozdziale 4, pod has em Przegrzanie silnika. Podczas postoju, pod ko a samochodu i przyczepy nale y zawsze podk adaç kliny blokujàce. Mocno zaciàgaç hamulec postojowy i pozostawiaç pojazd z dêwignià wybieraka zakresu w po o eniu P (automatyczna skrzynia biegów) lub w àczonym pierwszym lub wstecznym biegiem (mechaniczna skrzynia biegów). Unikaç parkowania samochodu z przyczepà na stoku, lecz je eli jest to konieczne, nale y wykonaç nast pujàce czynnoêci: 1. Nacisnàç i przytrzymaç wciêni ty peda hamulca. 2. Druga osoba w tym czasie powinna pod o yç kliny pod ko a pojazdu i przyczepy. 3. Po pod o eniu klinów nale y powoli zwolniç hamulce, aby samochód zatrzyma si na klinach. 4. Mocno zaciàgnàç hamulec postojowy. 5. W àczyç pierwszy lub wsteczny bieg (mechaniczna skrzynia biegów) lub ustawiç dêwigni wybieraka zakresu w po o eniu P (automatyczna skrzynia biegów) i wy àczyç silnik. Przy ruszaniu samochodem zaparkowanym na stoku: 1. Gdy dêwignia wybieraka zakresu znajduje si w po o eniu P (automatyczna skrzynia biegów) lub po naciêni ciu sprz g a (mechaniczna skrzynia biegów) uruchomiç silnik. (W samochodzie z automatycznà skrzynià biegów nale y nacisnàç peda hamulca). 2. W àczyç bieg. 3. Zwolniç hamulec postojowy (jak równie peda hamulca w samochodzie z automatycznà skrzynià biegów) i powoli zjechaç z klinów pod o onych pod ko a. Zatrzymaç si i nacisnàç hamulec. 4. Druga osoba powinna zabraç kliny z jezdni. OSTRZE ENIE Przestrzegaç ograniczeƒ pr dkoêci dla samochodów holujàcych przyczep. Przed zjazdem ze stromego lub d ugiego wzniesienia nale y zmniejszyç pr dkoêç i zredukowaç bieg. Nie redukowaç biegu zbyt gwa townie. Nie naciskaç zbyt d ugo lub zbyt cz sto peda u hamulca. Mo e to doprowadziç do przegrzania hamulców i zmniejszenia ich skutecznoêci.

254 Ekonomiczna i przed u ajàca trwa oêç eksploatacja pojazdu Wyd u enie dystansu przeje d anego na jednym litrze paliwa nie jest takie trudne wystarczy jeêdziç spokojnie. Przyczyni si to równie do wyd u enia trwa oêci samochodu. Poni ej zamieszczono szereg wskazówek, które pomogà zaoszcz dziç wydatków zarówno na benzyn jak i naprawy: Utrzymywaç prawid owe ciênienie w ogumieniu. Zbyt niskie ciênienie przyspiesza zu ycie opon i podnosi zu ycie paliwa (patrz rozdzia 7-2). Nie przewoziç w samochodzie zb dnych ci arów. Zbyteczny adunek stanowi dodatkowe obcià enie dla silnika, przez co zwi ksza si zu ycie paliwa. Nie rozgrzewaç zbyt d ugo silnika na biegu ja owym. Nale y ruszyç gdy tylko silnik zacznie równo pracowaç, ale jechaç delikatnie. Zimà mo e to potrwaç nieco d u ej. Je eli nie jest potrzebne hamowanie silnikiem, nadbieg powinien byç w àczony. Jazda z wy àczonym nadbiegiem prowadzi do zwi kszonego zu ycia paliwa. (Szczegó- owe informacje podane sà pod has em Automatyczna skrzynia biegów w rozdziale 1-6.) Przyspieszaç powoli i p ynnie. Unikaç gwa townego ruszania. Mo liwie najszybciej uzyskaç bieg bezpoêredni. Unikaç d ugotrwa ej pracy silnika na biegu ja owym. Na czas d u szego postoju poza ruchem ulicznym dobrze jest wy àczyç silnik. Nie dopuszczaç do zbyt niskich ani zbyt wysokich pr dkoêci obrotowych silnika. Dostosowywaç bieg do warunków jazdy. Unikaç ciàg ego przyspieszania i zwalniania. Jazda zrywami powoduje zwi kszone zu ycie paliwa. Unikaç niepotrzebnego zatrzymywania si lub hamowania. Utrzymywaç sta à pr dkoêç. Staraç si dobieraç takà pr dkoêç, aby unikaç hamowania przed nast pnymi Êwiat- ami lub wybieraç drog omijajàcà skrzy owania ze Êwiat ami. Zachowywaç odpowiednià odleg oêç od poprzedzajàcego samochodu, aby uniknàç nag ego hamowania. Przyczyni si to tak e do mniejszego zu ycia hamulców. W miar mo liwoêci unikaç jazdy w warunkach du ego nasilenia ruchu lub w korku ulicznym. Nie opieraç stopy na pedale sprz g a lub hamulca. Powoduje to niepotrzebne zu ywanie ok adzin ciernych, przegrzewanie mechanizmów i zwi ksza zu ycie paliwa. Na drogach szybkiego ruchu i autostradach utrzymywaç umiarkowanà pr dkoêç. Im szybsza jazda, tym wy sze zu ycie paliwa. Zmniejszenie pr dkoêci zmniejszy zu ycie paliwa. Utrzymywaç prawid owà zbie noêç przednich kó. Nie uderzaç w kraw niki i ograniczaç pr dkoêç na wyboistych drogach. Nieprawid owa zbie noêç powoduje nie tylko przyspieszone zu ycie opon, ale równie stanowi dodatkowe obcià enie dla silnika na skutek zwi kszonych oporów toczenia i w konsekwencji jest przyczynà zwi kszonego zu ycia paliwa. Nie dopuszczaç do gromadzenia si b ota na podwoziu. W ten sposób nie tylko unika si dodatkowego ci aru, lecz równie zapobiega korozji. Utrzymywaç samochód w dobrym stanie technicznym, prawid owo wyregulowany. Zanieczyszczony filtr paliwa, nieprawid owy luz zaworowy, pokryte nagarem Êwiece, zanieczyszczone oleje i smary, wadliwie ustawione hamulce itp. wp ywajà ujemnie na osiàgi silnika i przyczyniajà si do nadmiernego zu ycia paliwa. W celu przed u enia trwa oêci wszystkich cz Êci i obni enia kosztów eksploatacyjnych, nale y przestrzegaç terminów przeglàdów okresowych. Je eli pojazd jest u ytkowany w trudnych warunkach, nale y to uwzgl dniç poprzez zwi kszenie cz stotliwoêci przeglàdów. 247

255 OSTRZE ENIE Podczas zjazdu ze wzniesienia nie wolno wy àczaç silnika. Przy wy àczonym silniku nie dzia a wspomaganie kierownicy oraz hamulców. Ponadto uk ad kontroli emisji spalin dzia a poprawnie tylko podczas pracy silnika. 248

256 POST POWANIE W SYTUACJACH AWARYJNYCH ROZDZIA 4 TrudnoÊci z uruchomieniem silnika ZgaÊni cie silnika podczas jazdy Przegrzanie silnika Przebicie opony Holowanie pojazdu Zgubienie kluczyków

257 TrudnoÊci z uruchomieniem silnika (a) Najprostsze czynnoêci sprawdzajàce Poni sze czynnoêci nale y wykonaç po upewnieniu si, e próby rozruchu wykonane by y zgodnie z procedurà Uruchamianie silnika, opisanà w rozdziale 3, oraz czy w zbiorniku jest paliwo. Je eli samochód wyposa ony jest w immobilizer, nale y równie sprawdziç, czy silnika nie da si uruchomiç drugim kluczykiem. Je eli tak, aktualnie u ywany kluczyk mo e byç uszkodzony. Nale y zleciç jego sprawdzenie w Autoryzowanej Stacji Dealerskiej Toyoty. Je eli aden z kluczyków nie dzia a, uk ad immobilizera jest prawdopodobnie uszkodzony. Nale y zwróciç si do Autoryzowanej Stacji Dealerskiej Toyoty. (Patrz Kluczyki (z uk adem immobilizera) w rozdziale 1-2). Gdy wa korbowy silnika nie daje si obracaç rozrusznikiem lub obraca si zbyt wolno 1. Sprawdziç, czy zaciski akumulatora sà czyste i mocno dokr cone. 2. Je eli zaciski akumulatora sà w porzàdku, w àczyç lampk oêwietlenia kabiny. 3. Je eli lampka nie Êwieci si lub po w àczeniu rozrusznika przygasa albo gaênie ca kowicie, oznacza to roz adowanie akumulatora. W tej sytuacji mo na spróbowaç uruchomiç silnik z obcego akumulatora. Wskazówki dotyczàce dalszego post powania podane sà w punkcie (d) Uruchamianie silnika z obcego êród- a pràdu. 250 Je eli lampka dzia a poprawnie, a silnika nadal nie daje si uruchomiç, konieczna jest jego regulacja lub naprawa. CzynnoÊci te nale y zleciç Autoryzowanej Stacji Dealerskiej Toyoty lub warsztatowi specjalistycznemu. UWAGA Nie wolno uruchamiaç tego samochodu przez pchanie lub ciàgni cie. Mo e to spowodowaç uszkodzenie pojazdu lub doprowadziç do zderzenia, gdy silnik zacznie pracowaç. Równie samochodów z trójfunkcyjnym katalizatorem spalin nie wolno uruchamiaç przez pchanie lub ciàgni cie. Ponadto katalizator mo e ulec przegrzaniu, co grozi po arem. Gdy obroty silnika w trakcie uruchamiania rozrusznikiem sà prawid owe, lecz nie daje si on uruchomiç Silnik o zap onie iskrowym 1. Silnik mo e byç zalany z powodu powtarzanych prób rozruchu. Wskazówki dotyczàce dalszego post powania podane sà w punkcie (b) Uruchamianie zalanego silnika (silnik o zap onie iskrowym). 2. Je eli silnik nadal nie daje si uruchomiç, konieczne jest przeprowadzenie regulacji lub naprawy. Nale y skontaktowaç si z Autoryzowanà Stacjà Dealerskà Toyoty lub specjalistycznym warsztatem. Silnik o zap onie samoczynnym 1. W przypadku uruchamiania silnika, który zgas w wyniku braku paliwa, konieczne mo e okazaç si wczeêniejsze odpowietrzenie uk adu paliwowego. OdnoÊne wskazówki podane sà pod has em (c) Odpowietrzanie uk adu paliwowego (silnik o zap onie samoczynnym). 2. Je eli uk ad paliwowy jest sprawny, a mimo to silnik nie daje si uruchomiç, konieczne jest przeprowadzenie regulacji lub naprawy. Nale y skontaktowaç si z Autoryzowanà Stacjà Dealerskà Toyoty lub specjalistycznym warsztatem.

258 (b) Uruchamianie zalanego silnika (silnik o zap onie iskrowym) Je eli silnik nie daje si uruchomiç, mo e byç zalany na skutek powtarzanych prób rozruchu. W takiej sytuacji nale y, trzymajàc ca kowicie wciêni ty peda przyspieszania, obróciç kluczyk w wy àczniku zap onu do po o enia START. Przytrzymaç w ten sposób kluczyk i peda przez 15 sekund i zwolniç. Nast pnie spróbowaç rozruchu bez naciskania peda u przyspieszania. Je eli silnik nie daje si uruchomiç po 15 sekundach pracy rozrusznika, puêciç kluczyk, odczekaç kilka minut i ponowiç prób. Je eli silnik nadal nie daje si uruchomiç, konieczna jest jego regulacja lub naprawa. CzynnoÊci te nale y zleciç Autoryzowanej Stacji Dealerskiej Toyoty lub warsztatowi specjalistycznemu. UWAGA Jednorazowa próba rozruchu silnika nie mo e trwaç d u ej ni 30 sekund, poniewa grozi to przegrzaniem rozrusznika i jego przewodów. (c) Odpowietrzanie uk adu paliwowego (silnik o zap onie samoczynnym) Gdy silnik zgaênie z powodu braku paliwa, po nape nieniu zbiornika mogà wystàpiç trudnoêci z jego uruchomieniem. W takim przypadku nale y poruszaç pompkà zastrzykowà, a do wyczucia zwi kszonego oporu. (d) Uruchamianie silnika z obcego êród a pràdu Poni szych instrukcji nale y dok adnie przestrzegaç. W przeciwnym razie mo e dojêç do powa nych obra eƒ cia a lub uszkodzenia samochodu w wyniku eksplozji akumulatora, poparzenia kwasem, pora enia pràdem elektrycznym lub uszkodzenia urzàdzeƒ elektronicznych w samochodzie. W przypadku wàtpliwoêci co do sposobu wykonania opisanych czynnoêci, nale y zwróciç si do kompetentnego mechanika lub pomocy drogowej. OSTRZE ENIE Akumulatory nape nione sà kwasem siarkowym, który jest trujàcy i ràcy. W czasie operacji uruchamiania silnika z zewn trznego êród a pràdu nale y na o yç okulary ochronne oraz uwa aç, by nie zachlapaç kwasem cia a, odzie y lub samochodu. W przypadku kontaktu skóry z kwasem lub dostania si kwasu do oczu, zdjàç zaplamionà odzie i zmyç wodà poparzone miejsce. Nast pnie jak najszybciej uzyskaç pomoc medycznà. W miar mo liwoêci w trakcie drogi do lekarza nale y kontynuowaç zmywanie wodà przy pomocy gàbki lub kawa ka materia u. 251

259 Gaz wytwarzany przez akumulator mo e w zetkni ciu z p omieniem lub iskrami wybuchnàç. Nale y u ywaç wy àcznie znormalizowanych przewodów rozruchowych, a podczas ca ej operacji rozruchu silnika z obcego êród a pràdu nie wolno paliç ani u ywaç zapa ek. UWAGA Akumulator wspomagajàcy musi mieç równie napi cie 12 V. Przy braku pewnoêci co do akumulatora wspomagajàcego, nie wolno przeprowadzaç operacji uruchamiania silnika. PROCEDURA URUCHOMIENIA SILNIKA Z OBCEGO AKUMULATORA 1. Je eli akumulator wspomagajàcy jest zamontowany w innym samochodzie, nale y upewniç si, czy samochody si nie stykajà. Wy àczyç wszystkie zb dne Êwiat a i urzàdzenia elektryczne. 2. Na wszelki wypadek mo na wykr ciç wszystkie korki odpowietrzajàce obu akumulatorów i na ich miejscu po o yç kawa ek materia u (w ten sposób zmniejszy si ryzyko eksplozji akumulatora i zwiàzanych z tym obra eƒ oraz poparzeƒ cia a). 3. Je eli silnik w samochodzie z akumulatorem wspomagajàcym nie pracuje, nale y go uruchomiç i odczekaç kilka minut. Podczas w aêciwej operacji rozruchu nale y zwi kszyç jego pr dkoêç obrotowà do oko o 2000 obr/min, lekko naciskajàc peda przyspieszania. 4. Pod àczyç przewody rozruchowe w kolejnoêci a, b, c, d. a. Po àczyç dodatni (czerwony) przewód rozruchowy z biegunem dodatnim (+) roz adowanego akumulatora. b. Drugi zacisk przewodu dodatniego (czerwonego) po àczyç z biegunem dodatnim (+) akumulatora wspomagajàcego. 252

260 c. Po àczyç zacisk przewodu ujemnego (czarnego) z biegunem ujemnym (-) akumulatora wspomagajàcego. d. Po àczyç drugi zacisk przewodu ujemnego (czarnego) z nielakierowanym, nieruchomym metalowym punktem w samochodzie z roz adowanym akumulatorem. Zalecane punkty pod àczenia pokazane sà na rysunkach: Punkt pod àczenia w silniku 5VZ-FE Punkt pod àczenia w silniku 1KD-FTV (w pojazdach z kierownicà po lewej stronie) Punkt pod àczenia w silniku 1KZ-TE Punkt pod àczenia w silniku 1KD-FTV (w pojazdach z kierownicà po prawej stronie) 253

261 Nie pod àczaç przewodu do lub w pobli u jakiejkolwiek cz Êci, która w momencie rozruchu silnika porusza si. OSTRZE ENIE Wykonujàc po àczenia nie nale y pochylaç si nad akumulatorem ani nie dopuszczaç, aby przewody rozruchowe lub ich zaciski przypadkowo dotkn y czegokolwiek poza odpowiednimi zaciskami akumulatora lub masà nadwozia. 5. Tylko samochody z silnikiem o zap onie samoczynnym: Przez oko o 5 minut pod adowaç roz adowany akumulator przez pod àczone przewody rozruchowe. W tym czasie lekko naciskajàc peda przyspieszania utrzymywaç w samochodzie z akumulatorem wspomagajàcym pr dkoêç obrotowà silnika na poziomie 2000 obr/min. 6. Uruchomiç w zwyk y sposób silnik. Po rozruchu nale y przez kilka minut utrzymywaç pr dkoêç obrotowà oko o 2000 obr/min, lekko naciskajàc peda przyspieszania. 7. Ostro nie od àczyç przewody rozruchowe, w dok adnie odwrotnej kolejnoêci: jako pierwszy przewód ujemny, nast pnie przewód dodatni. 8. Ostro nie zdjàç materia przykrywajàcy akumulatory mo e teraz byç nasiàkni ty kwasem siarkowym. 9. Wkr ciç wszystkie korki odpowietrzajàce w obu akumulatorach (je eli by y zdejmowane). Je eli przyczyna roz adowania akumulatora nie jest oczywista (np. pozostawione w àczone Êwiat a), akumulator nale y poddaç kontroli. ZgaÊni cie silnika podczas jazdy Je eli silnik zgaênie w czasie jazdy Stopniowo zwolniç, utrzymujàc prostoliniowy kierunek jazdy. Ostro nie zjechaç z drogi i zaparkowaç w bezpiecznym miejscu. 2. W àczyç Êwiat a awaryjne. 3. Spróbowaç ponownie uruchomiç silnik. Je eli silnik nie daje si uruchomiç, nale y post powaç wed ug wskazówek podanych w punkcie TrudnoÊci z uruchomieniem silnika. OSTRZE ENIE Gdy silnik nie pracuje, nie dzia a równie wspomaganie kierownicy i hamulców. W zwiàzku z tym skr canie i hamowanie jest utrudnione. 254

262 Przegrzanie silnika W przypadku, gdy wskaênik temperatury silnika przekroczy dopuszczalny zakres, silnik wyraênie straci moc lub gdy od strony silnika pojawià si odg osy delikatnego stukania lub dzwonienia, silnik jest prawdopodobnie przegrzany. W takiej sytuacji nale y post powaç wed ug nast pujàcego schematu: 1. Ostro nie zjechaç na pobocze, zatrzymaç samochód i w àczyç Êwiat a awaryjne. W samochodzie z automatycznà skrzynià biegów dêwigni wybieraka zakresu ustawiç w po o- eniu P, zaê w przypadku mechanicznej skrzyni biegów dêwigni zmiany biegów ustawiç w po o eniu neutralnym, a nast pnie zaciàgnàç hamulec postojowy. Wy àczyç klimatyzacj. 2. Je eli z ch odnicy lub zbiornika wyrównawczego wydobywa si para, wy àczyç silnik. Z uniesieniem pokrywy silnika nale y odczekaç a para przestanie si wydobywaç. Je eli nie ma oznak wrzenia p ynu ch odzàcego ani wydobywajàcej si pary, nie wy àczaç silnika. OSTRZE ENIE Dla w asnego bezpieczeƒstwa nie nale y podnosiç pokrywy silnika dopóki wydobywa si para. Wydobywanie si pary lub p ynu ch odzàcego jest oznakà bardzo wysokiego ciênienia w uk adzie ch odzàcym. 3. Sprawdziç, czy pasek nap dowy wentylatora w silniku nie jest zerwany lub luêny. Poszukaç wycieków p ynu z ch odnicy lub z przewodów elastycznych oraz Êladów pod samochodem. Woda kapiàca z klimatyzatora, który pracowa, jest zjawiskiem normalnym. OSTRZE ENIE Kiedy silnik pracuje nale y uwa aç, by r ce, cz Êci ubrania lub narz dzia nie znalaz y si w pobli u pracujàcego wentylatora ch odnicy lub pasków nap dowych. 4. Je eli zerwany jest pasek nap dowy lub nastàpi wyciek p ynu ch odzàcego, nale y natychmiast wy àczyç silnik i zwróciç si o pomoc do Autoryzowanej Stacji Dealerskiej Toyoty. 5. Je eli pasek jest w dobrym stanie i nie ma wyraênych objawów wycieków, mo na przyspieszyç stygni cie silnika, lekkim naciskiem na peda przyspieszania utrzymujàc przez kilka minut jego pr dkoêç obrotowà na poziomie oko o 1500 obr/min. 6. Sprawdziç zbiornik wyrównawczy p ynu ch odzàcego. Je eli jest pusty, przy pracujàcym silniku nape niç go do po owy p ynem ch odzàcym. OSTRZE ENIE Nie zdejmowaç korka ch odnicy, gdy silnik i ch odnica sà goràce. Wyrzucony pod ciênieniem goràcy p yn i para mogà spowodowaç niebezpieczne poparzenia. 7. Gdy temperatura silnika osiàgnie normalnà wartoêç, ponownie sprawdziç poziom p ynu w zbiorniku wyrównawczym. W razie potrzeby jeszcze raz nape niç do po owy obj toêci. Znaczne ubytki p ynu sygnalizujà nieszczelnoêç uk adu ch odzenia, który jak najszybciej nale y sprawdziç w Autoryzowanej Stacji Dealerskiej Toyoty. 255

263 Przebicie opony 1. Stopniowo zmniejszyç szybkoêç, utrzymujàc prostoliniowy kierunek jazdy. Ostro nie zjechaç z drogi w bezpieczne miejsce, mo liwie najdalej od ruchu drogowego. Nie nale y zatrzymywaç si na pasie rozdzielajàcym dwie jezdnie jednokierunkowe. Zaparkowaç w p askim miejscu o twardym pod o u. 2. Zatrzymaç silnik i w àczyç Êwiat a awaryjne. 3. Zaciàgnàç ca kowicie hamulec postojowy i prze àczyç automatycznà skrzyni biegów w zakres P lub w àczyç wsteczny bieg (mechaniczna skrzynia biegów). 4. Wszyscy pasa erowie powinni opuêciç pojazd, wychodzàc od strony pobocza. 5. Dok adnie zapoznaç si z poni szymi zaleceniami. OSTRZE ENIE Podnoszàc samochód podnoênikiem, dla w asnego bezpieczeƒstwa nale y: Post powaç zgodnie z zamieszczonà dalej instrukcjà podnoszenia samochodu. Nie wolno dopuêciç, aby jakakolwiek cz Êç cia a znalaz a si pod samochodem wspartym jedynie na podnoêniku. Grozi to odniesieniem obra eƒ. 256 Nie uruchamiaç silnika w samochodzie wspartym na podnoêniku. Zatrzymaç samochód w p askim, poziomym miejscu o twardym pod o u, mocno zaciàgnàç hamulec postojowy i prze àczyç automatycznà skrzyni biegów w zakres P lub w àczyç wsteczny bieg (mechaniczna skrzynia biegów). W razie potrzeby zablokowaç ko o po o one po przekàtnej wzgl dem zmienianego. Upewniç si, czy podnoênik podpiera samochód dok adnie w punkcie przewidzianym do tego celu. Podnoszenie samochodu przy nieprawid owo ustawionym podnoêniku spowoduje uszkodzenie samochodu lub mo e doprowadziç do zjechania samochodu z podnoênika, gro àc odniesieniem obra eƒ. Nie wolno k aêç si pod samochód wsparty jedynie na podnoêniku. PodnoÊnika samochodowego u ywaç wy àcznie do zmiany ko a. Nie wolno podnosiç samochodu, gdy wewnàtrz znajdujà si pasa erowie. Przy podnoszeniu samochodu nie umieszczaç pod lub na podnoêniku adnych przedmiotów. Samochód nale y podnosiç jedynie na tyle, by mo na by o zmieniç ko o. UWAGA Nie nale y kontynuowaç jazdy bez powietrza w oponie. Przejechanie nawet krótkiego odcinka mo e doprowadziç do uszkodzenia opony w stopniu uniemo liwiajàcym jej napraw.

264 - Niezb dne narz dzia i ko o zapasowe 1. Przygotowaç niezb dne narz dzia i ko o zapasowe. Modele 3-drzwiowe 1 Torba z narz dziami 2 PodnoÊnik Aby byç przygotowanym na sytuacje awaryjne, dobrze jest zapoznaç si ze sposobem pos ugiwania si podnoênikiem i poszczególnymi narz dziami oraz znaç miejsca ich przechowywania w samochodzie. Chowajàc podnoênik na miejsce, nale y go odpowiednio zabezpieczyç, aby w razie gwa townego hamowania lub zderzenia nie zosta rzucony do przodu. àcznik podnoênika obraca si r kà. Wyj cie podnoênika: Obróciç àcznik w kierunku 1, a podnoênik zostanie uwolniony. W o enie podnoênika: Obróciç àcznik w kierunku 2, a podnoênik zostanie zablokowany. W ten sposób podnoênik jest zabezpieczony przed wypadni ciem w przypadku zderzenia lub gwa townego hamowania. Modele 5-drzwiowe 257

265 Zdejmowanie ko a zapasowego: 1. Odkr ciç kluczem do kó nakr tk mocujàcà, obracajàc jà przeciwnie do ruchu wskazówek zegara i zdjàç os on ko a zapasowego (dotyczy niektórych modeli). 2. W o yç kluczyk do zamka os ony nakr tki i zdjàç os on (dotyczy niektórych modeli). 3. Odkr ciç kluczem do kó nakr tki mocujàce, obracajàc przeciwnie do ruchu wskazówek zegara. Umieszczajàc z powrotem na swoim miejscu ko o zapasowe nale y je odpowiednio zabezpieczyç przed spadni ciem w razie zderzenia lub gwa townego hamowania. Dotyczy niektórych modeli: Przy nak adaniu z powrotem os ony nakr tki w jej zamku musi byç umieszczony kluczyk. Kluczyk wyjmuje si z jednoczesnym dociskaniem zamka os ony. Zabezpieczenie nakr tki przeznaczone jest wy àcznie dla ko a zapasowego. 258

266 Zablokowanie samochodu Zdj cie os ony ozdobnej 3. Zdjàç os on ozdobnà z ko a. Podwa yç os on p askim koƒcem klucza do zdejmowania os ony ko a. OSTRZE ENIE Nie Êciàgaç os ony ozdobnej r koma. Przy zdejmowaniu nale y zachowaç ostro noêç, aby uniknàç skaleczenia. 2. Zabezpieczyç samochód przed stoczeniem si z podnoênika, podk adajàc klin blokujàcy pod ko o le àce po przekàtnej wzgl dem zmienianego. Pod ko em przednim klin umieêciç od strony przodu pojazdu, natomiast pod ko em tylnym klin umieêciç od strony ty u pojazdu. Stalowe tarcze kó Tarcze kó ze stopu aluminium 259

267 Poluzowanie nakr tek mocujàcych ko o Ustawienie podnoênika 4. Poluzowaç wszystkie nakr tki ko a. Nakr tki ko a nale y poluzowaç przed uniesieniem samochodu na podnoêniku. Nakr tki luzuje si obracajàc w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara. Dla uzyskania najefektywniejszej dêwigni klucz na o yç w ten sposób, aby jego rami znajdowa o si po prawej stronie, jak na rysunku powy ej. Uchwyciç klucz w pobli u koƒca ramienia i pociàgnàç do góry. Uwa aç, by klucz nie zeêliznà si z nakr tki. Nakr tek nie odkr caç ca kowicie, a jedynie o pó obrotu. 5. Ustawiç podnoênik pod odpowiednim miejscem podwozia, jak pokazuje rysunek. PodnoÊnik powinien byç umieszczony na p askim i twardym pod o u. Po àczyç korb podnoênika z trzpieniami korby oraz koƒcówkà korby w sposób pokazany na rysunku. 1 Koƒcówka korby 2 Trzpienie korby 3 Korba 260

268 Podniesienie pojazdu UWAGA Dobrze dokr ciç wkr ty mocujàce. W przeciwnym razie àcznik mo e zsunàç si, gro àc uszkodzeniem nadwozia lub pokrycia lakierowego. àczàc korb z trzpieniem korby oraz koƒcówkà korby, nale y Êrubokr tem krzy owym lub koƒcem korby dokr ciç wkr ty mocujàce, jak pokazuje rysunek. àczàc korb z trzpieniem korby, nale y mocno dokr ciç wkr t motylkowy, zabezpieczajàcy po àczenie. Przy dokr caniu wszystkich po àczeƒ nale y upewniç si, czy wkr ty trafi y w odpowiednie wyci cia. 6. Po upewnieniu si, e nikt nie przebywa w samochodzie, unieêç go na takà wysokoêç, aby mo na by o za o yç nowe ko o. Nale y przy tym uwzgl dniç, e do za o enia nowego ko a potrzeba wi cej miejsca, ni do zdj cia ko a bez powietrza. W celu uniesienia samochodu w o yç korb podnoênika w z àcze podnoênika (jest ona luêno spasowana) i obracaç jà zgodnie z ruchem wskazówek zegara. Gdy podnoênik zetknie si z podwoziem samochodu i zacznie go unosiç, ponownie sprawdziç, czy jest dobrze ustawiony. 261

269 Zmiana ko a OSTRZE ENIE Nie wolno k aêç si pod samochodem wspartym jedynie na podnoêniku. 7. Odkr ciç ca kowicie nakr tki i zdjàç ko o. Lekko unieêç i Êciàgnàç przebite ko o, a nast pnie u o yç je z boku. Przetoczyç ko o zapasowe do miejsca instalacji, ustawiajàc otworami odpowiednio do Êrub mocujàcych. Nast pnie unieêç i nasunàç przynajmniej najwy szym otworem na odpowiednià Êrub. Naciskajàc na przemian z obu stron ko a, wcisnàç je na pozosta e Êruby. Przed na o eniem ko a nale y przy pomocy np. szczotki drucianej usunàç Êlady korozji z przylegajàcych do siebie powierzchni. Niedok adne przyleganie powierzchni ko a do piasty mo e doprowadziç do poluzowania si nakr tek mocujàcych, co w konsekwencji mo e doprowadziç do odpadni cia ko a podczas jazdy. Dlatego po przejechaniu oko o 1500 km nale y sprawdziç nakr tki, czy sà mocno dociàgni te. 262

270 Mocowanie nakr tek Opuszczenie samochodu OSTRZE ENIE Przy opuszczaniu pojazdu nale y zachowaç ostro noêç, by samemu nie odnieêç obra eƒ oraz nie spowodowaç obra eƒ u osób znajdujàcych si w pobli u. 8. Na o yç i dokr ciç r kà wszystkie nakr tki mocujàce ko o. Na o yç nakr tki ko a (sto kowà cz Êcià w stron ko a) i dokr ciç je do oporu r kà. Docisnàç ko o i ponownie spróbowaç dokr ciç nakr tki. 9. Ca kowicie opuêciç samochód i dociàgnàç kluczem nakr tki ko a. W celu opuszczenia pojazdu obracaç korb podnoênika w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara, jednoczeênie kontrolujàc, czy jest ona pewnie osadzona w àczniku podnoênika. Przy pomocy klucza do nakr tek kó, dzia ajàc jedynie si à ràk dociàgnàç wszystkie nakr tki, obracajàc je zgodnie z ruchem wskazówek zegara. Nie u ywaç innych narz dzi ani dodatkowego przed u enia ramienia klucza, np. m otka lub rurki, nie naciskaç nogà. Klucz musi byç dobrze na o ony na nakr tk. Dociàgaç nakr tki stopniowo, za ka dym razem o niewielki kàt, w kolejnoêci pokazanej na rysunku. Cykl powtarzaç, a wszystkie nakr tki zostanà dociàgni te. 263

271 Za o enie os ony ozdobnej Stalowe tarcze kó 10. Za o yç os on ozdobnà na ko o. Ustawiç os on w odpowiednim po o eniu, a nast pnie mocno uderzajàc kantem d oni osadziç os on na miejscu. OSTRZE ENIE Przy operowaniu os onà ozdobnà ko a nale y zachowaç ostro noêç, aby uniknàç skaleczenia. Po zmianie ko a 11. Sprawdziç ciênienie w zmienionym kole. CiÊnienie powinno byç zgodne z podanym w rozdziale 8. Je eli ciênienie jest ni sze, nale y wolno podjechaç do najbli szej stacji benzynowej i dopompowaç ko o. Na zawór na o yç kapturek ochronny, zabezpieczajàcy przed zanieczyszczeniem lub zamoczeniem rdzenia zaworu, powodujàcym uchodzenie powietrza. W razie braku kapturka, nale y jak najszybciej na o yç nowy. 12. Schowaç wszystkie narz dzia, podnoênik i zdj te ko o. Po zmianie ko a, nakr tki mocujàce powinny jak najszybciej zostaç dociàgni te przy pomocy klucza dynamometrycznego podanym w rozdziale 8 momentem, zaê ko o z przebità oponà naprawione i zainstalowane w miejsce zapasowego. Tarcze kó ze stopu aluminium OSTRZE ENIE Przed podj ciem jazdy, w celu ograniczenia dodatkowego zagro enia w przypadku zderzenia lub gwa townego hamowania, nale y upewniç si, czy wszystkie narz dzia, podnoênik i przebite ko o sà bezpiecznie umocowane na swoich miejscach. 264

272 Holowanie pojazdu Je eli zajdzie koniecznoêç holowania samochodu, zalecane jest skorzystanie z us ug Autoryzowanej Stacji Dealerskiej Toyoty lub kwalifikowanej pomocy drogowej. Samochód powinien byç holowany jednym z przedstawionych tu sposobów, (a) lub (b). Jedynie w przypadku braku mo liwoêci skorzystania z us ug Autoryzowanej Stacji Dealerskiej Toyoty lub pomocy drogowej samochód mo e byç holowany w sposób opisany w dalszej cz Êci tego rozdzia u, pod has em -Holowanie awaryjne. Odpowiedni sprz t stanowi gwarancj, e pojazd nie zostanie uszkodzony podczas holowania. Kwalifikowane s u by znajà obowiàzujàce przepisy dotyczàce holowania. Nieprawid owe holowanie mo e doprowadziç do uszkodzenia samochodu. Pomimo, e wi kszoêç operatorów doskonale wie jak post powaç, pomy ki nie sà wykluczone. Aby uniknàç uszkodzenia pojazdu konieczne jest przestrzeganie podanych ni ej zaleceƒ. Je eli zajdzie taka koniecznoêç, nale y pokazaç pracownikowi pomocy drogowej ten fragment instrukcji. ZALECENIA DOTYCZÑCE HOLOWANIA SAMOCHODU: Holowany samochód powinien byç zawsze zabezpieczony aƒcuchem. Nale y przestrzegaç przepisów dotyczàcych holowania. OÊ i ko a toczàce si po jezdni powinny byç w dobrym stanie. Je eli sà uszkodzone, nale y u yç wózka holowniczego. (a) Holowanie z uniesionà osià Zalecane jest umieszczenie na wózku holowniczym kó, które pozostajà na jezdni. (b) Przewo enie na platformie samochodowej 265

273 Holowanie awaryjne Je eli zajdzie koniecznoêç holowania samochodu, zalecane jest skorzystanie z us ug Autoryzowanej Stacji Dealerskiej Toyoty lub kwalifikowanej pomocy drogowej. W sytuacji awaryjnej, gdy nie jest osiàgalna specjalistyczna pomoc drogowa, pojazd ten mo e byç awaryjnie holowany przy pomocy linki lub aƒcucha zamocowanego do jednego z zaczepów do holowania awaryjnego z przodu lub z ty u podwozia. Podczas holowania nale y zachowaç maksymalnà ostro noêç. (c) Holowanie podwieszonego samochodu UWAGA Nie wolno holowaç samochodu w pozycji podwieszonej, ani za przód, ani za ty. Mo e to doprowadziç do uszkodzenia nadwozia. Przód Ty UWAGA Do holowania mo na wykorzystywaç wy àcznie przewidziane do tego celu zaczepy. Nieprzestrzeganie tego zalecenia grozi uszkodzeniem samochodu. Kierowca musi pozostaç w samochodzie, odpowiednio kierujàc i operujàc hamulcami. Ten sposób holowania mo e byç wykorzystywany jedynie na drogach o utwardzonych nawierzchniach, na krótkim odcinku i przy niewielkiej pr dkoêci. Wszystkie ko a, osie nap dowe, uk ad przeniesienia nap du, uk ad kierowniczy oraz hamulce muszà byç sprawne. 266

274 OSTRZE ENIE Podczas holowania pojazdu nale y zachowaç szczególnà ostro noêç. Nie przyspieszaç gwa townie, ani nie wykonywaç gwa townych manewrów, które mogà nadmiernie obcià yç uchwyty i link lub aƒcuch holowniczy. P kni cie uchwytu holowniczego, linki lub aƒcucha mo e spowodowaç powa ne obra enia cia a i uszkodziç pojazdy. UWAGA Nale y u ywaç wy àcznie linek i aƒcuchów przeznaczonych do holowania pojazdów. Linka lub aƒcuch musi byç dobrze zamocowana do odpowiedniego uchwytu holowniczego. OSTRZE ENIE Gdy silnik nie pracuje, nie dzia a wspomaganie hamulców oraz kierownicy i w zwiàzku z tym hamowanie i kierowanie jest utrudnione. Zalecenia dotyczàce holowania awaryjnego Przed przystàpieniem do awaryjnego holowania tego samochodu nale y sprawdziç, czy zaczep do holowania awaryjnego nie jest p kni ty lub uszkodzony i jego Êruby mocujàce nie sà poluzowane. Link lub aƒcuch holowniczy dobrze umocowaç do zaczepu. Nie dopuszczaç do szarpania holu. Utrzymywaç sta y, równomierny naciàg. Aby uniknàç uszkodzenia zaczepu, nie nale- y obcià aç go w kierunku poprzecznym lub w p aszczyênie pionowej. Holowaç nale y prosto do przodu. Przed przystàpieniem do holowania nale y zwolniç hamulec postojowy i dêwigni zmiany biegów ustawiç w po o eniu neutralnym (mechaniczna skrzynia biegów) lub w po o eniu N (automatyczna skrzynia biegów). Zwolniç blokad mi dzyosiowego mechanizmu ró nicowego. Wy àcznik zap onu powinien byç ustawiony w po o eniu ACC (gdy silnik nie pracuje) lub ON (gdy silnik pracuje). 267

275 OSTRZE ENIE W przypadku wykorzystania zaczepu do holowania awaryjnego do wyciàgni cia samochodu, który ugrzàz w b ocie czy piachu lub zosta w jakikolwiek inny sposób unieruchomiony i nie jest w stanie samodzielnie uwolniç si, nale y przestrzegaç podanych ni ej Êrodków ostro noêci. Nieprzestrzeganie ich mo e doprowadziç do przecià enia zaczepu do holowania awaryjnego oraz p kni cia linki lub aƒcucha holowniczego, co grozi powa nymi obra eniami cielesnymi lub uszkodzeniem samochodu. Je eli wyciàgany samochód nie daje si ruszyç, nie nale y kontynuowaç holowania na si. Nale y skontaktowaç si z Autoryzowanà Stacjà Dealerskà Toyoty lub wezwaç specjalistycznà pomoc drogowà. Przy wyciàganiu nale y w miar mo liwoêci utrzymywaç prostoliniowy kierunek holowania. W trakcie ca ej operacji zachowaç bezpiecznà odleg oêç od samochodów. 268 Uwagi o wyciàganiu ugrz êni tego pojazdu Podane ni ej rady sà pomocne przy uwalnianiu samochodu, który ugrzàz w b ocie czy piachu lub zosta w jakikolwiek inny sposób unieruchomiony i nie jest w stanie samodzielnie uwolniç si. Przy wyciàganiu samochodu poprzez holowanie nale y zachowaç maksymalnà ostro noêç. Ponadto w czasie wyciàgania nale y zachowaç bezpieczny dystans od samochodów i linki lub aƒcucha holowniczego. Usunàç piach i ziemi przed i za ko ami. UmieÊciç pod ko ami kamienie lub kawa ki drewna. Zgubienie kluczyków Niektóre autoryzowane stacje obs ugi Toyoty sà w stanie dorobiç nowe klucze na podstawie numeru kodowego. W tym celu nale y podaç numer kluczyka oraz, w przypadku dorabiania kluczyka z uk adem immobilizera, przekazaç jeden z g ównych kluczyków. Samochody z immobilizerem silnika Nawet w przypadku zgubienia tylko jednego kluczyka nale y skontaktowaç si z Autoryzowanà Stacjà Dealerskà Toyoty w celu dorobienia nowego. W przypadku zgubienia wszystkich g ównych kluczyków dorobienie nowych jest niemo liwe i musi byç wymieniony ca y uk ad immobilizera. Patrz zalecenia podane w rozdziale 1-2 pod has em Kluczyki. Kluczyk z nadajnikiem zdalnego sterowania Nadajnik zdalnego sterowania w nowym kluczyku mo e sterowaç centralnym zamkiem w tym samochodzie. Szczegó owych informacji udzieli Autoryzowana Stacja Dealerska Toyoty. W przypadku zatrzaêni cia kluczyków w samochodzie i niedost pnoêci kluczyków zapasowych, niektóre Autoryzowane Stacje Dealerskie Toyoty sà w stanie otworzyç drzwi przy pomocy specjalnego wyposa enia. Gdy zajdzie koniecznoêç wybicia szyby, najlepiej wybraç najmniejsze boczne okno, ze wzgl du na najni sze koszty wymiany. Nale y zachowaç szczególnà ostro noêç, by nie skaleczyç si od amkami szyby.

276 W celu unikni cia kradzie y samochodu lub wypadku drogowego, nale y jak najszybciej zleciç Autoryzowanej Stacji Dealerskiej Toyoty wykasowanie z pojazdu zarejestrowanych numerów nadajników zdalnego sterowania. Nast pnie nale y zarejestrowaç numer nowego nadajnika zdalnego sterowania. RównoczeÊnie nale y przynieêç wszystkie pozosta e nadajniki zdalnego sterowania w celu ich zarejestrowania. 269

277 270

278 ZAPOBIEGANIE KOROZJI I PIEL GNACJA SAMOCHODU ROZDZIA 5 Ochrona antykorozyjna Mycie i woskowanie nadwozia Czyszczenie wn trza samochodu

279 Ochrona antykorozyjna Toyota, nie ustajàc w pracach badawczych nad rozwojem konstrukcji i wdra aniem najnowszych dost pnych technologii, wykona a ju swoje zadanie zabezpieczenia antykorozyjnego, dostarczajàc samochód o najwy szej jakoêci wykoƒczenia. Reszta nale y do u ytkownika. Prawid owa konserwacja mo e dodatkowo przed u yç trwa oêç antykorozyjnà pojazdu. Najcz stszymi przyczynami korozji sà: Gromadzenie si soli, brudu i wilgoci w trudno dost pnych miejscach podwozia. Odpryskiwanie lakieru lub pod o a antykorozyjnego, spowodowane przez drobne st uczki lub uderzenia kamieni i wiru. Szczególnà trosk o zabezpieczenie przed korozjà zaleca si, gdy samochód eksploatowany jest w nast pujàcych warunkach: Rozsypywane na drogach znaczne iloêci soli lub zwiàzków chemicznych ograniczajàcych pylenie nawierzchni, powietrze nadmorskie, charakteryzujàce si obecnoêcià soli lub silne zanieczyszczenie powietrza wyziewami przemys owymi wszystko to przyspiesza korozj. Wysoka wilgotnoêç powietrza, szczególnie przy temperaturach bliskich 0 C. Utrzymujàce si przez d ugi czas zawilgocenie okreêlonych fragmentów samochodu mo e równie zapoczàtkowaç ich korozj, nawet jeêli pozosta e cz Êci samochodu sà suche. Wysokie temperatury przyspieszajà korozj tych elementów samochodu, które z powodu niedostatecznej wentylacji nie mogà szybko wysychaç. W zwiàzku z tym pojawia si koniecznoêç utrzymywania ca ego samochodu, a szczególnie podwozia, w czystoêci oraz naprawiania na bie àco wszelkich uszkodzeƒ pow ok lakierniczych i ubytków zabezpieczenia antykorozyjnego. Przestrzeganie poni szych zaleceƒ pomo e uchroniç samochód przed korozjà: Regularnie myç samochód. Jest to oczywiêcie uzasadnione wzgl dami estetycznymi, lecz w po àczeniu z dodatkowymi zabiegami s u y równie ochronie przed korozjà: Je eli samochód jeêdzi zimà po drogach posypywanych solà lub jest eksploatowany w rejonach nadmorskich, nale y przynajmniej raz w miesiàcu umyç podwozie strumieniem wody, minimalizujàc w ten sposób zagro enie korozjà. Najefektywniejsze jest mycie podwozia i wn k kó wodà lub parà wodnà pod wysokim ciênieniem. Na wn ki kó nale y zwracaç szczególnà uwag, poniewa w tych miejscach b oto i brud sà s abo widoczne. Wi cej szkody mo e przynieêç samo ich zmoczenie, bez usuni cia b ota i osadów. Dolne kraw dzie drzwi, progi oraz profile noêne podwozia majà otwory odprowadzajàce wod. Nie mo na dopuêciç do ich zatkania, poniewa uwi ziona w profilach woda przyspieszy proces korozji. Po sezonie zimowym nale y dok adnie umyç podwozie samochodu. Dodatkowe wskazówki podane sà pod has em Mycie i woskowanie nadwozia. Sprawdzaç stan pow ok lakierowych. W przypadku stwierdzenia odprysków lub zarysowaƒ lakieru, ubytki te nale y natychmiast uzupe niç wykonujàc zaprawki, co zapobiegnie powstaniu ogniska korozji. Je eli odpryski lub zadrapania si gajà w g àb blachy, nale y zleciç napraw specjalistycznemu warsztatowi blacharskiemu. 272

280 Utrzymywaç w czystoêci wn trze samochodu. Pod dywanikami mo e gromadziç si woda i b oto, wywo ujàc korozj. Co pewien czas nale y sprawdzaç, czy pod oga pod dywanikami jest sucha. Podczas przewo enia chemikalii, Êrodków myjàcych, nawozów, soli itp. nale y zachowaç szczególnà ostro noêç. Ârodki te powinny byç przewo one w odpowiednich pojemnikach. W przypadku rozlania lub wycieku, natychmiast zmyç i wysuszyç zaplamione miejsce. U ywaç os on przeciwb otnych. Je eli samochód jeêdzi po zasolonych lub zapiaszczonych drogach, dobrze jest zamontowaç os ony przeciwb otne. Najlepsze sà os ony pe nowymiarowe, si gajàce mo liwie najbli ej nawierzchni. Zalecane jest odpowiednie zabezpieczenie antykorozyjne miejsca ich mocowania. Os ony takie mo na nabyç i zleciç ich zamontowanie w Autoryzowanej Stacji Dealerskiej Toyoty. Trzymaç samochód w dobrze przewietrzanym gara u lub zadaszonym miejscu. Nie parkowaç w zawilgoconym i êle wentylowanym gara u. Po umyciu samochodu w gara u lub wjechaniu mokrym lub zaênie onym pojazdem, pomieszczenie ulega zawilgoceniu, sprzyjajàcemu korozji. Je eli wentylacja jest s aba, nawet w ogrzewanym gara u mo e dojêç do korozji samochodu. Mycie i woskowanie nadwozia Mycie samochodu Samochód nale y utrzymywaç czysty, myjàc go regularnie. W nast pujàcych przypadkach mo e dojêç do os abienia warstwy lakieru lub korozji nadwozia i innych cz Êci. Nale y wtedy mo liwie najszybciej umyç samochód. Jazda w rejonach nadmorskich Jazda po drodze pokrytej Êrodkiem chemicznym przeciw oblodzeniu Zaplamienie smo à, ywicà, ptasimi odchodami lub przyklejonymi owadami Jazda w rejonach zadymionych, o powietrzu zanieczyszczonym sadzà, py em, py em elazowym i substancjami chemicznymi Wyraêne Êlady zabrudzenia nadwozia kurzem i b otem Mycie r czne Samochód nale y myç w cieniu. Je eli nadwozie by o nagrzane na s oƒcu, nale y odczekaç, a ostygnie. UWAGA Podczas mycia spodu nadwozia nale y uwa aç, by nie skaleczyç ràk. 1. Zmyç strumieniem wody luêne czàstki brudu. Usunàç wszelkie pozosta oêci b ota i soli na podwoziu i we wn kach kó. 2. Myç agodnym szamponem do nadwozi samochodowych, stosujàc si do zaleceƒ producenta. Pos ugiwaç si mi kkà bawe nianà Êciereczkà, cz sto p uczàc jà w roztworze szamponu. Nie wolno szorowaç zabrudzenie pozostawiç wy àcznie dzia aniu szamponu i wody. Ozdobne os ony kó wykonane z tworzywa: Ozdobne os ony kó wykonane z tworzywa mo na atwo uszkodziç substancjami organicznymi. W przypadku zachlapania substancjami organicznymi nale y os on zmyç wodà i sprawdziç, czy nie uleg a uszkodzeniu. OSTRZE ENIE Nie zak adaç na ko o os ony ozdobnej z tworzywa, która jest mocno uszkodzona. Podczas jazdy samochodu mo e ona spaêç z ko a, powodujàc zagro enie wypadkiem. Aluminiowe tarcze kó : Myç wy àcznie agodnym szamponem lub neutralnym detergentem. Zderzaki z tworzywa: Myç ostro nie. Nie szorowaç Êrodkami Êciernymi. Powierzchnie zderzaków sà mi kkie. 273

281 Plamy ze smo y: Zmywaç terpentynà lub zmywaczami oboj tnymi dla lakieru. UWAGA Nie u ywaç rozpuszczalników organicznych (benzyny, nafty lub silnych rozpuszczalników), które mogà okazaç si toksyczne lub powodowaç uszkodzenia. 3. Dok adnie sp ukaç nadwozie, poniewa zaschni ty szampon pozostawi zacieki. Przy upalnej pogodzie mo e okazaç si konieczne oddzielne sp ukiwanie kolejnych fragmentów nadwozia, bezpoêrednio po ich umyciu. 4. Osuszyç samochód przy pomocy czystej, mi kkiej bawe nianej szmatki, aby nie pozosta y Êlady wyschni tych kropli wody. Nie nale y trzeç ani mocno naciskaç, poniewa grozi to zarysowaniem lakieru. Mycie w myjni automatycznej Samochód mo na myç w myjni automatycznej, pami tajàc jednak, e niektóre rodzaje szczotek, niefiltrowana woda lub sam proces mycia mo e spowodowaç zarysowania pow ok lakierowych. Zarysowania zmniejszajà odpornoêç lakieru i jego po ysk, szczególnie przy ciemniejszych kolorach nadwozia. Pracownik myjni powinien byç w stanie okreêliç, czy jest ona bezpieczna dla tego samochodu. Woskowanie UWAGA Przed wjazdem do myjni automatycznej nale y schowaç anten, aby nie uleg a uszkodzeniu. Polerowanie i woskowanie sà zalecanymi zabiegami dla utrzymania oryginalnego pi kna pow ok lakierowych. Raz w miesiàcu lub gdy woda na nadwoziu samochodu nie sp ywa dobrze, nale y nadwozie nawoskowaç. 1. Przed woskowaniem nale y zawsze umyç i osuszyç nadwozie, nawet w przypadku u ycia wosku ze zmywaczem. 2. U ywaç dobrej jakoêci Êrodków do polerowania i woskowania. Je eli pow oka lakierowa jest mocno zniszczona, nale y u yç Êrodka polerujàco-zmywajàcego, a nast pnie wosku. Dok adnie przestrzegaç zaleceƒ i ostrze eƒ producenta. Elementy chromowane nale y polerowaç i woskowaç podobnie jak pow oki lakiernicze. 3. Je eli woda na nadwoziu rozlewa si du ymi plamami, zamiast natychmiast sp ywaç pozostawiajàc jedynie drobne kropelki, woskowanie nale y powtórzyç. UWAGA Gdy samochód ma byç lakierowany z wygrzewaniem w kabinie termicznej lub woskowany na goràco, nale y zdemontowaç zderzaki z tworzywa. Wysoka temperatura powoduje ich uszkodzenie. Naprawa drobnych ubytków lakieru Do naprawy drobnych ubytków lub zadrapaƒ lakieru s u y lakier do zaprawek. Uszkodzenie nale y zamalowaç mo liwie najszybciej po jego zauwa eniu, zanim pojawi si korozja. W tym celu nale y zaopatrzyç si w ma y p dzelek i dobrze wymieszaç lakier zaprawkowy. Naprawiane miejsce powinno byç oczyszczone i suche. Zasadà obowiàzujàcà przy wykonywaniu zaprawek jest zamalowywanie jedynie samego ubytku lakieru. W ten sposób zaprawka b dzie najmniej widoczna. Nak adaç minimalnà iloêç lakieru i nie rozprowadzaç go wokó miejsca uszkodzenia. 274

282 Czyszczenie wn trza samochodu Tapicerka z tworzywa OSTRZE ENIE Nie nale y myç pod ogi samochodu wodà, ani nie dopuszczaç do jej zalania podczas mycia nadwozia lub wn trza. Woda mo e dostaç si do elementów wyposa enia radiofonicznego lub innych urzàdzeƒ elektrycznych umieszczonych nad lub pod wyk adzinà (lub dywanikiem) i spowodowaç ich uszkodzenie. Ponadto mo e doprowadziç do korozji nadwozia. Tapicerk z tworzywa doskonale myje si roztworem agodnego myd a lub detergentu. Przed umyciem nale y dok adnie oczyêciç tapicerk z grubszego brudu przy pomocy odkurzacza. Nast pnie gàbkà lub mi kkà szmatkà rozprowadziç roztwór myd a na tapicerce. Pozostawiç przez kilka minut, a roztwór wsiàknie i rozmi kczy brud, a nast pnie wytrzeç do czysta wilgotnà szmatkà. W razie potrzeby proces powtórzyç. Mo na równie u yç dost pnych na rynku pianek do czyszczenia tapicerki winylowej. W tym przypadku nale y stosowaç si do zaleceƒ producenta. Wyk adzina dywanowa Do czyszczenia wyk adzin dywanowych stosowaç dobre szampony wysokopieniàce. Dok adnie oczyêciç wyk adzin odkurzaczem. Dost pnych jest wiele rodzajów pianek do czyszczenia: niektóre sà w aerozolu, inne w proszku lub w p ynie, które miesza si z wodà w celu wytworzenia piany. Do nanoszenia piany pos u yç si gàbkà lub szczotkà. CzyÊciç kolistymi ruchami. Nie moczyç wyk adziny wodà. Najlepsze rezultaty uzyskuje si utrzymujàc wyk adzin w mo liwie suchym stanie. Zapoznaç si z zaleceniami producenta i ÊciÊle ich przestrzegaç. Pasy bezpieczeƒstwa UWAGA Do czyszczenia wn trza nie u ywaç rozpuszczalników, zmywaczy, benzyny ani Êrodków do mycia szyb. Pasy bezpieczeƒstwa mo na czyêciç myd- em z zimnà lub ciep à wodà. Pos ugiwaç si szmatkà lub gàbkà. W trakcie czyszczenia przejrzeç pasy, czy nie sà nadmiernie zu yte, wystrz pione lub czy nie majà przeci ç. Szyby UWAGA Nie wolno stosowaç adnych Êrodków wybielajàcych, poniewa mogà os abiç tkanin pasów. Przed u yciem pasy bezpieczeƒstwa powinny ca kowicie wyschnàç. Szyby mo na myç dowolnym p ynem przeznaczonym do tego celu. UWAGA Myjàc wewn trznà powierzchni tylnej szyby nale y uwa aç, by nie uszkodziç Êcie ki przewodu grzejnego. Panel sterowania klimatyzacji, radioodtwarzacz, konsola Êrodkowa i prze àczniki Do czyszczenia u yç mi kkiej, wilgotnej szmatki. Zmoczyç czystà, mi kkà szmatk zimnà lub ciep à wodà, a nast pnie delikatnie zmyç czyszczonà powierzchni. 275

283 Obicia skórzane UWAGA Nie u ywaç substancji organicznych (rozpuszczalników, nafty, alkoholu, benzyny i in.) oraz zwiàzków zasadowych lub kwasowych. Mogà one spowodowaç odbarwienie, zaplamienie lub inne uszkodzenia powierzchni. U ywajàc zmywaczy lub Êrodków polerujàcych nale y upewniç si, czy nie zawierajà one wymienionych wy ej substancji. U ywajàc p ynnych Êrodków do renowacji nadwozi nie wolno dopuêciç do ich rozlania na powierzchniach wewn trznych, poniewa mogà one zawieraç wymienione wy ej sk adniki. Wszelkie zaplamienia nale y natychmiast usunàç w opisany wczeêniej sposób. Obicia skórzane mo na czyêciç Êrodkami przeznaczonymi do tkanin we nianych. Zmyç brud przy pomocy mi kkiej szmatki zwil- onej 5% roztworem neutralnego detergentu przeznaczonego do czyszczenia we ny. Nast pnie dok adnie wytrzeç Êlady roztworu myjàcego czystà, wilgotnà szmatkà. 276 Po umyciu lub zamoczeniu jakiegokolwiek fragmentu obicia skórzanego nale y miejsce osuszyç mi kkà, czystà i suchà szmatkà. Nast pnie pozostawiç do wyschni cia w przewiewnym i zacienionym miejscu. UWAGA Je eli plama jest niemo liwa do usuni cia neutralnym detergentem, mo na u yç zmywacza nie zawierajàcego rozpuszczalników organicznych. Do czyszczenia obiç skórzanych nie wolno u ywaç substancji organicznych, w rodzaju benzyny, alkoholu lub roztworów kwasów, poniewa mogà spowodowaç odbarwienie. U ycie szczotki nylonowej, szmatki z w ókien syntetycznych i podobnych materia ów mo e spowodowaç podrapanie powierzchni lica skóry. Na zaplamionej powierzchni skóry mo e rozwinàç si pleêƒ. Obicia nale y szczególnie chroniç przed zaplamieniem olejem. Skórzane obicia nale y utrzymywaç w sta ej czystoêci. D ugie dzia anie promieni s onecznych mo e spowodowaç stwardnienie i skurczenie skóry. Samochód, szczególnie latem, powinien byç parkowany w miejscach zacienionych. W upalne letnie dni wn trze samochodu atwo si nagrzewa, dlatego nale y unikaç k adzenia na skórzanych obiciach przedmiotów wykonanych z tworzyw sztucznych, winylu lub zawierajàcych ywice, poniewa rozgrzane majà tendencj do przywierania do skóry. Nieprawid owe czyszczenie obiç skórzanych mo e spowodowaç ich odbarwienie lub zaplamienie. W razie jakichkolwiek wàtpliwoêci dotyczàcych czyszczenia samochodu, Autoryzowana Stacja Dealerska Toyoty s u y wszelkà pomocà.

284 ROZDZIA 6 OBS UGA OKRESOWA Sens przeglàdów okresowych Kiedy samochód wymaga naprawy?

285 Sens przeglàdów okresowych Regularne przeprowadzanie przeglàdów technicznych ma podstawowe znaczenie. Zalecamy dokonywanie przeglàdów i obs ugi technicznej samochodu zgodnie ze schematem obs ugi okresowej, zamieszczonym w oddzielnej ksià eczce. Regularnie przeprowadzana obs uga okresowa zapewni: Niskie zu ycie paliwa D ugà eksploatacj samochodu PrzyjemnoÊç z prowadzenia samochodu Bezpiecznà jazd NiezawodnoÊç pojazdu Obs ug gwarancyjnà Spe nianie wymogów okreêlonych przepisami o dopuszczeniu pojazdów do ruchu 278 Samochód ten jest ekonomiczny zarówno w eksploatacji, jak i w zakresie kosztów obs ugi technicznej. Wiele spoêród dawniej obowiàzujàcych czynnoêci obs ugi okresowej zosta o wyeliminowanych lub nie sà wymagane tak cz sto. Aby mieç pewnoêç, e pojazd jest w idealnym stanie technicznym, nale y przestrzegaç terminarza obs ugi okresowej. Szczegó y terminarza obs ugi okresowej znajdujà si w Ksià ce gwarancyjnej TOYOTY. Obs ugi techniczne powinny byç dokonywane tylko w Autoryzowanych Stacjach Dealerskich TOYOTY. Pracownicy tych stacji sà dobrze przeszkolonymi specjalistami. Majàc dost p do biuletynów serwisowych i uczestniczàc w wewn trznych cyklach szkoleniowych, sà na bie àco poinformowani o wszelkich nowoêciach technicznych zwiàzanych z serwisem. Majà odpowiednià praktyk w obs udze samochodów Toyota i nie zdobywajà tych umiej tnoêci na samochodach klientów. Czy nie jest to najlepsze podejêcie? Autoryzowane Stacje Dealerskie Toyoty zainwestowa y du e sumy pieni dzy w narz dzia specjalne i odpowiednie wyposa enie warsztatu. Dzi ki temu mo liwa jest fachowa obs uga przy ni szych kosztach. Dzia y serwisu dealerów Toyoty wykonajà wszelkie niezb dne przeglàdy i obs ugi okresowe tego samochodu rzetelnie i za rozsàdnà cen. Wykonywanie obs ugi we w asnym zakresie Wiele punktów obs ugi okresowej jest atwe do wykonania dla osoby o pewnych zdolnoêciach mechanicznych, dysponujàcej kilkoma podstawowymi narz dziami samochodowymi. Wskazówki dotyczàce wykonania tych czynnoêci podane sà w rozdziale 7. Nale y jednak zwróciç uwag na to, e niektóre czynnoêci obs ugowe wymagajà u ycia specjalnych narz dzi oraz wysokich umiej tnoêci. Dlatego nale y je zleciç wykwalifikowanym mechanikom. Nawet gdy u ytkownik ma doêwiadczenie mechaniczne, zalecamy powierzenie czynnoêci obs ugi okresowej Autoryzowanej Stacji Dealerskiej Toyoty, która dodatkowo b dzie prowadziç zapis przebiegu przeglàdów okresowych tego samochodu. Zapis taki b dzie pomocny na wypadek korzystania z naprawy gwarancyjnej. Terminy kolejnych przeglàdów i obs ugi okresowej ustalane sà dla okreêlonego przebiegu samochodu lub czasu jego u ytkowania, w zale noêci od tego, co nast puje wczeêniej. Przewody gumowe (w uk adach ch odzenia silnika i ogrzewania wn trza, hamulcowym oraz paliwowym) powinny byç sprawdzane przez wykwalifikowanych mechaników, zgodnie z terminarzem obs ugi okresowej.

286 Sà to szczególnie wa ne punkty obs ugi okresowej. Uszkodzone lub zestarzone przewody nale y natychmiast wymieniç na nowe. Gumowe przewody podlegajà procesowi starzenia, co objawia si ich puchni ciem, twardnieniem i p kaniem. Kiedy samochód wymaga naprawy? Nale y zwracaç uwag na wszelkie zmiany w zachowaniu si samochodu podczas jazdy, nietypowe dêwi ki i inne oznaki Êwiadczàce o koniecznoêci sprawdzenia samochodu. Najwa niejsze z nich to: Przerywana praca lub d awienie si silnika, odg osy dzwonienia Wyraêna utrata mocy Nietypowe odg osy dobiegajàce z silnika Âlady wycieków pod samochodem (jednak woda kapiàca z klimatyzatora po jego pracy jest zjawiskiem normalnym). Zmiana odg osu pracy uk adu wydechowego (Mo e to byç objawem ulatniania si niebezpiecznego dla zdrowia tlenku w gla. Nale y wtedy jechaç z otwartymi oknami i natychmiast zleciç sprawdzenie uk adu wydechowego.) Widoczne obni enie ciênienia w oponie, pisk ogumienia przy skr caniu, nierównomierne zu ycie bie nika Âciàganie samochodu w jednà stronà podczas jazdy po p askiej, prostej drodze Nietypowe odg osy towarzyszàce pracy elementów zawieszenia Spadek skutecznoêci hamulców, mi kki peda hamulca lub sprz g a, zapadanie si peda u niemal do pod ogi, Êciàganie samochodu w jednà stron podczas hamowania Sta e utrzymywanie si temperatury silnika powy ej normalnego zakresu Zaobserwowanie jednego z powy szych objawów wymaga niezw ocznego oddania samochodu do regulacji lub naprawy w Autoryzowanej Stacji Dealerskiej Toyoty. OSTRZE ENIE Jazda niesprawnym samochodem mo e doprowadziç do powa nej jego awarii, grozi spowodowaniem wypadku i odniesieniem obra eƒ cielesnych. 279

287 280

288 OBS UGA DO WYKONANIA WE W ASNYM ZAKRESIE Wst p ROZDZIA 7 1 Widok komory silnika Rozmieszczenie bezpieczników Ârodki ostro noêci podczas wykonywania obs ugi

289 Widok komory silnika ósilnik 5VZ-FE 1. Zbiornik p ynu do spryskiwaczy szyb i zmywaczy reflektorów 2. Korek wlewu oleju silnikowego 3. Skrzynka bezpieczników 4. Akumulator 5. Zbiornik wyrównawczy p ynu ch odzàcego 6. Miarka poziomu oleju silnikowego 7. Wentylator elektryczny 282

290 ósilnik 1KZ-TE (pojazdy z kierownicà po lewej stronie) 1. Akumulatory 2. Miarka poziomu oleju silnikowego 3. Korek wlewu oleju silnikowego 4. Filtr paliwa 5. Skrzynka bezpieczników 6. Zbiornik wyrównawczy p ynu ch odzàcego 7. Wentylator elektryczny 8. Zbiornik p ynu do spryskiwaczy szyb i zmywaczy reflektorów 283

291 ósilnik 1KZ-TE (pojazdy z kierownicà po prawej stronie) 1. Skrzynka bezpieczników 2. Miarka poziomu oleju silnikowego 3. Korek wlewu oleju silnikowego 4. Filtr paliwa 5. Akumulatory 6. Zbiornik wyrównawczy p ynu ch odzàcego 7. Wentylator elektryczny 8. Zbiornik p ynu do spryskiwaczy szyb i zmywaczy reflektorów 284

292 ósilnik 1KD-FTV (pojazdy z kierownicà po lewej stronie) 1. Skrzynki bezpieczników 2. Miarka poziomu oleju silnikowego 3. Korek wlewu oleju silnikowego 4. Filtr paliwa 5. Akumulatory 6. Zbiornik wyrównawczy p ynu ch odzàcego 7. Wentylator elektryczny 8. Zbiornik p ynu do spryskiwaczy szyb i zmywaczy reflektorów 285

293 ósilnik 1KD-FTV (pojazdy z kierownicà po prawej stronie) 1. Skrzynki bezpieczników 2. Miarka poziomu oleju silnikowego 3. Korek wlewu oleju silnikowego 4. Filtr paliwa 5. Akumulatory 6. Zbiornik wyrównawczy p ynu ch odzàcego 7. Wentylator elektryczny 8. Zbiornik p ynu do spryskiwaczy szyb i zmywaczy reflektorów 286

294 Rozmieszczenie bezpieczników Pojazdy z kierownicà po lewej stronie (silnik o zap onie iskrowym) Pojazdy z kierownicà po lewej stronie (silnik o zap onie samoczynnym) Pojazdy z kierownicà po prawej stronie (silnik o zap onie iskrowym) 287

295 Pojazdy z kierownicà po lewej stronie Pojazdy z kierownicà po prawej stronie (silnik o zap onie samoczynnym) 288 Pojazdy z kierownicà po lewej stronie

296 Ârodki ostro noêci podczas wykonywania obs ugi Wykonujàc samodzielnie czynnoêci obs ugowe, nale y ÊciÊle przestrzegaç odpowiednich, podanych dalej, instrukcji. Nale y mieç ÊwiadomoÊç, e niew aêciwie lub nie do koƒca wykonana obs uga mo e doprowadziç do awarii samochodu. Podane tu zalecenia dotyczà jedynie tych czynnoêci obs ugowych, które sà stosunkowo proste do wykonania dla w aêciciela. Jak wspomniano w rozdziale 6, pozostajà jednak jeszcze pewne czynnoêci obs ugowe, które powinny byç wykonywane przez wykwalifikowanych mechaników w Autoryzowanej Stacji Dealerskiej Toyoty, wyposa onych w narz dzia specjalne. Wykonujàc czynnoêci obs ugowe nale y zachowaç szczególnà ostro noêç, by zapobiec nieszcz Êliwemu wypadkowi. Podano tu kilka zaleceƒ, których nale y przestrzegaç ze szczególnà troskà: OSTRZE ENIE Gdy silnik pracuje, nale y uwa aç, by r ce, cz Êci ubrania lub narz dzia nie znalaz y si w pobli u obracajàcego si wentylatora ch odnicy lub paska klinowego. (Zaleca si zdj cie obràczki, zegarka i krawata). Silnik, ch odnica, kolektor wydechowy, zbiornik p ynu w uk adzie wspomagania kierownicy, kapturki ochronne Êwiec i inne cz Êci w przedziale silnikowym bezpoêrednio po jeêdzie sà goràce. Nale y uwa aç, by ich nie dotknàç. Olej silnikowy, p yny robocze i Êwiece równie mogà byç goràce. Gdy silnik jest goràcy, nie nale y odkr caç zakr tki ch odnicy, ani luzowaç korków spustowych, gdy grozi to poparzeniem. Nie nale y zbli aç si z otwartym ogniem do akumulatora lub elementów uk adu paliwowego. Wydzielajàce si w ich pobli u opary sà atwopalne. Szczególnà ostro noêç nale y zachowaç przy obs udze akumulatora. Zawiera on trujàcy i silnie ràcy kwas siarkowy. Nie wolno wsuwaç si pod samochód wsparty na przenoênym podnoêniku. W tym celu nale y podeprzeç go na stojakach warsztatowych lub innych sta ych podporach. Pracujàc w pobli u elektrycznych wentylatorów ch odnicy lub os ony wlotu ch odnicy, nale y wy àczyç zap on. W przeciwnym razie, gdy temperatura silnika b dzie wysoka lub w àczona b dzie klimatyzacja, wentylatory mogà samoczynnie ruszyç. Podczas prac pod lub przy samochodzie, przy których istnieje ryzyko zapylenia oczu, uderzenia spadajàcymi przedmiotami, polania p ynami itp., nale y mieç na o one okulary ochronne. Zu yty olej silnikowy zawiera potencjalnie niebezpieczne dla zdrowia zwiàzki, mogàce wywo ywaç obra enia lub choroby skóry, np. poparzenia lub raka skóry, dlatego nale y uwa aç, aby nie nara aç si na zbyt d ugi lub zbyt cz sty kontakt z nim. Plamy oleju na r kach mo na usuwaç myjàc je dok adnie myd em i wodà. Nie pozostawiaç zu ytego oleju w miejscach, do których majà dost p dzieci. 289

297 Zu ytego oleju silnikowego oraz filtra oleju nale y pozbyç si w bezpieczny i zgodny z przepisami sposób. Nie wolno wylewaç oleju i wrzucaç filtrów do zwyk- ych pojemników na Êmieci, wylewaç oleju do kanalizacji lub rozlewaç go na ziemi. W celu uzyskania informacji na temat sposobów przekazywania do wtórnego przetworzenia oraz miejsc wyrzucania przepracowanych olejów silnikowych i filtrów, najlepiej skontaktowaç si z Autoryzowanà Stacjà Dealerskà Toyoty lub najbli szym warsztatem samochodowym. Du à ostro noêç nale y zachowaç przy uzupe nianiu p ynu hamulcowego i p ynu do wspomagania sprz g a, poniewa sà one niebezpieczne dla oczu oraz niszczà lakier. W przypadku dostania si p ynu do oczu nale y je przep ukaç wodà. UWAGA Przewody elektryczne akumulatora oraz przewody zap onowe znajdujà si pod napi ciem. Nale y uwa aç, aby nie spowodowaç zwarcia. Do ch odnicy mo na dolewaç jedynie wod zdemineralizowanà lub destylowanà. Plamy po rozlaniu p ynu ch odzàcego nale y natychmiast zmyç wodà, zapobiegajàc uszkodzeniu powierzchni zalanej cz Êci lub lakieru. Nie wolno dopuêciç do przedostania si do wn trza otworów Êwiec zap onowych jakichkolwiek zanieczyszczeƒ. Nie dociskaç zewn trznej elektrody Êwiecy zap onowej do elektrody Êrodkowej. Stosowaç wy àcznie odpowiedniego typu Êwiece zap onowe. U ycie Êwiec innych ni zalecane mo e doprowadziç do uszkodzenia silnika, spadku jego mocy oraz powodowaç zak ócenia radiowe. Automatycznej skrzyni biegów ani uk adu wspomagania kierownicy nie wolno nape niaç powy ej ustalonego poziomu, poniewa mo e to spowodowaç uszkodzenie skrzyni biegów lub mechanizmu wspomagania. W przypadku rozlania p ynu hamulcowego, nale y go zmyç wodà, zapobiegajàc uszkodzeniu powierzchni zaplamionej cz Êci lub lakieru. Jazda z wyj tym wk adem filtra powietrza doprowadzi do nadmiernego zu ycia silnika. Strzelanie (wybuchowe spalanie mieszanki) w kolektorze dolotowym mo e spowodowaç po ar w przedziale silnikowym. Nale y uwa aç, by nie zadrapaç szyby ramieniem wycieraczki. Przed zamkni ciem pokrywy silnika upewniç si, czy w przedziale silnikowym nie pozosta y adne narz dzia, szmaty itp. 290

298 OBS UGA DO WYKONANIA WE W ASNYM ZAKRESIE Silnik i podwozie ROZDZIA 7 2 Sprawdzanie poziomu oleju silnikowego Sprawdzanie poziomu p ynu ch odzàcego Usuwanie wody z filtra paliwa Sprawdzanie ciênienia w ogumieniu Sprawdzanie i wymiana opon Przek adanie kó Zak adanie opon zimowych i aƒcuchów Wymiana tarcz kó Zalecenia dotyczàce aluminiowych tarcz kó

299 Sprawdzanie poziomu oleju silnikowego Sprawdzenia poziomu oleju przy pomocy miarki bagnetowej nale y dokonywaç przy wy àczonym silniku, po uprzednim jego rozgrzaniu. 1. Aby odczyt by prawid owy, samochód musi staç na równym pod o u. Po wy àczeniu silnika odczekaç kilka minut, umo liwiajàc Êciekni cie oleju na spód silnika. 2. Wyciàgnàç miark i wytrzeç jà szmatkà do sucha. 3. Wsunàç miark z powrotem do oporu inaczej wskazanie b dzie nieprawid owe. 4. Wyciàgnàç miark i odczytaç na jej koƒcówce poziom oleju. 292 OSTRZE ENIE Nale y zachowaç ostro noêç, by nie dotknàç goràcego kolektora wydechowego. Je eli poziom oleju jest poni ej lub niewiele powy ej kreski oznaczajàcej poziom minimalny, nale y dolaç oleju silnikowego takiego samego rodzaju, jaki znajduje si w silniku. Odkr ciç korek wlewu oleju i dolewaç oleju silnikowego w ma ych porcjach, kontrolujàc jego poziom na miarce. Obj toêç oleju potrzebna do podniesienia poziomu od minimalnego do maksymalnego podana jest poni ej. Kiedy poziom oleju osiàgnie prawid owy zakres, zakr ciç r kà korek wlewu oleju. IloÊç oleju, L: Silnik 5VZ-FE 1.2 Silnik 1KZ-TE 1.4 Silnik 1KD-FTV 1.5 UWAGA Nie wlewaç oleju powy ej poziomu maksymalnego. Jest to szkodliwe dla silnika. Po dolaniu oleju nale y jeszcze raz sprawdziç jego poziom. DOBÓR OLEJU SILNIKOWEGO Silnik o zap onie iskrowym Stosowaç wielosezonowe oleje silnikowe klasy API SH ze specyfikacjà Energy-Conserving II, SJ ze specyfikacjà Energy-Conserving lub oleje wielosezonowe z certyfikatem ILSAC. Zalecane lepkoêci (wed ug SAE): Przy stosowaniu oleju silnikowego o lepkoêci wed ug SAE 10W-30 lub wy szej, przy bardzo niskich temperaturach otoczenia, mogà wystàpiç trudnoêci z rozruchem silnika. Dlatego zalecane jest stosowanie oleju SAE 5W-30.

300 Oznaczenia identyfikacyjne olejów Na opakowaniach niektórych olejów silnikowych umieszczany jest jeden lub oba rodzaje zastrze onych znaków API, pomagajàc wybraç odpowiedni produkt. Symbol klasy jakoêci wed ug API umieszczany jest w ró nych miejscach na opakowaniu. Silnik o zap onie samoczynnym Stosowaç oleje silnikowe klasy API CF-4 lub CF. (Dopuszczalne jest stosowanie oleju API CE lub CD). Zalecane lepkoêci (wed ug SAE): Symbol klasyfikacji wed ug API Górny fragment etykiety podaje oznaczenie klasy jakoêci wed ug API (Amerykaƒskiego Instytutu Nafty), np. SJ. Ârodkowa cz Êç etykiety podaje klas lepkoêci wed ug SAE, np. SAE 10W-30. Napis w dolnej cz Êci Energy- Conserving oznacza, e olej posiada w asnoêci obni ajàce zu ycie paliwa. Znak certyfikatu ILSAC (Mi dzynarodowego Komitetu Normalizacji i Certyfikacji Ârodków Smarnych) umieszczany jest na przedniej cz Êci pojemnika. Przy stosowaniu oleju silnikowego o lepkoêci wed ug SAE 10W-30 lub wy szej, przy bardzo niskich temperaturach otoczenia, mogà wystàpiç trudnoêci z rozruchem silnika. Dlatego zalecane jest stosowanie oleju SAE 5W-30. Znak certyfikatu ILSAC 293

301 Sprawdzanie poziomu p ynu ch odzàcego Sprawdziç poziom p ynu ch odzàcego w przezroczystym zbiorniku wyrównawczym, gdy silnik jest zimny. Poziom powinien mieêciç si pomi dzy kreskami F i L na zbiorniku. Gdy poziom jest zbyt niski, uzupe niç takim samym p ynem, jakim nape niony jest uk ad ch odzenia. Poziom p ynu w zbiorniku wyrównawczym zmienia si w zale noêci od temperatury silnika. Jednak gdy poziom si ga kreski L lub poni ej, nale y dolaç p ynu. Uzupe niç do poziomu F. Nale y zawsze stosowaç p yn na bazie glikolu etylenowego, zapewniajàcy odpowiednie w asnoêci ochrony antykorozyjnej elementów wykonanych ze stopów aluminium (patrz informacje w nast pnej kolumnie). Spadek poziomu p ynu ch odzàcego w krótkim czasie po dolaniu Êwiadczy o prawdopodobnej nieszczelnoêci uk adu ch odzenia. Nale y wówczas obejrzeç ch odnic, przewody elastyczne, zakr tk ch odnicy, korek spustowy i pomp wodnà. Je eli nie ma Êladów wycieków, nale y zleciç Autoryzowanej Stacji Dealerskiej Toyoty sprawdzenie szczelnoêci ciênieniowej zakr tki ch odnicy oraz szczelnoêci uk adu ch odniczego. OSTRZE ENIE Gdy silnik jest goràcy, nie nale y odkr caç zakr tki wlewu ch odnicy, poniewa grozi to poparzeniem. 294 Dobór p ynu ch odzàcego U ycie niew aêciwego p ynu ch odzàcego mo e spowodowaç uszkodzenie uk adu ch odzenia silnika. P yn ch odzàcy musi zawieraç p yn niskokrzepnàcy na bazie glikolu etylenowego o w aêciwoêciach przeciwdzia ania korozji silnika, w którym sà elementy aluminiowe. Nale y stosowaç p yn TOYOTA Long Life Coolant lub jego zamiennik. Oprócz zapobiegania zamarzaniu i wynikajàcym z tego uszkodzeniom uk adu, p yn ten posiada równie w asnoêci antykorozyjne. Wszelkie dodatkowe inhibitory lub dodatki nie sà ani potrzebne ani zalecane. Nale y zapoznaç si z umieszczonymi na opakowaniu informacjami o temperaturach zamarzania. Mieszaç z wodà (najlepiej zdemineralizowanà lub destylowanà) ÊciÊle wed ug zaleceƒ producenta. Ca kowita pojemnoêç uk adu ch odzenia podana jest w rozdziale 8. Zalecane jest stosowanie roztworu 50% lub o st eniu zapewniajàcym odpornoêç na zamarzanie do -35 C. Przy bardzo niskich temperaturach, si gajàcych -50 C, zalecane jest st - enie 60%. W celu zachowania odpowiednich w asnoêci roztworu p ynu ch odzàcego nie stosowaç st eƒ wy szych ni 70%. UWAGA Nie u ywaç p ynu niskokrzepnàcego na bazie alkoholu ani nie nape niaç uk adu ch odzàcego samà wodà.

302 Usuwanie wody z filtra paliwa (silnik o zap onie samoczynnym) Gdy zaêwieci si lampka ostrzegawcza filtra paliwa, nale y natychmiast usunàç z niego wod. Pod korkiem spustowym umieêciç ma e naczynie na wyciekajàcà wod. 1. Obróciç korek spustowy przeciwnie do ruchu wskazówek zegara o 2 21/2 obrotu. (Wi ksze poluzowanie spowoduje przeciekanie wody wokó korka.) 2. Poruszaç pompkà zastrzykowà, a zacznie wydobywaç si paliwo. Po usuni ciu wody dokr ciç korek spustowy. Nie u ywaç narz dzi. Sprawdzanie ciênienia w ogumieniu Nale y utrzymywaç prawid owe ciênienie w ogumieniu. Zalecane ciênienia w zimnym ogumieniu oraz rozmiary opon podane sà w rozdziale 8. CiÊnienie w ogumieniu powinno byç kontrolowane co dwa tygodnie, nie rzadziej ni raz w miesiàcu. Nie nale y zapominaç o kole zapasowym! Niew aêciwe ciênienie w oponach zmniejsza ich trwa oêç i obni a bezpieczeƒstwo jazdy. Zbyt niskie ciênienie przyspiesza zu ycie opon, utrudnia prowadzenie samochodu, powoduje wi ksze zu ycie paliwa oraz zwi ksza prawdopodobieƒstwo p kni cia opony w wyniku przegrzania. Ponadto mo e doprowadziç do utraty szczelnoêci styku ko nierza opony z obr czà. W przypadku bardzo niskiego ciênienia istnieje mo liwoêç odkszta cenia obr czy i zsuni cia si z niej opony. Zbyt wysokie ciênienie niekorzystnie wp ywa na komfort jazdy, utrudnia prowadzenie samochodu, powoduje przyspieszone zu ycie Êrodkowej cz Êci bie nika oraz zwi ksza prawdopodobieƒstwo uszkodzenia opony na nierównoêciach drogi. Je eli opona wymaga cz stego uzupe niania powietrza, nale y zleciç jej napraw Autoryzowanej Stacji Dealerskiej Toyoty. Przy sprawdzaniu ciênienia w ogumieniu nale y przestrzegaç nast pujàcych zaleceƒ: CiÊnienie sprawdzaç wy àcznie w zimnym ogumieniu. Odczyt b dzie prawid owy, je eli samochód parkowa przez co najmniej 3 godziny i od tego czasu nie przejecha wi cej ni 1.5 kilometra. CiÊnienie sprawdzaç manometrem. Wzrokowa ocena ciênienia mo e byç mylàca. Ponadto, ju ró nica ciênienia rz du kilku dziesiàtych atmosfery mo e niekorzystnie wp ynàç na charakterystyk prowadzenia oraz w asnoêci jezdne samochodu. Po jeêdzie nie nale y obni aç ciênienia w ogumieniu. Podwy szone ciênienie po d u szej jeêdzie jest zjawiskiem normalnym. Zawory opon powinny byç zawsze zabezpieczone kapturkami ochronnymi. Bez nich do wn trza zaworu dostaje si brud i woda, co mo e doprowadziç do utraty szczelnoêci. Zgubione kapturki nale y jak najszybciej zastàpiç nowymi. 295

303 Sprawdzanie i wymiana opon SPRAWDZANIE OPON Sprawdziç, czy na bie niku opony nie ukaza si wskaênik sygnalizujàcy dopuszczalnà g bokoêç bie nika. Je eli wskaênik stanie si widoczny, opon nale y wymieniç. Opony tego samochodu majà wprasowane wskaêniki zu ycia, informujàce kiedy opon nale y wymieniç. Wskaênik staje si widoczny, gdy g bokoêç bie nika spadnie poni ej 1.6 mm. Je eli wskaênik zu ycia pojawi si w dwóch lub wi cej miejscach, opona kwalifikuje si do wymiany. Im p ytszy jest bie nik, tym wi ksze jest ryzyko poêlizgu. Opony zimowe tracà swà skutecznoêç, gdy g bokoêç bie nika spadnie poni ej 4 mm. 296 Nale y regularnie kontrolowaç stan opon, czy nie majà przeci ç, rozwarstwieƒ lub p kni ç. W przypadku zauwa enia uszkodzenia, nale- y zwróciç si do mechanika w celu naprawy lub wymiany opony. Nawet niegroênie wyglàdajàce uszkodzenie musi zostaç zbadane przez wykwalifikowanego mechanika. W g àb opony mog y wniknàç obce cia a, powodujàc uszkodzenia struktury wewn trznej. Ka da opona majàca wi cej ni 6 lat musi zostaç sprawdzona przez wykwalifikowanego mechanika, nawet gdy nie nosi adnych widocznych Êladów uszkodzeƒ. Opony z wiekiem starzejà si, nawet gdy sà rzadko lub w ogóle nie sà u ywane. Dotyczy to równie ko a zapasowego oraz opon przechowywanych na przysz oêç. WYMIANA OPON Opony mo na wymieniaç jedynie na tego samego rozmiaru i konstrukcji oraz o takiej samej lub wi kszej noênoêci jak zamontowane oryginalnie. U ycie opony o innym rozmiarze lub innego typu mo e znaczàco wp ynàç na charakterystyk prowadzenia samochodu, w asnoêci jezdne, wskazania pr dkoêciomierza i licznika przebiegu oraz wielkoêç przeêwitu mi dzy podwoziem a pod o em i mi dzy nadwoziem a oponà lub za o onym na nià aƒcuchem Êniegowym. OSTRZE ENIE Nie wolno mieszaç ró nych rodzajów opon: radialnych, opasanych lub diagonalnych. Mo e to spowodowaç niebezpieczne pogorszenie w asnoêci trakcyjnych, doprowadzajàc do utraty kontroli nad pojazdem. W Niemczech przepisy nie zezwalajà na jazd na ogumieniu ró nych typów. Nie wolno montowaç opon lub kó o rozmiarze innym ni zalecany przez producenta. Samochody z uk adem kontroli stabilnoêci jazdy: Nie wolno stosowaç opon pochodzàcych od ró nych producentów, o ró nych rozmiarach lub konstrukcji. Mo e to doprowadziç uszkodzenia uk adu nap dowego i uniemo liwiç w aêciwe dzia anie uk adu kontroli stabilnoêci jazdy. Nie wolno zak adaç u ywanych opon, pochodzàcych z innych pojazdów. U ywanie opon niewiadomego pochodzenia jest ryzykowne.

304 Zaleca si jednoczesnà wymian ca ego kompletu opon, ewentualnie pary przedniej lub tylnej. Procedura zmiany ko a opisana jest w rozdziale 4 pod has em Przebicie opony. Po ka dej wymianie opony ko o nale y wywa yç. Niewywa one ko o mo e niekorzystnie wp ynàç na charakterystyk prowadzenia samochodu i obni yç trwa oêç opony. Ko a w trakcie eksploatacji wymagajà od czasu do czasu ponownego wywa enia. Wymieniajàc opon bezd tkowà, nale y równie wymieniç zawór na nowy. Przek adanie kó Dla wyrównania stopnia zu ycia wszystkich opon oraz w celu przed u enia ich trwa oêci, zaleca si co 5000 km przebiegu zamieniaç ko a miejscami. Na dobór optymalnej cz stotliwoêci zamiany kó wp ywa równie technika jazdy i stan nawierzchni dróg. Procedura zmiany ko a opisana jest w rozdziale 4 pod has em Przebicie opony. Przy okazji rotacyjnej zamiany kó nale y sprawdziç, czy opony majà równomierny Êlad zu ycia i czy nie majà uszkodzeƒ. Nieprawid owe zu ycie jest najcz Êciej spowodowane niew aêciwym ciênieniem w ogumieniu, êle ustawionà zbie noêcià kó, niewywa eniem kó lub ostrym hamowaniem. Zak adanie opon zimowych i aƒcuchów KIEDY U YWAå OPON ZIMOWYCH I A - CUCHÓW Opony zimowe i aƒcuchy przeznaczone sà do jazdy po Êniegu lub lodzie. Na mokrej lub suchej nawierzchni zwyk e opony (uniwersalne) majà lepszà przyczepnoêç ni zimowe. DOBÓR OPON ZIMOWYCH W razie koniecznoêci za o enia opon zimowych, nale y wybraç opony takiego samego rozmiaru, konstrukcji i noênoêci, jak opony fabryczne. Nie stosowaç opon innych ni wy ej zalecane. Nie zak adaç opon z kolcami bez uprzedniego sprawdzenia dopuszczalnoêci ich stosowania. ZAK ADANIE OPON ZIMOWYCH Opony zimowe powinny byç za o one na wszystkie ko a. Za o enie opon zimowych jedynie na tylne ko a spowoduje wystàpienie zbyt du ej ró nicy przyczepnoêci mi dzy przednimi i tylnymi ko ami, co mo e doprowadziç do utraty panowania nad pojazdem. Zdemontowane opony nale y przechowywaç w ch odnym i suchym miejscu. 297

305 Na oponach nale y zaznaczyç kierunek ich obracania si, aby przy ponownej instalacji za o yç je w t samà stron. OSTRZE ENIE Nie nale y jeêdziç z nieprawid owym ciênieniem w oponach zimowych. Nie przekraczaç dopuszczalnych pr dkoêci dla opon zimowych oraz lokalnych ograniczeƒ pr dkoêci. Opony 265/70R16 mm A Ârednica aƒcucha bocznego 5 B SzerokoÊç aƒcucha bocznego 18 C D ugoêç aƒcucha bocznego 46 D Ârednica aƒcucha poprzecznego 6.3 E SzerokoÊç aƒcucha poprzecznego 22.6 F D ugoêç aƒcucha poprzecznego 38.1 Przepisy dotyczàce stosowania aƒcuchów Êniegowych sà ró ne w zale noêci od regionu i typu drogi, co nale y sprawdziç przed za o eniem aƒcuchów. UWAGA DOBÓR A CUCHÓW ÂNIEGOWYCH Nale y u ywaç aƒcuchów o odpowiednim rozmiarze. Dla opon o rozmiarach 215/80R16 oraz 265/70R16 u ywaç nast pujàcych rodzajów aƒcuchów: Opony 215/80R16 mm A Ârednica aƒcucha bocznego 5 B SzerokoÊç aƒcucha bocznego 18 C D ugoêç aƒcucha bocznego 46 D Ârednica aƒcucha poprzecznego 6 E SzerokoÊç aƒcucha poprzecznego 22 F D ugoêç aƒcucha poprzecznego 37.5 Za o enie aƒcuchów nieodpowiednich do rozmiaru ko a mo e doprowadziç do uszkodzenia nadwozia. ZAK ADANIE A CUCHÓW aƒcuchy zak ada si na ko a tylne, mo liwie najciaêniej. Nie zak adaç aƒcuchów na ko a przednie. Po przejechaniu km nale y je powtórnie dopasowaç. Zak adajàc aƒcuchy nale y ÊciÊle stosowaç si do zaleceƒ ich producenta. Przed za o eniem aƒcuchów zdjàç os ony ozdobne kó, poniewa by yby nara one na zadrapanie. 298

306 OSTRZE ENIE Nie przekraczaç pr dkoêci 50 km/h lub pr dkoêci podanej przez producenta aƒcuchów (w zale noêci od tego, która jest ni sza). Prowadziç samochód ostro nie, omijajàc wyboje i wyrwy w nawierzchni, unikaç gwa townych manewrów kierownicà, poniewa mo e to spowodowaç rozko ysanie pojazdu. Za o one aƒcuchy silnie zmieniajà w asnoêci jezdne samochodu i dlatego nale y unikaç ostrych skr tów i blokowania kó przy hamowaniu. Zachowaç ostro noêç podczas jazdy. Przed zakr tami nale y zwalniaç, unikajàc ryzyka utraty panowania nad pojazdem i wypadku drogowego. Wymiana tarcz kó KIEDY NALE Y WYMIENIå TARCZ KO A Tarcz ko a nale y wymieniç, gdy widoczne sà na niej Êlady uszkodzeƒ w postaci wgnieceƒ, p kni ç lub znacznej korozji. Niewymienienie uszkodzonej obr czy grozi zsuni ciem si opony i utratà kontroli nad pojazdem. DOBÓR TARCZY Zmieniajàc tarcze kó nale y upewniç si, czy majà one takie samo dopuszczalne obcià- enie, Êrednic, szerokoêç i odsadzenie, jak oryginalne. Prawid owej wymiany tarcz kó dokonaç mo na w Autoryzowanej Stacji Dealerskiej Toyoty. Za o enie ko a ró niàcego si rozmiarem lub typem powa nie zmieni w asnoêci jezdne, obni y trwa oêç kó i o ysk, zak óci ch odzenie hamulców, wp ynie na wskazania pr dkoêciomierza i licznika przebiegu, wyd u y drog hamowania, zmieni ustawienie Êwiate mijania, wysokoêç zderzaka, przeêwit podwozia oraz odleg oêç opony lub aƒcuchów od wn ki nadkola i elementów podwozia. Wymiana tarcz kó na u ywane jest niezalecana, poniewa tarcze niewiadomego pochodzenia mog y byç mocno eksploatowane lub mieç du y przebieg i w zwiàzku z tym w ka dej chwili mogà zawieêç. Nie nale y równie u ywaç kó o prostowanych obr czach, poniewa ich struktura wewn trzna mog a równie ulec uszkodzeniu. Nie nale y zak adaç d tek do nieszczelnej obr czy przeznaczonej do opon bezd tkowych. 299

307 Zalecenia dotyczàce aluminiowych tarcz kó Po przejechaniu pierwszych 1500 km sprawdziç, czy nakr tki kó sà mocno dociàgni te. Po ka dorazowym prze o eniu, naprawie lub zmianie ko a, po przejechaniu 1500 km sprawdziç, czy nakr tki kó nie poluzowa y si. Ze wzgl du na mo liwoêç uszkodzenia aluminiowych obr czy, aƒcuchy nale y zak adaç ze szczególnà ostro noêcià. U ywaç wy àcznie nakr tek oraz klucza przeznaczonych do kó z obr czami aluminiowymi. Do wywa ania kó nale y u ywaç wy àcznie oryginalnych ci arków lub ich zamienników i pos ugiwaç si plastikowym lub gumowym m otkiem. Podobnie jak w przypadku zwyk ych kó, nale y regularnie sprawdzaç ich stan. Uszkodzonà tarcz ko a nale y natychmiast wymieniç. 300

308 OBS UGA DO WYKONANIA WE W ASNYM ZAKRESIE Elementy instalacji elektrycznej Rozdzia 7 3 Sprawdzanie stanu akumulatora Zalecenia dotyczàce adowania akumulatora Sprawdzanie i wymiana bezpieczników Uzupe nianie p ynu do spryskiwaczy Wymiana arówek

309 Sprawdzanie stanu akumulatora Ârodki ostro noêci Sprawdzanie otoczenia akumulatora OSTRZE ENIE ÂRODKI OSTRO NOÂCI PRZY OBS UDZE AKUMULATORA Akumulator wytwarza palny i wybuchowy gaz wodór. Nie dopuszczaç do powstania iskry w trakcie operowania narz dziami przy akumulatorze. Nie paliç papierosów ani zapa ek w pobli- u akumulatora. Elektrolit zawiera trujàcy i ràcy kwas siarkowy. Nie dopuszczaç do kontaktu elektrolitu z oczami, skórà i ubraniem. Nie po ykaç elektrolitu. Do prac w pobli u akumulatora zak adaç okulary ochronne. Nie dopuszczaç dzieci w pobli e akumulatora. 302 DORAèNA POMOC Je eli elektrolit dostanie si do oczu, nale y je natychmiast przep ukaç czystà wodà i niezw ocznie zg osiç si do lekarza. W drodze do gabinetu lekarskiego stosowaç mokry ok ad na oczy. Je eli elektrolit zachlapie skór, miejsce to obficie sp ukaç wodà. Je eli wystàpi ból lub pieczenie, natychmiast zg osiç si do lekarza. W przypadku zachlapania odzie y elektrolitem, istnieje mo liwoêç jego przesiàkni cia a do cia a. Dlatego nale- y natychmiast zdjàç zaplamione ubranie i post powaç jak powy ej. W przypadku po kni cia elektrolitu nale y piç du e iloêci wody lub mleka. Nast pnie wypiç mleczko magnezjowe, surowe jajko lub olej roêlinny i natychmiast udaç si do lekarza. Sprawdziç stan akumulatora: czy zaciski nie sà poluzowane lub skorodowane, obudowa nie jest p kni ta i obejma mocujàca jest dobrze dokr cona. a. Je eli na akumulatorze jest nalot korozji, nale y go zmyç ciep ym wodnym roztworem sody oczyszczonej. Powierzchnie zacisków pokryç warstwà smaru, co zapobiegnie ich korozji. b. Je eli zaciski sà poluzowane dokr ciç nakr tki, lecz nie za mocno. c. Obejma mocujàca powinna byç dokr cona z takà si à, aby jedynie unieruchomiç akumulator. Zbyt mocne dokr cenie mo e spowodowaç uszkodzenie obudowy akumulatora.

310 Sprawdzanie poziomu elektrolitu UWAGA Przed przystàpieniem do czynnoêci obs ugowych nale y wy àczyç silnik i wszystkie urzàdzenia elektryczne. Sprawdzajàc stan akumulatora, jako pierwszy nale y od àczyç przewód masy od bieguna ujemnego (znak - ), natomiast pod àczyç go jako ostatni. Zachowaç ostro noêç, aby narz dziami nie spowodowaç zwarcia. Myjàc akumulator nale y uwa aç, aby roztwór myjàcy nie dosta si do jego wn trza. SPRAWDZENIE WED UG LINII MAKSYMAL- NEGO I MINIMALNEGO POZIOMU ELEK- TROLITU Poziom p ynu (elektrolitu) powinien znajdowaç si pomi dzy górnà i dolnà linià. Sprawdzajàc poziom p ynu nale y spojrzeç na wszystkie szeêç cel, a nie tylko na jednà lub dwie. Je eli poziom elektrolitu jest poni ej dolnej linii, nale y dolaç wody destylowanej (patrz DOLE- WANIE WODY DESTYLOWANEJ ). DOLEWANIE WODY DESTYLOWANEJ 1 Odkr ciç korki odpowietrzajàce. 2. Wlaç wod destylowanà do tych cel akumulatora, w których poziom elektrolitu jest zbyt niski. Je eli boczne Êciany akumulatora sà zakryte, poziom elektrolitu mo na sprawdziç zaglàdajàc pionowo z góry w otwór celi, jak pokazano na rysunku powy ej. 3. Dok adnie wkr ciç korki odpowietrzajàce. UWAGA Nie przepe niaç cel akumulatora. Nadmiar elektrolitu mo e podczas intensywnego adowania wytryskiwaç z akumulatora, powodujàc korozj i zniszczenia. 303

311 Zalecenia dotyczàce adowania akumulatora Podczas adowania z akumulatora wydziela si wodór. Sprawdzanie i wymiana bezpieczników Dlatego przed adowaniem nale y: 1. Odkr ciç i zdjàç korki odpowietrzajàce. 2. Podczas adowania akumulatora zamontowanego w pojeêdzie przewód masy powinien byç od àczony. 3. W momencie pod àczania przewodów prostownika do akumulatora oraz w momencie ich zdejmowania urzàdzenie powinno byç wy àczone. OSTRZE ENIE adowanie akumulatora przeprowadzaç wy àcznie na otwartej przestrzeni. Nie adowaç akumulatora w gara u lub zamkni tym pomieszczeniu, w którym nie ma odpowiedniej wentylacji. Przed rozpocz ciem adowania akumulatora nale y zdjàç korki odpowietrzajàce. UWAGA Nie wolno adowaç akumulatora podczas pracy silnika. W trakcie adowania wszystkie urzàdzenia elektryczne w samochodzie powinny byç wy àczone. 304 Je eli jakiekolwiek Êwiat o lub urzàdzenie elektryczne nie dzia a, nale y sprawdziç bezpieczniki. Przepalone bezpieczniki nale y wymieniç na nowe. Rozmieszczenie poszczególnych bezpieczników opisane jest w rozdziale 7-1, pod has em Rozmieszczenie bezpieczników. Wy àczyç zap on oraz niedzia ajàce urzàdzenie elektryczne. Wyciàgnàç odpowiedni bezpiecznik i sprawdziç, czy nie jest przepalony. Ustaliç, który bezpiecznik mo e byç odpowiedzialny za niedzia anie urzàdzenia. Na pokrywie skrzynki bezpieczników podane sà nazwy obwodów elektrycznych, odpowiadajàcych poszczególnym bezpiecznikom. W rozdziale 8 znajdujà si opisy wszystkich obwodów elektrycznych.

312 Bezpieczniki typu A wyciàga si specjalnym uchwytem, umieszczonym w skrzynce bezpieczników w miejscu pokazanym na rysunku. W razie wàtpliwoêci czy bezpiecznik jest przepalony, nale y go zastàpiç innym, o którym wiadomo na pewno, e jest dobry. Je eli bezpiecznik jest przepalony, nale y na jego miejsce wcisnàç nowy. Bezpiecznik powinien mieç nat enie znamionowe pràdu zgodne z oznaczeniem na pokrywie bezpieczników. W razie braku zapasowego bezpiecznika, mo na awaryjnie wyciàgnàç bezpiecznik RR A.C lub A.C, nie wp ywajàcy bezpoêrednio na normalne funkcjonowanie samochodu, i wstawiç na miejsce przepalonego, je eli jego pràd znamionowy jest taki sam. Je eli brak jest bezpiecznika o takim samym pràdzie znamionowym, mo na u yç bezpiecznika o pràdzie ni szym, lecz mo liwie najbli szym prawid owego. Bezpiecznik taki mo e si przepaliç wczeêniej, lecz nie oznacza to nic niepokojàcego. Nale y go jak najszybciej zastàpiç prawid owym bezpiecznikiem, natomiast bezpiecznik zast pczy w o yç z powrotem na miejsce. Dobrze jest nabyç komplet zapasowych bezpieczników i przechowywaç go w samochodzie na wypadek awarii. Je eli nowy bezpiecznik szybko ulegnie przepaleniu, oznacza to powa niejszà awari instalacji elektrycznej. Nale y wtedy mo liwie najszybciej oddaç samochód do naprawy w Autoryzowanej Stacji Dealerskiej Toyoty. OSTRZE ENIE Nie wolno stosowaç bezpieczników o wy szym ni nominalny pràdzie znamionowym, ani zast powaç bezpiecznika jakimkolwiek innym przewodnikiem. Mog oby to spowodowaç powa ne uszkodzenia instalacji elektrycznej, a nawet po ar. Uzupe nianie p ynu do spryskiwaczy Zbiornik p ynu do spryskiwaczy szyby tylnej Je eli którykolwiek ze spryskiwaczy nie dzia- a, mo e to oznaczaç brak p ynu w zbiorniku i koniecznoêç jego uzupe nienia. Jako p ynu do spryskiwaczy mo na u yç zwyk ej wody. Jednak na obszarach, gdzie temperatura otoczenia spada poni ej zera, p yn do spryskiwaczy powinien zawieraç Êrodek przeciw zamarzaniu, dost pny w Autoryzowanych Stacjach Dealerskich Toyoty i w wi kszoêci sklepów motoryzacyjnych. Przy rozcieƒczaniu wodà nale y zastosowaç si do zaleceƒ producenta. 305

313 UWAGA Do spryskiwaczy nie wolno u ywaç p ynu do ch odnic silnikowych ani jakiegokolwiek innego substytutu, poniewa mogà one uszkodziç lakier samochodu. Wymiana arówek Sposób dost pu do arówek poszczególnych typów lamp pokazany zosta na rysunkach. Podczas wymiany arówki zap on oraz dana lampa powinny byç wy àczone. Do wymiany nale y u yç arówki o odpowiedniej mocy, dobranej wed ug tabeli. OSTRZE ENIE arówki halogenowe sà nape nione spr - onym gazem i wymagajà zachowania specjalnej ostro noêci. Upuszczona lub zadrapana mo e p knàç i rozprysnàç si. arówk nale y chwytaç wy àcznie za obudow z tworzywa lub metalu. Nie dotykaç szklanej cz Êci go à r kà. UWAGA Stosowaç wy àcznie arówki podane w tabeli. W czasie deszczu lub w myjni samochodowej wewn trzne powierzchnie kloszy Êwiate zewn trznych mogà czasowo pokrywaç si wilgocià. Nie jest powód do niepokoju, poniewa zaparowanie nast puje w wyniku ró nicy temperatur na zewnàtrz i wewnàtrz kloszy lamp, podobnie jak ma to miejsce w przypadku szyb samochodu w czasie deszczu. Natomiast w przypadku gdy na wewn trznej powierzchni kloszy lamp utworzà si du e krople lub wewnàtrz lampy zgromadzi si woda, nale y skontaktowaç si z Autoryzowanà Stacjà Dealerskà. Reflektory (Êwiat a drogowe) arówki W Typ 60/55 A Âwiat a przeciwmgielne przednie 51 B Âwiat a pozycyjne przednie 5 E Kierunkowskazy przednie 21 D Kierunkowskazy boczne 5 E Kierunkowskazy tylne (montowane do nadwozia) Kierunkowskazy tylne (montowane do zderzaka) Âwiat a hamowania i pozycyjne tylne (montowane do nadwozia) 21 E 21 C 21/5 E 306 Âwiat a pozycyjne tylne 5 E

314 Reflektory arówki W Typ Âwiat a hamowania i pozycyjne tylne (montowane do zderzaka) 21/5 C Âwiat o przeciwmgielne tylne 21 E Âwiat a cofania 21 E Dodatkowe Êwiat o hamowania 10 C OÊwietlenie tablicy rejestracyjnej 5 E OÊwietlenie lusterka osobistego 1.5 F OÊwietlenie wn trza (lampka centralna) OÊwietlenie wn trza (lampka tylna) 8 F 10 F OÊwietlenie osobiste 10 C A: arówki halogenowe H4 B: arówki halogenowe HB4 C: arówki z pojedynczym zakoƒczeniem (bezbarwne) D: arówki z pojedynczym zakoƒczeniem (bursztynowe) E: arówki z zakoƒczeniem klinowym F: arówki z podwójnym zakoƒczeniem 1. PodnieÊç pokryw silnika. Roz àczyç z àcze elektryczne. Zdjàç os on gumowà. Je eli z àcze jest ciasne, poruszaç nim na boki. 2. Zwolniç spr yn mocujàcà i wyjàç arówk. W o yç nowà arówk i za o yç spr yn. Wk adajàc arówk nale y dopasowaç wyst py na arówce do wci ç w oprawie. 307

315 Âwiat a przeciwmgielne przednie 3. Za o yç os on gumowà w sposób pokazany na rysunku i nasunàç jà na korpus lampy. Po àczyç z àcze elektryczne lampy. Os ona gumowa powinna ÊciÊle przylegaç do z àcza i korpusu lampy. Po wymianie arówki nie jest konieczne ustawianie Êwiate. Jednak w razie takiej potrzeby nale y zwróciç si do Autoryzowanej Stacji Dealerskiej Toyoty. 1. Obróciç oprawk arówki w lewo (patrzàc w kierunku przodu samochodu) i wyjàç jà. 2. Wyciàgnàç arówk z oprawki. Je eli z àcze jest ciasne, poruszaç nim na boki. 308

316 Przednie kierunkowskazy i Êwiat a pozycyjne 3. W o yç oprawk z nowà arówkà i obróciç jà w prawo, patrzàc w kierunku przodu samochodu. U yç Êrubokr ta krzy owego a: Kierunkowskaz przedni b: Âwiat o pozycyjne przednie 309

317 Kierunkowskazy boczne Tylne kierunkowskazy, Êwiat a hamowania, pozycyjne i cofania Lewa strona: U yç Êrubokr ta krzy owego. Prawa strona: U yç Êrubokr ta krzy owego i klucza. 310

318 Tylne Êwiat a pozycyjne, cofania i przeciwmgielne a: Kierunkowskaz tylny b: Âwiat o hamowania i pozycyjne tylne c: Âwiat o cofania Lewa strona: U yç Êrubokr ta krzy owego. Prawa strona: U yç Êrubokr ta krzy owego i klucza. 311

319 Âwiat o przeciwmgielne tylne i Êwiat a cofania (lewa strona) a: Âwiat o pozycyjne tylne b: Âwiat o cofania c: Âwiat o przeciwmgielne tylne U yç Êrubokr ta krzy owego. 312

320 Âwiat o cofania dla pojazdów z kierownicà po prawej stronie (lewa strona) a: Âwiat o cofania b: Âwiat o przeciwmgielne tylne U yç Êrubokr ta krzy owego 313

321 Âwiat o przeciwmgielne dla pojazdów z kierownicà po prawej stronie (prawa strona) Tylne kierunkowskazy, Êwiat a hamowania i pozycyjne U yç Êrubokr ta krzy owego i klucza. U yç Êrubokr ta krzy owego. a: Kierunkowskaz tylny b: Âwiat o hamowania i pozycyjne tylne 314

322 Dodatkowe Êwiat o hamowania Wyjmowanie i wk adanie zatrzasków os ony pokazano na kolejnych rysunkach. Wyjmowanie zatrzasków os ony Wk adanie zatrzasków os ony 315

323 OÊwietlenie tablicy rejestracyjnej U yç Êrubokr ta krzy owego. 316

324 ROZDZIA 8 DANE TECHNICZNE Wymiary Masy i obcià enia Silnik Paliwo Dane serwisowe Opony Bezpieczniki

325 Wymiary mm Z oponami 215/80R16 Z oponami 265/70R16 Modele 3-drzwiowe Modele 5-drzwiowe Modele 3-drzwiowe Modele 5-drzwiowe D ugoêç ca kowita SzerokoÊç ca kowita WysokoÊç ca kowita * * * *1 Rozstaw osi * * * *2 Rozstaw kó przednich Rozstaw kó tylnych *1 : Z relingami dachowymi *2 : Dla dopuszczalnej masy ca kowitej 318

326 Masy i obcià enia MODELE Masa ca kowita pojazdu (GVM) kg (kg) Dopuszczalny nacisk osi Dopuszczalna masa (MPAC) Nacisk holowanej przyczepy* 1 na hak Przedniej Tylnej Z hamulcem Bez hamulca Modele 3-drzwiowe Kategoria N1* Modele 5-drzwiowe Kategoria M1* * * 4 1 *: Na pochy oêciach do 12% 2 *: W celu ustalenia kategorii pojazdu nale y zwróciç si do Autoryzowanej Stacji Dealerskiej Toyoty 3 *: Silnik 5VZ-FE 4 *: Silniki 1KZ-TE i 1KD-FTV 319

327 Silnik Model: Typ: 5VZ-FE, 1KZ-TE lub 1KD-FTV Silnik 5VZ-FE 6-cylindrowy, widlasty, czterosuwowy, o zap onie iskrowym Silniki 1KZ-TE i 1KD-FTV 4-cylindrowy, rz dowy, czterosuwowy, o zap onie samoczynnym (turbodo adowany) Ârednica x skok t oka, mm: Silnik 5VZ-FE 93.5 x 82.0 Silniki 1KZ-TE i 1KD-FTV 96.0 x PojemnoÊç skokowa, cm 3 : Silnik 5VZ-FE 3378 Silniki 1KZ-TE i 1KD-FTV 2982 Paliwo Rodzaj paliwa: Silnik o zap onie iskrowym Optymalnà sprawnoêç silnika zapewnia benzyna bezo owiowa o liczbie oktanowej co najmniej 95. Silnik o zap onie samoczynnym Silnik 1KZ-TE Olej nap dowy o liczbie cetanowej równej co najmniej 50. Silnik 1KD-FTV Olej nap dowy o liczbie cetanowej równej co najmniej 48. PojemnoÊç zbiornika paliwa, L: 90 Dane serwisowe SILNIK Luz zaworowy (silnik zimny), mm: Silnik 5VZ-FE Dolotowe Wydechowe Silnik 1KZ-TE Dolotowe Wydechowe Silnik 1KD-FTV Dolotowe Wydechowe Âwiece zap onowe: DENSO NGK K16TR11 BKR5EKB11 Odst p elektrod Êwiecy zap onowej, mm:

328 Ugi cie paska klinowego pod naciskiem 98 N (10 kg) (pasek po pewnym przebiegu), mm: Silnik 5VZ-FE Silnik 1KZ-TE Silnik 5VZ-FE Silnik 1KZ-TE UK AD OLEJENIA SILNIKA PojemnoÊç uk adu (obj toêç oleju do wymiany), L: Silnik 5VZ-FE z filtrem 5.2 bez filtra 4.9 Silnik 1KZ-TE z filtrem 7.0 bez filtra 6.4 Silnik 1KD-FTV z filtrem 7.5 bez filtra 6.8 Klasa jakoêci oleju: Silnik o zap onie iskrowym Olej wielosezonowy klasy API SH Energy-Conserving II lub SJ Energy- Conserving lub olej wielosezonowy z certyfikatem ILSAC. Silnik o zap onie samoczynnym API CF-4 lub CF (Dopuszczalne jest tak e stosowanie API CE lub CD.) 321

329 Zalecana lepkoêç oleju (wed ug SAE): 322 UK AD CH ODZENIA Ca kowita pojemnoêç, L: Silnik o zap onie iskrowym z tylnà nagrzewnicà 9.0 bez tylnej nagrzewnicy 8.0 Silnik o zap onie samoczynnym Mechaniczna skrzynia biegów z tylnà nagrzewnicà 10.5 bez tylnej nagrzewnicy 9.5 Automatyczna skrzynia biegów z tylnà nagrzewnicà 11.0 bez tylnej nagrzewnicy 10.0 Rodzaj p ynu ch odzàcego: TOYOTA Long Life Coolant lub jego zamiennik. P yn niskokrzepnàcy na bazie glikolu etylenowego, zapewniajàcy w aêciwà ochron przed korozjà cz Êci aluminiowych. Nie stosowaç p ynu na bazie alkoholu. AKUMULATOR G stoêç elektrolitu (przy 20 C): Na adowany w 100% Na adowany w 50% Roz adowany adowanie: Przyspieszone: maks. 15 A Normalne: maks. 5 A SPRZ G O Skok ja owy peda u sprz g a, mm: 5 15 Rodzaj p ynu: SAE J1703 lub FMVSS No.116 DOT3 MECHANICZNA SKRZYNIA BIEGÓW Obj toêç oleju, L: 2.2 Rodzaj oleju: Olej przek adniowy API GL-4 lub GL-5 Zalecana lepkoêç oleju: SAE 75W-90 AUTOMATYCZNA SKRZYNIA BIEGÓW Obj toêç p ynu (przy wymianie), L: Do 2.0 Rodzaj p ynu: P yn do automatycznych skrzyƒ biegów D-II lub DEXRON III (DEXRON II) SKRZYNKA ROZDZIELCZA Obj toêç oleju, L: 1.2 Rodzaj oleju: Olej przek adniowy API GL-4 lub GL-5 Zalecana lepkoêç oleju: SAE 75W-90.

330 MECHANIZM RÓ NICOWY Obj toêç oleju, L: Przedni 1.1 Tylny Modele 3-drzwiowe Bez blokady tylnego mechanizmu ró nicowego 2.3 Z blokadà tylnego mechanizmu ró nicowego 2.6 Modele 5-drzwiowe Bez blokady tylnego mechanizmu ró nicowego 2.6 Z blokadà tylnego mechanizmu ró nicowego 2.9 Rodzaj oleju: Mechanizm ró nicowy zwyk y Olej do przek adni hipoidalnych API GL-5 Mechanizm ró nicowy o zwi kszonym tarciu Olej do hipoidalnych mechanizmów ró nicowych o zwi kszonym tarciu API GL-5 Zalecana lepkoêç oleju: Powy ej -18 C SAE 90 Poni ej -18 C SAE 80W lub 80W-90 SMAROWANIE ELEMENTÓW PODWOZIA o yska kó : Smar litowy do o ysk kó NLGI No.2 Zwrotnice: Smar podwoziowy na bazie molibdenu i dwusiarczku litu NLGI No.2 Wa y nap dowe: Przeguby krzy akowe: Smar podwoziowy na bazie litu NLGI No.2 Wide ki i podwójny przegub Cardana: Smar podwoziowy na bazie molibdenu i dwusiarczku litu NLGI No.2 HAMULCE Minimalny zapas odleg oêci od pod ogi peda u naciêni tego si à 490 N (50kG), przy pracujàcym silniku, mm: Bez uk adu kontroli stabilnoêci jazdy i uk adu aktywnej regulacji nap du 80 Z uk adem kontroli stabilnoêci jazdy i uk adem aktywnej regulacji nap du 100 Skok ja owy peda u, mm: 1 6 Zaciàgni cie hamulca postojowego si à 196 N (20 kg): 6 8 z bów zapadki Rodzaj p ynu: SAE J1703 lub FMVSS No.116 DOT3 UK AD KIEROWNICZY Luz na kole kierownicy: Poni ej 30 mm P yn w uk adzie wspomagania: P yn do automatycznych skrzyƒ biegów DEXRON II lub III 323

331 Opony Rozmiar opon i ciênienia: Bezpieczniki Modele 3-drzwiowe Rozmiar opon CiÊnienie w oponach, kpa (kg/cm 2 lub bar, psi) Przednie Tylne 215/80R (1.9, 27) 210 (2.1, 30) 240 (2.4, 35)* 265/70R (2.0, 29) 200 (2.0, 29) Modele 5-drzwiowe Rozmiar opon CiÊnienie w oponach, kpa (kg/cm 2 lub bar, psi) Przednie Tylne 215/80R (1.8, 26) 200 (2.0, 29) 240 (2.4, 35)* 265/70R (2.0, 29) 200 (2.0, 29) *: Standardowe ciênienie dla ka dych obcià eƒ, àcznie z pe nym obcià eniem Moment dokr cenia nakr tek kó, Nm (kgm): 113 (11.5) UWAGA: Szczegó owe informacje na temat ogumienia (np. dotyczàce wymiany opon lub kó ) patrz punkty od Sprawdzanie ciênienia w ogumieniu do Zalecenia dotyczàce aluminiowych tarcz kó w rozdziale W komorze silnika Bezpieczniki (typ A) 1. PWR OUTLET (FR) 20A: Przednie gniazdo elektryczne 2. PWR OUTLET (RR) 20A: Tylne gniazdo elektryczne 3. FOG 15 A: Przednie Êwiat a przeciwmgielne 4. MIR HTR 15 A: Ogrzewanie lusterka bocznego 5. POWER HTR 10 A: Uk ad klimatyzacji 6. A.C 10 A: Uk ad klimatyzacji W komorze silnika 7. HEAD (LO RH) 10 A (samochody z uk adem automatycznego w àczania Êwiate mijania): Prawy reflektor (Êwiat a mijania) 8. HEAD (LO LH) 10 A (samochody z uk adem automatycznego w àczania Êwiate mijania): Lewy reflektor (Êwiat a mijania) 9. HEAD (RH) 10 A (samochody bez uk adu automatycznego w àczania Êwiate mijania): Prawy reflektor, lampka kontrolna Êwiate drogowych HEAD (HI RH) 10 A (samochody z uk adem automatycznego w àczania Êwiate mijania): Prawy reflektor (Êwiat a drogowe)

332 Pod deskà rozdzielczà 10. HEAD (LH) 10 A (samochody bez uk adu automatycznego w àczania Êwiate mijania): Lewy reflektor HEAD (HI LH) 10 A (samochody z uk adem automatycznego w àczania Êwiate mijania): Lewy reflektor (Êwiat a drogowe) 11. ST 7.5 A: Uk ad rozruchowy 12. CDS FAN 20 A: Elektryczny wentylator ch odzàcy silnik 13. OBD II 7.5 A: Uk ad diagnostyczny 14. ALT-S 7.5 A: Uk ad adowania 15. RR A.C 20 A: Bez obwodu 16. DOME 10 A: OÊwietlenie kabiny, oêwietlenie osobiste, oêwietlenie przestrzeni baga- owej, zegar, dodatkowe przyrzàdy, radioodtwarzacz, antena wysuwana elektrycznie, lampka ostrzegawcza niezamkni tych drzwi 17. EFI 15 A (silnik o zap onie iskrowym) lub ECD 15 A (silnik o zap onie samoczynnym): Wielopunktowy (sekwencyjny) wtrysk paliwa, uk ad kontroli emisji, pompa paliwowa 18. ACC 15 A: Zapalniczka i popielniczka, radioodtwarzacz, zegar, uk ad klimatyzacji, poduszki powietrzne, napinacze pasów bezpieczeƒstwa 19. IGN 10 A: Wielopunktowy (sekwencyjny) wtrysk paliwa, uk ad kontroli emisji, poduszki powietrzne, napinacze pasów bezpieczeƒstwa, lampka ostrzegawcza braku adowania akumulatora 20. CLOCK 10 A: Zegar 21. GAUGE 10 A: Liczniki i wskaêniki, lampki ostrzegawcze i brz czyk (oprócz lampki ostrzegawczej adowania, niezamkni tych drzwi i poduszek powietrznych), dodatkowe przyrzàdy, Êwiat a cofania, uk ad klimatyzacji, uk ad sterowania elektronicznego automatycznej skrzyni biegów 22. SEAT-HTR 15 A: Ogrzewanie siedzeƒ 23. HAZ-HORN 15 A: Âwiat a awaryjne, sygna dêwi kowy 24. DIFF 20 A: Uk ad blokady tylnego mechanizmu ró nicowego 25. ECU-B 15 A: Tylne Êwiat o przeciwmgielne, uk ad ABS, uk ad automatycznej kontroli pr dkoêci, lampka ostrzegawcza poduszki powietrznej 26. ST 5 A: Uk ad rozruchowy 27. WIPER 20 A: Wycieraczki i spryskiwacze szyby przedniej, wycieraczki i spryskiwacze szyby tylnej 28. STOP 15 A: Âwiat a hamowania, dodatkowe Êwiat o hamowania, uk ad automatycznej kontroli pr dkoêci, uk ad sterowania elektronicznego automatycznej skrzyni biegów 29. ECU-IG 15 A: Uk ad automatycznej kontroli pr dkoêci, uk ad ABS 30. DEFOG 15 A: Ogrzewanie tylnej szyby 31. TAIL 10 A: Tylne Êwiat a pozycyjne, oêwietlenie tablicy rejestracyjnej, przednie Êwiat a pozycyjne, uk ad poziomowania reflektorów, lampki na tablicy przyrzàdów, kierunkowskazy 325