POCZĄTKOWA FAZA SEDYMENTACJI W ANALIZIE AREOMETRYCZNEJ GRUNTU
|
|
- Bogumił Piekarski
- 5 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 CZASOPISMO INŻYNIERII LĄDOWEJ, ŚRODOWISKA I ARCHITEKTURY JOURNAL OF CIVIL ENGINEERING, ENVIRONMENT AND ARCHITECTURE JCEEA, t. XXXI, z. 61 (4/14), październik-grudzień 214, s Zenon SZYPCIO 1 POCZĄTKOWA FAZA SEDYMENTACJI W ANALIZIE AREOMETRYCZNEJ GRUNTU W pracy analizowano trudności interpretacji wyników badań analizy areoetrycznej w początkowej fazie sedyentacji. W początkowej fazie sedyentacji dynaika procesu a istotny wpływ na wyniki badań. Gęstość zawiesiny gruntowej jest zienna w czasie sedyentacji. Dynaika zian gęstości zaleŝy od składu granuloetrycznego gruntu. Areoetry są kalibrowane w roztworach o stałej gęstości, zate gęstość zawiesiny zaleŝy od kształtu areoetru, w szczególności od połoŝenia środka cięŝkości, kształtu bańki areoetru i średnicy szyjki. Po włoŝeniu areoetru do zawiesiny opadające cząstki gruntu znajdują się poiędzy bańką areoetru a ścianką cylindra. Gęstość zawiesiny gruntowej zienia się nie tylko na głębokości, ale równieŝ w przekroju poprzeczny. Wraz z upływe czasu sedyentacji dynaika procesu znacząco aleje, ziany te nie ają jednak istotnego wpływu na poiar gęstości zawiesiny gruntowej. W pracy, rozwaŝając teoretyczne zaleŝności ziany gęstości zawiesiny w czasie w przekroju pionowy i pozioy, znaleziono wartości współczynnika korekcyjnego dla dwóch przykładowych gruntów. Wartość współczynnika korekcyjnego znacząco zaleŝy od składu granuloetrycznego gruntu. Minialne wartości współczynnika korekcyjnego otrzyano dla 15 s czasu sedyentacji. Po upływie 9 s wartość współczynnika korekcyjnego jest bliska jedności. Z wystarczającą dla praktyki inŝynierskiej dokładnością skład granuloetryczny oŝe być określany z poinięcie 4-5 in początkowej fazy sedyentacji, przyjując wartość współczynnika korekcyjnego równą jedności. Słowa kluczowe: grunty, skład granuloetryczny, analiza areoetryczna 1. Wprowadzenie Właściwości (szczególnie te fizyczne) gruntu znacząco zaleŝą od jego składu granuloetrycznego [6, 7]. Dla gruntów zawierających więcej niŝ 1% cząstek drobnych d i <,63 (,75 ) skład granuloetryczny jest określany na podstawie analizy sitowej i areoetrycznej [6, 7]. Na prędkość opadania cząstek gruntu a wpływ lepkość roztworu zaleŝna od teperatury [9]. Roztwore oŝe być woda destylowana dla gruntów niekoagulujących lub woda destylowana z dodatkie dyspergentu (pirofosforanu sodu lub heksaetafosforanu so- 1 Zenon Szypcio, Politechnika Białostocka, ul. Wiejska 45E, Białystok, tel , z.szypcio@pb.edu.pl
2 224 Z. Szypcio du) dla zawiesin podlegających koagulacji [6]. Największy wpływ na prędkość opadania a jednak średnica cząstki gruntu [5, 9, 1]. W początkowej fazie sedyentacji proces charakteryzuje się duŝą dynaiką. Przy powierzchni zawiesiny gruntowej w cylindrze sedyentacyjny w bardzo krótki czasie liczba cząstek gruntu jest bardzo ała, a zawiesina a gęstość zbliŝoną do gęstości roztworu. W niŝszych pozioach na iejsce cząstek, które opadły, pojawiają się cząstki, które opadły z górnej części zawiesiny. Liczba cząstek gruntu na tych pozioach aleje więc znacznie wolniej niŝ w wyŝszych partiach cylindra sedyentacyjnego. Najwolniej proces zniejszania się ilości cząstek gruntu w jednostce objętości zachodzi w dolnych partiach cylindra sedyentacyjnego. Zate podczas sedyentacji gęstość zawiesiny gruntowej w cylindrze sedyentacyjny nie jest stała i wzrasta nieliniowo wraz z głębokością. Areoetr jest cechowany w roztworach o stałej gęstości [2, 6, 7, 1]. Poierzona gęstość zawiesiny gruntowej jest przypisywana gęstości zawiesiny na pozioie środka wyporu areoetru [1, 3, 6, 7, 8, 1]. W fazie sedyentacji, gdy niejednorodność gęstości zawiesiny gruntowej jest duŝa, niejednorodność ta a wpływ na wyniki badań. Wpływ ten jest analizowany w dalszej części pracy dla prostego teoretycznego kształtu areoetru i dwóch krzywych uziarnienia gruntu. Inne zagadnienia ające wpływ na niepewności poiarów w analizie areoetrycznej [4, 1] nie będą analizowane. 2. Rozkład gęstości zawiesiny gruntowej w cylindrze sedyentacyjny Prędkość opadania cząstki w roztworze zaleŝy od jej średnicy zastępczej (d i ), lepkości roztworu (η), gęstości właściwej cząstki (ρ s ) oraz gęstości roztworu (ρ r ) i oŝe być określona zgodnie z prawe Stokesa wzore: v 2 ρs ρr di = η c (1) gdzie: v prędkość opadania cząstki [/s], ρ s gęstość właściwa cząstki gruntu [g/c 3 ], ρ r gęstość roztworu [g/c 3 ], η lepkość dynaiczna roztworu [Pas], d i średnica zastępcza cząstki [], c współczynnik przeliczeniowy [-]. Dla wody destylowanej c =,4284 [1, 5]. Wykres zaleŝności prędkości opadania od średnicy zastępczej w skali log-log jest linią prostą (rys. 1.). UwaŜa się, Ŝe cząstki o średnicy niejszej niŝ,1 opadają zbyt wolno i etoda sedyentacyjna nie powinna być stosowana do analizy granuloetrycznej [8]. Maksyalna średnica zastępcza cząstki gruntu zgodnie z norą [6] wynosi,63. Dla tej średnicy (d i ) prędkość opadania jest równa 25 /s,
3 Początkowa faza sedyentacji w analizie zate środek wyporu typowego areoetru (H r = 16 c) cząstka będąca przy powierzchni zawiesiny osiąga zaledwie w ciągu 6,4 s. W związku z ty proces sedyentacji w początkowej fazie jest bardzo dynaiczny. Mając krzywą uziarnienia gruntu, gęstość właściwą szkieletu gruntowego (ρ s ), lepkość roztworu (η) oraz asę gruntu () uŝytego do przygotowania zawiesiny gruntowej, oŝna łatwo policzyć asę cząstek ( s ), które znajdują się poniŝej głębokości (z), i gęstość zawiesiny gruntowej (ρ ) na głębokości (z): ρr ρ = ρr + s 1,1 ρs (2) gdzie: ρ gęstość zawiesiny gruntowej [g/c 3 ], s asa cząstek gruntu znajdujących się na głębokości większej od z [g], ρ s, ρ r gęstość właściwa gruntu i roztworu [g/c 3 ]. Przykładowy rozkład gęstości zawiesiny gruntowej dla róŝnych czasów sedyentacji pokazano na rys. 2. Rys. 1. ZaleŜność prędkości opadania cząstki od jej średnicy zastępczej Fig. 1. Particle velocity dependence of equivalent diaeter Na początku procesu sedyentacji (t = s) gęstość zawiesiny jest jednorodna i oŝe być policzona ze wzoru (2), przyjując, Ŝe = s. Niezwykle
4 226 Z. Szypcio waŝne jest prawidłowe wyieszanie gruntu, gdyŝ a to istotny wpływ na ρ. JeŜeli zawiesina jest źle przygotowana, to część większych cząstek gruntu nie będzie się znajdować w zawiesinie, w rezultacie czego początkowa jej gęstość oŝe być znacznie niejsza niŝ ta uwzględniona w analizie areoetrycznej. Na ten fakt zwraca się duŝą uwagę w norach i literaturze [1, 3, 4, 6, 7, 8, 1]. Po bardzo krótki czasie, teoretycznie nawet ułaku sekundy, bezpośrednio przy powierzchni (z = ) nie znajdują się cząstki gruntu, ρ = ρ r. Nie jest to w pełni prawdą, gdyŝ w kaŝdy gruncie znajdują się cząstki koloidalne o ałej średnicy tworzące zawiesinę. Zdanie autora z praktycznego punktu widzenia oŝna przyjować, Ŝe cząstki te to cząstki o średnicy zastępczej niejszej od,1. Rys. 2. Rozkład gęstości w cylindrze sedyentacyjny Fig. 2. Density distribution in a sedientation cylinder Dla długiego czasu sedyentacji, teoretycznie t = wszystkie cząstki opadną na dno cylindra, a gęstość zawiesiny będzie równa gęstości roztworu. Dla czasów sedyentacji t = 5, 15, 3, 6, 12, 3 s rozkład gęstości jest niejednorodny. Niejednorodność na głębokości środka wyporu nurnika areoetru dla z w granicach 8-2 c jest największa dla t 15, 3 s.
5 Początkowa faza sedyentacji w analizie Rozkład parć na areoetr Cele pracy jest uwzględnienie niejednorodności rozkładu gęstości zawiesiny gruntowej na wyniki analizy areoetrycznej. Dla ułatwienia obliczeń przyjęto, Ŝe areoetr a kształt prosty (rys. 3.). Rys. 3. Areoetr przyjęty do analizy Fig. 3. Hydroeter accepted for the analysis Areoetr a syetryczną bańkę i jest zbliŝony kształte do areoetrów stosowanych w laboratoriach geotechnicznych w Polsce. Charakterystyczne wyiary areoetru podano w tab. 1. ZaleŜność gęstości kalibrowanej areoetru ρ k od głębokości połoŝenia środka wyporu bańki areoetru H r pokazano na rys. 4. Tabela 1. Charakterystyczne wyiary areoetru Table 1. Characteristic hydroeter easurents D a D s h h g h s N W a [] [] [] [] [] [] [kn] , Wartości ρ k otrzyano przy załoŝeniu, Ŝe roztwór (zawiesina gruntowa) jest jednorodny. Zgodnie z prawe Archiedesa: Wa ρ k = 1 [g/c 3 ] (3) gv a gdzie: W a = 6, kn cięŝar areoetru, V a objętość części areoetru zanurzonej w roztworze (jednorodnej zawiesinie gruntu) [c 3 ], g = 9,81/s 2 przyspieszenie zieskie.
6 228 Z. Szypcio Rys. 4. ZaleŜność ρ k od H r Fig. 4. ρ k H r dependence Gdy w cylindrze sedyentacyjny nie a areoetru, to cząstki opadają po linii prostej (rys. 5.), po włoŝeniu zaś do zawiesiny areoetru cząstki gruntu opadające uszą się zieścić poiędzy ścianką wewnętrzną cylindra a ścianą areoetru (rys. 5.). Rys. 5. Tory opadających cząstek Fig. 5. Sinking particle strealines
7 Początkowa faza sedyentacji w analizie Przyjując zate jednorodność rozkładu cząstek w płaszczyźnie pozioej na głębokości z, gęstość zawiesiny jest większa niŝ odpowiednia gęstość zawiesiny w ty say czasie na tej saej głębokości w cylindrze sedyentacyjny bez areoetru. Oznaczając jako ρ * gęstość zawiesiny na głębokości z, oŝna zapisać: ρr 1 ρ* = ρr + s 1 ρ A s c Aa A c (4) lub ρr 1 ρ* = ρr + s 1 2 ρ s D 1 D c (5) gdzie: A a pole przekroju areoetru na głębokości z [c 2 ], A c pole przekroju powierzchni wewnętrznej cylindra na głębokości z [c 2 ], D średnica areoetru na głębokości z [], D c średnica wewnętrzna cylindra []. W cylindrze bez areoetru na głębokości z ciśnienie jest równe: z ( ) γ ( ) p z = z dz (6) Gdy areoetr jest na stałe włoŝony do zawiesiny gruntowej, to w zawiesinie na głębokości z ciśnienie jest równe: gdzie z p * z = * z dz (7) ( ) γ ( ) ( z) ρ ( ) γ * = * z g (8) Dla areoetrów o duŝej średnicy (D a ) i ałej średnicy wewnętrznej cylindra poiarowego γ *( z) oŝe być ono znacznie większe od γ ( z ). Stąd w norach i praktyce do badań dobiera się cylinder, tak aby D c /D a 2 [6, 7, 1].
8 23 Z. Szypcio W badaniach po włoŝeniu areoetru do zawiesiny i po ustabilizowaniu jego pozycji jest wykonywany odczyt. Czas stabilizacji zaleŝy od kształtu areoetru i doświadczenia laboranta. Powinien to być jak najkrótszy czas, tak aby areoetr nie zieniał znacząco gęstości zawiesiny. Po włoŝeniu areoetru pozio zawiesiny w cylindrze wzrasta. Przyjuje się, Ŝe głębokość zanurzenia środka wyporu bańki areoetru (H r ) jest ierzona od poziou przed włoŝenie areoetru [1, 3, 5, 6, 7, 1]. Na głębokości z ciśnienie jest równe: z p( z) = γ ( z) dz (9) gdy cząstki gruntu opadają swobodnie. W przypadku włoŝenia areoetru do zawiesiny: z p *( z) = γ *( z) dz (1) W początkowej fazie sedyentacji proces jest tak dynaiczny, Ŝe poiary powinny być wykonywane z ciągle włoŝony areoetre, co a wpływ na wyniki poiarów. W dalszej części pracy przyjuje się rozkład ciśnień w zawiesinie gruntowej obliczony z równania (9), tzn. Ŝe czas włoŝenia areoetru i czas stabilizacji jest krótki i nie wpływa znacząco na wyniki poiarów. Zawiesina gruntowa wywołuje parcie na ściany zanurzonego w niej areoetru. Przykładowy rozkład parć dla przyjętego areoetru pokazano na rys. 6. Rys. 6. Przykładowy rozkład parć na ścianę areoetru Fig. 6. An exaple diagra of a hydroeter wall pressure
9 Początkowa faza sedyentacji w analizie Współczynnik korekcyjny Składowa pionowa parć na ściany areoetru jest skierowana do dołu na powierzchniach ściany areoetru powyŝej środka wyporu i do góry na powierzchniach ściany areoetru poniŝej środka wyporu. Na powierzchniach pionowych składowa pionowa parć jest równa zeru. Wypór areoetru oŝe być obliczony z równania: H r + hg 2 πd ( ) ( ) tan( α) s (11) 4 W = p z r z dz + p gdy p(z) jest wyznaczone z równania (9) H r 2 πd * = *( ) ( ) tan( α) + * s 4 W p z r z dz p (12) gdy p*(z) jest obliczone z równania (1), p i p * są zaś wartościai ciśnienia na ściance dolnej areoetru dla z = H + h. Dla przyjętego do analizy areoetru (rys. 3.) a = dla z < H r hg i H r hg + hs z H r + hg hs, r g Da Ds α = arctan 2hs dla Hr hg z < Hr hg + hs (13) Da Ds α = arctan 2hs dla H + h h z H + h, r g s r g natoiast D r( z ) = s dla z H r hg, 2 Ds r( z) = +,5( z H r hg )( Da Ds ) dla H r hg z H r hg + hs, 2 r( z) =,5D a dla H r hg + hs z H r + hg hs (14) r( z) =,5D,5( z H h + h )( D D ), a r g s a s r( z) =,5D s dla z = H r + hg hs.
10 232 Z. Szypcio JeŜeli jest znana krzywa uziarnienia gruntu, to dla kaŝdego czasu sedyentacji oŝna znaleźć teoretycznie rozkład gęstości (ρ ) i (ρ *), p i p* oraz W i W*. Wypór usi być równy cięŝarowi areoetru W a. Zate dla kaŝdej krzywej uziarnienia i czasu sedyentacji oŝna znaleźć głębokość zanurzenia środka wyporu bańki areoetru i gęstość na pozioie środka wyporu bańki areoetru, oznaczając je odpowiednio przez H r i H r *. Wartość H r odpowiada głębokości zanurzenia, gdy gęstości są liczone bez areoetru włoŝonego do zawiesiny i gdy jest spełniony warunek: W = W a (15) H r * odpowiada głębokości zanurzenia, gdy w rozkładzie gęstości jest uwzględnione zakłócenie wywołane ciągły pobyte areoetru w zawiesinie i gdy jest spełniony warunek: W * Wa = (16) PoniewaŜ Hr* Hr, to γ * γ i W* W. Dalej jest analizowana tylko sytuacja, gdy areoetr jest bardzo szybko wkładany do zawiesiny i gdy jest wykonywany odczyt. MoŜna wówczas przyjąć, Ŝe rzeczywisty wypór zawiesiny jest równy W. Dla tak określonej wartości H r otrzyano gęstość zawiesiny (ρ ) na pozioie środka wyporu areoetru i gęstość teoretyczną zawiesiny o jednorodny rozkładzie gęstości (ρ k ) odczytaną z wykresu na rys. 4. lub obliczoną z równania (3). Dla kaŝdego areoetru i gęstości zawiesiny oŝna znaleźć równowaŝny odczyt areoetru [6]: Rh Zate = ( ρ 1)1 (17) R hk = ( ρ 1)1 (18) k R h = ( ρ 1)1 (19) W roztworze odniesienia R = ( ρ 1)1 (2) W analizie jako roztwór odniesienia przyjęto wodę destylowaną. Dla obliczonych wartości R hk i R h oŝna znaleźć zodyfikowane odczyty areoetru oznaczone odpowiednio jako: R = R R (21) dk hk
11 Początkowa faza sedyentacji w analizie R = R R (22) d h Frakcję niejszą niŝ średnica zastępcza naleŝy obliczyć ze wzoru [6]: 1ρs K = R ( ρ 1) s d (23) Zate dla danego zagłębienia środka wyporu areoetru oŝna obliczyć odpowiednie wartości K z równania (23) przy załoŝeniu, Ŝe zawiesina jest jednorodna (ρ k ) i zawiesina a zienną gęstość (ρ ). MoŜna więc napisać wzory: K k 1ρs = R ( ρ 1) s dk (24) K 1ρs = R ( ρ 1) s d (25) W pracy współczynnik korekcyjny zdefiniowano jako: K K α = (26) k PoniewaŜ ρ ρk, to Rd Rdk i K Kk, zate α 1. Teoretycznie wartość współczynnika α = 1 dla jednorodnej zawiesiny w chwili początku sedyentacji (t = ) i w chwili zakończenia sedyentacji ( t = ). Z wykresów zian gęstości w czasie sedyentacji (rys. 2.) wynika, Ŝe inialne wartości współczynnika korekcyjnego α występuje dla czasu sedyentacji t 15 s. 5. Przykład W celu zobrazowania przedstawionej analizy obliczono teoretyczne wartości współczynnika korekcyjnego α dla gruntów A i B, których rzeczywiste krzywe uziarnienia pokazano linią ciągłą na rys. 7. Przyjęto, Ŝe zawiesinę wykonano w roztworze wody destylowanej, biorąc 2 g szkieletu gruntowego do wykonania zawiesiny. Gęstość właściwa szkieletu gruntowego ρ s = 2,7 g/c 3. Badania wykonano w teperaturze 2 o C, zate ρ r =,9982 g/c 3 i η = 1,2 Pas [6]. Areoetr przyjęto o kształtach pokazanych na rys. 3.
12 234 Z. Szypcio Rys. 7. Rzeczywiste i teoretyczne krzywe uziarnienia Fig. 7. Real and theoretical grain-size distribution curves Zgodnie z wcześniej oówioną procedurą obliczono wartości współczynnika korekcyjnego α dla czasów sedyentacji: 5, 15, 3, 6, 12, 3 i 9 s. Otrzyane wartości współczynnika korekcyjnego α i aproksyowane krzywe zaleŝności wartości współczynnika α od czasu sedyentacji pokazano na rys. 8. MoŜna stwierdzić, Ŝe dla czasu sedyentacji dłuŝszego od 9 s wartość współczynnika korekcyjnego jest równa 1. Średnica zastępcza cząstek odpowiadająca czasowi sedyentacji 9 s wynosi ok.,2. Rys. 8. ZaleŜność α od czasu sedyentacji Fig. 8. α dependence on sedientation tie
13 Początkowa faza sedyentacji w analizie Znając krzywą uziarnienia, oŝna obliczyć teoretyczne procentowe zawartości ziaren o średnicy niejszej niŝ d i : K k * K * = (27) α gdzie K k * jest procentową teoretyczną zawartością ziaren o średnicy < d i z uwzględnienie współczynnika korekcyjnego, K* zaś rzeczywistą procentową zawartością ziaren. Dla gruntu A teoretyczna krzywa uziarnienia znacząco się róŝni od krzywej uziarnienia rzeczywistej dla, 2 < d i, 63. Dla gruntu B o niejszej zawartości cząstek drobnych i inny kształcie krzywej uziarnienia róŝnice są znacznie niejsze. Współczynnik redukcyjny przedstawia róŝnicę poiędzy rzeczywisty niejednorodny rozkłade gęstości zawiesiny w cylindrze sedyentacyjny a odpowiadającą teu zagłębieniu areoetru gęstością jednorodnej zawiesiny. RozwaŜania teoretyczne przyjęto dla prostego kształtu areoetru o ało opływowy kształcie. Dla bardziej opływowego areoetru o innych paraetrach wartość współczynnika korekcyjnego α będzie inna. ZauwaŜy, Ŝe podczas wykonywania analizy areoetrycznej nie jest znana rzeczywista krzywa uziarnienia gruntu, lecz krzywa otrzyana z badań. Aby realnie przeprowadzić analizę, naleŝy zastosować procedurę iteracyjną. W pierwszy kroku iteracji jako krzywą rzeczywistą naleŝy przyjąć krzywą otrzyaną z badań oraz znaleźć przybliŝone połoŝenie rzeczywistej krzywej uziarnienia. W następny kroku naleŝy tę krzywą przyjąć jako rzeczywistą i otrzyać teoretyczne połoŝenie krzywej uziarnienia. Procedurę naleŝy powtarzać do chwili, gdy krzywa uziarnienia uzyskana z badań będzie pokrywała się z krzywą teoretyczną otrzyaną z obliczeń według procedury przedstawionej w pracy. NaleŜy zauwaŝyć, Ŝe procedura znalezienia współczynnika korekcyjnego α jest bardzo pracochłonna i wyaga duŝej dokładności obliczeń. 6. Wnioski W początkowej fazie sedyentacji proces jest bardzo dynaiczny i gęstość zawiesiny gruntowej jest znacząco niejednorodna. Maksyalną niejednorodność otrzyuje się w 15-2 s sedyentacji. Niejednorodność zaleŝy od asy gruntu uŝytej podczas badań, lepkości roztworu i gęstości właściwej szkieletu gruntowego. Ze względu na to, Ŝe areoetry są kalibrowane w roztworach o jednorodnej gęstości, a zawiesina gruntowa jest niejednorodna oŝliwe jest uwzględnienie tego faktu, stosując współczynnik korekcyjny. Procedurę obliczeń współczynnika korekcyjnego dla teoretycznej krzywej uziarnienia i teoretycznego areoetru przedstawiono w pracy. Wartość współczynnika korekcyjnego aleje wraz z upływe czasu sedyentacji i praktycz-
14 236 Z. Szypcio nie oŝna przyjąć, Ŝe α 1 dla czasu sedyentacji 3 s. Cząstki o średnicy zastępczej d <,1 ogą być traktowane jako zawiesiny i rzeczywista niejednorodność gęstości będzie nieco niejsza. Autor jest w pełni świado o teoretyczny charakterze rozwaŝań, które powinny być potwierdzone w badaniach laboratoryjnych i analizach teoretycznych. Literatura [1] Bardet J.P.: Experiental soil echanics. Prentice Hall, New Jersey [2] DołŜyk K., Chielewska I.: Gęstości roztworów pirofosforanu sodu i heksaetafosforanu sodu w wodzie. Czasopiso InŜynierii Lądowej, Środowiska i Architektury, JCEEA, nr 4/214, s [3] Geotechnical Engineering Bureau: Test ethod and discussion for the particle size analysis of soils by hydroeter ethod. New York State Departent of Transportation, April 27. [4] Gołębiewska A., Hyb W.: Ocena niepewności wyników poiarów w analizie areoetrycznej gruntu. GeoinŜynieria. Drogi Mosty Tunele, nr (4) 28, s [5] Kalinski M.E.: Soil echanics. Lab anual. John Wiley&Sons, USA 211. [6] PKN-CEN ISO/TS : Badania geotechniczne. Badania laboratoryjne gruntów. Część 4: Oznaczanie składu granuloetrycznego. PKN, Warszawa 29. [7] PN-88/B-4481: Grunty budowlane. Badania próbek gruntu. [8] Soltczyk W. (ed.): Geotechnical Engineering Handbook. Volue 1. Fundaentals. Ernst&Sohn, A Wiley Copany, 22. [9] Szypcio Z., DołŜyk K.: Lepkość roztworów pirofosforanu sodu i heksaetafosforanu sodu w wodzie destylowanej. Czasopiso InŜynierii Lądowej, Środowiska i Architektury, z. 64 (4/14), s [1] Verwaal W.: Soil echanics. Laboratory anual. Geotechnical Laboratory of DGM. Thiphu Bhutan, February 24. THE INITIAL PHASE OF SEDIMENTATION IN HYDROMETER ANALYSIS OF SOIL S u a r y The paper has analyzed the difficulty of interpretation of hydroeter analysis results in the initial phase of sedientation. In the initial phase of sedientation the dynaics of the process has a crucial influence on the analysis results. The suspension density varies during sedientation. Dynaics of changes in density depends on the soil particle size coposition. Hydroeters are calibrated in solutions of constant density, so that the density of the suspension is dependent on the shape of the hydroeter, and in particular the position of the gravity center, hydroeter s bulb shape and the diaeter of the pipe. After inserting the hydroeter into the suspension, descending particles of the soil suspension are located between the bulb and the cylinder wall of the hydroeter, thus density of the soil suspension varies not only due to the depth but also in cross section. With tie of the sedientation the process dynaics is significantly reduced, and the changes have no aterial
15 Początkowa faza sedyentacji w analizie ipact on the easureent of the density of the soil suspension. In the study, considering the theoretical density changes in tie in vertical and horizontal sections there have been found correction factor values for two exeplary soils. The value of the correction factor significantly depends on the soil particle size coposition. The iniu value of the correction factor was obtained for 15 seconds of sedientation tie. After 9 seconds the value of the correction factor is close to unity. With sufficient accuracy for engineering practice the size distribution can be deterined by neglecting the first 4-5 inutes of the initial phase of sedientation assuing the correction factor is equal to unity. Keywords: soils, grain-size distribution, hydroeter analysis Przesłano do redakcji: r. Przyjęto do druku: r. DOI:1.7862/rb
16 238 Z. Szypcio
LEPKOŚĆ ROZTWORÓW PIROFOSFORANU SODU I HEKSAMETAFOSFORANU SODU W WODZIE DESTYLOWANEJ
CZASOPISMO INŻYNIERII LĄDOWEJ, ŚRODOWISKA I ARCHITEKTURY JOURNAL OF CIVIL ENGINEERING, ENVIRONMENT AND ARCHITECTURE JCEEA, t. XXXI, z. 61 (4/14), październik-grudzień 2014, s. 239-249 Zenon SZYPCIO 1 Katarzyna
Bardziej szczegółowoGĘSTOŚĆ ROZTWORÓW PIROFOSFORANU SODU I HEKSAMETAFOSFORANU SODU W WODZIE
CZASOPISMO INŻYNIERII LĄDOWEJ, ŚRODOWISKA I ARCHITEKTURY JOURNAL OF CIVIL ENGINEERING, ENVIRONMENT AND ARCHITECTURE JCEEA, t. XXXI, z. 61 (4/14), październik-grudzień 2014, s. 55-63 Katarzyna DOŁśYK 1
Bardziej szczegółowo( ) ( ) Frakcje zredukowane do ustalenia rodzaju gruntu spoistego: - piaskowa: f ' 100 f π π. - pyłowa: - iłowa: Rodzaj gruntu:...
Frakcje zredukowane do ustalenia rodzaju gruntu spoistego: 100 f p - piaskowa: f ' p 100 f + f - pyłowa: - iłowa: ( ) 100 f π f ' π 100 ( f k + f ż ) 100 f i f ' i 100 f + f k ż ( ) k ż Rodzaj gruntu:...
Bardziej szczegółowoMECHANIKA PŁYNÓW LABORATORIUM
MECHANIKA PŁYNÓW LABORATORIUM Ćwiczenie nr 7 Waga hydrostatyczna, wypór. Cele ćwiczenia jest wyznaczenie gęstości ciał stałych za poocą wagi hydrostatycznej i porównanie tej etody z etodai, w których ierzona
Bardziej szczegółowoWyznaczanie charakterystyk przepływu cieczy przez przelewy
Ć w i c z e n i e 1 Wyznaczanie charakterystyk przepływu cieczy przez przelewy 1. Wprowadzenie Cele ćwiczenia jest eksperyentalne wyznaczenie charakterystyk przelewu. Przelew ierniczy, czyli przegroda
Bardziej szczegółowoW zaleŝności od charakteru i ilości cząstek wyróŝniamy: a. opadanie cząstek ziarnistych, b. opadanie cząstek kłaczkowatych.
BADANIE PROCESU SEDYMENTACJI Wstęp teoretyczny. Sedymentacja, to proces opadania cząstek ciała stałego w cieczy, w wyniku działania siły grawitacji lub sił bezwładności. Zaistnienie róŝnicy gęstości ciała
Bardziej szczegółowoPOWODZENIA! ZDANIA ZAMKNIĘTE. WOJEWÓDZKI KONKURS FIZYCZNY [ETAP SZKOLNY] ROK SZKOLNY 2009/2010 Czas trwania: 90 minut KOD UCZESTNIKA KONKURSU.
KOD UCZESTNIKA KONKURSU WOJEWÓDZKI KONKURS FIZYCZNY [ETAP SZKOLNY] ROK SZKOLNY 2009/2010 Czas trwania: 90 inut Test składa się z dwóch części. W części pierwszej asz do rozwiązania 15 zadań zakniętych,
Bardziej szczegółowoWyznaczenie gęstości cieczy za pomocą wagi hydrostatycznej. Spis przyrządów: waga techniczna (szalkowa), komplet odważników, obciążnik, ławeczka.
Cel ćwiczenia: WYZNACZANIE GĘSTOŚCI CIECZY ZA POMOCĄ WAGI HYDROSTATYCZNEJ Wyznaczenie gęstości cieczy za poocą wagi hydrostatycznej. Spis przyrządów: waga techniczna (szalkowa), koplet odważników, obciążnik,
Bardziej szczegółowoĆwiczenie N 13 ROZKŁAD CIŚNIENIA WZDŁUś ZWĘśKI VENTURIEGO
LABORATORIUM MECHANIKI PŁYNÓW Ćwiczenie N ROZKŁAD CIŚNIENIA WZDŁUś ZWĘśKI VENTURIEGO . Cel ćwiczenia Doświadczalne wyznaczenie rozkładu ciśnienia piezometrycznego w zwęŝce Venturiego i porównanie go z
Bardziej szczegółowoEgzamin z MGIF, I termin, 2006 Imię i nazwisko
1. Na podstawie poniższego wykresu uziarnienia proszę określić rodzaj gruntu, zawartość głównych frakcji oraz jego wskaźnik różnoziarnistości (U). Odpowiedzi zestawić w tabeli: Rodzaj gruntu Zawartość
Bardziej szczegółowoNAPRĘśENIE PIERWOTNE W PODŁOśU GRUNTOWYM
NAPRĘśENIE PIERWOTNE W PODŁOśU GRUNTOWYM Pionowe napręŝenie pierwotne σ zρ jest to pionowy nacisk jednostkowy gruntów zalegających w podłoŝu gruntowym ponad poziomem z. σ zρ = ρ. g. h = γ. h [N/m 2 ] [1]
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE NR 2,3. Zakład Budownictwa Ogólnego
Zakład Budownictwa Ogólnego ĆWICZENIE NR 2,3 Materiały kaienne - oznaczenie gęstości objętościowej i porowatości otwartej - oznaczenie gęstości i porowatości całkowitej Instrukcja z laboratoriu: Budownictwo
Bardziej szczegółowoGaz doskonały w ujęciu teorii kinetycznej; ciśnienie gazu
Wykład 5 Gaz doskonały w ujęciu teorii kinetycznej; ciśnienie gazu Prędkość średnia kwadratowa cząsteczek gazu doskonałego Rozkład Maxwella prędkości cząsteczek gazu doskonałego Średnia energia kinetyczna
Bardziej szczegółowoWyznaczanie współczynnika lepkości cieczy za pomocą wiskozymetru Höpplera (M8)
Wyznaczanie współczynnika lepkości cieczy za pomocą wiskozymetru Höpplera (M8) W P R O W A D Z E N I E Jakikolwiek przepływ cieczy rzeczywistej cechuje zawsze poślizg warstewek. PoniewaŜ w cieczach istnieją
Bardziej szczegółowoSiła grawitacji jest identyczna w kaŝdym przypadku,
Tę samą cegłę o masie 4 kg ustawiono w trzech róŝnych pozycjach. (Za kaŝdym razem na innej ścianie. Co powiesz o siłach grawitacji działających na cegłę w kaŝdym przypadku a) Siła grawitacji jest identyczna
Bardziej szczegółowoPodział gruntów ze względu na uziarnienie.
Piotr Jermołowicz - Inżynieria Środowiska Szczecin 1. Podział gruntów. Podział gruntów ze względu na uziarnienie. Grunty rodzime nieskaliste mineralne, do których zalicza się grunty o zawartości części
Bardziej szczegółowoMECHANIKA PŁYNÓW Płyn
MECHANIKA PŁYNÓW Płyn - Każda substancja, która może płynąć, tj. pod wpływem znikomo małych sił dowolnie zmieniać swój kształt w zależności od naczynia, w którym się znajduje, oraz może swobodnie się przemieszczać
Bardziej szczegółowoInżynieria Rolnicza 5(93)/2007
Inżynieria Rolnicza 5(9)/7 WPŁYW PODSTAWOWYCH WIELKOŚCI WEJŚCIOWYCH PROCESU EKSPANDOWANIA NASION AMARANTUSA I PROSA W STRUMIENIU GORĄCEGO POWIETRZA NA NIEZAWODNOŚĆ ICH TRANSPORTU PNEUMATYCZNEGO Henryk
Bardziej szczegółowoMieszadła z łamanymi łopatkami. Wpływ liczby łopatek na wytwarzanie zawiesin
TOMÁŠ JIROUT FRANTIŠEK RIEGER Wydział Mechaniczny. Czeski Uniwersytet Techniczny. Praha EDWARD RZYSKI Wydział Inżynierii Procesowej i Ochrony Środowiska. Politechnika Łódzka. Łódź Mieszadła z łamanymi
Bardziej szczegółowoTemat ćwiczenia. Pomiary otworów na przykładzie tulei cylindrowej
POLITECHNIKA ŚLĄSKA W YDZIAŁ TRANSPORTU Temat ćwiczenia Pomiary otworów na przykładzie tulei cylindrowej I Cel ćwiczenia Zapoznanie się z metodami pomiaru otworów na przykładzie pomiaru zuŝycia gładzi
Bardziej szczegółowoMECHANIKA KOROZJI DWUFAZOWEGO STOPU TYTANU W ŚRODOWISKU HCl. CORROSION OF TWO PHASE TI ALLOY IN HCl ENVIRONMENT
ANNA KADŁUCZKA, MAREK MAZUR MECHANIKA KOROZJI DWUFAZOWEGO STOPU TYTANU W ŚRODOWISKU HCl CORROSION OF TWO PHASE TI ALLOY IN HCl ENVIRONMENT S t r e s z c z e n i e A b s t r a c t W niniejszym artykule
Bardziej szczegółowoMODELE ODPOWIEDZI DO PRZYKŁADOWEGO ARKUSZA EGZAMINACYJNEGO Z FIZYKI I ASTRONOMII
TEST PRZED MATURĄ 007 MODELE ODPOWIEDZI DO PRZYKŁADOWEGO ARKUSZA EGZAMINACYJNEGO Z FIZYKI I ASTRONOMII ZAKRES ROZSZERZONY Numer zadania......3. Punktowane elementy rozwiązania (odpowiedzi) za podanie odpowiedzi
Bardziej szczegółowoNazwisko i imię: Zespół: Data: Ćwiczenie nr 13: Współczynnik lepkości
Nazwisko i imię: Zespół: Data: Ćwiczenie nr 13: Współczynnik lepkości Cel ćwiczenia: Wyznaczenie współczynnika lepkości gliceryny metodą Stokesa, zapoznanie się z własnościami cieczy lepkiej. Literatura
Bardziej szczegółowoPolitechnika Poznańska. Zakład Mechaniki Technicznej
Politechnika Poznańska Zakład Mechaniki Technicznej Metoda Elementów Skończonych Lab. Temat: Analiza przepływu stopionego tworzywa sztucznego przez sitko filtra tworzywa. Ocena: Czerwiec 2010 1 Spis treści:
Bardziej szczegółowoPROFIL PRĘDKOŚCI W RURZE PROSTOLINIOWEJ
LABORATORIUM MECHANIKI PŁYNÓW Ćwiczenie N 7 PROFIL PRĘDKOŚCI W RURZE PROSTOLINIOWEJ . Cel ćwiczenia Doświadczalne i teoretyczne wyznaczenie profilu prędkości w rurze prostoosiowej 2. Podstawy teoretyczne:
Bardziej szczegółowoWOJEWÓDZKI KONKURS FIZYCZNY [ETAP SZKOLNY] ROK SZKOLNY
MIEJSCE NA KOD UCZESTNIKA KONKURSU WOJEWÓDZKI KONKURS FIZYCZNY [ETAP SZKOLNY] ROK SZKOLNY 2011/2012 Czas trwania: 90 inut Test składa się z dwóch części. W części pierwszej asz do rozwiązania 15 zadań
Bardziej szczegółowoCel ćwiczenia: Podstawy teoretyczne:
Cel ćwiczenia: Cele ćwiczenia jest zapoznanie się z pracą regulatorów dwawnych w układzie regulacji teperatury. Podstawy teoretyczne: Regulator dwawny (dwupołoŝeniowy) realizuje algoryt: U ( t) U1 U 2
Bardziej szczegółowoPracownia technologiczna sem. VII. Temat: Plastyczne surowce i masy ceramiczne
Iię i nazwisko 1.. 2.. 3.. 4.. 5.. 6.. 7.. 8.. 9.. 10.. Pracownia technologiczna se. VII Teat: Plastyczne surowce i asy ceraiczne Prowadzący: dr inŝ. Zofia Puff gr inŝ. Magdalena Gizowska Cele ćwiczenia
Bardziej szczegółowoCHARAKTERYSTYKA ROBOCZA LICZNIKA SCYNTYLACYJNEGO. CZAS MARTWY LICZNIKA SCYNTYLACYJNEGO i G-M
Zakład Radiocheii i Cheii Koloidów ĆWICZEIE 2 CHARAKTERYSTYKA ROBOCZA LICZIKA SCYTYLACYJEGO. CZAS MARTWY LICZIKA SCYTYLACYJEGO i G-M Instrukcje do ćwiczeń laboratoryjnych Zakład Radiocheii i Cheii Koloidów
Bardziej szczegółowoSprawdzenie stanu granicznego - wyparcie gruntu (UPL)
Projekt badawczy Narodowego Centru Nauki N N516 18 9 Projektowanie geotechniczne budowli według Eurokodu 7 PLATFORMA INFORMATYCZNA Przykład obliczeniowy Sprawdzenie stanu granicznego - wyparcie gruntu
Bardziej szczegółowoLista 2 + Rozwiązania BLiW - niestacjonarne
Dynaika 1. Oblicz wartość siły, z jaką siłacz usiałby działać na cięŝar o asie 100 kg, jeŝeli chciałby podnieść go na wysokość 0,5 w czasie 1 sekundy ruche jednostajnie przyspieszony. ( g Q + b g + a a
Bardziej szczegółowoSeria 2, ćwiczenia do wykładu Od eksperymentu do poznania materii
Seria 2, ćwiczenia do wykładu Od eksperymentu do poznania materii 8.1.21 Zad. 1. Obliczyć ciśnienie potrzebne do przemiany grafitu w diament w temperaturze 25 o C. Objętość właściwa (odwrotność gęstości)
Bardziej szczegółowoWPŁYW WIELKOŚCI NASION NA NIEZBĘDNĄ DŁUGOŚĆ PRZEWODU PNEUMATYCZNEGO W PROCESIE EKSPANDOWANIA NASION
InŜynieria Rolnicza / Henryk Konopko Politechnika Białostocka WPŁYW WIELKOŚCI NASION NA NIEZBĘDNĄ DŁUGOŚĆ PRZEWODU PNEUMATYCZNEGO W PROCESIE EKSPANDOWANIA NASION Streszczenie Celem pracy było określenie
Bardziej szczegółowoWSPÓŁCZYNNIK GOTOWOŚCI SYSTEMU LOKOMOTYW SPALINOWYCH SERII SM48
TECHNIKA TRANSPORTU SZYNOWEGO Andrzej MACIEJCZYK, Zbigniew ZDZIENNICKI WSPÓŁCZYNNIK GOTOWOŚCI SYSTEMU LOKOMOTYW SPALINOWYCH SERII SM48 Streszczenie W artykule wyznaczono współczynniki gotowości systemu
Bardziej szczegółowoBadanie przebiegu czasowego prądu magnesującego transformatora. Wprowadzenie
Badanie przebiegu czasowego prądu agnesującego transforatora Wprowadzenie Transforator jest statyczny przetwornikie energii, w który, bez ruchu obrotowego, za pośrednictwe pola elektroagnetycznego następuje,
Bardziej szczegółowoWOJEWÓDZKI KONKURS FIZYCZNY stopień rejonowy
KOD UCZNIA Białystok 08.02.2007r. WOJEWÓDZKI KONKURS FIZYCZNY stopień rejonowy Młody Fizyku! Przed Tobą stopień rejonowy Wojewódzkiego Konkursu Fizycznego. Masz do rozwiązania 15 zadań zakniętych i 3 otwarte.
Bardziej szczegółowoTok postępowania przy projektowaniu fundamentu bezpośredniego obciążonego mimośrodowo wg wytycznych PN-EN 1997-1 Eurokod 7
Tok postępowania przy projektowaniu fundamentu bezpośredniego obciążonego mimośrodowo wg wytycznych PN-EN 1997-1 Eurokod 7 I. Dane do projektowania - Obciążenia stałe charakterystyczne: V k = (pionowe)
Bardziej szczegółowoWYMIANA CIEPŁA W PROCESIE TERMICZNEGO EKSPANDOWANIA NASION PROSA W STRUMIENIU GORĄCEGO POWIETRZA
Konopko Henryk Politechnika Białostocka WYMIANA CIEPŁA W PROCESIE TERMICZNEGO EKSPANDOWANIA NASION PROSA W STRUMIENIU GORĄCEGO POWIETRZA Streszczenie W pracy przedstawiono wyniki symulacji komputerowej
Bardziej szczegółowoĆw. 5. Badanie ruchu wahadła sprężynowego sprawdzenie wzoru na okres drgań
KAEDRA FIZYKI SOSOWANEJ PRACOWNIA 5 FIZYKI Ćw. 5. Badanie ruchu wahadła sprężynowego sprawdzenie wzoru na ores drgań Wprowadzenie Ruch drgający naeży do najbardziej rozpowszechnionych ruchów w przyrodzie.
Bardziej szczegółowoROZKŁAD NAPRĘśEŃ POD FUNDAMENTEM W KOLEJNYCH FAZACH REALIZACJI INWESTYCJI. σ ρ [kpa]
ROZKŁAD NAPRĘśEŃ POD FUNDAMENTEM W KOLEJNYCH FAZACH REALIZACJI INWESTYCJI 1. NapręŜenia pierwotne z ρ napręŝenia od obciąŝenia nadległymi warstwami gdzie: z = ( ρ h ) g = ( γ h ) i i i i ρ ρ i gęstość
Bardziej szczegółowoRozkład prędkości statków na torze wodnym Szczecin - Świnoujście
KASYK Lech 1 Rozkład prędkości statków na torze wodnym Szczecin - Świnoujście Tor wodny, strumień ruchu, Zmienna losowa, Rozkłady dwunormalne Streszczenie W niniejszym artykule przeanalizowano prędkości
Bardziej szczegółowoStatyka Cieczy i Gazów. Temat : Podstawy teorii kinetyczno-molekularnej budowy ciał
Statyka Cieczy i Gazów Temat : Podstawy teorii kinetyczno-molekularnej budowy ciał 1. Podstawowe założenia teorii kinetyczno-molekularnej budowy ciał: Ciała zbudowane są z cząsteczek. Pomiędzy cząsteczkami
Bardziej szczegółowoMASA WŁAŚCIWA NASION ZBÓś W FUNKCJI WILGOTNOŚCI. Wstęp. Materiał i metody
InŜynieria Rolnicza 3/2006 Bronisława Barbara Kram Instytut InŜynierii Rolniczej Akademia Rolnicza we Wrocławiu MASA WŁAŚCIWA NASION ZBÓś W FUNKCJI WILGOTNOŚCI Wstęp Streszczenie Określono wpływ wilgotności
Bardziej szczegółowoProjektowanie kotwionej obudowy wykopu
Podręcznik Inżyniera Nr 5 Aktualizacja: 1/2017 Projektowanie kotwionej obudowy wykopu Program powiązany: Ściana projekt Plik powiązany: Demo_manual_05.gp1 Niniejszy rozdział przedstawia problematykę projektowania
Bardziej szczegółowoKonsolidacja podłoŝa gruntowego
Konsolidacja podłoŝa gruntowego Konsolidacja gruntu jest to proces zmniejszania się objętości gruntu w wyniku zmian objętości porów, przy jednoczesnym wyciskaniu z nic wody. Proces ten jest skutkiem nacisku
Bardziej szczegółowoHenryk Bieszk. Odstojnik. Dane wyjściowe i materiały pomocnicze do wykonania zadania projektowego. Gdańsk H. Bieszk, Odstojnik; projekt 1
Henryk Bieszk Odstojnik Dane wyjściowe i materiały pomocnicze do wykonania zadania projektowego Gdańsk 2007 H. Bieszk, Odstojnik; projekt 1 PRZEDMIOT: APARATURA CHEMICZNA TEMAT ZADANIA PROJEKTOWEGO ODSTOJNIK
Bardziej szczegółowoStateczność dna wykopu fundamentowego
Piotr Jermołowicz Inżynieria Środowiska Szczecin Stateczność dna wykopu fundamentowego W pobliżu projektowanej budowli mogą występować warstwy gruntu z wodą pod ciśnieniem, oddzielone od dna wykopu fundamentowego
Bardziej szczegółowoPRZEPŁYW CIECZY W KORYCIE VENTURIEGO
LABORATORIUM MECHANIKI PŁYNÓW Ćwiczenie N 9 PRZEPŁYW CIECZY W KORYCIE VENTURIEGO . Cel ćwiczenia Sporządzenie carakterystyki koryta Venturiego o przepływie rwącym i wyznaczenie średniej wartości współczynnika
Bardziej szczegółowoTransport i sedymentacja cząstek stałych
Slajd 1 Slajd 2 Slajd 3 Slajd 4 Slajd 5 Akademia Rolnicza w Krakowie WIŚiG Katedra Inżynierii Wodnej dr inż. Leszek Książek Transport i sedymentacja cząstek stałych wykład 1, wersja 4.4 USM Inżynieria
Bardziej szczegółowoNAPRĘŻENIA ŚCISKAJĄCE PRZY 10% ODKSZTAŁCENIU WZGLĘDNYM PRÓBEK NORMOWYCH POBRANYCH Z PŁYT EPS O RÓŻNEJ GRUBOŚCI
PRACE INSTYTUTU TECHNIKI BUDOWLANEJ - KWARTALNIK 1 (145) 2008 BUILDING RESEARCH INSTITUTE - QUARTERLY No 1 (145) 2008 Zbigniew Owczarek* NAPRĘŻENIA ŚCISKAJĄCE PRZY 10% ODKSZTAŁCENIU WZGLĘDNYM PRÓBEK NORMOWYCH
Bardziej szczegółowoĆwiczenie nr 2: ZaleŜność okresu drgań wahadła od amplitudy
Wydział PRACOWNIA FIZYCZNA WFiIS AGH Imię i nazwisko 1. 2. Temat: Rok Grupa Zespół Nr ćwiczenia Data wykonania Data oddania Zwrot do popr. Data oddania Data zaliczenia OCENA Ćwiczenie nr 2: ZaleŜność okresu
Bardziej szczegółowoZadanie 2. Zadanie 4: Zadanie 5:
Zadanie 2 W stanie naturalnym grunt o objętości V = 0.25 m 3 waży W = 4800 N. Po wysuszeniu jego ciężar spada do wartości W s = 4000 N. Wiedząc, że ciężar właściwy gruntu wynosi γ s = 27.1 kn/m 3 określić:
Bardziej szczegółowoOPŁYW PROFILU. Ciała opływane. profile lotnicze łopatki. Rys. 1. Podział ciał opływanych pod względem aerodynamicznym
OPŁYW PROFILU Ciała opływane Nieopływowe Opływowe walec kula profile lotnicze łopatki spoilery sprężarek wentylatorów turbin Rys. 1. Podział ciał opływanych pod względem aerodynamicznym Płaski np. z blachy
Bardziej szczegółowoon behavior of flood embankments
Michał Grodecki * Wpływ hydrogramu fali powodziowej na zachowanie się wałów przeciwpowodziowych Influence of a flood wave hydrograph on behavior of flood embankments Streszczenie Abstract W artykule przedstawiono
Bardziej szczegółowoWyznaczanie współczynnika lepkości cieczy oraz zależności lepkości od temperatury
Politechnika Łódzka FTIMS Kierunek: Informatyka rok akademicki: 2008/2009 sem. 2. Termin: 6 IV 2009 Nr. ćwiczenia: 132 Temat ćwiczenia: Wyznaczanie współczynnika lepkości cieczy oraz zależności lepkości
Bardziej szczegółowoPŁOCKA MIĘDZYGIMNAZJALNA LIGA PRZEDMIOTOWA FIZYKA marzec 2013
PŁOCKA MIĘDZYGIMNAZJALNA LIGA PRZDMIOTOWA FIZYKA arzec 0 KARTA PUNKTACJI ZADAŃ (wypełnia koisja konkursowa): Nuer zadania Zad. Zad. Zad. Zad. 4 Zad. 5 SUMA PUNKTÓW Poprawna Zad. 6 Zad. 7 Zad. 8 odpowiedź
Bardziej szczegółowoIDENTYFIKACJA PARAMETRÓW MODELU PRZETWORNIKA PIEZOELEKTRYCZNEGO JAKO CZUJNIKA SIŁY UDERZENIOWEJ. Artur Boguta
MOTROL, 006, 8A, 49 58 IDENTYFIKACJA PARAMETRÓW MODELU PRZETWORNIKA PIEZOELEKTRYCZNEGO JAKO CZUJNIKA SIŁY UDERZENIOWEJ Politechnika Lubelska Streszczenie. Praca przedstawia sposób wyznaczania wartości
Bardziej szczegółowoPOLITECHNIKA SZCZECIŃSKA WYDZIAŁ ELEKTRYCZNY
POLITECHNIKA SZCZECIŃSKA WYDZIAŁ ELEKTRYCZNY Instrukcja do zajęć laboratoryjnych Temat ćwiczenia: Regulacja temperatury Numer ćwiczenia: 5 Opracowali: Tomasz Barabasz Piotr Zasada Merytorycznie sprawdził:
Bardziej szczegółowoLABORATORIUM Z FIZYKI
Projekt Plan rozwoju Politechniki Częstochowskiej współfinansowany ze środków UN EUROPEJSKEJ w raach EUROPEJSKEGO FUNDUSZU SPOŁECZNEGO Nuer Projektu: POKL.04.00-00-59/08 NSTYTUT FZYK WYDZAŁNśYNER PROCESOWEJ,
Bardziej szczegółowoPolitechnika Białostocka INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH
Politechnika Białostocka Wydział Budownictwa i Inżynierii Środowiska INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH Temat ćwiczenia: Próba skręcania pręta o przekroju okrągłym Numer ćwiczenia: 4 Laboratorium z
Bardziej szczegółowomgr inż. Sylwia Tchórzewska
Klasyfikacje i nazewnictwo gruntów mgr inż. Sylwia Tchórzewska Klasyfikacje i nazewnictwo gruntów Zadaniem klasyfikacji gruntów jest ich podzielenie na grupy w taki sposób, aby do jednej grupy należały
Bardziej szczegółowoKAMIKA Instruments PUBLIKACJE. TYTUŁ Pomiar kształtu i uziarnienia mikrosfer. AUTORZY Stanisław Kamiński, Dorota Kamińska, KAMIKA Instruments
KAMIKA Instruments PUBLIKACJE TYTUŁ Pomiar kształtu i uziarnienia mikrosfer. AUTORZY Stanisław Kamiński, Dorota Kamińska, KAMIKA Instruments DZIEDZINA Pomiar kształtu cząstek PRZYRZĄD 2DiSA SŁOWA KLUCZOWE
Bardziej szczegółowoTRANSPORT NIEELEKTROLITÓW PRZEZ BŁONY WYZNACZANIE WSPÓŁCZYNNIKA PRZEPUSZCZALNOŚCI
Ćwiczenie nr 7 TRANSPORT NIEELEKTROLITÓW PRZEZ BŁONY WYZNACZANIE WSPÓŁCZYNNIKA PRZEPUSZCZALNOŚCI Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z podstawami teorii procesów transportu nieelektrolitów przez błony.
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 3: Wyznaczanie gęstości pozornej i porowatości złoża, przepływ gazu przez złoże suche, opory przepływu.
1. Część teoretyczna Przepływ jednofazowy przez złoże nieruchome i ruchome Przepływ płynu przez warstwę luźno usypanego złoża występuje w wielu aparatach, np. w kolumnie absorpcyjnej, rektyfikacyjnej,
Bardziej szczegółowoLABORATORIUM POMIARY W AKUSTYCE. ĆWICZENIE NR 4 Pomiar współczynników pochłaniania i odbicia dźwięku oraz impedancji akustycznej metodą fali stojącej
LABORATORIUM POMIARY W AKUSTYCE ĆWICZENIE NR 4 Pomiar współczynników pochłaniania i odbicia dźwięku oraz impedancji akustycznej metodą fali stojącej 1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest poznanie metody
Bardziej szczegółowoANALIZA ROZKŁADU OPORÓW NA POBOCZNICĘ I PODSTAWĘ KOLUMNY BETONOWEJ NA PODSTAWIE WYNIKÓW PRÓBNEGO OBCIĄśENIA STATYCZNEGO
XX SEMINARIUM NAUKOWE z cyklu REGIONALNE PROBLEMY INśYNIERII ŚRODOWISKA Szczecin 2012 prof. dr hab. hab. ZYGMUNT MEYER 1, mgr inŝ. KRZYSZTOF śarkiewicz 2 ANALIZA ROZKŁADU OPORÓW NA POBOCZNICĘ I PODSTAWĘ
Bardziej szczegółowoPomiar siły parcie na powierzchnie płaską
Pomiar siły parcie na powierzchnie płaską Wydawać by się mogło, że pomiar wartości parcia na powierzchnie płaską jest technicznie trudne. Tak jest jeżeli wyobrazimy sobie pomiar na ściankę boczną naczynia
Bardziej szczegółowoWyznaczanie momentów bezwładności brył sztywnych metodą zawieszenia trójnitkowego
POLTECHNKA ŚLĄSKA WYDZAŁ CHEMCZNY KATEDRA FZYKOCHEM TECHNOLOG POLMERÓW LABORATORUM Z FZYK Wyznaczanie momentów bezwładności brył sztywnych metodą zawieszenia trójnitkowego WYZNACZANE MOMENTÓW BEZWŁADNOŚC
Bardziej szczegółowoPRĘDKOŚĆ WZNOSZENIA KAPILARNEGO W GRUNTACH NIESPOISTYCH
PRĘDKOŚĆ WZNOSZENIA KAPILARNEGO W GRUNTACH NIESPOISTYCH Małgorzata WYSOCKA, Zenon SZYPCIO, Dariusz TYMOSIAK Wydział Budownictwa i Inżynierii Środowiska, Politechnika Białostocka, ul. Wiejska 45A, 15-351
Bardziej szczegółowoMateriały pomocnicze z Aparatury Przemysłu Chemicznego
Materiały pomocnicze z Aparatury Przemysłu Chemicznego Odstojnik dr inż. Szymon Woziwodzki Materiały dydaktyczne v.1. Wszelkie prawa zastrzeżone. Szymon.Woziwodzki@put.poznan.pl Strona 1 POLITECHNIKA POZNAŃSKA
Bardziej szczegółowoZapora ziemna analiza przepływu nieustalonego
Przewodnik Inżyniera Nr 33 Aktualizacja: 01/2017 Zapora ziemna analiza przepływu nieustalonego Program: MES - przepływ wody Plik powiązany: Demo_manual_33.gmk Wprowadzenie Niniejszy Przewodnik przedstawia
Bardziej szczegółowoPROCEDURA DOBORU POMP DLA PRZEMYSŁU CUKROWNICZEGO
PROCEDURA DOBORU POMP DLA PRZEMYSŁU CUKROWNICZEGO Wskazujemy podstawowe wymagania jakie muszą być spełnione dla prawidłowego doboru pompy, w tym: dobór układu konstrukcyjnego pompy, parametry pompowanego
Bardziej szczegółowoOGRZEWNICTWO. 5.Zagadnienia hydrauliczne w instalacjach ogrzewania wodnego. Spadek ciśnienia w prostoosiowych odcinkach rur (5.1)
70 5.Zagadnienia hydrauliczne w instalacjach ogrzewania wodnego Spadek ciśnienia w prostoosiowych odcinkach rur gdzie: λ - współczynnik tarcia U średnia prędkość przepływu L długość rury d średnica rury
Bardziej szczegółowo1. Dane : DANE OGÓLNE PROJEKTU. Poziom odniesienia: 0,00 m.
1. Dane : DANE OGÓLNE PROJEKTU Poziom odniesienia: 0,00 m. 4 2 0-2 -4 0 2. Fundamenty Liczba fundamentów: 1 2.1. Fundament nr 1 Klasa fundamentu: ława, Typ konstrukcji: ściana, Położenie fundamentu względem
Bardziej szczegółowoĆw.6. Badanie własności soczewek elektronowych
Pracownia Molekularne Ciało Stałe Ćw.6. Badanie własności soczewek elektronowych Brygida Mielewska, Tomasz Neumann Zagadnienia do przygotowania: 1. Budowa mikroskopu elektronowego 2. Wytwarzanie wiązki
Bardziej szczegółowoKATEDRA SYSTEMÓW ENERGETYCZNYCH i URZĄDZEŃ OCHRONY ŚRODOWISKA
KATEDRA SYSTEMÓW ENERGETYCZNYCH i URZĄDZEŃ OCHRONY ŚRODOWISKA Maszyny i Urządzenia Energetyczne LABORATORIUM Współpraca Maszyn Przepływowych Opracował: Paweł Mendyka AGH WIMIR KRAKÓW 1 Współpraca aszyn
Bardziej szczegółowoLVII OLIMPIADA FIZYCZNA (2007/2008). Stopień I, zadanie doświadczalne D3
LVII OLIMPIADA FIZYCZNA (2007/2008). Stopień I, zadanie doświadczalne D3 Źródło: Autor: Nazwa zadania: Działy: Słowa kluczowe: Andrzej Wysołek plik; Koitet Główny Olipiady Fizycznej. Andrzej Wysołek Koitet
Bardziej szczegółowoPROJEKT STOPY FUNDAMENTOWEJ
TOK POSTĘPOWANIA PRZY PROJEKTOWANIU STOPY FUNDAMENTOWEJ OBCIĄŻONEJ MIMOŚRODOWO WEDŁUG WYTYCZNYCH PN-EN 1997-1 Eurokod 7 Przyjęte do obliczeń dane i założenia: V, H, M wartości charakterystyczne obciążeń
Bardziej szczegółowoLABORATORIUM MECHANIKI PŁYNÓW. Ćwiczenie N 2 RÓWNOWAGA WZGLĘDNA W NACZYNIU WIRUJĄCYM WOKÓŁ OSI PIONOWEJ
LABORATORIUM MECHANIKI PŁYNÓW Ćwiczenie N RÓWNOWAGA WZGLĘDNA W NACZYNIU WIRUJĄCYM WOKÓŁ OSI PIONOWEJ . Cel ćwiczenia Pomiar współrzędnych powierzchni swobodnej w naczyniu cylindrycznym wirującym wokół
Bardziej szczegółowoPolitechnika Białostocka INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH
Politechnika Białostocka Wydział Budownictwa i Inżynierii Środowiska INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH Temat ćwiczenia: Zwykła próba rozciągania stali Numer ćwiczenia: 1 Laboratorium z przedmiotu:
Bardziej szczegółowoPOLE TEMPERATURY SIECI CIEPLNYCH
XIII SYMPOZJUM WYMIANY CIEPŁA I MASY Komitet Termodynamiki i Spalania Polskiej Akademii Nauk Katedra Techniki Cieplnej i Chłodnictwa Politechniki Koszalińskiej POLE TEMPERATURY SIECI CIEPLNYCH MARIUSZ
Bardziej szczegółowoPOMIAR GRANULACJI SUROWCÓW W MINERALURGII PRZY UśYCIU NOWOCZESNYCH ELEKTRONICZNYCH URZĄDZEŃ POMIAROWYCH
POMIAR GRANULACJI SUROWCÓW W MINERALURGII PRZY UśYCIU NOWOCZESNYCH ELEKTRONICZNYCH URZĄDZEŃ POMIAROWYCH Stanisław Kamiński, Dorota Kamińska KAMIKA Instruments, ul. Strawczyńska 16, 01-473 Warszawa, www.kamika.pl,
Bardziej szczegółowoStatyka płynów - zadania
Zadanie 1 Wyznaczyć rozkład ciśnień w cieczy znajdującej się w stanie spoczynku w polu sił ciężkości. Ponieważ na cząsteczki cieczy działa wyłącznie siła ciężkości, więc składowe wektora jednostkowej siły
Bardziej szczegółowoDrgania. W Y K Ł A D X Ruch harmoniczny prosty. k m
Wykład z fizyki Piotr Posmykiewicz 119 W Y K Ł A D X Drgania. Drgania pojawiają się wtedy, gdy układ zostanie wytrącony ze stanu równowagi stabilnej. MoŜna przytoczyć szereg znanych przykładów: kołysząca
Bardziej szczegółowoLABORATORIUM: ROZDZIELANIE UKŁADÓW HETEROGENICZNYCH ĆWICZENIE 1 - PRZESIEWANIE
LABORATORIUM: ROZDZIELANIE UKŁADÓW HETEROGENICZNYCH ĆWICZENIE 1 - PRZESIEWANIE CEL ĆWICZENIA Celem ćwiczenia jest wykonanie analizy sitowej materiału ziarnistego poddanego mieleniu w młynie kulowym oraz
Bardziej szczegółowoĆw. 4. BADANIE I OCENA WPŁYWU ODDZIAŁYWANIA WYBRANYCH CZYNNIKÓW NA ROZKŁAD CIŚNIEŃ W ŁOśYSKU HYDRODYNAMICZNYMM
Ćw. 4 BADANIE I OCENA WPŁYWU ODDZIAŁYWANIA WYBRANYCH CZYNNIKÓW NA ROZKŁAD CIŚNIEŃ W ŁOśYSKU HYDRODYNAMICZNYMM WYBRANA METODA BADAŃ. Badania hydrodynamicznego łoŝyska ślizgowego, realizowane na stanowisku
Bardziej szczegółowoLABORATORIUM Z FIZYKI
Projekt Plan rozwoju Politechniki Częstochowskiej współfinansowany ze środków UNII EUROPEJSKIEJ w ramach EUROPEJSKIEGO FUNDUSZU SPOŁECZNEGO Numer Projektu: POKL.4.1.1--59/8 INSTYTUT FIZYKI WYDZIAŁINśYNIERII
Bardziej szczegółowoZakres wiadomości na II sprawdzian z mechaniki gruntów:
Zakres wiadomości na II sprawdzian z mechaniki gruntów: Wytrzymałość gruntów: równanie Coulomba, parametry wytrzymałościowe, zależność parametrów wytrzymałościowych od wiodących cech geotechnicznych gruntów
Bardziej szczegółowoε (1) ε, R w ε WYZNACZANIE SIŁY ELEKTROMOTOTYCZNEJ METODĄ KOMPENSACYJNĄ
WYZNACZANIE SIŁY ELEKTROMOTOTYCZNEJ METODĄ KOMPENSACYJNĄ I. Cel ćwiczenia: wyznaczanie metodą kompensacji siły elektromotorycznej i oporu wewnętrznego kilku źródeł napięcia stałego. II. Przyrządy: zasilacz
Bardziej szczegółowoRozdział 22 Pole elektryczne
Rozdział 22 Pole elektryczne 1. NatęŜenie pola elektrycznego jest wprost proporcjonalne do A. momentu pędu ładunku próbnego B. energii kinetycznej ładunku próbnego C. energii potencjalnej ładunku próbnego
Bardziej szczegółowoTemat: Badanie Proctora wg PN EN
Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Technologia robót drogowych Temat: Badanie wg PN EN 13286-2 Celem ćwiczenia jest oznaczenie maksymalnej gęstości objętościowej szkieletu gruntowego i wilgotności optymalnej
Bardziej szczegółowoPOLITECHNIKA POZNAŃSKA
POLITECHNIKA POZNAŃSKA WYDZIAŁ BUDOWY MASZYN I ZARZĄDZANIA Metoda Elementów Skończonych PROJEKT COMSOL Multiphysics 3.4 Prowadzący: dr hab. inż. Tomasz Stręk prof. PP Wykonali: Maciej Bogusławski Mateusz
Bardziej szczegółowoPolitechnika Gdańska Wydział Elektrotechniki i Automatyki Katedra InŜynierii Systemów Sterowania Podstawy Automatyki
Politechnika Gdańska Wydział Elektrotechniki i Automatyki Katedra InŜynierii Systemów Sterowania Podstawy Automatyki Stabilność systemów sterowania kryterium Nyquist a Materiały pomocnicze do ćwiczeń termin
Bardziej szczegółowoPolitechnika Poznańska Wydział Budowy Maszyn i Zarządzania Podstawy Automatyki laboratorium
Cel ćwiczenia: Celem ćwiczenia jest uzyskanie wykresów charakterystyk skokowych członów róŝniczkujących mechanicznych i hydraulicznych oraz wyznaczenie w sposób teoretyczny i graficzny ich stałych czasowych.
Bardziej szczegółowoZjawiska transportu 22-1
Zjawiska transport - Zjawiska transport Zjawiska transport są zjawiskai, które występją jeżeli kład terodynaiczny nie jest w stanie równowagi: i v! const - w kładzie występje akroskopowy przepływ gaz lb
Bardziej szczegółowoKLUCZ PUNKTOWANIA ODPOWIEDZI
Egzain aturalny aj 009 FIZYKA I ASTRONOMIA POZIOM PODSTAWOWY KLUCZ PUNKTOWANIA ODPOWIEDZI Zadanie 1. Wyznaczenie wartości prędkości i przyspieszenia ciała wykorzystując równanie ruchu. Wartość prędkości
Bardziej szczegółowoKONKURS FIZYCZNY [ETAP SZKOLNY] ROK SZKOLNY 2008/2009 Czas trwania: 120 minut
KONKURS FIZYCZNY [ETAP SZKOLNY] ROK SZKOLNY 008/009 Czas trwania: 10 inut Masz do rozwiązania 6 zadań, za które w suie oŝesz otrzyać 50 punktów. Do etapu rejonowego kwalifikują się ci uczniowie, którzy
Bardziej szczegółowoData wykonania ćwiczenia Data oddania sprawozdania Ilość pkt/ocena... Nazwisko Imię:
Zakład Współdziałania Budowli z PodłoŜem, WIL, Politechnika Krakowska, Ćwiczenie 3 1/5 Data wykonania ćwiczenia Data oddania sprawozdania Ilość pkt/ocena.... Nazwisko Imię: Rok akad.: 2006/2007 Grupa:
Bardziej szczegółowoCEL PRACY ZAKRES PRACY
CEL PRACY. Analiza energetycznych kryteriów zęczenia wieloosiowego pod względe zastosowanych ateriałów, rodzajów obciążenia, wpływu koncentratora naprężenia i zakresu stosowalności dla ałej i dużej liczby
Bardziej szczegółowoOPADANIE CZĄSTEK CIAŁ STAŁYCH W PŁYNACH
OPADANIE CZĄSTEK CIAŁ STAŁYCH W PŁYNACH OPADANIE CZĄSTEK CIAŁ STAŁYCH W PŁYNACH UKŁAD NIEJEDNORODNY złożony jest z fazy rozpraszającej (gazowej lub ciekłej) i fazy rozproszonej stałej. Rozdzielanie układów
Bardziej szczegółowo