WYKŁAD 1 TOROMIERZE DIAGNOSTYKA DRÓG SZYNOWYCH

Transkrypt

1 Katedra Mostów i Kolei dr inż. Jacek Makuch WYKŁAD 1 TOROMIERZE DIAGNOSTYKA DRÓG SZYNOWYCH studia II stopnia, specjalność ITS, semestr 3 rok akademicki 2018/19

2 GENEZA PROBLEMU Tor - w wyniku eksploatacji ulega zużyciu, w tym deformacjom geometrycznym, zagrażającym utratą bezpieczeństwa prowadzenia ruchu (!!! wykolejenia!!!) Szczecin, ul. Potulicka, 2012 r. (film z youtube, autor: mac6514)

3 WNIOSEK: potrzebna jest więc metoda określania stanu zużycia toru (pod kątem jego deformacji) Pytania: 1. Co należy mierzyć? 2. Czym należy mierzyć? 3. W których miejscach należy mierzyć? 4. Jakie należy przyjąć wartości graniczne?

4 PODSTAWY TEORETYCZNE Cel działań zapewnienie zdatności eksploatacyjnej drogi kolejowej poprzez dostarczenie informacji niezbędnych dla realizacji procesu jej utrzymania, rozumianego jako zapewnienie właściwej eksploatacji torów ze względu na: bezpieczeństwo prowadzenia ruchu trwałość i niezawodność konstrukcji Rodzaje pomiarów ze względu na używane urządzenia: bezpośrednie pomiary punktowe przeprowadzane ręcznie przenośnym sprzętem pomiarowym pośrednie pomiary ciągłe przeprowadzane automatycznie toromierzami samorejestrującymi, drezynami albo wagonami pomiarowymi Rodzaje pomiarów ze względu na zakres diagnostyki: eksploatacyjna przedmodernizacyjna powykonawcza (odbiory robót) powypadkowa Rodzaje pomiarów ze względu na zakres i częstotliwość towarzyszące przeglądom: bieżącym (wyrywkowe, co najmniej raz w miesiącu w ramach obchodów) w celu zapewnienia bezpiecznej eksploatacji i spowolnienia tempa degradacji toru okresowym (kompleksowe, co najmniej raz w roku na wiosnę) w celu zakwalifikowania toru do naprawy średniej albo głównej

5 Rodzaje parametrów geometrii torów: podstawowe - mierzone: szerokość toru (e) przechyłka (h) nierówności poziome (y) nierówności pionowe (z) pochodne (wtórne) wyliczane z podstawowych: gradient szerokości (g) wichrowatość (w) wskaźniki syntetyczne: wyliczane z parametrów podstawowych, pochodnych albo z siebie nawzajem dotyczą większej grupy pomiarów wykonanych na pewnym odcinku toru Analiza wyników pomiarów dwie możliwe metody: bezpośrednia (analiza progowa) porównanie uzyskanych z badań wyników pomiarów parametrów z ich dopuszczalnymi wartościami określonymi w obowiązujących przepisach pośrednia (syntetyczna, estymacyjna) wykorzystanie uzyskanych z badań wyników pomiarów parametrów do wyznaczenia określonych w obowiązujących przepisach syntetycznych mierników stanu toru, pozwalających nadać badanemu torowi ocenę w skali np. od bardzo dobrej do niedostatecznej

6 CO NALEŻY MIERZYĆ?

7 SZEROKOŚĆ TORU (PRZEŚWIT) definicja: odległość między wewnętrznymi bocznymi powierzchniami główek szyn mierzona 14 mm (niekiedy inaczej) poniżej ich powierzchni tocznej w praktyce - różnica w stosunku do wymiaru nominalnego (1435 mm tor normalny; 1000 mm tor wąski): jeśli e > 0 poszerzenie toru jeśli e < 0 zwężenie toru w ciasnych łukach (na kolei) inna (większa) wartość nominalna!!! sposób pomiaru: toromierz, drezyna pomiarowa

8 RÓŻNICA WYSOKOŚCI TOKÓW SZYNOWYCH (PRZECHYŁKA) definicja: różnica wysokości powierzchni tocznych szyn w jednym przekroju toru w płaszczyźnie pionowej; w łukach nazywana przechyłką w praktyce - różnica w stosunku do wymiaru zaprojektowanego: na prostej wartość równa zero na długości łuku wartość zależna od prędkości i promienia łuku na długości rampy przechyłkowej j.w., a ponadto zmienna sposób pomiaru: toromierz, drezyna pomiarowa, niwelator

9 NIERÓWNOŚĆ (STRZAŁKA) POZIOMA definicja: odchylenie poziome szyny od linii odniesienia, którą jest cięciwa pomiędzy punktem początkowym i końcowym bazy pomiarowej (10 m w kolejowych drezynach pomiarowych) określana osobno dla toku szynowego lewego i prawego wartość nominalna: w łukach poziomych różna od zera w krzywych przejściowych j.w., a ponadto zmienna sposób pomiaru: toromierz do pomiarów ciągłych, drezyna pomiarowa, strzałkomierz

10 NIERÓWNOŚĆ (STRZAŁKA) PIONOWA definicja: odchylenie pionowe szyny od linii odniesienia, którą jest cięciwa pomiędzy punktem początkowym i końcowym bazy pomiarowej (10 m w kolejowych drezynach pomiarowych) określana osobno dla toku szynowego lewego i prawego w łukach pionowych wartość nominalna: teoretycznie różna od zera praktycznie (ze względu na duże wartości promieni) do zaniedbania (czyli równa zero) sposób pomiaru: toromierz do pomiarów ciągłych, drezyna pomiarowa, niwelator

11 GRADIENT SZEROKOŚCI TORU definicja: różnica szerokości toru (e) na długości teoretycznej bazy pomiarowej (zwykle 1 m) wyliczana na podstawie pomiarów szerokości toru niekiedy liczona bez uwzględnienia znaków (wyłącznie wartości dodatnie) - np. system ekspercki SONIT na odcinkach poszerzeń szerokości toru wartość nominalna różna od zera!!!

12 WICHROWATOŚĆ TORU definicja: stosunek różnic wysokości toków szynowych (h) w dwóch sąsiednich przekrojach do odległości pomiędzy tymi przekrojami (stanowiącej teoretyczną bazę pomiarową - zwykle 5 m); wyrażana w [mm/m] albo w [ ] najczęściej wyliczana na podstawie pomiarów przechyłki torów niekiedy mierzona przez drezyny pomiarowe albo wózki specjalnej konstrukcji na odcinkach ramp przechyłkowych wartość nominalna różna od zera!!!

13 JAK OPRACOWAĆ WYNIKI POMIARÓW?

14 wady: umożliwia ocenę względną (niezależnie od przyjętych odchyłek dopuszczalnych) może się zdarzyć, że tor będzie mocno zużyty, ale wystarczy że równomiernie, a przez to uzyska korzystną ocenę pozwala jedynie na osobną (niezależną) ocenę poszczególnych mierzonych parametrów x NIERÓWNOŚĆ TORU - JEDNOPARAMETROWA (parametryczna) określana osobno dla każdego ze zdefiniowanych wcześniej sześciu parametrów geometrii torów wykorzystuje miary znane ze statystyki matematycznej: wartość średnia odchylenie standardowe wartość minimalna i maksymalna rozstęp śr n n x 1 ( ) 2 i S = x i x śr i= = 1 n 1 i= 1 n i - numery kolejnych pomiarów n - liczba wszystkich pomiarów x i - wartość i-tego pomiaru x śr - wartość średnia S - odchylenie standardowe

15 NIERÓWNOŚĆ TORU - WIELOPARAMETROWA syntetyczny wskaźnik stanu (jakości, nierówności) toru definicja: średnia arytmetyczna (niekiedy ważona) odchyleń standardowych mierzonych parametrów (wszystkich albo wybranych); wyrażana w [mm] miara addytywna wada: umożliwia ocenę względną - niezależnie od przyjętych odchyłek dopuszczalnych (jak dla nierówności jednoparametrowych) na kolei [6] - syntetyczny wskaźnik stanu toru: J = S z + S y + S 3,5 w + 0,5Se S z - odchylenie standardowe nierówności pionowych S y - odchylenie standardowe nierówności poziomych S w - odchylenie standardowe wichrowatości toru S e - odchylenie standardowe szerokości toru w tramwajach: J Poznań, ul. Głogowska, 1997 [2] - wskaźnik syntetycznej oceny stanu toru: = S h + S w + SzL + S 2 3,5 zp + S e S h - odchylenie standardowe przechyłki S w - odchylenie standardowe wichrowatości S zl - odch. stand. nierówn. pion. toku lewego S zp - odch. stand. nierówn. pion. toku prawego S e - odchylenie standardowe szerokości toru

16 Warszawa, system TRAMTOR, 2000 [3] - wskaźnik nierówności: J = S e + S h + 4 S z + S y S e - odchylenie standardowe szerokości toru S w - odchylenie standardowe przechyłki S z - odchylenie standardowe nierówności pionowych S y - odchylenie standardowe nierówności poziomych Gdańsk, pomiary kompleksowe w jak na kolei [4] Wrocław, pomiary kompleksowe w 2011 [8] - jak na kolei [8] Poznań, przetarg na wykonanie audytu infrastruktury torowej w 2015 [9] - wskaźnik jakości toru: J = S z + S y + 2,5 0,5Se S z - odchylenie standardowe nierówności pionowych S y - odchylenie standardowe nierówności poziomych S e - odchylenie standardowe szerokości toru

17 WADLIWOŚĆ TORU - JEDNOPARAMETROWA (parametryczna) np W = n definicja: stosunek liczby pomiarów przekraczających odchyłki dopuszczalne do liczby wszystkich pomiarów danego (jednego) mierzonego parametru; wyrażana jako liczba z przedziału od 0 do 1 albo procentowo (od 0 do 100) określana osobno dla każdego ze zdefiniowanych wcześniej sześciu parametrów geometrii torów wady: nie uwzględnia stopnia wykorzystania wartości odchyłek dopuszczalnych tor z niewielkim poziomem wykorzystania uzyska ocenę taką samą (zerową) jak tor ze znacznym poziomem!!! analogicznie nie uwzględnia też stopnia przekroczenia wartości odchyłek dopuszczalnych - tor z niewielką liczbą znacznych przekroczeń uzyska ocenę korzystniejszą niż tor z większą liczbą ale niewielkich przekroczeń!!! pozwala jedynie na osobną (niezależną) ocenę poszczególnych mierzonych parametrów zastosowania: na kolei: [6] w tramwajach: [2, 3, 4, 8, 9] np - liczba pomiarów przekraczających odchyłki dopuszczalne n - liczba wszystkich pomiarów

18 WADLIWOŚĆ TORU - WIELOPARAMETROWA definicja: określana na podstawie iloczynu poprawności mierzonych parametrów (wszystkich albo wybranych) przeliczonego na wadliwość, gdzie poprawność (P) należy rozumieć jako odwrotność wadliwości (P = 1 W) (analogicznie W = 1 - P) miara multiplikatywna odwołująca się do teorii niezawodności: niezawodność konstrukcji będącej szeregowym połączeniem kilku jej elementów jest iloczynem niezawodności tych elementów wady: nie uwzględnia stopnia wykorzystania / przekroczenia wartości odchyłek dopuszczalnych (jak dla wadliwości jednoparametrowej) nie uwzględnia koincydencji (wzajemnego nakładania się) przypadków przekroczeń odchyłek dopuszczalnych dla różnych parametrów na kolei [6] - wadliwość pięcioparametrowa: W 5 ( 1 W ) ( 1 W ) ( 1 W ) ( 1 W ) ( W ) = 1 1 e g W e - wadliwość szerokości toru W g - wadliwość gradientu szerokości W w - wadliwość wichrowatości toru W z -średnia arytmetyczna wadliwości nierówności pionowych obu toków szynowych W y -średnia arytmetyczna wadliwości nierówności poziomych obu toków szynowych w z W n = 1 (1 W i ) n i= 1 y

19 w tramwajach: Poznań, ul. Głogowska, 1997 [2] - wadliwość czteroparametrowa: W 4 ( 1 W ) ( 1 W ) ( 1 W ) ( W ) = 1 1 h W h - wadliwość przechyłki W z -średnia wadliwość nierówności pionowych obu toków szynowych W w - wadliwość wichrowatości toru W e - wadliwość szerokości toru Gdańsk, pomiary kompleksowe w 2000 [4] - jak na kolei [6] Wrocław, pomiary kompleksowe w 2011 [8] - jak na kolei [6] Poznań, przetarg na wykonanie audytu infrastruktury torowej w 2015 [9] - wadliwość czteroparametrowa: W 4 z ( 1 W ) ( 1 W ) ( 1 W ) ( W ) = 1 1 e h W e - wadliwość szerokości toru W h - wadliwość przechyłki W z -średnia arytmetyczna wadliwości nierówności pionowych obu toków szynowych W y -średnia arytmetyczna wadliwości nierówności poziomych obu toków szynowych z w y e

20 WSKAŹNIK WYKORZYSTANIA POLA TOLERANCJI Si n d i= = 1 n x x d di dop i - numery kolejnych pomiarów nie przekraczających odchyłki dopuszczalnej n d - liczba pomiarów nie przekraczających odchyłki dopuszczalnej x di - wartość i-tego pomiaru x dop - wartość odchyłki dopuszczalnej (d - dobre tzn. nie przekroczone) definicja: średnia z ilorazów wartości pomiarów nieprzekraczających odchyłkę dopuszczalną do wartości tej odchyłki dla pomiarów danego (jednego) mierzonego parametru; wyrażana jako liczba z przedziału od 0 do 1 albo procentowo (od 0 do 100) wady: pozwala jedynie na osobną (niezależną) ocenę poszczególnych mierzonych parametrów przykłady: na kolei systemy eksperckie: SONIT, JAKON, SOHRON w tramwajach Wrocław, ul. Szewska, 2007 [7]

21 WSKAŹNIK ŚREDNIEGO PRZEKROCZENIA Sp n p i= = 1 n x x p pi dop POLA TOLERANCJI i - numery kolejnych pomiarów przekraczających odchyłkę dopuszczalną n d - liczba pomiarów przekraczających odchyłkę dopuszczalną x di - wartość i-tego pomiaru x dop - wartość odchyłki dopuszczalnej (p - przekroczone) definicja: średnia z ilorazów wartości pomiarów przekraczających odchyłkę dopuszczalną do wartości tej odchyłki dla pomiarów danego (jednego) mierzonego parametru; wyrażana jako liczba powyżej 1 albo procentowo (powyżej 100) wady: uśrednia przypadki przekroczeń wartości odchyłek dopuszczalnych - tor z bardziej zróżnicowanymi przekroczeniami, w tym jednym dużym (zagrażającym bezpieczeństwu) może uzyskać ocenę lepszą od toru z mniej zróżnicowanymi przekroczeniami, nawet większymi lecz pozbawionymi jednego dominującego (niebezpiecznego) przekroczenia!!! pozwala jedynie na osobną (niezależną) ocenę poszczególnych mierzonych parametrów przykłady: na kolei systemy eksperckie: SONIT, JAKON, SOHRON

22 WSKAŹNIK MAKSYMALNEGO PRZEKROCZENIA ODCHYŁEK DOPUSZCZ. Spm = x p max x dop x pmax - maksymalna wartość pomiaru x dop - wartość odchyłki dopuszczalnej (p - przekroczone) definicja: iloraz maksymalnej wartości pomiaru przekraczającego odchyłkę dopuszczalną do wartości tej odchyłki dla pomiarów danego (jednego) mierzonego parametru; wyrażany jako liczba powyżej 1 albo procentowo (powyżej 100) w systemie eksperckim SOHRON wykorzystywany do uwzględnienia przypadków koincydencji wady: odwołuje się tylko do jednego maksymalnego przypadku przekroczenia wartości odchyłek dopuszczalnych jeden tor może mieć tylko jedno takie przekroczenie, drugi jeszcze kilka podobnych ale nieco mniejszych oba tory uzyskają taką samą ocenę!!! pozwala jedynie na osobną (niezależną) ocenę poszczególnych mierzonych parametrów przykłady: na kolei systemy eksperckie: SONIT, JAKON, SOHRON

23 CZYM NALEŻY MIERZYĆ?

24 URZĄDZENIA I PRZYRZĄDY POMIAROWE: podstawowe: liniały stalowe, miary składane albo taśmowe, suwmiarki geodezyjne: teodolity, niwelatory, dalmierze POMIARY NIEDOKŁADNE ALBO NIEWYGODNE!!! (urządzenia te nie uwzględniają specyfiki konstrukcji toru kolejowego)

25 Dlatego wymyślono typowo kolejowe przyrządy: 1. toromierze 2. profilomierze, prostomierze, falistomierze 3. drezyny i wagony pomiarowe

26 PIERWSZE TOROMIERZE: miały kształt poprzecznej belki ustawianej na obu szynach toru umożliwiały pomiar jedynie szerokości toru urządzenia mechaniczne (początki kolei połowa XIX wieku)

27 DRUGA GENERACJA: dodanie do toromierza poziomicy umożliwiło wykonywanie pomiaru również przechyłki toru

28 TRZECIA GENERACJA: dodanie osprzętu elektronicznego umożliwiło: nowy sposób archiwizacji możliwość obliczeń, analiz, współpracy z oprogramowaniem komputerowym

29 CZWARTA GENERACJA: zmiana kształtu dodanie do poprzecznej belki również belki podłużnej, co umożliwiło: pomiar również nierówności pionowych i poziomych zmiana sposobu oparcia o tor dodanie kółek, co umożliwiło: pomiar ciągły (zwiększenie wydajności przeprowadzanych pomiarów)

30 TYPY TOROMIERZY OBECNIE WYKORZYSTYWANYCH NA KOLEI: 1. Klasyczne (mechaniczne, analogowe) do pomiarów punktowych 2. Elektroniczne (samorejestrujące) do pomiarów punktowych 3. Elektroniczne (samorejestrujące) do pomiarów ciągłych

31 W KTÓRYCH MIEJSCACH NALEŻY MIERZYĆ? JAKIE NALEŻY PRZYJĄĆ WARTOŚCI GRANICZNE?

32 PRZEPISY KOLEJOWE

33 ODCHYŁKI DOPUSZCZALNE na kolei diagnostyka eksploatacyjna: zał. 1 Id-14 zał. 5

34 - diagnostyka powykonawcza: Id-1 zał.15

35 OPDCHYŁKI DOPUSZCZALNE - PORÓWNANIE DIAGNOSTYKA EKSPLOATACYJNA: Id-14, zał.1 DIAGNOSTYKA POWYKONAWCZA: Id-1, zał.15, tablica 1 (naprawa bieżąca) Id-1, zał.15, tablica 2 (naprawa główna)

36 PRZEPISY TRAMWAJOWE

37 diagnostyka eksploatacyjna: według wytycznych z 1983 [1] - niekompletny zestaw!!! adaptowane z przepisów kolejowych dla prędkości (70) km/h określane przez zamawiających diagnostyka powykonawcza: według normy odbiorowej również niekompletny zestaw!!!

38 Poznań, ul. Głogowska, 1997 [2] - czterostopniowa ocena stanu toru: bardzo dobra - dla J 1,5 dobra - dla 1,5 < J 2,0 dostateczna - dla 2,0 < J 3,0 niedostateczna - dla J > 3,0 (bardzo restrykcyjna!) Gdańsk, pomiary kompleksowe w 2000 [4] oraz Wrocław, pomiary kompleksowe w 2011 [8] - pięciostopniowa ocena stanu toru: bardzo dobry - dla J do 2,9 dobry - dla J od 3,0 do 6,9 przeciętny - dla J od 7,0 do 10,9 zły - dla J od 11,0 do 14,9 bardzo zły - dla J powyżej 15,0

39 TEC-1435 samorejestrujący toromierz elektroniczny do pomiarów ciągłych

40 BUDOWA TOROMIERZA

41 REJESTRATOR wyświetlacz (5 mierzonych wielkości) pulpit przycisków zdarzeń i usterek (ciągłych albo punktowych) i wprowadzania danych

42

43 POZOSTAŁE OZNACZENIA NA KLAWISZACH: żarówka podświetlenie ekranu strzałki (,,, ) - wybór ENTER - zatwierdzenie niebieski SHIFT czerwony SHIFT cyfry: 0, 1, 9 litery: A, B, Z kropka dziesiętna myślnik nie ma spacji! nie ma klawisza Esc jego funkcję pełni Nie ma klawisza Backspace jego funkcję pełni jeden pusty klawisz! (w innych modelach ~ faliste zużycie)

44 REJESTRATOR w nowszych modelach toromierza jest już spacja oraz klawisze Esc i Backspace nowe klawisze: PWR (power - włącznie i wyłączanie),? (help pomoc), MENU, MODE (m.in. zmienia litery z małych na duże) wybór liter tak jak w starszych telefonach komórkowych

45 MENU GŁÓWNE: 1. POMIAR: zapis serii (pomiary z zapisem wyników) podgląd (pomiary bez zapisu wyników np. próbne) stan akumulatora (12,6V po naładowaniu, jeśli spadnie poniżej 12V może przestać działać) pamięć (ile metrów toru pojedynczego można jeszcze zmierzyć?)

46 2. PARAMETRY: nagłówek: MENU GŁÓWNE: data krok pomiaru (do wyboru: 0,5m, 1m, 2,5m, 5m) nr toru (max. czteroznakowy) szlak: identyfikator szlaku (max. czteroznakowy) nazwa (max. 28-znakowa) kilometraż (kilometr początku pomiaru) kierunek (rosnący albo malejący) inwentaryzacja (np. typ szyny, podkładu, itd. 16 parametrów) strojenie (kalibracja): szerokość przechyłka pion poziom przetwornik - tego nie ruszać!!! (tylko producent)

47 MENU GŁÓWNE: 3. KOMUNIKACJA (przy zgrywaniu danych do komputera) 4. PLIK: kasowanie pliku kasowanie pamięci przeglądanie nagłówka pliku

48 INWENTARYZACJA: 1. Typ szyny 2. Rodzaj szyny 3. Typ podkładów 4. Przytwierdzenie 5. Rodzaj złącz 6. Podsypka 7. Typ toru 8. Rodzaj toru 9. Klasa toru 10. Most, wiadukt 11. Przystanek 12. Przepust, kładka 13. Przejście 14. wolny 15. wolny 16. wolny

49 OBSŁUGA TOROMIERZA: ZMONTOWANIE KALIBRACJA WPROWADZENIE DANYCH OPISUJĄCYCH POMIAR (data, nr toru, identyfikator i nazwa szlaku) ORAZ USTAWIENIE: kroku pomiaru, kierunku i początku kilometrażu POMIAR: wkolejenie (ustawienie na torze i sprawdzenie dolegania rolek) pchanie toromierza, kontrola poprawności podawanych wyników, wciskanie przycisków zdarzeń lub usterek ROZMONTOWANIE ZGRANIE PLIKÓW DANYCH DO KOMPUTERA

50 OBSŁUGA TOROMIERZA: film przykład pomiarów w Gdańsku (autor filmu: Tomasz Korycki)

51 OBSŁUGA TOROMIERZA - PRZYPADKI SZCZEGÓLNE: 1. BŁĄD W POMIARACH: pominęliśmy jakieś zdarzenie albo usterkę, zahaczyliśmy o wystającą zabudowę toru, rośliny albo na główce szyny były zanieczyszczenia - toromierz nam podskoczył albo spadł z szyn, PONOWNIE USTAWIAMY I COFAMY TOROMIERZ (błędnie wykonane pomiary są kasowane, a licznik odległości jest cofany), A NASTĘPNIE PONOWNIE PRZEPROWADZAMY POMIAR UWAGA: przy cofaniu toromierz WYSKAKUJE!!! trzeba go dociskać do toru 2. KONIECZNOŚĆ PRZEPUSZCZENIA TOREM POJAZDU SZYNOWEGO wstrzymujemy pomiar (naciskamy Enter) zdejmujemy toromierz z toru przepuszczamy pojazd szynowy ponownie ustawiamy toromierz wznawiamy pomiary (potwierdzamy kontynuację pomiarów)

52 ANALIZA WYNIKÓW POMIARÓW PRZY POMOCY PROGRAMU KOMPUTEROWEGO:

53 ANALIZA WYNIKÓW POMIARÓW WCZYTANIE PLIKÓW DANYCH POMIAROWYCH OKREŚLENIE ZESTAWU ODCHYŁEK DOPUSZCZALNYCH ANALIZA WYNIKÓW: w formie tabelarycznej w formie graficznej WYGENEROWANIE PLIKÓW RAPORTÓW SPORZĄDZENIE RAPORTÓW OCENY SYNTETYCZNEJ

54 DANE POMIAROWE PLIKI 4 TYPÓW z rozszerzeniami: bpt dat PAR tekstowy, edytowalny (ale bez zmiany formatu!) txt na razie pusty

55 DANE POMIAROWE NAZWY PLIKÓW: L5-04_T1_KM0_000_DP2011_09_18_DA2011_09_18_14_54_26 tworzone przez toromierz wg następującego schematu: zaczynają się od dużej litery L, po której podawany jest czteroznakowy identyfikator odcinka, następnie po podkreślniku duża litera T i numer toru, a po kolejnych podkreślnikach: kilometr początku toru data wykonania pomiaru data i czas (godzina, minuta i sekunda) zgrania pliku z rejestratora

56 ZESTAW ODCHYŁEK DOPUSZCZALNYCH określamy Prędkość (okno po lewej) program sam dobiera odpowiednie wartości odchyłek dopuszczalnych (okno po prawej) parametr Delta (okno po lewej) tego nie ma w przepisach!!!

57 !!! UWAGA!!! ZESTAW ODCHYŁEK DOPUSZCZALNYCH nieco inny niż w Id-14 ale program daje możliwość jego modyfikowacji

58 parametr Delta program przyjmuje odchyłki dopuszczalne określone dla zerowych wartości mierzonych parametrów tymczasem w przypadku łuków i krzywych przejściowych parametry takie jak przechyłka, nierówności poziome, wichrowatość mogą przyjmować wartości nominalne inne niż zerowe program nie wymaga od nas określenia kształtu geometrii toru w planie (tak jak np. SONIT) program sam domyśla się nominalnych wartości wspomnianych parametrów w łukach i krzywych przejściowych poprzez ich wyliczenie jako średnią arytmetyczną z sąsiedztwa analizowanego punktu o Delta w przód i w tył aby sposób ten nie prowadził do przekłamań należy odpowiednio dobrać wartość parametru Delta : dla pomiarów w torach kolejowych 40 m dla pomiarów w torach tramwajowych 10 m

59 WYNIKI POMIARÓW W FORMIE TABELARYCZNEJ przekroczenie przez którykolwiek z sześciu analizowanych parametrów wartości odchyłek dopuszczalnych jest sygnalizowane przez program wyświetleniem symbolu # na początku wiersza przekroczenie przez każdy z osobna z analizowanych parametrów wartości odchyłki dopuszczalnej jest sygnalizowane przez program wyświetleniem symbolu # po prawej jego stronie

60 WYNIKI POMIARÓW W FORMIE GRAFICZNEJ linia niebieska wartości zmierzone linie czerwone wartości odchyłek dopuszczalnych

61 WYNIKI POMIARÓW W FORMIE GRAFICZNEJ zdarzenia i usterki:

62 PLIK RAPORTU POMIARÓW

63 RAPORT OCENY SYNTETYCZNEJ można wybrać długość analizowanych odcinków: od 100 m do 1000 m co 100 m ostatni odcinek zwykle jest krótszy

64 PRZYKŁAD ZASTOSOWANIA

65 POMIARY GEOMETRII TORÓW TRAMWAJOWYCH TOROMIERZEM ELEKTRONICZNYM WE WROCŁAWIU w 2011 r. pomiary przeprowadzono w nocnych przerwach w kursowaniu tramwajów (od ok. godz do ok. godz. 4.30) w ciągu 25 nocy pomiędzy a łącznie pomiary wykonano dla 185 km toru pojedynczego średnio w ciągu jednej nocy mierzono 7,4 km toru pojedynczego łącznie pomiary przeprowadzono na 565 odcinkach torów zespół pomiarowy stanowiły 2 osoby

66 PRZYKŁADOWY SZKIC Z TRZECIEJ W KOJEJNOŚCI NOCY POMIAROWEJ

67

68 PORÓWNANIE WYNIKÓW POMIARÓW ul. Bardzka (stan bardzo dobry) ul. Przyjaźni (stan bardzo zły)

69 PORÓWNANIE WYNIKÓW POMIARÓW tego samego odcinka torów (w programie SONIT) (wykres czarny , wykres niebieski )

70 PORÓWNANIE WYNIKÓW POMIARÓW tego samego odcinka torów (w programie SONIT) (wykres czarny , wykres niebieski )

71 MATERIAŁY ŹRÓDŁOWE: [1] Wytyczne techniczne projektowania, budowy i utrzymania torów tramwajowych. Ministerstwo Administracji Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska, Warszawa 1983 [2] Siewczyński Ł., Rychlewski J.: Komputerowe wspomaganie oceny stanu toru nawierzchni szynowej, Konferencja Naukowo - Techniczna "Techniki Komputerowe w projektowaniu, budowie i modernizacji linii kolejowych", Wrocław - Jelenia Góra 1997 [3] Oleksiewicz W.: Wdrażanie systemu wspomagania decyzji o utrzymaniu toru w Tramwajach Warszawskich, Międzynarodowa Konferencja Naukowo - Techniczna "Nowoczesne rozwiązania techniczne w komunikacji tramwajowej", Wrocław 2000 [4] Massel A.: Pomiary torów tramwajowych - wnioski z badań stanu torów ZKM Gdańsk, III Seminarium Diagnostyki Nawierzchni Szynowych, Gdańsk 2001 [5] Makuch J.: Nowe metody w diagnostyce torowisk tramwajowych, VI Seminarium Diagnostyki Nawierzchni Szynowych, Gdańsk-Jurata 2004 [6] Id-14 (D-75) Instrukcja o dokonywaniu pomiarów, badań i oceny stanu torów, PKP PLK Warszawa ze zmianami 2010 [7] Krużyński M., Makuch J., Piotrowski A.: Ekspertyza dotycząca stanu technicznego torów tramwajowych po dokonanych korektach na średnicowej linii tramwajowej północ-południe we Wrocławiu część 2, Raport serii U nr 28/ , Instytut Inżynierii Lądowej, Politechnika Wrocławska 2007 [8] Makuch J.: Pomiary geometrii torów tramwajowych toromierzem elektronicznym we Wrocławiu, Przegląd Komunikacyjny 2014/8 [9] OPZ - Wykonanie audytu infrastruktury torowej tramwajowej w Poznaniu, Zarząd Transportu Miejskiego w Poznaniu 2015,