Wyniki Porejestrowych Doświadczeń Odmianowych w Wielkopolsce

Transkrypt

1 Wielkopolski Zespół Porejestrowego Doświadczalnictwa Odmianowego Wyniki Porejestrowych Doświadczeń Odmianowych w Wielkopolsce ZBOŻA, RZEPAK OZIMY. Śrem Wójtostwo, styczeń

2 Przewodniczący Wielkpolskiego Zespołu Porejestrowego Doświadczalnictwa Odmianowego Ryszard Napierała Sejmik Województwa Wielkopolskiego Stacja Doświadczalna Oceny Odmian w Słupi Wielkiej Dyrektor: mgr inż. Grzegorz Koszucki Zakład Doświadczalny Oceny Odmian w Śremie Wójtostwie Śrem ul. Wiosny Ludów 27 faks. (0-61) tel. i faks. (0-61) zdoo.sremwojtostwo@coboru.pl Z-ca dyrektora: mgr inż. Wiesław Małkowski Opracowała: inż. Irena Perczak Redakcja merytoryczna: mgr inż. Wiesław Małkowski Publikacja współfinansowana ze środków Urzędu Marszałkowskiego Województwa Wielkopolskiego oraz Wielkopolskiej Izby Rolniczej Publikacja chroniona prawem autorskim. Przedruk dozwolony tylko po uzyskaniu zgody przewodniczącego Wojewódzkiego Zespołu PDO Wydawca: SDOO Słupia Wielka, ZDOO Śrem Wójtostwo 2

3 VI. ŻYTO OZIME UWAGI OGÓLNE W sezonie 2015/ na terenie województwa wielkopolskiego założono cztery doświadczenia, podobnie jak w roku poprzednim. Doświadczenia zlokalizowano w zakładach doświadczalnych oceny odmian Śrem Wójtostwo, Bobrowniki, Kościelna Wieś oraz w jednostce hodowli: Choryń (DANKO HR) Wszystkie doświadczenia uznano za udane i ich wyniki wykorzystano w niniejszym opracowaniu. W doświadczeniach badano zestaw 20 odmian; cztery odmiany wzorcowe wyznaczone przez Centralny Ośrodek (Antonińskie, Diament, SU Stakkato i KWS Bono) oraz szesnaście wybranych przez Zespół Wojewódzki PDO. W zestawie tym znalazło się dziewięć odmian populacyjnych i jedenaście odmian mieszańcowych (tab. 1). Sześć spośród nich jest włączonych do LOZ. Omawiane doświadczenia były prowadzone na dwóch poziomach agrotechniki: a 1 - poziom przeciętny (patrz tabela 2) a 2 - poziom wysoki; w porównaniu z poziomem przeciętnym zwiększono wysokość nawożenia azotowego o kg N/ha, zastosowano ochronę przed chorobami (pierwszy zabieg dla ochrony podstawy źdźbła i liści, drugi - dla ochrony liści i kłosa) i wyleganiem (regulator wzrostu) oraz w większości punktach doświadczalnych dwukrotne nawożenie dolistne preparatami wieloskładnikowymi (tab. 2). Siew doświadczeń nastąpił w dniach od 22 do 29 września. Przeciętne warunki pogodowe (susza i wczesne, okresowe ochłodzenia) panujące jesienią nie wpłynęły na pogorszenie wschodów oraz rozwój i krzewienie roślin. Dość chłodna i sucha wiosna nie wpłynęła na wysokość plonów. Natomiast latem częste opady deszczu utrudniały zbiór doświadczeń. Zbioru doświadczeń dokonano w dniach od 26 lipca do 07 sierpnia. WYNIKI DOŚWIADCZEŃ W sezonie 2015/ średni p l o n badanych odmian na przeciętnym poziomie agrotechniki (a 1 ) był nieco wyższy niż w poprzednim sezonie i wyniósł 84,3 dt/ha, natomiast średni plon ziarna na wysokim poziomie agrotechniki był niższy niż w poprzednim sezonie. Zastosowanie wysokiego poziomu agrotechniki (a 2 ) dało zwyżkę plonu w stosunku do poziomu przeciętnego.wyniosła ona 7,1 dt/ha i wahała się od 4,1 dt/ha w Bobrownikach do 9,8 dt/ha w Choryni (tab. 3). Podobnie jak w latach poprzednich odmiany mieszańcowe plonowały zdecydowanie wyżej od odmian populacyjnych. Wśród odmian populacyjnych najwyżej, chociaż poniżej wzorca, plonowały odmiany: Poznańskie, Amber i Horyzo. Wśród odmian mieszańcowych najwyżej plonowały odmiany Kws Livado, KWS Bono i SU Performer (tab. 4). Na podstawie wieloletnich wyników plonowania badane odmiany 3

4 mieszańcowe plonowały wyżej (5-17%) od odmian populacyjnych. Najwyższym plonem cechowały się odmiany SU Drive, SU Stakkato, KWS Bono i SU Performer (tab. 5). Najbardziej odporną na w y l e g a n i e była odmiana Helltop. Największą m a s ę 1000 z i a r n wśród odmian populacyjnych miały odmiany Diament, Horyzo i Antonińskie, a wśród odmian mieszańcowych odmiana Helltop (CCA) (tab. 6). Najbardziej wrażliwe na mączniaka prawdziwego były odmiany populacyjne: Diament i Rubin, a wśród odmian mieszańcowych odmiana KWS Bono. Najbardziej odpornymi na rdzę brunatną była odmiana populacyjna Antonińskie oraz mieszańcowe odmiany Brandie, KWS Livado i Helltop. Najbardziej odpornymi na rynchosporiozę okazały się odmiany mieszańcowe TUR i KWS Livado (tab. 7). Tabela 1 Żyto ozime. Odmiany badane. Rok zbioru: Odmiana Rok wpisania do Krajowego Rejestru Odmian w Polsce 1 Bosmo 2001 Rok włączenia do LOZ Kod kraju pochodzenia 4 Adres jednostki zachowującej odmianę, a w przypadku odmiany zagranicznej pełnomocnika w Polsce HR Smolice Sp. z o.o., Grupa IHAR, Smolice 146, Kobylin 2 Diament 2005 DANKO HR sp. z o.o., Choryń 27, Kościan 3 Amber DANKO HR sp. z o.o., Choryń 27, Kościan 4 Armand 2011 Vera-Agra sp. z o.o., Guzowice14, Cieszków 5 Horyzo 2011 HR Smolice Sp. z o.o., Grupa IHAR, Smolice 146, Kobylin 6 Antonińskie 2013 PHR sp. z o.o., ul. Kasztanowa 5, Tulce 7 Rubin 8 Granat 9 Poznańskie 2015 PHR sp. z o.o., ul. Kasztanowa 5, Tulce 10 SU Drive F DE 11 SU Stakkato F DE 12 Tur F Brandie F DE 14 KWS Bono F DE 15 SU Performer F DE 16 KWS DanielloF DE 17 KWS Livado F DE 18 SU Nasri F DE 2013 DANKO HR sp. z o.o., Choryń 27, Kościan 2015 DANKO HR sp. z o.o., Choryń 27, Kościan Saaten-Union Polska Sp. z o.o., ul. Straszewska 70, Wągrowiec Saaten-Union Polska Sp. z o.o., ul. Straszewska 70, Wągrowiec HR Smolice Sp. z o.o., Grupa IHAR, Smolice 146, Kobylin, DANKO HR sp. z o.o., Choryń 27, Kościan Monsanto Poska sp. z o.o., ul. Domaniewska 49, Warszawa KWS Lochow Polska sp. z o.o., Kondratowice, ul. Słowiańska 5, Prusy Saaten-Union Polska Sp. z o.o., ul. Straszewska 70, Wągrowiec KWS Lochow Polska sp. z o.o., Kondratowice, ul. Słowiańska 5, Prusy KWS Lochow Polska sp. z o.o., Kondratowice, ul. Słowiańska 5, Prusy Saaten-Union Polska Sp. z o.o., ul. Straszewska 70, Wągrowiec

5 19 SU Promotor F DE 20 HelltopF 1 CCA DE F 1 odmiana mieszańcowa; Saaten-Union Polska Sp. z o.o., ul. Straszewska 70, Wągrowiec Dieckmann Seeds Polska Sp z o.o., ul. Mikołaja Reja 4, Świecie Tabela 2 Żyto ozime. Warunki polowe doświadczeń. Rok zbioru: Miejscowość ZDOO Śrem Wójtostwo ZDOO Bobrowniki ZDOO Kościelna Wieś DANKO HR ZHR Choryń Kompleks rolniczej przydatności gleby Klasa bonitacyjna gleby IIIb IVa IIIa IIIb PH gleby w KCl 6,3 5,3 6,2 6,6 Przedplon Rzepak ozimy 5 Rzepak ozimy Rzepak ozimy Pszenżyto jare Data siewu (dzień, m-c) Obsada nasion (szt/m 2 ) Data zbioru (dzień, m-c) Nawożenie mineralne N na poziomie a 1 (kg/ha) N na poziomie a 2 (kg/ha) P 2 O 5 (kg/ha) K 2 O (kg/ha) Nawożenie dolistne preparatem wieloskładnikowym Herbicyd Insektycyd Fungicyd - pierwszy zabieg (dawka/ha) Fungicyd - drugi zabieg (dawka/ha) Regulator wzrostu (l/ha) (dawka/ha) (dawka/ha) (dawka/ha) - - zabiegu nie zastosowano lub brak danych Basfoliar 36, 4,0l, Adob Mikro Zboże, 2,0kg Środki ochrony roślin Legato Plus 600SC, 1,6l Karate Zeon 050, 0,12l, Ammo Super 100, 0,1l x 2 OPTI zboża, 4,0kg x 2 Lentipur FLO 500SC, 2,0l, Galaper 200EC, 0,6l, Galmet 20SG, 20g Karate Zeon 050SC, 0,12l (dodatkowo na poziomie a 2 ) Tilt Turbo 575EC, 0,6l, Amistar 250SC, 0,6l Falcon 460EC, 0,6l Moddus 250SC, 0,3l Corbal 750EC, 1,0l Tilt Turbo 375SC, 1,0l Cerone 480SL, 1,0l Insol 3, 1,0l x 2 - Maraton 375SC, 4,0l Legato Plus, 1,4l Pyrinex 480EC, 0,6l - Adexar Plus, 2,0l Osiris 65EC, 2,0l Cerone 480SL, 1,0l Wirtuoz 520, 1,0l Adexar plus, 2,0l Modus+Stabilan 750SC, 0,2l+1,0l

6 Tabela 3 Żyto ozime. Wyniki ogólne doświadczeń. Rok zbioru: Wyszczególnienie Śrem Wójtostwo Bobrowniki Kościelna Wieś Choryń a 1 a 2 a 1 a 2 a 1 a 2 a 1 a 2 1 Stan roślin przed zimą (skala 9 o ) 8,0 8, Stan roślin po zimie (skala 9 o ) 8,0 8, Termin kłoszenia (dzień, m-c) Termin doj. wosk. (dzień, m-c) Wysokość roślin (cm) Wyleganie roślin w dojrz. mlecznej (skala 9 o ) 8,8 8,9 7,8 8, ,2 5,7 7 Wyleganie roślin przed zbiorem (skala 9 o ) 3,0 3,0 5,6 6, ,8 3,1 8 Mączniak (skala 9 o ) 8,3 9,0 9,0 9,0 8,8 9, Rdza brunatna (skala 9 o ) 7,5 9,0 9,0 9,0 8,9 9,0 4,9 5,3 10 Rynchosporioza (skala 9 0 ) 9,0 9,0 7,2 8,0 9,0 9, Masa 1000 ziarn (g) 33,4 34,7 28,9 32,7 30,2 32,4 29,8 32,6 12 Wilgotność ziarna podczas zbioru (%) 14,6 16,0 14,7 14,4 10,2 10,4 13,1 13,0 13 Plon ziarna (dt z ha) 100,1 105,6 55,4 59,5 93,4 102,7 88,1 97,9 Wyniki średnie z wszystkich badanych odmian a 1 przeciętny poziom agrotechniki; a 2 wysoki poziom agrotechniki Skala 9 0 : 9 oznacza stan najkorzystniejszy, 1 oznacza stan najmniej korzystny brak danych 6

7 Tabela 4 Żyto ozime. Plon ziarna odmian w doświadczeniach (% wzorca). Rok zbioru: Odmiana Śrem Wójtostwo Bobrowniki Poziom a 1 Poziom a 2 Kościelna Wieś Choryń Średnia Śrem Wójtostwo Bobrowniki Kościelna Wieś Choryń Średnia Wzorzec, dt z ha 100,1 55,4 93,4 88,1 84,3 105,6 59,5 102,7 97,9 91,4 populacyjne 1 Bosmo Diament Amber Armand Horyzo Antonińskie Rubin Granat Poznańskie mieszańcowe 10 SU Drive SU Stakkato Tur Brandie KWS Bono SU Performer KWS Daniello KWS Livado SU Nasri SU Promotor Helltop CCA Wzorzec wszystkie odmiany badane 7

8 Tabela 5 Żyto ozime. Plon ziarna odmian. (% wzorca). Lata zbioru:, 2015, 2014 Odmiana Wzorzec wszystkie badane odmiany w roku Poziom a 1 Poziom a Wzorzec, dt z ha 84,3 83,1 79,1 83,7 82,2 91,4 94,6 95,5 93,0 93,8 populacyjne 1 Bosmo Diament Amber Armand Horyzo Antonińskie Rubin Granat Poznańskie mieszańcowe 10 SU Drive SU Stakkato Tur Brandie KWS Bono SU Performer KWS Daniello KWS Livado SU Nasri SU Promotor Helltop CCA Liczba doświadczeń

9 Tabela 6 Żyto ozime. Ważniejsze właściwości rolniczo-użytkowe odmian (odchylenia od wzorca). Lata zbioru:, Odmiana Liczba lat badań w dojrz. mlecznej Wyleganie (skala 9 0 ) przed zbiorem Wysokość roślin (cm) Wilgotność ziarna w czasie zbioru (%) Masa 1000 ziarn (g) Poziom agrotechniki a 1 Wzorzec 7,6 7,6 4,1 5, ,2 11,3 30,6 30,9 populacyjne 1 Bosmo 3-0,6-0,6 0,0 0, ,9-0,3 0,2 1,0 2 Diament 3 0,3 0,2 0,4 0, ,5 0,4 1,9 0,3 3 Amber 3 0,1 0,3 0,2 0, ,4-0,2 1,3-0,5 4 Armand 3 0,5 0,5 0,0 0, ,4-0,2-0,6 0,3 5 Horyzo 3 0,5 0,0 0,2 0, ,1 0,0 2,5 1,9 6 Antonińskie 3 0,1-0,2 0,0 0, ,5 0,4 1,0 1,6 7 Rubin 3-0,9-0,3 0,0 0, ,3 0,0-0,5-0,6 8 Granat 1 0,6 0,0-4 0,2-0,8 9 Poznańskie 1 0,1 0,0 7-0,2 0,4 mieszańcowe 10 SU Drive 3-0,6-0,2-0,6-0, ,2 0,0-0,4-0,5 11 SU Stakkato 3 0,0 0,5-0,3-0, ,1-0,1-0,2 0,0 12 Tur 3 0,8 0,7 0,5 0, ,7-0,5-0,2-0,5 13 Brandie 2-0,6-0,9-0,3-0, ,7-0,4-0,1-0,2 14 KWS Bono 2-0,6-0,4-0,3-0, ,8 0,5-1,0-0,8 15 SU Performer 2 0,0 0,2 0,0-0, ,2 0,4-1,8-1,8 16 KWS Daniello 1-0,2-0,5-8 0,1 0,1 17 KWS Livado 1-0,6-0,1 0 0,0-0,7 18 SU Nasri 1 0,1-0,1-3 0,2-2,9 19 SU Promotor 1 0,5 0,0-6 0,6-1,7 20 Helltop CCA 3 0,5 0,1 0,7 0, ,3 0,1 3,3 3,1 Poziom agrotechniki a 2 Wzorzec 7,8 8,2 4,0 5, ,5 11,7 33,1 33,1 populacyjne 1 Bosmo 3 0,1 0,0 0,0 0, ,4-0,3 0,7 0,6 2 Diament 3 0,2 0,3 0,5 0, ,1 0,2 2,0 1,1 3 Amber 3 0,4 0,2 0,6 0, ,2-0,4 0,3-0,8 4 Armand 3 0,6 0,3 0,5 0, ,6-0,2 0,0 0,0 5 Horyzo 3 0,6 0,0 0,1 0, ,3 0,0 2,4 2,4 6 Antonińskie 3 0,2-0,2 0,0 0, ,2 0,3 2,6 1,5 7 Rubin 3-0,4 0,0-0,2-0, ,3-0,1-1,4-0,4 8 Granat 1 0,2 0,0-2 0,2-1,3 9 Poznańskie 1-0,1 0,3 8 0,1 0,5 mieszańcowe 10 SU Drive 3-0,9-0,3-0,4-0, ,2 0,0 0,8-0,6 11 SU Stakkato 3 0,1 0,2-0,4-0, ,3-0,1-0,4-0,9 12 Tur 3 0,2 0,3 0,3 0, ,7-0,7-0,9-0,6 13 Brandie 2-0,9-0,7-0,2-0, ,3-0,3 0,5 0,5 14 KWS Bono 2-0,3-0,2-0,5-0, ,9 0,7-1,5-1,6 15 SU Performer 2-0,3-0,1-0,4-0, ,3 0,3-1,5-1,6 16 KWS Daniello 1-0,4-0,2-7 0,4-0,5 17 KWS Livado 1-0,4 0,3 0 0,2-0,4 18 SU Nasri 1 0,1-0,5-4 -0,1-2,5 19 SU Promotor 1 0,6 0,0-5 0,7-1,6 20 Helltop CCA 3 0,4 0,0 0,5 0, ,2-0,2 2,1 2,6 Liczba doświadczeń Wyleganie: wyniki pochodzą tylko z tych doświadczeń w których miało ono miejsce- wyższa wartość oznacza ocenę korzystniejszą; Wzorzec wszystkie badane odmiany 9

10 Tabela 7 Żyto ozime. Porażenie odmian przez ważniejsze choroby na przeciętnym poziomie agrotechnicznym (a 1 ) w skali 9 0 (odchylenia od wzorca). Lata zbioru:, Odmiana Liczba lat badań Mączniak prawdziwy Rdza brunatna Rynchosporioza Rdza źdźbłowa 2014 i Wzorzec, (skala 9 0 ) 8,5 8,0 7,1 6,4 7,2 7,6 8,9 8,0 populacyjne 1 Bosmo 3 0,0 0,1 0,2 0,3-0,2 0,0 0,1-0,3 2 3 Diament Amber 3-0,8-0,6-0,1-0,1-0,2-0,4 0,1 0,1 3 0,5 0,4 0,2 0,1-0,2-0,2 0,1 0,1 4 Armand 3 0,5 0,3 0,2 0,1-0,2-0,1-0,4-0,5 5 Horyzo 3 0,0 0,1 0,1 0,0 0,3 0,0-0,4-0,2 6 Antonińskie 3 0,0 0,3-0,6 0,1-0,2-0,3 0,1 0,2 7 Rubin 3-0,8-0,1-0,3-0,1-0,2-0,2 0,1 0,4 8 Granat 1 0,5 0,4-0,2 0,1 9 Poznańskie 1 0,0-0,3-0,2-0,4 mieszańcowe 9 SU Drive 3-0,8-0,6-0,4-0,2 0,3 0,3 0,1 0,3 10 SU Stakkato 3-0,3 0,0-0,6-0,5 0,3 0,2 0,1 0,1 11 Tur 3 0,5 0,4-0,3-0,3 0,8 0,3 0,1 0,1 12 Brandie 2 0,0 0,7 0,6 0,9-0,2 0,0 0,1 13 KWS Bono 2-0,5-0,6-0,3-0,2 0,3 0,4-0,4 14 SU Performer 2 0,0-0,2-0,1-0,1 0,3 0,2 0,1 15 KWS Daniello 1 0,0 0,2-0,2 0,1 16 KWS Livado 1 0,5 0,6 0,8 0,1 17 SU Nasri 1 0,5-0,4 0,3 0,1 18 SU Promotor 1 0,0 0,2-0,2-0,4 19 Helltop CCA 3 0,5 0,5 0,6 0,8-0,7-0,2-0,4-0,5 Liczba doświadczeń 2 9 0,6 0, Wyniki pochodzą tylko z doświadczeń w których dana choroba wystąpiła; wyższa wartość oznacza ocenę korzystniejszą Wzorzec: wszystkie badane odmiany Liczba doświadczeń dla okresu odnosi się do odmian badanych trzy lata, dla badanych dwa lata jest odpowiednio mniejsza 10