(12) TŁUMACZENIE PATENTU EUROPEJSKIEGO (19) PL (11) (96) Data i numer zgłoszenia patentu europejskiego:

Transkrypt

1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) TŁUMACZENIE PATENTU EUROPEJSKIEGO (19) PL (11) PL/EP (96) Data i numer zgłoszenia patentu europejskiego: (13) T3 (1) Int. Cl. F16L47/32 F16L41/03 (06.01) (06.01) (97) O udzieleniu patentu europejskiego ogłoszono: Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej Europejski Biuletyn Patentowy /19 EP B1 (4) Tytuł wynalazku: Przewód rurowy rozgałęziony zawierający korpus ze stożkową powierzchnią wewnętrzną, taką, że pole przekroju zmniejsza się w kierunku przepływu () Pierwszeństwo: FI (43) Zgłoszenie ogłoszono:.11.0 Europejski Biuletyn Patentowy 0/48 (4) O złożeniu tłumaczenia patentu ogłoszono: 29.. Wiadomości Urzędu Patentowego / (73) Uprawniony z patentu: Uponor Innovation AB, Virsbo, SE (72) Twórca (y) wynalazku: PL/EP T3 LARSSON Thomas, Valskog, SE SMAHL Jarmo, Nastola, FI HAUKI Peter J., Virsbo, SE (74) Pełnomocnik: Sulima Grabowska i Sierzputowska Biuro Patentów i Znaków Towarowych sp.j. rzecz. pat. Grabowska Małgorzata Warszawa skr. poczt. 6 Uwaga: W ciągu dziewięciu miesięcy od publikacji informacji o udzieleniu patentu europejskiego, każda osoba może wnieść do Europejskiego Urzędu Patentowego sprzeciw dotyczący udzielonego patentu europejskiego. Sprzeciw wnosi się w formie uzasadnionego na piśmie oświadczenia. Uważa się go za wniesiony dopiero z chwilą wniesienia opłaty za sprzeciw (Art. 99 (1) Konwencji o udzielaniu patentów europejskich).

2 SGS-68/VAL EP B1 Opis 2 TŁO WYNALAZKU [0001] Wynalazek dotyczy przewodu rurowego rozgałęzionego, zawierającego korpus z szeregiem odchodzących od niego łączników odgałęźnych. [0002] Przewód rurowy rozgałęziony jest stosowany w układach rurociągów w punktach, w których ciecz płynąca w układzie rurociągów jest transportowana od głównej rury do rur odgałęźnych. Przewód rurowy rozgałęziony zawiera korpus obejmujący kilka łączników odgałęźnych. Ciecz jest transportowana do przewodu rurowego rozgałęzionego wzdłuŝ głównej rury, natomiast łączniki odgałęźne są zaopatrzone w rury odgałęźne, przy czym przewód rurowy rozgałęziony umoŝliwia w ten sposób rozdzielenie cieczy z głównej rury do kilku rur odgałęźnych. Zwykle przewód rurowy rozgałęziony jest wykorzystywany np. w systemach wody wodociągowej i w systemach ogrzewania, takich jak systemy ogrzewania podłogowego. [0003] Zgłoszenie FI ujawnia obejściowy przewód rurowy rozgałęziony wykonany np. z tworzywa sztucznego. W łącznikach odgałęźnych obejściowego przewodu rurowego rozgałęzionego moŝe być umieszczony element łączący, który zawiera środek do blokowania na miejscu części łączących, przy czym środek blokujący składa się z jednej albo większej liczby części. Ponadto, publikacja ta ujawnia obejściowy przewód rurowy rozgałęziony, którego konstrukcja tworzy system modułowy, umoŝliwiający zaopatrzenie korpusu obejściowego przewodu rurowego rozgałęzionego w róŝne części łączące i zablokowanie na miejscu części łączących mocno i solidnie. Taki obejściowy przewód rurowy rozgałęziony jest niezwykle uniwersalny, umoŝliwiając np. podłączenie rur odgałęźnych róŝnych rozmiarów, a nawet z róŝnych materiałów, do tego samego obejściowego przewodu rurowego rozgałęzionego za pomocą części łączącej. [0004] BE ujawnia przewód rurowy rozgałęziony zawierający cechy zawarte w części przedznamiennej zastrzeŝenia 1. KRÓTKIE STRESZCZENIE WYNALAZKU [000] Celem niniejszego wynalazku jest dostarczenie nowatorskiego i ulepszonego przewodu rurowego rozgałęzionego. [0006] Przewód rurowy rozgałęziony według wynalazku charakteryzuje się cechami z zastrzeŝenia 1.

3 2 2 3 [0007] Zasadniczą ideą wynalazku jest to, Ŝe przewód rurowy rozgałęziony moŝe być łatwo instalowany przez proste wciśnięcie go na miejsce, w przypadku gdy szafkę lub miejsce instalacyjne, np. ścianę, wyposaŝono w łączniki do Ŝeberek. Zasadniczą ideą postaci jest to, Ŝe ścianka korpusu przewodu rurowego rozgałęzionego ma zasadniczo wszędzie taką samą grubość, co oznacza, Ŝe zewnętrzna powierzchnia korpusu przewodu rurowego rozgałęzionego jest takŝe zasadniczo stoŝkowa. Wobec tego ilość materiału wykorzystanego na przewód rurowy rozgałęziony jest znacznie zmniejszona, a zatem umoŝliwia to uzyskanie oszczędności materiału podczas wytwarzania przewodu rurowego rozgałęzionego. Ponadto, podczas wytwarzania przewodu rurowego rozgałęzionego przez odlewanie ciśnieniowe przewód rurowy rozgałęziony jest chłodzony jednorodnie na wskroś, co oznacza, Ŝe wewnątrz materiału nie pojawiają się Ŝadne dodatkowe napręŝenia. Zasadniczą ideą drugiej postaci jest to, Ŝe kąt zbieŝności zewnętrznej powierzchni korpusu przewodu rurowego rozgałęzionego jest większy niŝ kąt zbieŝności wewnętrznej powierzchni. Ścianka przewodu rurowego rozgałęzionego jest zatem cieńsza na tylnym końcu przewodu rurowego rozgałęzionego niŝ na przednim jego końcu. W tym przypadku w szczególności moŝliwa jest oszczędność w postaci ilości uŝytego materiału. Wytrzymałość przewodu rurowego rozgałęzionego moŝe być nadal utrzymywana na wystarczającym poziomie. Postać jest taka, Ŝe stosunek zewnętrznej średnicy korpusu przewodu rurowego rozgałęzionego do grubości ścianki jest stały przez cały czas. W ten sposób ścianka jest najcieńsza, gdy zewnętrzna średnica jest najmniejsza. Zasadniczą ideą jeszcze innej postaci jest to, Ŝe wewnętrzna średnica korpusu przewodu rurowego rozgałęzionego na tylnym końcu przewodu rurowego rozgałęzionego jest wykonana tak, Ŝe jest taka sama jak wewnętrzna średnica ostatniego łącznika odgałęźnego. UmoŜliwia to zoptymalizowanie ilości materiału niezbędnego do konstrukcji przewodu rurowego rozgałęzionego i przepływu cieczy wewnątrz przewodu rurowego rozgałęzionego. KRÓTKI OPIS RYSUNKÓW [0008] Wynalazek będzie opisany bardziej szczegółowo w oparciu o załączone rysunki, na których: figura 1 przedstawia przewód rurowy rozgałęziony w schematycznym bocznym przekroju, figura 2 przedstawia przewód rurowy rozgałęziony z figury 1 w widoku z boku, i figura 3 przedstawia inny przewód rurowy rozgałęziony w schematycznym bocznym przekroju. SZEGÓŁOWY OPIS WYNALAZKU [0009] Figura 1 przedstawia przewód rurowy rozgałęziony 1. Przewód rurowy rozgałęzio-

4 3 2 3 ny 1 zawiera korpus 2 i szereg łączników odgałęźnych 3, odchodzących od korpusu 2. Liczba łączników odgałęźnych 3 moŝe zmieniać się, jeśli to konieczne. Zazwyczaj stosuje się co najmniej trzy łączniki odgałęźne 3. Liczba łączników odgałęźnych 3 moŝe zmieniać się, np. pomiędzy trzema a pięcioma. Średnice łączników odgałęźnych 3 mogą być takie same, bądź teŝ łącznik odgałęźny lub kilka łączników odgałęźnych mogą mieć średnicę większą niŝ pozostałe. Łączniki odgałęźne 3 mogą być usytuowane w stałych odstępach od siebie lub odstęp pomiędzy łącznikami odgałęźnym 3 moŝe się róŝnić. W przewodzie rurowym rozgałęzionym 1, przedstawionym na figurze 1, pierwszy, patrząc w kierunku przepływu cieczy, łącznik odgałęźny 3 ma największą zewnętrzną i wewnętrzną średnicę. Odstęp pomiędzy pierwszym a drugim łącznikiem odgałęźnym jest takŝe większy niŝ odstęp pomiędzy innymi łącznikami odgałęźnymi; zapewnia to wystarczającą ilość miejsca do instalacji wokół łącznika odgałęźnego 3 z największą średnicą. [00] W przypadku przedstawionym na figurze 1, w przewodzie rurowym rozgałęzionym 1 w łączniku po prawej stronie przewodu rurowego rozgałęzionego 1 jest umieszczana główna rura. W przypadku pokazanym na figurze 1, przewód rurowy rozgałęziony 1 jest zamknięty na swym jednym końcu, tj. z przewodem rurowym rozgałęzionym 1 są połączone tylko jedna główna rura i rury odgałęźne. A zatem, do konkretnego przewodu rurowego rozgałęzionego nie ma podłączonej jakiejkolwiek głównej rury. A zatem, przewód rurowy rozgałęziony 1, juŝ podczas wytwarzania, jest wyposaŝany w zamknięty koniec, dlatego nie musi być zaślepiony na tym końcu. Zamknięty koniec korpusu 2 przewodu rurowego rozgałęzionego moŝe być następnie zakrzywiony przy jego górnym naroŝu, co jest korzystne dla przepływu cieczy. Rury odgałęźne przeznaczone do połączenia z przewodem rurowym rozgałęzionym 1 są zatem takie, Ŝe średnica jednej rury odgałęźnej jest większa niŝ średnica trzech innych rur odgałęźnych przeznaczonych do połączenia z przewodem rurowym rozgałęzionym 1. Jeśli nie ma potrzeby łączenia jakiejkolwiek rury odgałęźnej z łącznikiem odgałęźnym 3, moŝna go zaślepić. [0011] Ciecz jest przystosowana do przepływu od głównej rury do rur odgałęźnych. Patrząc w kierunku przepływu cieczy, wewnętrzna powierzchnia przewodu rurowego rozgałęzionego 1 jest stoŝkowo zbieŝna. W konsekwencji, na końcu, na którym główna rura ma być połączona, wewnętrzna średnica przewodu rurowego rozgałęzionego 1 jest większa niŝ na przeciwległym końcu. Przewód rurowy rozgałęziony 1 zbiega się tak, Ŝe kąt stoŝka α wewnętrznej powierzchni korpusu 2 wynosi np. co najmniej 2. Kąt stoŝka α moŝe zmieniać się np. pomiędzy 2 a. Korzystnie, kąt stoŝka zmienia się pomiędzy 3 a 8. Korzystna postać jest taka, w której kąt stoŝka α wynosi. [0012] Ścianka korpusu 2 przewodu rurowego rozgałęzionego 1 ma zasadniczo wszędzie

5 4 2 3 taką samą grubość, co oznacza, Ŝe kształt zewnętrznej powierzchni korpusu 2 takŝe z wyglądu przypomina stoŝek, a kąt stoŝka zewnętrznej powierzchni jest zasadniczo taki sam jak kąt stoŝka wewnętrznej powierzchni. Jeśli jest to wymagane, kąt stoŝka zewnętrznej powierzchni moŝe być takŝe utworzony jako większy niŝ kąt stoŝka wewnętrznej powierzchni. Wówczas grubość korpusu 2 przewodu rurowego rozgałęzionego 1 jest mniejsza na tylnym końcu niŝ na jego przednim końcu. Gdy średnica korpusu 2 przewodu rurowego rozgałęzionego osiąga swoje minimum, grubość ścianki nie musi być tak duŝa, jak przy największej średnicy, a konstrukcja przewodu rurowego rozgałęzionego moŝe być nadal zrealizowana jako wystarczająco mocna. Postać ma mieć taką konstrukcję przewodu rurowego rozgałęzionego 1, Ŝe stosunek zewnętrznej średnicy korpusu 2 przewodu rurowego rozgałęzionego do grubości ścianki pozostaje zasadniczo stały. [0013] Wewnętrzna średnica przewodu rurowego rozgałęzionego 1 jest zbieŝna tak, Ŝe na tylnym końcu, tj. na końcu zamykającym przewodu rurowego rozgałęzionego 1 wewnętrzna średnica korpusu 2 jest taka sama jak wewnętrzna średnica ostatniego łącznika odgałęźnego 3. Skutkiem tego przepływ cieczy wewnątrz przewodu rurowego rozgałęzionego mo- Ŝe być w optymalny sposób rozdzielony. TakŜe korzystnie, jeśli jeden z łączników odgałęźnych 3 jest większy niŝ pozostałe, ten łącznik odgałęźny z większą średnicą jest umieszczony na przednim końcu przewodu rurowego rozgałęzionego, tj. najbliŝszemu głównej rurze. [0014] Zewnętrzna powierzchnia korpusu 2 przewodu rurowego rozgałęzionego 1 jest zaopatrzona w Ŝeberka 4 wokół korpusu 2. Zewnętrzne średnice Ŝeberek 4 są zasadniczo wszystkie takie same, tj. na przednim końcu przewodu rurowego rozgałęzionego 1 wysokość Ŝeberek 4 od strony zewnętrznej powierzchni korpusu 2 jest mniejsza niŝ na końcu zamykającym przewodu rurowego rozgałęzionego 1. UmoŜliwia to łatwe uŝycie Ŝeberek 4 podczas mocowania przewodu rurowego rozgałęzionego na miejscu. Przewód rurowy rozgałęziony 1 moŝe być zamocowany na miejscu np. takim, Ŝe jego usytuowanie, w którym przewód rurowy rozgałęziony ma być umieszczony jest np. szafką lub miejscem instalacyjnym, to np. ściana musi być zaopatrzona w łączniki dla Ŝeberek 4. Przewód rurowy rozgałęziony 1 moŝe być po prostu wciśnięty na miejsce tak, Ŝe Ŝeberka są mocowane w łączniku wyposaŝonym w szczęki. śeberka 4 takŝe usztywniają konstrukcję korpusu 2, toteŝ ścianka korpusu 2 nie musi być bardzo gruba. [00] Główna rura i rury odgałęźne mogą być przyłączone do korpusu 2 przewodu rurowego rozgałęzionego i do łączników odgałęźnych 3 np. za pomocą szybkozłączki i/lub z uŝyciem pierścieni zaciskowych. Ponadto, połączenia mogą być takŝe zrealizowane za pomocą połączeń gwintowych lub w dowolny inny sposób.

6 2 3 [0016] Figura 2 przedstawia przewód rurowy rozgałęziony 1 w widoku z boku. Figura 2 przedstawia takŝe występy blokujące. Celem występów blokujących jest zatrzymanie głównej rury, która ma być wsunięta do wnętrza korpusu przewodu rurowego rozgałęzionego, lub rur odgałęźnych, które mają być wsunięte do wnętrza łącznika odgałęźnego 3 w ich właściwym miejscu. [0017] Przewód rurowy rozgałęziony przedstawiony na figurze jest szczególnie korzystnie odpowiedni do uŝycia w systemach wody wodociągowej. Wobec tego przewód rurowy rozgałęziony musi być odporny na chwilową temperaturę 9 i temperaturę 70 przez okres 0 lat. Przewód rurowy rozgałęziony 1 jest wytwarzany z tworzywa sztucznego przez odlewanie ciśnieniowe. Przewód rurowy rozgałęziony moŝe zatem być wytwarzany np. z polifenylosulfonu PPSU, polisulfonu PSU, polifluorku winylidenu PVDF, wzmocnionego włóknem szklanym poliamidu PA lub usieciowanych poliolefinowych tworzyw sztucznych, takich jak usieciowany polietylen PEX. Istnieje takŝe moŝliwość stosowania innych odpowiednich materiałów. [0018] Figura 2 takŝe przedstawia, za pomocą przerywanej linii, część mocującą 6. Część mocująca 6 ma otwór stanowiący szczelinę 7. Przewód rurowy rozgałęziony 1 moŝe być zamocowany na miejscu przez przełoŝenie wkrętu lub wkrętów przez szczelinę 7. Szczelina 7 umoŝliwia przemieszczenie się przewodu rurowego rozgałęzionego 1 w kierunku osiowym, który to ruch w kierunku osiowym moŝe być spowodowany np. przez rozszerzalność cieplną. Na figurze 2 część mocująca 6 jest umieszczona pomiędzy dwoma łącznikami odgałęźnymi 3. Jeśli jest to konieczne, część mocująca 6 moŝe być zamocowana np. tylko do jednego z łączników odgałęźnych lub do korpusu przewodu rurowego rozgałęzionego. [0019] Figura 3 przedstawia przewód rurowy rozgałęziony 1, którego ostatni łącznik odgałęźny 3 odchodzi od korpusu 2 o 180 w innym kierunku niŝ pozostałe łączniki odgałęźne 3. Takie rozwiązanie czasami zabezpiecza np. przed koniecznością wykonywania dodatkowych zagięć rur odgałęźnych przeznaczonych do połączenia. Ponadto, łatwiej jest wykonać połączenia w sąsiadujących łącznikach odgałęźnych, poniewaŝ moŝna zapewnić więcej miejsca do instalacji wokół łącznika odgałęźnego 3. Jeśli jest to poŝądane, przewód rurowy rozgałęziony moŝe takŝe być wykonany tak, Ŝe jeden albo większa liczba łączników odgałęźnych odchodzi np. o 90 w innym kierunku niŝ pozostałe łączniki odgałęźne. Ponadto, moŝliwe są takŝe inne kierunki odchodzenia. Na figurze 3 tylny koniec przewodu rurowego rozgałęzionego 1 jest ponadto wykonany tak, Ŝe połączenie ostatniego łącznika odgałęźnego z korpusem 2 tworzy wygięcie o stosunkowo duŝej krzywiźnie. Promień krzywizny zewnętrznego kąta konkretnego zgięcia wynosi np mm, gdy wewnętrzna

7 6 średnica łącznika odgałęźnego wynosi około mm. Wówczas przepływ moŝe być bardzo spokojny. [00] Rysunek i powiązany z nim opis mają tylko na celu zilustrowanie idei wynalazku. Wynalazek moŝe zmieniać się w szczegółach w obrębie zakresu zastrzeŝeń. Zatem, kąt stoŝka wewnętrznej powierzchni przewodu rurowego rozgałęzionego 1 nie musi koniecznie zawsze mieć taką samą wielkość. Przewód rurowy rozgałęziony moŝe być utworzony np. tak, Ŝe kąt stoŝka wewnętrznej powierzchni jest większy na przednim końcu niŝ na jej tylnym końcu. Z drugiej strony, kąty stoŝka mogą być tak ukształtowane, aby zmieniać się tak, Ŝe na przednim końcu przewodu rurowego rozgałęzionego kąt stoŝka jest mniejszy, natomiast na tylny końcu przewodu rurowego rozgałęzionego kąt stoŝka jest większy. Ponadto, kąt stoŝka moŝe zmieniać się częściej niŝ raz wzdłuŝ przewodu rurowego rozgałęzionego. MoŜliwe są takŝe inne sposoby zmiany w kącie stoŝka przewodu rurowego rozgałęzionego, a fragment przewodu rurowego rozgałęzionego moŝe takŝe być prosty, tj. jego kąt stoŝka w konkretnym punkcie wynosi wtedy 0. W podobny sposób moŝe takŝe zmieniać się kąt stoŝka zewnętrznej powierzchni. ZastrzeŜenia patentowe Przewód rurowy rozgałęziony zawierający korpus (2) z szeregiem odchodzących od niego łączników odgałęźnych (3), w którym wewnętrzna powierzchnia korpusu (2) jest stoŝkowa, tak Ŝe wewnętrzne pole przekroju korpusu (2) zmniejsza się w kierunku przepływu, a zewnętrzna powierzchnia korpusu (2) jest takŝe stoŝkowa, znamienny tym, Ŝe przewód rurowy rozgałęziony ma wokół korpusu (2) Ŝeberka (4), przy czym Ŝeberka (4) mają taka samą zewnętrzną średnicę, niezaleŝnie od wewnętrznej i zewnętrznej średnicy korpusu (2). 2. Przewód rurowy rozgałęziony według zastrzeŝenia 1, znamienny tym, Ŝe kąt stoŝka (α) wewnętrznej powierzchni korpusu (2) przewodu rurowego rozgałęzionego (1) jest zasadniczo taki sam jak kąt stoŝka zewnętrznej powierzchni korpusu (2) przewodu rurowego rozgałęzionego (1), dzięki czemu ścianka korpusu (2) jest w całości zasadniczo jednakowo gruba. 3. Przewód rurowy rozgałęziony według zastrzeŝenia 1, znamienny tym, Ŝe kąt stoŝka zewnętrznej powierzchni korpusu (2) przewodu rurowego rozgałęzionego (1) jest większy niŝ kąt stoŝka (α) wewnętrznej powierzchni korpusu (2) przewodu rurowego rozgałęzionego (1), dzięki czemu ścianka korpusu (2) jest cieńsza na tylnej części przewodu rurowego rozgałęzionego (1) niŝ na jego przedniej części.

8 7 4. Przewód rurowy rozgałęziony według zastrzeŝenia 3, znamienny tym, Ŝe stosunek zewnętrznej średnicy korpusu (2) przewodu rurowego rozgałęzionego (1) do grubości ścianki korpusu (2) pozostaje zasadniczo taki sam wzdłuŝ korpusu (2) przewodu rurowego rozgałęzionego (1).. Przewód rurowy rozgałęziony według któregokolwiek z wcześniejszych zastrzeŝeń, znamienny tym, Ŝe kąt stoŝka (α) wewnętrznej powierzchni korpusu (2) wynosi co najmniej Przewód rurowy rozgałęziony według któregokolwiek z wcześniejszych zastrzeŝeń, znamienny tym, Ŝe wewnętrzna średnica korpusu (2) przewodu rurowego rozgałęzionego (1) na tylnym końcu przewodu rurowego rozgałęzionego (1) jest zasadniczo taka sama jak wewnętrzna średnica ostatniego łącznika odgałęźnego (3). 7. Przewód rurowy rozgałęziony według któregokolwiek z wcześniejszych zastrzeŝeń, znamienny tym, Ŝe korpus (2) jest zamknięty na swoim tylnym końcu. 8. Przewód rurowy rozgałęziony według któregokolwiek z wcześniejszych zastrzeŝeń, znamienny tym, Ŝe przewód rurowy rozgałęziony (1) zawiera część mocującą (6) mającą szczelinę (7) do mocowania przewodu rurowego rozgałęzionego (1). 9. Przewód rurowy rozgałęziony według któregokolwiek z wcześniejszych zastrzeŝeń, znamienny tym, Ŝe przewód rurowy rozgałęziony (1) jest przewodem rurowym rozgałęzionym systemu wody wodociągowej.. Przewód rurowy rozgałęziony według któregokolwiek z wcześniejszych zastrzeŝeń, znamienny tym, Ŝe przewód rurowy rozgałęziony (1) jest wykonany z polifenylosulfonu PPSU, polisulfonu PSU, polifluorku winylidenu PVDF, wzmocnionego włóknem szklanym poliamidu PA lub usieciowanych poliolefinowych tworzyw sztucznych. Uprawniony: Uponor Innovation AB Pełnomocnik: mgr inŝ. Małgorzata Grabowska Rzecznik patentowy

9 8

10 9