O potrzebie powszechnej edukacji finansowej. Warszawa, 28 września 2017

Transkrypt

1 O potrzebie powszechnej edukacji finansowej Warszawa, 28 września 2017

2 1. Współczesny rynek finansowy to wiele produktów i usług, charakteryzujących się wysokim stopniem trudności, dużym zróżnicowaniem oraz często brakiem przejrzystości 2. Dotychczasowe regulacje prawne nie zapewniały wystarczającej ochrony klienta przez informację 3. Niewystarczający poziom wiedzy finansowej klienta skutek Patologie rynkowe Działania regulatora Skargi klientów Sankcje

3 Regulator wyciągnął wnioski klient w centrum uwagi KNF UOKIK RzF Rynki docelowe Kierowanie się interesem klienta Nowe zasady wynagradzania pośredników Nadzór Sankcje Ochrona przez informacje Adekwatność produktu Większa liczba dokumentów, formularzy Instytucje finansowe Pośrednicy finansowi Firmy pożyczkowe Obowiązki informacyjne w materiałach reklamowych Na etapie oferty Ankieta adekwatności Oświadczenia klienta Karta produktu

4 Czy dziś klient podejmuje świadomą decyzję? Czy coraz większa liczba informacji zwiększa poziom rozumienia tych informacji u klientów? Czy forma dokumentów narzucanych przez regulacje przedkładanych klientom i ich liczba zachęca do ich czytania? Czy język regulacji usług finansowych jest przyjazny dla klienta?

5 wiedza finansowa Polaków jest niższa od średniej europejskiej Odsetek osób dorosłych posiadających podstawową wiedzę finansową (%) Źródło: Analiza na podstawie Standards&Poor s Global Financial Literacy Survey, 2015

6 Polacy uważają, że ich wiedza z zakresu ekonomii, finansów i gospodarki jest mała lub średnia Ocena subiektywna wiedzy ekonomicznej deklaracje i samoocena Polaków Ubezpieczenia Emerytury Instrumenty inwestycyjne Lokaty i konta oszczędnościowe 0% 1% 1% 1% 51% 48% 67% 55% Nie mam zdania Raczej mała i bardzo mała Średnia 39% 39% 25% 32% Bardzo duża i raczej duża 10% 12% 7% 12% Źródło: Stan wiedzy i świadomości ekonomicznej Polaków 2015 konsorcjum Pracownia Badań i Innowacji Społecznych Stocznia i Grupa IQS dla Departamentu Edukacji i Wydawnictw NBP

7 Polacy na ostatnim miejscu wg badania świadomości finansowej przygotowanym przez OECD Wg badania Polacy zbyt optymistycznie oceniają poziom własnej wiedzy o finansach. Za niską pozycją Polski w zestawieniu odpowiadają m.in. czynniki związane z zachowaniami finansowymi: Niski odsetek oszczędzających Sprawdzanie swej zdolności kredytowej przed dokonaniem zakupu Monitoring własnych finansów Wyznaczanie sobie celów finansowych Zarządzanie finansami Żródło: OECD, Adult Financial Literacy Competencies, 2016

8 Rozpoznawalność RRSO, jako elementarnego parametru opisującego rozważany produkt finansowy 38,4% 17% 6% 4% Jest w stanie rozszyfrować skrót Rzecznik rejonowego sądu okręgowego Wskaźnik zdolności kredytowej Wysokość indeksu giełdowego Źródło: Badanie Federacji Konsumentów, Konsument na rynku usług pożyczkowych, 2013

9 Czym się różni pożyczka od kredytu? Czy wie Pan(i) jaka jest różnica między pożyczką a kredytem? 44% 56% Z uzyskanych odpowiedzi wynika, że prawie połowa respondentów a mówimy o osobach, które w ciągu ostatnich 3 lat podpisały umowę o pożyczkę lub kredyt nie wiedziała, jaka jest różnica pomiędzy kredytem a pożyczką. Brak tak podstawowej wiedzy w zakresie produktów finansowych czyni tę grupę konsumentów szczególnie narażoną w kontaktach z profesjonalistami. Tak Nie Źródło: Badanie Federacji Konsumentów, Konsument na rynku usług pożyczkowych, 2013

10 CO uważamy należy zrobić? Powszechny projekt edukacji finansowej o produktach finansowych życia codziennego Projekt dla całego sektora finansowego Pożyczki Kredyty Ubezpieczenia na życie Fundusze inwestycyjne Ubezpieczenia komunikacyjne Produkty emerytalne

11 KTO mógłby realizować taki program? Przedstawiciele rynku Patronat Partnerzy Pomysłodawcy i realizatorzy Pomysłodawcy i realizatorzy Pomysłodawcy i realizatorzy Kuratoria Oświaty

12 GDZIE i JAK? Program dla szkół możliwy poszerzony zasięg Przykładowe materiały: Przykładowe materiały: Bajki Książeczki Quizy z nagrodami Dzieci z klas 1-3 Dzieci z klas 4-8 Seria filmów o produktach Gry planszowe Aplikacja w formie gry Przykładowe materiały: Gry międzyszkolne Gry planszowe/aplikacje Filmy o produktach Szkoły średnie Osoby starsze Przykładowe materiały: Szkoły wyższe Seria filmów o produktach Dedykowane wykłady z materiałami dla Uniwersytetu trzeciego wieku Wykorzystanie seriali polskich Przykładowe materiały: Konkursy międzyuczelniane Debaty oxfordzkie

13 Cele i oczekiwane rezultaty CEL STRATEGICZNY Wprowadzenie edukacji finansowej jako obligatoryjnej w ramach programu edukacji narodowej CEL OPERACYJNY I Wzrost wiedzy konsumentów na temat podstawowych definicji i produktów finansowych CEL OPERACYJNY II Ograniczenie podstaw do działań regulacyjnych i nadzorczych MIERNIK SUKCESU Zatwierdzenie programu edukacji finansowej do powszechnego programu nauczania MIERNIK SUKCESU Zweryfikowane badaniami po 1, po 3 i po 5 latach od wdrożenia programu edukacji finansowej MIERNIK SUKCESU Mniej regulacji, skarg i sporów z klientami

14 Dziękuję za uwagę i zapraszam do kontaktu Katarzyna Urbańska Wicedyrektor Regulacji Usług Finansowych katarzyna.urbanska@pl.pwc.com 2017 PricewaterhouseCoopers Sp. z o.o. Wszystkie prawa zastrzeżone. W tym dokumencie nazwa "" odnosi się do PricewaterhouseCoopers Sp. z o.o., firmy wchodzącej w skład sieci PricewaterhouseCoopers International Limited, z których każda stanowi odrębny i niezależny podmiot prawny.