RADA (28.05) UNII EUROPEJSKIEJ (OR. 8821/10 JAI 320 COSI 20 CORDROGUE 40 CRIMORG 79 JAIEX 39 NOTA

Transkrypt

1 RADA UNII EUROPEJSKIEJ Bruksela, 20 maja 2010 r. (28.05) (OR. en) 8821/10 JAI 320 COSI 20 CORDROGUE 40 CRIMORG 79 JAIEX 39 NOTA Od: Sekretariat Generalny Do: Rada Nr poprzedniego dok.: 8495/10 JAI 294 COSI 18 CORDROGUE 38 CRIMORG 74 JAIEX 36 + COR 1 Dotyczy: Europejski pakt na rzecz zwalczania międzynarodowego handlu narkotykami przerwanie szlaków kokainowych i heroinowych Na posiedzeniu w dniu 14 kwietnia 2010 r. COREPER zatwierdził projekt Europejskiego paktu na rzecz zwalczania międzynarodowego handlu narkotykami przerwanie szlaków kokainowych i heroinowych w brzmieniu znajdującym się w dokumencie 8495/10 JAI 294 COSI 18 CORDROGUE 38 CRIMORG 74 JAIEX 36 + COR 1. Rada jest zatem proszona o zatwierdzenie wspomnianego wyżej projektu paktu w brzmieniu znajdującym się w załączniku. 8821/10 mi/dh/zm 1 DG H 3A PL

2 ZAŁĄCZNIK EUROPEJSKI PAKT NA RZECZ ZWALCZANIA MIĘDZYNARODOWEGO HANDLU NARKOTYKAMI PRZERWANIE SZLAKÓW KOKAINOWYCH I HEROINOWYCH Popyt na narkotyki i nasilenie handlu narkotykami pozostają kwestią, która niepokoi wszystkie państwa członkowskie Unii Europejskiej oraz jej instytucje. Jest to kwestia budząca szczególny niepokój w kontekście porządku i zdrowia publicznego. Sytuacja w dziedzinie międzynarodowego handlu narkotykami prowadzi do dwóch wniosków: - Siatki przestępczości zorganizowanej zajmujące się handlem narkotykami są ponadnarodowe. Mogą one dostosowywać się do środków zwalczania podejmowanych przez pojedyncze państwa. Najskuteczniejszą formę działania można znaleźć na szczeblu europejskim. - Państwa członkowskie UE są dotknięte handlem narkotykami w różny sposób; mogą one wszystkie przystąpić do wspólnego zwalczania tego handlu, podejmując specjalne środki w zależności od swojego położenia geograficznego, rozmiaru środków, jakimi dysponują oraz stopnia nasilenia zagrożeń, które ich szczególnie dotyczą. Wnioski te leżą u podstaw decyzji Rady w sprawie zawarcia europejskiego paktu na rzecz zwalczania międzynarodowego handlu narkotykami, która na obecnym etapie dotyczy przede wszystkim kokainy i heroiny. Projekt ten jest pierwszym krokiem, który w przyszłości powinien posłużyć jako wzór w walce z innymi rodzajami narkotyków, głównie z marihuaną i narkotykami syntetycznymi. Jest on integralną częścią aspektu egzekwowania prawa w strategii antynarkotykowej UE (utworzonej w roku 2005) oraz planu działania UE na lata , które opowiadają się za wyważonym podejściem globalnym opartym na jednoczesnym ograniczeniu podaży i popytu. Jest to przykład realizacji w praktyce programu sztokholmskiego oraz europejskiej strategii dotyczącej bezpieczeństwa wewnętrznego przyjętych przez Radę. Jego wdrożenie musi odbyć się zgodnie z odpowiednim prawem UE i prawem krajowym, zwłaszcza dotyczącym ochrony danych. * * * 8821/10 mi/dh/zm 2

3 Europejski pakt na rzecz zwalczania międzynarodowego handlu narkotykami opiera się na następujących zasadach: 1. Zobowiązujemy się do wzmocnienia politycznej koordynacji działań państw członkowskich, instytucji Unii Europejskiej oraz odpowiednich agencji europejskich, w szczególności Europolu i Eurojustu. Naszym celem jest zagwarantowanie spójności zarówno wewnątrz Unii Europejskiej, jak i poza nią działań na rzecz zwalczania handlu narkotykami. 2. W jak najlepszy sposób wykorzystamy nasze zasoby. Połączymy wyspecjalizowane służby państw członkowskich w sieci operacyjne oparte na istniejących wielostronnych strukturach wymiany informacji, w skład których wejdą Europol i Eurojust, odpowiednio do ich kompetencji. W razie konieczności wykorzystamy istniejące grupy ekspertów wysokiego szczebla. 3. W ramach Unii Europejskiej rozdzielimy nasze zadania. W ten sposób grupy państw członkowskich i Komisja mogą połączyć swoje siły i skierować swoje środki do wykorzystania w takiej formie zwalczania, do jakiej są najlepiej przygotowane, korzystając jednocześnie z działań wykonywanych przez partnerów w ramach zwalczania innych form nielegalnego handlu. Należy wykorzystać na przykład doświadczenia państw członkowskich w zwalczaniu nielegalnego handlu kokainą na szlaku zachodnim oraz państw członkowskich zwalczających nielegalny handel heroiną na szlaku wschodnim. 4. Uwzględnimy sytuację i potrzeby państw pochodzenia i państw tranzytowych i będziemy pracowali we współpracy z nimi. Zaangażujemy głównych partnerów spoza UE, jak również Biuro Narodów Zjednoczonych ds. Narkotyków i Przestępczości oraz Interpol. Odpowiednio uwzględnimy te elementy przy określaniu polityki europejskiej wobec poszczególnych państw trzecich. Współpraca ta powinna być spójna i powiązana z polityką zewnętrzną i rozszerzeniową UE, a także z istniejącymi w tych obszarach strukturami. 8821/10 mi/dh/zm 3

4 5. W pierwszej kolejności skupimy swoje działania na zwalczaniu handlu kokainą i heroiną. Inne rodzaje narkotyków (narkotyki syntetyczne, marihuana) będą przedmiotem kolejnych inicjatyw. W roku 2011 we współpracy z Komisją podjęta zostanie podobna inicjatywa w zakresie narkotyków syntetycznych mająca na celu wypracowanie wspólnego podejścia między państwami najbardziej dotkniętymi tym problemem, które to podejście będzie obejmowało dzielenie się informacjami i wspólne szkolenia specjalistyczne i będzie miało na celu zwalczanie wykorzystania prekursorów chemicznych do nielegalnych celów oraz intensyfikację współpracy regionalnej między państwami członkowskimi, jak również nawiązywanie partnerstw z odpowiednimi państwami trzecimi. Ponadto podobna inicjatywa może być konieczna w przypadku rozwiązywania problemu marihuany. 6. Połączymy tego rodzaju ukierunkowane działanie z dwustopniowym wspólnym przedsięwzięciem. W ramach Unii przeanalizujemy stosowne instrumenty niezbędne do tego, aby uderzyć w handlarzy za pomocą ich nielegalnych dochodów. Będziemy również wspierać rozwój podobnych instrumentów w państwach trzecich. 7. Jesteśmy zdeterminowani zwalczać handel narkotykami, aby zadać bolesny cios organizacjom przestępczym, które ze względu na swoją wszechstronność, skłonność do przemocy, dostęp do odpowiednich środków i ponadnarodowy charakter, są głównym zagrożeniem dla naszych społeczeństw obywatelskich, jak również dla społeczeństw państw pochodzenia i państw tranzytowych. 8. Zachęcamy państwa członkowskie do ścisłej współpracy, aby wzmocnić kontrole na granicach zewnętrznych, mając na celu uniemożliwienie nielegalnego handlu narkotykami na terenie UE. * * * 8821/10 mi/dh/zm 4

5 W związku z tym europejski pakt, o którym mówimy, będzie się opierał na trzech głównych założeniach: I Przerwanie szlaków kokainowych Regionalne ośrodki wymiany informacji utworzone w Afryce Zachodniej w Akrze (Ghana) i w Dakarze (Senegal) staną się w ramach wspólnego działania państw europejskich i instytucji UE na wybrzeżu Atlantyku i w regionie Morza Śródziemnego specjalnym instrumentem w zwalczaniu nielegalnego handlu kokainą. W związku z tym: - wzmocnione zostaną ich zasoby i możliwości wspólnego działania (termin: wrzesień 2010 roku); - ich działalność będzie obejmowała wymianę informacji między partnerami, udzielanie porad eksperckich, aby poprawić skuteczność lokalnych dochodzeń oraz wspieranie polityk pomocy i współpracy w odniesieniu do państw tranzytowych w Afryce Zachodniej (termin: od września 2010 roku); - ośrodki wymiany informacji będą powiązane ze sobą, z MAOC-N oraz z CECLAD-M za pomocą bezpiecznej sieci IT utworzonej przez Europol pod auspicjami państw członkowskich (termin: styczeń 2011 roku); - należąca do Europolu aplikacja sieci bezpiecznej wymiany informacji (SIENA) będzie wykorzystywana przez państwa członkowskie w ośrodkach regionalnych w formie terminalu SIENA (termin: od stycznia 2011 roku); - Europol będzie utrzymywał kontakty z ośrodkami regionalnymi na podstawie odpowiednich ram prawnych, aby usprawnić przepływ informacji (termin: ). Inicjatywy te będą realizowane z uwzględnieniem nadchodzących ocen regionalnych ośrodków wymiany informacji. 8821/10 mi/dh/zm 5

6 Europol udzieli ośrodkom regionalnym uczestniczących państw członkowskich wsparcia analitycznego, które będzie miało różne formy: - na podstawie pierwszej aktualizowanej w razie potrzeby oceny zagrożenia przestępczością zorganizowaną w Afryce Zachodniej (OCTA WA), udostępniona zostanie zawarta w OCTA analiza strategiczna, która będzie uzupełniana dostosowanymi powiadomieniami o zagrożeniu (OC-SCAN) (termin: wrzesień 2010 roku); równolegle dostarczona zostanie analiza operacyjna wykorzystująca konkretne grupy docelowe w ramach istniejących plików analitycznych, takich jak AWF COLA (termin: styczeń 2011 roku). Starannie przeanalizowana zostanie możliwość wymiany informacji między Europolem a misjami WPBiO w Afryce Zachodniej (zwłaszcza UE RSB Gwinea Bissau), jako sposób wsparcia budowania możliwości władz lokalnych. Zwalczanie narkotyków pozostanie ważnym elementem stosunków zewnętrznych między Unią Europejską a najważniejszymi państwami: - w pełnej zgodności i synergii z pozostałymi politykami zewnętrznymi UE wzmocnione zostaną partnerstwa z państwami pochodzenia (Ameryką Południową i Środkową) i państwami tranzytowymi (Afryka Zachodnia) oraz z głównymi partnerami UE (zwłaszcza Stanami Zjednoczonymi), zostanie również rozwinięty aspekt operacyjny tych partnerstw (termin: lata ); - na podstawie odpowiednich ram prawnych nawiązane zostaną regularne kontakty ze stosownymi międzynarodowymi strukturami wymiany informacji, takimi jak JIATF w Key West (termin: od września 2010 roku). 8821/10 mi/dh/zm 6

7 Zgodnie z założeniami partnerstw regionalnych i wspólnych wysiłków zintensyfikowana i skoordynowana zostanie pomoc techniczna dla państw pochodzenia (Ameryka Łacińska i Karaiby) oraz dla państw tranzytowych (Afryka Zachodnia). W tym względzie ramami odniesienia będzie strategiczne i skoordynowane działanie, mające na celu poprawę współpracy w dziedzinie zwalczania przestępczości zorganizowanej wywodzącej się z Afryki Zachodniej, które zostało ujęte w dokumencie dotyczącym działań przyjętym przez Radę w dniach kwietnia 2010 r., oraz mechanizm koordynacji i współpracy w zakresie narkotyków między UE a Ameryką Łacińską i Karaibami: - ujednolicone zostaną one działania w ramach współpracy prowadzone przez państwa członkowskie UE i Komisję w dziedzinie szkoleń dotyczących zwalczania nielegalnego handlu narkotykami, aby uniknąć powielania i wypełnić ewentualne luki (termin: ze skutkiem od roku 2011); - utworzony w tym celu doraźny elastyczny mechanizm doradczy, który w porozumieniu z Komisją i zgodnie z konkluzjami przyjętymi przez Radę w dniu 30 listopada 2009 r. będzie się zajmował koordynacją działań w zakresie pomocy technicznej przeznaczonej dla Afryki Zachodniej (termin: 2011 rok). Powinno się to odbywać w pełnym poszanowaniu zasad, procedur i instrumentów finansowych UE; - działania w zakresie pomocy technicznej będą zaspokajały potrzeby i realizowały priorytety wyznaczone przez państwa danego regionu w ramach regionalnego planu działania przyjętego przez ECOWAS, wspieranego przez Komisję, a realizowanego również przez UNODC (termin: od września 2010 roku). We współpracy z Komisją wzmożone zostaną wysiłki, które mają na celu zapobieganie wykorzystywaniu prekursorów do nielegalnej produkcji narkotyków. 8821/10 mi/dh/zm 7

8 Poprawione zostaną zdolności i możliwości zasobów w zakresie informacji i prowadzenia operacji przechwytywania na morzu oraz operacji interwencji z powietrza: - sporządzony zostanie wykaz zasobów i środków finansowych wykorzystywanych przez państwa członkowskie i UE; wykaz ten będzie regularnie aktualizowany (termin: druga połowa 2010 roku); - należy dążyć do zawarcia porozumień z odpowiednimi państwami trzecimi w tych regionach oraz niektórymi państwami bandery, aby ułatwić procedury wchodzenia na pokład przewidziane w Konwencji ONZ przeciwko nielegalnemu handlowi narkotykami i substancjami psychotropowymi z roku 1988 (termin: lata ); - przygotowane zostaną wspólne operacje na lądzie, na morzu, na rzekach i w powietrzu (termin: od września 2010 roku, ponieważ potrzeba wielu operacji). II Przerwanie szlaków heroinowych Państwa członkowskie, których dotyczy problem nielegalnego handlu heroiną, przyjmą wspólne podejście uwzględniające różnorodność szlaków i liczbę zaangażowanych partnerów. Takie wspólne podejście będzie budowane głównie w oparciu o sieć oficerów łącznikowych państw członkowskich i delegatur UE na Bałkanach oraz w innych regionach przerzutowych, przy wykorzystaniu bieżących wysiłków państw członkowskich i UE: - możliwości i znaczenie istniejącej sieci zostaną ocenione w zależności od potrzeb operacyjnych (termin: rok 2011); - sieć ta zostanie skonsolidowana w razie konieczności poprzez umieszczenie dodatkowych oficerów łącznikowych państw członkowskich w odpowiednich państwach trzecich (termin: pierwsza połowa 2012 roku); - zachęca się zdecydowanie do wymiany informacji między oficerami łącznikowymi państw członkowskich UE oraz, w stosownych przypadkach, do dzielenia się tymi informacjami na szczeblu odpowiednich organów ścigania (termin: od września 2010 roku, aby osiągnąć pełną sprawność w styczniu 2011 roku); 8821/10 mi/dh/zm 8

9 - podejście to będzie w razie konieczności obejmowało regionalne agencje współpracy organów ścigania, takie jak SECI/SELEC w Bukareszcie i CARICC w Ałma Acie (Kazachstan) (termin: początek we wrześniu 2010 roku). W jak największym stopniu zostanie zintensyfikowana współpraca operacyjna z państwami trzecimi, dotkniętymi problemem nielegalnego handlu heroiną, leżącymi na szlaku bałkańskim i szlaku czarnomorskim, jak również współpraca z państwami sąsiadującymi Europy Wschodniej: - państwa na szlaku bałkańskim w razie konieczności będą brały udział w projektach prowadzonych przez Europol i będą dostarczały informacji do plików roboczych do celów analizy (AWF) na podstawie odpowiednich ram prawnych (termin: od września 2010 roku); - w odpowiednich przypadkach i we współpracy z odpowiednimi państwami trzecimi prowadzone będą dostawy kontrolowane oraz będą wykorzystywani tajni agenci (termin: początek w roku 2011); - we współpracy z odpowiednimi państwami trzecimi stosowane będą specjalne techniki nadzoru nad szlakami heroinowymi (termin: lata ); - w odpowiednich przypadkach i w razie potrzeby prowadzone będą wspólne dochodzenia z zainteresowanymi państwami trzecimi, jeśli okaże się to konieczne w ramach współpracy dwustronnej z tymi państwami (termin: lata ); - Unia Europejska przeprowadzi inicjatywy, które będą miały na celu zintensyfikowanie wymiany informacji i wiedzy fachowej między państwami członkowskimi a zainteresowanymi państwami na Bałkanach (termin: od drugiej połowy 2010 roku). 8821/10 mi/dh/zm 9

10 W pełnej zgodności i synergii z polityką zewnętrzną i rozszerzeniową rozwijane będą partnerstwa z niektórymi państwami trzecimi, których współpraca uznawana jest za kluczową, w szczególności z tymi państwami, które mają do odegrania istotną rolę w zwalczaniu handlu narkotykami u źródła (termin: lata ). Działania w zakresie współpracy technicznej prowadzone przez państwa członkowskie i Komisję z państwami trzecimi, których dotyczy problem nielegalnego handlu heroiną na Bałkanach, będą lepiej koordynowane, aby uniknąć powielania działań oraz wspólnie ponieść koszty pewnych inwestycji uzgodnionych przez państwa członkowskie; powinno się to odbywać w pełnym poszanowaniu zasad, procedur i instrumentów finansowych UE: - w porozumieniu z Komisją utworzony zostanie doraźny elastyczny mechanizm doradczy, który będzie się zajmował koordynacją działań w zakresie pomocy technicznej dla odpowiednich państw trzecich (termin: wrzesień 2010 roku); powinno się to odbywać w pełnym poszanowaniu zasad, procedur i instrumentów finansowych UE; - mając na uwadze ten właśnie cel, utworzony zostanie harmonogram działań na rzecz współpracy prowadzonych przez Komisję i państwa członkowskie; harmonogram ten zostanie udostępniony zainteresowanym państwom członkowskim oraz będzie analizowany, aby poprawić ogólną ofertę współpracy ze strony Unii Europejskiej (termin: 2011 rok, regularne aktualizacje); - trwające obecnie projekty europejskie będą ocenianie, powinny uzyskać wsparcie, a w razie konieczności być kontynuowane (termin: pierwsza połowa 2011 roku, regularne aktualizacje). 8821/10 mi/dh/zm 10

11 W razie konieczności i na podstawie odpowiednich ram prawnych wzmocniona zostanie rola Europolu w regionie: - może zostać wzmocniona współpraca między Europolem a SELEC/SECI w Bukareszcie, dzięki udostępnieniu przez Europol analizy możliwości oraz oddelegowanie przedstawicieli Europolu do siedziby SECI/SELEC (termin: wrzesień 2010 roku); - Europol udzieli wsparcia analitycznego zainteresowanym państwom członkowskim, w tym sieci oficerów łącznikowych, SECI/SELEC i CARICC, na podstawie OCTA i w formie dostosowanych powiadomień o zagrożeniu (OC-SCAN) (termin: wrzesień 2010 roku); - Europol dostarczy analizy operacyjne zainteresowanym państwom członkowskim, w tym sieci oficerów łącznikowych, SECI/SELEC i CARICC, wykorzystując konkretne grupy docelowe w istniejących plikach roboczych do celów analizy, np. HEROIN AWF (termin: od stycznia 2011 roku); - poprawiona zostanie wymiana informacji między Europolem a misjami Wspólnej Polityki Bezpieczeństwa i Obrony (EUPM i EULEX Kosowo) (termin: od 2011 roku); - należąca do Europolu aplikacja sieci bezpiecznej wymiany informacji (SIENA) będzie wykorzystywana przez państwa członkowskie w ośrodkach regionalnych w formie terminalu SIENA (termin: styczeń 2011 roku). 8821/10 mi/dh/zm 11

12 Wspólnym priorytetem państw członkowskich, które są szczególnie zaangażowane w walkę z heroiną, stanie się zwalczanie wykorzystania prekursorów chemicznych: - zachęca się państwa członkowskie, by wspierały Komisję w jej dążeniu do wzmocnienia kontroli i rozwiązania w formie sprawozdania z oceny odpowiedniego prawodawstwa WE dotyczącego prekursorów problemu słabych punktów znalezionych w europejskim prawie dotyczącym prekursorów (termin: koniec 2011 roku); - we współpracy z Komisją wzmożone zostaną wysiłki, które mają na celu zapobieganie wykorzystywaniu prekursorów do nielegalnej produkcji narkotyków; - w ramach projektów COHESION i PRISM nadal stosowane będą specjalne środki w zakresie monitorowania (termin: ); - trwające obecnie projekty europejskie, takie jak prowadzony przez UE program ISEC, uzyskają wsparcie i będą kontynuowane (termin: 2012). Podkreślamy znaczenie, jakie ma skuteczna walka z handlem narkotykami prowadzona zarówno we współpracy z państwami członkowskimi UE, jak i w ramach polityki rozszerzeniowej UE. III Zwalczanie dochodów z przestępczości W Unii Europejskiej wzmocnione zostaną instrumenty, które pozwalają na zidentyfikowanie dochodów z przestępczości, przy jednoczesnym uwzględnieniu trwających ocen: - państwa członkowskie będą podejmowały dalsze działania mające na celu szybkie uruchomienie agencji do spraw odzyskiwania mienia pochodzącego z przestępczości, zgodnie z decyzją 2007/845/WSiSW z dnia 6 grudnia 2007 r., mając na uwadze wydane niedawno wytyczne Grupy Specjalnej ds. Przeciwdziałania Praniu Pieniędzy zawierające najlepsze praktyki w zakresie odzyskiwania mienia, jak również zapewnią tym agencjomwystarczające środki (termin: nie później niż koniec 2010 roku); 8821/10 mi/dh/zm 12

13 - państwa członkowskie podejmą kroki niezbędne do określenia skutecznych środków rozpoznawania dochodów pochodzących z działalności przestępczej (termin: od września 2010 roku); - w ramach Europolu należy wzmocnić współpracę w zakresie jednostek dochodzeniowych oraz innych służb policyjnych państw członkowskich zwalczających pranie pieniędzy, należy również przeanalizować wartość dodaną, jaką ma sieć nieformalna (termin: koniec 2010 roku); - system informacyjny Europolu oraz pliki robocze do celów analizy (np. SUSTRANS) należy wykorzystać do przetwarzania danych i informacji wywiadowczych dotyczących w szczególności prania pieniędzy, nielegalnego przepływu środków finansowych związanych z nielegalnym handlem narkotykami i identyfikacji mienia pochodzącego z działalności przestępczej (termin: pierwsza połowa 2011 roku). Na wniosek państw członkowskich Eurojust pomoże w wykonaniu decyzji dotyczących zajęcia lub konfiskaty dochodów pochodzących z działalności przestępczej w UE, o ile tylko taka pomoc okaże się przydatna. UE powinna rozważyć udzielanie pomocy technicznej państwom trzecim gotowym do rozwijania instrumentów identyfikacji i zajmowania / konfiskaty mienia oraz do przyjęcia ustawodawstwa niezbędnego, by instrumenty takie były skuteczne. Będzie się to odbywało przy wykorzystaniu istniejących inicjatyw międzynarodowych (np. inicjatywa STAR prowadzona przez Biuro Narodów Zjednoczonych ds. Narkotyków i Przestępczości oraz Bank Światowy). Zachęca się państwa członkowskie, aby w miarę możliwości wykorzystywały środki pochodzące z zajmowania/konfiskaty i stosowania wobec mienia uzyskanego z nielegalnego handlu narkotykami innych podobnych środków zgodnych z prawem krajowym do zintensyfikowania walki z narkotykami w największym możliwym stopniu oraz przy pełnym poszanowaniu kompetencji budżetowych państw członkowskich: - określone zostaną wspólne cele, które państwa członkowskie mają osiągnąć w ramach UE (termin: 2011 rok). 8821/10 mi/dh/zm 13

14 W następstwie zaleceń wydanych przez COSI Rada WSiSW będzie dokonywała okresowych przeglądów stanu realizacji niniejszego paktu. W trakcie przyszłych prezydencji przedmiotowy pakt będzie również uzupełniany dodatkowymi działaniami dotyczącymi innych narkotyków. 8821/10 mi/dh/zm 14