Zalecenie DECYZJA RADY

Transkrypt

1 KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia COM(2017) 798 final Zalecenie DECYZJA RADY upoważniająca do podjęcia rokowań w sprawie umowy między Unią Europejską a Jordańskim Królestwem Haszymidzkim dotyczącej wymiany danych osobowych między Agencją Unii Europejskiej ds. Współpracy Organów Ścigania (Europol) i właściwymi organami ds. zwalczania poważnej przestępczości i terroryzmu w Jordanii PL PL

2 1. KONTEKST WNIOSKU UZASADNIENIE W zglobalizowanym świecie, w którym poważna przestępczość i terroryzm mają coraz bardziej międzynarodowy i złożony charakter, organy ścigania powinny być w pełni przygotowane do współpracy z partnerami zewnętrznymi, aby móc zapewnić bezpieczeństwo swoich obywateli. Europol powinien więc mieć możliwość wymiany danych osobowych z organami ścigania państw trzecich w zakresie niezbędnym do realizacji swoich zadań. Od czasu wejścia w życie rozporządzenia 2016/794 w dniu 1 maja 2017 r. 1 i zgodnie z Traktatem Komisja jest odpowiedzialna, w imieniu Unii, za prowadzenie rokowań dotyczących umów międzynarodowych z państwami trzecimi w zakresie wymiany danych osobowych z Europolem. O ile jest to konieczne do wykonania jego zadań, Europol może nawiązywać i utrzymywać współpracę z partnerami zewnętrznymi zgodnie z ustaleniami roboczymi i administracyjnymi, które same w sobie nie mogą stanowić podstawy prawnej do wymiany danych osobowych. Biorąc pod uwagę strategię polityczną przedstawioną w Europejskiej agendzie bezpieczeństwa 2, konkluzje Rady 3 i globalną strategię 4, potrzeby operacyjne organów ścigania na terytorium UE oraz potencjalne korzyści płynące ze ściślejszej współpracy w tym obszarze, Komisja uważa za konieczne rozpoczęcie w perspektywie krótkoterminowej rokowań z ośmioma państwami, jak określono w Jedenastym sprawozdaniu z postępu prac nad stworzeniem rzeczywistej i skutecznej unii bezpieczeństwa 5. Komisja dokonała oceny państw priorytetowych, uwzględniając potrzeby operacyjne Europolu. W strategii Europolu na lata region Morza Śródziemnego określa się jako priorytet dla wzmocnionych partnerstw 6. W strategii zewnętrznej Europolu na lata podkreślono również potrzebę ściślejszej współpracy między Europolem a państwami Bliskiego Wschodu i Afryki Północnej (MENA) ze względu na obecne zagrożenia terrorystyczne i wyzwania związane z migracją 7. Europol nie ma obecnie podpisanych umów z żadnym z państw w tym regionie. Niniejsze zalecenie dotyczy w szczególności rokowań z Jordanią, chociaż współpracę z którymkolwiek z państw MENA należy postrzegać w kontekście całego regionu. Obecna niestabilna sytuacja w regionie, a zwłaszcza sytuacja w Syrii i Iraku, stanowi poważne zagrożenie dla bezpieczeństwa UE w długim okresie i wymaga podjęcia pilnych działań. Odnosi się to zarówno do skutecznej walki z terroryzmem i powiązaną z nim przestępczością zorganizowaną 8, jak i do wyzwań związanych z migracją, takich jak zjawisko ułatwiania nielegalnej migracji i handel ludźmi. Współpraca z lokalnymi organami ścigania ma zasadnicze znaczenie dla sprostania tym wyzwaniom Rozporządzenie (UE) 2016/794 z dnia 11 maja 2016 r., Dz.U. L 135 z , s. 53. COM(2015) 185 final. Dokument Rady 10384/17 z dnia 19 czerwca 2017 r. Wspólna wizja, wspólne działanie: Silniejsza Europa. Globalna strategia na rzecz polityki zagranicznej i bezpieczeństwa Unii Europejskiejhttp://europa.eu/globalstrategy/en COM(2017) 608 final. Strategia Europolu na lata , przyjęta przez zarząd Europolu w dniu 1 grudnia 2015 r. Strategia zewnętrzna Europolu na lata , przyjęta przez zarząd Europolu w dniu 13 grudnia 2016 r., EDOC#865852v3. Według Europolu przestępczość zorganizowana w regionie obejmuje nielegalny handel bronią palną, nielegalny obrót środkami odurzającymi, przestępstwa finansowe, w tym pranie pieniędzy, i cyberprzestępczość. PL 1 PL

3 W ramach dialogów technicznych, służących określeniu wspólnych działań w celu poprawy wymiany informacji i wspólnych działań operacyjnych organów ścigania w celu zwalczania nielegalnego handlu bronią, UE uzgodniła już z Jordanią wykaz działań, które mają zacieśnić współpracę pomiędzy właściwymi organami ścigania, zapewnić pomoc w budowaniu zdolności w odpowiednich programach regionalnych lub dwustronnych i rozwijać działania operacyjne zgodnie ze wspólnie uzgodnionymi ramami 9. Jordania wykazała zainteresowanie współpracą z unijnymi organami ścigania w zakresie przeciwdziałania terroryzmowi, a zwłaszcza w ramach szkoleń prowadzonych przez CEPOL i w zakresie finansowania terroryzmu. Wymiany te nie obejmują jednak przekazywania danych osobowych. Kontekst polityczny Jordania jest głównym partnerem dla UE, w szczególności jeśli chodzi o jej rolę w promowaniu stabilności, umiarkowania i tolerancji między wyznaniami na Bliskim Wschodzie. UE i Jordanię łączą silne więzi partnerstwa w wielu sektorach, które wzmocnił podpisany w 2002 r. układ o stowarzyszeniu (i przyznanie Jordanii szczególnego statusu w 2010 r.). Jordania mierzy się z poważnymi wyzwaniami gospodarczymi, społecznymi i dotyczącymi bezpieczeństwa. Jordania przyjęła ponad zarejestrowanych uchodźców syryjskich (około 10 % populacji Jordanii sprzed kryzysu w Syrii), a także uchodźców innej narodowości. W grudniu 2016 r. UE i Jordania przyjęły priorytety partnerstwa i porozumienie między UE a Jordanią na lata W ramach priorytetów partnerstwa UE i Jordania potwierdziły swój cel dalszego zwiększania zaangażowania w dwustronne stosunki poprzez nakreślenie programu, którego jednym z filarów jest zacieśnianie współpracy w zakresie stabilności i bezpieczeństwa w regionie, w tym zwalczanie terroryzmu. UE i Jordania zobowiązały się w szczególności do zintensyfikowania współpracy i wymiany informacji, aby sprostać wyzwaniom związanym z terroryzmem, brutalnym ekstremizmem i radykalizacją w ramach państwa prawa. Porozumienie między UE a Jordanią obejmuje wzajemne zobowiązania, za pośrednictwem których obie strony wypełniają deklaracje złożone w lutym 2016 r. podczas konferencji w Londynie poświęconej wsparciu Syrii i regionu. Zobowiązania te zostały potwierdzone podczas brukselskiej konferencji w sprawie wspierania przyszłości Syrii i regionu w dniu 5 kwietnia 2017 r., w tym w perspektywie wzmocnienia odporności Jordanii w kontekście wpływu kryzysu w Syrii. UE i Jordania uzgodniły podczas warsztatów UE Jordania na temat przeciwdziałania terroryzmowi/zwiększania bezpieczeństwa w dniu 15 marca 2016 r., że osiągną postęp prac w trzech dziedzinach: przeciwdziałaniu brutalnemu ekstremizmowi; przeciwdziałaniu finansowaniu terroryzmu; bezpieczeństwie lotnictwa i granic, w tym dzięki zaangażowaniu wyspecjalizowanych agencji UE. UE i Jordania zdecydowały się zintensyfikować współpracę, by sprostać wyzwaniom związanym z handlem ludźmi, zagranicznymi bojownikami terrorystycznymi i przemytem broni palnej. 9 Kilka inicjatyw dotyczących tej kwestii uwzględniono w realizacji priorytetu dotyczącego broni palnej jako części cyklu polityki unijnej dotyczącej poważnej i zorganizowanej przestępczości, a także w komunikacie Wdrażanie Europejskiej agendy bezpieczeństwa: Plan działania UE przeciwko nielegalnemu handlowi bronią palną i materiałami wybuchowymi oraz ich wykorzystywaniu do celów niezgodnych z prawem z , COM(2015) 624 final. PL 2 PL

4 UE i Jordania są także partnerami w ramach Światowego Forum na rzecz Zwalczania Terroryzmu 10 i światowej koalicji przeciwko Daiszowi. W Amman znajduje się jedno z finansowanych przez UE regionalnych centrów doskonałości ds. CBRN. Potrzeby operacyjne Biorąc pod uwagę informacje przedstawione w ocenie zagrożenia poważną i zorganizowaną przestępczością (SOCTA) w 2017 r. 11 i w sprawozdaniu dotyczącym sytuacji i tendencji w dziedzinie terroryzmu w UE w 2017 r. 12, powyższe argumenty, a także, między innymi, wewnętrzną wiedzę specjalistyczną Europolu, współpraca z Jordanią jest niezbędna zwłaszcza w celu zwalczania następujących zjawisk przestępczych: Terroryzm: Destabilizacja w Syrii i Iraku, rozprzestrzenianie się Daiszu i innych ugrupowań terrorystycznych stanowią bezpośrednie zagrożenie dla bezpieczeństwa Jordanii i UE, które były już celami ataków grup terrorystycznych. Pochodzący z Unii Europejskiej i z Jordanii terroryści udawali się zwłaszcza do Syrii, Iraku i innych stref konfliktu, aby szkolić się i walczyć. Bliższa współpraca organów ścigania, obejmująca wymianę danych osobowych, przyczyni się do wykrywania i ścigania osób podejrzanych o terroryzm, zapobiegania podróżowaniu w celach terrorystycznych (co obejmuje ryzyko infiltracji przepływów migracyjnych lub relokacji do innych obszarów objętych konfliktem) i przeciwdziałania finansowaniu terroryzmu (uwzględniającemu powiązania z przestępczością zorganizowaną). Nielegalny handel bronią palną: UE i Jordania nawiązały współpracę w zakresie broni palnej i uzgodniły program prac, który obejmuje wymianę najlepszych praktyk, szkolenia i budowanie zdolności. Gdy zacieśnia się współpraca, potrzeba lepszej wymiany informacji oraz późniejszych dochodzeń staje się jeszcze bardziej paląca. Granicząca z Syrią Jordania może odegrać istotną rolę w zapobieganiu przedostawania się broni palnej na obszary konfliktów zbrojnych i zapewnieniu, że jej nielegalne dostawy są przechwytywane, w szczególności na drodze do UE. Wyzwania związane z migracją: Z trwającym konfliktem w Syrii wiąże się wiele wyzwań dotyczących migracji. Obszary znajdujące się nieopodal obozów dla uchodźców i blisko syryjskiej granicy są narażone na występowanie zjawisk handlu bronią, ludźmi i handlu ludźmi w celu wykorzystywania seksualnego. Istnieją obawy, że bardzo wiele dzieci w Syrii jest podatnych na powyższe zagrożenia i wykorzystywanie przez przestępczość zorganizowaną, ponieważ ich dostęp do podstawowej infrastruktury, takiej jak szkoły, jest bardzo ograniczony. Nielegalny obrót środkami odurzającymi: Region Bliskiego Wschodu i Afryki Północnej jest głównym źródłem, punktem tranzytowym i konsumentem nielegalnych środków odurzających. Ze stałą bazą klientów na północy i szlakiem heroinowym ciągnącym się ze wschodu na zachód, region ten zarówno wywiera negatywny wpływ poprzez nadużywanie i produkcję nielegalnych substancji, jak i pozostaje pod negatywnym wpływem wynikającym z tego nadużywania i produkcji. W 2016 r. w ramach finansowanego przez UE programu dotyczącego szlaku kokainowego (część AIRCOP) w Jordanii powołano organ prawny w postaci wspólnej prewencyjnej grupy zadaniowej w portach lotniczych. 2. ELEMENTY PRAWNE ZALECENIA W rozporządzeniu (UE) 2016/794 w sprawie Agencji Unii Europejskiej ds. Współpracy Organów Ścigania (Europol) określono ramy prawne dla Europolu, w szczególności jego cele, Jordania jest współprzewodniczącym grupy roboczej ds. zagranicznych bojowników terrorystycznych. PL 3 PL

5 zadania, zakres kompetencji, zabezpieczenia w zakresie ochrony danych i sposoby współpracy z partnerami zewnętrznymi. Niniejsze zalecenie jest zgodne z przepisami rozporządzenia w sprawie Europolu. Celem niniejszego zalecenia jest uzyskanie od Rady upoważnienia do prowadzenia przez Komisję rokowań w imieniu UE w sprawie przyszłej umowy. Podstawę prawną upoważnienia do rozpoczęcia rokowań stanowi dla Rady art. 218 ust. 3 i 4 TFUE. Zgodnie z art. 218 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej Komisja zostaje wyznaczona jako unijny negocjator umowy między Unią Europejską a Jordanią dotyczącej wymiany danych osobowych między Agencją Unii Europejskiej ds. Współpracy Organów Ścigania (Europolem) i właściwymi organami ds. zwalczania poważnej przestępczości i terroryzmu w Jordanii. PL 4 PL

6 Zalecenie DECYZJA RADY upoważniająca do podjęcia rokowań w sprawie umowy między Unią Europejską a Jordańskim Królestwem Haszymidzkim dotyczącej wymiany danych osobowych między Agencją Unii Europejskiej ds. Współpracy Organów Ścigania (Europol) i właściwymi organami ds. zwalczania poważnej przestępczości i terroryzmu w Jordanii RADA UNII EUROPEJSKIEJ, uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE), w szczególności jego art. 218 ust. 3 i 4, uwzględniając zalecenie Komisji Europejskiej, a także mając na uwadze, co następuje: (1) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/ zostało przyjęte w dniu 11 maja 2016 r. i ma zastosowanie od dnia 1 maja 2017 r. (2) W rozporządzeniu tym, w szczególności w jego art. 25, określono zasady dotyczące przekazywania danych osobowych przez Agencję Unii Europejskiej ds. Współpracy Organów Ścigania (Europol) państwom trzecim i organizacjom międzynarodowym. Europol może przekazywać dane osobowe organowi państwa trzeciego na podstawie umowy międzynarodowej zawartej między Unią a danym państwem trzecim zgodnie z art. 218 TFUE, zakładającej odpowiednie zabezpieczenia w odniesieniu do ochrony prywatności oraz podstawowych praw i wolności osób fizycznych. (3) Należy podjąć rokowania w celu zawarcia takiej umowy pomiędzy Unią Europejską a Jordańskim Królestwem Haszymidzkim. (4) Umowa ta powinna respektować prawa podstawowe i przestrzegać zasad uznanych w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej, zwłaszcza prawa do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego, uznanego w art. 7 Karty, prawa do ochrony danych osobowych, uznanego w art. 8 Karty, oraz prawa do skutecznego środka prawnego i dostępu do bezstronnego sądu, uznanego w art. 47 Karty. Umowa powinna być stosowana zgodnie z tymi prawami i zasadami. (5) 13 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/794 z dnia 11 maja 2016 r. w sprawie Agencji Unii Europejskiej ds. Współpracy Organów Ścigania (Europol), zastępujące i uchylające decyzje Rady 2009/371/WSiSW, 2009/934/WSiSW, 2009/935/WSiSW, 2009/936/WSiSW i 2009/968/WSiSW (Dz.U. L 135 z , s. 53). PL 5 PL

7 PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DECYZJĘ: Artykuł 1 Niniejszym upoważnia się Komisję do prowadzenia, w imieniu Unii, rokowań w sprawie umowy między Unią Europejską a Jordańskim Królestwem Haszymidzkim dotyczącej wymiany danych osobowych między Agencją Unii Europejskiej ds. Współpracy Organów Ścigania (Europol) i właściwymi organami ds. zwalczania poważnej przestępczości i terroryzmu w Jordanii. Artykuł 2 Wytyczne negocjacyjne przedstawiono w załączniku. Artykuł 3 Rokowania prowadzone są w konsultacji z [nazwa komitetu specjalnego do uzupełnienia przez Radę]. Niniejsza decyzja skierowana jest do Komisji. Sporządzono w Brukseli dnia [ ] r. Artykuł 4 Przewodniczący W imieniu Rady PL 6 PL