Rada Unii Europejskiej Bruksela, 28 czerwca 2016 r. (OR. en) Jeppe TRANHOLM-MIKKELSEN, Sekretarz Generalny Rady Unii Europejskiej

Transkrypt

1 Rada Unii Europejskiej Bruksela, 28 czerwca 2016 r. (OR. en) 10709/16 GAF 39 FIN 407 PISMO PRZEWODNIE Od: Data otrzymania: 28 czerwca 2016 r. Do: Nr dok. Kom.: Dotyczy: Sekretarz Generalny Komisji Europejskiej, podpisał dyrektor Jordi AYET PUIGARNAU Jeppe TRANHOLM-MIKKELSEN, Sekretarz Generalny Rady Unii Europejskiej COM(2016) 419 final Sprawozdanie Komisji dla Parlamentu Europejskiego i Rady dotyczące realizacji i wyników w 2015 r. programu Perykles 2020 w dziedzinie ochrony euro przed fałszowaniem Delegacje otrzymują w załączeniu dokument COM(2016) 419 final. Zał.: COM(2016) 419 final 10709/16 as DG G 2A PL

2 KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia r. COM(2016) 419 final SPRAWOZDANIE KOMISJI DLA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY dotyczące realizacji i wyników w 2015 r. programu Perykles 2020 w dziedzinie ochrony euro przed fałszowaniem PL PL

3 SPRAWOZDANIE KOMISJI DLA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY dotyczące realizacji i wyników w 2015 r. programu Perykles 2020 w dziedzinie ochrony euro przed fałszowaniem 1. Uwagi ogólne Program Perykles 2020 jest programem wymiany, pomocy i szkoleń w dziedzinie ochrony euro przed fałszowaniem. Zastępuje on program Perykles ustanowiony w 2001 r. i obowiązujący w latach Program został ustanowiony na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 331/2014 z dnia 11 marca 2014 r. 1. Rozporządzeniem Rady (UE) 2015/768 z dnia 11 maja 2015 r. 2 rozszerzono jego stosowanie na nieuczestniczące państwa członkowskie. Rozporządzenie (UE) nr 331/2014 stanowi, że program będzie obowiązywał do dnia 31 grudnia 2020 r. W art. 13 ust. 3 rozporządzenia zobowiązano Komisję do corocznego przedstawiania Parlamentowi Europejskiemu i Radzie informacji o wynikach programu. Przedstawiając niniejsze drugie sprawozdanie roczne, Komisja spełnia ten wymóg w odniesieniu do 2015 r. 2. Realizacja programu i wyniki działań w ramach programu Perykles, na które przeznaczono środki w 2015 r. Roczny budżet na realizację programu Perykles 2020 w 2015 r. ustalono na poziomie EUR i sfinansowano z linii budżetowej budżetu ogólnego Unii Europejskiej na 2015 r. W 2015 r. wykorzystano środki w wysokości ,33 EUR. Program zrealizowano, aby wypełnić zobowiązanie państw członkowskich do ochrony euro przed fałszowaniem. W 2015 r. możliwe było wykonanie 94,4 % łącznego budżetu dzięki dyskusjom na temat wieloletniej strategii na posiedzeniach grupy ekspertów ds. fałszowania euro (ECEG). Zważywszy na jakość i liczbę wniosków otrzymanych w 2015 r. konieczne było przesunięcie kwoty EUR z działań Komisji na dotacje. W 2015 r. w ramach programu sfinansowano łącznie 12 projektów. Spośród 12 wniosków złożonych przez właściwe organy państw członkowskich dotacje przyznano w 9 przypadkach (w 2014 r. w 6 przypadkach). Ponadto sfinansowano 3 inicjatywy Komisji w porównaniu z 4 takimi inicjatywami w roku poprzednim. W 2015 r. zrealizowano 2 działania, a pozostałe 10 jest realizowanych/zostanie zrealizowanych w 2016 r. W 2015 r. wnioski o przyznanie środków z programu napłynęły z pięciu państw członkowskich: Włoch, Francji, Hiszpanii, Niemiec i Chorwacji. Taka konfiguracja wynika z tego, że ze środków z programu Perykles częściej korzystają państwa najbardziej narażone na fałszowanie euro. Ze względu na późne przyjęcie rozporządzenia Rady (UE) 2015/768 tylko jeden wniosek wypłynął od państwa członkowskiego spoza strefy euro (Chorwacja). 1 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 331/2014 z dnia 11 marca 2014 r. ustanawiające program wymiany, pomocy i szkoleń w dziedzinie ochrony euro przed fałszowaniem (program Perykles 2020 ) (Dz.U. L 103 z , s. 1). Rozporządzenie to uchyliło decyzje Rady 2001/923/WE, 2006/75/WE oraz 2006/849/WE. 2 Rozporządzenie Rady (UE) 2015/768 z dnia 11 maja 2015 r. rozszerzające stosowanie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 331/2014 ustanawiającego program wymiany, pomocy i szkoleń dla ochrony euro przed fałszowaniem (program Perykles 2020 ) na nieuczestniczące państwa członkowskie (Dz.U. L 121 z , s. 1). 2

4 Wykres I i wykres II: Liczba sfinansowanych działań w podziale na państwa członkowskie i rodzaje finansowanych działań (działania, na które przeznaczono środki w 2015 r. zob. załącznik I) Działania, na które przeznaczono środki w 2015 r., obejmowały siedem seminariów, jedno szkolenie techniczne (warsztaty) oraz cztery wymiany pracownicze. Działania odbywały się 3 zarówno w UE, jak i poza nią, w zależności od szczególnych potrzeb w zakresie ochrony euro przed fałszowaniem. Program Perykles, od czasu powstania, przyczynił się do ugruntowania podejścia regionalnego dzięki realizacji działań obejmujących regiony szczególnie narażone na problem fałszowania euro. W 2015 r. skupiono się w szczególności na Ameryce Łacińskiej (dwa działania zorganizowane przez Hiszpanię), Europie Południowo-Wschodniej (działania zorganizowane przez Chorwację, Włochy i Komisję), regionie Morza Śródziemnego (działanie zorganizowane przez Włochy) oraz Chinach (działania zorganizowane przez Francję, Włochy i Komisję). Na wykresach III i IV przedstawiono podział uczestników programu Perykles 2020 według pochodzenia i profilu zawodowego: 3 Niektóre działania są nadal realizowane w 2016 r. 3

5 Wykres III i wykres IV: Pochodzenie i profil zawodowy uczestników 4 (działania, na które przeznaczono środki w 2015 r. zob. załącznik I) Azja 4% Ameryka Łacińska 14% Bliski Wschód i Afryka Północna 7% Europa (spoza UE) 24% Pochodzenie uczestników Inne 1% Instytucje UE 8% Strefa euro 32% Spoza strefy euro 9% Służby celne 4% Mennice 3% Pracownicy wymiaru sprawiedliw ości 10% Profil zawodowy uczestników Krajowe banki centralne 19% Instytucje UE 8% Inne 4% Policja 53% Szacuje się, że w działaniach w ramach programu Perykles, na które przeznaczono środki w 2015 r., wzięło udział 618 ekspertów. Uczestnicy pochodzą z 59 krajów. Większość uczestników szkoleń (65 %) to osoby z Europy: 41 % pochodzi z państw członkowskich, a drugą pod względem wielkości grupą (24 %) są uczestnicy z krajów europejskich nienależących do UE; 14 % uczestników pochodzi z Ameryki Łacińskiej (głównie Kolumbii i Peru), a 7 % z Bliskiego Wschodu i Afryki Północnej. Na szczególną uwagę zasługuje wzrost liczby uczestników z Azji stanowili oni 4 % i wszyscy pochodzili z Chin. Jeśli chodzi o profil zawodowy uczestników, przedstawiciele służb policyjnych stanowią 53 % ogółu. Ta znacząca obecność wynika z faktu, że organy policji są na pierwszej linii walki z fałszowaniem euro, a personel policyjny obejmuje zarówno śledczych, jak i techników. Jednocześnie należy podkreślić postępujące coraz większe zróżnicowanie innych kategorii uczestników (47 %). Dużą część stanowili pracownicy banków centralnych (19 %); więcej też było pracowników wymiaru sprawiedliwości (10 %) 5 oraz służb celnych (4 %). Dzięki temu realizacja programu Perykles posiada wymiar transnarodowy i wielodyscyplinarny, wymagany przepisami rozporządzenia (UE) nr 331/ Kategoria Inne obejmuje między innymi Interpol, banki komercyjne i pracowników krajowych ministerstw. 5 Stanowi to 4-procentowy wzrost w stosunku do wdrażania programu Perykles w 2014 r., zob. COM(2015) 507 final. 4

6 3. Przegląd działań, na które przeznaczono środki w 2015 r.: najważniejsze wydarzenia 6 Realizacja programu Perykles 2020 w 2015 r. wskazuje, że utrzymuje się pozytywna tendencja, która polega na coraz większym różnicowaniu się profili zawodowych uczestników. W szczególności zaś godny uwagi jest wzrost udziału pracowników wymiaru sprawiedliwości w pięciu działaniach, a także coraz większy udział pracowników służb celnych. Dzięki realizacji kilku działań w Ameryce Łacińskiej, regionie Morza Śródziemnego i na Bałkanach, a także trzech działań z udziałem przedstawicieli Chin program przyczynił się w 2015 r. do utrzymania i wzmocnienia ścisłej współpracy regionalnej i międzynarodowej. Ponadto przydziały środków w ramach programu Perykles na 2015 r. odzwierciedlają zróżnicowanie właściwych organów krajowych państw członkowskich ubiegających się o środki z programu; o środki z programu Perykles po raz pierwszy wystąpił Polizeipräsident in Berlin, Landeskriminalamt. Z budżetu programu Perykles 2020 na 2015 r. sfinansowano kilka działań, które miały na celu zwiększenie współpracy wielodyscyplinarnej w dziedzinie zwalczania fałszowania pieniędzy oraz wymiany technicznej wiedzy fachowej i najlepszych praktyk między państwami członkowskimi i instytucjami Unii z jednej strony a właściwymi organami krajowymi Chin z drugiej strony. W styczniu 2016 r. w Paryżu odbyła się konferencja poświęcona chińsko-europejskiej współpracy w zwalczaniu fałszowania euro. Ponadto włoskie główne biuro krajowe włączyło do swoich działań finansowanych w ramach programu Perykles przedstawicieli chińskich. W Brukseli natomiast w ramach programu Perykles zorganizowane zostaną warsztaty dla uczestników z UE oraz Chin poświęcone kwestii ochrony walut. Wezmą w nich udział przedstawiciele chińskiego Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego. Celem tego działania jest rozbudowa struktur współpracy w sprawach strategicznych i operacyjnych w dziedzinie zwalczania fałszowania pieniędzy między państwami członkowskimi, instytucjami Unii oraz właściwymi chińskimi organami krajowymi. Komisja kontynuuje cykl konferencji Euro South East. 12. konferencja z tego cyklu odbędzie się w październiku 2016 r. w Zagrzebiu, Chorwacja. Konferencje te mają istotne znaczenie dla zacieśniania współpracy między właściwymi organami krajowymi w Europie Południowo-Wschodniej, gdzie znajduje się kilka miejsc aktywności, w których może odbywać się produkcja fałszywych euro i może dochodzić do przerzutów. Komisja na bieżąco przekazuje ekspertom z ECEG wyniki działań wspieranych w ramach programu. W 2015 grupa ta odbyła trzy posiedzenia. Program charakteryzuje się wysokim stopniem spójności i komplementarności względem innych właściwych programów i działań na szczeblu Unii, ponieważ skupia się na zapobieganiu konkretnym formom przestępczości zorganizowanej, a mianowicie fałszowaniu euro, oraz ich zwalczaniu, i jest poświęcony wyłącznie tym działaniom. Jest zatem spójny i 6 Kompleksowy przegląd działań w ramach programu Perykles, na które przeznaczono środki w 2015 r., znajduje się w załączniku I. 5

7 komplementarny względem prowadzonego przez OLAF programu Herkules III 7, którego celem jest ochrona interesów finansowych Unii, oraz wykazuje się wysokim stopniem komplementarności względem, między innymi, Funduszu Bezpieczeństwa Wewnętrznego Policja 8 Dyrekcji Generalnej ds. Migracji i Spraw Wewnętrznych, ukierunkowanego na ogólne zapobieganie przestępczości i jej zwalczanie. 4. Realizacja działań w ramach programu Perykles w 2015 r., na które przeznaczono środki z programu Perykles 2020 na 2014 r. lub z programu Perykles W 2015 r. zrealizowano 10 działań w ramach programu Perykles, na które przeznaczono środki z programu Perykles 2020 na 2014 r. lub z budżetów na program Perykles 9. 5 z tych projektów zgłosiły właściwe organy krajowe państw członkowskich Łotwy, Włoch i Francji natomiast 5 projektów uruchomiono z inicjatywy Komisji. Projekty obejmowały 2 seminaria, 2 analizy, 2 szkolenia techniczne, 3 wymiany pracownicze oraz aktualizację podręcznika dotyczącego zwalczania fałszowania euro. W szczególności skupiono się na działaniach w Europie Południowo-Wschodniej i w regionie Morza Śródziemnego. 5. Wnioski i dalsze działania Program Perykles 2020 jest nadal znaczącym i skutecznym instrumentem w zwalczaniu fałszowania pieniędzy. Wniosek ten potwierdza ocena Komisji, z której wynika, że w stosunku do roku poprzedniego z programu Perykles 2020 przyznano środki na więcej współfinansowanych działań 10. Program stanowi podstawę wspierania badań, utrzymania i rozwoju współpracy oraz wymiany najlepszych praktyk między wszystkimi podmiotami zaangażowanymi w walkę z fałszowaniem euro. Na podstawie wyników realizacji programu i ciągłej analizy pojawiających się zagrożeń, które są przedmiotem dyskusji na forum ECEG, na 2016 r. określono następujące priorytety 11 : 1. wspieranie działań mających na celu poprawę współpracy między tymi państwami członkowskimi, które są najbardziej narażone na problem produkcji i dystrybucji fałszywych pieniędzy, 2. wspieranie współpracy z organami tych państw trzecich, w przypadku których istnieje podejrzenie występowania produkcji fałszywych euro lub istnieją na to dowody, 3. utrzymanie skutecznych ram ochrony euro w Europie Południowo-Wschodniej, 4. zmiany: zabezpieczenia lub sposoby stwierdzania autentyczności, dystrybucja fałszywych euro i materiałów do ich produkcji przez internet oraz zaangażowanie organów celnych państw członkowskich do walki z fałszowaniem pieniędzy. 7 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 250/2014 z dnia 26 lutego 2014 r. ustanawiające program na rzecz wspierania działalności w dziedzinie ochrony interesów finansowych Unii Europejskiej (program Herkules III) i uchylające decyzję nr 804/2004/WE (Dz.U. L 84 z , s. 6). 8 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 513/2014 z dnia 16 kwietnia 2014 r. ustanawiające, w ramach Funduszu Bezpieczeństwa Wewnętrznego, instrument na rzecz wsparcia finansowego współpracy policyjnej, zapobiegania i zwalczania przestępczości oraz zarządzania kryzysowego oraz uchylające decyzję Rady 2007/125/WSiSW (Dz.U. L 150 z , s. 93). 9 Kompleksowy przegląd działań w ramach programu Perykles, na które przeznaczono środki z budżetu programu Perykles 2020 na 2014 r. lub z budżetów na program Perykles, ale które zrealizowano w 2015 r., znajduje się w załączniku II. 10 Zob. COM(2015) 507 final. 11 Priorytety programu na 2016 r. stanowią zasadniczą część rocznego programu prac, załączonego do decyzji Komisji C(2016) 316 z dnia 27 stycznia 2016 r. w sprawie przyjęcia programu prac na 2016 r. w odniesieniu do programu Perykles