Derogacje dla elektroenergetyki stan prac nad wnioskiem do KE

Transkrypt

1 Narada Prezesów i Dyrektorów Polskiego Towarzystwa Elektrociepłowni Zawodowych Derogacje dla elektroenergetyki stan prac nad wnioskiem do KE Stanisław Poręba 29 marca 2011 r.

2 Plan prezentacji I. Wprowadzenie II. III. Omówienie I Etapu prac Wyniki I Etapu, Analizy prawne, Analizy innych krajów Analiza możliwości korzystania z derogacji Analizy makroekonomiczne Analizy sektorowe Zasady tworzenia wniosku Realizacja II Etapu prac Rozwiązania merytoryczne KPRU III E KPI Monitoring i wspomaganie realizacji Konkurencyjność Strona 2

3 Strona 3 I. Wprowadzenie

4 Pakiet Klimatyczny Pakiet Klimatyczny obejmuje: nowelizację dyrektywy ETS, dyrektywę OZE, dyrektywę CCS, decyzję o redukcji emisji CO2 z emitorów poza ETS. Szczególnie istotna dla wytwórców energii jest nowelizacja dyrektywy ETS, ponieważ wprowadza ona odpłatne pozyskiwanie przez producentów energii pozwoleń na emisję CO2 od 2012 roku. Dla złagodzenia tempa wzrostu cen, wytwórcy z kilku krajów, w tym z Polski, mogą otrzymywać bezpłatne uprawnienia dla części produkcji (derogacje CO2), jeżeli rząd złoży odpowiedni wniosek do KE i uzyska jego akceptację. Strona 4

5 Główna zasada derogacji Odpłatne uprawnienia do emisji CO2 Aukcja Bez derogacji Derogacje przydział bezpłatny Środki dla budżetu środki dla sektora Fundusze na inwestycje w wytwarzaniu Fundusze na inwestycje w energetyce środki na inwestycje Główne cele Niższe podwyżki cen energii środki dla konsumentów Strona 5

6 Wniosek o derogacje wprowadzenia 100% aukcji dla producentów energii elektrycznej Wniosek do KE o derogacje dla producentów energii elektrycznej musi być złożony do r. Obligatoryjnie musi zawierać: dowód, że Polska spełnia warunki derogacji, wykaz instalacji, które ten wniosek obejmuje oraz liczbę bezpłatnych uprawnień roboczo zwany KPRU III EE (KPRU III dla wytwórców energii elektrycznej), krajowy plan inwestycyjny (KPI), przepisy dotyczące monitorowania i egzekucji w odniesieniu do zamierzonych inwestycji przewidzianych w krajowym planie inwestycyjnym, informacje wykazujące, że przydziały uprawnień nie stwarzają nieuzasadnionych zakłóceń konkurencji. Strona 6

7 Realizacja Projektu Derogacje CO2 Ernst & Young jest globalnym liderem w zakresie usług audytorskich, podatkowych, transakcyjnych i doradczych. Od wielu lat Ernst & Young jest zaangażowany we wszystkie największe przedsięwzięcia na polskim i światowym rynku energetycznym. Jesteśmy autorami szeregu publikacji branżowych, publicznie udostępnianych raportów i analiz, a także prezentujemy wyniki naszych analiz na konferencjach oraz spotkaniach energetycznych. W zakresie analizy jesteśmy wspierani przez Instytut Badań Strukturalnych. Projekt Primum Polska Sp. z o.o. jest firmą doradczą, specjalizującą się w świadczeniu usług związanych z wykorzystaniem energii ze źródeł odnawialnych, zarządzaniem energią i emisjami oraz analizami strategicznymi w zakresie polityki energetycznej i klimatycznej. Firma działa na polskim rynku nieprzerwanie już od 9 lat(wcześniej firma działała pod nazwą Ecofys Poland Sp. z o.o.). Wydzielona samodzielna jednostka powołana do prowadzenia działalności naukowo-badawczej, usługowej i szkoleniowej Politechniki Warszawskiej. W realizowanych pracach zatrudniani są wysokiej klasy specjaliści z różnych wydziałów Politechniki Warszawskiej. Mają oni do swojej dyspozycji nowoczesną aparaturę pomiarową zgromadzoną w licznych laboratoriach Uczelni. CMS jest wiodącą europejską kancelarią prawniczą, świadczącą usługi prawne i podatkowe. Prawnicy CMS posiadają szerokie doświadczenie oraz oferują usługi we wszystkich dziedzinach prawa. Model biznesowy CMS jest oparty na prawnej specjalizacji sektorowej. CMS posiada grupę prawników dedykowaną sektorowi energetycznemu. Szerokie doświadczenie oraz podejście sektorowe pozwalają na kompleksowe zrozumienie swoich klientów w kontekście ich branży i rynku. Strona 7

8 Strona 8 II. Omówienie I Etapu prac

9 Strona 9 Wyniki I Etapu Analizy prawne Analizy innych krajów

10 Analizy prawne i merytoryczne dyrektywy ETS oraz projektów wytycznych KE (1) Regulacje art. 10c dyrektywy ETS są mało precyzyjne, a część niejasności będzie przedmiotem wytycznych wydawanych w formie decyzji (dotyczące KPRU IIIE) i formie komunikatu (zaleceń). Projekty wytycznych na ogół wprowadzają zaostrzające interpretacje regulacji zawartych w dyrektywie. Polska stara się o zmianę niektórych wytycznych zawartych w projekcie komunikatu, największą wagę ma pułap przeciętnego przydziału (KE proponuje tylko 50%, w polityce energetycznej założono ponad 80%) oraz nieprzenoszenie w 100% zobowiązań inwestycyjnych państwa na operatorów poszczególnych instalacji. Strona 10

11 Analizy prawne i merytoryczne dyrektywy ETS oraz projektów wytycznych KE (2) Korzystanie z derogacji przez część nowych instalacji, wymaga doprecyzowania w polskim prawie pojęcia fizycznego (faktycznego) rozpoczęcie procesu inwestycyjnego, obecne zapisy w projekcie nowelizacji ustawy o handlu emisjami, nie w pełni eliminują ryzyko. Dla dalszego zmniejszenia ryzyka, w projekcie nowelizacji z 11.II.2011r w ustępie 2 artykułu 50 drugie zdanie powinno być zmienione na: Za dzień faktycznego (lub fizycznego) rozpoczęcia procesu inwestycyjnego uznaje się dzień, który nastąpił przed dniem 31 grudnia 2008 r., w którym podjęto prace o charakterze przygotowawczym na terenie przyszłej budowy instalacji. Ponadto stosowną zmianę trzeba wprowadzić w Uzasadnieniu. Strona 11

12 Polska Czechy Rumunia Bułgaria Węgry Litwa Estonia Cypr Łotwa Malta mln ton CO2 Emisja CO 2 na produkcję energii elektrycznej w krajach uprawnionych do derogacji ,7 Całkowita emisja CO2 na produkcję energii elektrycznej 134, , ,4 22,2 14,2 1,9 12,1 3,3 1,0 1,3 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych za 2007 rok w EU Energy and Transport in figures. Statistical Pocketbook 2010, European Commission, Luxembourg Strona 12

13 Strona 13 Analiza możliwości korzystania z derogacji

14 Wynik analizy możliwości skorzystania przez Polskę z derogacji Wymogi Dyrektywy 2009/29/WE (wyciąg z art. 10c) Ocena spełnienia warunku przez Polskę Wyjaśnienie (a) w roku 2007 krajowa sieć energii elektrycznej nie była pośrednio lub bezpośrednio połączona z siecią systemu połączeń wzajemnych, którą zarządza Unia ds. Koordynacji Przesyłu Energii Elektrycznej w Europie (UCTE); nie spełniony W 2007 roku Polska była połączona z siecią zarządzaną przez UCTE poprzez połączenia transgraniczne z czterema krajami UCTE (Czechy, Niemcy, Słowacja i Szwecja). (b) w roku 2007 krajowa sieć energii elektrycznej była jedynie bezpośrednio lub pośrednio połączona z siecią zarządzaną przez Unię ds. Koordynacji Przesyłu Energii Elektrycznej w Europie (UCTE) poprzez jedną linię o mocy przesyłowej mniejszej niż 400MW; lub nie spełniony W 2007 roku Polska była połączona z siecią zarządzaną przez UCTE poprzez połączenia transgraniczne z czterema krajami UCTE (Czechy, Niemcy, Słowacja i Szwecja) poprzez więcej niż jedną linię. (c) w roku 2006 ponad 30% energii elektrycznej było wytwarzane z paliwa kopalnego jednego rodzaju, a PKB na mieszkańca w cenach rynkowych nie przekroczył 50% średniego PKB na mieszkańca w cenach rynkowych we Wspólnocie. spełniony W 2006 roku 91,88% energii elektrycznej w Polsce było wytwarzane z paliwa kopalnego jednego rodzaju, natomiast PKB na mieszkańca w cenach rynkowych w tym samym roku nie przekroczył 50% średniego PKB na mieszkańca w cenach rynkowych we Wspólnocie. Źródło: Statistical Yearbook 2007, Union for the Co ordination of Transmission of Electricity, Brussels 2008, EU Energy and Transport in figures. Statistical Pocketbook 2010, European Commission, Luxembourg Strona 14

15 Strona 15 Analizy makroekonomiczne

16 Analizy makroekonomiczne - wprowadzenie Analizy i obliczenia przeprowadzone zostały z wykorzystaniem makroekonomicznym modelu równowagi ogólnej DSGE, opracowanym przez Instytut Badań Strukturalnych. Założenia do analiz opracowano na podstawie aktualnych danych, ważnych regulacji oraz projektów regulacji; ponadto dobrano szeroki zakres prognoz w celu objęcia analizami wszystkich potencjalnych rozwiązań. Sektor energetyczny został zamodelowany tak jak pozostałe sektory, nie wprowadzono specyficznych uwarunkowań wynikających z regulacji. Strona 16

17 Cena uprawnienia (euro/ t) Ścieżki ceny uprawnienia Ścieżka ceny uprawnień do emisji CO Maksymalna ścieżka ceny uprawnienia Średnia ścieżka ceny uprawnienia Minimalna ścieżka ceny uprawnienia Prognoza ceny zgodna z projektem wytycznych KE Rok Źródło: obliczenia własne na podstawie danych Reuters, La régulation des marchés du CO 2, Comission Prada, 2010, Post 2012 price assessment : Phase 3 Prices Pont Carbon oraz danych z giełd ECX oraz Blue Next. Strona 17

18 Ilość uprawnień w danym roku (w % maksymalnej liczby uprawnień w roku 2013) Ścieżki zmniejszania derogacji w III okresie rozliczeniowym 100 Analizowane ścieżki zmniejszania liczby bezpłatnych uprawnień do emisji CO Ścieżka Ścieżka Ścieżka Rok Źródło: opracowanie własne. Strona 18

19 Skala dodatkowych inwestycji w sektorze energetycznym Dla scenariuszy bazowych (bez wykorzystania derogacji) z założenia nie występują dodatkowe inwestycje. Dla scenariuszy referencyjnych (o różnej skali wykorzystania derogacji) rozpatrzono trzy możliwości: Strona 19 brak dodatkowych inwestycji scenariusz spójny z założeniem, zgodnie z którym łączne inwestycje wynikające z dostosowania do bieżących warunków rynkowych są wystarczające z punktu widzenia KPI oraz że ich rozkład według instalacji pozwala wypełnić warunki wynikające z KPI; dodatkowe inwestycje na poziomie 30% wartości derogacji; dodatkowe inwestycje na poziomie 50% wartości derogacji oba scenariusze spójne z założeniem, że część firm (w pierwszym przypadku mniejsza, w drugim większa) korzystających z derogacji będzie musiała podjąć dodatkowe inwestycje w celu spełnienia warunków wynikających z KPI; wartość dodatkowych inwestycji będzie różnić się w zależności od przyjętych wartości pozostałych zmiennych decyzyjnych (ceny pozwoleń do emisji oraz skali derogacji).

20 Sposób wykorzystania dochodów budżetu państwa ze sprzedaży uprawnień W celu uchwycenia skutków wpływu różnych sposób wykorzystania dochodów budżetu państwa ze sprzedaży uprawnień na opłacalność korzystania z derogacji, analizę poszczególnych scenariuszy zróżnicowano ze względu na przyjęty cel wydatkowania tych środków. Do analiz przyjęto następujące cztery koncepcje wydatkowania środków: subsydia dla najbiedniejszych gospodarstw domowych ich celem byłoby zniwelowanie niekorzystnych skutków wzrostu cen energii, mogłyby one przyjąć na przykład postać dopłat do taryfy socjalnej na energię elektryczną; obniżka podatku od dochodów z pracy w tej koncepcji środki ze sprzedaży uprawnień mogłyby być przeznaczone na zwiększenie kwoty wolnej od podatku, co zwiększyłoby w relatywnie największym stopniu dochody rozporządzalne najmniej zarabiających gospodarstw domowych; obniżka podatku VAT obniżka tego podatku służyłaby zrekompensowaniu spadku siły nabywczej gospodarstw domowych wynikającej ze wzrostu ceny energii elektrycznej i (pośredniego) wzrostu cen innych dóbr; subsydia dla wybranych sektorów subsydia te byłyby przeznaczane na wsparcie realizacji określonych projektów inwestycyjnych lub badawczych kwalifikujących się do celów opisanych w Dyrektywie. Strona 20

21 Wyniki analiz - ceny energii Metoda wydatkowania środków z aukcji pozwoleń na emisję: Subsydia Obniżenie PIT 5,0% 5,0% 0,0% 2,0% 0,0% -5,0% 1,0% 0,0% -5,0% -10,0% -1,0% -10,0% -2,0% -15,0% -3,0% -15,0% -20,0% -4,0% ,0% minimalna ścieżka cen CO2, szybkie ograniczanie skali derogacji średnia ścieżka cen CO2, przeciętne tempo ograniczania derogacji maksymalna ścieżka cen CO2, powolne ograniczanie skali derogacji Źródło: obliczenia modelu makroekonomicznego. Strona 21

22 Wyniki analiz - produkcja energii Metoda wydatkowania środków z aukcji pozwoleń na emisję: Subsydia Obniżenie PIT 9,0% 9,0% 7,0% 2,0% 7,0% 5,0% 1,0% 0,0% 5,0% 3,0% -1,0% 3,0% 1,0% -2,0% -3,0% 1,0% -1,0% -4,0% ,0% minimalna ścieżka cen CO2, szybkie ograniczanie skali derogacji średnia ścieżka cen CO2, przeciętne tempo ograniczania derogacji maksymalna ścieżka cen CO2, powolne ograniczanie skali derogacji Źródło: obliczenia modelu makroekonomicznego. Strona 22

23 Ilustracyjna prognoza cen energii (uśrednione koszty dużego portfela jednostek) Zł/MWh Struktura cen hurtowych energii elektrycznej K o s z t y u p r a w n i e ń CO 2 Klimatyczne koszty kapitałowe K o s z t y 50 k a p i t a ł o w e K o s z t y 40 s t a ł e K o s z t y 120 z m i e n n e Bez ochrony 1klimatu Z ochroną 2klimatu Z ochroną klimatu 3 i derogacjami Strona 23

24 Podsumowanie analiz oceny wpływu derogacji na obszary gospodarki Sektor PIT VAT Transfery Subsydia Sektor energetyczny +/- +/- +/- +/- Gospodarstwa domowe - +/- +/- + Finanse publiczne +/- +/- - - Pozostałe przedsiębiorstwa - +/- + + Gospodarka - +/- +/- + Źródło: obliczenia modelu makroekonomicznego. Strona 24

25 Wynik analiz opłacalność derogacji z perspektywy gospodarki Sposób oddziaływania derogacji: obniża poziom cen energii (w stosunku do pełnego aukcjoningu) ze względu na zmniejszenie wymaganej liczby pozwoleń na emisję kupowanych przez wytwórców energii; obniża wielkość środków trafiających do budżetu z tytułu sprzedaży pozwoleń na emisję. Zakładając, że prawdopodobieństwo wykorzystania dochodów z aukcji pozwoleń na emisję na obniżkę podatku PIT lub VAT jest niższe niż prawdopodobieństwo przeznaczenia tych środków na mniej efektywne cele, należy uznać, że skorzystanie z derogacji jest korzystne z punktu widzenia gospodarki. Strona 25

26 Strona 26 Analizy sektorowe

27 Oceny opłacalności dla wytwórców Założenia ogólne są takie same jak w analizach makroekonomicznych, poza innym sposobem kreowania cen energii (w modelu DSGE kreowane są ceny przenoszące koszty operacyjne i zwrot z kapitału z oprocentowaniem zależnym od ryzyka prowadzenia działalności w danym sektorze). Analizy przeprowadzono dla 4 typowych kategorii jednostek wytwórczych wykorzystywanych przez polskich producentów energii: elektrownia na węgiel kamienny nowszej generacji (np. Opole); elektrownia na węgiel kamienny o starszej generacji (np. Łaziska, Łagisza I); elektrownia na węgiel brunatny; elektrociepłownia na węgiel kamienny wytwarzająca energię elektryczną w wysokosprawnej kogeneracji; elektrociepłownia gazowa. Strona 27

28 Analizowane modele kreowania na rynku ceny energii elektrycznej Porównanie przebiegów zmiany ceny energii elektrycznej dla wariantu z maksymalną ceną uprawnień i maksymalną skalą derogacji (wysoka cena, wolna ścieżka); modele kształtowania ceny z pełnym i 50% przeniesieniem kosztów uprawnień: % bez derogacji EY derogacje Derogacje kosztowy 100% bez derogacji Strona 28

29 Rezultaty analiz zysk netto do przychodów dla różnych cen energii elektrycznej Maksymalna ścieżka kształtowania się ceny uprawnienia oraz najwolniejsza ścieżka zmniejszania limitu derogacji: 30,0% nowa instalacja węgiel brunatny nowa instalacja węgiel kamienny stara instalacja węgiel kamienny 20,0% 10,0% 0,0% -10,0% -20,0% 10% ograniczeniu wzrostu ceny energii elektrycznej 10,0% 8,0% 6,0% 4,0% 2,0% 0,0% -2,0% 12,0% 10,0% 8,0% 6,0% 4,0% 2,0% 0,0% -2,0% 100% przeniesieniu kosztów uprawnienia do emisji CO 2 w cenę energii elektrycznej 50% przeniesieniu kosztów uprawnienia do emisji CO 2 w cenę energii elektrycznej Strona 29

30 Opłacalność derogacji dla producentów energii elektrycznej podsumowanie Analizy opłacalności derogacji dla wytwórców dają korzystne wyniki dla wszystkich jednostek węglowych, dla elektrociepłowni gazowych tylko przy niektórych założeniach. Biorąc pod uwagę, że założenia tej analizy (presja regulacyjna i polityczno społeczna oraz uznanie kosztów zakupu uprawień za podatek nie kreujący zysku), znacznie lepiej odzwierciedlają realne warunki, to wyniki tych analiz w zakresie poziomu zysku są bardziej prawdopodobne dla elektroenergetyki, niż dla całego sektora energetycznego w analizach makroekonomicznych. Wprowadzenie derogacji powoduje jednocześnie mniejszy wzrost cen energii i wzrost produkcji energii we wszystkich scenariuszach. Strona 30

31 Strona 31 Zasady tworzenia wniosku

32 Projekt zasad tworzenia wniosku do KE harmonogram prac II etapu XI 15 XI 22 XI XII 06 XII 13 XII 20 XII 27 I 03 Ramy czasowe prac I 10 I 17 I 24 I 31 II 07 II II 21 II 28 III 07 III 14 III 21 III 28 IV 04 IV 11 II.1 Analiza kryteriów dopuszczających przydział bezpłatnych uprawnień do emisji CO2 związanej z produkcją energii elektrycznej Dowód, że Polska spełnia warunek przystąpienia do derogacji II.2 Wykonanie analiz przygotowawczych i opracowanie projektu KPRU KPRU III E II.3a Wykonanie analiz przygotowawczych i opracowanie projektu KPI KPI II.3b Opracowanie zasad monitorowania i egzekucji realizacji inwestycji objętych KPI Zasady monitorowania KPI II.4 Analizę wpływu proponowanych przydziałów na zakłócanie konkurencji Analiza zakłóceń konkurencji II.5 Opracowanie projektu pełnego wniosku do Komisji Europejskiej Projekt wniosku II.6 Weryfikacja sporządzonych analiz po opublikowaniu wytycznych KE, konsultacje. Skorygowany wniosek. Opracowana część projektu wniosku Opracowany projekt wniosku Weryfikacja, uzgodnienia projektu wniosku Strona 32

33 Harmonogram ogólny wstępna korekta II.1 II.2 Analiza kryteriów dopuszczających przydział bezpłatnych uprawnień do emisji CO2 związanej z produkcją energii elektrycznej Wykonanie analiz przygotowawczych i opracowanie projektu KPRU XI 29 XII XII 13 XII 20 XII 27 I 03 I 10 I 17 I 24 I 31 Ramy czasowe prac II 07 II 14 II 21 Dowód, że Polska spełnia warunek przystąpienia do derogacji II III 07 III 14 III 21 III 28 IV 04 IV 11 KPRU III E IV 18 IV 25 V 02 V 09 V 16 II.3a Wykonanie analiz przygotowawczych i opracowanie projektu KPI KPI II.3b Opracowanie zasad monitorowania i egzekucji realizacji inwestycji objętych KPI Zasady monitorowani a KPI II.4 Analizę wpływu proponowanych przydziałów na zakłócanie konkurencji Analiza zakłóceń konkurencji II.5 Opracowanie projektu pełnego wniosku do Komisji Europejskiej Projekt wniosku II.6 Weryfikacja sporządzonych analiz po opublikowaniu wytycznych KE, konsultacje. Skorygowany wniosek. Opracowana część projektu wniosku Opracowany projekt wniosku Weryfikacja, uzgodnienia projektu wniosku Strona 33

34 Projekt zasad tworzenia wniosku do KE części merytoryczne Dowód, że państwo członkowskie spełnia przynajmniej jeden z warunków określonych w ust. 1 Dyrektywy 2009/29/WE. Wykaz instalacji, które ten wniosek obejmuje oraz liczbę uprawnień, które mają być przydzielone każdej instalacji zgodnie z ust. 3 oraz wytycznymi Komisji, czyli Krajowy Plan Rozdziału Uprawnień III E (dalej: KPRU III E). Krajowy Plan Inwestycji, (dalej: KPI), czyli krajowy plan przewidujący inwestycje w zakresie modernizacji i poprawy infrastruktury oraz czystych technologii. Przepisy dotyczące monitorowania i egzekucji inwestycji przewidzianych w KPI. Informacje wskazujące, że przydziały uprawnień nie stwarzają nieuzasadnionych zakłóceń konkurencji. Strona 34

35 Główne zasady tworzenia Krajowego Planu Rozdziału Uprawnień III E Weryfikacja danych, ustalenie liczby uprawnionych instalacji istniejących (ankieta dla operatorów instalacji objętych ETS) oraz dla instalacji nowych obecnie spełniających kryteria na dzień r., weryfikacja po opublikowaniu kryteriów do r. Ustalenie ilości bezpłatnych uprawnień, sposobu ich wykorzystywania (tylko rozliczanie emisji czy również obrót), możliwości użycia niewykorzystanych uprawnień przez danego operatora w danym roku w innych latach III okresu rozliczeniowym, uzgodnienie możliwości zwrotu niewykorzystanych uprawnień do wspólnej puli z przeznaczeniem na korekty ustalonym algorytmem (lub bezproduktywne umarzanie, ewentualnie nieuzasadniony zysk wytwórcy ze sprzedaży uprawnień). Analizy różnych metod przydziału uprawnień (porównawcza, historyczna oraz masowa). Analizy optymalizacyjne w ramach możliwości ustalonych wytycznymi KE. Opracowanie części wniosku. Strona 35

36 Główne zasady tworzenia Krajowego Planu Inwestycyjnego Zebranie danych o potencjale inwestycyjnym operatorów objętych ETS (ankieta). Ustalenie zakresu zadań włączonych do KPI spoza grupy operatorów instalacji objętych ETS oraz przeprowadzenie konsultacji z jednostkami, których inwestycje są planowane do włączenia do KPI. Ustalenie kryteriów kwalifikacyjnych (m.in. wpływ na ceny), a następnie przeprowadzenie ewaluacji zgodnie z nimi. Analizy optymalizacyjne dla kilku zestawów zadań włączonych do KPI. Wybór optymalnego zestawu zadań do KPI oraz opracowanie części wniosku. Strona 36

37 System monitoringu Krajowego Planu Inwestycyjnego Opracowanie wariantowych zasad monitorowania i egzekwowania realizacji zadań objętych KPI, analizy, konsultacje, uzgodnienia, wybór i uszczegółowienie optymalnego wariantu. Opracowanie wariantowych projektów założeń do przepisów wdrażających system monitoringu i egzekucji, wstępne uzgodnienia krajowe z Komisją Europejską, wybór optymalnego wariantu obejmującego: raportowanie, kontrolę zewnętrzną, administrowanie systemem, przeprowadzanie korekt harmonogramów oraz działania egzekucyjne. Opracowanie szczegółowych założeń do przepisów, jeżeli wymogiem KE będą gotowe przepisy, Konsorcjum zakłada współpracę z urzędami centralnymi przy ich tworzeniu. Opracowanie opisu systemu monitoringu i egzekucji wraz z zestawem założeń do przepisów (projektów przepisów) jako części wniosku. Strona 37

38 Informacje o braku nieuzasadnionych zakłóceń konkurencji Zebranie danych wraz z opracowaniem zakresu analiz wpływu derogacji na konkurencję w obszarach: między istniejącymi wytwórcami; między nowymi instalacjami otrzymującymi (lub nie) bezpłatne uprawnienia; między polskimi a zagranicznymi wytwórcami; między polską gospodarką a gospodarkami innych krajów UE. Przeprowadzenie analiz dla typowych zestawów jednostek wytwórczych w Polsce; porównanie z zagranicznymi wytwórcami zostanie przeprowadzone poprzez analizy wzrostu kosztów z tytułu zakupu uprawnień do emisji CO 2 przez polskie i zagraniczne firmy z uwzględnieniem ich portfela technologii. Opracowanie informacji o wynikach analiz jako części wniosku. Strona 38

39 Opracowanie pełnego wniosku weryfikacja po publikacji wytycznych KE Pełny projekt wniosku będzie obejmować części merytoryczne opracowane w ramach oddzielnych zadań oraz założenia do projektu rozporządzenia Rady Ministrów akceptującego wniosek i wprowadzającego KPRU III E, KPI oraz system monitoringu i egzekucji. Część merytoryczna wniosku będzie podzielona na część ogólną opisującą zasady oraz część szczegółową zawierającą tabele. Dla potrzeb krajowych zostanie opracowane stosowne uzasadnienie zawierające wyciąg z analiz. Po opublikowaniu obowiązujących wytycznych KE zostanie przeprowadzona weryfikacja, w razie konieczności zostanie wykonana analiza aktualizująca wraz z odpowiednią korektą wniosku. Strona 39

40 Ankieta weryfikacja danych, zebranie zadań inwestycyjnych do KPI Projekt ankiety został opracowany jako element zasad tworzenia wniosku o derogacje. Ankieta została opracowana w trzech wersjach dla: operatorów instalacji objętych ETS, spełniających kryteria wytwórcy energii elektrycznej, ustalone przez Komisję Europejską ( elektroenergetyka zawodowa); pozostałych operatorów instalacji objętych ETS, producentów ciepła i ewentualnie energii elektrycznej o przeciętnej emisji CO2 powyżej 30 tys. ton rocznie w latach ; operatorów systemów sieciowych operatorów systemów przesyłowych elektroenergetycznych i gazowych, operatorów systemów dystrybucyjnych elektroenergetyki zawodowej. Strona 40

41 Strona 41 III. Omówienie II Etapu prac

42 Strona 42 Rozwiązania merytoryczne

43 Regulacje dodatkowe do Dyrektywy ETS Dla wdrożenia Art. 10c Dyrektywy ETS będą wydane regulacje pochodne: Decyzja Komisji Europejskiej w sprawie metodologii przejściowego przydziału instalacjom wytwarzającym energię elektryczną bezpłatnych uprawnień do emisji na mocy art. 10c ust. 3 dyrektywy ETS /87/WE (regulacje stanowiące); Komunikat Komisji Europejskiej z wytycznymi do wdrażania Art. 10c Dyrektywy ETS (regulacje nie obligatoryjne, ale praktyka wskazuje, że bardzo trudno uzyskać pozytywną decyzję KE, jeżeli wniosek jest niezgodny z takimi wytycznymi). Projekty obu dokumentów są już opracowane, ale niektóre zapisy podlegają jeszcze uzgodnieniom. Generalnie, obie regulacje interpretują wymagania Dyrektywy ETS w sposób zaostrzający - pogarszając efekty derogacji. Strona 43

44 Strona 44 KPRU III E

45 Decyzja Komisji Europejskiej w sprawie metodologii (1) Decyzja dopuszcza stosowanie metodologii przydziałów uprawnień dla poszczególnych instalacji wg emisji CO2 w latach (grandfathering) lub wg wskaźników emisyjności (benchmark), Polska zamierza stosować pierwszą metodę dla instalacji istniejących, a drugą dla nowych. Można stosować unijny wskaźnik emisyjności - 0,6408 t CO 2 /MWh lub wyliczyć jeden wskaźnik dla kraju (dla Polski 0,803 t CO 2 /MWh), Polska stara się o możliwość stosowania osobnych wskaźników dla każdego paliwa. Ilości przydzielane wg emisji historycznych, nie mogą być wyższe od rocznej emisji przeciętnej z lat skorygowanej współczynnikiem wynikającym ze stosunku przeciętnych emisji w latach do przeciętnych emisji w latach Strona 45

46 Decyzja Komisji Europejskiej w sprawie metodologii (2) W przypadku kogeneracji emisje związane z produkcją energii elektrycznej oblicza się zgodnie ze określonym wzorem: Em total Em, el CHP el / el ref, el / ref, el heat / ref, heat gdzie sprawności referencyjne określa się na podstawie Decyzji KE 2007/74/WE, a inne dane z wykonania Jeżeli całkowita ilość uprawnień, które mają zostać przydzielone, obliczona wg emisji historycznych i/lub wskaźników emisyjności, przekracza maksymalną liczbę bezpłatnych uprawnień do emisji określoną dla kraju, to trzeba proporcjonalnie zmniejszyć przydziały wszystkim instalacjom (poprzez wprowadzenie współczynnika korygującego). Strona 46

47 Wyznaczenie maksymalnej ilości uprawnień przydzielanych bezpłatnie w latach Na podstawie projektu Komunikatu KE z Wytycznymi do Art. 10c Dyrektywy ETS maksymalne ilości uprawnień do emisji CO2 oblicza się wg wzoru: gdzie: TQFA x = GFNC /TGEP * AAQE EG * a x TQFA x całkowita liczba darmowych uprawnień w roku x z przedziału ; GFNC przeciętna z lat , roczna, finalna wielkość krajowego zużycia energii elektrycznej, obliczana wg wzoru z projektu Komunikatu wg danych z Eurostatu; TGEP przeciętna z lat , roczna, całkowita produkcja energii elektrycznej brutto; AAQE El przeciętna z lat emisja CO2 z instalacji produkujących energię elektryczną Ograniczenia: z Dyrektywy ETS - a x dla 2013 roku może być co najwyżej 0,7; dla 2020 roku zero; Z projektu Komunikatu z wytycznymi - przeciętny a x nie może być wyższy niż 0,35, Polska stara się o podniesienie tego wskaźnika Strona 47

48 Wartość uprawnień przydzielonych bezpłatnie producentom energii elektrycznej Wstępnie obliczony limitu bezpłatnych uprawnień w roku 2013 wynosi: Wartości uprawnień obliczona przy liniowej ścieżce zmniejszenia ilości uprawnień zalecanej przez KE. Ścieżka KE dla okresu wynosi 14,5 euro/uprawnienie, a w okresie wynosi 20 euro/uprawnienie w poziomie cen 2008 r. Wartość derogacji przy maksymalnej ścieżce cen uprawnień (mln euro) Wartość derogacji przy średniej ścieżce cen uprawnień (mln euro) Wartość derogacji przy minimalnej ścieżce cen uprawnień (mln euro) Wartość derogacji przy ścieżce cen uprawnień podanej przez KE w projekcie Komunikatu (mln euro 2008 ) Źródło: GUS, ARE, obliczenia własne. Strona 48 Lata 2013 Roczna wartość uprawnień (mln euro) Łączna wartość uprawnień (mld euro) Roczna średnia Roczna średnia Roczna średnia Przeciętny współczynnik a x =0,5 Przeciętny współczynnik a x =0, ,7 10,3 6,4 5,54 7,23

49 Porównanie ścieżek - wielkość darmowych uprawnień w poszczególnych latach 0,8 0,7 0,6 0,5 0,4 0,3 0,2 0, Liniowa (50%) Optymalna (50%) Nowe (50%) Strona 49

50 Porównanie ścieżek - wielkość darmowych uprawnień w poszczególnych latach 0,8 0,7 0,6 0,5 0,4 0,3 0,2 0, Liniowa (65%) Optymalna (65%) Nowe (65%) Strona 50

51 Stan prac nad KPRU III E Dopracowano metodykę podziału zgodnie z projektem Decyzji KE z uwzględnieniem wprowadzenia rezerwy dla nowych instalacji oraz sporządzeniem arkuszy kalkulacyjnych, umożliwiających wariantowe przydziały i ewentualną optymalizację. Przeprowadzono obliczenia dla instalacji istniejących na danych KASHUE, częściowo weryfikowanych w ankietach, m.in. podział emisji CO2 na energię elektryczną i ciepło na podstawie danych z ankiet o roku uruchomienia; obliczenia dla nowych przeprowadzane na danych z ankiet i z KASHUE (dla instalacji nowych już pracujących). Pierwszy projekt będzie opracowany w terminie marca, zależnie od terminowości i kompletności ankiet. Strona 51

52 Strona 52 KPI Analizy przed wynikami ankiet

53 Komunikat KE w sprawie wdrażania art.10c Dyrektywy ETS obszar KPI Prace nad Komunikatem jeszcze trwają. Komunikat doprecyzowuje pojęcie fizycznie rozpoczętych inwestycji, utrzymuje się dalej ryzyko nie zaliczenia części inwestycji zgłoszonych jako rozpoczęte; ważne są zapisy w nowelizowanej ustawie ETS. Przedstawione są wymagania do KPI, uszczegóławiające zapisy Dyrektywy w sposób zaostrzający, np. do KPI nie powinny wchodzić zadania związane z pokrywaniem rosnącego zapotrzebowania. Z nakładów rozliczanych z wartością bezpłatnych uprawnień trzeba wyłączyć część pokrytą dotacjami. KE dąży do przeniesienia zobowiązań inwestycyjnych z państwa na operatorów instalacji w 100%. Strona 53

54 Potrzeby inwestycyjne wytwarzania energii elektrycznej w Polsce Wynikające z poziomu wskaźnika mocy zainstalowanej na mieszkańca. Odtwarzanie istniejących mocy. Inwestycje powiązane z polityką klimatyczną i ekologiczną UE przedterminowe odtwarzanie i zmiana struktury. Powiązane inwestycje infrastrukturalne. Strona 54

55 Czy Polska jest bezpieczna energetycznie? Polska znacznie odbiega od średniej europejskiej w zakresie mocy zainstalowanej per capita Moc zainstalowana w krajach Unii Europejskiej [kw/per capita] Polska 0,9 UE 27: ~ 1,6 Węgry Rumunia 0,9 0,9 Strefa Euro (16 krajów): ~ 1,74 Łotwa 0,9 Bułgaria 1,3 Grecja 1,3 Słowacja 1,4 Litwa 1,4 Malta 1,4 Wielka Brytania 1,4 Portugalia 1,5 Słowenia 1,5 Cypr 1,5 Holandia 1,5 Belgia 1,6 Niemcy 1,6 Irlandia 1,6 Włochy 1,6 Czechy 1,7 Francja 1,8 Estonia 2,0 Hiszpania 2,0 Dania 2,3 Austria 2,5 Finlandia 3,1 Luksemburg 3,4 Szwecja 3,7 Fakty Moc zainstalowana ~ 35,5 GW Moc zainstalowana per capita: ~ 0,95 kw, przy przeciętnej dla krajów UE 27: ~1,6 kw Zużycie energii na mieszkańca ~ 4 MWh/a, przy przeciętnej dla UE 27: ~ 6,5 MWh/a Niezawodność i jakość dostaw w zakresie zależnym od wytwarzania nie odbiega od przeciętnej UE, ale są okresy zagrożeń Konkluzje Jeżeli założymy konieczność osiągnięcia średniej europejskiej - potrzeba budowy ok. 25 GW dodatkowych mocy wytwórczych Powolny wzrost zużycia energii i mała ilość przerw w dostawach nie wymusza zbyt szybkiego tempa osiągania wskaźników przeciętnych dla UE Strona 55

56 Wiek bloków energetycznych zestawienia europejskie Strona 56