ROCZNIK 2016 RAPORT SKRÓCONY. Łódź, sierpień 2017 I TURA II TURA III TURA. 3 lata po studiach.

Transkrypt

1 ROCZNIK 2016 RAPORT SKRÓCONY I TURA Rok po studiach II TURA 3 lata po studiach III TURA 5 lat po studiach Łódź, sierpień 2017

2 Spis treści Wstęp... 4 Metodologia badania... 5 Cel badania... 5 Próba badawcza i techniki zdobywania danych... 5 Płeć... 7 Miejsce zamieszkania... 8 Reprezentatywność próby badawczej Wiek Ukończone Studia Ukończony Wydział Uniwersytetu Łódzkiego Tryb i rodzaj studiów Rok obrony pracy dyplomowej Drugi kierunek studiów Aktywności podejmowane podczas studiów Dodatkowe aktywności studentów Praca zarobkowa studentów Firmy zatrudniające studentów Forma zatrudnienia studentów Aktualne zatrudnienie absolwentów Status zatrudnienia absolwentów Liczba miejsc pracy absolwentów Forma zatrudnienia absolwentów Stanowiska pracy absolwentów według branż Przedział zarobków brutto absolwentów Stopień dopasowania wykształcenia do wykonywanej pracy Czas znalezienia pracy Sposób znalezienia pracy Wykorzystywanie w pracy wiedzy i kwalifikacji zdobytych na studiach Ukończone studia a łatwość znalezienia pracy Sytuacja niepracujących absolwentów Prace podejmowane od zakończenia studiów Rejestracja niepracujących absolwentów w Urzędzie Pracy Poszukiwanie pracy Czas poszukiwania pracy Absolwenci niezatrudnieni w chwili badania

3 Absolwenci niezatrudnieni od ukończenia studiów Plany zawodowe i edukacyjne Plany zawodowe absolwentów Dodatkowe kształcenie się absolwentów Miejsce i forma dodatkowego kształcenia się Profil dodatkowego kształcenia się Ocena studiów na Uniwersytecie Łódzkim Trafność wyboru uczelni i kierunku studiów Stopień zaspokojenia oczekiwań edukacyjnych absolwentów Ocena kluczowych kompetencji absolwentów Wynik badania postaw, umiejętności i wiedzy absolwentów Wpływ studiów na postawy, umiejętności i wiedzę absolwentów Wnioski i rekomendacje Aneks techniki analityczne Ocena reprezentatywności próby Poststratyfikacja Spis wykresów Spis tabel

4 WSTĘP Uniwersytet Łódzki za pośrednictwem zespołu Biura Karier od 2013 r. prowadzi cyklicznie monitorowanie karier zawodowych swoich absolwentów w celu dostosowania kierunków studiów i programów kształcenia do aktualnych potrzeb rynku pracy. Jest ono realizowane metodą panelową, która poprzez badanie tej samej grupy na przestrzeni kilku lat pozwala na uchwycenie dynamiki zmian w przebiegu losów osób kończących studia. Badanie odbywa się w trzech turach: 1. po roku, 2. po trzech latach 3. i po pięciu latach od ukończenia studiów. Podstawę prawną Monitorowania karier zawodowych absolwentów Uniwersytetu Łódzkiego stanowią następujące akty: zewnętrzne o o artykuł 13b ust. 2 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym (tekst jedn. Dz.U. z 2016 r. po z późn. zm.); paragraf 1. ust. 5 rozporządzenia MNiSW z dnia 22 września 2016 r.; o paragraf 6. ust. 1 rozporządzenia MNiSW z dnia 3 października 2014 r. wewnętrzne o o o Zarządzenie Rektora UŁ nr 40 z 2002 r.; Zarządzenie Rektora UŁ nr 73 z 2012 r.; Zarządzenie Rektora UŁ nr 122 z 2013 r.; o Zarządzenie Rektora UŁ nr 133 z 2013 r. Za moment zakończenia edukacji uznaje się tutaj rok akademicki, w którym złożono ostatni egzamin przed obroną pracy dyplomowej. Zawarte w raporcie zestawienia pochodzą z badania absolwentów, którzy ukończyli studia na Uniwersytecie Łódzkim w roku akademickim 2015/2016. Jest to pierwsza tura badania panelowego tej grupy, tzn. badanie zostało przeprowadzone w rok od zakończenia studiów. 4

5 METODOLOGIA BADANIA Cel badania Głównym celem Monitorowania karier zawodowych absolwentów jest przedstawienie losów zawodowych i dalszego rozwoju osób kończących studia na Uniwersytecie Łódzkim. Tegoroczna edycja badania objęła absolwentów wszystkich dwunastu Wydziałów uczelni, filii i ośrodka zamiejscowego, wszystkich trybów (studia stacjonarne i niestacjonarne) oraz wszystkich rodzajów studiów (licencjackie, uzupełniające magisterskie i jednolite magisterskie), kończących studia w roku akademickim 2015/2016. W opracowaniu zawarto informacje dotyczące następujących zagadnień: 1. charakterystyki społeczno-demograficznej badanych, 2. rodzaju, trybu, wydziału i kierunku ukończonych studiów, 3. dodatkowej aktywności podejmowanej w trakcie zdobywania wyższego wykształcenia, 4. aktualnego zatrudnienia absolwentów, 5. sytuacji absolwentów niepracujących, 6. dalszych planów zawodowych i edukacyjnych absolwentów, 7. oceny studiów na Uniwersytecie Łódzkimi. Struktura raportu jest zgodna z kolejnością zaprezentowanych powyżej obszarów i odzwierciedla układ ankiety adresowanej do respondentów. Próba badawcza i techniki zdobywania danych Badaniem objęto całą populację absolwentów Uniwersytetu Łódzkiego kończących studia pierwszego i drugiego stopnia oraz jednolite magisterskie w roku akademickim 2015/2016. Jako studenci ostatniego roku byli poproszeni o wyrażenie zgody na udział w badaniu na karcie obiegowej składanej w dziekanacie przed obroną pracy dyplomowej. W ten sposób uzyskano zgodę 3037 osób spośród (39,6%) absolwentów tego rocznika. W celu otrzymania materiałów zastosowano ankietę internetową CAWI (ang. Computer Assisted Web Interviewing), zaimplementowaną w serwisie Lime Survey. W dniu 15 maja 2017 roku do 3037 absolwentów, którzy wyrazili zgodę na udział w Monitorowaniu wysłano ze spersonalizowanym zaproszeniem do udziału w ankiecie zamieszczonej na stronie www. Zbieranie danych trwało do 7 lipca 2017 roku. W tym czasie wysłano zaproszenie oraz trzy przypomnienia podkreślające wagę badania i zachęcające do udziału w nim osoby, które jeszcze tego nie zrobiły. Ostatecznie uzyskano 1053 odpowiedzi, a zatem zwrotność (response rate) ukształtowała się na poziomie 34,7% 2. Spośród udzielonych odpowiedzi 45 było niekompletnych, włączono je do prezentowanych analiz o ile było to możliwe. Ogółem w badaniu wzięło udział około 13,7% populacji absolwentów rocznika 2015/2016. W tabeli 1. prezentujemy parametry realizacji badania uzyskiwane w pierwszych turach monitorowania karier zawodowych absolwentów. 1 Informacje o populacji absolwentów za sprawozdaniem GUS (stan na r.) 2 Biorąc pod uwagę wyłącznie odpowiedzi kompletne (1008), zwrotność wynosi 33,2%. 5

6 Tabela 1. Parametry realizacji badania (I tury) w latach Response rate (próba/zgoda) 46,4% 37,6% 30,1% 39,5% 34,7% Odpowiedzi (próba) Zgoda na udział w badaniu Absolwenci (populacja) Odsetek uzyskanych zgód (zgoda/populacja) 12,0% 41,6% 35,3% 41,4% 39,6% Odsetek badanych absolwentów (próba/populacja) 5,6% 15,7% 10,6% 16,4% 13,7% Zwracamy uwagę na to, że zwrotność ankiet była najwyższa w pierwszym roku realizacji badania wtedy też badano relatywnie najmniejszą część populacji absolwentów. W kolejnych latach response rate nie przekracza 40%. Wykres 1. Parametr response rate badania (I tury) w latach % 45% 40% 35% 30% 25% 20% 46,4% 37,6% 39,5% 34,7% 30,1% Response rate 6

7 CHARAKTERYSTYKA BADANEJ GRUPY Płeć W badaniu wzięło udział 741 kobiet i 268 mężczyzn, co stanowi odpowiednio 73% i 27% respondentów. Rozkład płci w badanej próbie jest zbliżony do rozkładu tej cechy w populacji absolwentów rocznika 2015/2016. Porównanie zgodności rozkładu wybranych charakterystyk w przebadanej próbie i całej populacji absolwentów zaprezentowano w podrozdziale Reprezentatywność próby badawczej. Łącznie odpowiedzi udzieliło około 13% wszystkich absolwentek. Było to 12.7% absolwentek I stopnia, prawie 14% II stopnia i niemal 10% absolwentek studiów jednolitych magisterskich (JSM). Tabela 2. Absolwenci według płci - kobiety Kobiety populacja Kobiety próba N 3 % z populacji N % z próby % z populacji I stopnia ,5% ,0% 12,7% II stopnia ,9% ,9% 13,9% JSM ,6% 31 4,2% 9,7% Ogółem % % 13,1% Odsetek przebadanych mężczyzn ogółem to także około 13%. W przypadku absolwentów studiów I stopnia było to prawie 12%, dla II stopnia niemal 16%, a dla JSM 8% populacji. Tabela 3. Absolwenci według płci - mężczyźni Mężczyźni populacja Mężczyźni próba N % z populacji N % z próby % z populacji I stopnia ,4% ,9% 11,9% II stopnia ,3% ,4% 15,8% JSM 125 6,2% 10 3,7% 8,0% Ogółem % % 13,3% 3 Liczba bezwzględna 4 Jednolite studia magisterskie 7

8 Miejsce zamieszkania Dokładnie 94,61% badanych mieszkało w Polsce. Wśród pozostałych respondentów trzy osoby wskazywały Wielką Brytanię, a po dwie Francję i Hiszpanię jako kraj obecnego zamieszkania. Wśród pozostałych pojedynczych odpowiedzi wymieniono następujące kraje: Włochy, USA, Finlandia, Grecja, Angola, Cypr, Islandia, Kanada, Niemcy, Norwegia, Szwajcaria, Szwecja, Wietnam. Łącznie połowa absolwentów w chwili badania mieszkała w mieście powyżej mieszkańców. Odsetek ten był niższy wśród absolwentów studiów niestacjonarnych (około 39%). Ta grupa absolwentów zauważalnie częściej niż kończący studia stacjonarne deklarowała zamieszkanie na wsi. Tabela 4. Absolwenci według miejsca zamieszkania i trybu studiów Stacjonarnym Niestacjonarnym Ogółem wieś ,8% 41 28,5% ,5% miasto do 10 tys. mieszkańców 26 3,1% 7 4,9% 33 3,3% miasto od 10 do 100 tys. mieszkańców ,4% 32 22,2% ,9% miasto od 100 do 500 tys. mieszkańców 80 9,5% 8 5,6% 88 8,9% miasto powyżej 500 tys. mieszkańców ,3% 56 38,9% ,3% Ogółem % % % W podziale na rodzaj ukończonych studiów widoczne jest, że najwyższy odsetek zamieszkałych w miastach powyżej mieszkańców wystąpił wśród, absolwentów JSM (ponad 58%), nieco niższy wśród kończących studia II stopnia (53,6%), a najniższy (46%) wśród absolwentów studiów licencjackich. Tabela 5. Absolwenci według miejsca zamieszkania i rodzaju studiów I stopnia II stopnia JSM wieś 87 19,0% 92 18,8% 4 9,8% miasto do 10 tys. mieszkańców 17 3,7% 14 2,9% 2 4,9% miasto od 10 do 100 tys. mieszkańców 96 21,0% 83 17,0% 8 19,5% miasto od 100 do 500 tys. mieszkańców 47 10,3% 38 7,8% 3 7,3% miasto powyżej 500 tys. mieszkańców ,1% ,6% 24 58,5% Ogółem % % % 8

9 Co do absolwentów zamieszkałych w Polsce, prawie 86% badanych mieszkało w województwie łódzkim. Drugim wyborem było województwo mazowieckie, jednak wskazywano je prawie 12 razy rzadziej. Trzecim relatywnie najczęściej wskazywanym prawie 2% badanych było województwo wielkopolskie. Wykres 2. Województwo zamieszkania absolwentów Uwaga: wykres wykonano w GNU R R Core Team (2017). R: A language and environment for statistical computing. R Foundation for Statistical Computing, Vienna, Austria. 9

10 Reprezentatywność próby badawczej Reprezentatywność próby badawczej oceniono porównując rozkłady liczebności cech obserwowanych w próbie z rozkładami w populacji absolwentów. Wzięto pod uwagę trzy cechy: płeć absolwentów, rodzaj i tryb ukończonych studiów. Zastosowano test zgodności chi 2. W poniższych tabelach zaprezentowano rozkłady liczebności cech w populacji oraz w próbie (obserwowane), wyliczone (oczekiwane) i reszty, będące różnicą między obserwowanymi a oczekiwanymi. Rozkład płci w badanej grupie nie różni się w sposób statystycznie istotny od rozkładu tej cechy w całej populacji absolwentów. Tabela 6. Porównanie zgodności rozkładu płci Płeć Populacja N Obserwowane N Oczekiwane N Reszty Kobiety ,3-3,3 Mężczyźni ,7 3,3 Ogółem Różnica pomiędzy próbą a populacją w rozkładzie rodzaju ukończonych studiów jest istotna statystycznie. Niedoreprezentowane są grupy absolwentów studiów I stopnia i JSM, a nadreprezentowana grupa kończących studia II stopnia. Tabela 7. Porównanie zgodności rozkładu rodzaju studiów Populacja N Rodzaj studiów Obserwowane N Oczekiwane N Reszty I stopnia ,5-26,5 II stopnia ,7 45,3 JSM ,8-18,8 Ogółem W przypadku trybu studiów różnica jest także istotna statystycznie. Niedoreprezentowana jest grupa absolwentów studiów niestacjonarnych, a nadreprezentowana stacjonarnych. Tabela 8. Porównanie zgodności rozkładu trybu studiów Populacja N Tryb studiów Obserwowane N Oczekiwane N Reszty Stacjonarnym ,5 78,5 Niestacjonarnym ,5-78,5 Ogółem Dokładnie wyniki testów statystycznych zawarto w aneksie (por. Ocena reprezentatywności próby). 10

11 Wiek Większość badanych urodziła się w roku 1992 lub 1994, przy czym starsi z wymienionych to najczęściej absolwenci z tytułem magistra, a młodsi licencjusze. Oznacza to, że zazwyczaj studenci rozpoczynają pierwszy rok studiów w wieku lat 19 i kończą studia zgodnie z przewidzianym tokiem nauki. Najmłodszy z badanych urodził się w 1995, najstarszy w 1965 r. Rozkład badanych według wieku oraz różnicę w liczebności kobiet i mężczyzn zaprezentowano na poniższym wykresie. Dla obu płci rozkład wieku jest zbliżony. Na osi X (poziomej) przedstawiono liczebność bezwzględną respondentów, na osi Y (pionowej) rok urodzenia. Wykres 3. Absolwenci ogółem według roku urodzenia w podziale na płeć 11

12 W podziale na rodzaj studiów widać wyraźnie, że około 70-80% badanych rozpoczyna pierwszy rok studiów w wieku lat 19 lub 20 i kończą studia zgodnie z przewidzianym tokiem nauki. Największy odsetek takich osób wystąpił dla studiów I stopnia, najniższy dla JSM. Tabela 9. Absolwenci według roku urodzenia i rodzaju studiów I stopnia II stopnia JSM Ogółem N % 1994 i później ,0% ,1% ,4% 7 1,4% 1 2,4% ,7% ,9% ,7% 20 48,8% ,6% ,0% ,9% 6 14,6% ,3% ,3% 50 10,1% 5 12,2% 66 6,5% ,6% 21 4,2% 5 12,2% 29 2,9% ,4% 11 2,2% 1 2,4% 14 1,4% ,8% 4 0,8% 2 4,9% 10 1,0% ,4% 2 0,4% 1 2,4% 5 0,5% 1985 i wcześniej 10 2,1% 21 4,2% ,1% Ogółem % % % % 12

13 UKOŃCZONE STUDIA Respondentów poproszono o podanie Wydziału oraz kierunku, na którym studiowali. Uwzględniono podział na tryb i rodzaj studiów. Pozyskano informacje o roku obrony pracy dyplomowej oraz studiowaniu równolegle na drugim kierunku. Ukończony Wydział Uniwersytetu Łódzkiego Podobnie jak w roku 2016, zdecydowanie najliczniejszą podgrupę badanych stanowili absolwenci Wydziału Zarządzania i Wydziału Ekonomiczno-Socjologicznego (odpowiednio 34,6% i 22,4%). Przy tym odsetek badanych był najwyższy także dla Wydziału Zarządzania (34,7%), a kolejno dla Wydziału Nauk Geograficznych (23,4%) i Wydziału Matematyki i Informatyki (22,3%). Dla tych trzech Wydziałów udział respondentów w zrealizowanej próbie jest wyższy, niż udział absolwentów w populacji całym roczniku Wydziały te są nadreprezentowane. Dla Wydziału Ekonomiczno- Socjologicznego oraz Biologii i Ochrony Środowiska te odsetki są zbliżone, zaś dla pozostałych udział w próbie jest niższy niż w populacji, są zatem niedoreprezentowane. Najniższy odsetek badanych absolwentów zanotowano dla Wydziału Studiów Międzynarodowych i Politologicznych (niecałe 1%). Tabela 10. Absolwenci według ukończonego Wydziału studiów Próba Populacja Badani N % N % Próba / Populacja Wydział Biologii i Ochrony Środowiska 52 4,9% 392 5,1% 13,3% Wydział Chemii 8 0,8% 140 1,8% 5,7% Wydział Ekonomiczno-Socjologiczny ,4% ,4% 12,1% Wydział Filologiczny ,7% ,1% 10,5% Wydział Filozoficzno-Historyczny 3 0,3% 200 2,6% 1,5% Wydział Fizyki i Informatyki Stosowanej 4 0,4% 43 0,6% 9,3% Wydział Matematyki i Informatyki 48 4,6% 215 2,8% 22,3% Wydział Nauk Geograficznych 104 9,9% 445 5,8% 23,4% Wydział Nauk o Wychowaniu 74 7,0% ,2% 7,9% Wydział Prawa i Administracji 43 4,1% ,4% 4,9% Wydział Studiów Międzynarodowych 2 0,2% 220 2,9% 0,9% i Politologicznych Wydział Zarządzania ,6% ,7% 34,7% Filia w Tomaszowie Mazowieckim 2 0,2% 138 1,8% 1,4% Ogółem % % 13,7% 13

14 Tryb i rodzaj studiów Jak wspomniano przy okazji charakterystyki osób badanych, zdecydowana większość respondentów ukończyła studia stacjonarne. W podziale na rodzaj studiów studia II stopnia ukończyła prawie połowa badanych. Odsetek osób posiadających tytuł magistra był wyższy wśród absolwentów studiów niestacjonarnych. Tabela 11. Absolwenci według rodzaju i trybu studiów Stacjonarnym Niestacjonarnym Ogółem I stopnia ,8% 43 28,3% ,7% II stopnia ,8% 97 63,8% ,3% JSM 30 3,3% 12 7,9% 42 4,0% Ogółem % % % Rok obrony pracy dyplomowej Około 99% absolwentów obroniło pracę dyplomową w roku zakończenia studiów. Absolwenci studiów stacjonarnych częściej przekładali obrony na rok kolejny. Wśród kończących studia niestacjonarne wszyscy badani deklarowali obronę pracy w 2016 roku. Tabela 12. Absolwenci według roku obrony pracy dyplomowej i trybu studiów Stacjonarnym Niestacjonarnym Ogółem ,0% % ,1% ,0% ,9% Ogółem % % % W podziale na rodzaj studiów częściej przełożenie obrony pracy na rok 2017 deklarowali absolwenci studiów II stopnia. Nie przekładali terminu obrony kończący JSM. Tabela 13. Absolwenci według roku obrony pracy dyplomowej i rodzaju studiów I stopnia II stopnia JSM ,6% ,7% % ,4% 7 1,3% - - Ogółem % % % 14

15 Drugi kierunek studiów Ponad jedna czwarta badanych podejmowała kształcenie na drugim kierunku studiów. Ponad połowa z nich nie ukończyła drugiego kierunku w chwili badania. Częściej drugi kierunek studiowali absolwenci studiów stacjonarnych niż niestacjonarnych było to odpowiednio 28% i 22%. Tabela 14. Absolwenci według studiowania drugiego kierunku i trybu studiów na kierunku podstawowym Stacjonarnym Niestacjonarnym Ogółem Tak, ukończyłem(am) go 87 9,7% 27 17,8% ,8% Tak, ale nie ukończyłem(am) go ,3% 13 8,6% ,0% Nie ,0% ,7% ,1% Ogółem % % % W podziale na rodzaj studiów najczęściej studiowanie drugiego kierunku wskazywali absolwenci JSM około 35% przy około 26% w pozostałych rodzajach. Absolwenci studiów I stopnia częściej niż inni wskazywali, że nie ukończyli dotychczas drugiego kierunku studiów. Tabela 15. Absolwenci według studiowania drugiego kierunku i rodzaju studiów na kierunku podstawowym I stopnia II stopnia JSM Tak, ukończyłem(am) go 23 4,7% 81 15,6% 10 23,8% Tak, ale nie ukończyłem(am) go ,2% 55 10,6% 5 11,9% Nie ,2% ,8% 27 64,3% Ogółem % % % 15

16 Ogółem nieco częściej deklarowano studiowanie kierunku o profilu pokrewnym z kierunkiem podstawowym tę odpowiedź wybrało 59% ogółu podejmujących drugi kierunek studiów. Zdecydowanie częściej wybierano drugie studia na UŁ (ponad 79% wskazań), niż na innej uczelni. W przypadku studiujących drugi kierunek odmienny od podstawowego, relatywnie częściej niż przy wyborze kierunku pokrewnego wskazywano na studia na innej uczelni. Tabela 16. Absolwenci dwóch kierunków według uczelni oraz profilu drugiego kierunku Pokrewny z kierunkiem podstawowym Odmienny od kierunku podstawowego Ogółem Na Uniwersytecie Łódzkim ,0% 87 75,0% ,2% Na innej uczelni 30 18,0% 29 25,0% 59 20,8% Ogółem % % % Relatywnie częściej studiowanie drugiego kierunku w trybie niestacjonarnym wybierali studiujący kierunek podstawowy także w trybie niestacjonarnym. Przy tymi tak większość z nich wybrała drugi kierunek w trybie stacjonarnym. Tabela 17. Absolwenci dwóch kierunków według trybów obu kierunków Stacjonarnym (2. kierunek) Niestacjonarnym (2. kierunek) Ogółem Stacjonarnym (1. kierunek) ,5% 24 58,5% ,9% Niestacjonarnym (1. kierunek) 23 9,5% 17 41,5% 40 14,1% Ogółem % % % W podziale na rodzaj podstawowego i drugiego kierunku studiów widoczne jest, że absolwenci JSM nie studiowali drugiego kierunku jako JSM, a wybierali tak samo chętnie studia I i II stopnia. Zgodnie z intuicją kończący studia I stopnia najczęściej wybierali studia II stopnia (85 z 132 osób, co stanowi ponad 64%). Co ciekawe kończący studia II stopnia najchętniej wybierali studia I stopnia (76 z 136 czyli około 55,9%). Tabela 18. Absolwenci dwóch kierunków według rodzajów obu kierunków I stopnia (2. kierunek) II stopnia (2. kierunek) JSM (2. kierunek) Ogółem N % I stopnia (1. kierunek) 38 31,4% 85 58,6% 9 52,9% ,6% II stopnia (1. kierunek) 76 62,8% 52 35,9% 8 47,1% ,1% JSM (1. kierunek) 7 5,8% 8 5,5% ,3% Ogółem % % % % 16

17 AKTYWNOŚCI PODEJMOWANE PODCZAS STUDIÓW W Monitorowaniu karier zawodowych absolwentów Uniwersytetu Łódzkiego z rocznika 2015/2016 poruszane były zagadnienia dodatkowych aktywności podejmowanych przez badanych jeszcze podczas studiowania. Dodatkowe aktywności studentów 6 Łącznie około 45% badanych nie podejmowało podczas studiów dodatkowych aktywności. W podziale na tryb studiów widoczna jest wyraźna różnica. Wśród studentów studiów stacjonarnych dodatkowe aktywności podejmowało prawie 60% badanych, przy około 31% studiujących niestacjonarnie. Studiujący stacjonarnie najczęściej wybierali staże (prawie 25% tej grupy), praktyki nieobligatoryjne (prawie 23%) i wolontariat (18%). W tej grupie najmniej popularne było korzystanie z wymian studenckich. Wśród studentów studiów niestacjonarnych wskazywano te same aktywności, ale rozkład odpowiedzi był inny: zdecydowanie najpopularniejsze były staże (20% grupy), a praktyki nieobligatoryjnej i wolontariat otrzymały po około 8% wskazań. Tu również najrzadziej wskazywano na udział w wymianach studenckich. Tabela 19. Absolwenci według aktywności w trakcie studiów i ich trybu Stacjonarnym Niestacjonarnym Ogółem Praktyki nieobligatoryjne ,9% 12 7,9% ,7% Staż ,9% 31 20,4% ,2% Wolontariat ,0% 12 7,9% ,5% Działalność w organizacjach studenckich 99 11,0% 7 4,6% ,1% Działalność w kołach naukowych ,3% 5 3,3% ,1% Studia, praktyki w ramach różnych 80 8,9% 3 2,0% 83 7,9% programów wymiany studenckiej Nie podejmowałem/łam dodatkowych ,1% ,1% ,1% zajęć podczas studiów Ogółem % % % W podziale na rodzaj studiów za najbardziej aktywną grupę wolno uznać absolwentów JSM co najmniej jedną aktywność wskazało około 83% tych absolwentów. Aktywność grupy absolwentów studiów I stopnia była relatywnie najniższa około 52%. Rozkład odpowiedzi co do formy podejmowanych aktywności był zbliżony dla absolwentów I i II stopnia. Absolwentów JSM wyróżnia podejmowanie działań wolontariackich (prawie 55% przy około 13% - 17% dla odpowiednio I i II stopnia), udział w praktykach nieobligatoryjnych (40% przy około 20% dla pozostałych rodzajów studiów). Absolwenci JSM około dwa razy częściej wskazywali także na korzystanie z programów wymiany studenckiej. 6 Podrozdział opracowany na podstawie wyników pytania wielokrotnego wyboru. 17

18 Tabela 20. Absolwenci według aktywności w trakcie studiów i ich rodzaju I stopnia II stopnia JSM Praktyki nieobligatoryjne 98 19,9% ,8% 17 40,5% Staż ,3% ,0% 10 23,8% Wolontariat 84 17,1% 67 12,9% 23 54,8% Działalność w organizacjach studenckich 49 10,0% 46 8,9% 11 26,2% Działalność w kołach naukowych 80 16,3% 85 16,4% 5 11,9% Studia, praktyki w ramach różnych programów 33 6,7% 44 8,5% 6 14,3% wymiany studenckiej Nie podejmowałem/łam dodatkowych zajęć podczas studiów ,4% ,3% 7 16,7% Ogółem % % % Praca zarobkowa studentów Podczas studiów pracowało ponad 93% absolwentów studiów niestacjonarnych i 70% absolwentów studiów stacjonarnych. Tabela 21. Absolwenci według pracy zarobkowej podczas studiów i ich trybu Stacjonarnym Niestacjonarnym Ogółem Pracował ,1% ,4% ,5% Nie pracował ,9% 10 6,6% ,5% Ogółem % % % W podziale na rodzaj studiów widoczna jest niewielka różnica między absolwentami studiów II stopnia, a pozostałymi rodzajami studiów. Pracę w czasie studiów deklarowało około 76% kończący II stopnień, przy około 70% dla absolwentów studiów I stopnia i JSM. Tabela 22. Absolwenci według pracy zarobkowej podczas studiów i ich rodzaju I stopnia II stopnia JSM Pracował ,9% ,3% 29 69,0% Nie pracował ,1% ,7% 13 31,0% Ogółem % % % 18

19 Firmy zatrudniające studentów 7 Zdecydowanie najczęściej studenci pracowali w firmach prywatnych. Było to ponad 92% studentów studiów stacjonarnych i około trzech czwartych studiujących niestacjonarnie. Wśród tych drugich znacznie częściej występowało zatrudnienie w instytucji państwowej, a nieco częściej prowadzenie własnej działalności gospodarczej. Studenci studiów stacjonarnych nieco częściej zatrudnieni byli w tzw. trzecim sektorze. Tabela 23. Absolwenci według firmy zatrudniającej ich w trakcie nauki i trybu studiów Stacjonarnym Niestacjonarnym Ogółem Własna działalność gospodarcza 25 4,2% 10 7,6% 35 4,8% W prywatnej firmie ,4% 97 73,5% ,0% W instytucji państwowej 37 6,3% 32 24,2% 69 9,5% W instytucji tzw. trzeciego sektora 31 5,2% 5 3,8% 36 5,0% (fundacje, stowarzyszenia etc.) Ogółem % % % Absolwenci studiów I stopnia częściej niż kończący studia II stopnia wskazywali na prowadzenie własnej działalności gospodarczej (odpowiednio 6,1% do 3,5%), zaś rzadziej na pracę w poństwowej instytucji (6,7% do 12,2%). Odsetek pracujących w tzw. trzecim sektorze był najniższy wśród absolwentów studiów II stopnia, jednak różnice w stosunku do kończących JSM należy traktować ostrożnie z uwagi na niską liczebność tej grupy. Tabela 24. Absolwenci według firmy zatrudniającej ich w trakcie nauki i rodzaju studiów I stopnia II stopnia JSM Własna działalność gospodarcza 20 6,1% 13 3,5% 2 7,1% W prywatnej firmie ,5% ,6% 25 89,3% W instytucji państwowej 22 6,7% 45 12,2% 2 7,1% W instytucji tzw. trzeciego sektora (fundacje, 21 6,4% 13 3,5% 2 7,1% stowarzyszenia etc.) Ogółem % % % 7 Podrozdział opracowany na podstawie wyników pytania wielokrotnego wyboru. 19

20 Forma zatrudnienia studentów 8 Ogółem w badanej grupie najbardziej popularną formą zatrudnienia podczas studiów była umowa zlecenia (ponad 63% wskazań), jednak w podziale na tryb studiów widoczna jest zdecydowana różnica w strukturze form zatrudnienia. Na umowę zlecenia pracowało prawie 72% studiujących na studiach stacjonarnych, a wśród studiujących niestacjonarnie było to zaledwie około 26%. Prawie 73% drugich z wymienionych pracowało w czasie studiów na pełen etat. W przypadku studiujących stacjonarnie taką formę zatrudnienia w czasie studiów wskazało ponad 15%. Tabela 25. Absolwenci według formy zatrudnienia podczas nauki i trybu studiów Stacjonarnym Niestacjonarnym Ogółem Własna działalność gospodarcza 20 3,2% 6 4,3% 26 3,4% Umowa o pracę w pełnym wymiarze 97 15,4% ,9% ,8% czasu pracy Umowę o pracę w niepełnym wymiarze ,0% 14 10,0% ,2% czasu pracy Umowa zlecenia ,6% 36 25,7% ,2% Umowa o dzieło 72 11,4% 6 4,3% 78 10,1% Pracowałem(am) bez umowy 57 9,0% 2 1,4% 59 7,7% Ogółem % % % W podziale na rodzaj ukończonych studiów zatrudnienie na umowę zlecenia wskazywano najczęściej w grupie absolwentów JSM (prawie 76%), rzadziej wśród kończących studia I stopnia (68,1%), a najrzadziej w grupie absolwentów II stopnia (58%). Absolwenci studiów II stopnia częściej niż pozostali wskazywali na pracę pełnoetatową, rzadziej zaś na prowadzenie własnej działalności gospodarczej. Tabela 26. Absolwenci według formy zatrudnienia podczas nauki i rodzaju studiów I stopnia II stopnia JSM Własna działalność gospodarcza 15 4,3% 10 2,5% 1 3,4% Umowa o pracę w pełnym wymiarze czasu 62 17,8% ,1% 7 24,1% pracy Umowę o pracę w niepełnym wymiarze czasu 70 20,1% 63 16,0% 7 24,1% pracy Umowa zlecenia ,1% ,0% 22 75,9% Umowa o dzieło 29 8,3% 46 11,7% 3 10,3% Pracowałem(am) bez umowy 33 9,5% 25 6,4% 1 3,4% Ogółem % % % Co ciekawe spośród w sumie 35 osób deklarujących w pytaniu o zatrudniającą ich firmę prowadzenie własnej działalności gospodarczej (por. tabela 36.) aż 11 osób nie wskazało takiej formy zatrudnienia w pytaniu kolejnym tu było 26 takich deklaracji (por. tabela 38.). Przy tym 2 osoby zachowały się odwrotnie, stąd uzyskano 26 wskazań w pytaniu o formę zatrudnienia 9. 8 Podrozdział opracowany na podstawie wyników pytania wielokrotnego wyboru (firma ogółem) 11 (firma, nie wybrano formy) + 2 (nie wybrano firmy, forma) = 26 (forma ogółem) 20

21 AKTUALNE ZATRUDNIENIE ABSOLWENTÓW Status zatrudnienia absolwentów W chwili badania prawie 83% badanych absolwentów odpowiedziało twierdząco na pytanie czy aktualnie Pan(i) pracuje?. W związku nadreprezentatywnością próby badanej dla Wydziałów: Zarządzania, Biologii i Ochrony Środowiska oraz Matematyki i Informatyki, a niedoreprezentowaniem pozostałych Wydziałów, do oszacowania poziomu zatrudnienia dla całej uczelni posłużono się dodatkowo wynikami ważonymi (por. Poststratyfikacja). Biorąc pod uwagę wyniki ważone według populacji absolwentów Wydziałów, w chwili badania pracowało około 83,7% całej populacji absolwentów rocznika 2015/2016, uwzględniając specyfikę struktury rodzaju i trybu ukończonych studiów w zrealizowanej próbie. W poniższych przekrojach omówiono wyniki nieważone. Wśród absolwentów studiów stacjonarnych jako pracujących określiło się około 81%, a niestacjonarnych 94%. Tabela 27. Absolwenci według statusu zatrudnienia podczas badania i trybu studiów Stacjonarnym Niestacjonarnym Ogółem Pracuję ,7% ,1% ,6% Nie pracuję ,3% 9 5,9% ,4% Ogółem % % % Różnica widoczna jest także w podziale na rodzaj ukończonych studiów. Wśród kończących studia I stopnia pracę deklarowało około 71% badanych przy prawie 93% i 95% odpowiednio dla absolwentów studiów II stopnia i JSM. Tabela 28. Absolwenci według statusu zatrudnienia podczas badania i rodzaju studiów I stopnia II stopnia JSM Pracuję ,9% ,7% 40 95,2% Nie pracuję ,1% 38 7,3% 2 4,8% Ogółem % % % Liczba miejsc pracy absolwentów Pracujących absolwentów zapytano o liczbę miejsc pracy w ciągu roku od ukończenia studiów. Prawie 44% badanych absolwentów studiów stacjonarnych w tym czasie zmieniło pracę przynajmniej raz. Wśród absolwentów studiów niestacjonarnych odsetek zmieniających pracę był wyższy prawie 56%. Tabela 29. Pracujący absolwenci według liczby miejsc pracy od ukończenia studiów i ich trybu Stacjonarnym Niestacjonarnym Ogółem Pierwsza praca ,1% 63 44,1% ,1% Kolejna praca ,9% 80 55,9% ,9% Ogółem % % % W podziale na rodzaj studiów zmianę pracy najczęściej deklarowali absolwenci studiów I stopnia, rzadziej kończący studia II stopnia, a najrzadziej JSM. 21

22 Tabela 30. Pracujący absolwenci według liczby miejsc pracy od ukończenia studiów i ich rodzaju I stopnia II stopnia JSM Pierwsza praca ,3% ,4% 25 62,5% Kolejna praca ,7% ,6% 15 37,5% Ogółem % % % Odsetek osób deklarujących wielopracę był wyższy dla absolwentów studiów stacjonarnych około 12% pracujących w tej grupie niż wśród kończących studia niestacjonarne (niecałe 8%). Tabela 31. Pracujący absolwenci według jednocześnie zajmowanych stanowisk pracy i trybu studiów Stacjonarnym Niestacjonarnym Ogółem Jedno miejsce ,0% ,3% ,7% Więcej miejsc 87 12,0% 11 7,7% 98 11,3% Ogółem % % % Wielopracę deklarowało około 9% absolwentów studiów uzupełniających magisterskich, prawie 13% absolwentów studiów I stopnia, i aż 1/5 badanych kończących JSM. Tabela 32. Pracujący absolwenci według jednocześnie zajmowanych stanowisk pracy i rodzaju studiów I stopnia II stopnia JSM Jedno miejsce ,4% ,9% 30 75,0% Więcej miejsc 44 12,6% 44 9,1% 10 25,0% Ogółem % % % Forma zatrudnienia absolwentów Ogółem najczęściej respondenci wskazywali zatrudnienie na umowę o pracę (pełen etat). Wśród kończących studia stacjonarne było to 59% badanych, a wśród absolwentów studiów niestacjonarnych około 82%. Drugą najczęstszą formą zatrudnienia absolwentów studiów stacjonarnych była umowa zlecenia (około 19%), zaś w gronie absolwentów studiów niestacjonarnych wskazywano na własną działalność gospodarczą, przy czym było to 7% tej grupy. Jedynie absolwenci studiów stacjonarnych wskazywali na pracę bez umowy. Tabela 33. Pracujący absolwenci według formy zatrudnienia i trybu studiów Stacjonarnym Niestacjonarnym Ogółem Własna działalność gospodarcza 29 4,0% 10 7,0% 39 4,5% Umowa o pracę w pełnym wymiarze ,0% ,8% ,8% czasu pracy Umowa o pracę w niepełnym wymiarze 69 9,5% 5 3,5% 74 8,5% czasu pracy Umowa zlecenia ,4% 7 4,9% ,0% Umowa o dzieło 11 1,5% ,3% Pracuję bez umowy 11 1,5% ,3% Jestem na praktyce/ stażu/ wolontariacie 37 5,1% 4 2,8% 41 4,7% Ogółem % % % 22

23 Forma zatrudnienia w rok po ukończeniu studiów jest zdecydowanie różna w podziale na rodzaj ukończonych studiów. Różnicę widać zwłaszcza w przypadku umowy o pracę na pełen etat oraz pracy na umowę zlecenia. Pracę na pełen etat wskazało niecałe 40% kończących studia licencjackie przy prawie 80% w grupie absolwentów II stopnia i 62,5% dla kończących JSM. Odsetek pracujących na umowę zlecenia był najwyższy dla absolwentów I stopnia (31,5%), o połowę niższy dla kończących JSM (15%), a najniższy dla absolwentów studiów uzupełniających magisterskich (niecałe 7%). Tabela 34. Pracujący absolwenci według formy zatrudnienia i rodzaju studiów I stopnia II stopnia JSM Własna działalność gospodarcza 21 6,0% 18 3,7% - - Umowa o pracę w pełnym wymiarze czasu ,8% ,4% 25 62,5% pracy Umowa o pracę w niepełnym wymiarze czasu 47 13,5% 20 4,2% 7 17,5% pracy Umowa zlecenia ,5% 32 6,7% 6 15,0% Umowa o dzieło 8 2,3% 3 0,6% - - Pracuję bez umowy 8 2,3% 3 0,6% - - Jestem na praktyce/ stażu/ wolontariacie 16 4,6% 23 4,8% 2 5,0% Ogółem % % % 23

24 Stanowiska pracy absolwentów według branż 10 Badani absolwenci najczęściej pracowali w następujących branżach: Księgowość/Audyt/Podatki (około 18%), Finanse/Ekonomia (16%), Administracja (13%). Najrzadziej wybierano branże: Architektura, Energetyka i Geologia/Inżynieria. Pamiętać należy, że zdecydowanie najliczniejszą podgrupę badanych stanowili absolwenci Wydziału Zarządzania i Wydziału Ekonomiczno- Socjologicznego. Łącznie i znajduje to odzwierciedlenie w branżach stanowisk pracy ogółu absolwentów. Tabela 35. Pracujący absolwenci według branży N % Geologia/Inżynieria 1 0,1% Architektura 3 0,4% Energetyka 6 0,7% Rolnictwo/Ochrona środowiska 7 0,9% Grafika/Kreacja artystyczna/fotografia 8 1,0% Budownictwo/Geodezja 10 1,2% Farmaceutyka/Biotechnologia 12 1,5% Kontrola jakości 16 2,0% Medycyna/Farmacja/Weterynaria 16 2,0% Prawo 17 2,1% Media/Sztuka/Rozrywka 19 2,3% Hotelarstwo/Turystyka/Sport/Rekreacja 26 3,2% Produkcja 28 3,4% Doradztwo/Konsulting 32 3,9% Human Resources 33 4,1% Zarządzanie 42 5,2% Marketing/Reklama/Public Relations 54 6,7% Obsługa klienta/call Center 63 7,8% Informatyka/Internet/E-Commerce 65 8,0% Szkolenia/Edukacja 81 10,0% Logistyka/Spedycja/Dystrybucja 84 10,3% Sprzedaż 97 11,9% Administracja ,8% Finanse/Ekonomia ,9% Księgowość/Audyt/Podatki ,2% Ogółem % 10 Podrozdział opracowany na podstawie wyników pytania wielokrotnego wyboru. 24

25 Przedział zarobków brutto absolwentów Ogółem najczęściej absolwenci deklarowali miesięczne zarobki brutto w przedziale zł. Taki przedział zarobków brutto deklarowało 16,5% respondentów kończących studia stacjonarne przy 21% kończących studia niestacjonarne. Wśród absolwentów studiów stacjonarnych zarobki poniżej 1000 zł deklarowała większa część badanych niż wśród studiujących w trybie niestacjonarnym. Dla najwyższej z wyróżnionych kategorii zarobków powyżej 7001 zł wystąpiła odwrotna sytuacja. Kończący studia stacjonarne nieco częściej odmawiali podania przedział swoich zarobków. Tabela 36. Pracujący absolwenci według zarobków brutto i trybu ukończonych studiów Stacjonarnym Niestacjonarnym Ogółem Poniżej 1000 zł 61 8,4% 5 3,5% 66 7,6% zł 78 10,7% 7 4,9% 85 9,8% zł 83 11,4% 9 6,3% 92 10,6% zł ,5% 30 21,0% ,2% zł ,9% 21 14,7% ,8% zł 75 10,3% 17 11,9% 92 10,6% zł 37 5,1% 11 7,7% 48 5,5% zł 37 5,1% 9 6,3% 46 5,3% zł 22 3,0% 4 2,8% 26 3,0% zł 14 1,9% 4 2,8% 18 2,1% zł 13 1,8% 4 2,8% 17 2,0% zł 8 1,1% 1 0,7% 9 1,0% zł 3 0,4% 5 3,5% 8 0,9% Powyżej 7001 zł 16 2,2% 8 5,6% 24 2,8% Odmowa podania odpowiedzi 52 7,2% 8 5,6% 60 6,9% Ogółem % % % 25

26 Znaczne różnice w wysokości zarobków wystąpiły w podziale na rodzaj ukończonych studiów. Wśród kończących studia I stopnia najczęściej wskazywano na przedział zł (17,5% odpowiedzi). Kończący studia II stopnia najczęściej wskazywali na zarobki od 2001 do 2500 zł brutto (prawie 21%), zaś absolwenci JSM na zł (1/4 wskazań). Tabela 37. Pracujący absolwenci według zarobków brutto i rodzaju ukończonych studiów I stopnia II stopnia JSM Poniżej 1000 zł 47 13,5% 18 3,7% 1 2,5% zł 61 17,5% 20 4,2% 4 10,0% zł 41 11,7% 48 10,0% 3 7,5% zł 45 12,9% ,8% 5 12,5% zł 47 13,5% 74 15,4% 8 20,0% zł 16 4,6% 66 13,7% 10 25,0% zł 16 4,6% 31 6,4% 1 2,5% zł 16 4,6% 29 6,0% 1 2,5% zł 7 2,0% 16 3,3% 3 7,5% zł 7 2,0% 10 2,1% 1 2,5% zł 4 1,1% 13 2,7% zł 3 0,9% 6 1,2% zł 4 1,1% 4 0,8% - - Powyżej 7001 zł 9 2,6% 14 2,9% 1 2,5% Odmowa podania odpowiedzi 26 7,4% 32 6,7% 2 5,0% Ogółem % % % Przedział zarobków brutto w podziale zarówno na rodzaj jak i tryb studiów zwizualizowano na poniższym wykresie. Pominięto JSM z uwagi na niską liczebność grupy. Wyraźnie widoczna jest różnica w rozkładzie zarobków absolwentów studiów stacjonarnych i niestacjonarnych zarówno dla studiów I jak i II stopnia relatywnie częściej kategorie najniższych zarobków wskazywali absolwenci studiów stacjonarnych, a zarobków najwyższych kończący studia niestacjonarne. 26

27 Wykres 4. Przedział zarobków brutto absolwentów rodzaj (bez JSM) i tryb studiów Stopień dopasowania wykształcenia do wykonywanej pracy Respondentów zapytano o to, w jakim stopniu praca, którą wykonują jest zgodna z ukończonym kierunkiem studiów. W podziale na tryb studiów rozkład odpowiedzi jest bardzo podobny. Prawie 40% badanych odpowiedziało, że praca i ich wykształcenie są zdecydowanie zgodne, o około dwanaście punktów procentowych mniej badanych uznało swoje wykształcenie za raczej zgodne. Odpowiedzi raczej nie i zdecydowanie nie udzieliło odpowiednio około 19% badanych w każdej grupie, przy czym absolwenci studiów niestacjonarnych wybierali tę odpowiedź nieco rzadziej. Tabela 38. Zgodność wykonywanej pracy z wykształceniem według trybu ukończonych studiów Stacjonarnym Niestacjonarnym Ogółem Zdecydowanie tak ,8% 56 39,2% ,0% Raczej tak ,4% 38 26,6% ,6% Raczej nie ,6% 27 18,9% ,8% Zdecydowanie nie ,1% 22 15,4% ,5% Ogółem % % % 27

28 Najczęściej odpowiedź zdecydowanie tak wybierali absolwenci JSM (55%), rzadziej II stopnia (prawie 43%), a najrzadziej studiów licencjackich (niecałe 30%). Proporcja odpowiedzi zdecydowanie nie układa się w sposób przeciwny. Tabela 39. Zgodność wykonywanej pracy z wykształceniem według rodzaju ukończonych studiów I stopnia II stopnia JSM Zdecydowanie tak ,5% ,8% 22 55,0% Raczej tak 83 23,8% ,0% 10 25,0% Raczej nie 75 21,5% 77 16,0% 3 7,5% Zdecydowanie nie 88 25,2% 68 14,1% 5 12,5% Ogółem % % % Czas znalezienia pracy Zdecydowanie najczęściej absolwenci w rok po ukończeniu studiów kontynuują pracę podjętą na studiach łącznie jest to ponad 55% wskazań. Wśród absolwentów studiów niestacjonarnych odsetek jest jeszcze wyższy (81%), a w grupie która ukończyła studia stacjonarne to około 50%. Drugą najczęściej wybieraną odpowiedzią był przedział czasowy od 1 do 3 miesięcy. Tabela 40. Pracujący absolwenci według czasu znalezienia pracy i trybu studiów Pracowałem(am) już podczas studiów, a po ich ukończeniu ją kontynuowałem(am) Stacjonarnym Niestacjonarnym Ogółem ,1% ,1% ,2% Poniżej 1 miesiąca 98 13,5% 7 4,9% ,1% Między 1 a 3 miesiące ,1% 6 4,2% ,7% Między 3 a 6 miesięcy 78 10,7% 11 7,7% 89 10,2% Powyżej 6 miesięcy 48 6,6% 3 2,1% 51 5,9% Ogółem % % % W podziale na rodzaj studiów rozkład odpowiedzi absolwentów studiów I i II stopnia jest bardzo zbliżony. Absolwenci JSM nieco rzadziej niż pozostałych rodzajów studiów deklarowali kontynuowanie zatrudnienia z czasu studiów, a częściej poszukiwanie pracy przez 1 do 3 miesięcy. Tabela 41. Pracujący absolwenci według czasu znalezienia pracy i rodzaju studiów I stopnia II stopnia JSM Pracowałem(am) już podczas studiów, a po ich ,3% ,7% 19 47,5% ukończeniu ją kontynuowałem(am) Poniżej 1 miesiąca 45 12,9% 56 11,6% 4 10,0% Między 1 a 3 miesiące 54 15,5% 80 16,6% 11 27,5% Między 3 a 6 miesięcy 37 10,6% 48 10,0% 4 10,0% Powyżej 6 miesięcy 20 5,7% 29 6,0% 2 5,0% Ogółem % % % 28

29 Sposób znalezienia pracy Najpopularniejszym sposobem znalezienia pracy wśród ogółu badanych była odpowiedź na oferty pracy zamieszczone w Internecie. Dwa razy rzadziej korzystano z sieci kontaktów osobistych informacji od rodziny i znajomych (około 21% odpowiedzi). Trzecim najczęściej deklarowanym sposobem znalezienia pracy było składanie aplikacji bezpośrednio do pracodawcy i zatrudnienie po odbyciu praktyk/stażu w danej firmie. Najrzadziej korzystano z ofert zamieszczonych w mediach tradycyjnych. Wykres 5. Pracujący absolwenci według sposobu znalezienia pracy 29

30 Wykorzystywanie w pracy wiedzy i kwalifikacji zdobytych na studiach Absolwenci najczęściej odpowiadali twierdząco na pytanie czy wykorzystują w pracy zdobytą na studiach wiedzę i kwalifikacje łącznie było to około 60% odpowiedzi. Zwracamy uwagę, że większość z odpowiedzi stanowi opcja raczej tak, nie zdecydowanie tak. Tę odpowiedź wybierano prawie dwa razy częściej. W grupie absolwentów studiów stacjonarnych odsetek odpowiedzi pozytywnych jest niższy niż dla absolwentów studiów niestacjonarnych. Tabela 42. Pracujący absolwenci według wykorzystywania wiedzy/kwalifikacji ze studiów i ich trybu Stacjonarnym Niestacjonarnym Ogółem Zdecydowanie tak ,0% 33 23,1% ,4% Raczej tak ,9% 62 43,4% ,7% Raczej nie ,2% 28 19,6% ,4% Zdecydowanie nie ,8% 20 14,0% ,5% Ogółem % % % W podziale na rodzaj studiów można mówić ogółem o następującej tendencji w ocenie wykorzystania w pracy wiedzy i kwalifikacji zdobytych na studiach: najniżej ocenili je absolwenci studiów licencjackich, wyżej uzupełniających magisterskich a najwyżej JSM. Tabela 43. Pracujący absolwenci według wykorzystywania wiedzy/kwalifikacji ze studiów i ich rodzaju I stopnia II stopnia JSM Zdecydowanie tak 62 17,8% ,9% 14 35,0% Raczej tak ,7% ,2% 16 40,0% Raczej nie 94 26,9% ,0% 4 10,0% Zdecydowanie nie 72 20,6% 57 11,9% 6 15,0% Ogółem % % % Ukończone studia a łatwość znalezienia pracy Badanych zapytano, czy ukończone studia ułatwiły im znalezienie pracy. Łącznie około 64% absolwentów odpowiedziało twierdząco. Wśród absolwentów studiów niestacjonarnych około 18% odpowiedziała zdecydowanie tak, a 36% - raczej tak. Wśród kończący studia stacjonarne odpowiedzi te wybierano częściej, było to odpowiednio prawie 22% i 45%. Tabela 44. Pracujący absolwenci według wpływu studiów na znalezienie pracy i trybu studiów Stacjonarnym Niestacjonarnym Ogółem Zdecydowanie tak ,6% 26 18,2% ,0% Raczej tak ,8% 52 36,4% ,4% Raczej nie ,7% 44 30,8% ,8% Zdecydowanie nie 72 9,9% 21 14,7% 93 10,7% Ogółem % % % 30

31 W podziale na rodzaj studiów relatywnie najwięcej odpowiedzi twierdzących udzielili absolwenci studiów drugiego stopnia (łącznie około 69%), a najwięcej przeczących pierwszego stopnia (około 43%). W omawianym pytaniu również dominowały odpowiedzi raczej. Tabela 45. Pracujący absolwenci według wpływu studiów na znalezienie pracy i rodzaju studiów I stopnia II stopnia JSM Zdecydowanie tak 70 20,1% ,4% 10 25,0% Raczej tak ,7% ,2% 18 45,0% Raczej nie ,8% 99 20,6% 6 15,0% Zdecydowanie nie 40 11,5% 47 9,8% 6 15,0% Ogółem % % % 31

32 SYTUACJA NIEPRACUJĄCYCH ABSOLWENTÓW Poniższe pytania zadano wyłącznie absolwentom niepracującym w chwili badania. Jak przedstawiono w podrozdziale Status zatrudnienia absolwentów, niepracujący stanowili około 17% badanych (183 osoby). Prace podejmowane od zakończenia studiów Pierwsze pytanie dotyczyło tego, czy respondent w ogóle wykonywał pracę w czasie od zakończenia studiów. Sytuacja absolwentów studiów stacjonarnych i niestacjonarnych różni się zdecydowanie. W pierwszej z wymienionych grup pracowało około 28% badanych przy 72% niepracujących; w drugiej było to odpowiednio około 44% i 56%. Tabela 46. Niepracujący absolwenci według pracy od zakończenia studiów i ich trybu Stacjonarnym Niestacjonarnym Ogółem Pracował 49 28,2% 4 44,4% 53 29,0% Nie pracował ,8% 5 55,6% ,0% Ogółem % 9 100% % Nie ma różnicy w rozkładnie odpowiedzi dla absolwentów studiów I i II stopnia. Zaledwie dwa przypadki niepracujących absolwentów JSM nie pozwalają na wyciąganie wniosków. Tabela 47. Niepracujący absolwenci według pracy od zakończenia studiów i ich rodzaju I stopnia II stopnia JSM Pracował 41 28,7% 11 28,9% 1 50,0% Nie pracował ,3% 27 71,1% 1 50,0% Ogółem % % 2 100% Rejestracja niepracujących absolwentów w Urzędzie Pracy Ogółem odsetek niepracujących absolwentów rejestrujących się jako bezrobotni jest bardzo niski i wynosi około 8%. Należy jednak pamiętać, że niepracujący absolwenci to najczęściej osoby z tytułem licencjata które studiowały w trybie stacjonarnym, co znajduje odzwierciedlenie w wyniku ogółem. W poniższych przekrojach widoczne są wyraźne różnice frakcji rejestrujących i nierejestrujących się absolwentów podziale na rodzaj i tryb studiów. Wśród absolwentów studiów stacjonarnych zarejestrowanych było około 6%, a w grupie osób które ukończyły studia niestacjonarne około 44%. Tabela 48. Niepracujący absolwenci według statusu rejestracji w Urzędzie Pracy i trybu studiów Stacjonarnym Niestacjonarnym Ogółem Zarejestrowany 11 6,3% 4 44,4% 15 8,2% Niezarejestrowany ,7% 5 55,6% ,8% Ogółem % 9 100% % W grupie absolwentów studiów licencjackich zarejestrowanych było około 3,5% badanych, a wśród osób które ukończyły studia II stopnia ponad jedna piąta. 32

33 Tabela 49. Niepracujący absolwenci według statusu rejestracji w Urzędzie Pracy i rodzaju studiów I stopnia II stopnia JSM Zarejestrowany 5 3,5% 8 21,1% 2 100% Niezarejestrowany ,5% 30 78,9% - - Ogółem % % 2 100% Osoby niepracujące i niezarejestrowane jako bezrobotne o ile nie kontynuują nauki na studiach stacjonarnych traktowane są jako nieaktywne zawodowo. Aktywni zawodowo to pracujący oraz bezrobotni (rozumiani jako osoby szukające zatrudnienia i gotowe je podjąć). Według metodologii Głównego Urzędu Statystycznego stopa bezrobocia rejestrowanego to frakcja bezrobotnych w grupie aktywnych zawodowo. Zgodnie z tym rozumieniem stopa bezrobocia wśród badanych absolwentów UŁ wynosi 1,7% 11. Według stanu na koniec czerwca 2017 stopa bezrobocia w Polsce to 7,1%, zaś w województwie łódzkim najpopularniejszym wśród badanych miejscu zamieszkania - 7,4% 12. Poszukiwanie pracy Rozkład odpowiedzi dotyczących poszukiwania pracy wśród badanych jest zbliżony do rozkładu odpowiedzi na pytanie o rejestrację w Urzędzie Pracy jako bezrobotny, przy czym różnica w podziale na tryb studiów jest jeszcze bardziej wyraźna. Pracy szuka około 56% absolwentów studiów niestacjonarnych i około 28% stacjonarnych. Tabela 50. Niepracujący absolwenci według poszukiwania pracy i trybu studiów Stacjonarnym Niestacjonarnym Ogółem Poszukuję 48 27,6% 5 55,6% 53 29,0% Nie poszukuję ,4% 4 44,4% ,0% Ogółem % 9 100% % Poszukiwanie pracy zadeklarowało około 42% absolwentów studiów II stopnia przy 24,5% w grupie kończących studia licencjackie. Tabela 51. Niepracujący absolwenci według poszukiwania pracy i rodzaju studiów I stopnia II stopnia JSM Poszukuję 35 24,5% 16 42,1% 2 100% Nie poszukuję ,5% 22 57,9% - - Ogółem % % 2 100% Czas poszukiwania pracy Niepracującym respondentom, którzy w powyższym pytaniu zadeklarowali poszukiwanie zatrudnienia (53 osoby co stanowi około 29% niepracujących) zadano pytanie Jak długo od zakończenia studiów/ostatniego stosunku pracy poszukuje Pan(i) zatrudnienia? [bezrobotni] / (870 [pracujący] + 15 [bezrobotni] = 885 [aktywni zawodowo])

34 W przypadku absolwentów studiów stacjonarnych najczęściej wskazywano czas od jednego do trzech miesięcy; dla studiów stacjonarnych było to powyżej 6 miesięcy. Różnice w rozkładzie odpowiedzi należy tu traktować ostrożnie z uwagi na małą liczebność absolwentów studiów niestacjonarnych. Tabela 52. Niepracujący absolwenci według czasu poszukiwania pracy i trybu studiów Stacjonarnym Niestacjonarnym Ogółem Poniżej miesiąca 12 25,0% 1 20,0% 13 24,5% od 1 do 3 miesięcy 18 37,5% ,0% od 4 do 6 miesięcy 7 14,6% ,2% Powyżej 6 miesięcy 11 22,9% 4 80,0% 15 28,3% Ogółem % 5 100% % W podziale na rodzaj studiów widoczne są pewne różnice między absolwentami I i II stopnia. Odpowiedź poniżej miesiąca wskazało prawie 29% licencjuszy przy około 19% magistrów kończących studia II stopnia. Tabela 53. Niepracujący absolwenci według czasu poszukiwania pracy i rodzaju studiów I stopnia II stopnia JSM Poniżej miesiąca 10 28,6% 3 18,8% - - od 1 do 3 miesięcy 11 31,4% 6 37,5% 1 50,0% od 4 do 6 miesięcy 5 14,3% 2 12,5% - - Powyżej 6 miesięcy 9 25,7% 5 31,3% 1 50,0% Ogółem % % 2 100% Absolwenci niezatrudnieni w chwili badania 13 Osoby nie szukające pracy zapytano o powody takiej decyzji. Było to 130 osób, co stanowi około 71% niepracujących respondentów (por. tabela 64.). Zdecydowanie najczęściej wskazywano kontynuowanie nauki (114 odpowiedzi, co stanowi prawie 80%). Drugą co do liczby wskazań kategorię obowiązki rodzinne, domowe wybierano zdecydowanie rzadziej (tylko 18 odpowiedzi, czyli około 12%). Najrzadziej wskazywany powód to założenie własnej działalności gospodarczej (jedno wskazanie). Nikt nie wskazał powodu choroby/niepełnosprawności. Wśród innych wymienianych powodów znalazły się: ciąża, podróż/wakacje, staż i przebywanie na wymianie w programie Erasmus+. Rozkład odpowiedzi zaprezentowano na poniższym wykresie. 13 Podrozdział opracowany na podstawie wyników pytania wielokrotnego wyboru. 34

35 Wykres 6. Absolwenci niezatrudnieni w chwili badania według przyczyny nieszukania zatrudnienia Absolwenci niezatrudnieni od ukończenia studiów 14 Respondentów, którzy nie pracowali od ukończenia studiów zapytano o przyczyny takiego stanu rzeczy. Było to 130 osób (por. tabela 60.). Tu również najczęściej wskazywano kontynuowanie nauki (108 wskazań około 46%), zaś drugim wyborem było planowanie dalszego kształcenia się (33 wskazania). Kolejną kategorię, odnoszącą się do niechęci pracodawców do zatrudniania osób bez doświadczenia zawodowego, respondenci wybierali rzadziej (26 odpowiedzi). Około 4% odpowiedzi (10 osób) stanowiły wskazania na brak zapotrzebowania rynku pracy na absolwentów ukończonego przez respondenta kierunku. Trudno jednak wskazać kierunki czy grupę kierunków, których absolwenci tak postrzegają swoją sytuację. W badanej grupie niepracujących od ukończenia studiów nikt nie deklarował poszukiwania pracy poza granicami kraju. 14 Podrozdział opracowany na podstawie wyników pytania wielokrotnego wyboru. 35

36 Wykres 7. Absolwenci niezatrudnieni od zakończenia studiów według powodu pozostawiania bez pracy 36

37 PLANY ZAWODOWE I EDUKACYJNE Pytania kolejnego obszaru tematycznego badania planów zawodowych i edukacyjnych skierowano do wszystkich respondentów, bez względu na obecny status zatrudnienia. Plany zawodowe absolwentów 15 Na poniższym wykresie zaprezentowano plany zawodowe badanych w podziale na osoby pracujące i niepracujące w chwili badania. Kategorie ułożono malejąco według ilości odpowiedzi ogółem. W grupie pracujących najczęściej deklarowano kontynuowanie zatrudnienia w obecnym miejscu pracy (ponad 39% tej grupy). Niepracujący absolwenci zdecydowanie najczęściej planowali znalezienie pracy zgodnej z ukończonym kierunkiem studiów były to prawie 2/3 wskazań w grupie niepracujących. Zmiana pracy na zgodną z ukończonym kierunkiem studiów była drugim wyborem pracujących respondentów (prawie 16%). Jak wspomniano, znalezienie pracy zgodnej z ukończonym kierunkiem studiów to najczęściej deklarowane plany respondentów niepracujących. Oznacza to, że zarówno pracujący jak i niepracujący w chwili badania absolwenci chcą pracować na stanowisku, które wymagać będzie on nich wykorzystania kierunkowej wiedzy, kwalifikacji i umiejętności. Najrzadziej deklarowano brak planów zawodowych - około 1% niepracujących i 3% pracujących. Wykres 8. Plany zawodowe absolwentów w podziale na pracujących/niepracujących 15 Podrozdział opracowany na podstawie wyników pytania wielokrotnego wyboru. 37

38 Dodatkowe kształcenie się absolwentów Ogółem około 67% badanych planuje dodatkowe kształcenie się. Różnice w podziale na tryb ukończonych studiów są nieznaczne. Absolwenci studiów stacjonarnych nieco częściej wybierali odpowiedź twierdzącą. Tabela 54. Absolwenci według planowanego dokształcania się i trybu studiów Stacjonarnym Niestacjonarnym Ogółem Tak ,0% 86 56,6% ,2% Nie ,0% 66 43,4% ,8% Ogółem % % % Różnica widoczna jest wyraźniej w podziale na rodzaj ukończonych studiów. Dalsze kształcenie się planowało ponad 81% absolwentów studiów I stopnia, ponad ¾ kończących JSM i około 53% absolwentów studiów II stopnia. Tabela 55. Absolwenci według planowanego dokształcania się i rodzaju studiów I stopnia II stopnia JSM Tak ,3% ,2% 32 76,2% Nie 92 18,7% ,8% 10 23,8% Ogółem % % % Miejsce i forma dodatkowego kształcenia się 16 Najczęściej absolwenci planowali studia II stopnia. Jedną z przyczyn wysokiego odsetka odpowiedzi wskazujących tę formę dalszego kształcenia jest wysoka frakcja absolwentów studiów I stopnia w grupie absolwentów planujących dodatkowe kształcenie. Planujący studia II stopnia zdecydowanie najczęściej chcą skorzystać z ofert edukacyjnej UŁ. Drugim wyborem absolwentów ogółem są studia podyplomowe; tu częściej planowano skorzystanie z innej niż UŁ szkoły/uczelni. Ogółem najrzadziej planowano studia jednolite magisterskie. Podsumowując, kształcenie się wyłącznie na UŁ częściej wskazywali planujący studia II stopnia i III stopnia (doktoranckie). W przypadku wyboru innych form kształcenia częściej wskazywano wyłącznie inną szkołę/uczelnię. Pytanie o miejsce dodatkowego kształcenia umożliwiało respondentom wielokrotny wybór, dlatego utworzono trzecią kategorię uwzględniającą obie możliwości osoby planujące kształcenie na UŁ i innych szkołach/uczelniach. Wśród tych osób najczęściej wybieraną formą dodatkowego kształcenia były studia podyplomowe. Ogółem kształcenie wyłącznie na UŁ planowało około 53,5% badanych, wyłącznie poza UŁ było to 41,5%, a obie możliwości wybrało około 5%. 16 Podrozdział opracowany na podstawie wyników pytania wielokrotnego wyboru 38

39 Wykres 9. Miejsce i forma dodatkowego kształcenia się absolwentów Profil dodatkowego kształcenia się Ogółem absolwenci częściej planowali dodatkowe kształcenie o profilu pokrewnym do dotychczasowego, jednak odsetek planujący kształcenie na odmiennym od ukończonego kierunku był ponad 1,5 razu wyższy wśród osób, które chcą się kształcić na innej uczelni/w innej szkole niż wśród podających UŁ jako miejsce dodatkowego kształcenia. Tabela 56. Absolwenci według profilu planowanego dokształcania się i prowadzącej je uczelni N % [inna uczelnia/szkoła] Pokrewny z dotychczasowym wykształceniem ,1% [inna uczelnia lub szkoła] Odmienny od dotychczasowego wykształcenia 66 29,9% Ogółem % [UŁ] Pokrewny z dotychczasowym wykształceniem ,7% [UŁ] Odmienny od dotychczasowego wykształcenia 63 15,3% Ogółem % 39

40 OCENA STUDIÓW NA UNIWERSYTECIE ŁÓDZKIM Absolwentów poproszono o retrospekcję i zapytano czy wybraliby ponownie ten sam podstawowy kierunek studiów i uczelnię. W czterech opcjach odpowiedzi ujęto wszystkie możliwości dotyczące uczelni/kierunku, a opcja piąta dotyczyła niepodjęcia studiów w ogóle. Łącznie prawie 60% badanych wybrałaby ponownie ten sam kierunek studiów i uczelnię. Inny kierunek studiów na tej samej uczelni wybrałaby w sumie około 19%. Łącznie około 80% absolwentów ponownie podjęłoby studia na UŁ. W podziale na tryb studiów widoczny jest większy odsetek deklarujących dokładnie taki sam ponowny wybór kierunek i uczelnia wśród absolwentów studiów niestacjonarnych (prawie 67%) niż stacjonarnych (około 58,5%). Relatywnie największa różnica wystąpiła we wskazaniach inny kierunek studiów na innej uczelni tę odpowiedź absolwenci studiów stacjonarnych wybierali znacznie częściej. Trafność wyboru uczelni i kierunku studiów Tabela 57. Absolwenci według ponownego wyboru edukacyjnego i trybu studiów Stacjonarnym Niestacjonarnym Ogółem Wybrał(a)bym tę samą uczelnię ,5% 98 65,8% ,5% i kierunek studiów. Wybrał(a)bym inny kierunek studiów na ,6% 29 19,5% ,7% tej samej uczelni. Wybrał(a)bym ten sam kierunek studiów 54 6,2% 7 4,7% 61 6,0% na innej uczelni. Wybrał(a)bym inny kierunek studiów na ,9% 12 8,1% ,0% innej uczelni. W ogóle nie podjąłbym/ nie podjęłabym 25 2,9% 3 2,0% 28 2,7% studiów. Ogółem % % % 40

41 Rozkład odpowiedzi wśród absolwentów I i II stopnia jest zbliżony do siebie i do omówionego wyżej rozkładu odpowiedzi ogółem. Różnice wystąpiły głównie w kategorii inny kierunek studiów na innej uczelni tę odpowiedź częściej wybierali absolwenci uzupełniających studiów magisterskich (15% w porównaniu do nieco ponad 10% dla I stopnia). Zdecydowanie inny jest rozkład odpowiedzi dla absolwentów JSM. Kończący JSM relatywnie częściej wskazywali na ponowny wybór innej uczelni, a także na niepodejmowanie studiów w ogóle. Tabela 58. Absolwenci według ponownego wyboru edukacyjnego i rodzaju studiów Wybrał(a)bym tę samą uczelnię i kierunek studiów. Wybrał(a)bym inny kierunek studiów na tej samej uczelni. Wybrał(a)bym ten sam kierunek studiów na innej uczelni. Wybrał(a)bym inny kierunek studiów na innej uczelni. W ogóle nie podjąłbym/ nie podjęłabym studiów. I stopnia II stopnia JSM ,4% ,0% 18 43,9% 99 20,8% 87 17,3% 5 12,2% 29 6,1% 24 4,8% 8 19,5% 49 10,3% 76 15,1% 8 19,5% 12 2,5% 14 2,8% 2 4,9% Ogółem % % % Stopień zaspokojenia oczekiwań edukacyjnych absolwentów Ogółem prawie 80% badanych absolwentów odpowiedziało twierdząco na pytanie czy ich oczekiwania edukacyjne zostały zrealizowane przez UŁ. W podziale na tryb studiów odpowiedzi twierdzących jest więcej wśród absolwentów studiów niestacjonarnych (ponad 84%) niż stacjonarnych (około 77%). Zarówno dla odpowiedzi twierdzących jak i przeczących decydowanie przeważają wskazania typu raczej. Tabela 59. Absolwenci według realizacji oczekiwań edukacyjnych przez uczelnię oraz trybu studiów Stacjonarnym Niestacjonarnym Ogółem Zdecydowanie tak ,3% 27 18,1% ,9% Raczej tak ,1% 99 66,4% ,6% Raczej nie ,2% 18 12,1% ,3% Zdecydowanie nie 38 4,4% 5 3,4% 43 4,2% Ogółem % % % 41

42 W podziale na rodzaj studiów wyraźnie odrębny od innych był rozkład odpowiedzi dla JSM. Ta grupa absolwentów około dwa razy częściej niż pozostali wskazywała raczej nie, zaś zdecydowanie tak wybierali około trzy razy rzadziej. Tabela 60. Absolwenci według realizacji oczekiwań edukacyjnych przez uczelnię oraz rodzaju studiów I stopnia II stopnia JSM Zdecydowanie tak 67 14,0% 83 16,5% 2 4,9% Raczej tak ,4% ,2% 24 58,5% Raczej nie 80 16,8% 84 16,7% 13 31,7% Zdecydowanie nie 23 4,8% 18 3,6% 2 4,9% Ogółem % % % 42

43 OCENA KLUCZOWYCH KOMPETENCJI ABSOLWENTÓW Od 2016 w niniejszych badaniach zastosowano dwa sposoby oceny kluczowych kompetencji absolwentów. Po pierwsze przygotowano zestaw 15 pytań wskaźników, badających podstawowe składowe kompetencji: postawy, umiejętności i wiedzę absolwentów związaną z poruszaniem się po rynku pracy. Jest to metoda mająca na celu wyjście poza sferę deklaracji badanych. Po drugie zapytano absolwentów jak oceniają wpływ studiów na UŁ na swoją postawę, wiedzę i umiejętności w tym samym zakresie. Wynik badania postaw, umiejętności i wiedzy absolwentów Na podstawie literatury przedmiotów, doświadczeń pracy doradców zawodowych Biura Karier, wyników pierwszej tury monitorowania karier absolwentów z 2016 r. oraz wyników badania jakościowego karier absolwentów przeprowadzonego przez Biuro Karier UŁ w 2015 r. przygotowano następujący zestaw pytań: 1. Nie znam trendów współczesnego rynku pracy 17, 2. Znam swoje mocne i słabe strony jako kandydata do pracy, 3. Mam odpowiednią wiedzę teoretyczną do pracy zgodnej z moim wykształceniem, 4. Znam wady i zalety różnych form zatrudnienia, 5. Posiadam formalne potwierdzenia umiejętności potrzebnych mi na rynku pracy (np. prawo jazdy, certyfikaty, uprawnienia), 6. Posiadam umiejętności praktyczne potrzebne do pracy zgodnej z moim wykształceniem, 7. Przygotowanie dokumentów aplikacyjnych (CV, list motywacyjny) jest dla mnie bardzo trudne 18, 8. Potrafię swobodnie komunikować się w co najmniej jednym języku obcym, 9. Potrafię korzystać z różnych źródeł ofert pracy, 10. Umiem korzystnie zaprezentować się jako kandydat do pracy podczas rozmowy kwalifikacyjnej, 11. Kiedy pracodawca odrzuca moje CV, rezygnuję z ponownego aplikowania do tej firmy Wiem, że swoje sukcesy zawdzięczam głównie szczęśliwemu zbiegowi okoliczności Proszę moich znajomych o polecanie mojej kandydatury do pracy 14. Na współczesnym rynku pracy kompetencje społeczne są co najmniej tak samo ważne jak wiedza specjalistyczna, 15. Biorę pod uwagę przekwalifikowanie się. Respondentów poproszono o odpowiedzi na skali pięciostopniowej, gdzie 1 oznacza zdecydowanie nie zgadzam się, a 5 zdecydowanie zgadzam się. Pytania prezentowano w kolejności losowej dla 17 Pytanie z odwróconą skalą (reversed wording); informacja o tym nie jest podawana respondentom 18 jw. 19 jw. 20 jw. 43

44 każdego wyświetlenia ankiety, by zmniejszyć obciążenia wyników stałą kolejnością pytań. Zastosowano pytania z odwróconą skalą co oznacza, że przeciwnie niż w pozostałych pytaniach wysokie wartości odpowiedzi w tych pytaniach reprezentują niskie natężenia badanej charakterystyki. Zabieg ma na celu minimalizowanie obciążających wyniki odpowiedzi zaznaczanych mechanicznie (np. wszędzie ta sama wartość). Pytania te rekodowano odwrócono skalę zgodnie z pozostałymi pytaniami przed opracowaniem wyników. Kolejne piątki pytań w założeniu tworzyć miały indeksy wiedzy (pyt ), umiejętności (6.-10.) i postaw ( ). Indeksy stworzono przez uśrednianie pozycji, co jest praktyką typową 21. Tak przygotowane wyniki indeksów można traktować jako wyniki prostych testów wiedzy, umiejętności i postaw związanych z poruszaniem się absolwentów na rynku pracy Na wykresie zaprezentowano wyniki ogólne średnich poszczególnych indeksów. Stosunkowo najniższą średnią uzyskano dla postaw (M = 3,26), nieco wyższą dla umiejętności (M = 3,84), a najwyższą dla wiedzy (3,91). Średni wynik indeksu postaw różni się znacznie od pozostałych. Różnica między średnimi wiedzy i umiejętności jest mniejsza przedziały ufności dla średnich mają część wspólną. Wykres 10. Średnie wyniki stworzonych indeksów W przypadku indeksu wiedzy w podziale na rodzaj i tryb ukończonych studiów wyniki ogółem są niższe dla absolwentów studiów I stopnia niż dla pozostałych rodzajów studiów. Dla absolwentów studiów niestacjonarnych wyniki są nieco wyższe niż dla stacjonarnych, przy czym różnica ta nie jest widoczna w przypadku JSM. Znaczenie ma tu niewątpliwie mała liczebność grupy absolwentów JSM niestacjonarnych. 21 Por. odnośnie tworzenia indeksów w naukach społecznych: Ścibor-Rylski M. (2007) Standardowe sposoby tworzenia wskaźników zmiennych [w:] Bedyńska S., Brzezicka A. (red), Statystyczny drogowskaz. Praktyczny poradnik analizy danych w naukach społecznych na przykładach z psychologii, Wydawnictwo SWPS Academica, Warszawa, s

45 Wykres 11. Średni wynik indeksu wiedzy rodzaj i tryb studiów Dla indeksu umiejętności wyniki w grupie absolwentów studiów stacjonarnych są najniższe dla I stopnia, wyższe dla II stopnia i najwyższe dla JSM. W grupie kończących studia niestacjonarne taka różnica nie jest widoczna. W przypadku absolwentów studiów II stopnia i JSM wyniki dla kończących studia niestacjonarne były nieco niższe niż dla studiujących stacjonarnie. Wykres 12. Średni wynik indeksu umiejętności rodzaj i tryb studiów W przypadku indeksu postaw dla grupy absolwentów studiów stacjonarnych właściwie nie ma różnicy w średnich wynikach indeksu według rodzaju studiów. Dla kończących studia niestacjonarne wynik dla absolwentów I stopnia był wyższy niż w pozostałych rodzajach studiów. Wyniki były wyższe dla absolwentów studiów niestacjonarnych niż stacjonarnych w grupie kończących studia I i II stopnia. 45

46 Wykres 13. Średni wynik indeksu postaw rodzaj i tryb studiów Wpływ studiów na postawy, umiejętności i wiedzę absolwentów Omawiany wpływ studiów oceniono za pomocą pytań z pięciostopniową skalą odpowiedzi. Użyto jednego pytania dla każdej składowej kompetencji. Absolwenci najniżej ocenili wpływ studiów na kształtowanie umiejętności (M = 3,23). Ocena kształtowania wiedzy (M = 3,55) była wyższa niż kształtowania postaw (M = 3,46). Wykres 14. Średnie oceny wpływu studiów na kompetencje absolwentów - ogółem W przypadku oceny wpływu studiów na kształtowanie wiedzy nieco niższa była średnia ocena absolwentów JSM, bez względu na tryb studiów. Trudno mówić o różnicach w pozostałych przekrojach. 46

47 Wykres 15. Średnia ocena wpływu studiów na kształtowanie wiedzy rodzaj i tryb studiów W ocenie wpływu studiów na kształtowanie umiejętności także niską wartością średniej oceny wyróżnia się grupa absolwentów JSM, ale wyłącznie studiujących stacjonarnie. Dla absolwentów studiów niestacjonarnych nie widać różnicy w podziale na rodzaj studiów. W przypadku JSM ocena absolwentów studiów niestacjonarnych była nieco wyższa niż stacjonarnych. Wykres 16. Średnia ocena wpływu studiów na kształtowanie umiejętności rodzaj i tryb studiów W ocenie wpływu studiów na kształtowanie postaw pewna różnica wystąpiła w grupie kończących JSM nieco wyższa średnia ocen była w grupie absolwentów studiów niestacjonarnych niż stacjonarnych. W innych przekrojach różnice są trudne do zidentyfikowania. 47

48 Wykres 17. Średnia ocena wpływu studiów na kształtowanie postaw rodzaj i tryb studiów WNIOSKI I REKOMENDACJE Synteza uzyskanego w wyniku omawianego badania obrazu losów zawodowych absolwentów w rok po ukończeniu studiów doprowadziła do sformułowania szeregu wniosków i rekomendacji. Za podstawę sformułowań posłużyły również wyniki wcześniejszych edycji tego badania ankietowego oraz wyniki jakościowego badania karier absolwentów przeprowadzonego za pomocą zogniskowanych wywiadów grupowych, zrealizowanego przez Biuro Karier UŁ w 2015 r. Wnioski i rekomendacje sformułowano w następujących obszarach: 1. Wyposażenia studentów w praktyczne umiejętności zawodowe; 2. Wsparcia studentów w zdobywaniu doświadczenia zawodowego; 3. Rozwijania u studentów umiejętności i postaw związanych z poruszaniem się na rynku pracy; 4. Budowania pozytywnej reputacji Uniwersytetu Łódzkiego wśród studentów/absolwentów. Wnioski i rekomendacje przeznaczone są wyłącznie do użytku wewnętrznego. 48