Spis treści. śelazo... 46 Wapń i witamina D... 47 Cynk... 47



Podobne dokumenty
1.5. Zasady planowania diet leczniczych na podstawie dziennej racji pokarmowej człowieka zdrowego

PROGRAM STUDIÓW PODYPLOMOWYCH ŻYWIENIE KLINICZNE


ZAGADNIENIA NA EGZAMIN DYPLOMOWY KIERUNEK: DIETETYKA w roku akademickim 2016/2017

ZALECENIA ŻYWIENIOWE, LECZENIE. dr n. med. Małgorzata Kaczkan dietetyk Katedra Żywienia Klinicznego GUMed

Spis treści. Część I Definicja, epidemiologia i koszty otyłości. Część II Etiologia i patogeneza otyłości

WIEDZA. K_W01 Zna definicje, cele i metody żywienia klinicznego oraz sposoby oceny odżywienia w oparciu o metody kliniczne.

WYDZIAŁ ZDROWIA PUBLICZNEGO STUDIA STACJONARNE I STOPNIA KIERUNEK DIETETYKA ROK III SEMESTR ZIMOWY ROK AKADEMICKI 2016/2017 ŻYWIENIE KLINICZNE

KURS PATOFIZJOLOGII WYDZIAŁ LEKARSKI

Opis zakładanych efektów kształcenia na studiach podyplomowych WIEDZA

KURS PATOFIZJOLOGII WYDZIAŁ LEKARSKI

Spis treści. 1. Choroby żołądka Wiktor Łaszewicz Choroby jelita cienkiego Anna Zaremba-Woroniecka... 46

Wymienniki dietetyczne w cukrzycy. Dr inż. Joanna Myszkowska-Ryciak Zakład Dietetyki Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie

I. Cukrzycowa choroba nerek (nefropatia cukrzycowa)

25 marca 2017, godz. 9.00

Dieta może być stosowana również przez osoby chorujące na nadciśnienie tętnicze, zmagające się z hiperlipidemią, nadwagą oraz otyłością.

Diety do żywienia medycznego do podaży przez zgłębnik

ZAGADNIENIA NA EGZAMIN DYPLOMOWY STUDIA MAGISTERSKIE

Czy mogą być niebezpieczne?

Nieprawidłowe odżywianie jest szczególnie groźne w wieku podeszłym, gdyż może prowadzić do niedożywienia

Pakiet konsultacji genetycznych zawierający spersonalizowane zalecenia żywieniowe dla pacjenta

8.2. Wartość odżywcza produktów spożywczych Czynniki kształtujące wartość odżywczą produktów spożywczych...185

Opis zakładanych efektów kształcenia na studiach podyplomowych ŻYWIENIE KLINICZNE I OPIEKA METABOLICZNA WIEDZA

HARMONOGRAM ZAJĘĆ Z DIAGNOSTYKI LABORATORYJNEJ DLA III ROKU KIERUNKU LEKARSKIEGO 2015/2016:

Dieta kompletna, wysokoenergetyczna, bezresztkowa.

S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne

Otyłość i choroby nerek. groźny problem XXI wieku

GENODIET ZDROWIE ZAPISANE W GENACH

mascotas Hill's Prescription Diet d/d Canine Jagnięcina puszka 370g

Pakiet konsultacji genetycznych zawierający spersonalizowane zalecenia żywieniowe dla pacjenta

1. Rozwój czynności układu pokarmowego u dzieci Jerzy Socha, Piotr Socha. 13 Rozwój procesów trawienia i wchłaniania... 17

17 marca 2018, godz Szpital Pediatryczny WUM, ul. Żwirki i Wigury 63 A Warszawa Sala 2.AH001

PAKIET KONSULTACJI GENETYCZNYCH GENODIET ZDROWIE ZAPISANE W GENACH

Materiał pomocniczy dla nauczycieli kształcących w zawodzie:

Realizowane kierunkowe i przedmiotowe efekty kształcenia (symbole zaplanowanych efektów kształcenia zgodne z umieszczonymi w sylabusie)

Cel diety? Redukcja masy ciała? Utrzymanie masy ciała? Przyrost masy ciała? Zwiększenie wydolności organizmu? Choroba? Ciąża?

Realizowane kierunkowe i przedmiotowe efekty kształcenia (symbole zaplanowanych efektów kształcenia zgodne z umieszczonymi w sylabusie)

TEMATYKA WYKŁADÓW Z PATOLOGII PIELĘGNIARSTWO

Europejski Tydzień Walki z Rakiem

SANPROBI Super Formula

Prowadzi poradnictwo w zakresie samoopieki pacjentów w chorobach wewnętrznych

Rodzaje autoprzeciwciał, sposoby ich wykrywania, znaczenie w ustaleniu diagnozy i monitorowaniu. Objawy związane z mechanizmami uszkodzenia.

OFERTA OD PAŹDZIERNIKA 2016 R. Nazwa testu Badanie wykonane w celu Wynik i zalecenia Cena

[2ZSP/KII] Diabetologia

Wydział Zdrowia Publicznego, Kierunek DIETETYKA, Studia I stopnia stacjonarne I rok, Rok akademicki 2013/2014

Odżywianie osób starszych (konspekt)

Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Nowym Sączu. Karta przedmiotu. obowiązuje w roku akademickim 2012/2013

PRZEDMIOTY PODSTAWOWE

Spis treści. Przedmowa do wydania polskiego 9 Przedmowa do czwartego wydania niemieckiego Od liścioŝercy do owsianego silnika" 13

DIETA W PRZEWLEKŁEJ CHOROBIE NEREK

Realizowane kierunkowe i przedmiotowe efekty kształcenia (symbole zaplanowanych efektów kształcenia zgodne z umieszczonymi w sylabusie)

Interwencje żywieniowe u dzieci otyłych aktualne spojrzenie

Nutramil Complex Protein

Agresja wobec personelu medycznego

ZALECENIA ŻYWIENIOWE DLA DZIECI I MŁODZIEŻY. Gimnazjum nr 1 w Piastowie Lidia Kaczor, 2011r

Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Gnieźnie Instytut Nauk o Zdrowiu Kierunek - Pielęgniarstwo

Patologia problemów żywieniowych u dzieci i młodzieży. Witold Klemarczyk Zakład Żywienia Instytut Matki i Dziecka

Polska-Szczecin: Usługi szkolnictwa wyższego 2014/S

parametrów biochemicznych (cholesterol całkowity, cholesterol HDL, cholesterol LDL,

UNIWERSYTET MEDYCZNY W BIAŁYMSTOKU SYLABUS - CHIRURGIA.... (imię i nazwisko)

SYLABUS MODUŁU (PRZEDMIOTU) Informacje ogólne. Wydział Nauk o Zdrowiu Kierunek studiów. rok II, semestr III. polski. Informacje szczegółowe

PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE. Profilaktyka chorób układu pokarmowego Kierunek. Instytut Nauk o Zdrowiu i Żywieniu Osoba sporządzająca

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia 25 lipca 2007 r. w sprawie sposobu znakowania żywności wartością odżywczą 2)

PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W NOWYM SĄCZU SYLABUS PRZEDMIOTU. Obowiązuje od roku akademickiego: 2011/2012

Realizowane kierunkowe i przedmiotowe efekty kształcenia (symbole zaplanowanych efektów kształcenia zgodne z umieszczonymi w sylabusie)

WITAMINY I MINERAŁY DLA OSÓB DIALIZOWANYCH

PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU OBOWIĄZKOWEGO NA WYDZIALE LEKARSKIM I ROK AKADEMICKI 2014/2015 PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY dla studentów V roku

Realizowane kierunkowe i przedmiotowe efekty kształcenia (symbole zaplanowanych efektów kształcenia zgodne z umieszczonymi w sylabusie)

Dietetyk stacjonarny. biogo.pl

Warzywa i owoce powinny wchodzić w skład codziennej diety, gdyż są źródłem cennych witamin, zwłaszcza witaminy C oraz B - karotenu.

Konsultacje dietetyczne. biogo.pl

ZAPROSZENIE NA BADANIA PROFILAKTYCZNE WYKONYWANE W RAMACH PODSTAWOWEJ OPIEKI ZDROWOTNEJ ( )

10 ZASAD ZDROWEGO ŻYWIENIA

1. Wstęp 8 2. Jak czytać pełny Raport? 9 3. Słowniczek Dieta 14

2. Praktyczne aspekty komunikacji: pielęgniarka pacjent Józef Skrzypczak Pytania sprawdzające Piśmiennictwo... 35

Marcin Leszczyk SKN przy Klinice Chorób Wewnętrznych i Kardiologii WUM

Lp. Zakres świadczonych usług i procedur Uwagi

INTESTA jedyny. oryginalny maślan sodu w chronionej patentem matrycy trójglicerydowej

Zagadnienia na egzamin dyplomowy studia pierwszego stopnia maj 2016

Żywność. zapewnia prawidłowe funkcjonowanie. poprawia samopoczucie

PROGRAM VII KONGRES POLSKIEGO TOWARZYSTWA ŻYWIENIA KLINICZNEGO SEROCK

Przedmowa. Zawartość. 1. Wprowadzenie Kompleksowe podejście do żywienia Koncepcja równowagi (bilansu)

S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne. Nazwa modułu: Podstawy żywienia człowieka Cykl: np.2018/2021 r.a.: np.

Anoreksja i bulimia psychiczna epidemią XXI wieku.

Wydział Nauk o Żywieniu Człowieka i Konsumpcji SGGW w Warszawie. Zagadnienia na egzamin dyplomowy studia I stopnia

TEMATYKA WYKŁADÓW Z PATOLOGII FIZJOTERAPIA

Utrata masy ciała? Zmniejszony apetyt? Niechęć do jedzenia? Problemy z połykaniem? lub/i gryzieniem? Utrata sił? ZDR WY APETYT NA ŻYCIE

Komentarz Dietetyk 322[20] Czerwiec Okręgowa Komisja Egzaminacyjna w Łomży KOMENTARZ DO PRAC EGZAMINACYJNYCH. w zawodzie: Dietetyk 322[20]

Nadciśnienie tętnicze punkt widzenia lekarza i dietetyka. prof. nadzw. dr hab. n. med. J. Niegowska dr inż. D. Gajewska

Zbilansowana dieta DIY warsztaty z dietetykiem

S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma c j e ogólne. jednolite magisterskie * I stopnia x II stopnia. Poziom studiów

Maria Sokołowska-Nowak PROGRAM NAUCZANIA DIETETYKA PRZEDMIOT W KLASIE II LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCEGO ROK SZKOLNY 2014/2015. Wstęp

Spis zagadnień książki Rozszyfruj swoją krew wersja MINI (podstawowa) i PRO (zaawansowana)

TERAPEUTYCZNE ASPEKTY ŻYWIENIA PACJENTÓW W SZPITALACH czy obecne stawki na żywienie są wystarczające

Dr n. med. Piotr Malinowski,

KARTA PRZEDMIOTU / SYLABUS. Zakład Dietetyki i Żywienia Klinicznego

ZDROWE ODŻYWIANIE = ZDROWE ŻYCIE

Transkrypt:

Spis treści Przedmowa... 9 1. Ustalanie zapotrzebowania energetycznego w róŝnych stanach chorobowych (Danuta Gajewska)... 11 Wiadomości ogólne... 11 Całkowita przemiana materii... 12 Wprowadzenie... 12 Całkowite zapotrzebowanie energetyczne ludzi chorych... 15 Wybrane piśmiennictwo... 20 2. Postępowanie dietetyczne w nadwraŝliwościach pokarmowych (Joanna Myszkowska-Ryciak, Ewa Lange)... 22 Wiadomości ogólne... 22 Alergie pokarmowe... 22 Definicja... 22 Etiologia i patogeneza... 23 Najczęściej występujące alergeny pokarmowe... 25 Objawy i powikłania... 27 Diagnostyka... 28 Epidemiologia... 31 Leczenie alergii pokarmowej... 32 Reakcje pseudoalergiczne... 36 Wybrane piśmiennictwo... 36 3. Leczenie dietetyczne nieswoistych stanów zapalnych jelit (Danuta Gajewska)... 38 Wiadomości ogólne... 38 Wrzodziejące zapalenie jelita grubego... 38 Choroba Leśniowskiego-Crohna... 39 Etiopatogeneza... 39 Rozpoznanie... 42 Dietoterapia nieswoistych stanów zapalnych jelit... 43 Wprowadzenie... 43 Energia... 44 Białko... 45 Tłuszcze... 45 Błonnik pokarmowy... 46 Witamina B12... 46 Foliany... 46 śelazo... 46 Wapń i witamina D... 47 Cynk... 47

Selen... 47 Laktoza... 48 Probiotyki i prebiotyki... 49 Antyoksydanty... 49 Leczenie Ŝywieniowe jako wsparcie w terapii nieswoistych stanów zapalnych jelit... 50 Leki stosowane w terapii nieswoistych stanów zapalnych jelit a dieta... 51 Wybrane piśmiennictwo... 52 4. Postępowanie dietetyczne u osób z zespołem jelita draŝliwego (Dariusz Włodarek)... 54 Definicja... 54 Etiopatogeneza... 54 Objawy kliniczne... 54 Rola czynników dietetycznych w zespole jelita draŝliwego... 56 Wprowadzenie... 56 Nietolerancja pokarmowa... 56 Kawa... 56 Alkohol... 57 Substancje słodzące... 57 Produkty sprzyjające powstawaniu gazów jelitowych... 58 Nadmierna konsumpcja... 59 Rola błonnika pokarmowego w terapii zespołu jelita draŝliwego... 59 Probiotyki... 61 Zalecenia dietetyczne w zespole jelita draŝliwego... 61 Wybrane piśmiennictwo... 65 5. Zasady postępowania dietetycznego w marskości wątroby (Danuta Gajewska)... 66 Wiadomości ogólne... 66 Marskość wątroby... 66 Podziały... 67 Etiologia... 67 Objawy kliniczne... 67 Zaburzenia metabolizmu w marskości wątroby... 71 Ocena stanu odŝywienia pacjentów z marskością... 74 Dietoterapia marskości... 76 Wprowadzenie... 76 Energia... 77 Białko... 78 Tłuszcze... 79 Węglowodany... 80 Błonnik pokarmowy... 80 Witaminy i składniki mineralne... 80 Płyny... 83

śywienie w marskości niewyrównanej... 83 Encefalopatia wątrobowa... 83 Wodobrzusze... 84 śylaki przełyku... 86 Nadciśnienie wrotne... 86 śywienie wspomagające dietoterapię marskości wątroby... 87 Wybrane piśmiennictwo... 90 6. Postępowanie dietetyczne w schorzeniach trzustki (Dariusz Włodarek, Joanna Myszkowska- Ryciak)... 92 Wiadomości ogólne... 92 Ostre zapalenie trzustki... 92 Definicja i podział... 92 Epidemiologia... 93 Etiologia i patogeneza... 93 Objawy i powikłania... 94 Diagnostyka... 94 Zasady terapii w ostrym zapaleniu trzustki... 95 Postępowanie dietetyczne... 95 Przewlekłe zapalenie trzustki... 99 Definicja i podział... 99 Epidemiologia... 100 Etiologia i patogeneza... 101 Objawy i powikłania... 102 Diagnostyka... 103 Zasady terapii przewlekłego zapalenia trzustki... 104 Wybrane piśmiennictwo... 107 7. Przewlekła choroba nerek okres leczenia zachowawczego (Lucyna Kozłowska)... 109 Definicja, diagnostyka i stadia przewlekłej choroby nerek... 109 Epidemiologia... 111 Postępowanie dietetyczne... 112 Wprowadzenie... 112 Białko... 113 Wartość energetyczna diety... 116 Tłuszcz i węglowodany... 116 Fosfor... 117 Wapń... 118 Potas... 118 Sód... 119 śelazo, cynk, selen... 120 Witaminy... 120

Podsumowanie... 121 Wybrane piśmiennictwo... 122 8. Przewlekła choroba nerek okres leczenia nerkozastępczego (Lucyna Kozłowska)... 124 Formy leczenia nerkozastępczego... 124 Epidemiologia... 125 Postępowanie dietetyczne przy hemodializie i dializie otrzewnowej... 125 Wprowadzenie... 125 Białko... 126 Wartość energetyczna diety... 127 Składniki mineralne i witaminy... 128 Transplantacja nerki... 132 Wprowadzenie... 132 Wartość energetyczna diety... 133 Białko... 134 Tłuszcz i węglowodany... 135 Składniki mineralne... 136 Witaminy... 137 Wybrane piśmiennictwo... 137 9. Postępowanie dietetyczne w chorobach neurodegeneracyjnych ośrodkowego układu nerwowego choroba Parkinsona i choroba Alzheimera (Dariusz Włodarek)... 140 Choroba Parkinsona... 140 Definicja... 140 Epidemiologia... 140 Etiologia... 141 Rozpoznanie... 141 Objawy i leczenie... 141 Choroba Alzheimera... 143 Definicja... 143 Epidemiologia... 143 Patogeneza... 143 Objawy... 144 Przyczyny spadku masy ciała u osób z chorobą Alzheimera... 144 Przyczyny spadku masy ciała u osób z chorobą Parkinsona... 145 Czynniki Ŝywieniowe mające znaczenie w przebiegu choroby Parkinsona i choroby Alzheimera... 146 Wartość energetyczna diety... 146 Tłuszcze... 146 Cholesterol... 147 Witaminy antyoksydacyjne... 147 Alkohol i kawa... 148 Zalecenia Ŝywieniowe... 149

Wybrane piśmiennictwo... 153 10. Dietoterapia zespołu metabolicznego (Sa eed Bawa)... 155 Definicje i kryteria rozpoznania zespołu metabolicznego... 155 Epidemiologia... 159 Patogeneza... 160 Otyłość wisceralna a insulinooporność... 160 Dyslipidemia aterogenna w zespole insulinooporności... 162 Nadciśnienie a dysfunkcja śródbłonka... 164 Postępowanie dietetyczne w zespole metabolicznym... 165 Wybrane piśmiennictwo... 174 11. Dna moczanowa (Lucyna Kozłowska)... 177 Definicja i epidemiologia... 177 Etiologia i patogeneza... 178 Objawy, powikłania i leczenie... 179 Czynniki dietetyczne jako elementy ryzyka hiperurykemii i dny moczanowej... 181 Związki purynowe... 181 Alkohol... 184 Cukry proste... 185 Związki fenolowe... 186 Kwasy tłuszczowe... 186 Inne czynniki mające wpływ na urykemię... 187 Redukcja masy ciała... 187 Wysiłek fizyczny... 187 Dietoterapia dny moczanowej... 187 Wybrane piśmiennictwo... 188 12. śywienie w chorobach nowotworowych (Ewa Lange, Sa eed Bawa)... 190 Wiadomości ogólne... 190 Podział i charakterystyka ogólna nowotworów... 191 Onkogeneza... 192 Diagnostyka nowotworowa... 193 Epidemiologia chorób nowotworowych w Polsce... 194 Anoreksja nowotworowa... 195 Zaburzenia metaboliczne w chorobach nowotworowych... 195 Leczenie chorób nowotworowych... 197 Dietoterapia chorób nowotworowych... 198 Niedobory składników pokarmowych i suplementacja diety osób z chorobami nowotworowymi... 206 Profi laktyka wtórna chorób nowotworowych... 210 Wybrane piśmiennictwo... 213 13. Zastosowanie indeksu glikemicznego w dietoterapii chorób dietozaleŝnych (Ewa Lange)... 215 Wiadomości ogólne... 215

Czynniki wpływające na wysokość indeksu glikemicznego Ŝywności... 218 Indeks glikemiczny a choroby związane z zaburzeniami gospodarki węglowodanowej i lipidowej... 221 Wybrane piśmiennictwo... 226