Leasing jako forma finansowania IT Adam Surowski 1
Plan prezentacji Leasing w Europie Rynek leasingu w Polsce Umowa leasingu w polskim prawie: cywilnym, podatkowym i rachunkowym Własność, a prawo do używania- aspekty ekonomiczne Przykładowe modele finansowania IT dla administracji i j.s.t. Korzyści umowy leasingu IT 2
Leasing w Europie 1/3 Źródło : Leaseurope 300 16% 250 13,75% 14% 11,07% 12% 200 10% 150 8,28% 7,56% 7,94% 8% 263 100 176 193 199 3,01% 214 231 6% 4% 50 2% 0 2000 2001 2002 2003 2004 2005 0% Nowy biznes (w mld ) Procentowa zmiana w stosunku do prognozy 3
Leasing w Europie 2/3 Źródło : Leaseurope Niemc y 19% Wielka Brytania i Irlandia 20% Włochy 17% Skandynawia 7% Kraje śródziemnomorskie 10% Wielka Brytania i Irlandia Skandynawia Kraje śródziemnomorskie Europa środkowo-wschodnia Kraje Beneluxu Francja Włochy Niemcy Francja 11% Kraje Beneluxu 8% Europa środkowowschodnia 8% 4
Leasing w Europie 3/3 Źródło : Leaseurope Inne 8% Tabor wodny, tabor kolejowy, samoloty 6% Urządzenia przemysłowe 20% Tabor wodny, tabor kolejowy, samoloty Samochody Samochody 38% Transport drogowy Sprzęt komputerowy Sprzęt komputerowy 9% Urządzenia przemysłowe Inne Transport drogowy 19% 5
Rynek leasingu w Polsce ¼ (ruchomości, ci, mln PLN) 25000 20000 19520 15000 10000 5000 4000 6000 8000 7800 6300 7500 10500 12280 13820 0 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 6
Rynek leasingu w Polsce 2/4 (struktura wg. przedmiotów w 2006) 32,5% 1,9% 61,9% 3,0% 0,7% Środki transportu drogowego Maszyny i urządzenia przemysłowe Komputery i sprzęt biurowy Środki transportu kolejowego, powietrznego i wodnego Inne 7
Rynek leasingu w Polsce ¾ (IT i sprzęt t biurowy) 400 350 300 250 200 150 100 50 0 330 340 370 380 370 340 310 300 325 245 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 8
Leasing finansowy czy operacyjny? Doktryna: (zgodne z podejściem bilansowym) Leasing finansowy umowa na czas zbliżony do okresu gospodarczej używalności przedmiotu, umowa, w której wszelkie ryzyka związane z otrzymaniem spłaty wartości rzeczy przerzucone są na Korzystającego Leasing operacyjny Każda umowa, która nie jest umową leasingu finansowego Praktyka: (zgodne z podejściem podatkowym) Leasing finansowy Amortyzuje podatkowo Korzystający (amortyzacja + część odsetkowa=k.u.p. Leasing operacyjny Amortyzuje podatkowo Finansujący (rata leasingowa=k.u.p.) 9
Leasing finansowy czy operacyjny? W jakim ujęciu? bilansowym czy podatkowym? 10
Lokalizacja umowy leasingu w polskim prawodawstwie Umowa leasingu prawo cywilne (Kodeks Cywilny) prawo podatkowe (ustawy podatkowe CIT PIT VAT) prawo bilansowe (Ustawa o rachunkowości) 11
Umowa leasingu w polskim prawie: Kodeks Cywilny 1/2 Kodeks Cywilny pojęcie umowy leasingu przez umowę leasingu finansujący zobowiązuje się w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa nabyć rzecz od oznaczonego zbywcy na warunkach określonych w tej umowie i oddać tę rzecz korzystającemu do używania albo używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony, a korzystający zobowiązuje się zapłacić finansującemu w uzgodnionych ratach wynagrodzenie pieniężne, równe co najmniej cenie lub wynagrodzeniu z tytułu nabycia rzeczy przez finansującego 12
Umowa leasingu w polskim prawie: Kodeks Cywilny 2/2 zmiany z dn. 09 grudnia 2000 r. wprowadzono fundamentalną w leasingu zasadę możliwości żądania przez Finansującego zapłaty przyszłych rat leasingowych od Korzystającego, pomniejszonych o korzyści z tytułu wcześniejszej spłaty przyszłych rat, w przypadku wypowiedzenia umowy z winy Korzystającego. zmiany w KC sprowadzają się do określenia charakteru umowy leasingu jako umowy o finansowanie, w związku z czym ograniczona jest odpowiedzialność Finansujacego do sfery finansowania, odpowiedzialność Korzystającego zaś obejmuje poza odpowiedzialnością za stan rzeczy, również odpowiedzialność z tytułu spłaty wartości rzeczy Finansującemu. od 09.12.2000 umowa leasingu przestała być tzw. umową nienazwaną w ujęciu cywilnoprawnym. 13
Umowa leasingu w polskim prawie: Ustawa o rachunkowości ci 1/2 Leasing wg ustawy o rachunkowości pojęcie umowy leasingu brak definicji leasingu, wprowadzone zostały wytyczne dot. sposobu prezentacji w sprawozdaniu finansowym operacji leasingowych - Art. 3 ust. 4 ustawy. Do czasu opracowania standardu jednostki objęte ustawą o rachunkowości mogą stosować wytyczne MSR a głównie: MSR 17 Leasing, MSR 16 - Rzeczowy majątek trwały, MSR 12 - Podatki i MSR 39 - Instrumenty finansowe. Jeżeli umowa przewiduje przeniesienie ryzyk, związanych z otrzymaniem przez Finansującego spłaty wartości rzeczy na Korzystającego (umowa musi spełnić chociaż jeden warunek z siedmiu z art. 3 ust. 4) to środki trwałe, będące przedmiotem takiej umowy zalicza się do aktywów trwałych Korzystającego, Finansujący zaś ujmuje je jako należności w aktywach trwałych czyli taka umowa jest umową leasingu finansowego według ujęcia rachunkowego 14
Umowa leasingu w polskim prawie: Ustawa o rachunkowości ci 2/2 Leasing wg ustawy o rachunkowości - jeżeli umowa: 1. przenosi własność jej przedmiotu na korzystającego po zakończeniu okresu, na który została zawarta, 2. zawiera prawo do nabycia jej przedmiotu przez Korzystającego, po zakończeniu okresu, na jaki została zawarta, po cenie niższej od wartości rynkowej z dnia nabycia, 3. okres na jaki została zawarta, odpowiada w przeważającej części przewidywanemu okresowi ekonomicznemu użyteczności środka trwałego lub prawa majątkowego, przy czym nie może być on krótszy niż 3/4 tego okresu. Prawo własności przedmiotu umowy może być, po okresie na jaki umowa została zawarta, przeniesione na Korzystającego, 4. suma opłat, pomniejszonych o dyskonto, ustalona w dniu zawarcia umowy i przypadająca do zapłaty w okresie jej obowiązywania, przekracza 90% wartości rynkowej przedmiotu umowy na ten dzień. W sumie opłat uwzględnia się wartość końcową przedmiotu umowy, którą korzystający zobowiązuje się zapłacić za przeniesienie na jego własność tego przedmiotu, 5. zawiera przyrzeczenie Finansującego do zawarcia z Korzystającym kolejnej umowy o oddanie w odpłatne używanie tego samego przedmiotu lub przedłużenia umowy dotychczasowej, na warunkach korzystniejszych od przewidzianych w dotychczasowej umowie, 6. Przewiduje możliwość jej wypowiedzenia z zastrzeżeniem, że wszelkie powstałe z tego tytułu koszty i starty poniesione przez Finansującego pokrywa Korzystający, 7. przedmiot umowy został dostosowany do indywidualnych potrzeb Korzystającego. Może on być używany wyłącznie przez Korzystającego, bez wprowadzania w nim istotnych zmian : to jest to leasing finansowy! 15
Umowa leasingu w polskim prawie: podatek dochodowy Prawo podatkowe : Ustawy CIT, PIT definiują podatkowo transakcje leasingu, bez używania terminologii leasing operacyjny i finansowy, określają warunki zaliczania wydatków i wpływów do kosztów i przychodów podatkowych, definiują Wartość Hipotetyczną Netto jako podstawę określenia wartości akceptowalnej dla fiskusa, na bazie której następuje przeniesienie własności przedmiotu leasingu, po okresie leasingu na Korzystającego, WHN wartość nieumorzona, liczona degresywną metoda amortyzacji przy zastosowaniu współczynnika przyspieszającego 3 16
Umowa leasingu w polskim prawie: podatek VAT Ustawa o VAT Leasing operacyjny (podatkowy) jest usługą, (VAT do każdej raty) Leasing finansowy (podatkowy) jest dostawą (VAT z góry) 17
Własność,, a prawo do używania u aspekty ekonomiczne 1/2 Władztwo prawne - zawsze po stronie Leasingodawcy (Finansującego) leasing z opcją wykupu, leasing przenoszący własność bezwarunkowo z chwilą zapłaty ostatniej raty (leasin operacyjny, leasing finansowy) Władztwo ekonomiczne - po stronie Leasingodawcy -leasing operacyjny ( z opcja wykupu lub bez) po stronie Leasingobiorcy (Korzystającego) - leasing finansowy przedmiot jest składnikiem aktywów Korzystającego 18
Własność,, a prawo do używania u aspekty ekonomiczne 2/2 Dla Korzystającego: zawsze niezakłócone prawo do używania i pobierania pożytków w okresie leasingu ochrona Korzystającego w przypadku upadłości Finansujacego 19
Modele leasingu IT Leasing finansowy - pełna spłata wartości rzeczy w okresie leasingu, niska wartość końcowa, obowiązek wykupu, brak usług dodatkowych typu serwis, gwarancja oferta charakterystyczna dla uniwersalnych firm leasingowych Leasing operacyjny - niepełna spłata wartości rzeczy w okresie leasingu, wyższa wartość końcowa, usługi dodatkowe: kontrakty serwisowe, zaawansowane modele leasingu IT, leasing software oferta charakterystyczna dla wyspecjalizowanych w leasingu IT firm leasingowych 20
Zaawansowane modele leasingu IT Elastyczne modele leasingu Faza wymiany podczas przeniesienia funkcji kkrótkotrwała praca równoległa Rata leasingwa 3 miesiące Płatność liniowa Progresywny przebieg płatności Dalsza umowa nowy serwer nowe Umowa bazowa stary serwer Degresywny przebieg płatności stare Czas 21
Zaawansowane modele leasingu IT Model Wymiany Technologii (WT) Faza rozruchu stare nowe Początek leasingu (Płatność kwartalna) Kwartał n+1 Faza wymiany nowe Model Wymiany Technologii (WT) optymalizuje przebiegi administracyjne. Faza rozruchu Początek leasingu (Płatność kwartalna) 22
Zaawansowane modele leasingu IT Faza instalacji @ Kalkulowana długość leasingu Moment wymiany nowe Model zapewnia klientowi niska ratę leasingową dzięki długiemu okresowi leasingu oraz 100% gwarancję wymiany. 100% nowego wyposażenia wraz z nowa umową leasingową 23
Korzyści z leasingu IT 1/2 elastyczność finansowania inwestycji w zakresie : - okresu finansowania - kształtowania i budżetowania obciążeń miesięcznych - możliwości wymiany technologii i podążania za postępem technologicznym, (szybsza rotacja urządzeń IT w warunkach szybkiego postępu technicznego) - wyboru usług dodatkowych optymalizacja podatkowa w spółkach prawa handlowego, których właścicielem jest j.s.t, poprawa płynności, 24
Korzyści z leasingu IT 2/2 finansowanie 100% inwestycji możliwa neutralność transakcji wobec limitów zadłużenia j.s.t przy leasingu operacyjnym brak finansowania podatku VAT (l. operacyjny) możliwe rabaty na ceny urządzeń IT, dostępne poprzez firmę leasingową finansowanie całościowych projektów informatycznych, łączących sprzęt, oprogramowanie, koszty usług przeniesienie ciężaru ryzyka finansowania inwestycji na firmę leasingową 25
Dziękuję za uwagę 26