S-2.431.2.17.2014.HK Protokół kontroli doraźnej przeprowadzonej w Placówce Opiekuńczo-Wychowawczej Nr 1 w Stargardzie Szczecińskim, w dniu 13 października 2014 r. Adres kontrolowanej placówki: Placówka Opiekuńczo-Wychowawcza Nr 1 ul. K. Szymanowskiego 56/31 73-110 Stargard Szczeciński Kontrolę przeprowadził zespół inspektorów w składzie: Hanna Krzywonos inspektor wojewódzki - osoba kierująca zespołem, Ilona Jackiewicz-Bara starszy inspektor wojewódzki na podstawie upoważnienia nr 59/2014 z dnia 01 października 2014 r. wydanego przez Wojewodę Zachodniopomorskiego. akta kontroli str. 4 Zakres kontroli: Zagadnienia zawarte w piśmie Biura Rzecznika Praw Dziecka z dnia 25 września 2014 r., znak ZEW/440/280-2/2014/JR, a w szczególności: Sprawdzenie realizacji standardów w zakresie: 1) udzielania wsparcia wychowankom w sytuacjach kryzysowych, 2) traktowania dzieci przez pracowników Placówki oraz pracowników i dyrekcję Centrum Obsługi Placówek Opiekuńczo-Wychowawczych w Stargardzie Szczecińskim, 3) zapewnienie dzieciom edukacji adekwatnej do ich możliwości rozwojowych i zainteresowań, w tym uwzględnianie zdania dziecka dotyczącego wyboru szkoły przy kolejnych etapach nauczania. Kontrolą objęto okres od 01 sierpnia 2013 r. do dnia kontroli. Przed przystąpieniem do czynności kontrolnych z programem kontroli, w którym określono temat, cel i rodzaj oraz zakres kontroli, zapoznano zastępcę dyrektora Centrum Obsługi Placówek Opiekuńczo-Wychowawczych w Stargardzie Szczecińskim, a po przybyciu do Centrum również dyrektora. Wyjaśnień udzieliły: Pani Jolanta Kawszyn - dyrektor Centrum Obsługi Placówek Opiekuńczo- Wychowawczych Pani Beata Ślęzak - zastępca dyrektora Centrum Obsługi Placówek Opiekuńczo- Wychowawczych Pani Ewa Maciejec - terapeutka Pani Małgorzata Wiśniewska - masażystka Pani Kamila Zaguła - pedagog Pani Aneta Zemanek - psycholog Pani Krystyna Wojtyra - pielęgniarka 1
Ustalenia kontroli: Ustaleń dokonano w oparciu o informacje przekazane przez dyrektora i zastępcę dyrektora Centrum, specjalistów, oraz wychowawcę koordynatora, analizę ankiet przeprowadzonych wśród wychowanków i pisemną informację specjalistów, dokumentację prowadzoną w Placówce, w Centrum Obsługi oraz losowo wybraną dokumentację dzieci: ( ). akta kontroli str. 5-52 Placówka funkcjonuje od 28 listopada 2012 r. Powstała w wyniku przekształcenia Domu Dziecka Nr 2. Dysponuje 14 miejscami całodobowej opieki dla dzieci i młodzieży. Placówką kieruje Pani Jolanta Kawszyn, dyrektor Centrum Obsługi Placówek Opiekuńczo-Wychowawczych w Stargardzie Szczecińskim, przy pomocy wychowawcy zatrudnionego w Placówce Pani Andżeliki Zielińskiej, która pełniła funkcję koordynatora. W Placówce na dzień 13 października 2014 r. przebywało 13 wychowanków, w tym 4 dziewczynki i 9 chłopców. Najwięcej było dzieci w wieku 8-12 lat - osiem osób, troje w wieku 13-18 lat, jeden wychowanek był pełnoletni. Nie było dzieci poniżej 7 roku życia, najmłodsze miało 8, a najstarsze 19 lat. W Placówce na dzień kontroli nie było sierot biologicznych, 3 wychowanków było półsierotami. W 10 przypadkach występowało ograniczenie władzy rodzicielskiej, a w 3 jej pozbawienie. Nie było dzieci umieszczonych na prośbę rodziców. Nie było również dzieci systematycznie urlopowanych do domów rodzinnych na dni wolne od nauki szkolnej. Na dzień kontroli w Placówce zatrudnieni byli: starszy wychowawca koordynator 1 etat, starszy wychowawca 1 etat, wychowawca 4 etaty, młodszy wychowawca 2 etaty i opiekun dziecięcy 1 etat. Obsługę administracyjnoekonomiczną oraz specjalistyczną Placówki zapewniało Centrum Obsługi Placówek Opiekuńczo-Wychowawczych, zatrudniające 9 specjalistów, z których 5 pracuje bezpośrednio z wychowankami Placówki: psycholog, pedagog, terapeuta, masażysta i pielęgniarka. akta kontroli str. 5-6 Traktowanie dzieci przez pracowników Placówki oraz pracowników i dyrekcję Centrum Obsługi Placówek Opiekuńczo-Wychowawczych w Stargardzie Szczecińskim. Przestrzeganie w Placówce wybranych praw dziecka. W celu dokonania oceny tego obszaru kontrolujący przeprowadzili ankietę wśród wychowanków. W ankiecie brało udział 3 wychowanków, dwóch chłopców i jedna dziewczynka. Dwoje dzieci było w wieku 14 lat i jedno w wieku 19 lat. Pytania ankietowe dotyczyły m.in., traktowania dzieci przez pracowników Placówki oraz pracowników i dyrekcję Centrum Obsługi Placówek Opiekuńczo-Wychowawczych w Stargardzie Szczecińskim, swobody wyboru i decydowania, występowania przemocy, udzielania kar i nagród. Na pytanie czy zdanie dziecka brane jest pod uwagę podczas decydowania o sprawach dla niego ważnych 2 osoby odpowiedziały, że zawsze, a jedna osoba, że często. Na pytanie, o czym możesz decydować, dzieci odpowiadały, że: o sposobie spędzaniu czasu wolnego 3 osoby, o wyborze zainteresowań 2 osoby, o wyborze szkoły 1 osoba. Dzieci zapytane do kogo zwracają się ze swoimi problemami odpowiedziały w następujący sposób: wychowawcy, pedagoga, psychologa po 3 wychowanków, 2
dyrektora, wolontariusza po 2 wychowanków. Jedno dziecko napisało, że ze swoimi problemami zwraca się również do rodziców. Na pytania czy możesz liczyć na pomoc poszczególnych pracowników, wszystkie dzieci odpowiedziały, że na pomoc pedagoga, psychologa i pracownika socjalnego mogą liczyć zawsze. Na pomoc wychowawcy i dyrektora dwoje dzieci może liczyć zawsze jedno często, na pomoc terapeuty dwoje dzieci może liczyć zawsze, jedno czasami. Na pytanie czy w Placówce spotyka cię przemoc, jedna osoba odpowiedziała przecząco, dwoje dzieci nie chciało odpowiadać na to pytanie. Dzieci jako najczęściej stosowaną w Placówce nagrodę wymieniały dodatkowy czas na korzystanie z komputera/telewizji 2 osoby, pojedyncze osoby wskazały wyższe kieszonkowe lub nie chciały odpowiadać na to pytanie. Najczęściej stosowaną karą według dzieci był zakaz korzystania z komputera 2 osoby, pojedyncze osoby wskazały zakaz wyjścia na dwór lub nie chciały odpowiadać na to pytanie. Na pytanie, czy zdarza się, że za karę musisz siedzieć sam w pokoju dwoje dzieci odpowiedziało czasami, jedno dziecko zaprzeczyło. Na pytanie, co możesz zrobić, jeśli nie zgadzasz się z karą, dwoje dzieci odpowiedziało porozmawiać z wychowawcą/osobą, która ją dała; jedna osoba nie chciała odpowiadać na to pytanie. Na pytanie, co chcesz zmienić w Placówce dzieci odpowiadały: więcej komputerów/czasu na korzystanie z komputera 2 osoby, pojedynczy wychowankowie wskazali na chęć posiadania roweru, możliwość samodzielnego wybierania gdzie i u kogo chce trenować piłkę nożną, jedna osoba chciała zmienić Placówkę. Na podstawie przeprowadzonej rozmowy z wychowankiem ustalono, że nie może on zmienić Placówki ze względu a to, że osiągnął pełnoletność. akta kontroli str. 7-14 Dyrektor Centrum wyjaśniła, że Placówka zostanie wyposażona w rowery, a dziecko zgłaszające chęć trenowania piłki nożnej będzie mogło (po dopełnieniu formalności przez trenera) uprawiać sport w wybranym przez siebie miejscu. Zapewnienie dzieciom edukacji adekwatnej do ich możliwości rozwojowych i zainteresowań, w tym uwzględnianie zdania dziecka dotyczącego wyboru szkoły przy kolejnych etapach nauczania. Udzielanie wsparcia wychowankom w sytuacjach kryzysowych, Na dzień kontroli wszyscy wychowankowie realizowali obowiązek szkolny. Uczniami szkoły podstawowej było 9 osób, uczniami gimnazjum 3 osoby, jedno dziecko uczyło się w szkole średniej. Wśród wychowanków 4 osoby mieszkały w internatach, a jedno dziecko przebywało w młodzieżowym ośrodku wychowawczym. W Placówce na dzień kontroli przebywało 9 wychowanków z niepełnosprawnością intelektualną. Dzieci uczęszczały do odpowiednich szkół, objęte były działaniami specjalistów, miały dostosowany program do ich możliwości. W kontrolowanym okresie 4 wychowankom zmieniana była szkoła, trzem osobom z powodu pogłębienia niepełnosprawności intelektualnej, jednej osobie dwukrotnie: najpierw z powodu skreślenia z listy wychowanków młodzieżowego ośrodka socjoterapii, a następnie umieszczenia w młodzieżowym ośrodku wychowawczym zgodnie z postanowieniem sądu. akta kontroli str. 15-20 3
Wszyscy wychowankowie wymagali specjalistycznych oddziaływań. Wobec dzieci podjęto następujące działania: zostały przebadane w kierunku FAS (płodowego zespołu alkoholowego), objęto je zajęciami logopedycznymi, ogólnorozwojowymi, wyrównawczymi, relaksacyjnymi, opieką terapeuty, surdopedagoga, indywidualną pomocą w nauce i opieką w poradniach specjalistycznych. Dzieci korzystały także z masaży, ćwiczeń korekcyjnych i basenu. Wszyscy wychowankowie mieli zapewniony dostęp do pomocy specjalistów na terenie Placówki w tym z pomocy pedagoga korzystało 10 osób, masażysty 7 osób, terapeuty 1 osoba, pielęgniarki 13 osób. Psycholog wyjaśnił, że w związku ze specyfiką pracy w placówce, od sierpnia 2014 r. obserwuje rozwój psycho-emocjonalny dzieci, prowadził z nimi rozmowy, konsultował się z wychowawcami, w jego ocenie w Placówce nie ma dzieci wymagających pilnej interwencji psychologicznej. akta kontroli str. 21-40 Szczegółowej oceny stopnia realizacji tego zadania dokonano w oparciu o analizę dokumentacji: ( ). Dzieci umieszczone w Placówce posiadały postanowienia sądu o objęciu ich taką opieką oraz skierowania wydane przez Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Stargardzie Szczecińskim. Wychowankowie wcześniej przebywali w Domu Dziecka Nr 2 w Stargardzie Szczecińskim i komplet dokumentacji został przekazany wraz z dziećmi. Ocena zasadności pobytu dziecka w Placówce oraz modyfikacja indywidualnych planów pracy, była dokonywana przez zespół ds. okresowej oceny sytuacji dziecka. Wnioski odnośnie zasadności dalszego pobytu dzieci w Placówce były formułowane na piśmie i przesyłane do właściwego sądu. Dzieci objęte były pomocą pedagoga, psychologa, masażysty, pracownika socjalnego i pielęgniarki. Specjaliści podejmowali różnorodne działania wobec wychowanków min. zajęcia grupowe z elementami socjoterapii, zajęcia indywidualne, masaż pleców i klatki piersiowej, ćwiczenia korekcyjne, zajęcia na basenie, monitorowanie rozwoju, współpraca ze szkołą, rozmowy indywidualne, zajęcia ogólnorozwojowe, pomoc w opanowaniu materiału szkolnego, praca z rodziną, działania mające na celu umieszczenie w rodzinie zastępczej, pomoc w wyborze drogi usamodzielnienia, współpraca ze szkołą oraz z poradniami: wad postawy, zdrowia psychicznego i okulistyczną. akta kontroli str. 41-54 Stwierdzono, że podejmowane działania były adekwatne do potrzeb dzieci. Wyniki kontroli zostały omówione z dyrektorem Centrum Obsługi Placówek Opiekuńczo-Wychowawczych w Stargardzie Szczecińskim. Dokonano wpisu w książce kontroli pod pozycją 2. Przedstawicielowi kontrolowanej jednostki, po zapoznaniu z treścią protokołu, przysługują następujące uprawnienia: 1. Przed podpisaniem protokołu kontroli kontrolowany może zgłosić umotywowane zastrzeżenia na piśmie co do jego treści w ciągu 7 dni od dnia otrzymania do podpisu. 2. Prawo odmowy podpisania protokołu powinno być poprzedzone złożeniem pisemnych przyczyn odmowy, co nie stanowi przeszkody do wszczęcia postępowania pokontrolnego. 4
Protokół sporządzono 15 października 2014 r. w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach, które otrzymują: - Placówka Opiekuńczo-Wychowawcza Nr 1 w Stargardzie Szczecińskim egzemplarz nr 1 - a/a - egzemplarz nr 2 kierownik jednostki kontrolowanej: kontrolujący: Szczecin, dnia października 2014 r. Protokół otrzymałam dnia,.. 5