1 Spis treści: 1 Założenia wstępne ------------------------------------------- 3 1.1 Podstawa opracowania... 3 1.2 Przedmiot i zakres opracowania... 3 1.3 Spis rysunków... 4 1.4 Spis tabel... 5 2 Opis techniczny ----------------------------------------------- 6 2.1 Zasilanie budynku złącze kablowe... 6 2.2 Rozdzielnica główna RG... 6 2.3 Linie WLZ... 7 2.4 Zasilanie mieszkań... 7 2.5 Instalacja elektryczna mieszkań... 7 2.6 Instalacje w garażach... 10 2.7 Zasilanie obwodów administracyjnych... 10 2.8 Układy pomiarowe... 11 2.9 Instalacja połączeń wyrównawczych... 12 2.10 Ochrona przeciwporażeniowa... 12 2.11 Instalacja odgromowa... 13 2.12 Ochrona przepięciowa... 14
2 3 Obliczenia --------------------------------------------------- 15 3.1 Bilans mocy... 15 3.2 Koordynacja i zabezpieczenia przeciwporażeniowe... 15
3 1 Założenia wstępne 1.1 Podstawa opracowania Norma PN-HD 60364-1:2010 Instalacje elektryczne niskiego napięcia. PN-HD 60364-4-nnn Instalacje elektryczne. Zapewnienie bezpieczeństwa w obiektach budowlanych. N SEP-E-004 Elektroenergetyczne i sygnalizacyjne linie kablowe. Projektowanie i budowa. PN-EN 62305 Ochrona odgromowa. Norma N SEP-E-002 Instalacje elektryczne w budynkach mieszkalnych. Podstawy planowania. Wyznaczanie mocy zapotrzebowanej. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie PBUE - Przepisy budowy urządzeń elektroenergetycznych Branżowe projekty budowlane Zlecenie i wytyczne Inwestora 1.2 Przedmiot i zakres opracowania Przedmiotem opracowania jest projekt instalacji elektrycznych budynku mieszkalnym wielorodzinnym (budynek nr 1), przy ul. Wańkowicza, działki. nr ewid.: 1568/10 oraz 1568/13, Nisko.
4 Jest to budynek sześciokondygnacyjny (pięć kondygnacji nadziemnych i użytkowa piwnica z częścią garażową), posiadający dwie klatki schodowe. Projekt obejmuje: instalacje oświetleniową i gniazd wtyczkowych, instalacje zasilania tablic piętrowych i urządzeń technologicznych, instalacje zasilania tablic garażowych, ochronę przepięciową, ochronę przed porażeniem prądem elektrycznym, instalację wyrównawczą i uziomową, oświetlenie zewnętrzne uliczne i parkowe, instalację odgromową. 1.3 Spis rysunków E-1. Instalacja elektryczne rzut piwnic E-2. Instalacja elektryczne rzut kondygnacji 0 E-3. Instalacja elektryczne rzut kondygnacji 1 E-4. Instalacja elektryczne rzut kondygnacji 2 E-5. Instalacja elektryczne rzut kondygnacji 3 E-6. Instalacja elektryczne rzut kondygnacji 4 E-7. Instalacja elektryczne rzut kondygnacji 5 E-8. E-9. Instalacja odgromowa Instalacje elektryczne PZT
5 1.4 Spis tabel tab nr 1. tab nr 2. Bilans mocy Obliczenia przekroi kabli i zabezpieczeń przeciwporażeniowych
6 2 Opis techniczny 2.1 Zasilanie budynku złącze kablowe Złącze kablowe ZK w formie skrzynki przyściennej zlokalizowane będzie przy każdej klatce schodowej. Zgodnie z wydanymi warunkami przyłączenia (nr RE5/ZP/419/534/IX/2012 z dnia 11.06.2012r) do sieci elektroenergetycznej PGE Dystrybucja, przyłącze oraz złącza kablowe wykonuje miejscowy zakład energetyczny. 2.2 Rozdzielnica główna RG Od złącza kablowego ZK do rozdzielnicy głównej RG wykonać przepust kablowy szczelny. Wewnętrzną linię zasilającą rozdzielnicę główną RG należy wykonać za pomocą kabla YKY 4x70mm2. Z rozdzielnicy głównej (RG) wyprowadzić linie WLZ, zasilające poszczególne odbiory oraz potrzeby administracyjne wszystkich klatek schodowych. Rozdzielnica główna wykonana jest w postaci szafek, klatce schodowej. W rozdzielni wydzielona jest szafka odbiorów administracyjnych wraz z licznikami trójfazowymi energii elektrycznej pobieranej przez odbiorniki administracyjne. Rozdzielnica wyposażona jest w główny wyłącznik prądu, umożliwiający wyłączenie zasilania całego budynku. Wyłącznik główny jest równocześnie głównym wyłącznikiem przeciwpożarowym. W drzwiach ponad wyłącznikiem p.poż. należy wykonać otwór z przeszkleniem. Nad wyłącznikiem oraz przy wejściu do każdej klatki należy umieścić tabliczkę informacyjną o treści: Przeciwpożarowy wyłącznik prądu (lub Główny wyłącznik prądu ).
7 Wszystkie elementy instalacji przedlicznikowych winny być osłonięte i przystosowane do oplombowania. Rozdzielnica RG dla klatki A zasila dodatkowo tablicę licznikową RWC (węzeł cieplny), a rozdzielnia RG dla klatki B zasila dodatkowo oświetlenie zewnętrzne. 2.3 Linie WLZ Wewnętrzne linie zasilające (WLZ) prowadzić w korytach kablowych piwnicą od złącza kablowego do rozdzielnicy głównej kablem YKY 4x70mm2. Wewnętrzną linię zasilającą dla mieszkań prowadzić będzie w kanale piętrowym kablem 5xYKY 1x35mm2 (klatka A i B). Kabel należy łączyć z złączkami LZ 70/16 zachowując ciągłość kabla. Koryta kablowe w piwnicy (główne trasy WLZ) należy budować 2x płytą GK, a co 2,5 metra należy wykonać drzwiczki rewizyjne. 2.4 Zasilanie mieszkań Zasilanie mieszkań wykonać jako 3-fazowe przewodem YDYżo 5x6 mm 2. Odcinki instalacji od tablicy licznikowej (kanał piętrowym na każdym piętrze) do tablic mieszkaniowych TM należy układać podtynkowo w rurze instalacyjnej RL 32 p/t 2.5 Instalacja elektryczna mieszkań W każdym mieszkaniu będą wykonane następujące obwody: TM-A: (1-F) obwód oświetleniowy,
8 (1-F) obwód dzwonka, (1-F) obwód gniazd wtyczkowych dla pokoju, (1-F) obwód gniazd wtyczkowych dla pokoju, (1-F) obwód gniazd wtyczkowych dla pokoju, (1-F) obwód gniazd wtyczkowych w łazience, (1-F) obwód gniazd wtyczkowych w WC i przedpokoju, (1-F) obwód gniazd wtyczkowych w kuchni, (1-F) obwód zasilający zmywarkę elektryczną (1-F) obwód zasilający pralkę, (3-F) obwód zasilający kuchnię elektryczną. TM-B: (1-F) obwód oświetleniowy, (1-F) obwód dzwonka, (1-F) obwód gniazd wtyczkowych dla pokoju, (1-F) obwód gniazd wtyczkowych dla pokoju, (1-F) obwód gniazd wtyczkowych dla pokoju, (1-F) obwód gniazd wtyczkowych w łazience i przedpokoju, (1-F) obwód gniazd wtyczkowych w kuchni, (1-F) obwód zasilający zmywarkę elektryczną (1-F) obwód zasilający pralkę, (3-F) obwód zasilający kuchnię elektryczną. TPH: (1-F) obwód oświetleniowy, (1-F) obwód oświetleniowy, (1-F) obwód gniazd wtyczkowych dla pow. handlowej, (1-F) obwód gniazd wtyczkowych dla pow. handlowej,
9 (1-F) obwód gniazd wtyczkowych dla magazynu, (1-F) obwód gniazd wtyczkowych dla pom. socjalnego, (1-F) obwód gniazd wtyczkowych w łazience, Obwody mieszkaniowe zasilane będą z tablicy mieszkaniowej TM przewodami: oświetlenie przewodem YDYżo 3 1,5 mm2, YDY 2x1,5 mm2 i YDYżo 4 1,5 mm2 750 V, obwody gniazd wtyczkowych przewodem YDYżo 3 2,5 mm2 750 V. obwody zasilania kuchni elektrycznej przewodem YDYżo 5 4 mm2 750V. Tablice mieszkaniowe TM (wysokość montażu 1,8m) wykonane będą jako wnękowe, w obudowie z drzwiczkami izolacyjnymi, do zabudowy aparatury modułowej. Instalację w mieszkaniach wykonać jako podtynkową. Zachować 5 mm warstwę tynku nad przewodami. Przewody pod drzwiami balkonowymi i oknami układać w rurkach karbowanych w posadzce w odległości przy ułożeniu równoległym minimum 10 cm od rur c.o. Przewody do wypustów oświetleniowych na suficie ułożyć pod tynkiem. Gniazda wtyczkowe montować w pokojach na wysokości 30 cm, a w kuchni na wysokości 115 cm. W łazienkach gniazda instalowane powinny być dla pralki oraz przy lustrze na wysokości 115 cm. Wyłączniki i przyciski powinny być montowane na wysokości 115 cm. Należy instalować gniazda wtyczkowe ze stykiem ochronnym. W łazienkach stosować gniazda szczelne, podtynkowe o stopniu ochronności min. IP44, montowane w odległości min. 60 cm od wanny lub brodzika. Przewody w mieszkaniu prowadzić w rurach karbowanych Ø20 p/t dla kabla YDYżo 3 1,5 mm2,, YDYżo 4 1,5 mm2, YDYżo 3 2,5 mm2 oraz w rurach karbowanych Ø32 p/t dla kabla YDYżo 5 4 mm2.
10 2.6 Instalacje w garażach W garażach stosować rozdzielnie o stopniu ochrony IP65 i klasie izolacji II, gniazda i oprawy oświetleniowe klasy IP44. W każdym garażu będą wykonane następujące obwody: TGA: (1-F) obwód oświetleniowy, (1-F) obwód gniazd wtyczkowych, (1-F) obwód zasilający zmywarkę elektryczną (1-F) obwód zasilający pralkę, TGB: (1-F) obwód oświetleniowy, (1-F) obwód gniazd wtyczkowych, (1-F) obwód zasilający centralkę detekcji CO/LPG (1-F) obwód zasilający wentylator, 2.7 Zasilanie obwodów administracyjnych Potrzeby administracyjne to: oświetlenie piwnic, oświetlenie klatek schodowych, oświetlenie numerów policyjnych (administracyjnych), zasilanie windy,
11 zasilanie urządzeń teletechnicznych. Wszystkie obwody administracyjne zasilane będą z tablic TA montowanych razem w zestawach przy rozdzielni głównej RG. Sterowanie oświetleniem policyjnym przewiduje się za pomocą wyłącznika zmierzchowego (typ IC ASTRO) oświetleniem klatki schodowej wyłącznikiem schodowym (typ MINp). Pomiar energii elektrycznej dla obwodów administracyjnych będzie realizowany poprzez licznik 3-fazowy w tablicy TA. Kable w piwnicy należy prowadzić w korycie kablowym instalacji elektrycznych, a na korytarzach w rurach instalacyjnych RL 32 p/t 2.8 Układy pomiarowe Liczniki energii czynnej 3 fazowe dla instalacji mieszkaniowej zamontowane będą w kanale piętrowym zlokalizowanej w klatce schodowej na każdym piętrze. Przy licznikach zainstalować zabezpieczenie przed-licznikowe typu S303C 25A. Licznik instalacji administracyjnej zamontować w tablicy administracyjnej, przy rozdzielni głównej RG. Zastosować licznik 3-fazowy energii czynnej. Zastosować zabezpieczenie przed-licznikowe typu S303C 25A. Licznik instalacji dla pow. usługowej zamontować w tablicy administracyjnej, przy rozdzielni głównej RG. Zastosować licznik 3-fazowy energii czynnej. Zastosować zabezpieczenie przed-licznikowe typu S303C 25A. Licznik dla rozdzielni RWC zamontować w tablicy licznika węzła cieplnego (klatka A), przy rozdzielni głównej RG. Zastosować licznik 1-fazowy, energii czynnej, 1 taryfowy. Zastosować zabezpieczenie przed-licznikowe typu S301C 25A. Liczniki dla poszczególnych garaży zamontować w tablicach licznikowych garaży TGL zlokalizowanych w piwnicy. Zastosować liczniki 1-fazowe, energii czynnej. Zastosować zabezpieczenie przed-licznikowe typu S301C 16A.
12 2.9 Instalacja połączeń wyrównawczych W rozdzielni RG należy zamontować główną szynę wyrównawczą GSW typu SWP-G1. Do GSW należy przyłączyć szynę PE rozdzielni RG, uziemienie budynku (uziom fundamentowy), dostępne części konstrukcji stalowych, rurociągi wodkan i c.o, szachty kablowe. W pomieszczeniu wodomierza i węzła cieplnego wykonać połączenia wyrównawcze za pomocą taśmy stalowej ocynkowanej Fe/Zn 25x4. Szyny wyrównawcze połączyć z centralną szyną za pomocą LgYżo 25 mm2. W łazienkach należy wykonać połączenia wyrównawcze miejscowe przez połączenie z przewodem ochronnym PE metalowej wanny lub brodzika, metalowych rurociągów i dostępnych metalowych konstrukcji. Połączenia należy wykonać przewodem LgYżo 6 mm 2 z zastosowaniem dodatkowej szyny wyrównawczej montowanej pod wanną lub natryskiem. Szynę wyrównawczą w każdym mieszkaniu połączyć z szyną w kanałach piętrowych kablem LgYżo 16mm2. Szynę w kanale piętrowym połączyć z konstrukcję windy i GSW przewodem LgYżo 25mm2. Uziom połączyć z główną szyną za pomocą bednarki ocynkowanej Fe/Zn 25x4. 2.10 Ochrona przeciwporażeniowa Jako ochronę przed dotykiem pośrednim przyjęto samoczynne wyłączenie zasilania w czasie 5 s dla WLZ oraz 0,4 s dla mieszkań i dla obwodów administracyj-
13 nych. Powyższe wymagania zostaną zrealizowane za pomocą wyłączników nadprądowych i różnicowo-prądowych dla obwodów i bezpieczników topikowych dla WLZ. Instalacja pracować będzie w systemie TN-S. Wszystkie przewody wewnętrzne powinny mieć izolację żyły PE w kolorze zielono-żółtym. Ochronę przed dotykiem bezpośrednim zrealizowano przez izolowanie części czynnych (ochrona podstawowa) oraz stosowanie obudów i osłon o stopniu ochrony co najmniej IP2X. Ochronę przed dotykiem pośrednim zrealizowano przez: samoczynne wyłączenie zasilania zrealizowane przez przewód ochronny PE i bezpieczniki topikowe oraz wyłączniki nadprądowe, dla obwodów gniazd wtyczkowych wyłączniki ochronne różnicowo-prądowe o czułości 30 ma, stosowanie urządzeń o II klasie ochronności 2.11 Instalacja odgromowa Ustalono stopień zagrożenia piorunowego na poziom III dla którego wymagane jest wykonanie instalacji odgromowej przy minimalnej ilości przewodów odprowadzających: 13. Na dachu wykonać siatkę z drutu FeZn o średnicy Ø8,0mm (drut montować do podłoża za pomocą uchwytów dachowych dystansowych z płytką) i wymiarach minimalnych 15,0 x 15,0 m. Do siatki odgromowej należy przyłączyć wszystkie elementy przewodzące które znajdować się mogą na dachu (wentylatory, iglice, anteny, kominy itp. ). Jako przewody odprowadzające zastosować drut FeZn o średnicy Ø8,0mm. Przy kominach stosować zwody pionowe kominowe o kącie ochronnym 70 Przewody prowadzić w rurkach elektroinstalacyjnych niepalnych typu RB22 w warstwie termoizolacyjnej.
14 Przewody odprowadzające połączyć z uziomem za pomocą przewodów uziemiających z zaciskami probierczymi. Zaciski probiercze należy umieścić na wysokości 1,0 m ponad poziomem projektowanego terenu od strony zewnętrznej budynku w puszce instalacyjnej szczelnej zlicowanej ze ścianą budynku. Należy wykonać uziom fundamentowy sztuczny. Należy w najniższej warstwie zbrojenia ułożyć bednarkę 30x4 na sztorc w warstwie betonu min. 5 cm. i mocować co 2m do zbrojenia ław. Przewody uziemiające wyprowadzone ze złącz kontrolnych połączyć z uziomem fundamentowym. Połączenia te należy wykonać jako spawane. Do wnętrza budynku należy wprowadzić przewód łączący uziom fundamentowy z zaciskiem uziemiającym do głównej szyny wyrównawczej GSW. Rezystancja uziomu nie może przekraczać 10Ω. 2.12 Ochrona przepięciowa W instalacji elektrycznej odbiorczej jako ochronę przed przepięciami atmosferycznymi i łączeniowymi zastosowano dwustopniową ochronę za pomocą odgromników i ochronników. W rozdzielni RG zastosować ochronniki 4 biegunowe B+C. W pozostałych rozdzielniach w budynku zastosować ochronniki 2 lub 4 biegunowe C.
15 3 Obliczenia 3.1 Bilans mocy Moc umowna dla mieszkania P i = 12,5 kw. Liczniki energii elektrycznej dostarcza miejscowy Zakład Energetyczny. Moc obwodu administracyjnego P i = 12 kw. Moc obwodu węzła cieplnego P i = 5 kw. Moc obwodu garażu P i = 2,5 kw. Bilans mocy zawiera tabela nr 1. 3.2 Koordynacja i zabezpieczenia przeciwporażeniowe Warunki koordynacji wg normy PN-IEC 60364: I B I n I z I 2 1,45 I z gdzie: I B prąd obliczeniowy w obwodzie elektrycznym I n prąd znamionowy urządzenia zabezpieczającego I z obciążalność długotrwała przewodu I 2 prąd zadziałania urządzania zabezpieczającego Przyjęto I 2 = 1,45 x I n dla wyłączników nadprądowych oraz 1,6 x I n dla wkładek bezpiecznikowych. Sprawdzenie warunków koordynacji, skuteczności zerowania i spadków napięć zawiera tabela nr 2.