mgr Jadwiga Mielczarek nauczyciel konsultant RODN WOM w Częstochowie
Ustawa z dnia 27 stycznia 2012 r. zmieniająca ustawę o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz o zmianie niektórych innych ustaw Dz. U. z dnia 16 lutego 2012 r. poz. 176
1. Obowiązek szkolny dla dzieci 6-letnich odracza się w czasie o 2 lata (do 1 września 2014 r.). 2. Do tego czasu zachowuje się prawo rodziców do wnioskowania o przyjęcie dziecka 6-letniego do klasy I szkoły podstawowej (bez decyzji dyrektora szkoły popartej opinią pp-p). 3. Dzieci, które w wieku sześciu lat nie rozpoczną nauki w szkole kontynuują przygotowanie przedszkolne w przedszkolu, oddziale przedszkolnym lub innej formie wychowania przedszkolnego. 4. W ramach zajęć wychowania przedszkolnego nauczyciel rozwija wiedzę i umiejętności dziecka, uwzględniając jego potrzeby rozwojowe. 5. W przypadku dzieci posiadających orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego wychowaniem przedszkolnym może być objęte dziecko w wieku powyżej 6 lat, nie dłużej jednak niż do końca roku szkolnego w roku kalendarzowym, w którym dziecko kończy 8 lat (obowiązuje od 1.09.2012r.)
Dziecko 6 letnie w latach 2012/2013 i 2013/2014 kontynuuje przygotowanie przedszkolne lub na wniosek rodziców zostaje objęte obowiązkiem szkolnym jest przedszkolakiem (w przedszkolu, oddziale przedszkolnym w szkole podstawowej lub innej formie wychowania przedszkolnego) lub jest uczniem
Rozporządzenie MEN z dnia 21 maja 2001r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (Dz. U. Nr 61,poz.624, z późn. zm.) 2 ust. 1 pkt.1 lit. a. załącznik nr 1 15. Statut przedszkola określa szczegółowo zakres zadań nauczycieli związanych z: 1) współdziałaniem z rodzicami (prawnymi opiekunami) w sprawach wychowania i nauczania dzieci, z uwzględnieniem prawa rodziców (prawnych opiekunów) do znajomości zadań wynikających w szczególności z programu wychowania przedszkolnego realizowanego w danym oddziale i uzyskiwania informacji dotyczących dziecka, jego zachowania i rozwoju, 2) planowaniem i prowadzeniem pracy wychowawczo-dydaktycznej oraz odpowiedzialnością za jej jakość, 3) prowadzeniem obserwacji pedagogicznych mających na celu poznanie zabezpieczenie potrzeb rozwojowych dzieci oraz dokumentowaniem tych obserwacji, 4) współpracą ze specjalistami świadczącymi pomoc psychologiczno-pedagogiczną, opiekę zdrowotną inną. Statut przedszkola ponadto określa formy współdziałania, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, oraz częstotliwość organizowania stałych spotkań z rodzicami (prawnymi opiekunami).
Rozporządzenie MEN z dnia 8. 06. 2009r w sprawie dopuszczania do użytku w szkole programów wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. Nr 89. poz. 730) 3.1 Program wychowania przedszkolnego może być dopuszczony do użytku w danym przedszkolu, oddziale przedszkolnym w szkole podstawowej lub innej formie wychowania przedszkolnego, jeżeli: 1) stanowi opis sposobu realizacji celów kształcenia i zadań ustalonych w podstawie programowej wychowania przedszkolnego, określonej w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. z 2009 r. Nr 4, poz. 17), lub zadań, które mogą być realizowane w ramach zajęć dodatkowych, określonych w przepisach w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół; 2) zawiera: a) szczegółowe cele kształcenia i wychowania, b) treści zgodne z treściami nauczania zawartymi w podstawie programowej wychowania przedszkolnego, c) sposoby osiągania celów kształcenia i wychowania, z uwzględnieniem możliwości indywidualizacji pracy w zależności od potrzeb i możliwości dzieci, d) metody przeprowadzania analizy gotowości dziecka do podjęcia nauki w szkole (diagnoza przedszkolna); 3) jest poprawny pod względem merytorycznym i dydaktycznym."
Komunikat MEN z dnia 21.09.2009r
Rozporządzenie MEN z dnia 17 listopada 2010 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach 18. 1. Nauczyciele, wychowawcy grup wychowawczych oraz specjaliści w przedszkolu, szkole i placówce prowadzą działania pedagogiczne mające na celu: 1) rozpoznanie indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych uczniów, w tym uczniów szczególnie uzdolnionych, oraz zaplanowanie sposobów ich zaspokojenia, w tym: a) w przedszkolu obserwację pedagogiczną zakończoną analizą i oceną gotowości dziecka do podjęcia nauki w szkole (diagnoza przedszkolna), b) w klasach I III szkoły podstawowej obserwacje i pomiary pedagogiczne mające na celu rozpoznanie u uczniów ryzyka wystąpienia specyficznych trudności w uczeniu się,
Od 1 września 2009 r. realizowana jest nowa podstawa programowa wychowania przedszkolnego i edukacji wczesnoszkolnej. Zmieniła się zatem organizacja, metody i formy pracy z dziećmi.
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół, (Dz. U. z 2009 r. Nr 4, poz. 17) Załącznik nr 1
Przedszkole: rozwijanie zdolności wczesna diagnoza i wsparcie wyrównywanie szans współpraca z rodzicami uspołecznienie
Diagnoza przedszkolna Od 1 września 2009 roku, w ramach obowiązkowego czasu pracy, zadaniem nauczyciela jest przeprowadzenie obserwacji i analizy gotowości dziecka do podjęcia nauki w szkole (diagnoza przedszkolna), w roku poprzedzającym rozpoczęcie przez dziecko nauki w klasie I szkoły podstawowej
Podstawa programowa Zadaniem nauczycieli jest prowadzenie obserwacji pedagogicznych mających na celu poznanie możliwości i potrzeb rozwojowych dzieci oraz dokumentowanie tych obserwacji. Z początkiem roku poprzedzającego rozpoczęcie przez dziecko nauki w klasie I szkoły podstawowej należy przeprowadzić analizę gotowości dziecka do podjęcia nauki w szkole (diagnoza przedszkolna).
Celem diagnozy jest pomoc: rodzicom w poznaniu stanu gotowości swojego dziecka nauczycielowi przedszkola przy opracowaniu indywidualnego programu wspomagania pracownikom poradni psychologiczno-pedagogicznej, do której zostanie skierowane dziecko w razie potrzeby pogłębionej diagnozy związanej ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi
Co robi sześciolatek w przedszkolu? W ramach zajęć wychowania przedszkolnego nauczyciel rozwija wiedzę i umiejętności dziecka, uwzględniając jego potrzeby rozwojowe.
Sześciolatek: w przedszkolu przygotowuje się do nauki czytania, pisania i edukacji matematycznej, w szkole uczy się czytania, pisania i matematyki. www.ore.edu.pl Niezależnie od tego, gdzie sześciolatek nabywa powyższe umiejętności, zalecaną formą zajęć w tym okresie są zabawy, gry i sytuacje zadaniowe.
Cel kształcenia przedszkole wspomagać rozwój, wychowywać i kształcić dziecko klasy I-III wspomagać dziecko w rozwoju intelektualnym, emocjonalnym, społecznym, etycznym, fizycznym i estetycznym przygotować do nauki w szkole łagodnie przeprowadzić do nauki w klasach IV-VI
przedszkole 10 ogólnych celów wychowania przedszkolnego zostało uszczegółowionych w postaci treści w 15 obszarach w jakich należy wspomagać rozwój dziecka wychowywać je i kształcić klasy I-III 3 cele kształcenia ogólnego i 7 kompetencji kluczowych zostało uszczegółowionych w postaci treści kształcenia w 11 edukacjach lub zajęciach
Treści kształcenia przedszkole klasy I-III wskazują co powinno wiedzieć, umieć i jakimi postawami powinno charakteryzować się dziecko po zakończeniu edukacji przedszkolnej wskazują co powinno wiedzieć, umieć i jakimi postawami powinno charakteryzować się dziecko - po ukończeniu klasy I - po ukończeniu klasy III
Dla podkreślenia ciągłości edukacyjnej, przy określeniu każdego zakresu edukacji realizowanej w klasie I, podana jest nazwa szkolna i jej równoważniki z wychowania przedszkolnego Przykład: Edukacja przyrodnicza /nazwa szkolna/, a obok: Wychowanie do rozumienia i poszanowania przyrody ożywionej i nieożywionej /nazwa przedszkolna/
Zagospodarowanie czasu przebywania dziecka w przedszkolu Czynności opiekuńcze, samoobsługowe, organizacyjne i inne.
Indywidualizacja to uwzględnienie w systemie dydaktycznowychowawczym różnic indywidualnych między uczniami i stosowanie takich zabiegów pedagogicznych, które (przy uwzględnieniu owych różnic) sprzyjają maksymalnemu rozwojowi osobowości uczących się. T. Lewowicki, Indywidualizacja kształcenia. Dydaktyka różnicowa. Warszawa 1997.
Nauczanie zindywidualizowane to edukacja nastawiona na każde dziecko. Edukacja ta w swoich założeniach opiera się na dwóch konstytutywnych elementach: diagnozie potencjału i potrzeb dziecka oraz na optymalnym dostosowaniu opieki i wsparcia. M. Lorek, K. Sośniak, Ja i my. Program nauczania wraz z indywidualizacją procesu kształcenia i wychowania uczniów klas I-III. Katowice 2010.
Gotowość szkolna - to równowaga między wymaganiami, jakie stawia przed dzieckiem szkoła, a jego potencjalnym rozwojem w aspekcie - fizycznym, - społecznym, - umysłowym, - emocjonalno- społecznym, - percepcyjno - motorycznym
W trosce o jednolite oddziaływanie wychowawcze, nauczyciele: 1) systematycznie informują rodziców o zadaniach wychowawczych i kształcących realizowanych w przedszkolu; zapoznają rodziców z podstawą programową wychowania przedszkolnego i włączają ich do kształtowania u dziecka określonych tam wiadomości i umiejętności; 2) informują rodziców o sukcesach i kłopotach ich dzieci, a także włączają ich do wspierania osiągnięć rozwojowych dzieci i łagodzenia trudności, na jakie natrafiają; 3) zachęcają rodziców do współdecydowania w sprawach przedszkola, np. wspólnie organizują wydarzenia, w których biorą udział dzieci.
Pełna diagnoza nie powinna obejmować tylko aktualnego poziomu rozwoju dziecka, ale także ustalić przyczyny trudności i zaniedbań.
Diagnoza całościowa 1. określenie istniejącego stanu, braków, zaniedbań lub zdolności i uzdolnień, 2. poszukiwanie przyczyn tego stanu rozpoznawanie czynników środowiska, które mogą hamować rozwój poszczególnych sfer, 3.Proponowanie działań w zakresie zmiany obecnego stanu- określenie zajęć lub sposobów wspomagania dziecka
Organizacja diagnozy Diagnoza wstępna /październik listopad/ - obserwacja dzieci, - wypełnianie arkusza diagnostycznego, - analiza wyników, Opracowanie indywidualnego programu wspomagania i korygowania rozwoju dziecka /w razie konieczności/. Diagnoza końcowa /marzec / - obserwacja dzieci, wypełnianie arkusza diagnostycznego, analiza wyników, porównanie wyników uzyskanych podczas diagnoz. Wydanie informacji dla rodziców o gotowości dziecka do podjęcia nauki w szkole /do 30 kwietnia wzór nr 70/
Rozporządzenie MEN z dnia 28 maja2010r. w sprawie świadectw, dyplomów państwowych i innych druków szkolnych 3.1 pkt5; Przedszkole, szkoła podstawowa, w której zorganizowano oddział przedszkolny, zespół wychowania przedszkolnego i punkt przedszkolny wydają rodzicom dziecka, objętego wychowaniem przedszkolnym, informację o gotowości dziecka do podjęcia nauki w szkole podstawowej. Informację wydaje się w terminie do końca kwietnia roku szkolnego poprzedzającego rok szkolny, w którym dziecko ma obowiązek albo może rozpocząć naukę w szkole podstawowej 4.1 pkt7 Informację o gotowości dziecka do podjęcia nauki w szkole podstawowej wydaje się na podstawie dokumentacji prowadzonych obserwacji pedagogicznych dzieci objętych wychowaniem przedszkolnym w przedszkolu, oddziale przedszkolnym zorganizowanym w szkole podstawowej, punkcie przedszkolnym lub zespole wychowania przedszkolnego WZÓR NR 70
Wzór nr 70,, Informacja o gotowości dziecka do podjęcia nauki w szkole podstawowej. - nie jest to świadectwo ukończenia przedszkola. - jest to podsumowanie pracy z dzieckiem opisującym opanowanie PP WP., - wskazuje obszary, w których dziecko potrzebuje wsparcia w kolejnym etapie edukacyjnym ze względu na swoje zdolności i problemy.
Jakie informacje o dziecku należy opisać: Umiejętności społeczne i odporność emocjonalną. I obszar PP WP Umiejętności matematyczne i gotowość do nauki czytania i pisania. W PP WP są zapisane w obszarze 13 i 14. Sprawność motoryczna i koordynacja wzrokowo- ruchowa. Te treści znajdują się w 5 obszarze PP WP w punkcie 3 i 4. Samodzielność, w tym umiejętność wykonywania czynności samoobsługowych. Obszar 2 PP WP dotyczy kształtowania czynności samoobsługowych, nawyków higienicznych i kulturalnych, wdrażania dzieci do utrzymania ładu i porządku.
Jakie informacje o dziecku należy opisać: Informacja o gotowości dziecka do pójścia do szkoły w każdej z omawianych części zawiera: Mocne strony dziecka. Zauważone trudności Podjęte lub potrzebne działania wspierające potrzeby dziecka. Wskazówki dla rodziców W końcowej części dokumentu można podać istotne informacje o dziecku.
Prowadzenie obserwacji 1. Cechy charakterystyczne dla danego wieku rozwojowego w celu rozróżnienia rozwoju w normalnym tempie, opóźnionym lub przyspieszonym 2. ugruntowanie wiedzy o metodach prowadzenia diagnozy rozwoju dzieci WRZESIEŃ
Dokumentowanie obserwacji 1. Zapoznanie z procedurą diagnozowania rozwoju dziecka obowiązującą w danym przedszkolu 2. Zapoznanie się z przedszkolnym planem diagnozowania dzieci 3. Realizacja planu diagnozowania rozwoju dzieci ZGODNIE Z HARMONOGRAMEM
Informowanie rodziców 1. Zorganizowanie zebrania ogólnego informującego o przebiegu diagnozowania rozwoju dzieci 2. Rozmowy indywidualne z rodzicami w celu uzyskania koniecznej wiedzy o rozwoju dziecka /wywiad, ankieta,../ WRZESIEŃ/ PAŹDZIERNIK
Analiza gotowości dziecka 1. Opracowanie narzędzi badawczych lub wykorzystanie gotowego arkusza (np.. SGE 5) 2. Prowadzenie i dokumentowanie tych obserwacji wg wewnętrznej przyjętej procedury 3. Określenie wyników wstępnych i końcowych
Monitorowanie realizacji PP Dyrektor powinien wiedzieć: czy nauczyciele zapoznali się z PP w jaki sposób rodzice zostali zapoznani z PP czy nauczyciele zachowują zalecane proporcje zagospodarowania czasu pracy jak nauczyciele wywiązują się z obowiązku prowadzenia obserwacji pedagogicznych mających na celu poznanie możliwości i potrzeb rozwojowych każdego dziecka oraz dokumentowania tych obserwacji czy nauczyciele przeprowadzają analizę gotowości dziecka do podjęcia nauki w szkole. jakie konkretne umiejętności posiadają dzieci w danej grupie wiekowej.
Rozpoczęcie nauki szkolnej jest ważnym momentem w życiu każdego dziecka. To, jak jest przygotowane do tego wyzwania, w znacznym stopniu decyduje o przebiegu i wynikach nauki w szkole, a w odległej perspektywie o jakości jego życia.
Podstawy prawne: Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. nr 256, poz. 2572 z późn. zm.) Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2006 r. nr 97, poz. 674 z późn. zm.)
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. nr 4, poz. 17) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 8 czerwca 2009 r. w sprawie dopuszczania do użytku w szkole programów wychowania przedszkolnego i programów nauczania oraz dopuszczania do użytku szkolnego podręczników (Dz. U. nr 89, poz. 730) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 31 sierpnia 2010 r. w sprawie rodzajów innych form wychowania przedszkolnego, warunków tworzenia i organizowania tych form oraz sposobu ich działania (Dz. U. Nr 161, poz.1080).
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 17 listopada 2010 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. nr 228, poz. 1487)
Przydatne strony internetowe: www.men.gov.pl www.6.latek.pl www.kuratorium.katowice.pl www.ore.edu.pl www.womczest.edu.pl (podstrona) www.sod.ids.pl (podstrona)
Dziękuję za uwagę.