Przedmiotowy System Oceniania Katecheza w klasach I, IV, V, VI Szkoła Podstawowa Nauczanie religii w szkole i katecheza wzajemnie się uzupełniają. Zadaniem nauczania religii w szkole publicznej jest wychowanie chrześcijańskie i przekaz nauki wiary. Ale lekcja religii jest też przedmiotem szkolnym, dlatego też domaga się takiej samej systematyczności i organizacji co inne przedmioty szkolne. Nauczanie religii nie jest czymś dodatkowym wobec tych przedmiotów, lecz stanowi element dialogu interdyscyplinarnego. Z tego powodu należy dążyć, na ile zezwalają i umożliwiają to cele katechetyczne, do skorelowania treści nauczania religii z treściami pozostałych przedmiotów szkolnych. Podstawą wystawienia oceny szkolnej w nauczaniu religii jest wiedza ucznia, jego umiejętności, a także aktywność, pilność i sumienność. Zatem: oceniamy wiadomości, gorliwość w zdobywaniu wiedzy, aktywne uczestnictwo w katechezie, prowadzenie zeszytu, odrabianie pracy domowej. Uczniowie na żadnym przedmiocie nie powinni uczyć się dla stopnia. Ta zasada w sposób szczególny odnosi się do katechezy. Uczestnictwo w katechezie podjęte dla stopnia świadczyłoby o jakimś błędzie w podejściu do katechizacji. Katecheta winien często podkreślać tę prawdę, że nie uczymy się religii dla stopnia, choć stopień z religii uważamy za wyjątkowo ważny. On jest szczególnym świadectwem naszej postawy. Każdy stopień ma znaczenie wychowawcze i każdy stopień uczniowie głęboko przeżywają. Szczególnie silnie trzeba przeżywać stopień z religii, który należy traktować jako ocenę wyjątkowo doniosłą dla wychowania chrześcijańskiego. Celem katechezy jest doprowadzenie do zażyłości z Chrystusem - jak to można oceniać stopniami szkolnymi? Katechezy nie można zmieścić w ramach szkolnego przedmiotu. To oczywiste. Czy zatem ocenę osiągnięć na katechezie można zmieścić w ramach szkolnych stopni? Trzeba jasno określić uczniom i rodzicom, że stopień z religii dotyczy tylko cząstki procesu i osiągnięć katechezy. Wyjątkowy charakter katechezy domaga się pewnych odmiennych - w porównaniu z przedmiotami szkolnymi - sposobów działania.
Przy opracowaniu Przedmiotowy Systemu Oceniania uczniów na katechezie kierowałam się następującymi kryteriami: Strategia oceniania: Podstawowym celem poniższego systemu jest: pomoc uczniowi w zdobywaniu wiadomości i umiejętności wynikających z programu nauczania, ustalenie kategorii celów i odpowiadających im poziomów wymagań, wspieranie ucznia przez rozpoznawanie odpowiedniego poziomu wymagań oraz wskazanie możliwości opanowania kolejnego, wyższego poziomu. Wymiar oceny: OCENA może posiadać charakter: Dydaktyczny lub Społeczno - wychowawczy Wynika z programów nauczania, mierzona przede wszystkim testami kompetencji. Powinna być punktowa. Określa postawy i cechy osobowościowe ucznia, jego funkcjonowanie w grupie, emocjonalne zaangażowanie wynikające np. z trudności rodzinnych. Powinna być opisowa. Inne uwagi dotyczące ocen w katechezie: Ocena nie może spełniać funkcji represyjnej, powinna być wspierająca dla ucznia. Nauczyciel jest obowiązany do przestrzegania zasady jawności w wystawianiu ocen. Wystawianie ocen z odpowiedzi ustnej oraz odczytywanie ocen z prac pisemnych nie może być komentowane przez nauczyciela na forum klasy w sposób drażliwy dla ucznia. Jedyną postawą do wystawiania oceny śródrocznej i końcowej są kontrole uczniów prowadzone systematycznie i rozłożone równomiernie na cały okres nauki. NIEDOSTATECZNA Nie spełnia wymagań na ocenę dopuszczającą; Odmawia wszelkiej współpracy; Ma lekceważący stosunek do przedmiotu i wiary.
Oto kryteria poszczególnych ocen w określonych klasach Szkoły Podstawowej. Kryteria ocen w klasie I CELUJĄCA Uczeń nie tylko spełnia wymagania na ocenę bardzo dobrą, ale posiada wiedzę wykraczającą poza program katechezy. Wyróżnia się aktywnością w grupie katechetycznej. Aktywnie uczestniczy w życiu Kościoła BARDZO DOBRA Uczeń jest zdyscyplinowany, Posiada uzupełniony zeszyt, Bierze czynny udział w katechezie. Uczeń opanował pełny zakres wiedzy i umiejętności określonych programem katechezy. Zna podstawowe modlitwy religijne:, ale też wiele innych dodatkowych. Zna podstawowe Uroczystości roku liturgicznego i ich znaczenie. Zachowuje szacunek dla "świętych" przedmiotów, miejsc i znaków religijnych. Chętnie uczestniczy w życiu parafii (liturgia, rekolekcje itp.). DOBRA Uczeń posiada uzupełniony zeszyt, Przejawia aktywność na zajęciach. Uczeń opanował wiadomości i umiejętności, które pozwalają na rozumienie wiedzy religijnej. Dysponuje dobrą umiejętnością zastosowania zdobytych wiadomości. Zna podstawowe modlitwy religijne: Ojcze nasz, Zdrowaś Maryjo, Aniele Boży. Zna podstawowe Uroczystości roku liturgicznego i ich znaczenie. Postawa ucznia nie budzi zastrzeżeń. Uzyskuje stałe dobre postępy podczas prowadzonych zajęć. Nie zaniedbuje uczestnictwa w katechezie, do której stara się być przygotowany. Uczestniczy w rekolekcjach szkolnych.
DOSTATECZNA Uczeń uzupełnia tematy, potrafi odtworzyć z pomocą nauczyciela treść lekcji. Uczeń opanował wiadomości i umiejętności umożliwiające zdobywanie dalszej wiedzy, ale w jego wiadomościach są luki. Nie wykazuje większego zainteresowania przedmiotem. Nie w pełni zna podstawowe modlitwy religijne: Ojcze nasz, Zdrowaś Maryjo, Aniele Boży. Mylą mu się uroczystości roku liturgicznego i ich znaczenie. Nieregularnie uczęszcza na katechezę. Wykonanie zadań przez ucznia budzi zastrzeżenia np. byle jakie prowadzenie zeszytu. Nie bierze udziału w życiu parafii, w różnych formach duszpasterstwa. DOPUSZCZAJĄCA Uczeń jest obecny na lekcji, słucha, nie przeszkadza w prowadzeniu lekcji, ale niechętnie bierze udział w katechezie. Zdobyte wiadomości są niewystarczające na uzyskanie przez ucznia podstawowej wiedzy religijnej. Często opuszcza katechezę. Zna bardzo słabo podstawowe modlitwy religijne: Ojcze nasz, Zdrowaś Maryjo, Aniele Boży. Mylą mu się uroczystości roku liturgicznego i ich znaczenie. Ma lekceważący stosunek do przedmiotu. Celująca Kryteria ocen w klasie IV Posiadł wiedzę i umiejętności znacznie przekraczające program nauczania katechezy; Twórczo rozwija własne uzdolnienia oraz dba o własną formację religijną; Biegle posługuje się zdobytymi wiadomościami w rozwiązywaniu problemów teoretycznych i praktycznych, potrafi zastosować je we własnym życiu, służy radą innym, jest świadkiem wiary; Wypowiada się logicznie i wyczerpująco na dany temat; Bierze czynny udział w przygotowaniu liturgii Mszy św., w przygotowaniu nabożeństw;
Wyróżnia się aktywnością w grupie katechetycznej oraz w życiu parafii; Osiąga sukcesy w konkursach religijnych lub posiada inne porównywalne osiągnięcia. BARDZO DOBRA Opanował w sposób twórczy pełny zakres wiedzy i umiejętności określonych programem katechezy dotyczących historii narodu wybranego, potrafi je samodzielnie objaśnić i powiązać w całość oraz odnieść do osoby Jezusa Chrystusa; Posiada biegłą znajomość Małego Katechizmu; Zna zawartość Pisma Świętego ST i NT oraz potrafi umiejętnie się nim posługiwać Chętnie, regularnie i czynnie bierze udział w katechezie; Mając na względzie swój pełny rozwój duchowy, posiada umiejętność aktywnego uczestniczenia w liturgii i sakramentach; Przejawia postawę apostolską. Dobra Posiada znajomość Małego Katechizmu, rozumie go, oraz potrafi zastosować w sytuacjach życia codziennego; Opanował w pewien sposób zakres wiedzy i umiejętności określonych programem katechezy dotyczących historii narodu wybranego, potrafi je samodzielnie objaśnić i powiązać w całość oraz odnieść do osoby Jezusa Chrystusa; Potrafi odpowiedzieć samodzielnie na wszystkie pytania związane z tematem katechezy; Zna zawartość Pisma Świętego ST i NT oraz potrafi się nim posługiwać Przejawia aktywność na katechezie i jest do niej przygotowany; Zachowuje szacunek dla "świętych" przedmiotów, miejsc i znaków religijnych; Uczestniczy w rekolekcjach szkolnych. DOSTATECZNA Zna podstawowe modlitwy i prawdy wiary, rozumie je oraz umie wyjaśnić, czym jest chrześcijaństwo w życiu codziennym; Dysponuje przeciętną wiedzą w zakresie materiału przewidzianego programem dotyczącego historii narodu wybranego, potrafi je objaśnić i powiązać w całość oraz odnieść do osoby Jezusa Chrystusa przy pomocy katechety;
Zna bardzo słabo Pismo Święte ST i NT oraz nie potrafi umiejętnie się nim posługiwać Posiadł minimalną wiedzę umożliwiającą mu dalsze postępy w nauce; Wykonuje zadania, potrafi odtworzyć wniosek z lekcji; Prowadzi zeszyt z notatkami z lekcji i pracami domowymi może być niestaranny; Nie wykazuje większego zainteresowania przedmiotem; Nieregularnie uczęszcza na katechezę. DOPUSZCZAJĄCA Zna najbardziej istotne z podstawowych modlitw i prawd wiary; Dysponuje minimalną wiedzą w zakresie materiału przewidzianego programem dotyczącego historii narodu wybranego, nie potrafi objaśniać tematu i powiązać w całość oraz odnieść do osoby Jezusa Chrystusa, co najwyżej z dużą pomocą katechety; Nie zna zawartości Pisma Świętego ST i NT oraz nie potrafi umiejętnie się nim posługiwać, najwyżej z dużą pomocą katechety. W jego wiadomościach są luki - umożliwiają mu one jednak dalszą naukę oraz utożsamianie się z chrześcijaństwem; Proste zadania o niewielkim stopniu trudności rozwiązuje przy pomocy katechety; Prowadzi, mniej lub bardziej rzetelnie, zeszyt; Niechętnie bierze udział w katechezie, ale słucha, nie przeszkadza w prowadzeniu zajęć; Często opuszcza katechezę; ma lekceważący stosunek do przedmiotu. Celująca Kryteria ocen w klasie V Posiadł wiedzę i umiejętności znacznie przekraczające program nauczania katechezy; Twórczo rozwija własne uzdolnienia oraz dba o własną formację religijną; Biegle posługuje się zdobytymi wiadomościami w rozwiązywaniu problemów teoretycznych i praktycznych, potrafi zastosować je we własnym życiu, służy radą innym, jest świadkiem wiary;
Wypowiada się logicznie i wyczerpująco na dany temat; Bierze czynny udział w przygotowaniu liturgii Mszy św., w przygotowaniu nabożeństw; Wyróżnia się aktywnością w grupie katechetycznej oraz w życiu parafii; Osiąga sukcesy w konkursach religijnych lub posiada inne porównywalne osiągnięcia. BARDZO DOBRA Opanował w sposób twórczy pełny zakres wiedzy i umiejętności określonych programem katechezy dotyczących historii narodu wybranego, oraz życiem Patriarchów, potrafi je samodzielnie objaśnić i powiązać w całość oraz odnieść do osoby Jezusa Chrystusa; Potrafi dokładnie powiązać osobę Jezusa z uroczystościami i wydarzeniami roku liturgicznego. Zna zawartość Pisma Świętego ST i NT oraz potrafi umiejętnie się nim posługiwać Posiada biegłą znajomość Małego Katechizmu; Chętnie, regularnie i czynnie bierze udział w katechezie; Mając na względzie swój pełny rozwój duchowy, posiada umiejętność aktywnego uczestniczenia w liturgii i sakramentach; Przejawia postawę apostolską. Dobra Posiada znajomość Małego Katechizmu, rozumie go, oraz potrafi zastosować w sytuacjach życia codziennego; Opanował w pewien sposób zakres wiedzy i umiejętności określonych programem katechezy dotyczących historii narodu wybranego oraz życiem Patriarchów, potrafi je samodzielnie objaśnić i powiązać w całość oraz odnieść do osoby Jezusa Chrystusa; Potrafi powiązać osobę Jezusa z uroczystościami i wydarzeniami roku liturgicznego. Zna zawartość Pisma Świętego ST i NT oraz potrafi się nim posługiwać Potrafi odpowiedzieć samodzielnie na wszystkie pytania związane z tematem katechezy; Przejawia aktywność na katechezie i jest do niej przygotowany; Zachowuje szacunek dla "świętych" przedmiotów, miejsc i znaków religijnych; Uczestniczy w rekolekcjach szkolnych.
DOSTATECZNA Zna podstawowe modlitwy i prawdy wiary, rozumie je oraz umie wyjaśnić, czym jest chrześcijaństwo w życiu codziennym; Dysponuje przeciętną wiedzą w zakresie materiału przewidzianego programem dotyczącego historii narodu wybranego oraz życiem Patriarchów potrafi je objaśnić i powiązać w całość oraz odnieść do osoby Jezusa Chrystusa przy pomocy katechety; Zna bardzo słabo Pismo Święte ST i NT oraz nie potrafi umiejętnie się nim posługiwać Umożliwiającą mu dalsze postępy w nauce; Wykonuje zadania, potrafi odtworzyć wniosek z lekcji; Prowadzi zeszyt z notatkami z lekcji i pracami domowymi, może on być niestaranny; Nie wykazuje większego zainteresowania przedmiotem; nieregularnie uczęszcza na katechezę. DOPUSZCZAJĄCA Zna najbardziej istotne z podstawowych modlitw i prawd wiary; Dysponuje minimalną wiedzą w zakresie materiału przewidzianego programem dotyczącego historii narodu wybranego oraz życiem Patriarchów, nie potrafi objaśniać tematu i powiązać w całość oraz odnieść do osoby Jezusa Chrystusa, co najwyżej z dużą pomocą katechety; Zna bardzo słabo zawartość Pisma Świętego ST i NT oraz nie potrafi się nim posługiwać, najwyżej z pomocą katechety. W jego wiadomościach są luki - umożliwiają mu one jednak dalszą naukę oraz utożsamianie się z chrześcijaństwem; Proste zadania o niewielkim stopniu trudności rozwiązuje przy pomocy katechety; Prowadzi mniej lub bardziej rzetelnie zeszyt; Niechętnie bierze udział w katechezie, ale słucha, nie przeszkadza w prowadzeniu zajęć; Często opuszcza katechezę; Ma lekceważący stosunek do przedmiotu.
Celująca Kryteria ocen w klasie VI Posiadł wiedzę i umiejętności znacznie przekraczające program nauczania katechezy; Twórczo rozwija własne uzdolnienia oraz dba o własną formację religijną; Biegle posługuje się zdobytymi wiadomościami w rozwiązywaniu problemów teoretycznych i praktycznych, potrafi zastosować je we własnym życiu, służy radą innym, jest świadkiem wiary; Wypowiada się logicznie i wyczerpująco na dany temat; Bierze czynny udział w przygotowaniu liturgii Mszy św., w przygotowaniu nabożeństw; Wyróżnia się aktywnością w grupie katechetycznej oraz w życiu parafii; Osiąga sukcesy w konkursach religijnych lub posiada inne porównywalne osiągnięcia. BARDZO DOBRA Opanował w sposób twórczy pełny zakres wiedzy i umiejętności określonych programem katechezy dotyczących Pisma Świętego Starego i Nowego Testamentu oraz wydarzeń związanych z osobą Jezusa Chrystusa, potrafi objaśnić i powiązać je w całość Potrafi dokładnie powiązać osobę Jezusa z uroczystościami, świętami wydarzeniami roku liturgicznego. Zna zawartość Pisma Świętego NT i ST, potrafi umiejętnie się nim posługiwać Posiada biegłą znajomość Małego Katechizmu; Chętnie, regularnie i czynnie bierze udział w katechezie; Mając na względzie swój pełny rozwój duchowy, posiada umiejętność aktywnego uczestniczenia w liturgii i sakramentach; Przejawia postawę apostolską. Dobra Posiada znajomość Małego Katechizmu, rozumie go, oraz potrafi zastosować w sytuacjach życia codziennego; Opanował w sposób twórczy pełny zakres wiedzy i umiejętności określonych programem katechezy dotyczących Pisma Świętego Starego i Nowego Testamentu oraz wydarzeń związanych z osobą Jezusa Chrystusa, potrafi objaśnić i powiązać je w całość.
Potrafi dokładnie powiązać osobę Jezusa z uroczystościami, świętami wydarzeniami roku liturgicznego. Zna zawartość Pisma Świętego NT i ST, potrafi umiejętnie się nim posługiwać Potrafi odpowiedzieć samodzielnie na wszystkie pytania związane z tematem katechezy; Przejawia aktywność na katechezie i jest do niej przygotowany; Zachowuje szacunek dla "świętych" przedmiotów, miejsc i znaków religijnych; Uczestniczy w rekolekcjach szkolnych. DOSTATECZNA Zna podstawowe modlitwy i prawdy wiary, rozumie je oraz umie wyjaśnić, czym jest chrześcijaństwo w życiu codziennym; Dysponuje przeciętną wiedzą w zakresie materiału przewidzianego programem dotyczącego Pisma Świętego Starego i Nowego Testamentu oraz wydarzeń związanych z osobą Jezusa Chrystusa, nie w pełni potrafi objaśnić i powiązać je w całość. Nie potrafi dokładnie powiązać osoby Jezusa z uroczystościami, świętami i wydarzeniami roku liturgicznego. Zna bardzo słabo Pismo Święte ST i NT, nie potrafi umiejętnie się nim posługiwać umożliwiającą mu dalsze postępy w nauce; Wykonuje zadania, potrafi odtworzyć wniosek z lekcji; Prowadzi zeszyt (lub zeszyt ćwiczeń) z notatkami z lekcji i pracami domowymi może być niestaranny; Nie wykazuje większego zainteresowania przedmiotem; Nieregularnie uczęszcza na katechezę. DOPUSZCZAJĄCA Zna najbardziej istotne z podstawowych modlitw i prawd wiary; Dysponuje minimalną wiedzą w zakresie materiału przewidzianego programem dotyczącego Pisma Świętego Starego i Nowego Testamentu oraz wydarzeń związanych z osobą Jezusa Chrystusa. Nie potrafi powiązać osoby Jezusa z uroczystościami, świętami wydarzeniami roku liturgicznego, najwyżej przy pomocy katechety Zna bardzo słabo zawartość Pisma Świętego ST i NT, nie potrafi się nim posługiwać, najwyżej z pomocą katechety.
W jego wiadomościach są luki - umożliwiają mu one jednak dalszą naukę oraz utożsamianie się z chrześcijaństwem; Proste zadania o niewielkim stopniu trudności rozwiązuje przy pomocy katechety; Prowadzi, mniej lub bardziej rzetelnie, zeszyt; Niechętnie bierze udział w katechezie, ale słucha, nie przeszkadza w prowadzeniu zajęć; Często opuszcza katechezę; Ma lekceważący stosunek do przedmiotu.