Załoenia do strategii informatyzacji gminy Mały Płock Załoenia do programu rozwoju społeczno-gospodarczego z wykorzystaniem technologii informacyjnych na lata 2004-2007
Podstawowe informacje o dokumencie: Autor: Borys Czerniejewski, Aleksander Ronowicz Właciciel dokumentu: Borys Czerniejewski Recenzenci: Krzysztof Meszka, Marcin Sikorski, Aleksander Solecki, Tomasz Wieczorkowski, Borys Stokalski Tytuł: Załoenia do strategii informatyzacji gminy MAŁY PŁOCK Projekt: Załoenia do programu rozwoju społeczno-gospodarczego z wykorzystaniem technologii informacyjnych na lata 2004-2007 Wersja: 1.0 Status: Produkt Liczba stron: 42 Data utworzenia: 2004-10-29 21:35 Kontakt do uwag: bczerniejewski@infovide.pl Połoenie pliku: D:\BBC\Rada Informatyzacji Wsi\e-Vita\Wyjazd\Strategie nasze\mały Płock\Załoenia do Strategii Informatyzacji Gminy - MAŁY PŁOCK v.1.0.doc Zdjcie na okładce: Kociół w Małym Płocku, fot. Aleksander Ronowicz Copyright 2004 Historia zmian: Wersja Data Kto Opis 0.1 2004-08-24 Aleksander Ronowicz Utworzenie dokumentu 0.2-1.0 do 2004-11-02 Aleksander Ronowicz, Edycja dokumentu Borys Czerniejewski Ten dokument podlega zatwierdzeniu: Imi i Nazwisko Podpis Rola w projekcie Data zatwierdzenia Wersja Borys Kierownik Projektu 2004-11-02 1.0 Czerniejewski Odbiorcami dokumentu s: Imi i Nazwisko Rola w projekcie Data wydania Wersja Klara Malecka FWW, e-vita 2004-11-02 1.0 Jacek Pietrusiak FWW, e-vita 2004-11-02 1.0 Józef Dymerski Wójt Gminy Mały Płock Sławomir Gromadzki Koordynator Projektu w Gminie Mały Płock? Stranik Strategii Gminy Mały Płock Zastrzeenia: Wszystkie nazwy handlowe i towarów wystpujce w niniejszej publikacji s znakami towarowymi zastrzeonymi odpowiednich firm odnonych włacicieli. Dokument naley traktowa jako jawny.
Spis treci 1. Wstp... 5 1.1 Cel i znaczenie dokumentu... 5 1.2 Zawarto i struktura dokumentu... 6 1.3 Zadania gminy... 7 1.4 Strategie rozwoju... 7 2. Obraz i zasoby gminy... 8 2.1 Specjalno gminy... 8 2.2 Dane statystyczne... 8 2.3 Dane gospodarcze... 9 2.4 Budet gminy w roku 2004... 9 2.5 Wydatki na informatyk w roku 2004... 9 2.6 Budet zadeklarowany w programie e-vita... 9 2.7 Partnerzy programu e-vita... 9 2.8 Zasoby informacyjne... 10 3. Rynek na którym działa gmina... 10 3.1 Klienci i udziałowcy... 10 3.2 Konkurencja... 10 3.3 Sojusznicy... 10 4. Wizja gminy... 10 4.1 Wizja młodziey... 11 4.2 Wizja dorosłych... 11 4.3 Główne elementy wizji... 11 5. Misja gminy... 11 6. Analiza otoczenia informatyzacji gminy (PEST)... 12 6.1 Otoczenie polityczne... 12 6.2 Otoczenie ekonomiczne... 14 6.3 Otoczenie społeczne... 14 6.4 Otoczenie techniczne... 15 7. Analiza potencjału gminy (SWOT) i kierunki działa... 15 8. Cele strategiczne gminy... 17 9. Priorytetowe dziedziny zastosowa informatyki w gminie... 18 10. Program działania (projekty)... 20 10.1 Budowa sieci teleinformatycznej... 20 10.2 Portal rolny... 20 10.3 Gminny portal gospodarczy... 22 10.4 Gminny portal informacyjny... 22 10.5 Rozbudowa publicznych punktów dostpu do internetu... 24 strona 3
10.6 Portal e-urzd... 25 10.7 Elektroniczny obieg spraw w urzdzie gminy... 26 10.8 Multimedialna pracownia jzykowa... 27 10.9 Sala do wideokonferencji... 27 11. Moliwe ródła finansowania... 28 12. Monitorowanie realizacji strategii i zarzdzanie zmian... 30 13. Podsumowanie... 30 14. Materiały ródłowe dostpne w sieci... 31 15. Załczniki... 32 15.1 Załcznik nr 1. Proponowany harmonogram realizacji strategii informatyzacji gminy Mały Płock... 33 15.2 Załcznik nr 2. Budowa sieci teleinformatycznej... 34 15.3 Załcznik nr 3. Lista obecnoci na spotkaniu w spawie Załoe informatyzacji gminy... 40 15.4 Załcznik nr 4. Proponowane obszary zastosowa IT w gminie... 42 strona 4
1. Wstp 1.1 Cel i znaczenie dokumentu Niniejszy dokument został przygotowany na zlecenie Fundacji Wspomagania Wsi, w ramach programu Wie aktywna. Budowanie społeczestwa informacyjnego e-vita prowadzonego przez Fundacj Wspomagania Wsi (FWW), Polsko-Amerykask Fundacj Wolnoci oraz Cisco Systems Poland. Celem programu jest popularyzacja konkretnych zastosowa informatyki wród społecznoci wiejskich w Polsce oraz praktyczne przygotowanie szeciu wybranych społecznoci (gmin) do korzystania z moliwoci rozwoju społeczno-gospodarczego, jakie daj nowe technologie. Działania zaplanowane w ramach programu skierowane s przede wszystkim do samorzdu, przedsibiorców, organizacji pozarzdowych i młodziey. Korzyci uzyskane przez beneficjantów programu oraz wypracowane modele działa, moliwoci zastosowa, a take konkretne przedsiwzicia z wykorzystaniem informatyki zrealizowane w wybranych gminach, maj słuy jako przykład oraz stanowi zacht i inspiracj do podejmowania podobnych inicjatyw przez inne społecznoci wiejskie. Jednym z elementów programu jest przygotowanie załoe do strategii informatyzacji wybranych gmin na lata 2004 2007. Na potrzeby niniejszego dokumentu przyjmujemy, e strategia to dokument, który okrela sposób realizacji długookresowych celów gminy za pomoc wskazanych rodków, przy wykorzystaniu bdcych w posiadaniu gminy zasobów. Strategia okrela równie sposób modyfikacji celów gminy w zalenoci od zmian zachodzcych w jej otoczeniu oraz sposoby pozyskania zasobów, ich racjonalne rozmieszczenie i wykorzystanie. Załoenia stanowi jedynie zarys przyszłej strategii informatyzacji, której przygotowanie wymagałoby dokładniejszego rozpoznania potrzeb gminy i pełniejszego udziału jej mieszkaców. Napity harmonogram programu e-vita nie pozwala na przygotowanie pełnych strategii informatyzacji. Niniejsze załoenia przygotowano na podstawie nastpujcych materiałów: 1. ankiety (wniosku gminy o udział w programie e-vita), 2. przykładowego projektu (wypracowanego przez picioosobow reprezentacj gminy w czasie warsztatu w dniu 2004-04-29, podczas konferencji w Miedzeszynie), 3. podsumowania informacji uzyskanych przez przedstawicieli FWW w czasie wizyt studyjnych, zawierajce m.in. propozycje zakresu zastosowa informatyki w ramach programu e-vita, 4. spisu gminnych punktów dostpu do internetu w gminie Mały Płock oczekiwanych przez społeczno lokaln, uzyskanego od samorzdu gminy po wizycie studyjnej przedstawicieli FWW (pismo Koordynatora Projektu w Gminie Mały Płock z dnia 2004-08-10), 5. raportu ze spotka informacyjno-edukacyjnych, które odbyły si w gminie w dniach 2004-07-29 i 30, 6. oficjalnej strategii rozwoju gminy ( Strategia rozwoju gminy Mały Płock w latach 2003-2012, Podlaska Agencja Rozwoju Regionalnego, Białystok Łoma Mały Płock, stycze 2003), 7. koncepcji rozwoju informatyzacji gminy (Józef Dymerski, Sławomir Gromadzki, Lucyna Dymerska, Karol Stachelski, Andrzej elazny, Koncepcja rozwoju informatyzacji gminy Mały Płock na lata 2003-2006, Mały Płock 26 stycznia 2003 r.), 8. planu informatyzacji gminy ( Plan komputeryzacji i rozwoju technologii informacyjnych w gminie Mały Płock na lata 2004-2006, bez daty), strona 5
9. informacji zebranych podczas warsztatu strategicznego przeprowadzonego w gminie Mały Płock w dniu 2004-08-23 (lista osób uczestniczcych w warsztacie stanowi załcznik nr 3. do niniejszych Załoe ). Załoenia do strategii informatyzacji gminy s dokumentem wewntrznym, opracowywanym na potrzeby realizacji programu e-vita. Moe on równie słuy samorzdom pomocniczo przy podejmowaniu inicjatyw zwizanych z informatyzacj ich gmin po zakoczeniu programu. 1.2 Zawarto i struktura dokumentu Niniejsze załoenia uwzgldniaj uzyskane wczeniej informacje o gminie, jej sytuacji społeczno-gospodarczej i potrzebach mieszkaców i s komplementarne do strategii rozwoju gminy ( Strategia rozwoju gminy Mały Płock w latach 2003-2012, Podlaska Agencja Rozwoju Regionalnego, Białystok Łoma Mały Płock, stycze 2003), koncepcji informatyzacji (Józef Dymerski, Sławomir Gromadzki, Lucyna Dymerska, Karol Stachelski, Andrzej elazny, Koncepcja rozwoju informatyzacji gminy Mały Płock na lata 2003-2006, Mały Płock 26 stycznia 2003 r.) oraz planu informatyzacji gminy ( Plan komputeryzacji i rozwoju technologii informacyjnych w gminie Mały Płock na lata 2004-2006, bez daty). Okrelaj one obszary rozwoju społeczno-gospodarczego, które mog by realizowane pełniej za pomoc informatyki oraz cele strategiczne (priorytety) oraz działania je wspierajce zawarte w strategii rozwoju gminy, zgodne z oczekiwaniami społecznoci gminy zwizanym z udziałem w programie e-vita, które mog by realizowane z zastosowaniem informatyki w okrelonym horyzoncie czasowym (lata 2004-2007). Okres lipiec 2004 lipiec 2005 to czas realizacji programu e-vita. Okres lipiec 2005 grudzie 2007 to czas realizacji kolejnego etapu/etapów strategii informatyzacji z wykorzystaniem zasobów własnych gminy i dostpnych, zewntrznych ródeł finansowania. Dokument zawiera analiz słabych i silnych stron gminy oraz szans i zagroe zwizanych z otoczeniem informatyzacji, wypracowan z przedstawicielami gminy wizj, misj i cele strategiczne informatyzacji, wybrane dziedziny zastosowa IT, priorytety i program działania (propozycje projektów), umoliwiajce: a) przeprowadzenie przez integratora systemu (firm ComputerLand S.A.) audytu przedwdroeniowego do budowy sieci dostpu radiowego w ramach programu e-vita, b) korzystanie z niniejszych załoe w czasie póniejszym przy przygotowywaniu bardziej rozbudowanych koncepcji i planów rozwoju budowy infrastruktury i zastosowa informatyki w gminie. Ponadto niniejsze Załoenia : okrelaj zakres prac infrastrukturalnych/funkcjonalnoci infrastruktury informatycznej wdraanej w ramach programu e-vita, systematyzuj wczeniejsze informacje o gminie/weryfikuj plany/propozycje samorzdu przedstawione na etapie wizyt studyjnych, okrelaj zakres kontynuacji działa (zwizanych ze wspomaganiem rozwoju społeczno-gospodarczego gminy za pomoc informatyki), moliwych do realizacji z wykorzystaniem rodków UE potencjalnie dostpnych dla samorzdu, organizacji pozarzdowych i przedsibiorstw. strona 6
1.3 Zadania gminy Gmina jest podstawow jednostk samorzdu terytorialnego. 1 Do zakresu jej działania nale wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeone ustawami na rzecz innych podmiotów. 2 Naley do nich równie zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty samorzdowej tworzonej przez mieszkaców gminy. Szeroko pojta informatyzacja gminy nie jest jednak objta katalogiem zada własnych gminy. 3 Informatyka jest bowiem jedynie narzdziem do realizacji zada gminy. Informatyzacja jest wic procesem zastosowania i wdroenia narzdzi teleinformatycznych do realizacji zada własnych gminy. Inaczej mówic, informatyzacja jest jedynie narzdziem do realizacji przyjtej strategii. Dlatego te niniejsze załoenia do strategii informatyzacji gminy naley traktowa jedynie jako jeden z programów funkcjonalnych wypracowanych na podstawie strategii rozwoju gminy Mały Płock. 1.4 Strategie rozwoju Posiadanie przez gmin strategii rozwoju (społeczno-gospodarczego) nie jest usankcjonowane prawnie. Ustawowo przewidziano jedynie opracowanie narodowej strategii rozwoju regionalnego oraz strategii rozwoju województwa. 4 Wynika to z faktu, i uznaje si, e gmina jest jednostk zbyt mał, by konieczne było opracowywanie dla niej strategii rozwoju. Do właciwoci rady gminy naley jednak uchwalanie programów gospodarczych. 5 Program, ze swej natury, jest dokumentem bardziej szczegółowym wyznaczajcym działania, które maj zosta podjte w krótszej perspektywie czasowej. Programy gospodarcze gmin mog stanowi uszczegółowienie strategii rozwoju województw. Mówic wic o strategii rozwoju gminy naley mie na myli dokument wynikajcy ze strategii rozwoju województwa, którego przygotowanie nie jest obowizkowe w wietle prawa, lecz ley w interesie gminy. Strategia wana jest te przy składaniu wniosków o dofinansowanie projektów z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR). Kady projekt musi posiada swoje tło i uzasadnienie. Projekt musi wynika z planowanych kierunków rozwoju i słuy realizacji okrelonych celów, które powinny by zapisane w strategii lub innym dokumencie o podobnym charakterze. Dlatego wiele gmin decyduje si na przygotowanie własnych strategii rozwoju. Podobnie jest ze strategi informatyzacji nie jest ona wymagana do funkcjonowania gminy. Jednake strategia i cele w niej opisane mog stanowi dobre uzasadnienie dla projektów dofinansowywanych np. w ramach działania 1.5 przewidzianego w Zintegrowanym Programie Operacyjnym Rozwoju Regionalnego. Strategia informatyzacji powinna by zgodna ze strategi regionaln: Wsparcie z EFRR powinno by zdeterminowane strategi rozwoju społeczestwa informacyjnego w regionie. Co wicej, [informatyczne] projekty infrastrukturalne musz by zgodne z celami regionalnego rozwoju gospodarczego tj. wzrostu gospodarczego, konkurencyjnoci regionu tak samo jak równowagi działa gospodarczych. Odosobnione projekty nie powinny otrzymywa wsparcia. Powinny by one ponadto powizane z innymi działaniami zorientowanymi na rozwój nowych aplikacji i usług. 1 por. art. 164, ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej 2 por. art. 6, ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorzdzie gminnym (tekst jednolity Dz. U. z 2001 r. nr 142, poz. 1591) 3 por. art. 7, ust 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorzdzie gminnym (j.w.) 4 por. ustawa z dnia 12 maja 2000 r. o zasadach wspierania rozwoju regionalnego (Dz. U. nr 48, poz. 550) 5 por. art. 18, ust 2, pkt 6 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorzdzie gminnym (j.w.) strona 7
Jako cz strategii, projekty infrastrukturalne powinny zosta oparte na analizie potrzeb regionalnych i szans zidentyfikowanych w konsultacji z partnerami społecznymi i gospodarczymi, przy uwzgldnieniu specyficznych ekonomicznych i instytucjonalnych warunków jak równie obecnie funkcjonujcej infrastruktury (tj. przegldu istniejcej infrastruktury przed planowaniem nowych inwestycji). 6 2. Obraz i zasoby gminy Gmina Mały Płock ley w dorzeczu Narwi, na Wysoczynie Kolneskiej, w powiecie kolneskim, woj. podlaskie. Ssiednimi gminami s: od północy Kolno, od wschodu Stawiski, od południa Pitnica (pow. łomyski), Łoma (pow. łomyski), Nowogród (pow. łomyski), od zachodu Zbójna (pow. łomyski). Głównymi miejscowociami gminy s: Mały Płock; Kty, Rogienice Wielkie, Chludnie, Korzeniste. Pozostałe miejscowoci to: Budy Kozłówka, Budy elazne, Cwaliny Due, Cwaliny Małe, Józefowo, Kołaki Strumienie, Kołaki Wietrzychowo, Mciwuje, Popki, Nowe Rakowo, Stare Rakowo, Ruda Skroda, Rudka Skroda, miarowo, Włodki, Zalesie. 2.1 Specjalno gminy Gmina Mały Płock jest gmin typowo rolnicz (przeszło 72,5% jej powierzchni stanowi uytki rolne), rozwijajc produkcj mleczarsk. Na terenie gminy brak wikszych obiektów przemysłowych. Atutem gminy jest dobre połoenie komunikacyjne przy drodze krajowej nr 63 z Łomy do Kolna, Piszu i Giycka. Gmina pokłada due nadzieje w rozwoju przedsibiorczoci oraz ekologicznego rolnictwa (głównie produkcji mleczarskiej). 2.2 Dane statystyczne powierzchnia gminy ogółem [ha] 14 006 powierzchnia gruntów rolnych [ha] 10 554 powierzchnia gruntów lenych [ha] 1 141 powierzchnia gruntów przemysłowych [ha] 0 liczba sołectw 27 liczba mieszkaców ogółem 5 292 liczba mieszkaców na terenach wiejskich 5 292 liczba mieszkaców na terenie miast 0 liczba mieszkaców w wieku do 25 lat 1 967 liczba mieszkaców w wieku od 25 do 50 lat 1 847 liczba mieszkaców w wieku powyej 50 lat 1477 6 Przewodnik w sprawie kryteriów i warunków wdraania funduszy strukturalnych w ramach wsparcia komunikacji elektronicznej, Dokument roboczy Komisji Europejskiej, Bruksela, 28.07.2003, SEC(2003)895 strona 8
2.3 Dane gospodarcze liczba podmiotów gospodarczych działajcych w gminie 123 liczba gospodarstw rolnych w gminie 1 337 2.4 Budet gminy w roku 2004 dochody wydatki 8 112 000 zł 8 832 000 zł 2.5 Wydatki na informatyk w roku 2004 w urzdzie gminy w edukacji 0 zł 72 000 zł W budecie na 2004 rok jak wida nie uwzgldniono kwoty 1 200 000 zł potrzebnych na realizacj programu koncepcji informatyzacji gminy (Józef Dymerski, Sławomir Gromadzki, Lucyna Dymerska, Karol Stachelski, Andrzej elazny, Koncepcja rozwoju informatyzacji gminy Mały Płock na lata 2003-2006, Mały Płock 26 stycznia 2003 r.). Zgodnie z harmonogramem w latach 2004-2006 budowany ma by gminny zintegrowany system zarzdzania informacj, który wymaga połczenia sieci waniejszych instytucji gminy. 2.6 Budet zadeklarowany w programie e-vita Gmina zadeklarowała własny wkład gotówkowy na rozbudow infrastruktury sieciowej zgonie z programem e-vita w wysokoci 20 000 40 000 zł. Inne zasoby zadeklarowane jako wkład do programu to: pracownie komputerowe w Gminnym Centrum Informacji, Gminnym Orodku Kultury i Bibliotece Gminnej, pracownicy Gminnego Centrum Informacji (4 osoby), Gminnego Orodka Kultury (2 osoby) i Biblioteki Gminnej (4 osoby). 2.7 Partnerzy programu e-vita Urzd Gminy zaprosił do realizacji programu e-vita 7 partnerów, w tym: 3 instytucje publiczne, 2 organizacje pozarzdowe, 1 podmiot gospodarczy i 1 osob fizyczn: Sektor publiczny 1. Gimnazjum im. Papiea Jana Pawła II w Małym Płocku oraz funkcjonujcy przy gimnazjum Szkolny Klub Europejski 2. Szkoła Podstawowa w Rogienicach Wielkich 3. Gminne Centrum Reagowania Ochotnicza Stra Poarna w Małym Płocku Organizacje pozarzdowe 1. Stowarzyszenie na Rzecz Integracji i Promocji Powiatu Kolneskiego (Kolno) 2. Stowarzyszenie Społeczne Centrum Wspierania Inicjatyw Lokalnych Gminy Mały Płock (Mały Płock) Osoby fizyczne 1. Sławomir Gromadzki Specjalista programu Euro NGO (Kolno). Podmioty gospodarcze 1. Miesicznik Kolneski (Kolno) strona 9
2.8 Zasoby informacyjne W gminie znajduje si 1 gimnazjum, 5 szkół podstawowych, Gminna Biblioteka Publiczna w Małym Płocku posiadajca 3 filie, Gminny Orodek Kultury i wietlice wiejskie. 3. Rynek na którym działa gmina Gmina, postrzegana jako podmiot gospodarczy, wiadczcy usługi swoim klientom, działa w pewnym otoczeniu stanowicym jej rynek. Składa si on z klientów, udziałowców, konkurentów i partnerów (sojuszników). 3.1 Klienci i udziałowcy Jak w kadej gminie, klientami gminy Mały Płock s wszyscy jej mieszkacy i wszystkie podmioty gospodarcze działajce na jej terenie. Klientami gminy s równie instytucje publiczne w niej zlokalizowane. Gmina posiada równie klientów zewntrznych (okazjonalnych), takich jak turyci i inwestorzy. Włacicielami (udziałowcami) gminy s wszystkie osoby fizyczne w niej zameldowane oraz wszystkie podmioty gospodarcze posiadajce siedzib na terenie gminy i płacce podatki w gminie. 3.2 Konkurencja Konkurencj dla gminy stanowi inne gminy ubiegajce si o te same pienidze (dotacje, subwencje, granty, turystów, inwestorów itp.). Konkurencj na rónych polach mog stanowi róne gminy. Dla gminy Mały Płock konkurencj stanowi: na polu dotacji i rodków UE gminy ocienne (Kolno, Łoma, Nowogród, Pitnica, Stawiski, Zbójna), na polu działalnoci gospodarczej miasta powiatowe Kolno oraz Łoma, na polu turystyki miasto powiatowe Kolno. Gmina yje niejako w cieniu Kolna miasta powiatowego i zwizanej z nim gminy. Dotyczy to szczególnie sfery turystyki, w której gmina nie ma zbyt wiele do zaoferowania. Stan ten mona byłoby zmieni, lecz nie jest to kierunek rozwoju wybrany przez społeczno gminy. 3.3 Sojusznicy Sojusznikami dla gminy s wszystkie te jednostki samorzdu terytorialnego, które wraz z gmin realizuj wspólne przedsiwzicia. S to zazwyczaj gminy ssiednie, powiat, województwo oraz gminy partnerskie za granic. Dla gminy Mały Płock partnerami s: na polu działalnoci gospodarczej okoliczne gminy rozwijajce produkcj mleczarsk, Zwizek Gmin Wiejskich Województwa Podlaskiego, którego gmina Mały Płock jest członkiem (http://www.zgwwp.org.pl), na polu ochrony rodowiska gminy: Grabowo, Kolno i Stawiski, na polu zwalczania bezrobocia powiat kolneski (Powiatowy Urzd Pracy) i województwo podlaskie (Wojewódzki Urzd Pracy). 4. Wizja gminy Wizja jest obrazem, modelem przyszłoci gminy, który jej mieszkacy i władze chc wykreowa. 7 Aby zakreli wizj gminy Mały Płock za 10-20 lat osobno zbadane zostały potrzeby i pomysły młodziey i dorosłych: 7 por. Krzysztof Obłój, Strategia sukcesu firmy, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2000, str. 38 strona 10
4.1 Wizja młodziey Główn bolczk młodziey w gminie Mały Płock jest brak ciekawej oferty na spdzanie wolnego czasu szczególnie w okresie wakacyjnym (niniejsze Załoenia przygotowywano w sierpniu) i w zimie. Brak równie miejsc spotka dla młodziey, którymi s obecnie przystanki autobusowe. Bezrobocie jest postrzegane jako umiarkowane zagroenie. Młodzie w swej wizji wskazała na nastpujce elementy: rozbudowa infrastruktury sportowej i rekreacyjnej: budowa basenu, rozbudowa cieek rowerowych, organizacja zawodów sportowych organizacja wolnego czasu młodziey i zwizana z tym infrastruktura: załoenie siłowni lub klubu fitness, załoenie kawiarenek internetowych i punktów publicznego dostpu do internetu, utworzenie klubów młodzieowych, organizacja zaj dla młodziey (kółka zainteresowa, kursy taca, obozy, wycieczki, itd.), utworzenie pubu/dyskoteki, budowa kina, stworzenie miejsc pracy, take dla młodziey. 4.2 Wizja dorosłych W deniach dorosłych mieszkaców gminy, Mały Płock maj by w przyszłoci gmin, w której w zrównowaony, nie zakłócajcy równowagi rodowiskowej sposób rozwija si przedsibiorczo oraz wysokowydajne rolnictwo, którego podstaw stanowi produkcja mleczarska, napdzane głównie przez aktywizacj społeczn, edukacj oraz aktywn rol urzdu gminy. Marka produktów rolnych z gminy jest rozpoznawalna i uznana na rynku krajowym. Stopa bezrobocia spada, a wykształcona młodzie powraca do gminy po zakoczeniu nauki w szkołach wyszych. 4.3 Główne elementy wizji Jako główne elementy wizji wskazano: przedsibiorczo, rolnictwo, edukacj, rozbudow infrastruktury, rozwój kultury. 5. Misja gminy Na podstawie wizji sformułowano misj gminy. Jest ona lapidarnym sformułowaniem wizji po to, by mona było łatwo okreli cele, które gmina chce osign. Zgodnie z najlepszymi praktykami misja ma motywujcy i wrcz marzycielski charakter 8, lecz jest zarazem moliwa do osignicia. Okrela ona cel istnienia i działalnoci gminy. Misja gminy Mały Płock brzmi: Mały Płock zrównowaona ekologicznie gmina mleczna z rolnictwem dostosowujcym si do wymaga rynku i oferujcym atrakcyjne produkty. Miejsce dla ludzi wykształconych i innowacyjnych przedsibiorstw, przycigajce inwestorów dobrze rozwinit infrastruktur (w tym informatyczn), niskimi podatkami i szerok ofert imprez kulturalnych. Z tak sformułowan misj zgodzili si wszyscy uczestnicy warsztatu strategicznego przeprowadzonego w gminie w dniu 2004-08-23. Pozostaje wierzy, e misja zjednoczy mieszkaców gminy do jej realizacji. Rozwój gminy jest bowiem w interesie wszystkich mieszkaców i nie moe by zadaniem samym w sobie, postawionym jedynie jej władzom. 8 Krzysztof Obłój, op. cit., str. 39 strona 11
Wspólna misja pozwala [nawet] ludziom, którzy sobie nie ufaj, współpracowa, bowiem tworzy ona wspóln tosamo. 9 6. Analiza otoczenia informatyzacji gminy (PEST) Ze wzgldu na ograniczenia czasowe analiz otoczenia politycznego, ekonomicznego, społecznego i technicznego (analiz PEST) informatyzacji gminy przeprowadzono w sposób skrótowy. Skupiono si na otoczeniu politycznym i społecznym, gdy pozostałe otoczenia s podobne we wszystkich gminach. 6.1 Otoczenie polityczne Podstaw otoczenia politycznego informatyzacji powinna by ustawa o informatyzacji działalnoci niektórych podmiotów realizujcych zadania publiczne. Niestety nad projektem tej ustawy Sejm RP pracuje ju od przeszło roku i nie wiadomo, kiedy w kocu uda mu si j uchwali. Cele zwizane z informatyzacj pastwa zawarte zostały w przygotowanej przez Ministerstwo Nauki i Informatyzacji Strategii informatyzacji Rzeczypospolitej Polskiej epolska na lata 2004-2006, przyjtej przez Rad Ministrów w dniu 13 stycznia 2004 r. Wród szesnastu celów strategicznych, jako priorytetowe wymieniono: (A1) powszechny szerokopasmowy dostp do internetu dla szkół, (B1) budowa platformy usługowej dla administracji publicznej Wrota Polski, (B4) rozwój polskich treci w internecie, (C1) powszechn edukacj informatyczn. Z punktu widzenia niniejszych Załoe istotne s dodatkowo nastpujce cele: (A2) szerokopasmowy dostp do internetu dla administracji publicznej, (A3) infrastruktura dostpu do internetu publiczne punkty dostpu w kadej gminie, (B5) nauczanie na odległo, (B6) usługi medyczne na odległo, (B7) handel elektroniczny. Programem funkcjonalnym strategii informatyzacji RP, zgodnie z wymienionym wyej celem B2 jest dokument Wrota Polski Wstpna koncepcja projektu, Komitet Bada Naukowych, 11 grudnia 2002 r., prezentujcy załoenia do budowy zintegrowanego systemu informatycznego umoliwiajcego wiadczenie usług publicznych poprzez sie internet. Jak wynika z tytułu, dokument ten nie doczekał si jeszcze wersji ostatecznej. Za inny program funkcjonalny strategii informatyzacji RP, zgodnie z wymienionymi wyej celami A2 i A3, uznana moe zosta Narodowa strategia rozwoju dostpu szerokopasmowego do Internetu na lata 2004-2006 opracowana przez Ministerstwo Infrastruktury oraz Ministerstwo Nauki i Informatyzacji, a przyjta przez Rad Ministrów w dniu 23 grudnia 2003 r. Wród czterech działa strategicznych przewidzianych w niej dla administracji rzdowej (działanie A2) wymieniono inwestycje polegajce na budowie szerokopasmowej infrastruktury dostpowej w latach 2004-2008. Jako podmioty odpowiedzialne za realizacj tego działania wskazano m. in. jednostki samorzdu terytorialnego i ich jednostki organizacyjne, organizacje pozarzdowe i instytucje publiczne. W opisie działania napisano wprawdzie, e na potrzeby realizacji przedmiotowej Strategii planowane jest wykorzystanie istniejcej infrastruktury telekomunikacyjnej operatorów i innych przedsibiorstw telekomunikacyjnych oraz struktur organizacyjnych przedsibiorstw realizujcych zadania publiczne (np. Poczta Polska, szkoły biblioteki), ale w dalszej czci dokumentu wskazuje si, e: 9 Peter M. Senge, The Fifth Discipline: The Art and Practice of the Learning Organization, DoubleDay, New York 1989, str. 208 strona 12
Kluczow rol w zapewnieniu dostpu szerokopasmowego do Internetu pełni administracja samorzdowa. Dobre wykorzystanie rodków budetowych oraz funduszy strukturalnych pozwoli rozwin regionaln infrastruktur telekomunikacyjn dla potrzeb społeczestwa informacyjnego oraz wzmocni konkurencyjno i atrakcyjno regionów. Promocja dobrych rozwiza oraz zachty inwestycyjne dla przedsibiorstw umoliwi dalszy rozwój dostpu szerokopasmowego. Samorzdy powinny take wykorzysta przedsibiorstwa komunalne w zakresie dostpu szerokopasmowego do Internetu traktujc t usług jak realizacj własnego zadania publicznego tak, jak zapewnienie mieszkacom dostpu do wody czy prdu. Istotn rol mog odegra samorzdy na szczeblu lokalnym jako właciciele infrastruktury telekomunikacyjnej którzy, dysponujc fizycznymi zasobami telekomunikacyjnymi (jak np. kanalizacja teletechniczna, kable, maszty itp.), stworz baz dla rozwoju nowoczesnych usług telekomunikacyjnych. Szczegółowym programem działa implementujcym t strategi jest program Upowszechnienie szerokopasmowego dostpu do Internetu na lata 2004-2006 przygotowany przez Ministerstwo Infrastruktury i przyjty przez Rad Ministrów w dniu 31 sierpnia 2004 r. O budowie nowej infrastruktury w terenach wiejskich i sposobie jej wykorzystania napisano w nim: Stworzenie infrastruktury na potrzeby dostpu do Internetu obejmie budow nowej infrastruktury telekomunikacyjnej, w tym infrastruktury podstawowej tj. kanalizacji teletechnicznej, rurocigów kablowych midzy miastami oraz wiey, słupów i masztów. Naczelnymi wyznacznikami sposobu budowy infrastruktury bd: rodzaj dostpu, rozkład geograficzny potencjalnych klientów obecnie i w perspektywie min. 3 lat, kalkulacje ekonomiczne i moliwoci finansowe uczestników przedsiwzicia. Budowana infrastruktura powinna uzupełnia ju istniejc, w szczególnoci w miejscach o jej niszym nasyceniu (tereny wiejskie, małe miejscowoci i miasta). Dotyczy to przede wszystkim kanalizacji teletechnicznej, bdcej obecnie dobrem deficytowym. Kanalizacja teletechniczna powinna by budowana nadmiarowo tak, by moliwe było wydzierawianie jej samej bd prowadzonych w niej włókien wiatłowodowych, podmiotom zajmujcym si dostarczaniem szerokopasmowego dostpu do Internetu i innych usług telekomunikacyjnych. Wskazano, e budowa infrastruktury i przekazywanie jej operatorom jest zgodne z priorytetami wykorzystania rodków z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego wskazanymi w Przewodniku w sprawie kryteriów i warunków wdraania funduszy strukturalnych w ramach wsparcia komunikacji elektronicznej, który jest dokumentem roboczym Komisji Europejskiej. Istotnym elementem otoczenia informatyzacji w gminie Mały Płock jest równie strategia rozwoju województwa podlaskiego (Strategia rozwoju województwa podlaskiego do roku 2010, Zarzd Województwa Podlaskiego, wrzesie 2003 r.), w której teleinformatyka postrzegana jest jako narzdzie słuce do: podniesienia atrakcyjnoci inwestycyjnej i turystycznej województwa (priorytet 1.3. Rozwój systemu telekomunikacyjnego), strona 13
wzmocnienia bazy ekonomicznej województwa (priorytet 2.4. Rozwój technologii informacyjnych), rozwoju lecznictwa i opieki socjalnej (priorytet 3.3.4. Przeprowadzenie procesu informatyzacji jednostek ochrony zdrowia). Podstawowe zadania w nim wymienione to: rozbudowa infrastruktury telekomunikacyjnej (w tym na potrzeby administracji), dostp do usług administracji drog elektroniczn, tworzenie publicznych punktów dostpu do internetu (centrów informacji), stworzenie moliwoci pracy na odległo, szkolenia w zakresie uytkowania narzdzi teleinformatycznych, zastosowanie komputerów w procesie kształcenia i edukacji, organizacja wystaw, targów i konferencji popularyzujcych zastosowania narzdzie informatycznych oraz wspomniana informatyzacja jednostek ochrony zdrowia. Naley tu równie wspomnie o realizowanym przez Urzd Marszałkowski Województwa Podlaskiego projekcie Wrota Podlasia portalu internetowym majcym umoliwi dostp drog elektroniczn do pełnej gamy usług wszystkich urzdów administracji samorzdowej na terenie województwa. Podstawowym elementem tego projektu jest projekt Cyfrowy Urzd, którego celem jest przełoenie usług publicznych na form elektroniczn. Urzd Marszałkowski wraz z 12 samorzdowymi jednostkami terytorialnymi na Podlasiu rozpoczł pilotaow realizacj tego projektu. Niestety gmina Mały Płock nie została uwzgldniona w projekcie na tym etapie. Konstruujc strategi informatyzacji gminy Mały Płock naley oczywicie bra pod uwag strategi rozwoju gminy ( Strategia rozwoju gminy Mały Płock w latach 2003-2012, Podlaska Agencja Rozwoju Regionalnego, Białystok Łoma Mały Płock, stycze 2003). Jednymi z elementów (programów funkcjonalnych) strategii informatyzacji powinny by rozbudowa infrastruktury sieciowej oraz tworzenie i rozbudowa pracowni komputerowych zgodnie z koncepcj informatyzacji (Józef Dymerski, Sławomir Gromadzki, Lucyna Dymerska, Karol Stachelski, Andrzej elazny, Koncepcja rozwoju informatyzacji gminy Mały Płock na lata 2003-2006, Mały Płock 26 stycznia 2003 r.) oraz planem informatyzacji gminy ( Plan komputeryzacji i rozwoju technologii informacyjnych w gminie Mały Płock na lata 2004-2006, bez daty). 6.2 Otoczenie ekonomiczne Gmina Mały Płock jest niewielk gmin wiejsk, w której nie ma duych zakładów przemysłowych, a podstawowym ródłem dochodów mieszkaców gminy jest rolnictwo. Rozwija si mała przedsibiorczo i gospodarstwa rolne. Podstawowym problemem w gminie jest stosunkowo wysokie bezrobocie (oficjalnie 17,7%, czyli poniej redniej krajowej, co dla gminy wiejskiej naley uzna za niski odsetek) i ubóstwo mieszkaców gminy. Du barier dla procesu informatyzacji stanowi wic wysoki koszt sprztu komputerowego oraz usług telekomunikacyjnych. 6.3 Otoczenie społeczne Podstawowymi problemami społecznymi zwizanymi z procesem informatyzacji s zwykle brak umiejtnoci posługiwania si narzdziami teleinformatycznymi oraz brak zaufania i wiary w bezpieczestwo danych. Nie zaadresowanie tych problemów moe prowadzi do wykluczenia czci społecznoci z uczestnictwa w yciu nowoczesnego społeczestwa informacyjnego. Dlatego tak wana rol w programie e-vita odgrywaj zakrojone na szerok skal szkolenia. Społeczno lokalna w gminie Mały Płock jest stosunkowo dobrze zorganizowana, cho brakuje organizacji młodzieowych. Władze gminy zachciły do udziału w programie stosunkowo niewielu partnerów. Uwag zwraca fakt, e cz partnerów to instytucje majce siedzib w Kolnie miecie powiatowym. Wprawdzie pozwala to na rozwinicie dobrej strona 14
współpracy z powiatem, ale mała aktywizacja partnerów lokalnych, szczególnie spoza wsi Mały Płock (tylko jeden partner!) moe utrudni realizacje programu i spowodowa, e jego akceptacja bdzie ograniczona tylko do niektórych instytucji gminy. Dla powodzenia procesu informatyzacji kluczowa jest współpraca i odpowiednia komunikacja pomidzy wszystkimi partnerami w gminie. 6.4 Otoczenie techniczne Proces informatyzacji we wszystkich gminach napotyka na te same problemy i kwestie techniczne. Polska korzysta z dobrodziejstwa skoku technologicznego spowodowanego zapónieniem rozwojowym, który umoliwia (w miar posiadanych rodków finansowych) stosowanie najnowoczeniejszych rozwiza, bez potrzeby integracji starych systemów w celu maksymalnej ochrony poniesionych wczeniej nakładów inwestycyjnych. Niemniej jednak bardzo słabo rozwinita infrastruktura telekomunikacyjna jest powanym problemem i barier procesu informatyzacji. Program e-vita adresuje włanie ten problem, oferujc radiow sie dostpow moliwie duej liczbie mieszkaców gminy. Naley przy tym pamita, e ze wzgldu na szybki rozwój techniki systemy teleinformatyczne ulegaj szybkiej deprecjacji i wymagaj okresowej wymiany. Nakłady inwestycyjne za powoduj konieczno ponoszenia nakładów na utrzymanie systemów w latach nastpnych. 7. Analiza potencjału gminy (SWOT) i kierunki działa Przewaga strategiczna gminy nad innymi gminami polega na tym, aby by bardziej atrakcyjnym partnerem ni inne gminy. Najprostszym przykładem takiej strategicznej przewagi jest unikalny zasób lub usługa albo te wyrobiona marka. W gminie Mały Płock zasobem takim s produkty mleczarskie wytwarzane w regionie. Podczas warsztatów strategicznych przeprowadzonych w gminie w dniu 2004-08-23 przeprowadzono skrócon analiz SWOT silnych i słabych stron gminy oraz szans i zagroe wystpujcych w otoczeniu gminy lub od niej niezalenych (strengths, weaknesses, opportunities and threats). Analiz przeprowadzono łcznie dla wszystkich obszarów funkcjonowania gminy, bez podziału na główne obszary aktywnoci. Wyniki analizy przedstawiono w tabeli na nastpnej stronie. strona 15
Analiza potencjału (SWOT) dla gminy Mały Płock: Mocne strony gminy Słabe strony gminy - potencjał ludzki - droga krajowa nr 63 - struktura wiekowa (młodzie) - dzikie wysypiska mieci - produkcja mleczarska - uboga oferta kulturalna dla młodziey - połoenie geograficzne (na szlaku (i nie tylko) komunikacyjnym) - brak cieek rowerowych - droga krajowa nr 63 - słabo rozwinita kanalizacja - czyste rodowisko - niedostateczny zasig GSM - system reagowania kryzysowego - drogi dostp do internetu - dbało o bezpieczestwo - brak moliwoci dostpu do sieci - sie szkół - władze gminy - aktywne organizacje pozarzdowe - zabytki - partnerstwo lokalne (samorzdu i organizacji pozarzdowych) Szanse zewntrzne - budowa wspólnych wysypisk mieci - rozwój kultury - powstanie strategii informatyzacji gminy - projekt Wrota Podlasia - wykorzystanie partnerstwa lokalnego - rozwój agroturystyki - rozwój przedsibiorczoci - rozwój teleinformatyki - budowa gminnej sieci teleinformatycznej - fundusze UE Zagroenia zewntrzne - bezrobocie - odpływ młodziey - zanieczyszczenie rodowiska - młodzie nie chcca si kształci - napływ ludnoci - mały przyrost naturalny Sama analiza potencjału gminy nie daje jednak odpowiedzi na pytanie, jakie działania powinna podejmowa gmina by poprawi swoj przewag konkurencyjn nad innymi gminami. Naley tu pamita, e inne gminy te podejmuj takie działania, wic nie wystarczy dy do zachowania dotychczasowej pozycji, gdy za par lat moe si ona okaza zbyt słaba i niekonkurencyjna. Dlatego na podstawie danych zebranych w powyszej tabeli okrelone zostały przykładowe kierunki działa, które powinna podj gmina w celu: wykorzystania szans tam, gdzie bdzie to stosunkowo łatwe zwaajc na silne strony gminy w celu przewagi konkurencyjnej nad innymi gminami (ofensywa), wzmocnienia słabych stron gminy, wykorzystujc pojawiajce si szanse, minimalizacji zagroe z wykorzystaniem silnych stron gminy, zabezpieczenia si przed zagroeniami tam, gdzie s one najpowaniejsze zwaywszy słabe strony gminy (defensywa). Wyniki analizy przedstawiono w tabeli na nastpnej stronie. strona 16
Macierz działa (TOWS) dla gminy Mały Płock: Mocne strony gminy - potencjał ludzki - struktura wiekowa (młodzie) - produkcja mleczarska - połoenie geograficzne (na szlaku komunikacyjnym) - droga krajowa nr 63 - czyste rodowisko - system reagowania kryzysowego - dbało o bezpieczestwo - sie szkół - władze gminy - aktywne organizacje pozarzdowe - zabytki - partnerstwo lokalne (samorzdu i organizacji pozarzdowych) Szanse zewntrzne - wspólne wysypiska mieci - rozwój kultury - powstanie strategii informatyzacji gminy - projekt Wrota Podlasia - wykorzystanie partnerstwa lokalnego - rozwój agroturystyki - rozwój przedsibiorczoci - rozwój teleinformatyki - budowa gminnej sieci teleinformatycznej - fundusze UE Zagroenia zewntrzne - bezrobocie - odpływ młodziey - zanieczyszczenie rodowiska - młodzie nie chcca si wykształci - napływ ludnoci - mały przyrost naturalny (wykorzystanie szans ofensywa) - aktywizacja Gminnego Orodka Kultury - Społeczne Centrum Wspierania Inicjatyw Lokalnych Dworek - utworzenie Centrum Informacji Turystycznej - zwikszenie aktywnoci Gminnego Centrum Informacji (przede wszystkim pomoc dla bezrobotnych: szkolenia, kursy). - utworzenie Inkubatora Przedsibiorczoci - utworzenie Centrum Informacji Biznesowej - restrukturyzacja rolnictwa - utworzenie Centrum Informacji Europejskiej (minimalizacja zagroe) - kursy dla bezrobotnych, podnoszenie kwalifikacji z wykorzystaniem internetu - programy proekologiczne - budowa oczyszczalni cieków Słabe strony gminy - droga krajowa nr 63 - dzikie wysypiska mieci - uboga oferta kulturalna dla młodziey (i nie tylko) - brak cieek rowerowych - słabo rozwinita kanalizacja - niedostateczny zasig GSM - drogi dostp do internetu - brak moliwoci dostpu do sieci (konieczno poprawy) - budowa centrum sportowego - utworzenie centrum kulturalnego - budowa cieek rowerowych (defensywa) - budowa sieci szerokopasmowej - kreowanie liderów społecznych - program RITA (wymiana zagraniczna młodziey) Macierz TOWS pozwala na okrelenie jedynie pewnych kierunków działa. Dalej wskazano cele, które gmina chce osign. 8. Cele strategiczne gminy Cele strategiczne okrelaj, co konkretnie gmina chce osign w kolejnych okresach. S one kamieniami milowymi na drodze, prowadzcej do realizacji wizji gminy i odzwierciedlaj decyzj dotyczc sposobu wykorzystania przewagi strategicznej w walce z konkurencj ze strony innych gmin. Wszystkie cele strategiczne powinny by: konkretne, mierzalne, osigalne, istotne, okrelone w czasie. W jzyku angielskim ten zestaw cech okrela si skrótowcem SMART (specific, measurable, attainable, relevant, time bound), który wskazuje, e tylko cele posiadajce wszystkie wymienione cechy s celami mdrymi. Na podstawie kierunków działa wskazanych w macierzy TOWS wybrano wic tylko takie cele, które daje si konkretnie opisa, s moliwe do osignicia w okrelonym czasie (w naszym przypadku do roku 2007), s istotne z punktu widzenia realizowanej misji gminy i daje si zmierzy jak daleko jestemy od ich osignicia. W poniszej tabeli zestawiono cele i wskaniki ich pomiaru. W pełnej wersji strategii naleałoby wskaza, jak maj by dokonywane pomiary i kto powinien je wykonywa. strona 17
Rozwój społeczny / Praca Rolnictwo Gospodarka Cele redukcja bezrobocia wzrost aktywnoci kulturalnej i sportowej podniesienie poziomu wykształcenia przygotowanie rolnictwa do funkcjonowania na rynku rolnym UE (wspólna polityka rolna CAP) partnerstwo lokalne (PPP + NGO) zwikszenie konkurencyjnoci i przedsibiorczoci Wskaniki liczba bezrobotnych liczba uczestników kursów liczba kursów liczba osób które znalazły prac liczba imprez liczba uczestników imprez liczba inicjatyw stałych liczba kilometrów cieek rowerowych liczba rowerzystów ankieta rowerowa liczba osób z odpowiednim wykształceniem (struktura wykształcenia) liczba kursów liczba uczestników kursów liczba inicjatyw kształcenia ustawicznego liczba gospodarstw z atestem (np. mlecznym) liczba gospodarstw które korzystały z funduszy UE liczba rolników zrzeszonych w grupach producenckich liczba szkole liczba uczestników szkole liczba wspólnych przedsiwzi liczba organizacji pozarzdowych liczba członków organizacji pozarzdowych wysoko rodków pozyskanych na projekty liczba przedsibiorców łczny obrót przedsibiorstw w gminie Administracja usługi publiczne liczba osób korzystajcych z usług publicznych poprzez sie zadowolenie klientów (ankieta) Infrastruktura czyste rodowisko odsetek oczyszczonych cieków liczba dzikich wysypisk liczba inicjatyw ekologicznych odsetek mieci segregowanych liczba gospodarstw spełniajce normy UE Charakterystyczne jest, e wród strategicznych celów rozwojowych gminy Mały Płock brak celów zwizanych z rozwojem turystyki, mimo e rozwój agroturystyki wskazano jako szans, któr gmina mogłaby wykorzysta. Wynika to zapewne z nastawienia proekologicznego społecznoci gminy i chci wykorzystania przede wszystkim moliwoci rolnictwa opartego na produkcji mleczarskiej. Jest to kolejna cecha charakterystyczna gminy. 9. Priorytetowe dziedziny zastosowa informatyki w gminie Po wybraniu celów strategicznych okrelono, które z nich daje si realizowa przy pomocy rozwiza teleinformatycznych. Dokonano tego za pomoc listy proponowanych obszarów zastosowa IT w gminie (dokumentu autorskiego firmy Infovide S.A. patrz załcznik nr 4. do niniejszych Załoe ). W poniszym zestawieniu wskazano ile osób wskazywało na poszczególne cele, jako priorytetowe obszary zastosowa teleinformatyki podczas warsztatów strategicznych przeprowadzonych w gminie w dniu 2004-08-23. strona 18
Działania: podnoszenie kwalifikacji mieszkaców (11) o promocja orodków rozwoju (biblioteki, szkoły, domy kultury) o zwikszenie i urozmaicenie oferty rozwoju dla młodziey (czas wolny, edukacja) o kształcenie ustawiczne dla dorosłych (podnoszenie kwalifikacji, reorientacja zawodowa) lepsze przygotowanie młodziey do podjcia studiów, wykorzystanie moliwoci współpracy z pobliskimi uczelniami (3) EDUKACJA (15) POTENCJAŁ SPOŁECZNY (3) Działania: Portal: zwikszanie aktywnoci społecznoci lokalnej (imprezy, festiwale, pokazy) (3) Portal: informacja o zawodach poszukiwanych poza gmin (kraj, zagranica) (1) Działania: promowanie telepracy: (6) o praca w domu dla odległych pracodawców o programy dla niepełnosprawnych PRACA (6) Portal: ROZWÓJ BIZNESU LOKALNEGO E-GOSPODARKA (11) Działania: znajdowanie nowych rynków zbytu dla producentów lokalnych (2) stymulowanie gminnej działalnoci gospodarczej (1) pozyskiwanie partnerów i patronów spoza gminy dla rozwoju przedsibiorczoci lokalnej (1) wzmocnienie roli gminy jako orodka rozwoju lokalnego biznesu przez imprezy i działania ukierunkowane na: (2) o promocj atrakcji lokalnych o promocj moliwoci biznesowych o promocje produkt ów lokalnych o promocj delikatesów i tradycji kulinarnych pozyskiwanie funduszy pomocowych (1) Działania: publiczne punkty dostpu do internetu, sponsorowane przez gmin (1) stymulowanie regionalnej polityki innowacyjnej, pokazanie jej wyników (1) działalno medialna urzdu gminy: (3) o lepsze ukierunkowanie działalnoci informacyjnej i publikacyjnej o łatwiejsza dystrybucja informacji (portal, e-mail, biuletyn) URZD GMINY JAKO INSTYTUCJA USŁUGOWA (7) OCHRONA ZDROWIA MIESZKA CÓW (3) Działania: Portal: upowszechnianie informacji o dostpie do usług medycznych bezpłatnych i płatnych (3) Portal: strony WWW: informacja gospodarcza o gminie (2) o wolne tereny, moliwoci inwestycji o inwestorzy, turyci, osiedlecy o kontakty handlowe z zagranic (pozycjonowanie w wyszukiwarkach) o katalog branowy lokalnych firm o pokazanie obecnoci w regionalnych izbach gospodarczych o gminy partnerskie wizi biznesowe giełda rolna (2) Portal: system-portal e-urzd : (1) o zdalne załatwianie typowych spraw, e-usługi dla mieszkaców, obsługa zapyta z odległych miejscowoci o wraenie przejrzystoci i neutralnoci urzdu o integracja systemów i procesów wewntrznych z portalem (integracja: back office front office), wgld klienta w proces obsługi o informacje o przetargach pobieranie druków, wnoszenie opłat, procedury rejestracyjne portal-folder: poprawa wizerunku urzdu i gminy (1) Jak wida z powyszego zestawienia jako jeden z najwaniejszych obszarów zastosowa teleinformatyki wskazano edukacj i rozwój biznesu lokalnego e-gospodark. Drugi zestaw istotnych dla gminy obszarów, w których oczekuje si korzyci z zastosowania rozwiza informatycznych to wzmocnienie roli gminy jako instytucja usługowej i poprawa jego strona 19
funkcjonowania oraz zwikszenie moliwoci zatrudnienia poprzez prac na odległo. Na dalszych miejscach znalazły si sprawy zwizane z pobudzeniem aktywnoci społecznoci lokalnej i ochrony zdrowia mieszkaców. 10. Program działania (projekty) Na podstawie okrelonych wyej celów strategicznych oraz priorytetowych dziedzin zastosowa informatyki zaproponowano program działania bdcy list projektów, z okreleniem ich priorytetów, zgodnie z któr zostały one opisane. Niestety ze wzgldu na mocno ograniczony czas przygotowania niniejszego dokumentu projekty te mog tu by jedynie naszkicowane. Dokładniejszy ich opis powinien znale si w pełnej wersji strategii. Proponowany harmonogram realizacji programu znajduje si w załczniku nr 1. do niniejszych Załoe. Tempo realizacji programu jest zalene od moliwoci finansowych gminy w kolejnych latach, które nie zostały zbadane na tym etapie. Wskazany w harmonogramie czas trwania projektów nie obejmuje administracyjnych prac przygotowawczych, jak np. rozpisanie, przeprowadzenie i rozstrzygnicie przetargów zgodnie z ustaw z dnia 29 stycznia 2004 r. prawo zamówie publicznych (Dz. U. nr 19, poz. 117). Biorc pod uwag ograniczenia czasowe i finansowe wydaje si, e realne jest zrealizowanie w ramach programu e-vita zadania 3. i ew. 4. z harmonogramu. Równolegle, w trakcie trwania programu, ale ze rodków gminy (i przedsibiorców) naley rozpocz realizacj zada 8., 11., 13. i 16. Nastpnie, w miar moliwoci, naley podejmowa realizacj zada 4. 7., 17. 20. oraz 21., 23., 25. i 27. Kolejnym etapem w ramach programu e-vita bdzie przygotowanie przez integratora systemu (firm ComputerLand S.A.) Szczegółowej koncepcji technicznej sieci teleinformatycznej w gminie Mały Płock. W tym celu w gminie przeprowadzony zostanie audyt przedwdroeniowy (wizja lokalna). Koncepcja zawiera bdzie propozycje lokalizacji, wyposaenia i sposobu wykonania wzłów sieci stacjonarnej i sieci bezprzewodowej oraz opis rozwiza technicznych wraz z podaniem zakresu prac, które gmina musi wykona celem przygotowania infrastruktury zasilajcej, wsporczej, odgromowej, wiatłowodowej (infrastruktury kablowej i towarzyszcej, która bdzie uyta do budowy sieci). Podstawowym celem koncepcji bdzie okrelenie rozwiza technicznych, które zostan uyte do budowy sieci, uzyskanie informacji na postawie których bdzie mona przygotowa szczegółowe kosztorysy dla poszczególnych zada technicznych oraz okreli podział prac pomidzy gmin i wykonawc sieci. 10.1 Budowa sieci teleinformatycznej Najwaniejszym projektem informatycznym w gminie jest budowa szerokopasmowej sieci dostpowej. Jego realizacja warunkuje realizacj pozostałych projektów, gdy przy wykorzystaniu obecnej infrastruktury telekomunikacyjnej dostp do aplikacji w gminie byłby mocno ograniczony. Budowa sieci jest równie podstawowym projektem w ramach programu e-vita. Projekt ten opisany został nieco dokładniej w załczniku nr 2. do niniejszych Załoe. 10.2 Portal rolny Priorytetem rozwojowym gminy Mały Płock jest wysokowydajne rolnictwo. Dlatego te jedn z najwaniejszych aplikacji teleinformatycznych bdzie utworzenie w gminie portalu rolnego, który powinien stymulowa rozwój usług, a przez to rozwój gospodarczy gminy. Na pocztek portal bdzie pełnił funkcj czysto informacyjn. Zawarte w nim bd informacje o cenach płodów rolnych i produktów spoywczych, porady dla rolników itp. Docelowo strona 20
portal bdzie umoliwiał zdalne wiadczenie usług, co wymaga stworzenia interakcyjnych mechanizmów komunikacji. Typowa funkcjonalno portalu obejmuje: przeszukiwanie i indeksowanie duych repozytoriów informacji. (w postaci baz danych i zbiorów dokumentów tekstowych), taksonomie moliwo rónorodnej klasyfikacji danych i dokumentów według wielu kryteriów, agregacj i zarzdzanie informacjami (automatyczna wymiana danych z innymi portalami o tej samej tematyce), fora dyskusyjne moliwo wpisywania przez uytkowników własnych uwag do funkcjonowania portalu lub do informacji w nim zawartych, kontekstow personalizacj dostpu do informacji, zalenie od czasu, profilu uytkownika, jego uprawnie, typów dokumentów itp. moliwo tworzenia aplikacji funkcjonalnych (skrypty, formularze aktywne itp.), narzdzia do zarzdzania w skali gminy (monitorowanie kluczowych procesów w czasie rzeczywistym), ułatwienia dla pracy zespołowej (tworzone ad hoc grupy robocze, wspólne repozytoria danych, automatyczne powiadamianie o istotnych zdarzeniach, zarzdzanie czasem i budetem itp.), wsparcie dla urzdze mobilnych (powiadamianie przez telefon komórkowy, odbiór danych z terenu itp.). Portal moe równie w przyszłoci pełni rol rolnej giełdy towarowej. Oczywicie trudno sobie wyobrazi, by Gminna Internetowa Giełda Rolna mogła konkurowa z wielkimi giełdami rolno-spoywczymi w okolicach duych miast (np. Warszawy), jednake obecnie giełdy te z reguły nie umoliwiaj prowadzenia handlu drog elektroniczn. Portal moe wic sta si prekursorem w tym zakresie na skal regionaln i oferowa swoje usługi (odpłatnie) giełdom tradycyjnym oraz innym przedsibiorstwom (np. Spółdzielni Mleczarskiej MLEKPOL w Grajewie). W tym celu portal musi zosta wyposaony w moduł płatnoci (patrz: punkt 10.3), aukcji internetowych, negocjacji cen itp. Stworzenie mechanizmu technicznego do portalu nie jest specjalnie trudnym zadaniem. Jeli wykorzystane zostan narzdzia otwarte (open source) rozwizanie takie nie musi te by kosztowne. Ju na samym pocztku naley jednak stworzy procedury uzupełniania i aktualizacji informacji w portalu. Naley te wyznaczy redaktora portalu. Funkcja ta jest daleka od zada technicznych i przypomina raczej redakcj lokalnej gazety lub wydawnictwa promocyjnego, dlatego te redaktorem nie powinien by informatyk, tylko osoba odpowiadajca za rozwój rolnictwa i handlu rolno-spoyczego lub chcca si zajmowa tak działalnoci. Trzeba jednak pamita, e w miar rozwoju portalu obcienie redaktora bdzie wzrastało. Naley wic przewidzie, e docelowo redagowanie portalu nie moe by działalnoci społeczn. Konieczne jest zatrudnienie w tym celu odpowiedniej osoby i wskazanie instytucji, która bdzie operatorem portalu. Moe on by prowadzony np. przez grup producenck. Portal powinien by rozwijany za pienidze sektora prywatnego, cho Urzd Gminy moe udzieli na ten cel poyczki i/lub przekaza przedsibiorcom mechanizm portalowy stworzony na potrzeby gminnego portalu informacyjnego (patrz: punkt 10.4). Docelowo portal powinien by przedsiwziciem komercyjnym, generujcym zysk. Przedsibiorcy indywidualni prezentujcy swoje informacje w portalu (reklama) powinni wnosi opłaty za usługi przeze wiadczone. Operator portalu moe utrzymywa portal na własnym serwerze (w wybranym miejscu w gminie) lub korzysta z usług hostingowych firm trzecich. strona 21