MASAŻ LECZNICZY Zakład Rehabilitacji Oddział Fizjoterapii II WL. p.o. Kierownika Zakładu: dr n med. Dariusz Białoszewski Odpowiedzialny za dydaktykę: dr n med. Dariusz Białoszewski Kierownik zespołu nauczającego przedmiot- Masaż leczniczy: dr n. med. Izabela Korabiewska Wymagania wstępne: znajomość anatomii i fizjologii człowieka na poziomie szkoły średniej oraz dobra ogólna sprawność fizyczna 1. Łączna liczba godzin: Wykłady sem. I 4 godz., sem. II - 4 godz. Seminaria sem. III 5 godz., sem. IV 5 godz. Ćwiczenia sem. I 15 godz., sem. II 15 godz., sem. III 5 godz., sem. IV 5 godz. 2. Termin i forma zaliczenia zajęć Przedmiot kończy się egzaminem w sesji letniej sem. IV Warunki dopuszczenia do egzaminu: - obecność na wszystkich ćwiczeniach, seminariach i wykładach - zaliczenie wszystkich kolokwiów i sprawdzianów praktycznych Egzamin w formie testowej będzie zawierał 100 pytań (każde pytanie 4 dystraktory) - studenci będą udzielali odpowiedzi na specjalnie przygotowanych kartach odpowiedzi. Do zaliczenia przedmiotu konieczne jest uzyskanie minimum 70% poprawnych odpowiedzi. - czas trwania egzaminu 100 minut. Warunki zaliczenia przedmiotu: Ocena wiedzy: - kolokwia pisemne - egzamin pisemny w zakresie wiedzy z tematów: bezpieczeństwa i higieny pracy w gabinecie masażu wyposażenie gabinetu masażu zgodnie z wymogami ergonomii pracy znaczenie środków poślizgowych i wspomagających masaż oraz ich dobór w zależności od rodzaju skóry pacjenta, stosowanych wcześniej zabiegów, zlecenia lekarskiego wpływ masażu na organizm człowieka działanie technik stosowanych w różnych formach masażu
wpływ masażu na poszczególne tkanki, układy i narządy wskazania i przeciwwskazania do stosowania różnych technik i form masażu zmiany powstałe w ustroju człowieka w wyniku zastosowania masażu zasady stosowania różnych form masażu ocena stanu narządu ruchu pacjenta przed wykonaniem masażu zastosowanie wybranych technik masażu w różnych jednostkach chorobowych podstawy anatomiczne i fizjologiczne drenażu limfatycznego podstawy anatomiczne, fizjologiczne i kliniczne masażu segmentalnego chwyty diagnostyczne i lecznicze oraz kolejność ich zastosowania zmiany odruchowe w tkankach oraz sposoby ich usuwania podstawowe przesunięcia odruchowe istota oraz możliwości zastosowania masażu izometrycznego masaż Shantala masaż sportowy masaż przyrządowy odróżnienie masażu relaksacyjnego od masażu leczniczego zasady masażu kosmetycznego ocena przydatności i skuteczności masażu w leczeniu chorób oraz dobór metod masażu do jednostek chorobowych zasady kompleksowego usprawniania oraz rola masażysty w systemie rehabilitacji leczniczej Ocena umiejętności: samodzielne praktyczne wprowadzania w życie zdobytej wiedzy organizacja warsztatu pracy masażysty zgodnie z wymogami ergonomii przestrzeganie zasad etyki zawodowej w trakcie realizacji powierzonych zadań nawiązanie kontaktu słownego i emocjonalnego z pacjentem (współćwiczącym) wykonanie zabiegu masażu z wykorzystaniem aparatury i urządzeń pomocniczych dobór technik masażu w zależności od wskazań lekarskich, aktualnego stanu zdrowia, potrzeb i możliwości pacjenta obserwacja i interpretacja reakcji pacjenta podczas masażu i po jego wykonaniu Ocena aktywności: czynny udział w zajęciach obserwacja pracy w grupie
3. Cel nauczania: Teoria masażu jest jednym z podstawowych teoretycznych przedmiotów zawodowych obok kinezyterapii i fizykoterapii. Obejmuje zagadnienia stanowiące bazę wiadomości niezbędnych do opanowania umiejętności praktycznych potrzebnych do wykonywania zawodu fizjoterapeuty. Celem nauczania przedmiotu jest opanowanie przez studenta pełnych i nowoczesnych wiadomości o istocie, znaczeniu, metodach i technikach wykonywania masażu, a także zrozumienie wpływu tej formy działania czynnika mechanicznego na organizm człowieka. Przedmiot ten ma przygotować studenta do samodzielnej, odpowiedzialnej i świadomej pracy zawodowej, w której będzie on dokonywał wyboru odpowiedniej metody i techniki wykonywania masażu, adekwatnie do indywidualnej sytuacji zdrowotnej pacjenta. Podczas realizacji teorii niezbędne jest bazowanie na wiadomościach pozyskanych w czasie nauczania innych przedmiotów, a szczególnie anatomii, fizjologii, kinezjologii, wybranych zagadnieniach klinicznych, metodyce, kinezyterapii i fizykoterapii. Konieczne jest zrozumienie wpływu masażu na tkanki i narządy organizmu oraz znajomości wskazań i przeciwwskazań do wykonywania masażu. Zasygnalizowaną tematykę student powinien rozszerzyć w wyniku pracy własnej, w opar-ciu o literaturę fachową. Ponieważ konieczna jest korelacja treści teorii i ćwiczeń praktycznych, ćwiczenia z masażu stanowią integralną całość z teorią. Podstawowym zadaniem pracowni masażu jest ukształtowanie u studentów umiejętności prawidłowego wykonywania masażu z wykorzys-taniem różnych metod i technik, oraz przygotowanie do samodzielnej i świadomej pracy zawodowej fizjoterapeuty. 4. Formuła przedmiotu ( rodzaje zajęć) Wykłady Seminaria Ćwiczenia Kształcenie bez nauczyciela (praca własna) pogłębianie wiedzy na bazie literatury medycznej
5. Tematyka zajęć: Wykłady I semestr Teoretyczne wprowadzenie do masażu leczniczego - definicja, podział, zasady, metodyka i skutki masażu. Wyposażenie gabinetu i wymagania stawiane masażyście. Wymagania programowe, organizacja i bezpieczeństwo zajęć. Techniki masażu klasycznego i ich działanie na tkanki ustroju ludzkiego. Przeciwwskazania do wykonania masażu, diagnostyka pacjenta dla potrzeb masażu, dokumentacja zabiegów masażu, środki poślizgowe i pozycje złożeniowe. II semestr Teoretyczne wprowadzenie do masaży specjalistycznych: drenaż limfatyczny, masaż segmentarny, masaż izometryczny, masaże przyrządowe i w środowisku wodnym. Masaż dzieci. Podstawy stosowania masażu w sporcie i kosmetyce. Akupresura i refleksoterapia, różne formy masażu. Seminaria III semestr Drenaż limfatyczny metodą polską Masaż dzieci (masaż Shantala) Masaż stosowany w leczeniu wad postawy Masaż stosowany w spastyce i wiotkości Masaż poprzeczny i funkcyjny IV semestr Masaż sportowy Masaż stosowany w leczeniu chorób układu oddechowego i krążenia Terapia powięziowa Masaż segmentarny Różne formy masażu Ćwiczenia I semestr Poszczególne techniki masażu klasycznego. Masaż klasyczny grzbietu i karku. Masaż klasyczny kończyn górnych.
Masaż klasyczny klatki piersiowej i powłok brzusznych. Masaż klasyczny twarzy. Masaż klasyczny kończyn dolnych. Masaż klasyczny całego ciała. Zaliczenie. II semestr Masaż izometryczny metodą wrocławską i krakowską. Drenaż limfatyczny kończyn. Drenaż limfatyczny grzbietu, klatki piersiowej. Drenaż limfatyczny twarzy. Masaż segmentarny grzbietu i miednicy. Masaż segmentarny w wybranych jednostkach chorobowych. Różne formy masażu. Zaliczenie. III semestr Masaż dzieci (Shantala). Masaż stosowany w leczeniu wad postawy (masaż w skoliozie). Masaż stosowany w spastyce i wiotkości. Masaż poprzeczny i funkcyjny. Zaliczenie. IV semestr Masaż sportowy. Masaż stosowany w leczeniu chorób układu oddechowego i krążenia. Terapia powięziowa. Masaż segmentarny. Zaliczenie. 6. Literatura: Podstawowe 1. Zborowski A.: Masaż klasyczny. AZ, Kraków 2004 2. Zborowski A.: Masaż segmentarny. AZ, Kraków 2000 3. Zborowski A. - Masaż w wybranych jednostkach chorobowych (część I). AZ, Kraków 1997 4. Zborowski A. - Masaż w wybranych jednostkach chorobowych (część II). AZ, Karków 1997
5. Zborowski A.: Masaż limfatyczny. AZ, Kraków 2005 6. Walaszek R. (red).: Masaż z elementami rehabilitacji. Mehmed, Kraków 2001 7. Nicola J. Petty, Badanie i ocena narządu ruchu. Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2010 Uzupełniające 1. Prochowicz Z. Podstawy masażu klasycznego. PZWL Warszawa 1990 2. Magiera L, Walaszek R.: Masaż sportowy z elementami odnowy biologicznej. Biosport, Kraków 2004 3. Hoffa, Gocht, Storck, i in.: Masaż leczniczy. PZWL Warszawa 1996 4. Magiera L., Kasperczyk T. Segmentarny masaż leczniczy. Bio- Styl Krakó 1995 5. Jankowiak J.- Masaż leczniczy. PZWL Warszawa 1974 6. Kuan Hin Chiński masaż i akupresura. PZWL Warszawa 1992 Zalecane czasopisma naukowe 1. Fizjoterapia Polska 2. Postępy Rehabilitacji 3. Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja 4. Medycyna Sportowa Sylwetka studenta po ukończeniu kursu z przedmiotu: MASAŻ LECZNICZY Po ukończeniu zajęć dydaktycznych z przedmiotu MASAŻ LECZNICZY student posiada wiedzę dotyczącą: pojęć masażu, jego form i odmian, roli masażu w kompleksowej fizjoterapii, charakterystyki subiektywnych i obiektywnych skutków działania masażu, działania masażu na tkanki i narządy ustroju ludzkiego, możliwości zastosowania masażu w procesach profilaktyki, leczenia i rehabilitacji, stanowiska pracy i cech psychofizycznych masażysty, wskazań i przeciwwskazań do stosowania masażu, doboru form i technik masażu klasycznego do celu zabiegu, prawidłowego toku zabiegu masażu, jego poszczególnych części i ich zadań, metodyki masażu leczniczego ręcznego i przyrządowego, masaży specjalistycznych, masaży w środowisku wodnym, uzasadnienia modyfikacji wykonania masażu w zależności od indywidualnych cech i stanu
pacjenta, podstawowych zasad BHP obowiązujących w gabinecie masażu, odpowiedzialności zawodowej, cywilnej i karnej. student potrafi: samodzielnie praktycznie wprowadzać w życie zdobytą wiedzę, gromadzić, klasyfikować, analizować dane o człowieku chorym, odpowiednio stosować zasady i techniki w zakresie działania masażu, rozumieć wskazania i przeciwwskazania do wykonywania masażu stosując zasady działania czynnika mechanicznego na system regulacji czynności układów ustroju ludzkiego, stosować różne techniki masażu klasycznego w zależności od rodzaju tkanki, stosować masaż klasyczny w profilaktyce, leczeniu i rehabilitacji pacjentów w chorobach: ortopedycznych, neurologicznych, neurochirurgicznych, neurotraumatologicznych, wewnętrznych, reumatologicznych, stosować diagnostyczne techniki masażu segmentalnego, stosować masaż segmentarny w zmianach skóry, tkanki łącznej, kostnej, mięśniowej, stosować masaż u dzieci, stosować masaż w odnowie biologicznej, podejmować odpowiedzialne decyzje w specyficznych trudnych sytuacjach, rozwijać zainteresowania zawodowe przez opanowanie nowych technik i metod masażu, studiować fachowe piśmiennictwo zawodowe.
Postawa, którą prezentuje student po ukończeniu kursu z przedmiotu MASAŻ LECZNICZY w zakresie swoich kompetencji personalnych i społecznych to: posiadanie świadomości własnych ograniczeń w zakresie wiedzy i umiejętności, posiadanie zdolności do odpowiedzialnego wykonywania powierzonych zadań, zgodnie z obowiązującymi regulacjami prawnymi, odpowiedzialności, sumienności, rzetelności w wykonywaniu swych obowiązków zawodowych, posiadanie świadomości konieczności kształcenia się przez całe życie i podnoszenia swoich kompetencji zawodowych zgodnie z aktualnie obowiązującą wiedzą medyczną i standardami opieki nad pacjentem, posiadanie nawyku stałego dokształcania się, posiadanie świadomości stawiania zawsze dobra pacjenta na pierwszym miejscu, posiadanie świadomości konieczności przestrzegania praw pacjenta, przysługujących mu w wyniku obowiązujących praw człowieka, bycie konsekwentnym i stanowczym, ale też okazywanie szacunku i zrozumienia dla pacjentów, okazywanie taktu i życzliwości w rozwiązywaniu problemów, odpowiedzialność za zdrowie i bezpieczeństwo pacjentów, zdolność do efektywnego komunikowania się i współdziałania zarówno z zespołem medycznym jak i współpracownikami w zakresie ochrony zdrowia pacjenta, posiadanie nawyku dbałości o sprzęt i stanowisko pracy.