Projekt Eko-dom treść lekcji: zrozumienie domu przyjaznego środowisku i perspektywy jego budowy w dzisiejszych czasach (Wiek: 15-19 lat) Klasa: 1-3 klasa szkoły ponadgimnazjalnej Związek z programem nauczania: 9 th -12 th grade (general and secondary education) Biology. Technical crops. Significance of plants in human life. Physics. Thermodynamic processes. Heat loss and possibilities of its reduction. Mechanical features of materials. Thermal features of materials. Importance of knowledge of Physics in acquiring engineering production professions connected with heat production and supply. Chemistry. Synthesis of new substances and materials. Natural sciences. The need for production and use of new materials in connection with individual s quality of life. Housekeeping and technologies (5 th -9 th grade) Knowledge and understanding of human living environment. Home environment which is favourable for a person. Engineering and technical provision of home and its maintenance. Opportunities for promoting sustainable development of society. Czas trwania: 1 godzina na przygotowanie uczniów do projektu. 1 tydzień na pracę nad projektem w grupach. 1 godzina na prezentację projektu ekodom.
Słowa kluczowe: Dom, środowisko, równowaga, materiały naturalne, materiały syntetyczne, energia, oszczędność. Treści i tło teoretyczne Człowiek jako indywidualna jednostka istnieje w specyficznym środowisku i stale wzajemnie na siebie oddziałują. Dom jest nie tylko środowiskiem dla odnowy duchowych i fizycznych sił człowieka, ale równieŝ czynnikiem który ma wpływ na jego zdrowie, nastrój i otaczające środowisko. Energooszczędny i przyjazny środowisku dom jest istotnym czynnikiem zrównowaŝonego rozwoju. W Łotwie, uczniowie studiują zagadnienie estetycznego mieszkania i inŝynieryjnych zabezpieczeń podczas lekcji na temat prowadzenia domu i technologii w 9 klasie edukacji podstawowej. Opracowanie projektu planu ich przyszłego domu i/lub badanie budynków w ich własnym mieście jest jedną z najbardziej efektywnych metod nauczania i uczenia się na temat oszczędnych, ekologicznych i estetycznych aspektów domu. Uwaga uczniów powinna być skierowana na zagadnienie domu w szkole ponadpodstawowej/gimnazjum, kiedy podczas lekcji fizyki czy chemii otrzymali juŝ głębszą wiedzę na temat nowoczesnych materiałów (np. poli-materiałów, materiałów kompozytowych) oraz technologii domowych )np. baterii słonecznych, kolektorów, pomp grzewczych). Ten projekt wymaga kompleksowego zastosowania i pogłębiania wiedzy w tym temacie, w ten sposób stwarzając zrozumienie zagadnienia energooszczędnego i przyjaznego środowisku domu jako czynnika zrównowaŝonego rozwoju. Cel edukacyjny: - Uczniowie poznają fizyczne, chemiczne i estetyczne i przyjazne środowisku charakterystyczne cechy materiałów budowlanych. - Uczniowie oceniają dostępność takich materiałów, wydatki I przyjazność środowisku technologii energetycznych do zastosowania w domu. - Uczniowie rozwijają umiejętności współpracy, prezentacji i ewaluacji. Atmosfera nauczania: Środowisko miejskie (róŝne budynki) oraz środowisko wiejskie, lasy, przedsiębiorstwa które produkują róŝnego rodzaju materiały, instytucje zajmujące się zaopatrzeniem w energię.
Materiały: Tablica Nagranie piosenki There s no place like home ( Nie ma jak w domu ) Odtwarzacz CD Prezentacja Power Point na temat historii gospodarki mieszkaniowej Papier A3 Informacje na temat organizacji projektu i karty z kryteriami oceniania Komputer Projektor Do przygotowania przed przystąpieniem do lekcji: Zebranie informacji na temat obiektów do odwiedzenia w sąsiedztwie, zaaranŝowanie wizyty uczniów z administracją odpowiednich budynków. Przebieg: Czas Etapy (I) trwania 15 Wprowadzenie: dom w Ŝyciu człowieka. 15 Naświetlenie problemu: czym jest eko-dom? 20 Burza mózgów: planowanie dalszych działań 10 Dyskusja na temat treści i konstrukcji projektu. Etapy (II) 1 tydzień Tydzień Projektu: praca uczniów w grupach Etapy (III) 5 Wprowadzenie 30-45 Prezentacje projektów 10 Podsumowanie Etap 1 Czas trwania Treść Materiały 15 Wprowadzenie Tablica, Nauczyciel rozpoczyna konwersację poprzez zaproszenie nagranie uczniów do ponumerowania najbardziej istotnych rzeczy, piosenką bez których ich istnienie i rozwój przyszłości jest There s z no
niewyobraŝalny. Ponumerowane rzeczy są napisane na tablicy. Uczniowie dobierają się w pary a nauczyciel prosi kaŝdą parę o przedstawienie rankingu w jakim ułoŝyli dane rzeczy wg. Ich priorytetu oraz o krótkie uzasadnienie ich decyzji. Z dyskusji wyciągamy wnioski, Ŝe opinie uczniów na temat tych najistotniejszych rzeczy się róŝnią. Prawdopodobnie, wielu z nich uŝywało słów mieszkanie/dom. Uczniowie zastanawiają się nad pytaniem: co kojarzymy z domem? Poprzez konwersację uczniowie oceniają istotę domu i pogłębiają swoją wiedzę na jego temat. Przypominamy uczniom o starym powiedzeniu, które mówi o tym, co powinien zrobić w swoim Ŝyciu prawdziwy męŝczyzna wychować syna, zbudować dom I posadzić drzewo. Aby stworzyć emocjonalną atmosferę, moŝna odtworzyć piosenkę pt. There s no place like home... Przedstawiamy krótką historię gospodarki mieszkaniowej poprzez prezentację ppt. 15 Naświetlenie problemu Uczniowie dobierają się w czteroosobowe grupy I dyskutują o tym, co chcieli by wiedzieć przy wyborze swojego własnego domu. Zalecamy uczniom postawienie swoich pomysłów jako tez. Nauczyciel odgrywa rolę doradcy i jeśli to konieczne, ukierunkowuje dyskusję grup tak, aby prowadziły one do odpowiedzi na następujące pytania:: W jakim domu chcieliby mieszkać? Czy domy w twoim mieście odpowiadają twoim oczekiwaniom? Jeśli nie, to czego im brakuje? Jak te braki wpływają na ludzi i otaczające ich środowisko? Jak moŝna je wyeliminować? Uczniowie wyraŝają swoje opinie na temat wzajemnego wpływu pomiędzy domem, człowiekiem a środowiskiem, nadając w ten sposób kierunek myśli, Ŝe dom przyjazny środowisku, wygodny I energooszczędny jest istoty do zrównowaŝonego rozwoju. Pomysły zostają spisane na place like home (Nie ma jak w domu), odtwarzacz CD Prezentacja Power Point na temat historii gospodarki mieszkaniowej Tablica
tablicy. Na podstawie tych tez uczniowie definiują eko-dom. Nacisk zostaje połoŝony na fakt, Ŝe bez środków finansowych przyszły właściciel domu potrzebuje szerokiej wiedzy na temat róŝnego rodzaju materiałów, ich cech I technologii, które mogą zostać w takim domu uŝyte. Istnieje prawdopodobieństwo, Ŝe podczas dyskusji, niektóre grupy dojdą do wniosku, Ŝe w ich miastach mogą istnieć domy które spełniają ich wymagania i oczekiwania. Aby się tego upewnić, koniecznym wydaje się bardziej szczegółowe zbadanie domów w danym mieście I utworzenie grupowego projektu, w którym grupa zaprezentuje ulepszenia (materiały, technologie) które byłby konieczne, by sprawić, aby te domy spełniały warunki eko-domu. W tym samym czasie, inne grupy, które zdecydowały się zaplanować konstrkcję eko-domu, będą pracować nad projektem (stworzenie szkicu, listy materiałów, kalkulowanie wydatków, poparcie dowodami energooszczędności domu, itd. )ZaleŜnie od wieku uczniów, nauczyciel zadaje zagadnienia o odpowiedniej trudności. 20 Burza mózgów Grupy organizuję burzę mózgów w celu zaplanowania dalszych działań. Grupy, które zdecydowały się na zbadanie istniejących budynków, planują, jakie obiekty powinny zobaczyć, co w nich zbadać, I jak to zrobić. Prawdopodobnie, domy te potrzebują renowacji, dlatego teŝ studenci wykonują projekt renowacji (listę koniecznych materiałów I technologii, moŝliwości zakupu I potencjalne wydatki). \ Grupy, które zdecydowały się na pracę nad projektem eko-domu, podają swoje pomysły I sugestie I dyskutują o tym, co jets konieczne, jakie materiały moŝna wybrać, kalkulują koszty I tworzą Papier A3 i mazaki Informacje na temat obiektów do zbadania
pierwszy szkic. Grupom zalecamy podział obowiązków i stworzenie planu pracy. Nauczyciel omawia i potwierdza te plany, I jeśłi to konieczne, sugeruje zmiany. W zaleŝności od wyboru uczniów, nauczyciel informuje ich o moŝliwości odwiedzenia kilków budynków lub przedsiębiorstw w mieście: Budynki historyczne pałace, zamki, budynki z 18 wieku i wcześniejsze. Cel: zdobycie wiadomości na temat materiałów budowlanych uŝytych do ich budowania, przyjazność środowisku, cechy szczególne budynków. Jak długi jest okres uŝytkowania takich budynków? Nowoczesne budynki podczas procesu ich budowy. Cel: zdobycie wiadomości na temat materiałów budowlanych uŝytych do ich budowania, przyjazność środowisku, cechy szczególne budynków. Jak długi jest okres uŝytkowania takich budynków? Sklepy z materiałami budowlanymi. Jakie materiały do budowy domu termooszczędnego i przyjaznego środowisku są dostępne w Polsce? Zrób listę takich materiałów i ponumeruj sklepy w sąsiedztwie, gdzie moŝna kupić takie materiały. 10 Dyskusja na temat treści i konsrukcji projektu. KaŜda grupa jeszcze raz przegląda swój plan pracy I dostarcza jego kopię nauczycielowi. Grupy dowiadują się, Ŝe ich projekty zostaną na koniec poddane ocenie. Nauczyciel i uczniowie uzgadniają treści i zamysł projektu (plakat, folder), sposób jego prezentacji I kryteria oceny. Nauczyciel i uczniowie uzgadniają godziny konsultacji i czas na raportowanie postępu kaŝdej grupy. Informacje na temat organizacji projektu i karty z kryteriami oceniania Etap II Tydzień Projektu
Czas trwania Treść Materiały 1 tydzień Uczniowie pracują w grupach Uczniowie pracują niezaleŝnie aby ukończyć projek i dosarczyć rapor na ema posępów. Nauczyciel jes dosępny na konsulacjach, jeśli uczniowie mają jakieś pyania. Eap III Prezenacja wyników Czas trwania Treść Materiały 5 Wprowadzenie Karty Wprowadzenie do prezentacji. Przypominamy uczniom cele kryteriami projektu. oceny Rozdajemy uczniom kary z kryteriami oceny a uczniów prosimy o zapisywanie szczegółów na temat kaŝdego z projektów jaki zostaną zaprezentowane. 30-45 Prezentacje Komputer, KaŜda grupa prezentuje projeket swojego domu. projektor Publiczność moŝe zadawać pytania, ocenia czy dom z projektu (lub projekt renowacji) spełnia wymagania ekodomu. 10 / Podsumowanie KaŜda z grup ocenia prezentacje innych grup mówiąc, co uznali za najbardziej wartościowe, I sami wzięli by pod uwagę projektując lub ulepszając swój własny eko-dom. Uczniowie podsumowują, jakie napotkali trudności podczas pracy nad projektem, co utrudniało a co ułatwiało im jego realizację.. Nauczyciel podsumowuje cały program i Ŝyczy uczniom, aby zdobytą wiedzę uŝyli do ulepszenia domów w których mieszkają, lub wykorzystali budując swoje przyszłe domy. z