Jak zdobywać rynki zagraniczne Nagroda Emerging Market Champions 2014 *Cytowanie bez ograniczeń za podaniem źródła: Jak zdobywać rynki zagraniczne. Badanie Fundacji Kronenberga przy Citi Handlowy zrealizowane przy współpracy merytorycznej, PBS Polska, 2014
informacje o rynku
Działalność międzynarodowa polskich firm przychody Procent firm eksportujących wszystkie firmy n= 49 934 Przychód z całej działalności wszystkie firmy n= 49 934 2843 mld zł małe firmy n= 32 695 451 mld zł Udział eksportu w przychodach średnie firmy n= 14 148 734 mld zł 39% 30% do 10% 11% - 50% duże firmy n= 3 091 31% powyżej 50% 1658 mld zł Źródło: Wyniki finansowe podmiotów gospodarczych I-XII 2013, GUS.
Informacje o badaniu
Informacje o badaniu cel badania próba Podstawowym celem badania było zidentyfikowanie kluczowych czynników odpowiedzialnych za sukces firmy na rynku międzynarodowym. n=500, losowo-kwotowa próba firm o obrotach powyżej 8 mln PLN, ogólnopolska, firma wykonuje jedną z 2 poniższych czynności: eksport produktów lub części do produktów, posiadanie oddziału lub przedstawicielstwa w innych krajach, min. 10% obrotu firmy pochodzi z działalności międzynawowej, wykluczenie mikroprzedsiębiorstw. metodologia CAPI (Computer Assisted Personal Interviewing) termin maj-czerwiec 2014 wykonawca PBS Sp. z o.o.
wyniki badania
Charakterystyka przedsiębiorstw działających na światowych rynkach wielkość firmy branża 34% - firma o zatrudnieniu 1-49 49% - firma o zatrudnieniu 50-249 17% - firma o zatrudnieniu 250 lub więcej 40% 29% 22% 9% produkcja handel usługi inne czas funkcjonowania na rynku w ilu krajach działa firma 3 5 lata 6-10 lat powyżej 10 lat 81% 2% 17% do 3 krajów 4 do 10 krajów powyżej 10 krajów trudno powiedzieć 12% 48% 7% średnio w 7 krajach 34%
Charakterystyka przedsiębiorstw działających na światowych rynkach Kraje, w których prowadzona jest ta działalność: Ocena decyzji o ekspansji zagranicznej: Niemcy 57% Rosja 27% Francja 16% Wielka Brytania 16% Czechy 14% Włochy 13% Litwa 12%
W Polsce czy za granicą - gdzie łatwiej prowadzić biznes? Na rynku międzynarodowym jak i polskim biurokracja i konkurencja to najczęstsze bariery napotykane przy prowadzeniu działalności. Koszty pracy w oczach przedsiębiorców w Polsce mają kluczowe znaczenie Na rynkach zagranicznych firmy większą uwagę poświęcają czynnikom makroekonomicznym tj. ryzyko kursowe. Bariery na rynku zagranicznym Bariery na rynku polskim przepisy, biurokracja 39% przepisy, biurokracja 45% zagraniczna konkurencja 40% konkurencja w Polsce 42% czynniki makroekonomiczne 28% czynniki makroekonomiczne 16% koszty pracy 27% koszty pracy 46% kwalifikacje pracowników 15% kwalifikacje pracowników 18% zarządzanie firmą na rynku międzynarodowym 15% zarządzanie firmą na polskim rynku 16% dostęp do finansowania zewnętrznego 15% dostęp do finansowania zewnętrznego 18%
Na co zwrócić szczególną uwagę bariery przy ekspansji Największym wyzwaniem w rozwoju firmy są czynniki makroekonomiczne (m.in. kursy walut) i konkurencja zagraniczna Aby poradzić sobie z tymi wyzwaniami, firmy najczęściej inwestują w kapitał ludzki, konkurują ceną oraz jakością produktów i usług Największa bariera Sposoby na pokonywanie barier czynniki makroekonomiczne np. kursy walut, kryzys gospodarczy 20% inwestycje w kapitał ludzki 14% zagraniczna konkurencja 18% kwestie finansowe/cenowe 14% zarządzanie firmą na rynku międzynarodowym przepisy, biurokracja informacja o nowych rynkach zbytu 15% 13% 12% wysoka jakość prduktów, usług dostosowanie do norm, przepisów, rynku itp. współpraca z innymi firmami konsulting zmiany w ofercie (poszerzenie, innowacje) 10% 9% 5% 6% n=100 kwalifikacje pracowników 7% utrudniony dostęp do finansowania zewnętrznego koszt działalności eksportowej 5% 3% inwestycje w kapitał ludzki kwestie finansowe/cenowe wysoka jakość prduktów, usług 11% 26% 32% różnice kulturowe, językowe koszty pracy, podatki 2% 2% dostosowanie do norm, przepisów, rynku itp. współpraca z innymi firmami konsulting zmiany w ofercie (poszerzenie, innowacje) 11% 5% 8% n=92
Fundamenty udanej ekspansji zagranicznej Ani duże zasoby finansowe firmy ani innowacyjna oferta nie gwarantują sukcesu ekspansji zagranicznej, Kluczem do udanej ekspansji jest wiedza oraz doświadczeni pracownicy i partnerzy biznesowi, Co piąta firma korzystała z zewnętrznego finansowania i w większości szukały go w bankach Działania podjęte przez przedsiębiorców Źródła finansowania zewnętrznego: zatrudnienie nowych pracowników/ zdobycie nowych partnerów 63% zdobycie wiedzy o rynkach zagranicznych 56% kredyt bankowy 58% wprowadzenie innwacji produktowej/procesowej 38% linia kredytowa 41% zwiększenie aktywności w internecie (strona internetowa, sprzedaż internetowa) 38% leasing dotacje unijne 41% 40% rozpoczęcie/rozszerzenie działań marketingowych 34% faktoring 20% korzystanie z finansowania zewnętrznego otwarcie nowego oddziału/siedziby/magazynu w innym kraju 22% 21% inwestor stategiczny 19% dotacje krajowe 18% n=111 n=503
Kto może pomóc w ekspansji Przedsiębiorcy doceniają wsparcie zewnętrznych instytucji podczas prowadzenia działalności zagranicznej. Najważniejszą rolę przypisują bankom. Rola banków jeszcze bardziej wzrasta, gdy zaangażowanie firm w działalność zagraniczną jest większe na znaczeniu zyskuje też wsparcie Instytucji publicznych oraz Izb gospodarczych. Instytucje ważne dla przedsiębiorców przy prowadzeniu działalności międzynarodowej 57% 32% 32% 32% ogółem 14% 2% 5% 7% banki banki instytucje publiczne firmy izby firmy doradcze/ izby i stowarzyszenia inne instytucje doradcze/ i stowarzyszenia consulting gospodarcze finansowe consulting gospodarcze inne inne trudno powiedzieć żadne żadne do połowy przychodów firmy pochodzi z działalności międzynarodowej 53% 28% 34% 29% 9% 2% 5% 8% powyżej połowy przychodów firmy pochodzi z działalności międzynarodowe 70% 45% 27% 40% 30% 3% 7% 2%
Jakiego wsparcia przedsiębiorcy oczekują od Banków? Mocna pozycja banków jest uzasadniona dostarczają produkty, które pomagają minimalizować ryzyko kursowe i ułatwiają finansowanie inwestycji, Żeby zabezpieczyć się przed ryzykiem kursowym przedsiębiorcy starają się równoważyć przychody w obcej walucie z kosztami. Mniej liczni korzystają z opcji walutowych i forwardów. Przedsiębiorcy we współpracy z bankiem oczekują: Metody zabezpieczenia się przed ryzykiem kursowym? produktów minimalizujących ryzyko kursowe 46% równoważenie przychodów w obcej walucie z kosztami 46% wygodnych możliwości wymiany walut kredytów na nowe inwestycje 45% 44% w ryzykownych sytuacjach przyśpieszanie lub opóźnianie terminu płatności 34% doradztwa przy nawiązywaniu współpracy międzynarodowej 35% opcje walutowe, bezpłatne struktury opcyjne 29% rozwiązań technologicznych umożliwiających efektywne zarządzanie płynnością 29% forwardy walutowe 27% innego wsparcia 2% w działalności międzynarodowej posługiwanie się walutą polską 16% trudno powiedzieć 4% żadne 1% żadne 8%
Perspektywy na przyszłość
Plany na dalszy podbój nowych rynków Ekspansja zagraniczna dla polskich firm najczęściej kończy się sukcesem. Co więcej - ponad jedna trzecia z nich zamierza w ciągu najbliższej przyszłości zdobywać kolejne rynki. Główną motywacją do ekspansji jest szukanie nowych źródeł dochodów. Plany firmy na najbliższe 2 lata w związku z ekspansją zagraniczną Powody rozszerzenia działalności międzynarodowej: wycofanie się z rynku rynków zagranicznych zwiększenie dochodów firmy 52% utrzymanie pozycji na rynku zagranicznym 61% 39% zwiększenie zasięgu działania, zdobywanie nowych klientów 19% rozszerzenie obszaru działalności firmy 0,4% rozwój firmy 18% dobra sytuacja firmy zachęca do tego 8% Próba: firmy planujące rozszerzyć obszar działalności; n=194
Planowane działania celem rozszerzenia działalności Ponad połowa (56%) firm planuje nawiązanie nowych relacji biznesowych Co trzecie przedsiębiorstwo przed wejściem na kolejne rynki, będzie stawiało na działania marketingowe Powody rozszerzenia działalności międzynarodowej: zwiększenie dochodów firmy 52% Jakie działania planujecie Państwo podjąć aby rozszerzyć obszar działalności firmy? nawiązać współpracę z nowymi partnerami biznesowymi poszukać informacji na temat nowych rynków zbytu 36% 56% rozpocząć/rozszerzyć działania marketingowe 34% zwiększenie zasięgu działania, zdobywanie nowych klientów 19% przeprowadzić analizę ogólnej sytuacji gospodarczej w danym kraju 29% zatrudnić nowych pracowników 28% rozwój firmy 18% rozpocząć/rozszerzyć sprzedaż poprzez Internet 21% skorzystać z finansowania zewnętrznego 20% dobra sytuacja firmy zachęca do tego 8% stworzyć/rozbudować stronę internetową firmy 20% otworzyć nowy oddział/siedzibę/magazyn w innym mieście/kraju 18% Odpowiedzi, na które wskazało minimum 5% pytanych osób Odpowiedzi, na które wskazało minimum 5% pytanych osób Próba: firmy planujące rozszerzyć obszar działalności; n=194
Fundacja Kronenberga przy Citi Handlowy Traugutta 7/9 00-067 Warszawa Tel: + 48 22 826 83 24 Jak zdobywać rynki zagraniczne. Badanie Fundacji Kronenberga przy Citi Handlowy zrealizowane przy współpracy merytorycznej, PBS Polska, 2014