IMPORTER: educarium spółka z o.o. ul. Grunwaldzka 207, 85-451 Bydgoszcz tel. (52) 32 47 800, faks (52) 32 10 251, 32 47 880 e-mail: info@educarium.pl portal edukacyjny: www.educarium.pl sklep internetowy: www.sklep.educarium.pl POEZJA CIAŁA DUŻA MOTORYKA 360-2092 Stwórz zestawy ćwiczeń z Poezją ciała! Każda karta przedstawia ciekawy ruch lub czynność, która pomaga w rozwoju dużej motoryki dziecka: skakanie, rozciąganie, schylanie i wspinanie! Ćwiczenia są zabawą dzięki Poezji ciała. Karty podzielone są na trzy grupy kolorystyczne. Karty z zieloną ramką zawierają dość proste ćwiczenia, te z ramką żółtą przedstawiają ćwiczenia średniozaawansowane, a karty z czerwoną ramką stanowią najcięższe wyzwanie. Gdy dzieci zaznajomią się już z wszystkimi kartami, możesz zacząć je mieszać w celu urozmaicenia zestawów ćwiczeń, dzięki czemu zabawa nigdy się dzieciom nie znudzi. Przed rozpoczęciem ćwiczeń przeprowadź rozgrzewkę, aby dzieci mogły się rozciągnąć i unormować oddech. Poniżej znajdą Państwo kilka wskazówek zaczerpniętych z jogi. Naszym głównym celem było danie dzieciom możliwości codziennej, dwudziestominutowej sesji ćwiczeniowej, która wpływać by miała na poprawę ich stanu zdrowia. Na odwrocie kart znajdują się ilustrowane wskazówki, pokazujące jak należy wykonać dane ćwiczenie. Wskazówki przekazuje przyjazny, pluszowy miś. Gdy dzieci zaznajomią się już z tą formą przekazu, będą mogły indywidualnie lub w grupach kierować się wskazówkami misia. Wskazówka: W trakcie, gdy dzieci zaznajamiają się z kartami, możesz skserować zawarte w tej instrukcji wskazówki i przypiąć je do kart, aby dzieci posiadały więcej informacji. Wskazówki do ćwiczeń: 1. Oddychanie jest podstawą jogi! Wszystkie sesje rozpoczynaj od kilku ćwiczeń oddechowych: W ramach pierwszego ćwiczenia oddechowego poproś dzieci o wstanie z ławek i położenie jednej dłoni na klatce piersiowej, a drugiej na przeponie (brzuchu). Poproś, aby zrobiły głęboki wdech przez nos i poczuły jak unosi się ich klatka piersiowa i brzuch. Mając usta, policzki i język rozluźnione, niech dzieci wypuszczą powietrze ustami. Poproś dzieci o zrelaksowanie się w trakcie ćwiczeń oddechowych i nie unoszenie ramion w trakcie wdechu. W ramach ciut trudniejszego ćwiczenia poproś dzieci o wstanie i umieszczenie jednej dłoni na klatce piersiowej, a drugiej na przeponie. Tym razem niech dzieci nabiorą powietrza przeponą, następnie dolnymi częściami płuc i dopiero płucami. Wymagać to będzie od nich głębokiego wdechu i koncentracji, ale pozwoli im wykształcić samodyscyplinę w zakresie oddychania. W ramach jeszcze cięższego ćwiczenia poproś dzieci o wykonanie trzech krótkich wdechów przez nos i wydechów przez usta przy jednoczesnym poruszaniu rękoma. Na początku ręce powinny znaleźć się wzdłuż boków ciała. Przy pierwszym wdechu należy lekko unieść ręce przed sobą. Przy pierwszym wydechu wyprostowane ręce unosi się przed sobą na wysokość ramion. Przy drugim wdechu ręce przesuwane są na boki pozostając na wysokości ramion. Przy drugim wydechu ręce unoszone są pionowo do góry. Trzeci wdech i ręce wracają na wysokość ramion, a przy trzecim wydechu opuszczane zostają do pozycji wyjściowej. 2. Rozpoczynaj i zakończ swoje zestawy ćwiczeń kilkoma rozciągnięciami wprowadzającymi i kończącymi. Młodsze dzieci mogą nie potrzebować rozgrzewki, niemniej jednak jest to dobry nawyk. Rozciąganie jest bardzo dobrym sposobem na wprowadzenie organizacji sesji, zwłaszcza, jeśli ćwiczenia zmieniają się codziennie. Gdy przebieg rozgrzewki zostanie już utrwalony, możesz poprosić jedno z dzieci o jej poprowadzenie. Oto kilka propozycji na rozgrzewkę: Poproś uczniów o ustawienie się obok swoich ławek z wyprostowanymi plecami i w szerszym rozkroku. Następnie powinni przechylić się na jeden z boków i wyprostować ręce, aby znajdowały się prostopadle do podłogi, po czym policzyć do dwunastu. Niech uczniowie rozluźnią ręce, przechylą głowę do tyłu i Copyright 2012 for the Polish translation by educarium sp. z o.o.
policzą do dwunastu. Następnie przechylają głowę do przodu i ponownie liczą do dwunastu. Na koniec rozluźniają kark, po czym stają na palcach i liczą do dwunastu. Ćwiczenia można powtarzać w dowolnej kolejności. W ramach trudniejszych ćwiczeń powtórz te przedstawione przed chwilą i dodaj kilka nowych. Z rękami złączonymi za głową należy przechylić głowę i ramiona (uważając, aby nie przechylać się w pasie) w prawo, po czym policzyć o dwunastu. Następnie wraca się do pionu i powtarza ćwiczenie przechylając się w lewo. Prawa ręka jest wyprostowana na wysokości ramion i skierowana w lewą stronę. Lewą dłoń kładzie się na prawym łokciu i zaczyna rozciągać prawe ramię poprzez przeciąganie prawej ręki w lewą stronę, Należy policzyć do dwunastu, puścić prawą rękę i ćwiczenie powtórzyć dla ręki lewej. Aby jeszcze trochę podnieść poziom rozgrzewki można wprowadzić ćwiczenia nóg. Należy złapać się ręką krawędzi stołu i przykucnąć unosząc pięty do góry. Trzymanie się stołu pomaga w utrzymaniu równowagi. Wskazówka: Zaleca się wykonywanie ćwiczeń przy pomocy Poezji ciała na czczo lub po upływie 30 minut od posiłku. Dodatkowo poprawi to samopoczucie! Ćwiczenia: 1. Uczeń jako trener: Gdy uczniowie zaznajomią się już z częścią lub całością ćwiczeń, możesz poprosić jednego z uczniów o poprowadzenie sesji. Zachęć danego ucznia do przeglądania kart i wybrania ćwiczeń tworzących jego zestaw. Gdy nadejdzie pora na ćwiczenia, poproś danego ucznia o poprowadzenie klasy przez własny zestaw ćwiczeń. Co tydzień wybierz nowego ucznia do tworzenia i prowadzenia własnych zestawów ćwiczeń. 2. Muzyka dla uszu: Do zestawów ćwiczeń dołącz muzykę - wybierz utwory klasyczne lub współczesne. Upewnij się jednak, że muzyka dobrze się komponuje z wybranymi ćwiczeniami. Poszukaj nagrań odgłosów natury, takich jak szum oceanu lub lasu i puszczaj je w trakcie ćwiczeń. Możesz również wykorzystać odgłosy dzwonków wietrznych. Muzyka i odgłosy natury są dobrym pomysłem w przypadku klas z hałaśliwymi uczniami! 3. Wymyślaj własne ćwiczenia: Gdy uczniowie opanują już wszystkie karty z ćwiczeniami, możesz wykonać nowe. Wybierz jakiś motyw taki jak pogoda, życie podwodne, przestrzeń kosmiczna czy życie prehistoryczne. Poproś uczniów pracujących w grupach o wymyślenie i zilustrowanie nowych ćwiczeń w oparciu o wybrany motyw. Gdy uczniowie skończą, poproś każdą z grup o przedstawienie i poprowadzenie ćwiczeń. KARTY Z ZIELONĄ RAMKĄ / podstawowy poziom Samolot: Stań w lekkim rozkroku. Wyprostuj i unieś ręce na wysokość ramion, aby były równoległe do podłogi. Mając cały czas wyprostowane ręce przechylaj się powoli w prawo i w lewo, Pamiętaj, aby w trakcie ćwiczenia mówić Wrum, wrum, wrum!. Powróć do pozycji pionowej i powtórz ćwiczenie pięć razy. Głaskanie pieska: Stań w lekkim rozkroku. Pochyl się do przodu (nie garb). Podeprzyj ciało opierając jedną rękę na kolanie. Wyciągnij drugą rękę i udawaj, że głaszczesz pieska mówiąc: Dobry piesek. Wyprostuj się i wykonaj ćwiczenie zamieniając ręce. Całość powtórz pięć razy. Żaba: Stań w lekkim rozkroku kierując stopy do zewnątrz. Zwiń dłonie w pięści i odchyl ręce do tyłu uginając je w łokciu. Zegnij kolana do pozycji pół-kucnięcia. Skocz do przodu. W trakcie skakania mów: Kum, kum, kum. Copyright 2012 for the Polish translation by educarium sp. z o.o. 2
Wskazówka: Jeśli ćwiczycie na świeżym powietrzu lub sali gimnastycznej, zachęć dzieci do skakania w linii prostej. Jeśli ćwiczycie w klasie, dzieci powinny wykonać skok do przodu, obrócić się i skoczyć do wcześniejszego miejsca. Całość powtórz pięć razy. Wchodzenie po schodach: Udawaj, że wchodzisz po schodach w klasie! Stań w lekkim rozkroku. Dłonie zwiń w pięści i zegnij ręce w łokciu kierując je do przodu. Podnieś i zegnij w kolanie jedną nogę. Zatrzymaj ją na chwilę w powietrzu, opuść na ziemię i unieś drugą nogę. Całość powtórz pięć razy. 3, 2, 1 Start: Stań ze złączonymi nogami. Unieś ręce rad głowę. Unieś jedną nogę do góry i zegnij ją w kolanie kierując ją do tyłu. Pamiętaj, aby powiedzieć 3, 2, 1 Start!, szykując się do lotu. Opuść nogę i ręce i powtórz ćwiczenie drugiej nogi. Całość powtórz pięć razy. KARTY Z ŻÓŁTĄ RAMKĄ / średni poziom Gumka: Stań w lekkim rozkroku i z rękami przylegającymi do boków. Unieś ręce nad głowę i stań na palcach. Rozciągnij się tak bardzo, jak to możliwe, a następnie wróć do pozycji wyjściowej. Powtórz dziesięć razy. Dyrygent: Udawaj, że przewodzisz orkiestrze dętej. Stań w lekkim rozkroku. Unieś ręce i zegnij je w łokciu. Maszeruj w miejscu energicznie ruszając rękami. Maszeruj przez dwadzieścia kroków. Flaming: Stań w lekkim rozkroku. Zegnij nogę w kolanie i odchyl ją do tyłu, aby uda nadal były do siebie równoległe, ale jedna noga była w powietrzu. Napręż ręce zwijając dłonie w pięści i zginając je w łokciach. Machnij rękoma na zmianę do przodu i do tyłu dwa razy. Jest to trudniejsze niż może się wydawać. Opuść nogę i podnieś drugą. Napręż i machnij rękami dwa razy. Całość powtórz pięć razy. Wskazówka: Jeśli chcesz zwiększyć poziom trudności ćwiczenia, poproś, aby dzieci machały rękami pięć lub dziesięć razy zamiast dwóch. Most wiszący: Stań ze złączonymi piętami i odchylonymi do zewnątrz czubkami stóp. Unieś jedną nogę i oprzyj jej piętę na kolanie drugiej nogi. Unieś ręce na wysokość ramion, aby były równoległe do podłogi. Odliczaj do pięciu utrzymując równowagę. Opuść nogę i ramiona. Unieś ponownie ramiona i drugą nogę, odlicz do pięciu. Całość powtórz pięć razy. Wskazówka: Aby utrudnić ćwiczenie, dzieci mogą odliczać do dziesięciu. Łapanie piłki: Ćwicz rzucanie i łapanie niewidzialnej piłki! Stań w lekki rozkroku. Zegnij ręce w łokciu i unieś je lekko, oraz zegnij nadgarstki, aby dłonie skierowane były do przodu. Po odliczeniu do trzech wypchnij ręce do przodu prostując je w łokciu - rzucasz niewidzialną piłkę. Ponownie odlicz do trzech i odwracając kolejność ruchu - łapiesz piłkę. Całość powtórz dziesięć razy mówiąc Łap!, gdy rzucasz piłkę i Łapię!, gdy ją łapiesz. Copyright 2012 for the Polish translation by educarium sp. z o.o. 3
Konik polny: Udawaj owada! Stań w lekkim rozkroku i z czubkami stóp lekko odchylonymi do zewnątrz. Zegnij kolana, aż przykucniesz i wyciągnij dłonie do przodu, aż dotkną ziemi. Po odliczeniu do trzech podskocz. Wskazówka: Jeśli ćwiczycie na większej i otwartej przestrzeni, skocz do przodu, jeśli miejsce jest ograniczone podskocz do góry. Powtórz całość pięć razy, za każdym razem mówiąc Hops!. KARTY Z CZERWONYMI RAMKAMI / trudny poziom Most zwodzony: Stań ze złączonymi nogami. Połóż ręce na biodrach. Nie zginając nóg pochyl się do przodu. Pamiętaj, aby mówić Skrzyyyyyyyyyp! przy pochylaniu. Powtórz dziesięć razy. Kopanie piłki: Stań ze złączonymi nogami. Unieś wyprostowane ręce lekko w bok. Odchyl zgiętą w kolanie nogę do tyłu i wykonaj nią ruch do przodu, jakbyś kopał piłkę. Opuść ręce. Powtórz ćwiczenie dla drugiej nogi. Pamiętaj, aby za każdym razem przy kopnięciu mówić Gol!. Całość powtórz dziesięć razy. Kółko dla chomika: Udawaj chomika biegającego w swoim kółku. Biegnij w miejscu przez 20 sekund. Rozpocznij od zgięcia rąk w łokciach i zwinięciu dłoni w pięści. Poruszaj rękoma w trakcie biegu. Wskazówka: Aby utrudnić zadanie, poproś dzieci, aby przez pierwsze pięć sekund biegły najszybciej jak potrafią, a przez następne pięć sekund biegły powoli - zmieniaj tempo co 5 sekund. Pamiętaj, aby biegnąc mówić Pi, pi, pi. Rzut do kosza: Rzucaj niewidzialną piłką do koszykówki! Zegnij nogi w kolanach i postaw prawą nogę przed lewą nogą. Zegnij ręce i udawaj, że trzymasz w nich piłkę. Wyprostuj ręce imitując rzut do kosza. Zmień ułożenie nóg i rzuć ponownie. Całość powtórz pięć razy. Skakanie w kałuży: Skacz w dużej kałuży! Wyprostowane ręce unieś do boku na wysokość ramion. Unieś nogę i zegnij ją w kolanie. Stojąc na jednej nodze podskocz tak wysoko, jak tylko możesz. Pamiętaj, aby mówić Plusk! za każdym razem, gdy lądujesz w niewidzialnej kałuży. Zmień nogę i podskocz ponownie. Całość powtórz pięć razy. Gdy uczniowie zapoznają się już z ćwiczeniami i będą wykonywać je bez problemów, możesz przystąpić do tworzenia zestawów ćwiczeń. Każdy zestaw powinien trwać przez dziesięć do dwudziestu minut. Dobrą porą na ćwiczenia jest moment rozpoczynania zajęć rano lub około południa i zaraz po obiedzie. Możesz pozwolić, aby każdego dnia inne dziecko losowało ćwiczenia wchodzące w skład zestawu. W ramach zestawu wykorzystaj dziesięć z szesnastu kart, tak aby na każde ćwiczenie poświęcić minutę lub dwie. Każdy zestaw kończ ćwiczeniami, w których postawę zachowywać się będzie przez czas odliczania do dziesięciu. Dla przykładu: Kończysz ćwiczeniem Most wiszący, uczeń utrzymuje odpowiednią pozycję odliczając do dziesięciu, zmienia nogę, znowu odlicza do dziesięciu i kończy. Pomaga to uczniom uspokoić rytm bicia serca po intensywnych ćwiczeniach. Copyright 2012 for the Polish translation by educarium sp. z o.o. 4
Oto kilka możliwych zestawów: Zestaw I Zestaw II 1. Samolot Dyrygent 2. Żaba Samolot 3. Głaskanie pieska Żaba 4. Wchodzenie po schodach Gumka 5. 3, 2, 1 Start Flaming 6. Gumka Most zwodzony 7. Konik polny Kółko dla chomika 8. Łapanie piłki Kopanie piłki 9. Flaming Skakanie w kałuży 10. Most wiszący Głaskanie pieska Zestaw III Zestaw IV 1. Wchodzenie po schodach Głaskanie pieska 2. Samolot Żaba 3. Łapanie piłki 3, 2, 1 Start 4. Żaba Gumka 5. Most wiszący Flaming 6. Kopanie piłki Konik polny 7. Dyrygent Samolot 8. Rzut do kosza Skakanie w kałuży 9. Kółko dla chomika Kółko dla chomika 10. Most zwodzony Dyrygent Copyright 2012 for the Polish translation by educarium sp. z o.o. 5