Ochrona przyrody A. Informacje ogólne Elementy sylabusu Nazwa jednostki prowadzącej kierunek Nazwa kierunku studiów Poziom kształcenia Profil studiów Forma studiów Rodzaj Rok studiów /semestr Wymagania wstępne Liczba godzin zajęć dydaktycznych z podziałem na formy prowadzenia zajęć Założenia i cele Metody dydaktyczne oraz ogólna forma zaliczenia Uniwersytet w Białymstoku, Wydział Biologiczno-Chemiczny, Instytut Biologii Ochrona środowiska studia pierwszego stopnia ogólnoakademicki stacjonarne przedmiot obowiązkowy, moduł kierunkowy III rok / V semestr Student powinien posiadać wiadomości z zakresu ekologii wykład 30 godz. konwersatoria 30 godz. Celem jest wprowadzenie studenta w podstawowe zagadnienia z zakresu ochrony przyrody. Podczas realizacji student poznaje tematykę ochrony przyrody w oparciu o zasady ekologii. Potrafi zdefiniować zagrożenia przyrody w makro- i mikroskali. Określa motywy, koncepcje i formy ochrony przyrody na świecie i w Polsce. uje walory Podlasia jako terenu przyrodniczo cennego. Potrafi zdefiniować, jak konsumpcyjny stosunek do rzeczywistości może uszczuplać zasoby naturalne. Tłumaczy, na ile rozwój zrównoważony może przyczynić się do harmonijnego rozwoju regionu. Metody dydaktyczne: wykład, konsultacje, przygotowanie prezentacji, analiza prezentacji pod kątem merytorycznym i formalnym. Formy zaliczenia : zaliczenie na ocenę konwersatoriów, egzamin Efekty kształcenia i Odniesienie do kierunkowych efektów kształcenia 1. Student identyfikuje poszczególne jednostki środowiska (ekosystem, krajobraz) K_U06, K_U19, K_K06 2. Znajduje związek między konsumpcyjnym stylem życia a wyczerpywaniem się K_W13, K_U07, K_U17, K_U18, zasobów naturalnych K_U22, K_K01, K_K07, K_K11 3. Posługuje się terminologią fachową w celu opisu procesów zachodzących w K_W06, K_U07, K_U08, K_U10, środowisku. K_K08, K_K10, K_K12 4. Student nabiera praktycznej umiejętności pracy z komputerem, korzysta z K_W06, K_U03, K_U06, K_U07, informacji źródłowych. 5. Student wykazuje dbałość o bezpieczeństwo pracy w laboratorium i świadomość poszanowania pracy własnej i innych. K_U10, K_K03, K_K04, K_K06 K_W07, K_U20, K_K04, K_K09, K_K11 Punkty ECTS 4 Bilans nakładu pracy studenta ii Wskaźniki ilościowe Ogólny nakład pracy studenta: 100 godz. w tym: udział w wykładach: 30 godz.; udział w konwersatoriach: 30 godz.; przygotowanie się do zajęć, zaliczeń, egzaminów: 33 godz.; udział w konsultacjach, zaliczeniach, egzaminie: 7 godz. Nakład pracy studenta związany z zajęciami iii : Liczba godzin Punkty ECTS wymagającymi bezpośredniego udziału nauczyciela 67 2,7 o charakterze praktycznym 70 2,8 Data opracowania: 17. 05. 2012 Koordynator :
Elementy składowe sylabusu Nazwa Nazwa kierunku Nazwa jednostki prowadzącej kierunek Rok studiów/ semestr B. Informacje szczegółowe Ochrona przyrody Ochrona środowiska Wydział Biologiczno-Chemiczny UwB, Instytut Biologii trzeci rok, pierwszy semestr (zimowy) Liczba godzin zajęć dydaktycznych oraz forma prowadzenia zajęć Prowadzący 30 godz., wykład Treści merytoryczne : 1. Relacje między ekologią a ochroną przyrody. Przypomnienie podstawowych pojęć ekologicznych. 2. Historia ochrony przyrody na świecie i w Polsce. Motywy i koncepcje ochrony przyrody. 3. Historia życia na ziemi. Gatunki wymierające na tle historii ziemi. 4. Wpływ poszczególnych form użytkowania środowiska przez człowieka na przyrodę. 5. Kategorie obszarów chronionych. Ustawa o Ochronie Przyrody. Organizacje ochrony przyrody w Polsce i na świecie. 6. Formy ochrony przyrody w Polsce Natura 2000; Dyrektywy Siedliskowa i Ptasia. 7. Formy ochrony przyrody o wymiarze ponadpaństwowym (rezerwaty biosfery, konwencja Ramsar, etc). 8. Konwencje międzynarodowe związane z ochroną przyrody i inicjatywy ekologiczne. 9. Krajowe i międzynarodowe organizacje pozarządowe związane z ochroną przyrody. 10. Zanieczyszczenie środowiska (powietrza, wód, gleb). Skutki dla przyrody. 11. Las, jego ochrona i zagrożenia. Leśne Kompleksy Promocyjne. 12. Autostrady i drogi szybkiego ruchu a ochrona przyrody fragmentacja siedlisk. 13. Nowoczesne rolnictwo jako czynnik degradujący przyrodę. Rolnictwo ekologiczne. 14. Ocieplanie klimatu i dziura ozonowa przyczyny i skutki. 15. Nieodnawialne i alternatywne źródła energii. Efekty kształcenia wraz ze sposobem ich weryfikacji Forma i warunki zaliczenia Efekty kształcenia: 1. Student potrafi powiązać ochronę przyrody z innymi dziedzinami wiedzy. 2. Student opisuje motywy, koncepcje i formy ochrony przyrody w Polsce i na świecie. 3. Wyjaśnia przyczyny powstawania efektu cieplarnianego i dziury ozonowej oraz ich skutki. 4. Definiuje zagrożenia dla przyrody i potrafi je minimalizować stosując zasady rozwoju zrównoważonego. Sposoby weryfikacji: 1. Egzamin pisemny podsumowujący przedmiot (test zamknięty). 3. Pozytywna ocena egzaminu. Wykaz literatury podstawowej i uzupełniającej Literatura podstawowa: 1. Symonides E. 2007. Ochrona przyrody. Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa. 2. Pullin A. S. 2005. Biologiczne podstawy ochrony przyrody.
Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa. Literatura uzupełniająca: 1. Dobrzańska B., Dobrzański G., Kiełczewski D. 2008. Ochrona środowiska przyrodniczego. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa. 2. Umiński T. 1995. Ekologia, środowisko, przyroda. Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa.. podpis osoby składającej sylabus
Elementy składowe sylabusu Nazwa C. Informacje szczegółowe Ochrona przyrody Nazwa kierunku Nazwa jednostki prowadzącej kierunek Rok studiów/ semestr Liczba godzin zajęć dydaktycznych oraz forma prowadzenia zajęć Prowadzący biologia, studia pierwszego stopnia Wydział Biologiczno-Chemiczny UwB, Instytut Biologii pierwszy rok, pierwszy semestr (zimowy) 30 godz. konwersatoria Treści merytoryczne : 1. Obiegi pierwiastków/związków chemicznych w przyrodzie przykłady depozycji. 2. Funkcjonowanie ekosystemów na przykładach (jezioro, las). 3. Ochrona wybranych gatunków teoria i praktyka. 4. Żywe kolekcje i banki genów. 5. Leki jako element zagrożenia przyrody i środowiska. 6. Hałas i promieniowanie jako czynniki zagrożenia przyrody i środowiska. 7. Naturalne i antropogeniczne katastrofy ekologiczne. 8. Natura 2000 (PLB, PLH) koncepcja ochrony obszarów przyrodniczo cennych 9. Ochrona przestrzenna parki narodowe i krajobrazowe - cele ich powołania. 10. Problemy, z którymi borykają się parki narodowe dwa przykłady z Polski i ze świata. 11. Obszary objęte konwencją Ramsar - cele ich powołania. 12. Rozwój zrównoważony Konferencja w Rio de Janeiro i w Kyoto. 13. Prezentacja głównych organizacji pozarządowych ochrony przyrody szczebla globalnego i lokalnego. Ich sposoby działania. 14. Przegląd czasopism dotyczących ochrony przyrody i środowiska. 15. Podstawowe założenia rolnictwa ekologicznego i perspektywy rozwoju tego sposobu gospodarowania w naszym regionie. 16. Rozwiązania związane z gospodarowaniem odpadami i ściekami w Unii Europejskiej i w Polsce. 17. Program Zielone Płuca Polski i jego znaczenie dla regionu płn.-wsch. Polski. 18. Podstawowe problemy ochrony przyrody w gminie i powiecie. 19. Jakie działania podejmowane przez każdego z nas mogą przyczynić się do efektywniejszej ochrony środowiska. 20. Regulacje prawne związane z handlem roślinami i zwierzętami oraz postępowanie ze zwierzętami potrąconymi/zabitymi na drodze. 21. Prowadzenie edukacji ekologicznej w oparciu o zajęcia terenowe z wykorzystaniem ścieżek dydaktycznych Efekty kształcenia wraz ze sposobem ich weryfikacji Forma i warunki zaliczenia Efekty kształcenia: 1. Student definiuje ochronę przyrody przestrzenną i gatunkową. 2. Student opisuje motywy i formy ochrony przyrody w Polsce i na świecie. 3. Definiuje zagrożenia dla przyrody i wie, jak im zapobiec. 4. Nazywa organizacje ekologiczne w Polsce i na świecie oraz czasopisma związane z ochroną przyrody i środowiska. Sposoby weryfikacji: Egzamin pisemny podsumowujący przedmiot (test zamknięty). 1. Obecność na zajęciach (dopuszcza się możliwość opuszczenia dwóch zajęć).
Wykaz literatury podstawowej i uzupełniającej 2. Pozytywna ocena pracy studenta podczas zajęć. 3. Pozytywna ocena z dwóch prezentacji przygotowanych na konwersatoria. Literatura podstawowa: 1. Symonides E. 2007. Ochrona przyrody. Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa. 2. Pullin A. S. 2005. Biologiczne podstawy ochrony przyrody. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa. Literatura uzupełniająca: 1. Głowaciński Z. (red.) 1992. Polska czerwona księga zwierząt. PWRiL, Warszawa. 2. Głowaciński Z., Nowacki J. 2006. Polska czerwona księga zwierząt. Bezkręgowce. (strona internetowa). 3. Kurnatowska A. (red.) 1997. Ekologia. Jej związki z różnymi dziedzinami wiedzy. PWN, Warszawa - Łódź. 4. Umiński T. 1995. Ekologia, środowisko, przyroda. Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa.. podpis osoby składającej sylabus i zakładanych efektów kształcenia w zakresie wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych, z uwzględnieniem form zajęć. Uwzględnia się tylko efekty możliwe do sprawdzenia (mierzalne / weryfikowalne). ii Przykładowe rodzaje aktywności: udział w wykładach, ćwiczeniach, przygotowanie do zajęć, udział w konsultacjach, realizacja zadań projektowych, pisanie eseju, przygotowanie do egzaminu. Liczba godzin nakładu pracy studenta powinna być zgodna z przypisanymi do tego punktami ECTS wg przelicznika : 1 ECTS 25 30 h. iii Zajęcia wymagające bezpośredniego udziału nauczyciela są to tzw. godziny kontaktowe (również te nieujęte w rozkładzie zajęć, np. konsultacje lub zaliczenia/egzaminy). Suma punktów ECTS obu nakładów może być większa od ogólnej liczby punktów ECTS przypisanej temu przedmiotowi.