Zmiana systemu wsparcia dla OZE Wojciech Cetnarski i Grzegorz Skarżyński Polskie Stowarzyszenie Energetyki Wiatrowej Warszawa, październik 2015
AGENDA 1. System aukcyjny jako bardziej stabilny model wsparcia, ale czy bardziej konkurencyjny i tańszy od innych modeli? 2. Jak zmiana systemu wsparcia wpłynie na percepcję ryzyka i oczekiwane przez inwestorów stopy zwrotu z nowych projektów inwestycyjnych? 3. Dyskusja panelowa 10/2015 2
Ewolucja systemów wsparcia System Feded-in Początkowa faza budowy rynku Buduje każdy, kto ma PnB Technologie mało rozwinięte brak konkurencji między technologiami Szybki, ale niekontrolowany przyrost mocy Zielone Certyfikaty Początkowa i rozwinięta faza rozwoju rynku Buduje każdy, kto ma PnB Ręczne sterowanie konkurencją pomiędzy technologiami Szybki, ale niekontrolowany przyrost mocy Aukcje Rynek dojrzały Konkurencja pomiędzy projektami technologiami w tym technologiami konwencjonalnymi Kontrola tempa rozwoju sektora OZE Nie każdy projekt z PnB zostanie wybudowany 10/2015 3
Ewolucja systemów wsparcia cd. Przejście od systemów wsparcia opartych o taryfy feed-in i zielone certyfikaty do systemów aukcyjnych jest podyktowane: - poszukiwaniem nowej formuły rynku energii, na którym mają współistnieć technologie o zerowym i niezerowym koszcie krańcowym wytwarzania; - oczekiwaniem społecznym zwiększenia efektywność wsparcia więcej energii z OZE za te same pieniądze. Nie zawsze jednak próby te kończą się powodzeniem: - we Włoszech wprowadzono koszyki technologiczne i ceny minimalne; - w Holandii wprowadzono przedziały cenowe; - w Polsce wprowadzono quasi koszyki technologiczne i ceny referencyjne. 10/2015 4
Czy aukcje są bardziej konkurencyjne i tańsze od systemu zielonych certyfikatów? TAK bo w ramach ograniczonych zasobów (budżet aukcji i ilość MWh) wprowadzają konkurencje pomiędzy projektami i w pewnym i w ramach quasi koszyka pomiędzy technologiami. NIE bo konkurencja jest mocno zaburzona wprowadzeniem quasi koszyków technologicznych układ koszyków (struktura popytu) nie odzwierciedla struktury podaży projektów: - duża konkurencja wśród dużych projektów o produktywności < 4.000 NEH; - Mała konkurencyjność (wysokie ceny) wśród dużych projektów o produktywności > 4.000 NEH i małych projektów < 1 MW. 10/2015 5
Wnioski z próbnej aukcji OZE zorganizowanej przez PSEW/PwC/DZP Największa konkurencja będzie pomiędzy projektami wiatrowymi > 1 MW wygrają tylko projekty o produktywności ponad 3.000 NEH (średnia produktywność projektów wiatrowych w systemie zielonych certyfikatów 2.000 NEH). Wygrane będą również duże (> 1 MW) projekty biomasowe (koszyk technologiczny o produktywności > 4.000 NEH), o ile inwestorzy znajdą receptę na ryzyko zmian ceny biomasy w okresie 15 lat. Ostatnim wygranym będą małe instalacje PV, gdyż w quasi koszyku < 1 MW jest duży popyt (25% wielkości całej aukcji) i brak jest podaży ze strony innych technologii. WNIOSEK: wprowadzenie quasi koszyków technologicznych zmniejszy istotnie efektywność aukcyjnego sytemu alokacji wsparcia (otrzymamy wyższy koszt za tę samą ilość energii) oraz spowoduje, że nie uda się wykorzystać całego wolumenu ogłoszonej aukcji. 10/2015 6
Ryzyko dewelopmentu w starym i nowym systemie wsparcia dla OZE w Polsce Dewelopment Ofertowanie zielone certyfikaty Wszyscy mogą wybudować projekt, o ile zdobędą niezbędne pozwolenia Decydują tylko wewnętrzne analizy opłacalności Aukcje na CfD Projekt może zostać nigdy nie wybudowany, pomimo iż uzyskał wszelkie niezbędne pozwolenia Konieczność maksymalizacji efektywności projektu Ryzyko błędnej oceny pozycji konkurencyjnej projektu przegranie aukcji Budowa Ryzyko przekroczenia kosztów Ryzyko przekroczenia kosztów Ryzyko przekroczenia terminów skutkujące utratą wsparcia Nowy system wsparcia w Polsce to zasadnicza zmiana profilu ryzyka dewelopmentu projektów OZE ekspozycja na szybki postęp technologiczny i złożoność otoczenia regulacyjnego oznacza zmniejszenie roli małych, niezależnych deweloperów. Wzrośnie rola podmiotów potrafiących zarządzać ryzykiem procesu dewelopmentu, ofertowania i budowy, posiadających stosowny know-how i wystarczająca bazę kapitałową. 10/2015 7
Kosztowe czynniki ryzyka dla projektów wiatrowych w różnych systemach wsparcia Przychody Koszty operacyjne zielone certyfikaty Ryzyko zmienności cen certyfikatów Ryzyko zmienności rynku energii elektrycznej Ryzyko kosztów bilansowania i profilu Ryzyko inflacji Aukcje na CfD Ryzyko kosztów bilansowania i profilu Kara za niezrealizowanie oferty aukcyjnej (MWh)) Duża przewidywalność Możliwość zabezpieczenia długoterminowego nowe produkty O&M Dostępne instrumenty (hedge) zabezpieczenia kosztów finansowych Produktywność Koszty inwestycyjne Bład prognoz wiatrowych Niepewność produktywności farmy (layout) Ryzyko niedotrzymania krzywych produktywności (power curve) Ryzyko budowy (koszty) Bład prognoz wiatrowych Niepewność produktywności farmy (layout) Ryzyko niedotrzymania krzywych produktywności (power curve) Główny parametr oferty Ryzyko budowy (koszty i termin) 10/2015 8
Kosztowe czynniki ryzyka dla projektów wiatrowych w różnych systemach wsparcia cd. Zasadnicze zmniejszenie ryzyka po stronie przychodów w systemie aukcyjnej alokacji wsparcia (CfD) stwarza możliwość inwestowania w OZE nowych inwestorów, o niższych oczekiwaniach zwrotu z inwestycji, nieakceptujących wysokiego ryzyka rynku zielonych certyfikatów. Inwestycje w wybudowane projekty OZE, o potwierdzonych parametrach operacyjnych upodobniają się do inwestycji na rynku nieruchomości. Wśród nowych inwestorów i instrumentów inwestycyjnych należy spodziewać się: - Funduszy infrastrukturalnych - YieldCo - Ubezpieczycieli - Nabywców Green Bonds W Polsce jedynie ryzyko kursowe i brak dużych portfeli projektów może stanowić barierę dla napływu nowych inwestorów. 10/2015 9
Podsumowanie Zmiana systemu wsparcia dla OZE w Polsce jest elementem bardziej globalnego trendu, polegającego na poszukiwaniach nowego modelu funkcjonowania rynku energii, na którym muszą harmonijnie współpracować różne technologie wytwarzania energii elektrycznej. Zaproponowany w Polsce nowy system wsparcia OZE zasadniczo zmienia dotychczasowe reguły inwestowania, zwiększając ryzyko dewelopmentu i konkurencję pomiędzy inwestorami, ale jednocześnie istotnie i długofalowo ograniczając ryzyko uzyskania niestabilnych i mniej przewidywalnych przychodów z inwestycji. W wyniku tych zmian na krajowym rynku inwestycji w OZE dojdzie do zmian i przetasowań zarówno wśród deweloperów, jak i długoterminowych inwestorów i instytucji finansujących; zwiększy się presja cenowa na dostawców sprzętu technologicznego. Wzrośnie rola większych i profesjonalnych deweloperów, a wśród inwestorów pojawią się instytucje, których oczekiwania co do stopy zwrotu z zainwestowanego kapitału znajdują się zdecydowanie poniżej 9%. Spadną również koszty finansowania nowych inwestycji w OZE. 10/2015 10
Disclaimer This document has been prepared by PWEA for information purposes only. Although the information in this document has been obtained from sources which PWEA believes to be reliable, we do not represent or warrant its accuracy, and such information may be incomplete or condensed. PWEA will not be responsible for the consequences of reliance upon any information, opinion or statement contained herein or for any omission. This document does not constitute a prospectus and is not intended to provide the basis for any exhaustive wind project evaluation. All estimates and opinions included in this document constitute PWEA's judgment as of the date of the document and may be subject to change without notice. 10/2015 11
Dziękujemy za uwagę Polskie Stowarzyszenie Energetyki Wiatrowej www.psew.pl 10/2015 12