KONSOLIDACJA
Przejęcie jednostki (wartość godziwa, wartość firmy ) MSR 27 (poprawiony) jednostkowe sprawozdania finansowe MSR 28 (poprawiony) Inwestycje w jednostkach stowarzyszonych MSSF 3 ( poprawiony) Połączenia jednostek gospodarczych MSSF 10 Skonsolidowane sprawozdania finansowe MSSF 11 Wspólne przedsięwzięcia MSSF 12 Ujawnianie informacji dotyczących zaangażowania w innych jednostkach UR art. 3; rozdział 6 Skonsolidowane sprawozdania finansowe grupy kapitałowej Rozporządzenie o konsolidacji - ROZPORZĄDZENIE MINISTRA FINANSÓW z dnia 25września 2009 r.
Grupa kapitałowa, a kapitały mniejszości Kapitał mniejszości powstaje w przypadku, gdy udział podmiotu dominującego w kapitale jednostki zależnej jest mniejszy niż 100% Jednostka dominująca 90 % 10 % Udziałowiec mniejszościowy ( udziałowiec niedający kontroli)
Nabycie udziałów w jednostce zależnej - czynności Uzyskanie sprawozdania finansowego jednostki zależnej na dzień nabycia; Dokonanie przeglądu zasad rachunkowości i dostosowanie prowadzonych zasad przez jednostkę podporządkowaną do zasad grupy kapitałowej; Ustalenie wartości godziwej na dzień nabycia; Ustalenie różnicy między ceną nabycia udziałów, a wycenioną w wartości godziwej nabytą częścią aktywów netto jednostki zależnej; Ustalenie odpisów wartości firmy lub ujemnej wartości firmy; Wprowadzenie zmian do sprawozdań objętych konsolidacją.
za wartość godziwą można przyjąć: Wartość oszacowaną na podstawie cen rynkowych - ceny rynkowe; Wartość według niezależnej wyceny; Aktualną cenę nabycia lub koszt wytworzenia, z uwzględnieniem aktualnego stopnia zużycia; Cenę sprzedaży netto; Dla kwot wymagających zapłaty przyjmuje się ich kwotę zdyskontowaną; Dla papierów wartościowych przyjmuje się aktualny kurs notowań pomniejszony o koszty sprzedaży.
Przykładowe wyceny na moment przejęcia Wyszczególnienie WK WG Zmiana Grunty Cena rynkowa Budynki Cena rynkowa Maszyny i urządzenia Wp 500 00; dotychczasowe umorzenie 300 000; aktualna cena zakupu 800 000- uwzględniając zużycie 60% Środki transportu WP = 250 000; Amortyzowany 3lata W J zależnej okres przyjęty 5 lat; w dominującej 4 lata Materiały Należności Stopa procentowa 4% Na 2 lata WB= PP/ ( 1+ sp) Kapitał podstawowy Dt Ct
Wyszczególnienie WK WG Zmiana Dt Ct Kapitał zapasowy Zysk netto Zobowiązania Przed wyceną: Aktywa Razem: Pasywa Razem
Zapisy aktualizacji wyceny Np. Grunty WK 300 000 WG- 400 000 100 000 zwiększenie= różnica przejściowa Środki trwałe x Rezerwy z tyt. PDO Kapitał z aktualizacji WK= 400 000 po przeszacowaniu; WP= 300 000 uznane WK> WP rezerwa z tyt. PDO podatkowo przeszacowanie nie jest
Zmiany kapitału z aktualizacji wyceny z uwzględnieniem PDO- łącznie Kapitał z aktualizacji wyceny aktywa z tyt. PDO Rezerwy z tyt. PDO Dla kwoty 420 000 tworzone są rezerwy z tyt. PDO Dla kwoty 40 500 tworzone są aktywa z tyt. PDO
Bilans po korektach Aktywa Grunty 400 000 Budynki 700 000 Maszyny i urz. 320 000 Środki tran. 62 500 Materiały 50 000 Należności 37 000 Aktywa z tyt. PDO 7 695 Pasywa Kapitał podst. 1000 000 Kapitał zapasowy 100 000 Kapitał z aktualiz. 307 395 Zysk netto 20 000 Zobowiązania 70 000 Rezerwy z tyt. PDO 79 800 Razem 1 577 195 Razem 1 577 195
Wartość aktywów netto = Aktywa - Zobowiązania = Kapitał własny Wartość nabycia (WN) =/= Wartości aktywów netto (AN) Różnica WN > AN WN < AN dodatnia wartość firmy ujemna wartość firmy ( zysk na okazyjnym nabyciu)
Metody konsolidacji Zależność jednostek powiązanych od jednostki dominującej oraz stopień ich podporządkowania decydują o zastosowaniu jednej z trzech metod konsolidacji
Metody konsolidacji i źródła regulacji Rodzaj powiązania Rodzaj jednostki Prawa głosu/ Udział w kapitale Metoda Konsolidacji/ Ujęcia udziałów Regulacja Kontrola Zależna Powyżej 50% Pełna MSR 27;UR Współkontrola Współkontrolowane przedsięwzięcie 50% Proporcjonalna lub metoda praw własności Znaczący inwestor Stowarzyszona 20-50% Metoda praw własności Pozostałe niekontrolujący) (udział MSSF11;UR MSR 28;UR Pozostałe Poniżej 20% Brak MSSF3;UR
moment nabycia Jednostka A Bilans Jednostka B Bilans Bud. 500 000 K 400 000 Bud. 100 000 Kap. P. 100 000 Kz 160 000 Towary 50 000 Zob.20 000 Rach. B 30 000 Razem 580 000 580 000
Korekty na moment nabycia Jednostka A Jednostka B Bilans skonsolidowany Bilans Bilans Bud. 500 000 K 400 000 Bud. 100 000 Kap. P. 100 000 Budynki 600 000 I. Dł. 100 000 Kz 160 000 I. Dł. Towary 50 000 Zob.20 000 Towary 50 000 Rach. B 30 000 Kredyt 100 000 Rach. Bank 30 000 Razem 680 000 680 000 Razem aktywa Kapitał podst. Kapitał zapasowy 160 000 Kredyty 100 000 Zobow. 20 000 Razem pasywa
Korekty konsolidacyjne na moment nabycia Wyszczególnienie JD JZ Korekty po korektach bilans skonsolidowany Aktywa Dt Ct Budynki 500 000,- 100 000,-,- In. Dł. 100 000,- Towary 50 000,- Rach. Bank. 30 000,- Razem aktywa 680 000,- Pasywa Kapitał podst. 400 000,- 100 000,- Kapitał zap. 160 000,- Kredyty 100 000,- Zobow. 20 000,- Razem Pasywa 680 000,- Razem korekty 100 000,- 100 000,-
Zadanie Jednostka dominująca utworzyła jednostkę zależną wraz z udziałowcami mniejszościowymi. Kapitał podstawowy jednostki zależnej to 100 000,-. Udziały zostały opłacone gotówką. Jednostka dominująca objęła 75% udziałów. Cena nabycia wyniosła 75 000,-. Dokonać korekt na moment nabycia i kolejno na koniec roku obrotowego po przejęciu jednostki. Pomiędzy momentem przejęcia, a końcem roku jednostka wypracowała zysk w wysokości 20 000,- Rozwiązanie: AN= 100 000,- Przejęcie 75%= CN= AN Udziały niedające kontroli = wartość firmy nie powstała
Korekty na moment nabycia Wyszczególnienie JD JZ Korekty Po korekcie Dt Ct bilans skonsol. In. Dł 75 000,- Kapitał podst. 500 000,- 100 000,- Kapitał zapasowy 350 000,- Wynik netto Kapitał mniejszości
Korekty na koniec roku obrotowego Wyszczególnienie JD JZ Korekty Po korekcie Dt Ct bilans skonsol. In. Dł 75 000,- Kapitał podst. 500 000,- 100 000,- Kapitał zapasowy 350 000,- Wynik netto 60 000,- 20 000,- - Korekta wyniku UN Udziały niedające kontroli - Korekta wyniku UN
Sporządzając sprawozdanie skonsolidowane bardzo ważne są wyłączenia i korekty. Pozwalają one na eliminację dublujących się pozycji występujących w sprawozdaniach jednostek. Wyłączenia konsolidacyjne mają charakter pozaewidencyjny, czyli nie wymagają żadnej ewidencji księgowej. Zapisy księgowe w każdej jednostce pozostają niezmienione i są poza zasięgiem procedur konsolidacyjnych. Wyłączeniu podlegają następujące pozycje: Przychody i koszty z tytułu operacji gospodarczych między jednostkami objętymi konsolidacją, Niezrealizowane zyski i straty zawarte w aktywach jednostek objętych konsolidacją, które powstały w wyniku transakcji wewnętrznych, Eliminacja należności i zobowiązań, Eliminacja dywidend otrzymanych od jednostek zależnych.