RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 175384 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej ( 2 1) Numer zgłoszenia: 300254 (22) Data zgłoszenia: 01.09.1993 (51) IntCl6. A01N 43/08 A01N 33/22 ( 5 4 ) Kompozycja herbicydowa i sposób zwalczania chwastów (30) Pierwszeństwo: 03.09.1992,GB,9218664.2 (73) Uprawniony z patentu: RHONE-POULENC AGROCHIMIE, Lyon, FR (43) Zgłoszenie ogłoszono: 05.04.1994 BUP 07/94 (72) Twórca wynalazku: Jacques Rognon,, FR (45) O udzieleniu patentu ogłoszono: 31.12.1998 WUP 12/98 (74) Pełnomocnik: Jakobsche Agnieszka, PATPOL Spółka z o.o. PL 175384 B1 (57) 1. Kompozycja herbicydowa, znamienna tym, że składa się z synergicznej herbicydowo skutecznej ilości flurtamonu, będącego 5-(metyloamino)-2-fenylo-4-([3-trifluorometylo)fenylo]-3(2H)-furanonem, i aklonifenu, będącego 2-chloro-6-nitro-fenoksyaniliną w połączeniu z herbicydowo dopuszczalnym rozcieńczalnikiem lub nośnikiem i/lub środkiem powierzchniowo czynnym, przy stosunku wagowym flurtamonu do aklonifenu wynoszącym od 0,036:1 do 13,3:0,1. 7. Kompozycja herbicydowa w postaci połączonego preparatu do jednoczesnego, oddzielnego lub kolejnego stosowania do miejscowego zwalczania chwastów, znamienna tym, że obejmuje synergiczną herbicydowo skuteczną ilość flurtamonu, będącego 5-(metyloamino)-2-fenylo-4-([3-tnfluorometylo)fenylo]-3(2H)-furanonem i aklonifenu, będącego 2-chloro-6-nitro-fenoksyaniliną, przy stosunku wagowym flurtam onu do aklonifenu wynoszącym od 0,036:1 do 13,3:1. 8. Sposób miejscowego zwalczania chwastów, znamienny tym, że na miejsce zabiegu podaje się około 150-400 g/ha flurtamonu, będącego 5-(metyloamino)-2-fenylo-4-([3-trifluorometylo)fenylo]-3(2H)-furanonem, i około 150-1400 g/ha aklonifenu, będącego 2-chloro- 6-nitro-fenoksyaniliną.
Kompozycja herbicydowa i sposób zwalczania chwastów Zastrzeżenia patentowe 1. Kompozycja herbicydowa, znamienna tym, że składa się z synergicznej herbicydowo skutecznej ilości flurtamonu, będącego 5-(metyloamino)-2-fenylo-4-([3-trifluorometylo)fenylo]-3(2H)-furanonem, i aklonifenu, będącego 2-chloro-6-nitro-fenoksyaniliną w połączeniu z herbicydowo dopuszczalnym rozcieńczalnikiem lub nośnikiem i/lub środkiem powierzchniowo czynnym, przy stosunku wagowym flurtamonu do aklonifenu wynoszącym od 0,036:1 do 13,3:0,1. 2. Kompozycja według zastrz. 1, znamienna tym, że stosunek wagowy flurtamonu do aklonifenu wynosi od 0,25 do 3,3:1. 3. Kompozycja według zastrz. 1 albo 2, znamienna tym, że stosunek wagowy flurtamonu do aklonifenu wynosi od 0,8:1 do 1,3:1. 4. Kompozycja według zastrz. 1 albo 2, znamienna tym, że stosunek wagowy flurtamonu do aklonifenu wynosi od 0,25:1 do 2,16:1. 5. Kompozycja według zastrz. 1 albo 2, znamienna tym, że ma postać proszku zawiesinowego lub granulek dyspergujących w wodzie. 6. Kompozycja według zastrz. 1 albo 2, znamienna tym, że ma postać koncentratu wodnej zawiesiny. 7. Kompozycja herbicydowa w postaci połączonego preparatu do jednoczesnego, oddzielnego lub kolejnego stosowania do miejscowego zwalczania chwastów, znamienna tym, że obejmuje synergiczną herbicydowo skuteczną ilość flurtamonu, będącego 5-(metyloamino)-2- fenylo-4-([3-trifluorometylo)fenylo]-3(2h)-furanonem i aklonifenu, będącego 2-chloro-6-nitrofenoksyaniliną, przy stosunku wagowym flurtamonu do aklonifenu wynoszącym od 0,036:1 do 13,3:1. 8. Sposób miejscowego zwalczania chwastów, znamienny tym, że na miejsce zabiegu podaje się około 150-400 g/ha flurtamonu, będącego 5-(metyloamino)-2-fenylo-4-([3-trifluorometylo)fenylo]-3(2H)-furanonem, i około 150-1400 g/ha aklonifenu, będącego 2-chloro-6-nitro-fenoksyaniliną. 9. Sposób według zastrz. 8, znamienny tym, że na uprawy zbóż wysiewanych jesienią podaje się około 150-400 g/ha flurtamonu, będącego 5-(metyloamino)-2-fenylo-4-([3-trifluorometylo)fenylo]-3(2H)-furanonem, i około 150-1400 g/ha aklonifenu, będącego 2-chloro-6-nitro-fenoksyaniliną. 10. Sposób według zastrz. 9, znamienny tym, że podaje się flurtamon i aklonifen w ilości około 150 do 400 g/ha flurtamonu i około 150 do 250 g/ha aklonifenu. 11. Sposób według zastrz. 8 albo 9 albo 10, znamienny tym, że flurtamon i aklonifen podaje się wcześnie powschodowo. 12. Sposób według zastrz. 8, znamienny tym, że na uprawy obejmujące słonecznik i groch podaje się około 150-400 g/ha flurtamonu, będącego 5-(metyloamino)-2-fenylo-4-([3-trifluorometylo)fenylo]-3(2H)-furanonem, i około 150-1400 g/ha aklonifenu, będącego 2-chloro-6-nitro-fenoksyanilmą. 13. Sposób według zastrz. 12, znamienny tym, że podaje się flurtamon i aklonifen w ilości około 360 g/ha flurtamonu i około 1400 g/ha aklonifenu. 14. Sposób według zastrz. 8 albo 10 albo 12 albo 13, znamienny tym, że flurtamon i aklonifen podaje się przedwschodowo. * * * Przedmiotem niniejszego wynalazku są nowe kompozycje herbicydowe oparte na mieszaninie 5-(metyloamino)-2-fenylo-4-([3-trifluorometylo)fenylo]-3(2H)-furanonu, to jest flurtamo-
175 384 3 nu oraz 2-chloro-6-nitro-fenoksyaniliny, to jest aklonifenu, a także sposób zwalczania chwastów za pomocą tej kompozycji. jest dobrze znanym selektywnym herbicydem opisanym w opisie patentowym Stanów Zjednoczonych Ameryki nr 4586376 i w Pesticide Manual, wydanie 9 (British Corp Protection Council) i zalecanym do zwalczania wielkiej liczby traw i chwastów szerokolistnych bawełny, orzeszków arachidowych, sorgo i słonecznika, zarówno przed wzejściem, jak i po nim. Aklonifen jest także dobrze znanym herbicydem opisanym w opisie patentowym Stanów Zjednoczonych Ameryki nr 43941591 w Pesticide Manual, wydanie 9, stosowanym do selektywnego zwalczania przed wzejściem chwastów. Jednak pewne indywidualne gatunki chwastów stanowią poważny problem i są zwalczane w niedostateczny sposób przez sam flurtamon. W szczególności konieczne jest skuteczniejsze zwalczanie Avena fatua, Galium aparine, Lolium multiflorum, Veronica persica, Veronica hederifolia i Viola arvensis. W wyniku badań i eksperymentów odkryto, że zastosowanie aklonifenu w połączeniu z flurtamonem poszerza spektrum aktywności herbicydowej pozwalając na zwalczanie Avena fatua, Galium aparine, Lolium multiflorum, Veronica persica, Veronica hederifolia i Viola arvensis. Tak więc kombinacje takie stanowią ważny postęp technologiczny. Termin "połączenie" stosowany w niniejszym opisie odnosi się do "połączenia" flurtamonu i aklonifenu. Odkryto, że połączona aktywność herbicydowa flurtamonu z aklonifenem w zwalczaniu pewnych gatunków chwastów je st wyższa od spodziewanej, nie powodując zarazem niedopuszczalnego wzrostu fitotoksyczności; przy stosowaniu przed wzejściem lub po wzejściu chwastów (np. spryskując przed lub powzejściu), co oznacza, że aktywność herbicydowa flurtamonu z aklonifenem wykazała niespodziewany stopień synergizmu według definicji L. E. Limpela, P. H. Schuldta i D. Lamonta, 1962, 1. Proc. NEWCC 16, 48-53 przy stosowaniu wzoru: E=X+Y- X Y/ 100 gdzie: E = spodziewany procent inhibicji wzrostu dla mieszaniny dwu herbicydów A i B przy zdefiniowanych dawkach X = procentowa inhibicja wzrostu dla herbicydu A przy zdefiniowanej dawce Y = procentowa inhibicja wzrostu dla herbicydu B przy zdefiniowanej dawce Gdy obserwowana procentowa inhibicja mieszaniny jest większa od spodziewanej wartości E z powyższego wzoru, kombinacja jest synergiczna. Zaskakujący synergizm wobec Avena fatua, Galium aparine, Lolium multiflorum, Veronica persica, Veronica hederifolia i Viola arvensis pozwala w pewniejszy sposób zwalczać te poważnie konkurencyjne chwasty wielu upraw, umożliwiając znaczne zmniejszenie ilości składnika aktywnego koniecznego dla zwalczania chwastu. Pożądane jest dokładne zwalczanie tych chwastów, aby zapobiec: 1) zmniejszeniu wydajności wskutek konkurencji i/lub trudności ze zbiorem 2) zanieczyszczeniu zbiorów prowadzącemu do trudności w magazynowaniu i oczyszczaniu 3) ponownemu niedopuszczalnemu wprowadzeniu nasion chwastów do gleby. Tak więc przedmiotem niniejszego wynalazku jest nowa kompozycja herbicydowa składająca się z synergicznej herbicydowo skutecznej ilości flurtamonu, będącego 5-(metyloamino)- 2-fenylo-4-([3-trifluorometylo)fenylo]-3(2H)-furanonem, i aklonifenu, będącego 2-chloro-6- nitrofenoksyaniliną w połączeniu z herbicydowo dopuszczalnym rozcieńczalnikiem lub nośnikiem i/lub środkiem powierzchniowo czynnym, przy stosunku wagowym flurtamonu do aklonifenu wynoszącym od 0,036:1 do 13,3:0,1. Korzystnie stosunek wagowy flurtamonu do aklonifenu wynosi od 0,25 do 3,3:1, jeszcze korzystniej wynosi od 0,8:1 do 1,3:1, a zwłaszcza wynosi od 0,25:1 do 2,16:1. Korzystnie kompozycja według wynalazku o podanym powyżej składzie ma postać proszku zwilżalnego lub granulek dyspergujących w wodzie albo też koncentratu wodnej zawiesiny.
4 175 384 Dalszym przedmiotem wynalazku jest kompozycja herbicydowa w postaci preparatu do jednoczesnego, oddzielnego lub kolejnego stosowania do miejscowego zwalczania chwastów, który obejmuje synergiczną, herbicydowo skuteczną ilość flurtamonu, będącego 5-(metyloamino)-2-fenylo-4-([3-trifluorometylo)fenylo]-3(2H)-furanonem i aklonifenu, będącego 2-chloro- 6-nitro-fenoksyaniliną, przy stosunku wagowym flurtam onu do aklonifenu wynoszącym od 0,036:1 do 13,3:1. Następnym przedmiotem wynalazku jest sposób miejscowego zwalczania chwastów, polegający na tym, że na miejsce zabiegu podaje się około 150-400 g/ha flurtamonu, będącego 5-(metyloamino)-2-fenylo-4-([3-trifluorometylo)fenylo]-3(2H)-furanonem, i około 150-1400 g/ha aklonifenu, będącego 2-chloro-5-nitro-fenoksyaniliną. Gdy podaje się flurtamon i aklonifen na uprawy zbóż wysiewanych jesienią, podaje się korzystnie około 150-400 g/ha flurtamonu i około 150-250 g/ha aklonifenu. Operację tę korzystnie prowadzi się wcześnie powschodowo. Gdy podaje się flurtamon i aklonifen na uprawy słonecznika i grochu, podaje się korzystnie około 360 g/ha flurtamonu i około 1400 g/ha aklonifenu. Operację tę również prowadzi się korzystnie przedwschodowo. Kompozycje według wynalazku można stosować jako herbicydy w szerokim zakresie powyższych dawek (a) flurtamonu i (b) aklonifenu w zależności od uprawy, rodzaju chwastu i jego rozpowszechnienia, użytych kompozycji, czasu zabiegu, warunków klimatycznych i edafonicznych oraz stosunku dawek wystarczającego do zadowalającego, a niekoniecznie całkowitego zwalczania chwastu. Przy zabiegach na polach upraw ilość podawana powinna wystarczać do zwalczania chwastu nie uszkadzając zarazem w istotny i trwały sposób uprawy. Jeśli nie podano inaczej, zawartości procentowe i stosunki pojawiające się w niniejszym opisie są wagowe. Kompozycja według wynalazku obejmuje mieszaninę, w której stosunek (a):(b) wynosi od 0,036:1 do 13,3:1 (wagowo). Korzystny jest też zakres od 0,05:1 do 13,3:1 (wagowo). Jak już wspomniano, korzystnie stosunek (a):(b) wynosi od 0,25:1 do 3,3:1, a najkorzystniej od 0,8:1 do 1,3:1. Gdy kombinację stosuje się w miejscu uprawy zbóż, korzystny jest także stosunek (a):(b) od 0,25:1 do 2,16:1. Gdy kombinację stosuje się w miejscu uprawy grochu lub słonecznika, korzystny jest także stosunek (a):(b) około 0,26:1. Zwykle składniki aktywne rozprasza się jednorodnie w innych podanych niżej składnikach, takich jak rozcieńczalnik, nośnik i/lub środek powierzchniowo czynny. Termin "kompozycje herbicydowe" stosuje się tutaj w szerokim znaczeniu obejmującym nie tylko kompozycje gotowe do stosowania w charakterze herbicydów, ale też koncentraty rozcieńczane przed użyciem. Korzystnie kompozycje takie zawierają od 0,05 do 90% wagowych flurtamonu i aklonifenu. Kompozycja herbicydowa może zawierać stałe i ciekłe nośniki i środki powierzchniowo czynne (np. zwilżające, dyspergujące lub emulgujące same i w połączeniach). Środki powierzchniowo czynne obecne w herbicydowych kompozycjach według niniejszego wynalazku mogą być typu jonowego lub niejonowego, np. mogą to być sulforycynooleiniany, czwartorzędowe pochodne amoniowe, produkty oparte na kondensatach tlenku etylenu z nonylo- i oktylofenolami, lub estry kwasów karboksylowych anhydrosorbitoli, które uczyniono rozpuszczalnymi dzięki eteryfikacji wolnych grup hydroksylowych przez kondensację z tlenkiem etylenu, sole metali alkalicznych i wapniowców estrów kwasów siarkowych i sulfonowych, takie jak dinonylo- i dioktylosulfonobursztyniany oraz sole metali alkalicznych i wapniowców pochodnych kwasów sulfonowych o dużej masie molekularnej takie jak lignosulfoniany sodu lub wapnia. Przykłady odpowiednich stałych rozcieńczalników lub nośników to krzemian glinu, talk, wypalany tlenek glinu, żel krzemionkowy, fosforan triwapniowy, sproszkowany korek, sadza absorpcyjna i glinki takie jak kaolin i bentonit. Przykłady odpowiednich ciekłych rozcieńczalników obejmują wodę, acetofenon, cykloheksanon, izoforon, toluen, ksylen oraz oleje mineralne, zwierzęce i roślinne (rozcieńczalniki te można stosować same lub w połączeniach). Kompozycje herbicydowe według niniejszego wynalazku mogą także zawierać w razie potrzeby konwencjonalne zarobki, takie jak środki zwiększające przyczepność, koloidy ochronne, środki zagęszczające, środki penetrujące, środki stabilizujące, środki maskujące, środki
175 384 5 przeciw zbrylaniu, barwniki i inhibitory korozji. Zarobki te mogą być także nośnikami lub rozcieńczalnikami. Korzystnymi kompozycjami herbicydowymi według niniejszego wynalazku są proszki zwilżalne lub dyspergujące w wodzie granulki. Najkorzystniejsze kompozycje herbicydowe to koncentraty zawiesin wodnych. Proszki zawiesinowe (lub proszki do opryskiwania) zawierają zwykle od 20 do 95% kombinacji i poza stałym nośnikiem od 0 do 5% środka zwilżającego, od 3 do 10% środka dyspergującego i w razie potrzeby od 0 do 10% jednego lub kilku środków stabilizujących i/lub innych dodatków takich jak środki ułatwiające penetrację, przyczepność, środki przeciw zbrylaniu i barwniki. Koncentraty zawiesin wodnych, podawanych przez spryskiwanie, przygotowuje się w taki sposób, aby otrzymać trwały płynny produkt (przez dokładne mielenie), który nie osiada, i zawierają one zwykle od 10 do 75% kombinacji, od 0,5 do 15% środków powierzchniowo czynnych, od 0,1 do 10% środków tiksotropowych, od 0 do 10% odpowiednich dodatków, takich jak środki przeciw pienieniu, inhibitory korozji, środki stabilizujące oraz wodę lub ciecz organiczną, w której substancja aktywna rozpuszcza się słabo lub nie rozpuszcza się wcale. W koncentracie można rozpuścić pewne stałe substancje organiczne lub sole nieorganiczne w celu zapobiegania wytrącaniu osadów lub zamarzaniu wody. Herbicydowe kompozycje według niniejszego wynalazku mogą także zawierać flurtamon i aklonifen w połączeniu, a najlepiej w jednorodnej dyspersji, z jednym lub kilkoma związkami pestycydowymi i w razie potrzeby jednym lub kilkoma odpowiednimi dla pestycydów rozcieńczalnikami lub nośnikami. Korzystne kompozycje herbicydowe według niniejszego wynalazku, zawierające flurtamon i aklonifen w połączeniu z innymi herbicydami, to takie, w których innym herbicydem jest na przykład izoproturon, diflufenikan, chlortoluron lub izoksaben (szczególnie przydatne przy zabiegach na uprawach zbożowych). Jako przykład można podać kompozycję koncentratu wodnej zawiesiny. Przykład I. kombinacja 444 g/l (94 g/l flurtamonu, 350 g/l aklonifenu) glikol propylenowy 50 g/l olej poliorganosiloksanowy 2 g/l etoksylowany fosforan tristyrylofenolu 10 g/l fenylosulfonianu sodu 10 g/l etopropoksylowany blokowy kopolimer alkilofenolu 10 g/l polisacharyd 1 g/l 1,2-benzizotiazolin-3-on 1 g/l woda 623 g/l Kompozycje według wynalazku można sporządzać jako końcowy produkt zawierający flurtamon i aklonifen oraz ewentualnie inne aktywne pestycydowo związki zgodnie z powyższym opisem, a korzystnie jako opisaną wyżej kompozycję herbicydową lub najkorzystniej koncentrat herbicydowy rozcieńczany przed użyciem, zawierający flurtamon i aklonifen oraz pojemnik na wymieniony flurtamon i aklonifen lub wymienioną kompozycję herbicydową z instrukcją przymocowaną do wymienionego pojemnika i podającą sposób wykorzystania wymienionego flurtamonu i aklonifenu lub wymienionej kompozycji herbicydowej do zwalczania chwastów. Pojemnik będzie zwykle typu konwencjonalnie stosowanego do przechowywania substancji chemicznych i stężonych kompozycji herbicydowych, stałych lub ciekłych w normalnej temperaturze, takiego jak puszki lub beczki z tworzyw sztucznych lub metalu (ewentualnie lakierowane od wewnątrz), szklane lub plastykowe butelki, a w przypadku stałej zawartości, np. granulowanej kompozycji herbicydowej, pudełka np. z tektury, tworzyw, metalu, także worki. Pojemniki będą zwykle miały pojemność dostateczną, aby zawierać ilość składnika aktywnego kompozycji herbicydowej wystarczającą do poddania zabiegowi co najmniej jednego hektara uprawy w celu zwalczania chwastów rosnących tam, ale nie przekraczającą rozmiarów sprawiających kłopoty przy konwencjonalnych manipulacjach. Instrukcje będą fizycznie przymocowa-
6 175 384 ne do pojemnika, na przykład wydrukowane na pojemniku lub na przymocowanej etykiecie lub metce. Wskazania będą zwykle zawierały informację, że zawartość pojemnika po ewentualnym rozcieńczeniu należy stosować do zwalczania chwastów przy podawaniu ilości od 50 g do 2000 g flurtamonu i od 150 do 1400 g (np. 150 do 1000 g) aklonifenu na hektar w sposób i w celu opisanym powyżej. Jak już wspomniano dalszym przedmiotem wynalazku jest sposób zwalczania miejscowego chwastów polegający na podaniu miejscowym synergicznie, herbicydowo skutecznej ilości (a) flurtamonu i (b) aklonifenu, przedwschodowo lub powschodowo w ilościach od 150 do 400 g/ha (a) i 150 do 1400 g/ha (b). Sposób według wynalazku można stosować do zwalczania szerokiego spektrum rocznych szerokolistnych i trawiastych chwastów upraw takich jak słonecznik, groch lub zboża, np. pszenica, jęczmień i żyto, nie uszkadzając w trwały sposób uprawy. Opisane powyżej połączenie wykazuje aktywność liściową i resztową, a więc można je stosować w długim okresie rozwoju uprawy, od czasu przed wzejściem chwastu i uprawy do czasu po wzejściu chwastów i uprawy. W sposobie według niniejszego wynalazku korzystne jest stosowanie herbicydów do zwalczania chwastów słonecznika, grochu lub upraw wysiewanych jesienią, np. ozimej pszenicy lub jęczmienia. Gdy uprawa jest zbożem ozimym, korzystne jest stosowanie (b) w ilości od 150 do 250 g/ha. Gdy uprawa jest słonecznikiem lub grochem, (a) stosuje się w ilości około 360 g/ha, a (b) korzystnie w ilości około 1400 g/ha. Gdy mieszaninę stosuje się do zwalczania chwastów zbóż, korzystnie jest stosować ją wcześnie powschodowo. Gdy mieszaninę stosuje się do zwalczania chwastów grochu lub słonecznika, korzystnie jest stosować ją przedwschodowo. W opisanym powyżej sposobie szczególnie korzystne jest połączone stosowanie (a) flurtamonu i (b) aklonifenu w proporcjach wagowych 0,25:1 do 0,6:1. i aklonifen w połączeniu można stosować do zwalczania chwastów, szczególnie wskazanych poniżej, używając ich przedwschodowo lub powschodowo w ogrodach i innych obszarach zadrzewionych, np. lasach, parkach, oraz plantacjach, np. trzciny cukrowej, palm oleistych lub kauczuku. W tym celu można je podawać w sposób ukierunkowany lub nieukierunkowany (np. spryskując w sposób ukierunkowany lub nieukierunkowany) na chwasty lub glebę, na której mogą się pojawić, przed lub po posadzeniu drzew lub utworzeniu plantacji, w ilości od 250 do 2000 g flurtamonu i od 250 do 1400 g (np. 250 do 1000 g) aklonifenu na hektar. i aklonifen w połączeniu można stosować do zwalczania chwastów, szczególnie wskazanych poniżej, w miejscach nie będących miejscami hodowli upraw, wymagających jednak zwalczania chwastów. Przykładami takich miejsc są lotniska, zakłady przemysłowe, tory kolejowe, pobocza dróg, brzegi rzek, kanałów irygacyjnych i innych, zarośla oraz ugory, szczególnie tam, gdzie należy usuwać chwasty ze względów przeciwpożarowych. Przy stosowaniu w celu osiągnięcia pełnego działania herbicydowego związki aktywne często podaje się w ilościach wyższych niż na obszarach upraw, jak opisano powyżej. Dokładna dawka będzie zależała od rodzaju roślinności i żądanego wyniku. Szczególnie odpowiednie jest stosowanie przed- lub powschodowo, a korzystnie przed wzejściem, w sposób ukierunkowany lub nieukierunkowany (np. spryskując w sposób ukierunkowany lub nieukierunkowany) ilości od 250 do 2000 g flurtamonu i od 250 do 1400 g (np. 150 do 1000 g) aklonifenu na hektar. Termin "stosowanie przedwschodowo" oznacza podawanie na glebę, w której zawarte są nasiona lub sadzonki chwastów, przed ich wzejściem nad powierzchnię. Termin "stosowanie powschodowe" oznacza podawanie na napowietrzne lub eksponowane części chwastów po ich wzejściu nad powierzchnię gleby. Termin "stosowanie wcześnie powschodowo" oznacza podawanie na napowietrzne lub eksponowane części chwastów po ich wzejściu nad powierzchnię gleby, ale w okresie od etapu liścieniowego do drugiego lub trzeciego liścia (lub do drugiego lub trzeciego okółka). Termin "aktywność liściowa" oznacza aktywność herbicydową wynikającą z podawania na napowietrzne lub eksponowane części chwastów po ich wzejściu nad powierzchnię gleby. Termin "aktywność resztowa" oznacza aktywność herbicydową wynikającą z podawania na glebę, w której zawarte są nasiona lub sadzonki chwastów, przed ich wzejściem na powierzchnię, przy czym zwalcza się sadzonki obecne w czasie zabiegu lub kiełkujące po zabiegu.
175 384 7 Chwasty, które można zwalczać w taki sposób, obejmują: chwasty szerokolistne, np. Abutilon theophrasti, Amaranthus retroflexus, Bidens pilosa, Chenopodium album, Galium aparine, gatunki Ipomea, np. Ipomea purpurea, Lamium purpureum, Matricaria inodora, Sesbania exaltata, Sinapis arvehsis, Solanum nigrum, Stellaria media, Veronica hederifolia, Veronica persica, Viola arvensis i Xanthium strumarium, chwasty trawiaste, np.alopecurus myosuroides, Avena fatua, Digitaria sanguinalis, Echinochloa crus-galli, Eleusine indica, Lolium multiflorum, Setaria viridis i Sorghum halepense, oraz krzewy, np. Cyperus esculentus, Cyperus iria i Cyperus rotundus oraz Eleocharis acicularis. Trwałość flurtamonu i aklonifenu pozwala stosować sposób według niniejszego wynalazku podając w odstępie czasowym różne kompozycje. Zgodnie ze zwykłą praktyką przed użyciem można sporządzić w zbiorniku mieszaninę oddzielnych kompozycji indywidualnych składników herbicydowych. Poniższe przykłady ilustrują niniejszy wynalazek. Doświadczenia prowadzono w gospodarstwach badawczych w Anglii, Hiszpanii i Francji. (w postaci granulek dyspergujących w wodzie) i aklonifen (w postaci koncentratu wodnej zawiesiny) odważono i rozpuszczono w wodzie otrzymując 650 ml roztworu zawierającego aktywne składniki w odpowiednich stężeniach i stosunkach. Roztwór mieszano przez godzinę i rozpryskiwano w ilości 231 l/ha na pólko 2 x 5 m zawierające gatunki chwastów. Zastosowano kompozycję w następujący sposób: a) przed wzejściem, w tym przypadku chwasty wysiano 2 dni wcześniej; b) wcześnie po wzjeściu, w tym przypadku chwasty wysiano 45 dni wcześniej; c) późno po wzejściu, w tym przypadku chwasty wysiano 152 dni wcześniej. W każdym przypadku operację powtórzono trzykrotnie. Pólko kontrolne spryskano roztworem nie zawierającym związku badanego. Wizualnej oceny fitotoksyczności dokonano 197 dni po wysianiu chwastów dla każdego gatunku w porównaniu z próbą kontrolną. Tabele poniżej pokazują procentowy zaobserwowany stopień zwalczania chwastów przez każdą kombinację, przy czym liczba w nawiasach reprezentuje przewidywaną wartość ze wzoru Limpela. Przykład II. Próby wykazujące naturę synergicznego biologicznego działania kombinacji flurtamonu z aklonifenem na Lolium multiflorum. Doświadczenie prowadzono wysiawszy nasiona Lolium multiflorum. Przed wzejściem: 0-98 90 Aklonifen 250 10 91(99) 100(91) 500 7 100(98) 100(91) Hiszpania 0-50 65 Aklonifen 250 35 82(67) 100(77) 500 35 87(67) 100(77)
8 175 384 Francja 0-15 55 Aklonifen 250 0 20(15) 55(55) 500 10 60(15) 55(60) Wcześnie po wzejściu: g/ha 0 150 250 0-73 97 Aklonifen 150 3 92(74) 100(97) 250 13 97(77) 95(97) Późno po wzejściu: 0-50 62 Aklonifen 150-67(-) 83(-) 250 0 75(70) 87(62) Przykład III. Próby wykazujące naturę synergicznego biologicznego działania kombinacji flurtamonu z aklonifenem na Alopecurus myosuroides. Przed wzejściem: 0-95 96 Aklonifen 250 3 96(95) 98(96) 500 10 98(96) 100(96) Wcześnie po wzejściu: 0-72 73 Aklonifen 150 7 90(74) 92(75) 250 0 85(72) 98(73)
Późno po wzejściu: 175 384 9 0-47 50 Aklonifen 150-70(-) 75(50) 250 0 70(47) 80(50) Przykład IV. Próby wykazujące naturę synergicznego biologicznego działania kombinacji flurtamonu z aklonifenem na Galium aparine. Doświadczenie prowadzono wysiawszy nasiona Galium aparine. Przed wzejściem: 0-83 82 Aklonifen 250 10 82(85) 92(84) 500 17 90(86) 95(85) Francja 0-35 45 Aklonifen 250 0 60(35) 60(45) 500 0 60(45) 85(45) Wcześnie po wzejściu: g/ha 0 150 250 0-63 93 Aklonifen 150 15 93(69) 100(94) 250 33 100(75) 100(95) Późno po wzejściu: 0-47 40 Aklonifen 150-50(-) 68(-) 250 8 65(51) 80(45)
10 175 384 Przykład V. Próby wykazujące naturę synergicznego biologicznego działania kombinacji flurtamonu z aklonifenem na Avena fatua. Przed wzejściem: 0-47 53 Aklonifen 250 0 53(47) 72(53) 500 0 75(47) 85(53) Francja 0-0 60 Aklonifen 250 0 30(0) 40(60) 500 0 65(0) 70(60) Wcześnie po wzejściu: g/ha 0 150 250 0-13 67 Aklonifen 150 7 50(19) 67(69) 250 7 53(19) 58(69) Późno po wzejściu: 0 10 7 Aklonifen 150-23(-) 27(-) 250 0 17(10) 30(7) Przykład VI. Próby wykazujące naturę synergicznego biologicznego działania kombinacji flurtamonu z aklonifenem na Viola arvensis. Doświadczenie prowadzono wysiawszy nasiona Viola arvensis. Przed wzejściem: 0-93 95 Aklonifen 250 20 93(94) 92(96) 500 48 97(96) 97(97)
Wcześnie po wzejściu: 175 384 11 g/ha 0 150 250 0-95 100 Aklonifen 150 60 100(98) 100(100) 250 93 100(100) 100(100) Późno po wzejściu: 0-60 100 Aklonifen 150-100(-) 100(-) 250 17 100(67) 100(100) Przykład VII. Próby wykazujące naturę synergicznego biologicznego działania kombinacji flurtamonu z aklonifenem na Veronica hederifolia. Przed wzejściem: 0-20 40 Aklonifen 250 20 20(36) 67(52) 500 13 40(30) 50(48) Francja 0-35 35 Aklonifen 250 0 45(35) 50(35) 500 0 45(35) 75(35) Wcześnie po wzejściu: g/ha 0 150 250 0-37 43 Aklonifen 150 27 88(54) 88(58) 250 40 88(62) 95(66)
12 175 384 Późno po wzejściu: 0-13 17 Aklonifen 150-30(-) 48(-) 250 3 43(16) 60(19) Przykład VIII. Próby wykazujące naturę synergicznego biologicznego działania kombinacji flurtamonu z aklonifenem na Veronica persica. Doświadczenie prowadzono wysiawszy nasiona Veronica persica. Przed wzejściem: 0-100 97 Aklonifen 250 82 100(100) 100(99) 500 95 100(100) 100(100) W cześnie po wzejściu: g/ha 0 150 250 0-92 97 Aklonifen 150 100 100(100) 100(100) 250 97 100(100) 100(100) Późno po wzejściu: 0-33 43 Aklonifen 150-92(-) 88(-) 250 17 90(44) 98(53) Biorąc pod uwagę wzór podany na początku opisu wyniki powyższe wyraźnie wykazują znaczny, niespodziewany synergizm zachodzący przy stosowaniu kombinacji według wynalazku. Należy rozumieć, że przedstawione powyżej wyniki otrzymano wyłącznie na polach doświadczalnych. Doświadczenia takie są zwykle surowszymi testami własności herbicydowych w porównaniu z testami cieplarnianymi, w których rośliny są chronione przed zmiennymi warunkami spotykanymi na otwartych polach. Ze względu na zmienność warunków w testach polowych zwykle trudniej niż w cieplarni wykazać wyraźnie synergizm. Tym niemniej mieszaniny herbicydowe wykazujące synergizm w testach cieplarnianych muszą, jeśli mają być przydatne w handlu, wykazywać synergizm w
175 384 13 warunkach polowych, to jest w warunkach, w jakich będą je stosowali rolnicy. Wyniki otrzymane w powyższych przykładach szczególnie jasno wykazują synergizm w warunkach praktycznych zastosowań.
175 384 Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 90 egz. Cena 4,00 zł