(pieczęć wydziału) KARTA PRZEDMIOTU Z1-PU7 WYDANIE N1 Strona 1 z 5 1. Nazwa przedmiotu: ORGANIZACJE POZARZĄDOWE I ICH SPOŁECZNE FUNKCJE 3. Karta przedmiotu ważna od roku akademickiego: 2012/2013 4. Forma kształcenia: studia drugiego stopnia 5. Forma studiów: niestacjonarne 2. Kod przedmiotu: ROZ-S8-15 6. Kierunek studiów: SOCJOLOGIA (SYMBOL WYDZIAŁU) ROZ 7. Profil studiów: ogólnoakademicki 8. Specjalność: SOCJOLOGIA SPOŁECZNOŚCI LOKALNYCH 9. Semestr: IV 10. Jednostka prowadząca przedmiot: ROZ 2 11. Prowadzący przedmiot: dr Piotr Weryński 12. Przynależność do grupy przedmiotów: specjalnościowe 13. Status przedmiotu: obowiązkowy 14. Język prowadzenia zajęć: polski 15. Przedmioty wprowadzające oraz wymagania wstępne: metodologia badań społecznych, społeczeństwo obywatelskie, teoria i praktyka 16. Cel przedmiotu: Poznanie specyfiki funkcjonowania trzeciego sektora (obok władzy i gospodarki), ze szczególnym uwzględnieniem organizacji pozarządowych (NGO), uwarunkowań prawnych, społecznokulturowych, ekonomicznych ich funkcjonowania, istoty wolontariatu, ram ideowych oraz intelektualnych działania trzeciego sektora - subsydiarności (pomocniczości), zasady empowerment (upodmiotowienia), teorii kapitału społecznego, metody badań w działaniu. 17. Efekty kształcenia: 1 Nr Opis efektu kształcenia Metoda sprawdzenia efektu kształcenia / 1. ma pogłębioną wiedzę o poglądach na temat wybranych struktur i instytucji społecznych lub wybranych kategorii więzi społecznych i o ich historycznej ewolucji Forma prowadzenia zajęć Odniesienie do efektów dla kierunku studiów S2_W09 2. zna orientacje teoretyczne opisujące i wyjaśniające relacje interpersonalne S2_W18 1 należy wskazać ok. 5 8 efektów kształcenia
3. ma pogłębioną wiedzę o systemach etycznych, ich zastosowaniu w życiu społecznym, dobrych praktykach i narzędziach kształtowania poziomu etycznego organizacji S2_W20 4. wykorzystuje zdobytą wiedzę do analizy i prognozowania rozwiązań konfliktów w obszarze organizacji formalnych i nieformalnych. S2_U21 5. potrafi samodzielnie i krytycznie uzupełniać wiedzę i umiejętności, rozszerzone o wymiar interdyscyplinarny S2_K06 6. umie uczestniczyć w przygotowaniu projektów społecznych i potrafi przewidywać wielokierunkowe skutki społeczne swojej działalności S2_K05 18. Formy zajęć dydaktycznych i ich wymiar (liczba godzin) 10 godzin W. 10 godzin Ćw. L. P. Sem. 19. Treści kształcenia: 1. Uwarunkowania historyczne (społeczne, gospodarcze i polityczne) powstania organizacji pozarządowych w Europie Zachodniej, USA i Polsce (2 godziny wykładu i 1 godziny ćwiczeń). 2. Formy prawne organizacji pozarządowych: stowarzyszenia i fundacje oraz ustawodawstwo dotyczące ich działalności (1 godziny wykładu i 1 godziny ćwiczeń). 3. Społeczne funkcje organizacji pozarządowych (1 godziny wykładu i 2 godziny ćwiczeń). 4. Wolontariat między sformalizowaniem i niesformalizowaniem aktywności społecznej (1 godziny ćwiczeń). 5. Ramy ideowe oraz intelektualne działań trzeciego sektora: teoria kapitału społecznego w ujęciu R. Putnama, idea subsydiarności (pomocniczości), zasada empowerment (upodmiotowienia) (3 godziny wykładu i 2 godziny ćwiczeń). 6. Metoda badań w działaniu jako nowy paradygmat badań aktywności obywatelskiej, w tym w trzecim sektorze (1 godziny wykładu i 1 godziny ćwiczeń). 7. Współczesne problemy, bariery rozwojowe, struktura branżowa organizacji pozarządowych w Polsce (1 godziny wykładu i 1 godzin ćwiczeń). 8. Współpraca jednostek samorządu terytorialnego z organizacjami pozarządowymi w Polsce. Formy wspierania trzeciego sektora ze środków publicznych ( 1 godziny wykładu i 1 godziny ćwiczeń) 20. : tak
21. Literatura podstawowa: Tocqueville de, A. 1996. O demokracji w Ameryce. 2 t. B. Janicka, M. Król (tłum.). Warszawa-Kraków: Znak i Fundacja Stefana Batorego. Gliński, P., O pewnych aspektach obywatelskości, w: Jak żyją Polacy, IFiS PAN,Warszawa, 2000. Putnam, R., Demokracja w działaniu : tradycje obywatelskie we współczesnych Włoszech, Znak, Kraków 1995. Bartkowski, J. 2007. Kapitał społeczny i jego oddziaływanie na rozwój w ujęciu socjologicznym. W: M. Herbst (red.). Kapitał ludzki i kapitał społeczny a rozwój regionalny. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar. Lewenstein, B. 2004. Zasoby lokalne: zarys koncepcji. W: P. Gliński, B. Lewenstein, A. Siciński (red.). Samoorganizacja społeczeństwa polskiego: III sektor i wspólnoty lokalne w jednoczącej się Europie. Warszawa. Wydawnictwo IFiS PAN. Weryński, P. (2011) Procedura triangulacyjna w badaniach aktywności obywatelskiej, w: Animacja Życia Publicznego. Analizy i Rekomendacje, Numer 2 (5) 2011, Warszawa: Zeszyty Centrum Badań Społeczności i Polityk Lokalnych.
22. Literatura uzupełniająca: Wnuk-Lipiński, E. 2005. Socjologia życia publicznego. Warszawa. PWN. Koseła, K. 2007. Wskaźniki obywatelskości propozycje dla Komisji Europejskiej. W: M. Nowak, M. Nowosielski (red.). Metody badania społeczeństwa obywatelskiego. Jak badać działania społeczne?. Poznań. Instytut Zachodni. Szacki, J. 1997. Powrót idei społeczeństwa obywatelskiego. Wstęp. W: J. Szacki (red.). Ani książę, ani kupiec: obywatel. Kraków. Wydawnictwo Znak. Weryński, P., Społeczne struktury pośredniczące. Studium przypadku organizacji pozarządowej, w: Jak możliwa jest filozofia organizacji?, red. Broda J., Musiał A., Rąb J., Stowarzyszenie Na Rzecz Rozwoju Nauki Polskiej, Zabrze 2006. Weryński, P. (2007). O społeczeństwie organizacji. Źródła i zastosowania koncepcji trzeciego sektora P.F. Druckera, w: Świadectwo Petera Druckera, Sobieraj, I., Broda, J., Rąb J. (red.), Zabrze: Stowarzyszenie Na Rzecz Nauki Polskiej. Weryński, P.(2008) Obszary sfery publicznej w wymiarze lokalnym. Studium przypadku Rybnika, w: Zeszyty Naukowe PŚ, seria Organizacja i Zarządzanie z.43. Weryński, P. Dolińska-Weryńska, D. Kooperacja czy konkurencja? Relacje instytucji samorządu i trzeciego sektora w dziedzinie przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu. Analiza porównawcza Zabrza i Rybnika, w: Zeszyty Naukowe PŚ, seria Organizacja i Zarządzanie (złożony do druku). Żukowski, T., Theiss, M. 2009. Obywatele wśród krewnych i znajomych: stowarzyszeniowo-obywatelski kapitał społeczny i jego związki z kapitałem rodzinnym oraz sąsiedzko-towarzyskim, W: K. Zagórski (red.) Życie po zmianie. Warunki życia i satysfakcji Polaków. Warszawa. Wydawnictwo Naukowe Scholar. Dudkiewicz, M., W sprawie profesjonalizmu organizacji pozarządowych, (w:) P. Gliński, B. Lewenstein, A. Siciński (red.), Samoorganizacja społeczeństwa polskiego: trzeci sektor, Wydawnictwo IFiS PAN, Warszawa 2002. Krasnodębska, J., Zarządzanie wolontariatem rady praktyka, w: Trzeci Sektor, 2006, nr 4. Ustawa z dnia 6 kwietnia 1984 r. o fundacjach, Dz. U. z 1991 r. Nr 46, poz. 203 (ze zm.). Ustawa z dnia 7 kwietnia 1989 r. Prawo o stowarzyszeniach, Dz. U. Z 1997 r. Nr 78, poz. 483 (ze zm.). 23. Nakład pracy studenta potrzebny do osiągnięcia efektów kształcenia Lp. Forma zajęć Liczba godzin kontaktowych / pracy studenta 1 10/50 2 Ćwiczenia 10/50 3 Laboratorium / 4 Projekt / 5 Seminarium / 6 Inne / Suma godzin 20/100 24. Suma wszystkich godzin: 120
25. Liczba punktów ECTS: 2 4 26. Liczba punktów ECTS uzyskanych na zajęciach z bezpośrednim udziałem nauczyciela akademickiego 4 27. Liczba punktów ECTS uzyskanych na zajęciach o charakterze praktycznym (laboratoria, projekty) 2 26. Uwagi: Zatwierdzono:. (data i podpis prowadzącego) (data i podpis dyrektora instytutu/kierownika katedry/ Dyrektora Kolegium Języków Obcych/kierownika lub dyrektora jednostki międzywydziałowej) 2 1 punkt ECTS 30 godzin.