Ergo office solution
Ergo office solution Czy aby na pewno siedzenie to naturalna pozycja ciała? Pozycja wyprostowana jest efektem ewolucji biologicznej trwającej kilka milionów lat, podczas których kręgosłup stopniowo przyzwyczajał się do utrzymywania naszego ciała w pionie. Tymczasem siedzący tryb życia to efekt rozwoju kulturowego, trwającego zbyt krótko, by w budowie kręgosłupa dokonała się jakakolwiek ewolucja. 2
Pracuję więc siedzę! 1 dzień 24h całe życie zawodowe 18h 13 h 6h 80 000 h 12h pozycja siedząca Technologia zmusza nas do przyjmowania nienaturalnej pozycji ciała. Jesteśmy skazani na niezdrowe siedzenie. Siedzenie to najczęściej przybierana pozycja współczesnego człowieka. Badania pozwalają stwierdzić, iż człowiek w ciągu jednego dnia siedzi ok.13 godzin, w ciągu całego swojego życia zawodowego zaś około 80 tysięcy godzin. Liczby te nabierają wagi wówczas, gdy nieprawidłowo siedzimy a wiadomo, że aż 67 procent wszystkich zatrudnionych siedzi właśnie w niewłaściwy sposób, tzn. bez kontaktu z oparciem tylnym, na przedniej krawędzi krzesła, z nogami podwiniętymi lub bez możliwości wygodnego podparcia stóp. Z tego powodu pozycja siedząca zamiast dawać odprężenie, często staje się powodem kłopotów zdrowotnych. 3
Siedzenie może być torturą! Choć krzesło kojarzy się z odpoczynkiem i relaksem, bywa wrogiem ludzkiego ciała. Za codzienne spędzanie na nim kilku godzin płacimy wysoką cenę. Krzesło stało się współczesnym narzędziem tortur. 4
5
Anatomia i medycyna Wielogodzinna praca przy biurku wydaje się być dzisiaj naturalnym procesem. Jednak, jeśli przyjrzeć się skutkom, jakie niesie ze sobą taki tryb życia, można dojść do zastraszających wniosków. Jak wynika z badań American Cancer Society, na ryzyko wcześniejszej śmierci ma wpływ nie tylko aktywność fizyczna, ale także to, ile czasu spędza się w pozycji siedzącej. Czas spędzony na siedząco okazał się mieć związek ze śmiertelnością, niezależnie od aktywności fizycznej. Zdaniem autorów badań, w ramach zdrowego stylu życia należy promować nie tylko aktywność fizyczną, ale także ograniczanie czasu spędzonego na siedząco. 6
Anatomia i medycyna Obciążenie kręgosłupa 200% 150% 140% 190% 100% 100% 50% 24% 0% stojąca leżąca siedząca zgarbiona Obciążenia jakim poddawany jest kręgosłup w różnych pozycjach ciała Pozycja stojąca 100% Pozycja leżąca 24% Pozycja siedząca 140% Pozycja zgarbiona 190% Kiedy leżymy na plecach nasz kręgosłup obciąża ok. 30 kilogramów. Podczas chodzenia obciążenie wzrasta do 85 kg, przy skakaniu do 110, a podczas niewłaściwego siedzenia może przekroczyć nawet 180 kg. 7
Anatomia i medycyna Obciążenie kręgosłupa Kręgosłup składa się z 24 ustawionych jeden nad drugim kręgów, połączonych ze sobą stawami. Dzięki temu możemy wykonywać różne ruchy siadać, schylać się, poruszać głową. Między kręgami znajdują się płaskie, elastyczne chrząstki (tarcze międzykręgowe, nazywane też dyskami). Podczas ruchu chronią kręgi przed zderzaniem się. Podobną rolę odgrywają naturalne krzywizny kręgosłupa. Bo wbrew pozorom nie jest on idealnie prosty, lecz ma kształt litery S. Krzywizny te działają jak sprężyna, amortyzując wstrząsy powstające w czasie chodzenia i biegania. Ruchomość kręgosłupa zapewniają nie tylko stawy, ale także ułożone symetrycznie po obu jego stronach mięśnie pleców (tzw. grzbietowe) oraz mięśnie brzucha. Jedne i drugie są dla kręgosłupa także czymś w rodzaju gorsetu. Mięśnie grzbietowe utrzymują na właściwym miejscu kręgi i tarcze międzykręgowe, wspomagają kręgosłup w dźwiganiu ciała, w utrzymywaniu go w pionie. Natomiast mięśnie brzucha dociskają tarcze międzykręgowe w odcinku lędźwiowym podczas siadania i leżenia. 8
Podczas siedzenia większość osób garbi się, zaokrąglając plecy. Kręgosłup zamiast swojego naturalnego kształtu na wzór litery S przybiera kształt litery C Powoduje to przede wszystkim wzrost nacisku (siły kompresji) na dyski międzykręgowe w okolicy lędźwiowej. Obciążenie kręgosłupa wzrasta w kierunku od góry ku dołowi. Najniższe krążki międzykręgowe mogą z łatwością przenieść ciężar czterdziesto- lub czterdziestopięciokilogramowy, nawet nieznaczne pochylenie się ów ciężar jednak podwaja. Co więcej, ucisk na poszczególne krążki jest nierównomierny. Ponadto w tych warunkach kręgi zaczynają działać niczym dźwignia i z tego powodu ich obciążenie w części lędźwiowej może dojść do 300 kilogramów - przeciążenie dysków kręgowych przyspiesza tym samym ich zużywanie się. Przedłużające się siedzenie w niezmienionej pozycji powoduje również nacisk mięśni na naczynia krwionośnie, co staje się powodem zmniejszenia przepływu krwi oraz przyspiesza zmęczenie mięśniowe. W efekcie niewłaściwego siedzenia bardzo często pojawia się uczucie obolałych pleców, prowadzi to również do różnorodnych schorzeń jak np.: uszkodzenia (pęknięcia) krążków międzykręgowych powodującego przemieszczanie się całości lub części jądra miażdżystego (dyskopatia) oraz powstanie jego przepukliny, która może powodować przemieszczanie się go do lub korzeni rdzeniowych. 9
Anatomia i medycyna Szyja, barki, ramiona Wielogodzinne siedzenie obciąża mięśnie tzw. obręczy barkowej (szyja, barki, ramiona). Zła postawa może doprowadzić do tzw. syndromu RSI (Repetitive Strain- Injury Syndrom) polegającego na powstawaniu urazów na skutek chronicznego przeciążenia mięśni i ścięgien. Choroba ta jest powodowana głównie długotrwałym utrzymywaniem tej samej pozycji ciała siedzenie bez możliwości przerwy przez długi czas; bądź wykonywaniem powtarzających się czynności - obsługa komputera za pomocą myszy i klawiatury, granie na gitarze, praca narzędziami ręcznymi. 10
Anatomia i medycyna Nadgarstki Osoby pracujące przy komputerze bardzo często nieprawidłowo układają dłonie na klawiaturze, unosząc przeguby lub też używając myszki komputerowej w niepoprawnej pozycji. Bardzo charakterystycznym objawem związanym z pracą przy komputerze jest zespół cieśni nadgarstka, będący skutkiem długotrwałego unoszenia przegubów, co doprowadza do ściśnięcia nerwów w kanale nadgarstka. Objawami zespołu cieśni nadgarstka są między innymi: mrowienie, bóle, nadwrażliwość palców, a nawet całych dłoni. W zaawansowanym stadium może dojść nawet do zaniku mięsni kłębu. Pogarsza się zręczność i przedmioty zaczynają wypadać z rąk. 11
Niewłaściwy układ dłoni podczas pracy przy komputerze doprowadzić może również do zapalenia pochewek ścięgien nadgarstka (choroba de Quervaina). Jest to nieswoiste zaciskające zapalenie pochewek ścięgnistych odwodziciela długiego kciuka i prostownika krótkiego kciuka w miejscu ich przejścia nad głową kości promieniowej. Osoby z tym schorzeniem uskarżają się na bóle okolicy wyrostka rylcowatego kości promieniowej (część kości w okolicy nadgarstka od strony kciuka) występujące przy ruchach kciuka, przywodzenia ręki i silnym chwycie. Występuje także obrzęk i bolesność uciskowa tej okolicy. Ścięgna są napięte, pochewka pogrubiała. 12
Anatomia i medycyna Łokcie Intensywna praca mięśni prostowników nadgarstka oraz palców dłoni prowadzić może do patologicznych zmian przyczepów tych mięsni w okolicy łokcia, stają się przyczyną schorzenia o nazwie łokieć tenisisty. Jest to bolesna dolegliwość mająca swe źródło w zmienionej patologicznie okolicy przyczepu ścięgien mięśni prostowników nadgarstka do kości nadkłykcia bocznego kości ramiennej, prowadząca do obniżenia funkcji kończyny dotkniętej problemem. 13
Anatomia i medycyna Łydki Człowiek przystosował się do poruszania w pozycji pionowej, a jego żyły kończyn dolnych, których zadaniem jest odprowadzenie krwi, wyposażone są w system zastawek. Zastawki żylne zapobiegają cofaniu się krwi. Mięśnie kończyn dolnych podczas ruchu dodatkowo uciskają z zewnątrz na żyły wspomagając przysuwanie się krwi ku górze. Dzięki temu nasze serce może łatwiej pompować natlenioną w płucach krew znowu do kończyn i całego organizmu. Długie godziny spędzane w bezruchu powodują, iż mięśnie nóg przestają pracować, unieruchomiona jest tzw. pompa mięśniowo-zaworowa, tłocząca krew ku górze do serca. Dlatego krew zalega w żyłach, napiera na ścianki, przyczynia się do ich osłabienia i rozszerzenia, a to prowadzi do pojawienia się żylaków. Długie siedzenie w tej samej pozycji może prowadzić także do skurczu. Jeśli siedzi się na nodze lub zakładając nogę za nogę, ucisk powoduje, że do mięśni dopływa mniej krwi. Są one niedożywione i właśnie zaciśnięciem naczyń krwionośnych bronią się przed większym niedoborem składników odżywczych. Długotrwałe siedzenie w niewłaściwej pozycji może prowadzić do drętwienia, mrowienia czy też opuchlizny nóg. 14
Anatomia i medycyna Stopy Podczas siedzenia na krześle, stopy są miejscem fizycznego styku między ciałem a podłożem. Ułożenie stop na podłożu ma wieloraki wpływ na biodra. Ustawienie stop na zewnątrz lub do środka powoduje odpowiednie skręcenie bioder. Obrót bioder do środka lub na zewnątrz przy wyprostowanych stawach kolanowych, oddziałuje na miednicę. Źle ustawiona miednica wpływa z kolei na nieprawidłowe ustawienie kręgosłupa. 15
Anatomia i medycyna Pośladki i uda Długotrwałe siedzenie ogranicza przepływ krwi w pośladkach i udach, co prowadzi do ich mrowienia oraz uczucia dyskomfortu. Siedzenie sprzyja również powstawaniu dolegliwości hemoroidalnych. Cierpi na nie około 60% osób po 30.-40. roku życia. Hemoroidy mamy wszyscy, jednak nie zdajemy sobie sprawy z ich istnienia, dopóki się nie powiększą i nie sprawiają bólu. Gdy dochodzi do stanu zapalnego, guzki nadmiernie wypełniają się krwią, a w trakcie oddawania stolca nie opróżniają się całkowicie, tworząc wypukłości w błonie śluzowej. 16
Anatomia i medycyna Narządy jamy brzusznej Podczas siedzenia narządy jamy brzusznej są nienaturalnie obciążone. Brak ruchu oraz długotrwały ucisk osłabia mięśnie jamy brzusznej. Sprzyja to spowolnieniu ruchów jelit i rozwojowi syndromu leniwego jelita stopniowo przestają funkcjonować mechanizmy warunkujące odruch wypróżnienia. Przewlekłe zaparcia mają negatywny wpływ na organizm długotrwałe zaleganie resztek pokarmowych w jelitach sprzyja tworzeniu się substancji toksycznych, które wpływają niekorzystnie na stan samych jelit, powodując podrażnienia i stany zapalne oraz pogorszenie ogólnego samopoczucia (osłabienie, bóle głowy). 17
Wymuszone postawy Stanie w jednym miejscu Siedzenie bez podparcia grzbietu Siedzenie zbyt wysokie Siedzenie zbyt niskie Tułów pochylony ku tyłowi Głowa nadmiernie pochylona Ramiona wygięte ku przodowi lub na boki, czy ku górze Nienaturalne chwyty ręki lub nienaturalne trzymanie narzędzia Każda pozycja z przykurczem mięsni Prawdopodobne miejsca dolegliwości Podudzia, stopy ( możliwe żylaki i puchnięcie nóg), odcinek lędźwiowy, mięśnie prostowniki grzbietu. Mięśnie prostowniki grzbietu Kolana, łydki, drętwienie nóg Barki, szyja region lędźwiowy Region lędźwiowy (degeneracja dysku międzykręgowego) Region szyjny (degeneracja dysku międzykręgowego) Region szyjno- barowy, staw ramienny, ramię Przedramię, nadgarstek (stany zapalne ścięgien) Zaangażowane mięśnie 18
Antropometria w kontekście stanowiska pracy Odpowiednio zaprojektowana przestrzeń pracy przy zachowaniu ściśle określonych proporcji i zależności oraz umożliwiająca swobodę ruchów w dużym stopniu ogranicza wysiłek organizmu związany z siedzeniem. Ergonomiczne planowanie pomieszczeń wymaga kompleksowego spojrzenia na całość, poczynając od mebli i materiałów, poprzez mikroklimat, oświetlenie, po hałas oraz organizację pracy. Ergonomiczne biuro to nie tylko stanowisko pracy indywidualnej, ale również miejsca spotkań oraz przestrzeń, w której można się relaksować. Tworzenie ergonomicznego miejsc pracy umożliwia dopasowanie jego poszczególnych elementów do fizycznych i psychicznych cech pracownika (wzrost, wiek, płeć) oraz charakteru wykonywanej przez niego pracy. Szablonowe projektowanie biura, czyli to samo dla każdego pomimo, iż wydaje się podejściem demokratycznym, okazuje się być nieefektywne i w dłuższej perspektywie kosztowne dla firmy i dla jej pracowników. 19
Wysokość pola pracy 72 75 cm Najwygodniejszą wysokością powierzchni miejsca pracy siedzącej jest poziom wysokości łokci, czyli wysokość nie wymagająca zginania górnej części kręgosłupa. Standardowo blat umieszcza się na wysokości 72 75 cm. Wysokość ta może ulegać zmianom w zależności od warunków fizycznych osoby siedzącej. 20
Miejsce dla nóg Wygodna pozycja podczas pracy wymaga odpowiedniej przestrzeni dla nóg. Ten warunek może być spełniony przy zastosowaniu biurek o kształcie litery C oraz przy zastosowaniu odpowiedniej ilości miejsca pod biurkiem. 21
Ustawienie monitora > 45 cm 2 5 cm 90 Najlepsza lokalizacją monitora jest linia prosta naszego wzroku. Potrzeba skręcania głowy w prawo bądź lewo prowadzi do napięcia mięśni szyi, karku, ramion. Prawidłowo ustawiony monitor powinien znajdować się w takiej pozycji aby patrząc na wprost wzrok padał 2-5cm powyżej górnej krawędzi monitora. Odległość monitora od oczu nie powinna być mniejsza niż 45 cm oraz większa niż 60cm. Ekran powinien być przechylony lekka do tylu, aby wzrok mógł padać na niego pod kątem prostym. Warto pamiętać, że stanowisko z monitorem musi być oświetlone światłem sztucznym o natężeniu co najmniej 300 luxów. Bezwzględnie powinno się unikać oświetlenia wywołującego powstawanie refleksów (odbić światła) od monitora. 22
Praca na siedząco i na stojąco 113,5 cm 72 75 cm Warto co jakiś czas popracować na stojąco. Zmiana pozycji ciała z siedzącej na naturalną stojącą pozwala uniknąć wielu zdrowotnych dolegliwości związanych z układem mięśniowo - szkieletowym, stwarza również nową perspektywę pracy. Biurka, które posiadają w swoich opcjach możliwość regulacji pionowej okazują się być tutaj idealnym rozwiązaniem, szczególnie zaś jeśli stanowisko pracy wykorzystywane jest przez wielu pracowników w różnym czasie. 23
Wszystko w zasięgu wzroku i ręki 25cm 25cm Wszelkie potrzebne do pracy materiały, dokumenty, pliki, przybory do pisania telefon, których pracownik używa w danym momencie powinny znajdować się w zasięgu jego rąk (20-25cm). Odległość między monitorem, a przednią krawędzią stołu nie może być mniejsza niż 60 cm. 24
Klawiatura i myszka 10 cm Najlepszym ustawieniem klawiatury jest wysokość umożliwiająca trzymanie przedramion prawie poziomo, wprost naprzeciwko osoby siedzącej. Eliminuje to konieczność wyginania nadgarstków podczas pisania. Ważne jest również zachowanie odległości nie mniejszej niż 100 mm między klawiaturą a przednią krawędzią stołu. Klawiatura powinna być położona centralnie, na poziomie łokcia lub minimalnie niżej. Kąt pomiędzy ramieniem, a przedramieniem osoby piszącej na klawiaturze powinien wynosić 100-110 stopni. Nadgarstki powinny być oparte na specjalnym wsporniku, w ostateczności mogą być oparte na brzegu stołu. 25
Oświetlenie Światło wpływa w bardzo wielkim stopniu na ludzkie samopoczucie. Wzrok odpowiada za 80% całości percepcji zmysłowej. Gdy robi się ciemno, ludzka szyszynka przestaje wydzielać melatoninę, sprawiając że człowiek staje się senny. Brak dostatecznego oświetlenia w ciągu dnia zaburza regulację cyklu snu i czuwania, za który odpowiedzialny jest hormon melatoniny. Efektem jest najczęściej ziewanie w ciągu dnia oraz spadek koncentracji. Zapotrzebowanie człowieka na świtało zmienia się wraz z wiekiem. Jeśli przyjmiemy, że zapotrzebowanie człowieka 40-letniego równe jest współczynnikowi 1, to dla innych kategorii wiekowych uzyskamy następujące wartości: Od 10 do 20 lat Od 20 do 30 lat Od 30 do 40 lat Od 40 do 50 lat Od 50 do 60 lat 0,3 do 0,5 (współczynnik) 0,5 do 0,7 ( współczynnik) 0,7 do 1,0 ( współczynnik) 1,0 do 2,0 ( współczynnik) 2,0 do 5,0 ( współczynnik) 26
Oznacza to, że 60-letni człowiek w zależności od kondycji fizycznej może potrzebować do przeczytania wyraźnie wydrukowanego tekstu mniej więcej 15 razy tyle światła co uczeń szkoły, względnie 10 razy więcej niż dwudziestolatek. Stanowisko pracy powinno być oświetlone światłem rozproszonym nie powodującym olśnienia. Aby uniknąć ciągłej akomodacji oka, należy postarać się, aby wszystkie przedmioty, na które spoglądamy w czasie pracy, miały taką samą luminację. Monitory powinny być tak ustawione, by nie odbijało się w nim światło naturalne ani sztuczne. Jako oświetlenie główne dobrze sprawdzają się świetlówki. Najlepiej, by miały wysoki współczynnik oddawania barw (będą wtedy dawały światło o widmie i charakterystyce maksymalnie zbliżonej do światła dziennego). Oświetlenie miejscowe, w postaci np. lampki nabiurkowej jest przydatne przy wykonywaniu precyzyjnych czynności. Lampka powinna być ustawiona z boku pracownika, tak by jej światło (zarówno padające wprost jak i odbite np. od monitora) nie raziło w oczy. W przypadku osób praworęcznych lampkę należy umieścić z lewej strony, a w przypadku leworęcznych z prawej strony biurka. Jako lampkę nabiurkową warto wybrać lampkę z żarówką halogenową, dającą jasne światło o miłej, ciepłej barwie. 27
Dźwięki zagrożenie hałasem Poziom dźwięku zapewniający możliwość skoncentrowania się na pracy przy komputerze nie powinien przekraczać 35-55 dba. Hałas mocno wpływa na ludzką wydajność. Prowadzić może nie tylko do bólu głowy, problemów z koncentracja oraz stresu, ale wywoływać również problemy zdrowotne takie jak sztywnienie ramion i karku. Dźwięk już od niewielkiego poziomu ocenianego może oddziaływać na ciało i psychikę człowieka. Efekty oddziaływania wzmocnione są poprzez subiektywną ocenę poziomu dźwięku jako hałasu. Według Lehmanna ( Instytut im. Maxa Plancka) daje się wyróżnić 3 poziomy efektów: Dokuczliwość hałasu zakres od 30 do 60 db; prowadzić może np. do zaburzeń snu Zagrożenie zdrowia zakres od 60 do 90 db; prowadzić może np. do zwiększonego ryzyka chorób kardiologicznych Uszkodzenie zdrowia zakres od 90 do 120 db; prowadzić może do uszkodzenia słuchu 28
Bardzo ważnym aspektem w momencie projektowania pomieszczeń biurowych jest kwestia izolacji akustycznej, a wiec kroki uniemożliwiające przenoszenie się dźwięku (poprzez dźwiękoszczelne okna oraz ściany działowe) oraz kwestia tłumienia dźwięków czyli redukcji rozchodzenia się dźwięku wewnątrz pojedynczego pomieszczenia (poprzez sufity, ściany, sufity o dużej chłonności akustycznej). Absorberami dźwięku w pomieszczeniach mogą być lekkie materiały o szorstkiej, porowatej powierzchni, szczególnie skuteczne przy wysokich tonach (przemieniają fale dźwiękowe w ciepło) są to tzw. absorbery porowate. Absorberem dźwięku może być także np. płyta gipsowa, zamontowana w pewnej odległości od ściany, tworząca tym samym układ sprężynujący. Płyta drgając pochłania fale dźwiękowe, jest to szczególnie skuteczne przy niskich tonach to tzw. absorber rezonansowy. 29
Krzesło co jest w nim najważniejsze? Dobre krzesło z odpowiednio wyregulowanym mechanizmem zapewnia komfort, pobudza bardzo ważną mikroaktywność ruchową i stymuluje do pracy. Prawdziwie ergonomiczne krzesło dostosowuje się do ruchów użytkownika. Jest na tyle elastyczne, że wspiera kręgosłup bez względu na przyjętą pozycję. Powinno wręcz prowokować do tego, by od czasu do czasu zmieniać pozycję, czyli siedzieć dynamicznie. Nowoczesne krzesła przeznaczone do pracy przed komputerem oparte są na systemie aktywnego siedzenia. Amortyzacja dolnej części krzesła oraz ruchome elementy łączące siedzenie z oparciem, poprzez mikroruchy całego krzesła, utrzymują mięśnie w niewielkim ruchu zapobiegając w ten sposób ich przeciążeniu. Od strony zdrowotnej właściwie skonstruowane krzesła łączą aktywne siedzenie z anatomicznym kształtem oparcia, które powinno szczególnie dbać o biodrową część kręgosłupa. Mechanizmy synchroniczne gwarantują dynamiczne siedzenie oraz stały kontakt kręgosłupa z oparciem, w ten sposób znacząco obniżając nacisk na dyski międzykręgowe. Podczas aktywnego (dynamicznego) siedzenia na takim krześle ciało ludzkie nieświadomie się napręża można niemal powiedzieć, że ćwiczy. 30
Siedząc na krześle należy pamiętać o zachowaniu kilku zasad: a) należy siedzieć tak, aby plecy - zwłaszcza w części lędźwiowej - dokładnie przylegały do oparcia. b) uda osoby siedzącej powinny być zawsze w ustawione równolegle do podłogi lub kolana 2 3 cm poniżej linii bioder. c) kąt pomiędzy: tułowiem a udami, ramionami a przedramionami, łydkami a udami powinien być kątem prostym lub lekko otwartym (od 90 do 115 ). Pozycja lekko odchylona (kąt otwarty pomiędzy tułowiem a udami ok. 95 115 ) jest wskazana przy dłuższym siedzeniu. W porównaniu do pozycji w pełni wyprostowanej lub lekko pochylonej, pozycja lekko odchylona mniej obciąża lędźwiowy odcinek kręgosłupa. d) stopy powinny swobodnie i pewnie spoczywać na podłodze lub podnóżku. e) zmieniając ustawienia oparcia należy zmieniać pozycję tułowia tak często, jak to jest możliwe. Pochylać się, odchylać, kołysać. Oparcie blokuje się w jednej pozycji tylko w przypadku wyraźnej potrzeby. Mięśnie grzbietu, kręgosłup potrzebują ruchu. Zmuszając je do aktywności (na zmianę napinając i rozluźniając) poprawia się ich ukrwienie i zwiększa wydolność i siła. f) krzesło powinno dawać osobie na nim siedzącej pełną swobodę ruchów tzn. możliwość obrotu wokół osi pionowej o 360. 31
Regulacja wysokości krzesła Jest to podstawowa funkcja, którą powinno posiadać każde krzesło i fotel biurowy. Odpowiednio dopasowana wysokość maksymalizuje komfort siedzenia poprzez zapewnienie odpowiedniej pozycji w stosunku do pola pracy oraz narzędzi pracy. Wysokość siedzenia jest odpowiednia, kiedy stopy leżą płasko na podłodze lub na podnóżku, a przedramiona układają się równolegle do powierzchni miejsca pracy. 32
Regulacja głębokości siedzenia Regulowaną głębokością siedziska można lepiej dopasować do indywidualnych potrzeb w zależności od długości nóg osoby siedzącej. Głębokość siedziska ma istotne znaczenie dla zdrowia i komfortu. Zbyt głębokie siedzisko uniemożliwia zgięcie nóg w kolanach (część podudzia spoczywa na siedzisku) i nie pozwala wygodnie korzystać z oparcia. Zbyt płytkie siedzisko powoduje wrażenie zsuwania się z krzesła, wydaje się, iż cały ciężar ciała spoczywa na pośladkach i krótkim odcinku ud. Osoba siadająca ma krześle powinna przesunąć się maksymalnie do tyłu, sprawdzając jednocześnie czy jej uda są odpowiednio podparte - optymalna głębokość siedziska gwarantuje podparcie 2/3 do 3/4 długości ud zazwyczaj jest to ok. 50 cm. Siedzisko powinno mieć taką głębokość, aby użytkownik mógł łatwo umieścić zaciśniętą pięść między krawędzią krzesła a wewnętrzną stroną kolana. 33
Pochylenie siedzenia -5 Regulacja pochylenia siedzenia umożliwia ustawienie go w pozycji pochylonej w przód o 5 (tzw. kąt ujemny). Dzięki temu osoba siedząca może zredukować ucisk krawędzi siedzenia na nogi w okolicy kolan. Jest to ważne podczas pracy w pozycji pochylonej, np. odręcznego pisania. 34
Regulacja wysokości oparcia Regulacja wysokości oparcia umożliwia dopasowanie oparcia fotela do pożądanej pozycji w zależności od wysokości osoby na nim siedzącej. Osoba siedząca na krześle powinna dopasować wysokość oparcia w taki sposób, by jak najefektywniej wspierać odcinek lędźwiowy kręgosłupa. 35
Kąt pochylenia > 90 Regulowany kąt pochylenia oparcia umożliwia zmianę położenia siedzenia podczas odchylania się osoby siedzącej do tyłu. Dzięki tej funkcji siedzenie staje się bardziej komfortowe. 36
Podparcie lędźwi Schukra - umożliwia regulację wypukłości oparcia w jego dolnej części, przez co tworzy się prawidłowe podparcie lędźwiowej części kręgosłupa. Gwarantuje to utrzymanie prawidłowej sylwetki i zapobiega garbieniu się. Mechanizm Schukra zapewnia bardzo wysoki komfort siedzenia. 37
Podłokietniki Podłokietniki umożliwiają dostosowanie podparcia rąk podczas różnorodnych prac biurowych pisania ręcznego, pisania na klawiaturze, czytania, rozmów telefonicznych. Szczególnie istotna jest ochrona nadgarstków podczas korzystania z klawiatury komputera. Nadgarstki podczas pracy powinny być przedłużeniem linii ramienia. Niedopuszczalne ze względu na grożące kontuzje jest skręcanie, wyginanie lub zwieszanie nadgarstków nad klawiaturą. Podłokietniki poprzez regulację wysokości, wysunięcia oraz kąta nakładki pozwalają dostosować podparcie przedramion i stabilizację dłoni w sposób optymalny do wykonywanej czynności. 38
Zagłówek Osoby siedzące w fotelu powyżej 6 godzin powinny korzystać z siedzeń z zagłówkiem. Zagłówek zapewnia oparcie głowy i odciążenia odcinka szyjnego kręgosłupa. Powinien być odpowiednio wyprofilowany, z wgłębieniem w części środkowej, zapewniającym głowie wygodne oparcie. Powinien mieć również regulowaną wysokość. 39
Dynamiczne siedzenie 2:1 Ergonomiczne systemy Ergo i Ergo Plus posiadają wiele dodatkowych opcji, umożliwiających dynamiczne siedzenie oraz ergonomiczne wsparcie ciała użytkownika: a) oparcie i siedzisko odchylają się synchronicznie w stosunku 2:1 i pozostają w stałym kontakcie z ciałem użytkownika; b) dynamiczne siedzenie (oparcie podążą za plecami użytkownika) lub blokada siedziska i oparcia w wybranej pozycji za pomocą dźwigni umieszczonej pod siedziskiem; c) funkcja Up & Down płynne dostosowanie wysokości oparcia i podparcia lędźwi bez konieczności wstawania z krzesła, użytkownik chwyta oparcie przesuwa ku górę w celu osiągnięcia optymalnej wysokości, aby opuścić oparcie należy najpierw maksymalnie przesunąć go w górę i opuścić na dół d) funkcja Anti-Shock - ochrona przed uderzeniem oparcia w plecy po zwolnieniu blokady. Po odblokowaniu oparcia i przestawieniu mechanizmu na swobodne kołysanie się oparcie pozostaje nieruchome. Dopiero ponowne oparcie się spowoduje odchylenie się oparcia; e) regulacja siły oporu oparcia. Najczęściej zapewnia ją pokrętło umieszczone centralnie pod siedziskiem krzesła. Przekręcając je w jedną stronę użytkownik zwiększa opór oparcia, a w przeciwnym zmniejsza jego opór. Czynności te można wykonywać bez wstawania z krzesła. 40
Przednia krawędź siedzenia Przednia krawędź ergonomicznego siedziska powinna być zaokrąglona i nieco pochylona w dół. Pozwala to na uniknięcie docisku przedniej krawędzi siedziska na tylną okolicę kolanową (zapobieganie uciskowi na przebiegające tam naczynia krwionośne, czego konsekwencją jest uczucie drętwienia nóg). 41
Miękkość i sprężystość Dla zapewnienia ergonomicznych warunków pracy istotna jest również sprężystość i twardość siedziska. Powierzchnia siedziska powinna być dostosowana do wagi użytkownika. Zbyt twarde siedzisko spowoduje, iż bardziej wystające części ciała będą narażone na ucisk, zbyt miękkie siedzisko może niewystarczająco amortyzować ciężar ciała. Sprężyste siedzisko, wykonane z dobrej jakości pianki tapicerskiej zachowa swój kształt i parametry mimo intensywnego użytkowania. 42
Kołysz się! Huśtaj i wierć. Niejednemu z nas nieustannie pobrzmiewają w głowie nakazy z dzieciństwa: nie wierć się, siedź prosto, nie kołysz się na krześle Przeciwnie! Kołysz się, huśtaj i wierć Kołysanie na krześle, nie tylko okazuje się inspirujące i przydatne w życiu, ale skutecznie wspiera nasz kręgosłup Zadaniem specjalistów od ergonomii oraz projektantów mebli biurowych jest tworzenie takich produktów, które wychodzą naprzeciw problemom związanym z długotrwałym utrzymywaniem ciała w pozycji siedzącej. Obecne rozwiązania technologiczne, wykorzystywane do konstruowania foteli pracowniczych i menadżerskich, umożliwiają komfortowe siedzenie, minimalizując jednocześnie niepożądane konsekwencje dla mięśni i kręgosłupa. Poczucie komfortu w pracy jest przecież równie istotne, jak poczucie bezpieczeństwa i wygody we własnym domu. 43
44
45
Czy ergonomia się opłaca? Z ludzkiego, jak i czysto ekonomicznego punktu wiedzenia lepiej jest zapobiegać chorobom niż je leczyć. Zdrowsi pracownicy, którzy czują się dobrze swoim miejscu pracy są bardziej efektywni, pracują lepiej i wydajniej. Znacznej redukcji ulegają również koszty związane z absencjami chorobowymi czy tez rehabilitacjami. Ergonomia to inwestycja w najcenniejszy kapitał firmy w kapitał ludzki. 46
Rehabilitacja 150zł/h Fakty 60-80% osób pracujących szuka pomocy lekarskiej z powodu bólu dolnej części kręgosłupa 50% wcześniejszych emerytur spowodowanych jest przez patologiczne zmiany kręgosłupa Bóle kręgosłupa są przyczyną 20% absencji chorobowych i stanowią drugą ważną przyczynę po przeziębieniach Absencja chorobowa przy bólach kręgosłupa wynosi średnio 19-21 dni roboczych na osobę w roku W skali Niemiec oznacza to utratę 12 MLN DNI ROBOCZYCH 47
Liczba pracowników, którzy przeszli na renty inwalidzkie w ciągu 1 roku ROLNICY BUFETOWI, KUCHARZE KIEROWNICY OPERATORZY MASZYN SPRZEDAWCY PRACOWNICY UMYSŁOWI PRACOWNICY NIEWYKWALIFIKOWANI 0 500 1000 1500 2000 LICZBA RENT choroby narządu ruchu i zespół bólowy kręgosłupa Przyczyny zachorowań i wypadków w pracy INNE NADCIŚNIENIE NOWOTWORY NACZYNIA KRWIONOŚNE NERWY SERCE NIEŻYTY OSKRZELI U. POKARMOWY URAZY CIAŁA BÓLE PLECÓW PRZEZIĘBIENIE REUMATYZM STAWY NERWICE U. MOCZOWY PASOŻYTY SKÓRA 0 2 4 6 8 10 12 14 16 18% 48
Dziękujemy za uwagę. 49