Zdrowie jest najważniejsze Wykłady wraz z konsultacjami medycznymi realizowane przez Stowarzyszenia na rzecz rozwoju wsi Bogufałów Źródło Baryczy w ramach wspierania realizacji zadania publicznego przez Powiat Ostrowski: Profilaktyka i promocja zdrowia podejmowanie działań z zakresu ochrony zdrowia osób starszych i nieuleczanie chorych. Opracowanie: dr n. med. Jan Andrzejak Listopad 2012
Cukrzyca = podwyższony poziom cukru we krwi
CUKRZYCA Zespół zaburzeń metabolicznych o różnorakiej etiologii, charakteryzujący się przewlekłą hiperglikemią z zaburzeniami metabolizmu węglowodanów, tłuszczów i białek. WHO 1999
Cukrzyca problem osobisty i społeczny choroba przewlekła powikłania cukrzycy wiedza i samokontrola inwalidztwo rodzaj pracy wykształcenie stałe leczenie
Epidemiologia cukrzycy typu 2 Prognozy IDDM NIDDM Cukrzyca 1994 2000 2010 11,5 mln 18,1 mln 23,7 mln 98,9 mln 157,3 mln 215,6 mln 110,4 mln 175,4 mln 239,3 mln McCarty D, Zimmet P. 1994 to 2010 - Global estimates and projections. Diabetes.
Cukrzyca w Polsce ~ 5% ludzi w wieku produkcyjnym = 1,2 mln
Cukrzyca - kosztowny i narastający problem zdrowotny na całym świecie W W krajach rozwiniętych koszty leczenia cukrzycy stanowią ok. 8% całkowitych wydatków ponoszonych z tytułu opieki zdrowotnej. Raport of WHO Consultation 1999. Definition, diagnosis and classification of Diabetes Mellitus and Complications. Większość społecznych kosztów spowodowanych cukrzycą wynika z jej przewlekłych powikłań. Home PD, BMJ. 1994; 308.
Znaczenie glukozy dla organizmu Glukoza stanowi podstawowe paliwo dla wszystkich komórek organizmu
Cukrzyca rodzaje (typy) Typ 1 (młodzieńczy) dzieci i młodzież Gwałtowny początek,, wzmożone pragnienie, wielomocz, chudnięcie Konieczne leczenie insuliną Typ 2 (dorosłych) dorośli (po 40 r.ż.) i starzy Początek skryty, brak lub niewielkie objawy choroby Skuteczne leczenie dietą i tabletkami Insulina zwykle konieczna po kilku latach
Cukrzyca - objawy Wzmożone pragnienie Oddawanie dużych ilości moczu Chudnięcie Osłabienie ogólne, senność Pogorszenie wzroku Nawracające infekcje Trudne gojenie ran
CZĘSTO NIE MA ŻADNYCH OBJAWÓW LUB OBJAWY SĄ NIETYPOWE (DOROŚLI) BADANIE KRWI
Czynniki ryzyka cukrzycy typu 2 Dodatni wywiad rodzinny (pokrewieństwo 1 stopnia) Wiek 45 roku życia Otyłość, siedzący tryb życia Upośledzona tolerancja glukozy w wywiadzie Nadciśnienie tętnicze Dyslipidemia Cukrzyca ciężarnych Urodzenie dziecka 4,5 kg The Expert Committee on the Diagnosis and Classification of Diabetes Mellitus. Diabetes Care Vol 20, No 2, July 1997.
Charakterystyczne typy otyłości: jabłka i gruszki
Obwód talii jest dobrym markerem ilości tłuszczu trzewnego i ryzyka powikłań Kobiety cm Mężczyźni 80 cm = wzrost ryzyka >88 cm = problemy zdrowotne 94 cm = wzrost ryzyka >102 cm = problemy zdrowotne 1 Lean MEJ, et al. Lancet;1998:351:853 6
Powikłania naczyniowe cukrzycy Retinopatia cukrzycowa Najczęstsza przyczyna ślepoty w krajach zachodnich Nefropatia cukrzycowa Główna przyczyna schyłkowej niewydolności nerek oraz dializoterapii Neuropatia cukrzycowa 50% pacjentów z cukrzycą typu 2 ma objawy neuropatii po 5 latach trwania cukrzycy Mikroangiopatia Cukrzyca = podwyższony poziom cukru we krwi
Powikłania naczyniowe cukrzycy Makroangiopatia Choroba niedokrwienna serca Przedwczesny rozwój ChNS Podwojone ryzyko wystąpienia epizodu niedokrwienia w 5-letniej obserwacji Gorsze rokowanie w przypadku zawału serca Obwodowa choroba naczyniowa 10,3 x większe ryzyko amputacji kończyny dolnej 45% amputacji kończyny dolnej wykonywanych jest u pacjentów z cukrzycą
Odkrywcy insuliny (nagroda Nobla*- 1923) - Frederick G. Banting* - Charles H. Best - James B. Collip - John J. R. Macleod*
Uniwersytet w Toronto
Historia Do czasu odkrycia insuliny cukrzyca była chorobą śmiertelną. Wprowadzenie leczenia substytucyjnego insuliną przedłużyło życie tysiącom chorych na cukrzycę.
Cukrzyca - leczenie Dieta tzw. cukrzycowa Odpowiednio dostosowany wysiłek fizyczny Insulina (zastrzyki, pompa insulinowa) Doustne leki p-cukrzycowe (tabletki) SAMOKONTROLA
Aktywność fizyczna - zalety Aktywność fizyczna zalety Czynnik niezbędny do prawidłowego rozwoju fizycznego i psychicznego. Nieodzowny element leczenia cukrzycy
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ