1. STANY NAGŁE W KARDIOLOGII

Współautorzy........................................ V Wstęp do wydania hiszpańskiego........................ IX Przedmowa do wydania polskiego....................... XI Ogólny schemat rozdziałów........................... XIII Skróty............................................ XXI Rozdział 1. STANY NAGŁE W KARDIOLOGII 1.1 Bradyarytmie................................... 2 1.2 Napad nadciśnienia tętniczego...................... 6 1.3 Ostry ból w klatce piersiowej...................... 16 1.4 Ostra niewydolność serca......................... 22 1.5 Ostre zapalenie osierdzia i tamponada serca.......... 28 1.6 Ostra niewydolność krążenia (wstrząs)............... 32 1.7 Omdlenie..................................... 41 1.8 Ostry zespół aortalny............................ 46 1.9 Ostry zespół wieńcowy (OZW)..................... 49 1.10 Tachyarytmie.................................. 61 Rozdział 2. STANY NAGŁE W PNEUMOLOGII 2.1 Zaostrzenie astmy............................... 76 2.2 Zaostrzenie POChP............................. 81 2.3 Napad duszności............................... 86 2.4 Krwioplucie................................... 90 2.5 Nagłe stany w patologii opłucnej................... 94 2.6 Zatorowość płucna............................. 101 2.7 Nieinwazyjna wentylacja mechaniczna w ostrej niewydolności oddechowej...................... 108 Rozdział 3. STANY NAGŁE W NEUROLOGII 3.1 Udar mózgu.................................. 116 3.2 Rzut stwardnienia rozsianego..................... 126 3.3 Bóle głowy i najczęstsze bóle twarzy............... 128 3.4 Śpiączka..................................... 134

XVI Spis treści 3.5 Napad padaczkowy i stan padaczkowy............. 139 3.6 Przełom miasteniczny........................... 145 3.7 Ostra dystonia jatrogenna........................ 149 3.8 Ostry stan splątania (delirium).................... 150 3.9 Nagłe nadciśnienie wewnątrzczaszkowe............ 154 3.10 Zespół Guillaina-Barrégo........................ 157 Rozdział 4. STANY NAGŁE W OBRĘBIE UKŁADU POKARMOWEGO 4.1 Rzut przewlekłej zapalnej choroby jelit............. 162 4.2 Ostry ból brzucha.............................. 167 4.3 Encefalopatia wątrobowa........................ 171 4.4 Ostre krwawienie z przewodu pokarmowego......... 174 4.5 Czkawka..................................... 185 4.6 Niedrożność jelit.............................. 187 4.7 Połknięcie ciała obcego......................... 192 4.8 Ciężka postać ostrej niewydolności wątroby.......... 197 4.9 Ostre zapalenie trzustki......................... 201 4.10 Nagłe schorzenia odbytu i odbytnicy............... 205 4.11 Ostre choroby dróg żółciowych................... 208 4.12 Wymioty.................................... 211 Rozdział 5. STANY NAGŁE W NEFROLOGII I UROLOGII 5.1 Zaburzenia gospodarki wapniowej................. 214 5.2 Zaburzenia gospodarki potasowej................. 219 5.3 Zaburzenia gospodarki sodowej................... 223 5.4 Kolka nerkowa................................ 230 5.5 Ostra niewydolność nerek....................... 233 5.6 Inne nagłe stany urologiczne..................... 239 5.7 Rabdomioliza................................. 243 Rozdział 6. STANY NAGŁE W ENDOKRYNOLOGII 6.1 Cukrzycowa kwasica ketonowa................... 248 6.2 Śpiączka w przebiegu obrzęku śluzowatego.......... 253 6.3 Przełom tarczycowy............................ 256 6.4 Zespół hiperglikemiczno-hiperosmolarny............ 259 6.5 Hipoglikemia................................. 262 6.6 Ostra niewydolność nadnerczy.................... 266 6.7 Postępowanie w przypadkach hiperglikemii na oddziale ratunkowym........................ 270 6.8 Krwotoczny udar przysadki...................... 283

XVII Rozdział 7. STANY NAGŁE W REUMATOLOGII 7.1 Ostra lumbalgia............................... 286 7.2 Ostre zapalenie jednego stawu.................... 290 Rozdział 8. STANY NAGŁE W HEMATOLOGII I ONKOLOGII 8.1 Stany nagłe w onkologii......................... 296 8.2 Preparaty krwi często stosowane na oddziale ratunkowym.................................. 310 8.3 Leczenie powikłań terapii przeciwzakrzepowej....... 319 Rozdział 9. NAGŁE STANY ZAKAŹNE 9.1 Ostre zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych........ 336 9.2 Zapalenie płuc................................ 341 9.3 Zapalenie otrzewnej............................ 346 9.4 Odmiedniczkowe zapalenie nerek i ostre zapalenie prostaty........................ 349 9.5 Ostre zapalenie żołądkowo-jelitowe................ 352 9.6 Zapalenie tkanki łącznej / róża.................... 357 9.7 Ciężka posocznica, wstrząs septyczny.............. 361 9.8 Ryzyko zakażenia przez drobnoustroje oporne. Wybór antybiotykoterapii empirycznej.............. 367 9.9 Empiryczne leczenie przeciwdrobnoustrojowe innych zespołów o etiologii zakaźnej............... 369 9.10 Profilaktyka zakażeń w stanach nagłych............. 398 9.11 Profilaktyka chirurgiczna w stanach nagłych......... 409 Rozdział 10. STANY NAGŁE W TOKSYKOLOGII 10.1 Ogólne zasady leczenia ostrych zatruć.............. 412 10.2 Schematy postępowania w najczęstszych zatruciach.................................... 427 Rozdział 11. STANY NAGŁE W PSYCHIATRII 11.1 Pobudzenie psychoruchowe...................... 468 11.2 Napad lęku................................... 473 11.3 Próba samobójcza............................. 475 11.4 Alkoholowy zespół abstynencyjny................. 478

XVIII Spis treści Rozdział 12. STANY NAGŁE WYNIKAJĄCE Z RÓŻNYCH PRZYCZYN 12.1 Utonięcie.................................... 482 12.2 Anafilaksja................................... 485 12.3 Udar cieplny................................. 488 12.4 Hipotermia niezamierzona....................... 490 12.5 Zespół Stevensa-Johnsona i toksyczna rozpływna martwica naskórka............................. 495 12.6 Ostra pokrzywka i obrzęk naczynioruchowy......... 499 12.7 Uszkodzenia spowodowane przez energię elektryczną................................... 503 Rozdział 13. NAGŁE ZABURZENIA NACZYNIOWE 13.1 Ostre niedokrwienie tętnicze kończyn.............. 508 13.2 Zakrzepica żył głębokich........................ 512 13.3 Ostra stopa cukrzycowa......................... 518 Rozdział 14. STANY NAGLE W OTOLARYNGOLOGII 14.1 Krwawienie z nosa............................. 524 14.2 Obwodowe porażenie nerwu twarzowego........... 526 14.3 Zawroty głowy................................ 529 Rozdział 15. STANY NAGŁE W OKULISTYCE 15.1 Zaczerwienienie oka (zespół czerwonego oka)........ 534 Rozdział 16. VADEMECUM LEKÓW DOŻYLNYCH CZĘSTO STOSOWANYCH NA ODDZIAŁACH RATUNKOWYCH........................ 539 Rozdział 17. ANEKSY 17.1 Protokół sekwencji szybkiej intubacji............... 613 17.2 Skład płynów najczęściej stosowanych na oddziałach ratunkowych................................. 614 17.3 Formuły ważne dla dyżurujących.................. 615 17.4 Zaburzenia równowagi kwasowo-zasadowej......... 616 17.5 Stadia przewlekłej choroby nerek.................. 618 17.6 Ryzyko wystąpienia choroby zatorowo-zakrzepowej wg modelu Capriniego i zalecana profilaktyka chirurgiczna.................................. 618

XIX 17.7 Wskazania profilaktyki przeciwzakrzepowej. Stratyfikacja ryzyka u pacjentów (leczonych zachowawczo) wskazania PRETEMED............. 620 17.8 Dawkowanie heparyny drobnocząsteczkowej i fondoparynuksu.............................. 622 17.9 Przewlekła choroba nerek i dawkowanie heparyny o niskim ciężarze cząsteczkowym................. 623 17.10 Skala ciężkości zapalenia płuc nabytego w środowisku pozaszpitalnym (FINE)............... 624 17.11 Analiza płynu opłucnowego...................... 625 17.12 Diagnostyka różnicowa puchliny brzusznej.......... 626 17.13 Analiza płynu stawowego....................... 626 17.14 Analiza płynu mózgowo-rdzeniowego (PMR)......... 627 17.15 Zakresy terapeutyczne leków przeciwpadaczkowych.. 627 17.16 Skala śpiączki Glasgow......................... 628 17.17 Zmodyfikowana skala Rankina.................... 628 17.18 Skala sedacji wg Ramsaya....................... 629 17.19 Równoważniki kortykosteroidów.................. 629 17.20 Skala Childa-Pugh............................. 630 17.21 Fałszywie dodatnie wyniki szybkiego rozpoznania toksyn w moczu............................... 631 17.22 Podstawowa anatomia w radiografii klatki piersiowej.. 632 17.23 Ultrasonografia przyłóżkowa (w miejscu przyjęcia pacjenta): zagadnienia praktyczne i szczegółowe protokoły u pacjenta w stanie nagłym i ciężkim....... 633 17.24 Dermatomy.................................. 642 17.25 Dawki antybiotyków w odniesieniu do czynności nerek. Wskazania ryzyka w antybiotykoterapii podczas ciąży................................ 644 17.26 Dawki leków przeciwdrobnoustrojowych u pacjentów poddanych hemodializie, dializie otrzewnowej i technikom ciągłej terapii nerkokozastępczej (CRRT continuous renal replacement therapy)...... 647 Indeks............................................ 651