KONCEPCJA FUNKCJONOWANIA I ROZWOJU PRZEDSZKOLA MIEJSKIEGO INTEGRACYJNEGO NR 5 IM. MISIA USZATKA W LEGIONOWIE
Legionowo, maj 2013 r. Wstęp Niniejsza koncepcja funkcjonowania i rozwoju Przedszkola Miejskiego Integracyjnego nr 5 im. Misia Uszatka w Legionowie powstała w oparciu o: analizę dotychczas funkcjonującej koncepcji działalności przedszkola, analizę ankiet kierowanych do rodziców najmłodszych wychowanków dotyczących oczekiwań wobec przedszkola, analizę wyników wypracowanego metaplanu - aktywnej metody dyskusji, która polega na tym, że w czasie debaty uczestnicy wspólnie tworzą plakat będący graficznym skrótem tej debaty, dyskusję metodą metaplanu przeprowadziłam w małych czterech zespołach, wniosków z wewnętrznej ewaluacji pracy przedszkola prowadzonej od 4 lat. Koncepcja oparta została na celach i zadaniach zawartych w aktach prawnych: ustawie o systemie oświaty, podstawie programowej wychowania przedszkolnego i Statucie Przedszkola. Główne zadania i cele naszego przedszkola: 1. Zapewnienie wychowankom bezpieczeństwa a także optymalnych warunków dla ich prawidłowego rozwoju zgodnie z ich indywidualnymi potrzebami i możliwościami. 2. Takie organizowanie procesu kształcenia, aby zapewniał wszechstronny i harmonijny rozwój każdego wychowanka ze szczególnym ukierunkowaniem na podjęcie nauki w szkole. 3. Wspomaganie dziecka zgodnie z jego wrodzonym potencjałem i możliwościami rozwojowymi oraz wspieranie jego uzdolnień. 4. Tworzenie optymalnych warunków do rozwoju aktywności dziecka na różnych płaszczyznach jego działalności: - kształtowanie umiejętności odbioru sztuki, nabywanie doświadczeń w obcowaniu z kulturą, - kształtowanie właściwej postawy w obcowaniu z otoczeniem przyrodniczym i społecznym. 5. Wspomaganie rodziny w wychowaniu dziecka, współdziałanie z rodzicami w celu ujednolicenia oddziaływań wychowawczych. 6. Wspomaganie i ukierunkowanie rozwoju zawodowego nauczycieli. 7. Udoskonalanie, modyfikowanie sprawnego, skutecznego systemu zarządzania placówką. 8. Zapewnienie odpowiedniej bazy i wyposażenia przedszkola gwarantującego właściwą realizację zadań placówki. 9. Dbałość o pozytywny wizerunek przedszkola w środowisku - współpraca z lokalnymi instytucjami, mediami, pozyskiwanie sponsorów. 2
W obecnych latach współczesne przedszkole ma obowiązek organizować swoją działalność w taki sposób, aby był on dostosowany do potrzeb i możliwości rozwojowych dziecka. Proces ten powinien przebiegać we współpracy z rodzicami i najbliższym środowiskiem, szczególnie społeczno-przyrodniczym. Edukacja przedszkolna powinna być łącznikiem pomiędzy wychowaniem rodzinnym a nauczaniem szkolnym. Przedszkole musi zapewniać opiekę, wychowanie i uczenie się w atmosferze pełnej akceptacji i bezpieczeństwa. Tworząc warunki umożliwiające dziecku osiągnięcie gotowości szkolnej na takim poziomie, który gwarantowałby absolwentowi przedszkola przekroczenie progu szkoły bez stresu i obaw. Niezmiernie ważne jest ukierunkowywanie a także wspomaganie rozwoju dziecka zgodnie z jego potencjałem i możliwościami rozwojowymi w relacjach społeczno kulturowo przyrodniczych. Funkcjonowanie współczesnego przedszkola wymaga podejmowania wielu różnokierunkowych działań dotyczących zadań opiekuńczo wychowawczo dydaktycznych, organizacyjnych, finansowych oraz współpracy z rodzicami i środowiskiem w szerokim pojęciu tego słowa. Wielkość różnorodnych zadań i ich społeczna doniosłość wymagają nieustannego starania i troski o jak najwyższą jakość pracy placówki. Reforma oświaty a wraz z nią nowa podstawa programowa wyznacza kierunki zmian wewnątrz przedszkoli w zakresie treści, modernizacji metod i środków nauczania oraz form aktywności wychowanków. Zmiany w treściach edukacyjnych i metodach pracy nauczycieli przyczyniają się do zmian w relacjach dziecko nauczyciel rodzic. Aby osiągnąć tak złożone cele dyrektor przedszkola musi podjąć odpowiednie zadania, które przyczynią się do ich realizacji: - zadbać o odpowiednią atmosferę pracy; - podjąć działania zmierzające do pozyskiwania wsparcia finansowego fundacji i organizacji pozarządowych w ramach realizacji innowacyjnych projektów pracy dydaktyczno-wychowawczej; - umiejętnie wykorzystywać potencjał swoich pracowników, inspirować ich do poszukiwań, wspierać rozwój zawodowy; - inicjować działania zmierzające do integracji placówki ze środowiskiem oraz promocji prowadzonych w przedszkolu działań - promować efektywne formy doskonalenia i samodoskonalenia nauczycieli; - służyć pomocą i wsparciem szczególnie młodym nauczycielom. Wielorakość różnorodnych zadań wymaga nieustannych starań i troski o jak najwyższą jakość pracy placówki i świadczonych przez nią usług, nie tylko edukacyjnych. Świadome działanie 3
dyrektora w tym zakresie jest wymogiem najważniejszym, gdyż od tego zależy istnienie przedszkola i jego renoma. Jako jedno z dwóch przedszkoli integracyjnych w naszym mieście mamy niebagatelną rolę do spełnienia krzewienie idei integracji w środowisku. Dążymy do tego, by nasze dzieci nauczyły się szacunku i tolerancji wobec innych. Nadrzędnym celem naszych działań jest zapewnienie wszystkim wychowankom, niezależnie od poziomu i rodzaju dysfunkcji rozwojowej, prawa do radosnego dzieciństwa i możliwości pełnego rozwoju na miarę i możliwości każdego dziecka. Stymulując poznawczo rozwój naszych wychowanków staramy się w każdym rozbudzić dziecięcy potencjał twórczy. Organizacja dnia, ze zmodyfikowanym planem ramowym, zgodna z założeniami podstawy programowej kładzie szczególny nacisk na zadania wychowania zdrowotnego i jest realizowana na bieżąco przez nauczycieli. - Uczestniczymy w programie Szklanka mleka we współpracy z Agencją Rynku Rolnego, - Realizujemy programy ogólnopolskie promujące zdrowie: Mamo, tato lubię wodę, Aqua Fresh, Amperek, Kubusiowi Przyjaciele Natury, Misja Velvetki, Akademia Malucha, Zdrowy przedszkolak - Realizujemy lokalne programy we współpracy z Sanepidem Czyste powietrze wokół nas, Profilaktyka grypy i Starostwem Dbamy o zdrowie - Współpracujemy z rodzicami (pokaz i pogadanka lekarza, pielęgniarki dla dzieci oraz prelekcje dla rodziców), - Uczestniczymy w lokalnych i ogólnopolskich konkursach i przeglądach promujących zdrowie, - Odpowiadając na potrzeby dzieci i rodziców żywimy dzieci na dietach, w tym, z dietą bezglutenową i bezmleczną, a od grudnia 2012 r. z cukrzycą. Wszystkie posiłki są przygotowywane w przedszkolnej kuchni. Personel (kucharka, specjalista ds. żywienia) uczestniczą w szkoleniach związanych z organizacją żywienia z uwzględnieniem diet. - Systematycznie zmieniamy jadłospisy przedszkolne, eliminując półprodukty i zastępując niezdrowe produkty zdrowymi, np. pieczywo z mieszanej mąki, pełnoziarniste, eliminowanie cukru i słodyczy, (zgodnie z sugestiami rodziców). - Przystąpiliśmy do realizacji Ogólnopolskiego Programu Bezpieczne Przedszkole, którego jednym z elementów jest bezpieczeństwo i zdrowe odżywianie. Program Bezpieczne Przedszkole skierowany jest zarówno do dzieci jak i do rodziców, pracowników przedszkola oraz różnych instytucji odpowiedzialnych za bezpieczeństwo. Aktywne uczestnictwo w programie i realizacja jego założeń oraz podejmowane inicjatyw w zakresie bezpieczeństwa doprowadzą nas po 3 latach do uzyskania Certyfikatu,,Bezpieczne Przedszkole. Działania w ramach Ogólnopolskiego Programu Bezpieczne Przedszkole to: - prezentacja multimedialna Bezpieczna droga do szkoły 4
- współpraca ze Strażą Miejską Bezpieczne Miasteczko - przygotowanie ulotki Mamo, Tato nie pal działania dla środowiska lokalnego - publikacja w internecie działań nt. bezpieczeństwa (portal www.bezpieczneprzedszkole. com ) - organizacja akcji promującej zdrowy styl i sposób życia Manifestacja antynikotynowa, włączenie nauczycieli z czterech najstarszych grup przedszkolnych. - koordynacja akcji Parkuj z głową akcja skierowana do rodziców przywożących dzieci do naszego przedszkola, którzy parkując samochód zastawiają znaczną część chodnika uniemożliwiając dojście innym osobom, w tym dzieciom, do przedszkola. - współpraca z Policją rzeczną lekcja edukacyjna Bezpieczeństwo na lodzie - bezpieczne zabawy na śniegu, spotkanie edukacyjne w przedszkolu Straż Miejska - ogólnopolski konkurs plastyczny Bezpieczne zabawy na śniegu - opracowanie regulaminu Przegląd piosenki Bezpieczne Przedszkole - przygotowanie i opracowanie regulaminu Ogólnopolskiego Konkursu Plastycznego Z Misiem Uszatkiem bezpiecznie w świat, który był rozstrzygnięty podczas Ogólnopolskiej Konferencji Przedszkoli noszących imię Misia Uszatka organizowanej przez nasze przedszkole. Co ma znaczący wpływ na poziom działalności, zakres i rodzaj świadczonych usług oraz funkcjonowanie przedszkola w społeczności lokalnej? Poniższy diagram da odpowiedź na to pytanie. 5
Proces kształcenia, opieki i wychowani a Podnoszeni e kwalifikacji kadry pedagogicz nej Przedszkol e Miejskie Integracyj ne nr 5 Rozwój bazy przedszkola Współpraca ze środowiskie m lokalnym Przedstawione powyżej obszary stanowią nierozerwalną całość. Utożsamiane są z przedszkolem, które nie znalazłoby racji bytu w przypadku zaprzestania działań zmierzających do rozwoju któregokolwiek z elementów. Wszystkie elementy tego diagramu występują w pełnej korelacji. Na ustawiczny rozwój przedszkola ma wpływ wykwalifikowana kadra pedagogiczna, która korzysta z rozwijającej się bazy przedszkola, aby właściwie prowadzić proces kształcenia i wychowania naszych wychowanków we współpracy z rodzicami, którzy oceniają wyniki naszej pracy i dają obraz pracy przedszkola w środowisku lokalnym. Powyższe cele zamierzamy realizować poprzez podjęcie następujących przedsięwzięć w podstawowych obszarach pracy przedszkola, które są znaczące dla naszej placówki w najbliższej przyszłości: 6
Proces kształcenia, opieki i wychowania Jak ukształtować dziecko gotowe do podjęcia roli ucznia? Jak jest: Dzieci są mało samodzielne, nie posiadają umiejętności samoobsługowych na właściwym poziomie. Rodzice mało wymagają od dzieci, wyręczają je w czynnościach samoobsługowych. Rodzice nie mają czasu dla swoich dzieci. Zadania końcowe: Nawiązanie ścisłej współpracy rodzic-nauczyciel w zakresie prawidłowego kształtowania czynności samoobsługowych (propozycja ćwiczeń dla rodziców). Organizacja większej ilości zajęć otwartych prowadzonych metodami aktywnymi podczas, których będziemy doskonalić umiejętności rodziców. Zwiększenie ilości ćwiczeń i zabaw usprawniających umiejętności samoobsługowe dzieci oraz motorykę małą i dużą. Jak jest: Dzieci są mało sprawne ruchowo (niezborność ruchowa). Mało spacerów, ruchu, spędzania czasu wolnego na świeżym powietrzu. Przesiadywanie przed telewizorem i komputerem. Brak systematycznych ćwiczeń gimnastycznych. Wnioski i zadania końcowe: Organizowanie ćwiczeń i zabaw ruchowych na świeżym powietrzu (ogród, las) Ograniczenie przez rodziców czasu spędzanego przez dziecko przed TV, komputerem, na korzyść pobytu na powietrzu. Propagowanie aktywnego trybu życia dzieci i rodziców Jak jest: Dzieci są niedojrzałe emocjonalnie (agresja, histeria, egoizm, brak empatii, nieradzenie sobie w sytuacjach trudnych) Rodzice zbyt mało czasu poświęcają dzieciom. Brak pozytywnych wzorców wychowawczych. Oglądanie bajek zawierających treści nieodpowiednie dla wieku dziecka. Brak systematycznych zajęć uczących radzenia sobie z emocjami. 7
Wnioski i zadania końcowe: Odpowiedni dobór bajek i filmów dla dzieci. Pokazanie pozytywnych wzorców z literatury (bajki, baśnie) czytanie bajek, wspólne omawianie. Właściwa postawa rodzicielska dawanie dobrego przykładu. Wzbogacanie zajęć edukacyjnych uczących radzenia sobie z emocjami. Właściwa postawa nauczyciela dawanie dobrego przykładu. Jak jest: Dzieci posiadają niewystarczający zasób wiedzy niezbędny do podjęcia nauki w szkole. Zbyt mało zajęć rozwijających myślenie twórcze i kreatywność dziecka, za dużo zajęć i metod podających. Niewystarczająca baza pomocy dydaktycznych rozwijających myślenie i kreatywność dziecka. Brak twórczego spędzania czasu rodzica z dzieckiem (rodzice wyręczają się mediami, zaniedbują czytanie) Wnioski i zadania końcowe: Wzbogacenie bazy w pomoce wyzwalające u dzieci kreatywność i twórcze myślenie. Współpraca rodzic-nauczyciel, pokazanie możliwości twórczego spędzania czasu z dzieckiem. Zwiększenie oferty zajęć twórczych. Roszczeniowa postawa rodziców wobec przedszkola jako instytucji wychowawczo-dydaktycznej. Rozwój bazy przedszkola Naszym celem jest: Modernizacja bazy przedszkola w kierunku stworzenia sali terapeutycznej dla dzieci o specjalnych potrzebach edukacyjnych w tym dzieci niepełnosprawnych. Jak jest: 1. Brak gabinetu na indywidualne zajęcia dla nauczycieli wspomagających, miejsca przyjaznego dziecku, gdzie można ograniczyć bodźce. 2. Mamy pokój polisensoryczny ale nie w pełni wykorzystany i dostosowany do potrzeb. 3. Niewykorzystany gabinet Montessori (brak wykwalifikowanego nauczyciela). 8
Brak wykwalifikowanych nauczycieli w zakresie pedagogiki Montessori. Zbyt duża ilość rodziców zainteresowanych posłaniem swoich dzieci do przedszkola. Zwiększanie ilości oddziałów wchodzących w skład przedszkola. Wnioski i zadania końcowe: Organizacja sali terapeutycznej zgodnie ze wskazówkami specjalistów, począwszy od kolorystyki ścian poprzez oświetlenie, wyciszenie pomieszczenia, umeblowanie, wyposażenie i dobór pomocy dydaktycznych. Bazę pomocy dydaktycznych dostosować do konkretnych metod. Stworzyć stanowiska komputerowe do pracy terapeutycznej. Stworzyć miejsce przyjazne dziecku gdzie można ograniczyć bodźce - pokój miękki wyposażony w materace, poduchy. Podnoszenie kwalifikacji kadry pedagogicznej Naszym celem jest: Podnoszenie kwalifikacji w kierunku umożliwienia dzieciom osiągania samodzielności na miarę ich możliwości. Jak jest: 1. Realizujemy szkolenia zewnętrzne, prowadzimy samokształcenie oraz realizujemy doskonalenie poprzez WDN. 2. Część kadry pedagogicznej posiada wstępne szkolenie z zakresu alternatywnych sposobów komunikacji. 3. Prowadzimy innowacje pedagogiczne z zakresu: Jem z głową, Twórczość literacka inspiracją rozwoju psychoruchowego przedszkolaka. 4. Realizujemy program wychowawczy. 5. Posiadamy wyposażoną w odpowiednie pomoce salę Montessori. 6. Realizujemy program adaptacyjny Klub Malucha. 7. Realizujemy programy: Zielone Przedszkole, ogólnopolski program Bezpieczne Przedszkole. 8. Realizujemy program ekologiczny Zielona Flaga i w jego zakresie funkcjonuje EKO KLUB MISIA USZATKA. Brak wykwalifikowanych nauczycieli w zakresie pedagogiki Montessori. Zgłaszanie do przedszkoli dzieci z deficytami rozwojowymi wymagającymi coraz innych umiejętności od specjalistów i nauczycieli wspomagających. 9
Uczęszczanie do przedszkola dzieci o specjalnych potrzebach pokarmowych (dzieci z cukrzycą). Dzieci z rodzin patologicznych, niewydolnych społecznie i wychowawczo. Rodzice nie mający umiejętności wychowawczych. Wymagający edukacji w tym zakresie. Wnioski i zadania końcowe: Przeszkolenie nauczyciela w zakresie pedagogiki Montessori, alternatywnych sposobów komunikacji, komunikacji interpersonalnej. Zajęcia z dietetykiem. Cykl spotkań dot. Bezpiecznego przedszkola (opieka społeczna, kurator, wydział ds. nieletnich) Poznanie nowatorskich metod i form stymulowania rozwoju dziecka w tym rozwoju ruchowego. Kontynuacja szkoleń dotyczących pierwszej pomocy przedmedycznej dla nauczycieli, rodziców i dzieci. Podnoszenie kwalifikacji w odniesieniu do aktualnych potrzeb przedszkola, nauczycieli i specjalistów. Współpraca ze środowiskiem lokalnym Naszym celem jest: Aktywizacja rodziców w codzienne życie tak, aby każdy rodzic utożsamiał się z przedszkolem swojego dziecka. Jak jest: 1. Mała wrażliwość dzieci i rodziców spowodowana brakiem zrozumienia a bardzo często i czasu na zbiórkę np.: kasztanów, makulatury, zakrętek. 2. Rodzice nie zaangażowani w organizowane przez nauczycieli zbiórki lub akcje. 3. Mała aktywność rodziców, szczególnie tych bardzo młodych, w zakresie współpracy z przedszkolem ich dziecka. 4. Nauczyciele, nie zawsze dokładający starań do aktywizowania rodziców do współpracy, wolą sami coś zrobić niż wypracować to z rodzicami. Rodzice, w obecnych czasach, nastawionych bardziej na konsumpcyjną stronę życia, nie mają czasu na prozaiczne duchowe wychowanie dzieci. Rodzice nie interesują się tym, co jako przedszkole, mamy im do zaoferowania, nie czytają informacji i ogłoszeń. Rodzice nie mają czasu na wspólne ze swoim dzieckiem spędzanie czasu. 10
Nauczyciele wyręczają rodziców a nie zachęcają do współpracy. Trema rodziców przed publicznym prezentowaniem swoich umiejętności. Wnioski i zadania końcowe: Stworzyć nowe formy przekazu informacji. Informacje dla rodziców w formie ulotek, plakatów, indywidualnych zaproszeń. Motywować rodziców do współpracy. Nagradzać dzieci najbardziej aktywne w zbiórkach i akcjach. Propagować w mediach lokalnych akcje. Zmotywować rodziców do stworzenia Teatru Rodziców, który wystawi przedstawienie, w którym wezmą udział rodzice i dzieci. Zorganizować imprezy przedszkolne w ścisłej współpracy z rodzicami np.: wspólny bal maskowy. Aktywizować rodziców do prezentowania w przedszkolu swoich zawodów, hobby. Zaangażowanie rodziców w funkcjonowanie Eko-klubu Misia Uszatka - stworzenie Lokalnego Komitetu Rodzica. 11