EKONOMIA SPOŁECZNA NA MAZOWSZU Najważniejsze informacje NA MAZOWSZU DZIAŁA: 130 SPÓŁDZIELNI SOCJALNYCH 12 CENTRÓW INTEGRACJI SPOŁECZNEJ 20 KLUBÓW INTEGRACJI SPOŁECZNEJ 82 WARSZTATY TERAPII ZAJĘCIOWEJ 8 ZAKŁADÓW AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ 20 000 ORGANIZACJI POZARZĄDOWYCH WARSZAWA 2016
Wielowymiarowe budowanie ekonomii społecznej Osoby z problemem w funkcjonowaniu na rynku pracy Funkcjonpowanie oparte o solidarność pracowników, odbiorców produktów i usług oraz społeczności lokalne EKONOMIA SPOŁECZNA Zysk z działalności ekonomicznej kierowany na rozwój podmiotu i pracowników Nierozwiązany lokalny problem społeczno-ekonomiczny źródło: opracowanie własne MCPS Najczęściej myślimy o ekonomii społecznej przez pryzmat osób wykluczonych lub zagrożonych wykluczeniem społecznym: bezrobotnych, bezdomnych, uzależnionych, ludzi z niepełnosprawnościami, a więc wszystkich tych którzy z jakichś powodów nie odnajdują się na rynku pracy. To właśnie ONI są PODMIOTEM ekonomii społecznej. To oni, przy pomocy Ośrodków Wsparcia Ekonomii Społecznej (tzw. OWES), samorządów oraz lokalnych liderów, mogą tworzyć przedsiębiorstwa społeczne, które jako podmioty ekonomii społecznej są nastawione nie tylko na cel gospodarczy, ale spełniają również misję społeczną. Tworzą nowe miejsca pracy, a równolegle poszukują obszarów do swej ekonomicznej działalności. Celem ekonomii społecznej jest przede wszystkim rozwiązywanie problemów społeczno ekonomicznych występujących w środowisku lokalnym. Jeżeli w pierwszej kolejności zostanie zdefiniowany problem, to znalezienie rozwiązania jest już tylko kwestią czasu. Takie podejście do problemu społecznego poszerza grupę osób zaktywizowanych, a co najważniejsze niweluje istnienie lub zapobiega rozszerzaniu się negatywnych zjawisk społecznych. Jak pokazuje powyższy schemat, ekonomia społeczna dla sprawnego działania i uwolnienia swojej energii musi łączyć różne społeczno-ekonomiczne interesy. www.facebook.com/ekonomiaspolecznanamazowszu/
Ekonomia społeczna to rozwiązanie nie tylko dla osób postrzeganych jako wykluczone społecznie. Również młode osoby kończące studia, które mają problemy ze znalezieniem pracy mogą skorzystać z rozwiązań jakie proponuje ekonomia społeczna. Poniżej przykładowa ścieżka do znalezienia pracy dla absolwentów wyższych uczelni. Absolwent uczelni poszukujący pracy Bezrobotny absolwent uczelni Studenci i absolwenci uczelni mający problemy z odnalezieniem się na rynku pracy Akademickie Biuro Karier Wsparcie dotacyjne na założenie spółdzielni socjalnej Wsparcie doradcze Ośrodek Wsparcia Ekonomii Społecznej na Mazowszu Praca Spółdzielnia socjalna Przedsiębiorstwo społeczne Organizacja pozarządowa prowadząca działalność gospodarczą lub odpłatną źródło: opracowanie własne MCPS www.es.mcps-efs.pl
Ważne dla rozwoju ekonomii społecznej jest włączenie się wszystkich uczestników rynku. Takie działania wpisane są w Społeczną Odpowiedzialność Biznesu (CSR) Kształtowanie pozytywnego wizerunku firmy wśród pracowników Obniżenie kosztów funkcjonowania przedsiębiorstwa Pozyskanie i utrzymanie najlepszych pracowników Rozwój wolontariatu pracowniczego Odpowiedzialne społecznie zakupy (usługi i produkty PES) Poprawa relacji ze społecznością i władzami lokalnymi Wsparcie osób z grup wymagających pomocy www.facebook.com/ekonomiaspolecznanamazowszu/
KORZYŚCI DLA BIZNESU ZE WSPÓŁPRACY Z PODMIOTAMI EKONOMII SPOŁECZNEJ Zwiększenie widoczności działań CSR Zlecenie usług podmiotom ekonomii społecznej (outsoursing) Corporate Social Responsibility Poprzez poprawę wizerunku firmy zwiększenie lojalności konsumentów i interesariuszy Wzrost konkurencyjności Wyróżnienia, nagrody Podnoszenie poziomu kultury organizacyjnej firmy źródło: opracowanie własne MCPS www.es.mcps-efs.pl
Partnerami udzielającymi bezpośredniego wsparcia w tworzeniu Podmiotów Ekonomii Społecznej są akredytowane OŚRODKI WSPARCIA EKONOMII SPOŁECZNEJ OWES podregionu Płockiego prowadzony jest przez Stowarzyszenie Centrum Innowacji Społeczeństwa Informacyjnego Biuro Projektu Al. Kilińskiego 12A, 09-400 Płock, e-mail: sekretariat@owes.eu, tel.: 516 139 535, 605 044 419 Przasnyski Ostrołęcki OWES podregionów Ciechanowskiego i Ostrołęckiego prowadzony jest przez Fundację Fundusz Współpracy Biuro Projektu: ul. Górnośląska 4 A, 00-444 Warszawa, e-mail: mowes@mowes.pl, tel.: 22 45 09 768 Żuromiński Mławski Makowski M. Ostrołęka Gostyniński Sierpecki Płocki M.Płock Sochaczewski Żyrardowski OWES w podregionie warszawsko-zachodnim prowadzony jest przez Stowarzyszenie Biuro Obsługi Ruchu Inicjatyw Społecznych BORIS w partnerstwie z Fundacją Inicjatyw Społeczno-Ekonomicznych (FISE) Biuro Projektu znajduje się: a. w Warszawie,ul. Warecka 4/6, e-mail: boris@boris.org.pl, tel.: 22 620 31 92, 22 890 94 49 b. w Opacz-Kolonia ul. Ryżowa 90, tel.: 502 668 161 Ciechanowski Płoński Nowodworski Warszawski Zach. Grodziski Legionowski Otwocki Piaseczyński Pruszkowski Grójecki Pułtuski M.St. Warszawa Białobrzeski Wołomiński M. Radom Przysuski Radomski Szydłowiecki Wyszkowski Garwoliński Kozienicki Miński Zwoleński Lipski Ostrowski Sokołowski Węgrowski Siedlecki M. Siedlce Łosicki OWES podregionu Siedleckiego prowadzony jest przez Fundację Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego (FRSO) Biuro Projektu: ul. Kłopotowskiego 6 lok. 59/60, 03-717 Warszawa, e-mail: frso@frso.pl, tel.: 22 616 33 16 OWES w podregionach: m.st. Warszawa i warszawsko-wschodnim prowadzony jest przez Fundację Inicjatyw Społeczno-Ekonomicznych (FISE) w partnerstwie ze Stowarzyszeniem Biuro Obsługi Ruchu Inicjatyw Społecznych BORIS oraz Fundacją Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego (FRSO) Biuro Projektu (FISE) znajduje się w Warszawie przy pl. Konstytucji 5 lok. 14, czynne jest od poniedziałku do piątku w godz. 9.00 17.00, e-mail: fise@fise.org.pl tel. 22 622 01 91, 22 622 16 87 Dane kontaktowe partnerów: Stowarzyszenie Biuro Obsługi Ruchu Inicjatyw Społecznych BORIS ul. Warecka 4/6, 00-040 Warszawa, e-mail: boris@boris.org.pl,tel.: 22 620 31 92, 22 890 94 Fundacja Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego (FRSO) ul. Kłopotowskiego 6 lok. 59/60, 03-717 Warszawa, e-mail: frso@frso.pl,tel.: 22 616 33 16 www.facebook.com/ekonomiaspolecznanamazowszu/
SŁOWNIK PODMIOTÓW EKONOMII SPOŁECZNEJ Spółdzielnia socjalna Spółdzielnia socjalna to podmiot gospodarczy, łączący w sobie cechy przedsiębiorstwa oraz organizacji pozarządowej. Cechą odróżniającą spółdzielnię socjalną od spółki jest przede wszystkim pierwszeństwo celów społecznych nad maksymalizacją zysku. Głównym celem spółdzielni jest zapewnienie pracy swoim członkom. Spółdzielnie socjalne istnieją, aby pomagać osobom, które z różnych powodów nie radzą sobie na rynku pracy. Praca w spółdzielni daje im nie tylko możliwość podjęcia zatrudnienia, lecz jest również szansą na zdobycie doświadczenia i pewności siebie. Spółdzielnię socjalną mogą założyć osoby należące do ściśle określonych w ustawie grup wykluczonych lub zagrożonych wykluczeniem społecznym (bezrobotne, bezdomne, uzależnione, dotknięte chorobą psychiczną, zwolnione z zakładów karnych lub niepełnosprawne) oraz osoby prawne organizacje pozarządowe, jednostki samorządu terytorialnego czy kościelne osoby prawne. Przepisy wymagają, aby spółdzielnia zakładana przez osoby fizyczne została założona przez co najmniej 5 osób, a nie więcej niż 50 (z wyjątkiem spółdzielni powstałych z przekształceń spółdzielni inwalidzkich). Członkami spółdzielni mogą być również osoby niewymienione w ustawie, które ustawa nazywa specjalistami, ale ich liczba nie może być większa niż 50% wszystkich członków spółdzielni. Centrum Integracji Społecznej Centra Integracji Społecznej (CIS) - to podmioty, tworzone przez sektor publiczny oraz sektor pozarządowy, których celem jest reintegracja społeczno-zawodowa osób zagrożonych wykluczeniem społecznym. Działalność CIS-ów ma charakter - przede wszystkim - edukacyjny, polegający m.in. na świadczeniu pracy ich uczestników w branżach: handlowej, usługowej lub wytwórczej. Taki charakter pracy wg Ustawy o zatrudnieniu socjalnym, nie stanowi stricte działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów o swobodzie działalności gospodarczej. Centra Integracji Społecznej nie mają osobowości prawnej, w związku z czym funkcjonują jako jednostki wyodrębnione w instytucjach lub organizacjach, które je utworzyły. Mogą powstawać z inspiracji: starosty, wójta, prezydenta albo burmistrza miasta lub też organizacji pozarządowej. Instytucja, która tworzy CIS, podpisuje umowy w jego imieniu i co ważne odpowiada za jego zobowiązania. Kluby Integracji Społecznej Klub Integracji Społecznej (KIS) to jednostka, której celem jest udzielanie pomocy osobom oraz ich rodzinom w odbudowywaniu i podtrzymywaniu umiejętności uczestnictwa w życiu społeczności lokalnej, w powrocie do pełnienia ról społecznych oraz w podniesieniu kwalifikacji zawodowych, jako wartości na rynku pracy. W KIS podejmuje się kompleksowe działania zmierzające do zapewnienia osobom zagrożonym wykluczeniem społecznym pomocy w uzyskaniu bezpieczeństwa socjalnego, aktywizacji zawodowej i rozwoju osobistego. Integruje się osoby o podobnych trudnościach i problemach życiowych, pomaga organizować się im w grupy, podejmować wspólne inicjatywy aktywizujące zawodowo, w tym zmierzające do tworzenia własnych miejsc pracy. Warsztaty Terapii Zajęciowej Warsztaty Terapii Zajęciowej (WTZ) są wyodrębnioną organizacyjnie i finansowo placówką stwarzającą osobom z niepełnosprawnościami niezdolnym do podjęcia pracy możliwość rehabilitacji społecznej i zawodowej w zakresie pozyskania lub przywracania umiejętności niezbędnych do podjęcia zatrudnienia. Zadaniem warsztatów jest m.in. rozwijanie umiejętności radzenia sobie z codziennymi czynnościami życiowymi oraz nauka zaradności osobistej - dzięki stosowaniu różnego rodzaju technik terapii zajęciowej. Uczestnicy WTZ muszą posiadać orzeczenie o niepełnosprawności. Orzeczenie takie (wraz z kwalifikacją do uczestnictwa w warsztatach) wydają powiatowe zespoły ds. orzekania o niepełnosprawności. Zajęcia w warsztacie prowadzone są zgodnie z indywidualnym programem rehabilitacji i terapii. Poza nią WTZ-y wykorzystują najczęściej zajęcia ruchowe, ogólnousprawniające, komunikację społeczną i terapię psychologiczną. www.es.mcps-efs.pl
Zakłady Aktywizacji Zawodowej Zakład Aktywności Zawodowej (ZAZ) jest rozwiązaniem prawnym wprowadzonym ustawą o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnieniu osób niepełnosprawnych. ZAZ nie jest samodzielną formą prawną, tylko organizacyjnie i finansowo wydzieloną jednostką, która uzyskała status zakładu aktywności zawodowej. O utworzenie ZAZ mogą się ubiegać wyłącznie jednostki i organizacje wymienione w ustawie : (gmina, powiat, fundacja, stowarzyszenie lub inna organizacja społeczna), których zadaniem statutowym jest rehabilitacja społeczna i zawodowa osób niepełnosprawnych oraz działalność gospodarcza. Organizacje pozarządowe Organizacje pozarządowe (z ang. non-government organization, ngo) organizacje obywatelskie (założone przez obywateli lub ich organizacje) działające z własnej inicjatywy na rzecz wybranego interesu publicznego i niedziałające dla osiągnięcia zysku. Prowadzą działalność w wielu dziedzinach, również działalność gospodarczą. Najczęściej są to fundacje i stowarzyszenia. Więcej informacji na stronach: www.es.mcps-efs.pl www.facebook.com/ekonomiaspolecznanamazowszu/