BUDŻET INFORMATOR URZĘDU GMINY JUCHNOWIEC KOŚCIELNY. Co to jest budżet?

Podobne dokumenty
BUDŻET skąd mamy pieniądze i na co planujemy je wydać. Co to jest budżet? INFORMATOR URZĘDU GMINY JUCHNOWIEC KOŚCIELNY

INFORMATOR URZĘDU GMINY JUCHNOWIEC KOŚCIELNY

BUDŻET 2012 skąd mamy pieniądze i na co planujemy je wydać

BUDŻET zł zł zł zł PRZYCHODY DOCHODY ROZCHODY WYDATKI INFORMATOR URZĘDU GMINY JUCHNOWIEC KOŚCIELNY2016

Skąd mamy i na co wydajemy pieniądze

BUDŻET. jest to plan dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów, uchwalany na rok kalendarzowy w formie uchwały budżetowej PRZYCHODY

GMINA NOWA SŁUPIA SKĄD BIERZEMY PIENIĄDZE..

Informator budżetowy Urzędu Miejskiego w Nowogrodzie Bobrzańskim za lata 2003, 2004, Skąd mamy pieniądze i na co je wydajemy?

Zarządzenie Nr 150/15

... ale najpierw trzeba mieć te pieniądze...

UCHWAŁA NR XX/115/2016 RADY MIEJSKIEJ W SŁAWNIE. z dnia 31 marca 2016 r. w sprawie zmiany budżetu Miasta Sławno na 2016 rok

Kraków, dnia 15 stycznia 2018 r. Poz. 488 UCHWAŁA NR XXXI/221/2017 RADY GMINY RACIECHOWICE. z dnia 28 grudnia 2017 roku

SKĄD MAMY PIENIĄDZE I NA CO JE WYDAJEMY?

Sprawozdanie z wykonania budżetu miasta Zgierza za 20l0 rok

INFORMATOR URZĘDU MIEJSKIEGO w BRZESKU. Budżet Gminy Brzesko STAN BUDŻETU NA CZERWIEC 2006.

Czyli skąd mamy pieniądze i na co wydajemy?

UCHWAŁA NR VIII/75/2015 RADY MIEJSKIEJ W KRAPKOWICACH. z dnia 18 czerwca 2015 r. w sprawie zmiany budżetu gminy Krapkowice na 2015 rok

Uchwała Nr XXVII/170/2004 Rady Miejskiej w Brzesku z dnia 30 grudnia 2004 r.

ZARZĄDZENIE NR 187/16 WÓJTA GMINY RACZKI. z dnia 31 sierpnia 2016 r. w sprawie zmian w budżecie gminy na 2016 r.

ZARZĄDZENIE NR 143/16 WÓJTA GMINY RACZKI. z dnia 29 lutego 2016 r. w sprawie zmian w budżecie gminy na 2016 r.

UCHWAŁA NR LXIII/468/2018 RADY GMINY SŁAWNO. z dnia 11 października 2018 r.

UCHWAŁA NR XXXVII/217/2013 RADY GMINY JABŁONKA. z dnia 7 marca 2013 r. w sprawie zmiany uchwały budżetowej na rok 2013

ZARZĄDZENIE NR 210/16 WÓJTA GMINY RACZKI. z dnia 30 listopada 2016 r. w sprawie zmian w budżecie gminy na 2016 r.

N R XVI/185/2003 Rady Miasta Ostrowca Świętokrzyskiego z dnia 30 grudnia 2003 r.

Bydgoszcz, dnia 6 grudnia 2017 r. Poz UCHWAŁA Nr VI/93/2017 RADY GMINY DOBRCZ. z dnia 28 listopada 2017 r.

Skąd mamy pieniądze i na co je wydajemy

Opracował: Wydział Budżetu Miasta Urzędu Miasta Katowice na podstawie sprawozdań budżetowych i opisowych pod kierunkiem Skarbnika Miasta.

ZARZĄDZENIE Nr 142/2012 BURMISTRZA MIASTA ŁAŃCUTA z dnia 20 sierpnia 2012 r.

UCHWAŁA NR... RADY MIASTA OLSZTYNA. zmieniająca uchwałę w sprawie budżetu Miasta Olsztyna na 2017 rok

UCHWAŁA NR XV/100/11 RADY GMINY W BAĆKOWICACH. z dnia 30 grudnia 2011 r. w sprawie uchwalenia budżetu Gminy Baćkowice na 2012 rok

Warszawa, dnia 28 stycznia 2016 r. Poz. 877 UCHWAŁA NR XIII RADY GMINY STROMIEC. z dnia 28 grudnia 2015 r.

Czyli skąd mamy pieniądze i na co wydajemy?

ZARZĄDZENIE NR 43/12 WÓJTA GMINY BOĆKI Z DNIA 9 LISTOPADA 2012 ROKU. w sprawie projektu budżetu gminy na 2013 rok

ZARZĄDZENIE NR 83/15 WÓJTA GMINY RACZKI. z dnia 31 sierpnia 2015 r. w sprawie zmian w budżecie gminy na 2015 r.

ZARZĄDZENIE NR 418/14 WÓJTA GMINY RACZKI. z dnia 17 listopada 2014 r. w sprawie zmian w budżecie gminy na 2014 r.

DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA MAZOWIECKIEGO. Warszawa, dnia 2 marca 2012 r. Poz. 2026

Informacja o kształtowaniu się Wieloletniej Prognozy Finansowej Województwa Lubuskiego za I półrocze 2017 roku

Budżet jednostki samorządu terytorialnego jest rocznym planem dochodów i wydatków oraz przychodów i rozchodów tej jednostki.

Budżet jednostki samorządu terytorialnego

Uchwała Nr 10/S/2019 Składu Orzekającego Nr 14 Regionalnej Izby Obrachunkowej w Bydgoszczy z dnia 16 kwietnia 2019 roku

U Z A S A D N I E N I E DO PROJEKTU UCHWAŁY BUDŻETOWEJ Miasta Zielona Góra na rok 2013

PROJEKT BUDŻETU MIASTA NA 2019 ROK

PROJEKT BUDŻETU MIASTA NA 2018 ROK

INFORMACJA Z WYKONANIA BUDŻETU MIASTA KATOWICE ZA I KWARTAŁ 2015 ROKU

Uzasadnienie do projektu uchwały budżetowej Gminy Pęcław na 2014 rok

UCHWAŁA NR V/24/2015 RADY GMINY GOŁUCHÓW z dnia 20 lutego 2015 r.

BUDŻET GMINY ŁODYGOWICE NA 2015 R.

Bydgoszcz, dnia 27 stycznia 2014 r. Poz UCHWAŁA Nr XXXIII/231/13 RADY GMINY SOŚNO. z dnia 30 grudnia 2013 r.

ZARZĄDZENIE NR 199/16 WÓJTA GMINY RACZKI. z dnia 21 października 2016 r. w sprawie zmian w budżecie gminy na 2016 r.

Białystok, dnia 9 stycznia 2017 r. Poz. 158 UCHWAŁA NR XXIV/223/2016 RADY GMINY JUCHNOWIEC KOŚCIELNY. z dnia 8 grudnia 2016 r.

Olsztyn, dnia 5 października 2016 r. Poz UCHWAŁA NR XXVIII/406/16 RADY MIASTA OLSZTYNA. z dnia 28 września 2016 r.

Każdy ma prawo wiedzieć, jak wygląda gospodarka finansowa w Gminie Strzegom.

ZARZĄDZENIE NR 406/14 WÓJTA GMINY RACZKI. z dnia 17 października 2014 r. w sprawie zmian w budżecie gminy na 2014 r.

SKĄD MAMY PIENIĄDZE I NA CO JE WYDAJEMY???

Skąd mamy pieniądze i na co je wydajemy? Zasada rozliczalności

UCHWAŁA NR III RADY GMINY CZERNICHÓW z dnia 29 grudnia 2014 r. w sprawie przyjęcia wieloletniej prognozy finansowej Gminy Czernichów

Uchwała Nr XXVII / 167/ 2009 Rady Gminy w Czernikowie z dnia 21 grudnia 2009 r.

DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO

ZARZĄDZENIE NR 125/08 Burmistrza Miasta Chrzanowa z dnia 12 marca 2008 roku

UCHWAŁA NR II/5/2014 RADY GMINY MICHAŁOWICE. z dnia 9 grudnia 2014 r. w sprawie zmian w budżecie Gminy Michałowice na 2014 rok

Wykonanie dochodów budżetu gminy za I półrocze 2010 r. według źródeł ich powstawania. Strona 1 z 7

ZARZĄDZENIE NR 135/16 WÓJTA GMINY RACZKI. z dnia 29 stycznia 2016 r. w sprawie zmian w budżecie gminy na 2016 r.

UCHWAŁA NR III/15/2010 RADY GMINY BODZECHÓW. z dnia 28 grudnia 2010 r. w sprawie wprowadzenia zmian do budżetu gminy na 2010 rok.

S P R A W O Z D A N I E Z W Y K O N A N I A W R O K U

UCHWAŁA RADY GMINY W WĄDROŻU WIELKIM NR XXIV/110/08 z dnia 29 grudnia 2008 r. w sprawie uchwalenia budżetu gminy Wądroże Wielkie na rok 2009

Warszawa, dnia 15 grudnia 2018 r. Poz UCHWAŁA NR 13/III/2018 RADY MIEJSKIEJ W SEROCKU. z dnia 10 grudnia 2018 r.

ZARZĄDZENIE NR 223/17 WÓJTA GMINY RACZKI. z dnia 12 stycznia 2017 r. w sprawie zmian w budżecie gminy na 2017 r.

ZARZĄDZENIE NR 256/17 WÓJTA GMINY RACZKI. z dnia 30 czerwca 2017 r. w sprawie zmian w budżecie gminy na 2017 r.

Warszawa, dnia 31 sierpnia 2017 r. Poz UCHWAŁA NR XX/149/2017 RADY GMINY STRACHÓWKA. z dnia 3 marca 2017 r.

Uchwała Nr 1/P /2017 Składu Orzekającego Nr 11 Regionalnej Izby Obrachunkowej w Bydgoszczy z dnia 29 listopada 2017 roku

UCHWAŁA NR XXIII/269/16 RADY MIASTA ZGIERZA. z dnia 23 czerwca 2016 r.

uchwala co następuje:

UCHWAŁA NR XIII/110/2011 RADY MIEJSKIEJ W TYKOCINIE. z dnia 29 grudnia 2011 r. w sprawie zmian w budżecie gminy Tykocin na rok 2011.

SPRAWOZDANIE NR 1/2015 WÓJTA GMINY BRZEŻNO. z dnia 27 marca 2015 r. w sprawie przedstawienia sprawozdania z wykonania budżetu gminy za rok 2014

Uchwała Nr Rady Miejskiej w Serocku z dnia. w sprawie wprowadzenia zmian w budżecie Miasta i Gminy Serock w 2017 roku

UCHWAŁA Nr 173/XXIII/08 RADY GMINY W ŁOSOSINIE DOLNEJ z dnia 29 grudnia 2008 roku

Zarządzenie Nr 54/2008 Wójta Gminy Baboszewo z dnia 13 listopada 2008 roku

UCHWAŁA NR 17/IV/2014 RADY MIASTA RYBNIKA z dnia 22 grudnia 2014 r. w sprawie zmian w budżecie Miasta Rybnika na 2014 rok

ZARZĄDZENIE NR 185/16 WÓJTA GMINY RACZKI. z dnia 17 sierpnia 2016 r. w sprawie zmian w budżecie gminy na 2016 r.

ZARZĄDZENIE NR 3 WÓJTA GMINY RACZKI. z dnia 12 stycznia 2017 r. w sprawie zmiany planu finansowego Urzędu i Organu Gminy Raczki na 2017 r.

UCHWAŁA NR XV/125/2016 RADY GMINY MANOWO. z dnia 24 marca 2016 r. w sprawie zmian w budżecie Gminy Manowo na 2016 r.

Uchwała Nr 1/S/2018 Składu Orzekającego Nr 14 Regionalnej Izby Obrachunkowej w Bydgoszczy z dnia 17 kwietnia 2018 roku

UCHWAŁA NR XXIV/242/2017 RADY GMINY GOŁUCHÓW z dnia 3 lutego 2017 r.

Uchwała Nr XXVII/134/2013 Rady Gminy Kraszewice z dnia 30 września 2013 r.

UCHWAŁA NR XLI/316/18 RADY GMINY W BĘDZINIE. z dnia 23 kwietnia 2018 r.

UCHWAŁA XX/101/16 RADY GMINY DOBRZYNIEWO DUŻE. z dnia 25 maja 2016 r. w sprawie zmian w budżecie gminy na 2016 rok

INFORMACJA O PRZEBIEGU WYKONANIA BUDŻETU GMINY KROBIA ZA 2007 ROK

Regionalna Izba Obrachunkowa w Zielonej Górze

ZARZĄDZENIE NR 185/2018 PREZYDENTA MIASTA BYDGOSZCZY. z dnia 30 marca 2018 r.

ZARZĄDZENIE NR 191/16 WÓJTA GMINY RACZKI. z dnia 19 września 2016 r. w sprawie zmian w budżecie gminy na 2016 r.

ZARZĄDZENIE NR 64/2017 WÓJTA GMINY PRZEROŚL

DRUK NR 12 PROJEKT. Uchwała Nr. Rady Gminy Wilczyn z dnia 6 listopada 2014 r. w sprawie zmiany uchwały budżetowej na 2014 rok.

Warszawa, dnia 25 stycznia 2016 r. Poz. 789 UCHWAŁA NR 84/XII/2015 RADY GMINY SZCZAWIN KOŚCIELNY. z dnia 30 grudnia 2015 r.

1. 1. Przyjmuję sprawozdanie z wykonania budżetu Miasta Białegostoku za 2006 r., według którego:

ZARZĄDZENIE NR 56/2015 WÓJTA GMINY FILIPÓW. z dnia 31 sierpnia 2015 r. w sprawie zmian w budżecie gminy na 2015 rok.

WOJEWÓDZTWA DOLNOŚLĄSKIEGO

Poznań, dnia 2 marca 2015 r. Poz UCHWAŁA NR II/13/2014 RADY MIEJSKIEJ W LWÓWKU. z dnia 29 grudnia 2014 r.

ZARZĄDZENIE NR 109/2015 PREZYDENTA MIASTA RACIBÓRZ. z dnia 30 marca 2015 r.

SKĄD MAMY PIENIĄDZE I NA CO JE WYDAJEMY???

ZARZĄDZENIE NR 165/16 WÓJTA GMINY RACZKI. z dnia 31 maja 2016 r. w sprawie zmian w budżecie gminy na 2016 r.

Transkrypt:

BUDŻET 2014 INFORMATOR URZĘDU GMINY JUCHNOWIEC KOŚCIELNY Wzorem lat ubiegłych przygotowaliśmy publikację, która ma przybliżyć Państwu budżet Gminy Juchnowiec Kościelny na 2014 rok, a także przedstawić realizację budżetu ubiegłorocznego. Staraliśmy się, aby zawierała ona wszystkie istotne informacje, a jednocześnie, aby napisana była w sposób przystępny i zrozumiały dlatego nie wyczerpujemy w niej pełnego zakresu zagadnień związanych z budżetem, ale zamieszczamy informacje najważniejsze, pozwalające zrozumieć jego mechanizmy. Szanowni Państwo, mamy nadzieję, że po lekturze informatora Państwa wiedza na temat budżetu gminy będzie pełniejsza, że wyjaśni on choć w podstawowym stopniu, jak pod względem finansowym funkcjonuje gmina. Wszystkich zainteresowanych szczegółami budżetu na 2014 rok zapraszamy do zapoznania się z pełną wersją uchwały budżetowej zamieszczoną na stronie internetowej http://bip.ug.juchn-kosc.wrotapodlasia.pl. Co to jest budżet? Budżet to jeden z najważniejszych dla gminy i jej mieszkańców dokumentów, w którym określone są przewidywane roczne dochody i wydatki. Budżet Gminy Juchnowiec Kościelny, to pieniądze, które wpływają do gminnej kasy oraz te, które z niej wypływają. Jest uchwalany w formie uchwały budżetowej i stanowi roczny plan finansowy gminy, który obejmuje ydochody i wydatki oraz przychody i rozchody gminy, a także ydochody i wydatki jednostek budżetowych, czyli szkół, przedszkoli, ośrodka pomocy społecznej oraz ydochody własne jednostek budżetowych (środki na wydatki w oświacie). Uchwała budżetowa podejmowana jest co roku, a jej przygotowanie należy do zadań wójta. Wójt też musi uchwałę budżetową wykonać, czyli zrealizować to, co w niej jest zapisane. Uchwalenie budżetu oraz jego kontrola jest kompetencją rady gminy.

Projekt budżetu gminy na każdy kolejny rok przekazywany jest najpóźniej do 15 listopada poprzedzającego go roku Regionalnej Izbie Obrachunkowej w celu wydania opinii prawnej oraz Radzie Gminy, która pracuje nad nim w komisjach i może zgłaszać zmiany. Uchwalenie budżetu gminy powinno odbyć się do końca roku poprzedzającego rok budżetowy, a w uzasadnionych przypadkach najpóźniej do końca I kwartału roku budżetowego. Tegoroczny budżet został uchwalony 19 grudnia 2013 r. Uchwalony przez Radę Gminy budżet nie jest dokumentem zamkniętym. Zaplanowane wielkości budżetowe w trakcie roku mogą ulegać zmianom i zwykle tak się dzieje. Zmiany w budżecie wynikają m.in. z powodu przyznanych w trakcie roku budżetowego dotacji, środków z funduszy unijnych czy też ponadplanowych dochodów, np. ze sprzedaży nieruchomości. Każda zmiana w budżecie wymaga podjęcia uchwały przez Radę Gminy lub zarządzenia Wójta Gminy. BUDŻET GMINY JUCHNOWIEC KOŚCIELNY W 2014 R. według stanu na 15 marca 2014 r. Skąd mamy pieniądze? Gmina Juchnowiec Kościelny uzyskuje dochody z różnych źródeł. Znaczącą kwotę stanowi dochód z odpisu z podatku dochodowego płaconego przez mieszkańców gminy (PIT) i firmy mające siedzibę na terenie gminy (CIT) oraz z podatków i opłat lokalnych. Sporo pieniędzy wraca też do gminy z budżetu centralnego w postaci subwencji i dotacji celowych. Gminna kasa zasilana jest ponadto przez środki pochodzące z budżetu Unii Europejskiej. 2 Dochody budżetu gminy na 2014 r. zaplanowano w kwocie 41 429 138 zł, w tym dochody bieżące to 39 701 326 zł oraz dochody majątkowe w wysokości 1 727 812 zł. Dochody własne z podatków i opłat lokalnych, udziału w podatkach od osób fizycznych i prawnych i pozostałe dochody wynoszą 9 315 537 zł. Dochody majątkowe z mienia gminy i innych źródeł pozyskane na inwestycje wynoszą 1 292 812 zł. Dotacje celowe na zdania zlecone i zadania własne wynoszą 4 727 617 zł. Subwencje wynoszą 11 457 541 zł.

WPŁYWY DO BUDŻETU GMINY JUCHNOWIEC KOŚCIELNY W 2014 R. plan Dochody własne: podatki, opłaty, udział w podatkach stanowiących dochód budżetu państwa; dochody z majątku gminy, m.in. z wynajmu bądź dzierżawy nieruchomości, ze sprzedaży majątku gminy, odsetki od pieniędzy na rachunkach bankowych; inne, np. spadki, zapisy, darowizny na rzecz gminy itp. Dotacje: pieniądze, które gmina otrzymuje z budżetu państwa na wykonywanie zadań z zakresu administracji rządowej i innych zadań zleconych ustawami, czyli np. na pomoc społeczną mają one charakter celowy, gmina nie może swobodnie decydować na co chce je przeznaczyć. Subwencje: pieniądze stanowiące bezzwrotną formę zasilania finansowego z budżetu państwa mające charakter ogólny, w tym część oświatowa subwencji ogólnej na zadania z oświaty. Są formą wyrównania niewystarczających dochodów własnych gminy. Subwencje ogólne mogą być swobodnie wykorzystane. DOCHODY GMINY JUCHNOWIEC KOŚCIELNY W 2014 R. 3

DOCHODY GMINY JUCHNOWIEC KOŚCIELNY W 2014 R. NA 1 MIESZKAŃCA DOCHODY Z PODATKÓW I OPŁAT LOKALNYCH * wykonanie za pół roku, od wejścia w życie tzw. ustawy śmieciowej Na co wydamy pieniądze? Pieniądze z budżetu Gminy Juchnowiec Kościelny służą zarówno zapewnieniu bieżącego, prawidłowego funkcjonowania gminy, jak i jej rozwojowi. W pierwszym przypadku są to pieniądze wydawane m.in. na szkoły, przedszkola, dowóz uczniów do szkół, na dopłaty do linii 104, 107 i 110 oraz biletów PKS, utrzymanie dróg, bezpieczeństwo publiczne, ochronę przeciwpożarową, pomoc społeczną, ochronę zdrowia, oświetlenie ulic, kulturę, kulturę fizyczną i sport, a także na obsługę mieszkańców. Są to wydatki służące realizacji zadań gminy określonych w ustawach. w planie na 2014 rok stanowią one prawie ponad 80% planowanych wydatków ogółem. Rozwojowi gminy służą wydatki majątkowe. Są to pieniądze przeznaczone na realizację zadań inwestycyjnych gminy oraz na zakupy inwestycyjne. Ile pożyczymy? Planowany do zaciągnięcia w roku 2014 kredyt wyniesie 4 905 810 zł., z czego 4 na pokrycie deficytu przeznaczona jest kwota 2 325 196 zł. Na koniec 2014 roku zadłużenie gminy będzie dalekie od dopuszczalnego wskaźnika i wyniesie 29,36 %.

Kto odpowiada za wydatki? Za prawidłową gospodarkę finansową odpowiada wójt. Wyłącznie jemu przysługuje prawo do zaciągania zobowiązań w ramach upoważnień Rady Gminy, dokonywania wydatków, zgłaszania propozycji zmian w budżecie, dysponowania rezerwami budżetu gminy oraz blokowania środków budżetowych w przypadkach określonych ustawą. WYDATKI GMINY JUCHNOWIEC KOŚCIELNY W 2014 R. WYDATKI GMINY JUCHNOWIEC KOŚCIELNY W 2014 R. NA 1 MIESZKAŃCA WYDATKI BIEŻĄCE GMINY JUCHNOWIEC KOŚCIELNY W 2014 R. * wykonanie za pół roku, od wejścia w życie tzw. ustawy śmieciowej 5

WYDATKI GMINY JUCHNOWIEC KOŚCIELNY W 2014 R. NA OŚWIATĘ DOTACJE Z BUDŻETU GMINY JUCHNOWIEC KOŚCIELNY W 2014 R. w porównaniu do roku ubiegłego 6

UDZIAŁ INWESTYCJI W 2014 R. W WYDATKACH OGÓŁEM w porównaniu do roku ubiegłego ZADANIA INWESTYCYJNE PLANOWANE W 2014 R. 7

ZADANIA INWESTYCYJNE ZREALIZOWANE W 2013 R. Szanowni Państwo Tegoroczny budżet, podobnie jak i ubiegłoroczny, nie jest budżetem, który by nas zadowalał. Powodów tego jest wiele, ale można to podsumować stwierdzeniem: za mało dochodów, za dużo wydatków bieżących. W tych wydatkach coraz większą kwotę stanowią wydatki na oświatę. W roku ubiegłym subwencja oświatowa pokryła 57% wydatków związanych z funkcjonowaniem szkół, pozostałe 43% pochodziło z budżetu gminy. To tyle, ile w 2013 roku wydaliśmy na zadania inwestycyjne. Sporą kwotę, bo około 800 tys. zł, przeznaczamy też rocznie na pokrycie kosztów związanych z uczęszczaniem dzieci z terenu gminy do placówek przedszkolnych w 8 Białymstoku. Podobną kwotę stanowią koszty funkcjonowania komunikacji miejskiej na terenie gminy. W ub. roku było to ok. 1 mln zł, a wszystko wskazuje na to, że w roku 2014 będą jeszcze wyższe. To są wydatki bieżące, które w znacznym stopniu obciążają budżet, a na których ograniczenie mamy niewielki wpływ, gdyż do realizowania tych zadań obligują nas odpowiednie ustawy. W 2014 roku na inwestycje przewidziano 19% planowanych wydatków. Szanowni Państwo, myślę że po lekturze informatora Państwa wiedza na temat budżetu gminy będzie pełniejsza chętnie też odpowiem na pytania, które się Państwu nasuną. Krzysztof Marcinowicz wójt Gminy Juchnowiec Kościelny